Gedichten. Deel 7: 1661-1671

(1897)–Constantijn Huygens– rechtenstatus


[1668] Aen den grave Christopher Delficus van Dona, afgesant van Sweden, met mijne CorenbloemenGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Delfs kind, van hooger waerd' als alle die soo heeten, All schijntse wat te zijn de Gifte die 'ck u doe,
[pagina 152]
't Zijn vodden, daer ick noijt en hebbe toe geseten, Volght raed, en doet als ick, en sitt'er noyt niet toe. 4. Ian.
KleerborstelGa naar voetnoot1). Die na den Adel siet en niet na ed'le wercken, Grijpt na de schaduwen, en tast voor seker mis: All is de Borstel slecht, al komt hij van een Vercken, Siet na syn' afkomst niet, maer waer hij nutt toe is. eod.
SandlooperGa naar voetnoot2). De Tyden waren boos, en zijn 't, en sullen 't wesen; 'K sie geen' verandering ter Wereld voorde hand: Keert om u Tyd-gelas, het schijnt wat een niew Wesen; Maer 'tloopt gelijck het liep, en 'tis all 'tselve sand. eod.
TangGa naar voetnoot3). Een' handschoen van sacht leer en kan hem niet verwaeren, Hij heeft een' tang van doen die kolen hand'len moet. Komt u ijet all te heets te voren, laet het vaeren, Of weest gewapent met een yseren gemoed. eod.
SleutelGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ick kan wel in een' deur en uyt een' deur geraken, Maer 'tscheelt, of 't met geweld geschiet of met gemoe, En of ick Slot en Klinck en Grendelen doe kraken, Of dat ick 't met beleid van sleutel-pijpen doe. 5[regelnummer] Betrouwtmen u 'tbewind van groot' of kleine saken, Siet wat ghij niet alleen te weegh brengt, maer oock hoe. 5. Ian.
LadderGa naar voetnoot5). Ghij, gierighe van Geld, ghij, gierighe van Eer, Neemt dese sporten waer, indien ghij wilt gedijen.
[pagina 153]
Ga naar voetnoot+ Met overgroote haest kan ijemand sich verschrijen; Waer datmen henen will, de Leers leer is goe leer; 5[regelnummer] Met trappen raecktmen hoogh, en langsaem gaetmen veer. 6. Ian.
Sub epigrammate Cosmo Mediceo Etruriae principi a N. Heinsio inscriptoGa naar voetnoot1). Laudibus his nullus dubito subscribere: quidquid Κόσμος habet κόσμου Cosmvs Etruscus habet. O Heinsi tanto felix Cosmographe Cosmo, O Cosme hoc tali maxime Cosmographo! 14. Ian.
Op de heerlickheit vande rechtvaerdige bepredickt ende beschreven door I. VollenhoveGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Doe hij dit selfde sprack, de volle Vollenhoven, Was ijeders ingewand van 't spreken soo ontroert, Dat niemand sich voldé' met hem schier t'overloven Voor sulcken Heerlickheit soo heerlick uijtgevoert. 5[regelnummer] Hoe gaet uw ingewand, Aendachtige, nu smoken, Nu hij van 'tvluchtighe maeckt een onvluchtigh woord, Dat soo veel nutter is geschreven dan gesproken Als veel en wel doorsien scheelt van eens wel doorhoort! 22. Ian.

[pagina 154]
Aen hem selfGa naar voetnoot1). O ghij met overvloed gezegende van boven, Die dusenden versaedt uijt uwe volle hoven, Is den Rechtvaerdigen soo groote heerlickheit, Eerst hier, en dan hier naer voor erfdeel toegeseit; 5[regelnummer] Bidt, salighe man Gods, dat alle die u lesen Tot sulcker Erven recht recht vaerdigh mogen wesen. 23. Ian.
Wiskonstige ClaesGa naar voetnoot2). Claes riep in een gelagh, laet kaeckelen wie will, Den Aerdkloot loopt rondom, de Hemelen staen still, 'k Houd 't met Copernicus. Hoe meent ghij dat hy 't raeijde? 'tWas op het eind van 't Mael, en 'twas sijn hoofd dat draeyde. 23. Ian.
