Oeuvres complètes. Tome XII. Travaux de mathématiques pures 1652-1656
(1910)–Christiaan Huygens– Auteursrecht onbekend
[pagina 13]
| |
II.Ga naar voetnoot1)
| |
[pagina 14]
| |
Hic animadvertit Nicomedes,Ga naar voetnoot3) si bb + aa esset ∞ cc + 2ad tunc tertium terminum evanescere: tunc autem . Sed ad hoc obtinendum oportet ut AB ponatur aequalis datae DE ∞ c; tunc enim in ∆o CBA erit segmentum basis . Ablato sic tertio termino, ductoque in x3, loco 2d, manet ipsi haec aequatio. Hic viditGa naar voetnoot4) 2accx + aacc dividi posse per x + ½ a fierique tunc 2ac2 si igitur id quod in x3 ductum est aequale esset ½ a, tunc etiam | |
[pagina 15]
| |
[Fig. 2.]
sed d erat quod nunc erit sive ¾a. ergo d ∞ ¾a. Ponendo igitur AB ∞ DE et CR ∞ ¾ CA habet hanc aequationem. Est autem secunda duarum mediarum proportionalium inter c et 2a, vel etiam inter 2c et ½ a. atque hoc posterius delegit Nicomedes in sua constructione. | |
Compositio nicomedis.ACGa naar voetnoot5) dupla AL, AR dimidia AL. RB perpend. LA. AB ∞ GF vel FL. Junctae CB parallela AD. BDE linea ope Conchoidis ducta ita ut intercepta DE sit ∞ AB, vel GF. Continue prop.les sunt HA, AE, KG, GH.Ga naar voetnoot6) | |
[pagina 16]
| |
III.Ga naar voetnoot1)
| |
[pagina 17]
| |
Quia autem EN est excessus ipsius EM supra NM, manifestum est, id quo dupla EM hoc est quo QM excedit duplam NM aequari duplae EN hoc est ipsi OM. Itaque dupla NM addita ad OM aequatur ipsi QM, ac proinde erit dupla NM aequalis OQ. Ergo duae simul OQ et NM aequales triplae NM. Sed eadem OQ, NM simul aequales sunt duabus QM, ON. Itaque et tripla NM aequalis duabus QM, ON. Est autem NM aequalis ei quae subtensa est tertiae parti arcus RF. at verò QM, cum sit dupla EM, aequatur ei quae totum RF arcum subtendit. Itaque tres simul quae tertias partes subtendunt arcus RF aequantur subtensae totius arcus et ipsi NO. Sicut igitur quadratum radij MK ad qu. ejus quae tertiam partem subtendit arcus RF, hoc est, ad qu. MN ita est ipsa NM ad NO longitudine. hoc enim postea ostendetur.Ga naar voetnoot5) Quare et per conversionem rationis ut qu. KM ad qu. KN ita NM ad MO. Ut autem qu. KM hoc est qu. BM ad qu. KN ita est circulus circa diametrum BD ad circulum cujus KL diameter. Ergo quoque ille circulus ad hunc erit ut NM ad MO, ac proinde aequalis conus BOD cono KML, quia eorum bases et altitudines reciprocanturGa naar voetnoot6). Conus autem BOD est ad semisphaeram BCD, hoc est, ad conum basin habentem circulum circa diametrum BD et altitudine duplam MC,Ga naar voetnoot7) ut MO ad duplam MC, quoniam eadem basi insistunt. Itaque et conus KML erit ad semisphaeram BCD ut MO ad duplam MC. Porro autem est semisphaera eadem ad sectorem solidum MKCL ut superficies sphaerica illius ad hujus superficiemGa naar voetnoot8) id est ut MC ad NCGa naar voetnoot9), quare et per conversionem | |
[pagina 18]
| |
rationis et invertendo, erit pars semisphaerae, quae remanet dempto sectore KMLC, ad ipsam semisphaeram, ut NM ad MC, sive ut dupla NM quae est OQ ad duplam MC. Verum ostensum fuit esse conum KML ad eandem semisphaeram, ut OM ad duplam MC. Itaque tota pars solida KLDB erit ad semisphaeram BCD ut tota QM ad duplam MCGa naar voetnoot10) sive ut EM ad MC. Quare invertendo rursus et per conversionem rationis erit semisphaera dicta ad portionem KLC ut MC ad CE: Et proinde sphaera tota ad KLC portionem ut AC ad CE. Et dividendo, portio KAL ad portionem KCL ut AE ad EC, hoc est ut S ad T. Quod erat ostendendum.
Circumferentiae arcu qui dimidia circumferentia minor sit in tria aequa secto; tres simul rectae quae aequalibus partibus subtenduntur, aequales sunt ei quae toti arcui subtenditur una cum ea linea ad quam subtensa tertiae partis eam habet rationem quam quadratum semidiametri ad quadratum ipsius tertiae arcus parti subtensae. [Fig. 2.]
Arcus Sectoris ABC in tria aequa divisus sit punctis D et E, subtendanturque partibus rectae BD, DE, EC, et toti arcui linea BC. Dico tres simul BD, DE, EC aequari subtensae BC una cum ea ad quam DE eam habeat rationem quam quadratum AE ad ED quadratum. Ductis enim AD, AE, quae ipsam BC secant in G et H, ducatur HF parallela AD. Constat ergo similes esse triangulos ACE, CEH; quare ut AE ad EC ita erit EC ad EH. Itaque proportio AE ad EH duplicata est ejus quae AE ad EC, ac proinde eadem quae quadrati AE ad qu. EC vel qu. ED. Sicut autem AE ad EH ita est DE ad EF, ergo quoque ut qu. AE ad qu. ED ita DE ad EF. DF autem aequalis GH. Itaque cum BD sit aequalis ipsi BG, et CE ipsi CH, et DE duabus GH et FE; apparet tres simul BD, DE, EC aequari toti BC simul et FE, ad quam DE ostensa est eam habere rationem quam AE qu.ad qu. ED. |
|