Journaal van 21 october 1688 tot 2 september 1696. Eerste deel

September.

1 Saterd.

De nacht voor desen dagh seyde mij de Wilde, dat er een alarm in 't leger geweest was, de Franschen met een deel esquadrons¹⁾ tot aen onse brandwachten genadert zijnde, en̅ waeren daer eenighe schoten van wederzijde gedaen. Men meende of sij noch gewacht hadden dat 2 complicen van̅ bovengenoemde verrader iets omtrent de artillerye souden gedaen hebben.

De Con., door Portland, en̅ die door de Wilde, sondt mij last om aen Schnitzelaer te doen seggen, dat hij hem soude uyt het leger begeven, zijnde uyt sijne brieven, die men van̅ post genomen ende geopent hadde, bevonden dat hij hem bemoeyde met wilde tijdingen over te schrijven.

Naermidd. had de twee Chaplains bij mij, en aten ick en̅ Burch een van̅ 3 meloenen op, die Hoefnagel mij wederom gesonden hadde.

Was 2 mael bij de Con., die teeckende, de eerstemael de Landgraef van Hessen het belet hebbende. Praete van het gesicht uyt sijn venster. Vraegde mij, off ick niet meer en teeckende, en̅ als neen seyde, waerom.

1) Waeren maer 80 peerden of 70.

2 Sond.

Men sprack van dat de Con. dynsdachs soude mogen vertrecken en̅ over de Sambre gaen.

Oblay seyde mij, dat hij die wegh op een lange wegh, 60 voet breedt, door het bosch laten maken hadde, en bruggen over de beeck bij ons doen legghen hadde.

[p. 485]

Att smiddachs bij Dijckveldt, daer oock was den Envoyé Schutz, Graef van Noyelle, Dopf, etc.

Daeghs te voren quam een knecht van Sidney seggen, of ick eens bij sijn heer en Myl. Portland, die bij hem was, wilde komen, en̅ als daer quam, hadden sij om Higgins, de Schotsman, gesonden.

Dijckveldt, die den brandtstichter geëxamineert hadde, seyde, dat hij geen complicen hadde; dat hij sijn accord met eenen in̅ kerck te Gerpines gemaeckt hadde.

Savonts was Danckelman bij mij, smergens de Rhijngraef.

Daeghs te voren gaff 1500 gl. aen van Vliet, om aen mijn vrouw wederom te betalen.

3 Maend.

Wierdt den brandtstichter voor de linie geexecuteert, eerst sijn handt afgekapt in twee slagen, en in 't vier geworpen. Hij daernaer aen een pael gestelt om gewurcht te werden, en dan verbrandt, maer het vier aengesteken wesende eer hij doot was, en̅ de beul de hitte voelende, liep van hem en̅ wierdt genoeghsaem levendich verbrandt. Nam te voren brandewijn.

Naermidd. was bij de Con., die teeckende.

4 Dynsd.

Marcheerden smergens met mijn clercken en̅ van Vliet van S^t Gerard of Brogne, en̅ de Sambre gepasseert hebbende, over een guay, campeerden bij Velaines, de Con. in een seer slecht huys logerende. Het heele leger passeerde over 5 bruggen van ponten en door een bosch, daer men een wegh door gemaeckt had van 60 voeten breed. S^t Gerard is van̅ Sambre 2 ueren en Velaines van̅ selve rivier een uer.

Het lantschap tusschen beyde admirabel fraey.

Men seyde, dat Lutzenburg de Sambre oock al daeghs te voren gepasseert was en achter de Pieton geposteert, alwaer de Con., soo het waer was, hem soude gaen attacqueren, naer Borselens seggen.

Savonts hoorde men, dat hij een marche van 7 ueren gedaen hadde, en in 't camp van Nivelles was.

[p. 486]

Campeerde in een plaine achter tegens een bosch, niet ver van̅ Con. huys.

De Coning van Vranckrijck hadde in deselve camer geslapen, daer de Con. nu logeerde.