Vrouwen zedicheitGa naar voetnoot3). Hoe wel was dat bestelt, dat d'eerbaerheit de Vrouwen (Uytwendighe eerbaerheit) bevolen is geweest! Waer eens dat masker af, wie souw het goedjen houwen, En wat saghm' all still weers verandert in tempeest! 24. Ian.
Teuns kerckgangGa naar voetnoot4). Ick moet ter Kercke gaen, all souw 'cker niet bedrijven, Seij Teun, twee mael mistrouwt aen twee doorsnapte wijven: Mij dunckt het is soo vreemd, soo wonderlick, soo soet, Dat een Mann honderden van Vrouwen swijgen doet. 24. Ian.
Wentel-trappGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. De Trappen wentelen daer langs wij in dit leven Ten hoogen Hemel gaen, en, na die swieren gaen, Geraeckt men hier en daer aen 'tgapen en aen 'tstaen, Na ijd'le dingen haer schoon weten voor te geven. 5[regelnummer] Elck een proeft dat in 'tsijn: Maer, kan 't niet anders zijn,
[pagina 155]
Laet ons Gods goedheit loven; In 'tende raecktmen boven. 24. Ian.
BeddeGa naar voetnoot1). Hoe wij 'tbewimpelen, het Voorbeeld vande dood ist, Het sterven alle nacht, en seer het selve Werck, Of hier te leggen of te rusten inde Kerck; En 't Bedde daer ick slaep is maer een zijden doodkist. eod.
StoovGa naar voetnoot2). Behoeftmen tot goed Vier veel Houts en menigh Torffie: Een Kooltien in een' test, twee kooltjens in een Korffje Doen emmers soo veel deughds: jae, (soomen 'tvolck gelooft Dat sich van onderen plaisierigh sitt en stooft) 5[regelnummer] Doen dobbel soo veel vreugds. Soo scheelt het, will ick seggen, Een dingh of uijt of in sijn' rechte plaets te leggen, En soo het weinigh wel, het veel niet wel en light, Daer wordt met weinigh Veel, met Veel niet veel verricht. 25. Ian.
StoelGa naar voetnoot3). Dat sitten noodigh is leert ons het licht van reden, En all' de taeckeling van Zenuwen en Leden; Maer wat's daer noodigh toe, vier stijlen, drij of twee? Een, segg ick, kan't hem doen, en mijn bericht is ree: 5[regelnummer] De Strate-maecker sitt en arbeidt gansche dagen En hoeft maer eenen stijl. Ick wouw sij daer op saghen, Die niet en achten als onnutten overvloed, Daer klein beslagh soo nutt, soo gnapp is en soo soet. 30. Ian.
BoomGa naar voetnoot4). Van stomme schepselen en weet ick geen' als Boomen, Die onse biddende gedaente naerder komen: Wij strecken even soo ons' handen Hemelwaert; Maer onse wortelen zijn machtigh vast in d' aerd. 2. Feb.
HandschoenGa naar voetnoot5). De beste Snyders zijn die onse Handen schoenen: Als d'andere soo de'en, ick souder met versoenen:
[pagina 156]
Maer slaet de Broecken gae, de Rocken en van als, Is eenigh ding soo sott, soo t'onpass en soo vals? 5[regelnummer] Wegh met de vuijlicheit, de wett hoorts' uijt te boenen En keuren voor een' wett het naest aen Gods fatsoenen. eod. 2. Feb.
TafelGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Het scheelt veel met wat spijs de Tafel werdt geladen, Om t'eten met den Mond, of met het heele Hoofd: Het luydt wat ongerymt, maer 'tallersappigst Ooft En voedt ons niet soo wel als d'aller dorrste Bladen. 3. Feb.
DeselveGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Doctoren weten 't wel, en prekender vrij veel af; Maer Mond noch Maegh en hoort na reden noch verbod; Op dit beklaeghelick-behaeghelick Schavott Zijnw' elck sijn eigen Beul en byten ons de keel af. eod.
BlaesbalckGa naar voetnoot3). Daer is geen helpen aen, het ydele getier Van holle Blaesbalcken van Menschen, die haer' kaecken Uijt opgeblasen trots niet meer als wind en braecken, Helpt mij de Gall aen brand als dese doet het Vier. eod.
De selveGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Die Loock eet of Caneel, rieckt lieffelick of stinckt. Soo werckt den ommegang met vromen of met boosen. Werdt met quae Locht gevoedt, ghij sult geen' beter loosen, De Blaesbalck geeft het goed of 'tquaed uyt dat hij drinckt. eod.
PillenGa naar voetnoot5). Ick laet den gierigsten vergaeren wat hij kan, Ick laet hem spaeren tot het scrapsel vande pann; Mij dunckt hij had den prijs die, om geen Goud te spillen, 't Verguldt uyt suijnicheit sou schrappen van sijn' Pillen. 4. Feb.

[pagina 157]
DeselveGa naar voetnoot1). Een Gauwdief welgekleedt in een goed huijs geslopen Rooft wat hij rooven kan van 's Meesters beste goed. Vergulde Pillen doen gelijck de Gauwdief doet; Doch rooven maer het quaed en laten 'tgoede loopen. 5[regelnummer] Doctoren seggen 't, ja, maer ick en kan 'tmaer hopen. eod.
Aende vrouw van Albrandswaerd met mijn' ZeestraetGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Veel-waerde Vrouw van Albrandswaerd, Hebt ghij niet Torfs genoegh bewaert, Smijt vrij dit goedjen aenden haerd, 'T en is toch niet als al brands waerd. 13. Feb.
SchipGa naar voetnoot3). Hoe swack is Menschen macht en hoe oneindigh Gods. In zee light dit gebouw gelyck een' houten rots, En all het grootst geweld van handen wederstaet het. Als 'tlichtste dat God schiep (de Wind) maer blaest, soo gaet het. 14. Feb.
NochGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Een Haegsche Ioffers hoofd, drij uren lang gehult, Ten breedsten uytgesett, gevlochten en gekrult, Schijnt bij een zeilend schip niet qualick vergeleken Met Touw en Taeckeling en Vlaggen uijtgestreken. 5[regelnummer] Maer de gelijckeniss gaet over een' zij miss, Dat dat moy en onnutt, dit moij en dienstigh is. nauigans Zelandiam versus. 27. Feb.
Servire gratis est nefas, et ingratisGa naar voetnoot5). Hebt den ondanckbaren uw gansche levens dagen Op arm en schouderen door dick en dun gedragen, En sett hem eens hard neer, Daer 's all de danck om veer. eod.

[pagina 158]
Soet en suerGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Men blaest mij staegh in d'Ooren, Waerom ick niet en trouw met onse rijcke Neel. In een woord kan men 't hooren, 't Is waer, s' heeft Goeds genoegh: maer wat noch? quaeds te veel. Middelburg 3. Mart.
Van DirckGa naar voetnoot2). Dirck is goed rond, goed Zeews; dat moetmen soo verstaen: Hij is rond als een Kloot, men kander niet op staen. 17. Maij.
Houwelijcks gebreckGa naar voetnoot3). De dagh en gaet niet op, of Hermans Wijf verkerft het; All' uren rockent hem de prij een niew gequell. Eerst vond ick het wat vreemd, nu, dunckt mij, seght men wel, Het trouwen is seer goed, de Vrouw alleen bederft het. 22. Maij.
Groevende liefdeGa naar voetnoot4). Hoe ouder, seght Andries, hoe 'ck meer beginn te malen En krijgh mijn wijfje lief, soo 'tschijnt, hoe langs hoe meer. Ick wenschte menigh mael, de Duijvel moghtse halen, Nu wensch ick s' alle daegh by onsen Lieven Heer. eod.
Epitaphium com. Christophori de DonaGa naar voetnoot5). Post bellatori Batauo fortique Britanno Officijs Pacem consilijsque datam, Pacifici Donae quod erat mortale, Deoque Teste, Dei Pacis filius hic situs est. 10. Iun.
AliudGa naar voetnoot6). Quo grauius nullum, nullum magis utile pondus Ulla tulit Tellus, vir grauis hic situs est. Quisquis adis tumulum, Donae, dic, non grauis esto Terra, cui grauis et non grauis ille fuit. 13.^o ejusdem.

[pagina 159]
Epitaphium carnivoriGa naar voetnoot1). Carne vorax crudâ satur hic jacet; ergo, voraces Vermiculi, vestro reddite jure vicem.
