Oeuvres complètes. Tome XIX. Mécanique théorique et physique 1666-1695

[p. 549]

XIV.¹⁾
1692.

16 Mart. 92.

1) La Pièce est empruntée à la p. 49 du Manuscrit H. Elle fait bien voir qu'en 1692 aussi Huygens ne proposait aucune théorie des couleurs (comparez la Préface du ‘Traité de la Lumiere’).

Bullae phenomena.

Bulla hemispherica ex aqua et sapone 3 poll. diametro in lamina stannea paullum cava, secta calice vitreo inverso, cujus margines in marmore complanatae, cui calici parte ima pauxillum aquae illinitur, ut aer novus ingressu prohibeatur.

Positus oculi fuit ut radius lucis incidens, cum repercusso ad oculum pergente, angulum rectum faceret.

groen en purper.

schoonder groen.

purper papegaeygroen. onder aent glas zeegroen.

bleeck purper blaewachtigh groen. onder violet.

bleeck groen, blaeuw, purper, onder feuillemort en purper.

zeegroen purper. onder goudcouleur.

violet purper geel, onder bleeck geel.

purper goudcouleur. onder bleeck zeegroen.

bleeck geel, met eenigh blaeuw, onder zeegroen.

15 min. schoon blaeuw. onder Turquin.

hoogh blaeuw. onder violet.

Turquin. onder feuillemort.

blaeuw, purper, onder goudcouleur.

Turquin, purper, nae 't geel, onder goudcouleur.

violet, goudcouleur, onder feuillemort.

rosgeel, goudcouleur. onder bleek feuillemort.

bleeck goud couleur. onder bleeck feuillemort.

geelachtigh wit. onder witter.

30 min. wit sonder couleur.

boven een kleyn swart rond.

[p. 550]

donckerder wit van de reflexie.

swart rond weynigh aengegroeijt.

korts daer nae een schellingsgroote.

een ducatons grootte.

37 maer een witten boordt overigh en 1 vinger breedt.

maer een stroobreedt.

geheele halfrondt swart sonder sichbare reflexie bynae.

40 verdwenen en gebroocken.

Nonnunquam ad 2 horas durant bullae, si in speculi superficie excitentur, exactè ad horizontem parallela; quod experiri licet imposito globulo marmoreo.

Ascendunt continuè, in superficie bullae, maculae quaedam diversicolores caudatae, quandiu colores supersunt. Deinde maculae nigrae. Ascendunt autem praesertim in parte qua ad regionem conclavis calidiorem calix convertitur, ex parte vero opposita descendunt, atque ita circuitu quodam perpetuo redeunt in orbem.

Mirabilis autem est bullae tenuitas post ablatos colores et ipsam aquae albedinem, cum vix repercutiendae luci aliquid supersit.

Motus macularum ad lucernam egregiè observatur, lente convexa 2 vel 3 pollicum [Fig. 232]; admovendo eam quoad flammae imago quam bulla remittit totam lentem impleat. Simul enim distinctè cerni possunt maculae in superficie bullae natantes.

[Fig. 232.]