5 Woensd.

Marcheerde smergens ten half sessen van Velaine naer Melé of Mellin, als in eene caert staet; is 1¼ uer weeghs ruym, en̅ is het landschap seer plaisant, werdende van alle kanten torens en̅ casteelen gesien; maer men vindt er weynigh water, en̅ was daer te Melé qualijck te krijghen dat goedt was, als oock te Velaines.

De marche gingh dicht bij Flerus voorbij, dat aen̅ lincker handt lieten.

Logeerde op de bassecourt van 't Casteel, dat slecht was.

Melé wierdt geseght de H^r van Spangh toe te komen.

Had eenighe talmerije met dat logement. Ire ... soo geseght wierd, sustinerende dat het aen̅ stal hoorde en̅ hij het hebben most. Daernae quam Jan Vorhaert en seyde, dat daer anders geen schoorsteen overigh was, om de Coninx schotelen te wassen, maer ick bleef daer evenwel in.

6 Donderd.

Bleven te Melé.

De Con. sondt noch eenighe peerden naer 't Loo, en̅ van Hill seyde, dat hij meende dat saterdagh wel soude daer nae toe konnen vertrecken.

Was naermidd. bij de Con.; maer als soude teeckenen, quamen de Generaels en hij stelde het uyt.

De kleyne Sayer kreegh een compagnie te peerd, onder de H^r van Nyenhuys.

7 Vrijd.

Marcheerden smerg. ten half sessen van Melé tot de Abdije van Bois du S^r Isac, daerin de Con. logeerde. De wegh is 3 ueren.

De rechter vleugel streckte haer uyt tot Braine le Chasteau.

Reed een tijdtlangh met de Heer van Noortwijck.

De wagens wierden van smergens af alle naer Brussel

[p. 487]

gesonden, uytgenomen eenighe weynighe. Ick hield mijn car oock.

Lieten Genap een quartier uers aen̅ rechte handt leggen.

Ons volck, met 2 a 3 esquadrons, reden naer de lincker handt af en sloegen een partij van̅ vijandt van 80 peerden, die int bos was; kregen daer 7 of 8 van gevangen; een sagh ick er bij de Prins van Waldeck aen sijn koets brengen, die seyde, dat de Franschen noch te Soignies lagen en̅ niet gemarcheert waeren; andere aenbrengers hadden het contrarie geseght, en dat marcheerden de wegh op naer Lessines.

Het clooster van Bois S^r Isac is redelijck groot.

Was regenachtigh weder en regende met buyen.

Att smiddachs niet als een half wittebroodt, en dronck een fles wijn met van Loon.

Was savonts bij de Coninck.

8 Saterd.

Marcheerden smergens vroegh van 't clooster van Bois Seig^r Isac tot Lembeeck, door een seer schoon landt, maer moeyelijcke wegen om reden van defilés etc. De wegh is 3 groote ueren langh.

Over het riviertje de Samme waeren bruggen geleght.

Eer daer aen quamen, ontmoeten wij op de wegh (ick, de H^r van Noortwijck en̅ de H^r van̅ Cloese, die ick wat te voren een fles vin d'Ay gegeven hadde) de Graef van Hoorn, die ons te gast noode op het veldt en seer wel nae de gelegentheit tracteerde met eten en̅ drincken.

Savonts was bij de Con., die teeckende, onder andere de neutraliteit voor̅ stadt en̅ dames van Nivelle.

Reden met de Graef van Hoorn in sijn koets door Hall, en̅ sagen de demolitie daervan, die de Franschen gedaen hadden.

Logeerde tegen over den thuyn van 't huys, daerin de Con. logeerde, maer om daerin te komen en̅ over de wegh, most men tot de enklaeuwen in 't slijck gaen.

9 Sond.

Was bij de Con., die mij een brief aen̅ Marq.

[p. 488]

van Gastanaga dede schrijven en dicteerde, in presentie van̅ Prince van Vaudemont.

De vijandt was omtrent Enghien, hebbende desen dagh een marche van 7 ueren gedaen.

Att in̅ tent van Isac, met Geldermalsem, de Rhijngraef etc.