[Reptile sarcophagum, sub sarcophago depostum] Reptile sarcophagum, sub sarcophago depostum, Par pari ut eveniat, exede sarcophagum. Hofw. 17. Iun.
Aliud. Quisquis es, hic audi ventres non semper obesos Oppressis animi dotibus esse graues. Qui jacet hic, quanto multis abdomine, tanto Et Virtute fuit major et Ingenio. 19. Iun.
HardkloppingGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Claes klopt sijn wijf veel tyds om d'een' of d'and're pert, En, na 't sijn' vuijsten lust, somwijlen vrij wat herdt. De Doctor merckte wel daer was ijets niet ter degen, Maer wist niet datse klopp op 'tkop-stuck had gekregen. 5[regelnummer] Gaet, zey sij, Doctor, gaet; ghij dient niet voor mijn bedd; Het is een' ongemeen' herdt-klopping die mij lett. 20. Iun.
Oprechte maetGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. De Waerheit is soo verr pas van de Logen, Als yeder een sijn' Ooren van sijn' Oogen. ult. (30) Iun.
Op het marmeren hoofd van een' verraderGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Natuer schiep mij geheel: De Richter scheide mij het Hoofd van 'tonder deel. Dat hadd de Const herstelt: maer voor het laest van allen Is 'tongeluckigh hoofd noch eens om verr gevallen. 5[regelnummer] O Hemelsche gebied Wat is mij recht geschiet!
[pagina 160]
Doe mij mijn' qua'e gedachten Aen 'tLand-verraden brachten, Waerom in plaets van 'tmijn en had ick dit hoofd niet? Inter Moerdijck et Bredam. 3. Iul.
Op het hand-wasschen van een' schooneGa naar voetnoot1). Ghij waschen, Soetert, ghij, Die handekens van zij! Mij dunckt dat all dat plaschen Niet na behooren is: 5[regelnummer] Wat hoeft men schoon te waschen Dat schoon geboren is? Ibid. eod.
Graf-schrift van een reuckwerckerGa naar voetnoot2). Ghij hebt een' slechten neus die niet en rieckt door 't Graf Waer med' ick u vermaeck, mij kost en kleeren gaf. Ghij meent, ick wormen aes gae werden: maer 'tis leugen; Sy zijn maer stanck gewent; sij sullen mij niet meugen. Inter Dongen et Syluam Ducis. 10. Iul.
A m. la princesse de Tarente masquée; comme j'eus parlé à une dame de sa taille, masquée de mesmeGa naar voetnoot3). Ie veux bien du mal à mon coeur, D'auoir pris Nymphe pour Deesse: Mais vous excuserez l'erreur, Si vous considerez, Princesse, 5[regelnummer] Que la voijant de mesme hauteur Ie l'ay creuë de mesme Hautesse. Eindhoven 14. Iul.
[I'aij complimenté, bien ou mal] I'aij complimenté, bien ou mal, Une beauté de vostre nombre, Aijme je peu l'Original, Si j'en honore jusqu'à l'ombre? Ibid. eod.

[pagina 161]
Op de dood van Dido, treurspel van A. PelsGa naar voetnoot1). Sagh Dido noch eens op, en dacht aen den Trojaen, En dacht aen wat sy deed, en beter hadd gedaen; Sij wenschten hem licht weer eens aen, eens van haer' Werven, Om noch soo cierlijck eens, als Pels haer leert, te sterven. 8. Aug.
Londinium. Fide nouo rerum splendori, fide vetusto; Quae nuper stetit hic, hic sita Londinium est. 9. Aug.
Op des Heeren Avontmael. Hier 's goed geselschap aenden Diss, God weet of 't soo van binnen is. Maer soudens' uytgemonstert werden Die sonder 't Bruijloft kleed te gast gekomen zijn, 5[regelnummer] Ick vrees daer soudt 'er weinigh herden, En aende Tafel bleef schier niet als Brood en Wijn. 10. Aug.
Dircks dichtenGa naar voetnoot2). Dirck heeft sijn werck aen een gelijmt Met lamme, tamme, klamme woorden; 'T is 'tsotste Boeck dat ick oijt hoorden, En evenwel niet ongerijmt. eod.