De Graef van Solms deed sijn eedt als Generael van̅ Infanterie, in handen van̅ Heer van Dijckveldt, in Portlands camer. Het crioelde van menschen in 't logement van Con., dat klein en slecht was.

Men had gemeent, dat de Con. den volgende dagh naer 't Loo soude vertreeken; maer savonts hoorde men, dat men 's anderen daeghs weder marcheren soude, en dat het camp soude wesen bij Enguien.

10 Maend.

Marcheerden smergens van Lembeeck naer Enguien, laetende Hautecroix aen̅ rechter handt leggen. Is 3 ueren weeghs.

De Franschen hadden daer daeghs te voren geweest, maer waeren de menschen en̅ peerden soo gefatigeert geweest, dat men se gemaeckelijck soude hebben konnen slaen, naer de luyden seyden.

Ick logeerde in een huys van blaeuwe steen, groote mine van buyten hebbende, maer dat van binnen niet veel was; hadde een groot voorhuys, daer woonde een landmeter.

Op de wegh reed een tijdtlang met de Prins van Nassau, Gouv^r van Vrieslandt, naer mij toekomende.

Att smiddachs een boterham in mijn logement, de wagens niet aengekomen zijnde als ten dry ueren naermiddagh.

Op de wegh vonden 3 deserteurs, die aen̅ Prins van Nassau voorz. seyden, dat Bouflers met sijn corps bij Luxemburgh gekomen was.

Men seyde savonts aen tafel, dat de vijandt dien dagh tusschen Nienhoven en Lessines gestaen hadde, maer den Dender overgegaen was en̅ soo van ons af.

[p. 489]

Savonts teeckende de Con., en̅ schreef anders niet als aen̅ Coningin.

11 Dynsd.

Bleven te Enguien still.

Poultney thoonde mij een brief van Weenen, van̅ 30 Aug., seggende dat de victorie op de Turcken veel grooter bevonden wierd als men gemeent hadde; dat van̅ selve Tureken 25 duysent man gebleven waeren; dat de Groote Vezier, de Serasquier en̅ den Aga van̅ Janitzaren doot waeren, en̅ 8000 man van̅ zijde van Keyser, oock den Hertoch van Aerschot en̅ Hertoch van Holstein; dat het Turksche leger gansch gebroken was en̅ sonder hooft; den Donaw gepasseert was, en dessein had van naer Groot-Waradin of Temiswar te gaen; ddat de Prins van Baden den 23^eat het kleyne overschot van̅ Turcken omtrent Belgrado was, 't welck oock in groote consternatie was.

De brieven uyt Yrland seyden, dat Tyrconnel gestorven was van een hard-kloppingh, ofte, soo de meeste meenden, van vergiff; dat ons leger tot op 5 ueren naerbij Limmerick was, maer dat, soo men het niet en nam in 10 dagen, het niet te nemen soude wesen, van wegen de aenkomende regen.

Was met Poultney en noch twee dry Engelschen in een clooster van Augustiner monnicken.

12 Woensd.

Marcheerden smergens vroegh van Enguien naer Guilenguien, 2½ ueren weeghs; logeerden daer in een adelijck nonnen-clooster, daervan de jonghste naer Aeth weghgesonden waeren.

Men seyde, dat de vijandt desen dagh niet gemarcheert was, en noch omtrent Nienhoven lagh.

Was los, regenachtigh weder.

Att savonts niet en̅ gingh ten half 9 te bed.

Twee van̅ nonnen quamen bij mij om een sauvegarde.

Was savonts bij de Coning.

13 Dond.

Marcheerden van Guilenguien tot Irchon, wel

[p. 490]

een half uer van Aeth. Reed met Poultney, en dronck een fles wijn met hem.

Seyde mij, dat sekerlijck geloofde dat King Charles had vergeven geweest door King James, omdat die sagh dat King Charles genootsaeckt soude werden de partij van̅ Wigs te embrasseren en̅ die van̅ Franschen te abandonneren, en̅ dat hij apparentelijck weder naer Schotland soude gemoeten hebben.

Aen 't riviertje van ......¹⁾ komende, stonden daer lang en wachten, de Con. oock daer komende en̅ het leggen van̅ bruggen aensiende. Top waerschoude ons, dat niet over souden gaen voor een gedeelte van het leger soude over wesen. Daerna raeckte bij de Graef van Hoorn en gingh met hem tot sijnent eten.

Te peerd gaende om naer̅ Con. quartier te rijden, verreckte de senuw van mijn lincker been, die twe kracken gaf.

Logeerde in een slecht kleyn huys, de Coningh mede niet wel geaccommodeert zijnde.

1) Niet ingevuld.

14 Vrijd.

Savonts te voren was ordre gegeven, om sich tot de marsch gereedt te houden, maer daerop volghde niet.

Zuylesteyn seyde smergens tegen de Wilde, dat de Con. was uytgereden, om te sien of daer kans soude wesen, om aen̅ vijandt te komen, maer dat sulx niet luckende, hij geloofde dat 's anderen daeghs soude vertrecken, 't welck nochthans niet volgde.

Bleven in 't campem^t van daeghs te voren legghen.

De Coningh was vroegh uyt, om te recognosceren.

Was noch al vrij krepel aen mijn geforceerde been, maer gingh evenwel te voet tot aen de Con. quartier, al vrij wat verre van 't mijne af zijnde.

15 Saterd.

De Con. was weder te 7 ueren of daeromtrent uyt, om te recognosceren.

[p. 491]

Aeth is een redelijcke groote stadt met fray breede straten en seer goede huysen.

Saghen in huysen en̅ in de vensters seer veele facoenlijcke en̅ wel gekleede vrouwen, daeronder etlijcke fraeye. De fortificatie rontsomme is gerevesteert en̅ opgemaeckt met die graeuwe steen, daer de meeste huysen daer te lande van gebouwt zijn. Op de punten van̅ bolwercken staen schilderhuysjes met een vergulde lelie boven op.

M^r de Fariaux commandeerde daer in dese tijdt.

Gingh desen avondt uyt het boerenhuys logeren in mijn tent, om dicht bij 't quartier van̅ Con. te wesen.

Bernickhuysen was savonts bij mij.

De Wilde seyde mij daeghs te voren, dat den Drost van Worcum, waervan hem de Con. de charge toegeseght hadde, gestorven was.

16 Sond.

Bleven dien dagh noch still, en̅ doordien daer ordre was van de grove bagagie wegh te laten gaen, most mij snachts weder in dat leelijcke huysje behelpen. Snachts omtrent elff of half twaelff quam S^r Felix, daer soo even in slaep geraeckt was, voor mijn bedt, en seyde, dat ordre had om te seggen, dat de Con. binnen 2 of 3 ueren marcheren soude; dat geen wagens of carren souden mede gaen; dat een bast-peerd of twee konde medenemen, maer dat geloofde een te nemen best soude wesen. Als hem vraegde of wij naer Holl^t souden gaen, seyde, dat niet te weten. Sliep daerop niet veel.

17 Maend.

Stondt smergens ten 2 ueren op en packte met der haest mijn goedt tot de bast-peerden, en laetende Pieter en Niclaes, mijn stalknechts, daer bij; reed met de clercken naer de Con. huys door enge weechjes, die mij docht te voren niet gepasseert te hebben, en in een heel donckere nacht. Had Pieter belast hem te haesten met op-packen, en̅ met de bast-peerden te komen, en bij de Con. bast-peerden te blijven.

Een half uer te peerde sittende gewacht hebbende,

[p. 492]

quam de Con. uyt, en̅ reden soo in den doncker door enghe wegen, over greppelen en moeyelijcke passages, in̅ drangh van volck en handtpeerden, de wegh op naer Enguien, waeromtrent men van hoochtens het camp van Luxemburg konde sien.

Wij hadden een convoy van omtrent 1000, soo peerden als dragonders.

Mijn peerd eenighsins hitzigh werdende onder den drangh, en̅ aen 't springen raeckende, had bijkans daervan gevallen.

Dit vertreck schijnt dat men soo secreet gehouden hadde, omdat de vijandt daer geen kennis soude krijgen, en̅ ons mogelijck komen op de marche attacqueren, zijnde niet als een beeckje tusschen beyden, daer men seyde dat hij brugghen over hadde.

Op de marche vraeghde aen Jan, of hij Pieter niet gesien hadde. Seyde, dat men hem geseght hadde, dat hij met mijn goedt volghde, en Bart van Geldermalsem seyde daernaer, dat meende hem gesien te hebben, maer bevondt dat hij achtergebleven was.

Omtrent ten 3 ueren naerm. quamen te Hall, daer wij met Kien en Fromin een seer slechte maeltijdt deden. Daer waeren twee seer fraye dochters in huys.

Aeten met der haest en reden naer Brussel, ick de meeste tijdt met Mylord Winchester, die op de wegh vondt. Was vuyl, leelijck weder.

De Con. att op een huys omtrent Hall, dat wij aen̅ rechter handt lieten leggen. Op de wegh, niet verr van Brussel, vonden de Marquis de Gastanaga staen met 2 a 3 coetsen, wachtende de Con. in. Winchester sprack hem aen en̅ hij thoonde met beleeft groeten, dat mij kende.

In de Imperatrice, te Brussel, konden geen logement krijgen, en raeckte terecht in̅ Vier Emers. Daer waeren twee jonghe Princen van Hōburch (naer mij voorstaet) gelogeert. Vond daer van Hill, m^r Gray, Myl. Scarboroug en Geldermalsem.

[p. 493]

De Coningh gingh slapen te Vilvoorden.

18 Dinsd.

Dronck Choccolate, die een man daeromtrent bracht, en niet quaedt was. Kocht 2 ponden van hem en een potje, zijnde van all mijn goedt versteken.

Gingh daernae tot Mevr. de Gruyter, en̅ reed met haer om naar wat gemaeckt lijnwaet te sien, dat niet en vonden.

Att noch in̅ Vier Emers, en̅ gingh daernae te vier ueren t'scheep in mijn legerschip, t'samen met m^r Gray en̅ van Hill, slapende alle in̅ roeff.

Sij gingen eens uyt aen̅ 3 fonteynen, daer eenighe avontuer hadden met een meydt.

Talmde de gansche volgende nacht, werdende aen de sassen opgehouden.

19 Woensd.

Quamen eerst tegens de middagh te Willebroeck. Gingen daer in 't jacht van van Hill, dat daer lagh, en̅ quamen savonts in̅ doncker voor Antwerpen. Van Hill en Gray gingen daer uyt in̅ stadt, en ick weder in mijn schip, daer 's nachts in sliep, en̅ leyden den ganschen nacht still, op het getijde moetende wachten, doordien de windt vlack noord-oost en contrarie zijnde, met seer koudt weder.

Van Hill vertelde van sekere fortune, die hij in̅ Haegh gehadt hadde met eene m^rs Hope, in̅ Raemstraet logerende, daer hij sijn best mede gedaen hadde, om King Charles bij haer te brenghen.

20 Donderd.

Gingen smergens ten 6 ueren t'zeyl, de windt noch all contrarie blijvende. Mosten het tij stoppen voor het landt, en̅ zeylden door de .....¹⁾ voorbij Ter Tolen, en̅ avanceerden de geheele nacht; noch al koudt weder.

1) Niet ingevuld.

21 Vrijd.

De windt en koude waeren als daeghs te voren. Quamen smergens ten 4 of 5 ueren voor het Sas van Strijen. Sondt van daer mijn schip terstondt weder

[p. 494]

naer Antwerpen, om mijn goedt af te halen, als komen soude uyt het leger.

Reed met een wagen naer Rotterdam en̅ voorts naer̅ Haegh, daer ten 2 ueren wel aenquam. Broer van S^t Annel^t quam bij mij, broer van Zeelhem en̅ suster van Nieuwerkerck. Tien was in den Haegh met Keyser.

22 Saierd.

De Wilde, hebbende de Raedpensionaris gesproken, seyde, dat hij hem geseght hadde dat de Franschen ons weder een krouw gegeven hadden. Hoorde daernae, dat sij onse arrieregarde geattacqueert hadden op de marche naer Leuse.

Broer Christiaen en̅ S^t Annel^t waren weder bij mij en̅ nichje Gras.

Ten half vijven gingh met de schuyt naer Leyden, broer Christiaen te Hofwijck uyt gaende. Vondt daer Tien aen̅ schuyt, met wien noch tot sijnent ghing, en̅ van daer naer̅ Uytrechtse schuyt, daerinne terstont gingh leggen slaepen.

23 Sond.

Quam omtrent half seven te Uytrecht, en ververschte mij wat in̅ Engel, bij de schuyten. Reed van daer met een waegen naer 't Loo. Att met de clercken te Voorthuysen, in de Nieuwe Herbergh, quam met den avondt op 't Loo voorz.

De Con. liet mij haelen, hoorende dat gekomen was, en̅ vraeghde naer̅ tijdingh van 't gevecht met de Franschen, die hem seyde soo verr die wiste. Vraegde oock naer mijn bagagie, die seyde in 't leger gebleven was.

24 Maend.

De Con. gingh smergens uyt schieten, en att niet thuys.

Wandelde met Bergesteyn, die mij seyde de Borgem^r Witsen te Amsterdam tijdinghe hadde van een Jesuit te Pequin, in China, dat die gansche groote stadt in de tijdt van een miserere door een aerdbevingh 't onderst boven geworpen was; dat de eerde met groote scheuren was open gegaen, en̅ daeruyt vier voortgekomen; dat alles

[p. 495]

verbrandt en̅ geruineert hadde; dat de Keyser, om sijn couragie te thoonen, des anderen daeghs door de heele stadt te peerde gereden was. Dat den eenen Moscovischen Czar Pieter een seer groot man was; dat sich selven onlanghs bij onsen Resident ........¹⁾ te gast genoodt hadde, op sijn Neerlandts gekleedt; dat de vrouwen van onse koopluyden daer mede hadde willen hebben; dat den Resid^t voor dat festin een somm van̅ Staet was toegeleght.

Was bij de Con., die naer den Haegh schreef, en̅ seyde, dat van dese weeck niet naer Dieren soude gaen.

Seyde hem, dat S^t Annel^t soude op 't Loo komen.

1) Niet ingevuld.

25 Dynsd.

De Con. gingh te 9 ueren op de jacht.

Wandelde smergens met Bergestein en̅ andere. At in̅ Con. sael; daer was onder andere m^r Despence, die te Aernhem woonde, sich van alle exploy geretireert hebbende. Men seyde, dat in disgratie was gekomen, doordien van̅ partisans was geweest van̅ oude Keurvorstinne.

Sprack de Marais, die weder gaen konde, en̅ soo verr door de beul van Nimmegen gecureert was.

Tegen den avondt quam S^t Annel^t, Odijck en̅ Ellemeten, den eersten vrij jichtigh wesende.

26 Woensd.

De Con. was den heelen dagh uyt schieten.

Smergens waeren bij mij Bergesteyn, S^t Annel^t, Ellemeten, Odijck, Schuylenburg, Latmer.

De Wilde seyde, dat een brief van̅ bode Arensteyn gekregen hadde, seggende, dat sijluyden den 22. snachts te Brussel aengekomen waeren met alle de meubelen (soo hij se noemde), en̅ dat hij de Wilde's brief van̅ 18^en ontfangen hadde, en̅ den 21^en daerop geantwoordt (welcke antwoordt nochthans de Wilde niet ontfangen hadde), maer maeckte geen mentie van Pieter.

Wandelde smergens met Odijck, Despence etc. door alle de thuynen.

[p. 496]

Att in̅ eetsael aen een kleyne tafel, daer Myl. Scarborough mede att.

27 Donderd.

De Con. was niet op de jacht.

Smiddachs seyde mij de Wilde, dat sijn schoonsuster hem geschreven had van̅ 25 (maer moet den 26 geweest zijn), dat mijn peerden in̅ Haegh aengekomen waeren, en dat de boden te Brussel waeren, en̅ Pieter met haer.

Schreef aen mijn vrouw, dat mij het Berlijntje met 3 a 4 van mijn peerden daer voor soude senden naer Dieren.

Was voor̅ middagh langh bij de Con.

Vraegde hoe S^t Annel^t de dingen van 't Loo al aenstonden.

Savonts ten 5 ueren teeckende.

Vraegde waer Mevrouw Boreel woonde, en als seyde dat voor de Con. vertreck naer 't leger, sij noch te Geervliet woonde, en dat Keyser, die haer dingen deed en̅ nu bij Tien was, het mij geseght hadde.

Vraegde al lacchende, wat voor dingen hij van haer dede etc.

De Con. hadde geseght tegen de H^r van Roosendael, die mij savonts besocht, dat saterdachs naer Dieren soude gaen.

Wandelde met S^t Annel^t en Bergesteyn naermidd. in 't bosje achter de vijver.

Savonts ten 10 ueren, als al te bedde was, quam Odijck in mijn camer naer brieven uyt den Haegh vraghen.

28 Vrijd.

De Con. was smergens op de jacht en vongh een hart. Savonts seyde men, dat hij 's anderen daeghs naer Dieren soude gaen.

Wandelde met S^t Annel^t en̅ Bergestein in het bosje. Bergestein seyde, dat goede kennis gehadt hadde aen eene joff. Bitters, van Aernhem, zijnde joff. geweest bij de jegenwoordige vrouw van Opdam, en̅ dat hem eerst een briefje geschreven had, versoeckende hem te spreken.

Jan seyde mij, dat tusschen Brussel en̅ Mechelen Henr.

[p. 497]

mijn koetsier, met Heymans vooruyt van̅ trop rijdende, door Spaenschen gevoleert was. Mijn vrouw schreef mij daernaer, dat hem 30 gulden afgenomen hadden, die Pieter hem tot reysgeldt medegegeven hadde; dat die Spaenschen mijn andere knechts, die volgden, niet gedaen hadden; dat de boeren haer gevolght, maer niet gekregen hadden.

29 Saterd.

De Con., uytgereden om een ree te jagen, vondt er geen, en daernae een hart gejaeght hebbende, vong het oock niet.

Kreegh een brief van mijn vrouw van̅ 26, daerin seght, dat de palfreniers met mijn peerden dien dagh in̅ Haegh gekomen waeren, en̅ seyden, dat Pieter met all mijn goedt te Brussel gelaten hadden, daer hij soo lang wachten soude, tot het schip quam. Maer de Wilde had een brief uyt den Haegh van sijn suster of vrouw, van̅ 28, dat de boden dien dagh daer soo aengekomen waeren, en̅ dat Pieter daer oock bij was.

Was seer schoon weder, maer snachts had geregent. Mylordt Villers, Essex en Winchester vertrocken naer Engelant.

Mij wierd geseght, dat de jongen Isac de plaets van Clarck of the green clouth gekregen hadde, in plaets van m^r Vivien, gestorven zijnde.

30 Sond.

Was smergens bij de Con., laste mij naerm. weder te komen, gaf mij doe te doen, en daernae verlof om te vertrecken naer Dieren. Reed daer naer toe met Borselen in sijn berlijntje, tsamen met sijn broer en m^r Compton.

Odijck was op mijn camer, uaest deselve logerende; seyde, dat Keppel in faveur quam en̅ Borselen in̅ weegh soude loopen.

Vondt het huys van Dieren veel verandert en̅ verbetert, met een fraeye trap etc.

Regende dien ganschen dagh.

Mijn goedt quam noch niet uyt den Haegh, sullende

[p. 498]

mijn vr. goedtgevonden hebben de peerden een dagh te laeten rusten.

Wandelde met Odijck etc. in̅ thuyn.