Oprechte dapperheitGa naar voetnoot3). Wild wagen is geen' eer: daer hoort meer tot fraeij sterven, Als sinn en redenloos te steken en te kerven, En wachten 't sonder sorgh: het scheelt als dagh en nacht, Of ijemand veel de Deughd, of weinigh 't Leven acht. 11. Aug.
Met elck een vredeGa naar voetnoot4). Daer zynder die mij haten, Maer die ick haet, niet een. Indien sij 't niet en laten, Soo heb ick Vyanden, en ick en hebber geen. 12. Aug.

[pagina 162]
Sur les memoires de monsieur de GuiseGa naar voetnoot1). Faut il plus admirer en ce Prince parfaict D'auoir si bien escrit, ou d'auoir si bien faict? Ie juge la beauté de sa Matiere extreme, Celle de sa Façon me semble assez de mesme. 5[regelnummer] Quelle Espée au trauail, quelle plume au repos, Quels exploits, quel debit, quel auteur, quel Heros! 3. Sept.
[Laborat aure Lesbia, et graui diu] Laborat aure Lesbia, et graui diuGa naar voetnoot2) Noctes dolore transigit, graui dies. Re pessimâ una peior est: audit male. 14. Sept.
In opus inepti autorisGa naar voetnoot3). Quod veritas praedixit, hic probat scriptor: Extinctus est, et opus sequetur autorem. 20. Sept.
ΕΝΔϒΜΑ ΓΑΜΟϒ. Over des Heeren AvondmaelGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Gods Tafel, en daer aen ick sotte Sondaer, ick! Hebb ick 'er t'eten en te drincken sonder schrick? Ghij, die die Tafel deckt, en met geen minder eten Als van dijn eigen Vleesch en Bloed; hebt ghij vergeten 5[regelnummer] Hoe dat ick menighmael, hoe onlangs, deser Feest, Oncierlyck aengedaen, deelachtigh ben geweest, En lydt ghij mij weer hier, en doet ghij mij niet vragen Waer 't Kleed is, 't Bruijloft-kleed, dat yeder hoort te dragen Die hier verschijnen derft? Ick vraegh't mijn selven, Heer, 10[regelnummer] En vind het vuijl Gewaed voll vlecken, waer ick 't keer. Soo was 't voor heen, soo is 't en (wel magh ick het vreesen) Soo sal 't gedurighlijck, soo lang ick zijn sal, wesen. Sal ick niet worstelen, en poogen dat ick sweet Om eens dijn gast te zijn met heel een onvuijl kleed? 15[regelnummer] O jae, Genadigste, die mij in vrees en beven (Als na den binnen-mensch) dien ijever hebt gegeven:
[pagina 163]
Danck zij dij eewelick: ghij hebt mij met den lust Van wel-doen tegens mijn onwel-doen uijtgerust: Maer van drij vijanden en ben ick maer een eerste: 20[regelnummer] Twee laeste werpen mij soo veel slijx, elck om 'tseerste, Dat weerstand machteloos, en, wat ick weer of wiss, Beij, weeren overmant, en wissen ijdel is. Moet ick dan buijten staen, sal ick mij uijt sien schuijmen, En niet soo veel van 'tmael genieten als de kruijmen? 25[regelnummer] Neen, Heer; daer is een Kleed, daer is een heiligh kleed, Een bloedigh Kleed, gedrenckt in water en in sweet; 't Kleed vanden Middelaer, dien gh' u hebt laeten paeijen: Dat kan mij decken met de minste van sijn' draeijen: Daer onder vrees ick dij (ick die dij vrees) meer niet: 30[regelnummer] 'k Weet dat ghij door dat Bloed mijn' etter niet en siet. Hofwijck. 8. Oct.
(Wisse winst)Ga naar voetnoot1). God heeft ons niet van doen; maer wij hem dagh en nacht. Nochtans eischt hij ons wat, en, hebben wij geen' macht Om geven wat hij eischt, hij geefts' ons; mits gebeden, En vierigh aengesocht. Hij eischt, met alle reden, 5[regelnummer] 't Gedweege danckbaer Hert; soo danckbaer, dat daer uijt Gedacht en woord en werck tot sijner eere spruijt'. En dan volght zalicheit. Hoe kostmen 't schooner malen, Als krijgen watmen geeft, en winnen bij betalen? Hag. 10. Oct.
HaetGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Hij hate mij wie will, 'k hoop ick verdien het niet; En schouw maer die mij haet; mijn' Gall en gaet niet voorder: God weet het, die alleen door mijn mergh henen siet, (Ick segh 't door sijn genad') ick ben geen menschen-moorder. 12. Oct.
Voorden armenGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Geeft rustich, ghij, die rijck, ghij, die niet rijck en leeft. God had het hem geleert die dit heeft derven spreken, Wie maer den Armen geeft, En sal noijt geld gebreken. 13. Oct.

[pagina 164]
DruckerGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Mijn Drucker leeft in droeven druck, Want drucken druckt hem weinigh druck. 't Waer geen bedruckte Drucker, Viel 't drucken maer wat drucker. 26. Oct.
Dienstige windGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Een arm' vrouw hoord' een Mann een' achter-wind ontgaen, En zeide, wel bekom 't mijn Heer. de Mann bleef staen, En gaf haer wat: sy sprack, wel is het spreeckwoord waer, Het waer een quade wind die niemand goed en waer. 6. Nou.
Pleit-mallGa naar voetnoot3). Ick vraegd' een Advocaet van grooten naem en neering, Waerom hij meest sijn Geld aen 't Dollhuijs had gemaeckt: 't Goed, zeid' hij, keerde daer 't van daen quam, na de leering. Hij was door dolle li'en aen meest sijn Geld geraeckt. 7. Nou.
Van AndriesGa naar voetnoot4). Hoe Text-vast is Andries! hij sagh laest Mann en Wijf Den and'ren hekelen in hands-gemeen gekijf; En riep, Goe Christenen, gaet daer niet tuschen beiden; Wat God gevoeght heeft staet geen Menschen toe te scheiden. eod.
Boeren werckGa naar voetnoot5). Wat, hangende 't Process, te doen was en te laten, Verstond een Boer met vreugd van twee drij Advocaten, En zei, Hangt mijn Process? begut, soo ben ick klaer; 'k Hebb hondert mael gewenscht dat het gehangen waer. eod.
Geterchde geckGa naar voetnoot6). Een onbedachte trad een' Hoofschen Geck op zij, En wilde van hem weten, Wiens Geck hij sich liet heeten: De Geck zeij, sulcken Heer sijn Geck: wiens Geck zijt ghij? eod.

[pagina 165]
Aen een Ioodschen woeckeraer, die op de pic van Teneriffe was geweestGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Waertgh' op het steile spits van Tenerif geklommen, Verbastaerd Israelit? wat hadt gh'er af te kommen? Ghij hebt een' schoone kans verkeken: weet dat vrij, Ghij raeckt niet licht weerom den Hemel soo na bij. 8. Nou.
TroostGa naar voetnoot2). En treurt niet, Keerssemaker, Of u een hoopken Waschs of Smeers ontfutselt waer: Denckt dat het haest in 'tlicht sal komen hier of daer, Op Kandelaer of Blaker. 9. Nou.
Taback dienstighGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Men roockt, men snuijft Taback, men knauwt hem, soo men kan: Welck' is de nutste wijs? vraegd' een een wijser Man: Stelt, zeid' hij, van Taback, in plaets van and're Waeren, Een volle Winckel op, soo sultgh'er best bij vaeren. eod.
KleinherticheitGa naar voetnoot4). Dirck, die voll Luijsen is, en derft'er niet een' kraecken: Verwijten 't hem de li'en, Hy seght met stijve kaecken, Hy is soo teer, hij kan sijn eigen bloed niet sien. eod.
GrafschriftGa naar voetnoot5). Claes Knoop, de steile vent, die averechtsen Doop had, En Pier Pieck heeten most, light in dit lange Graf, Ontrent van negen voet: daer zeid' een Snijder af, Ick hebber veel gemaeckt, maer noijt soo ruijmen knoop-gat. 10. Nou.
BorstelGa naar voetnoot6). Een overdadighe, die niet en doet als teeren, Om met de meeste haest te raecken door sijn goed, Gaet min noch meer te werck gelyck een Borstel doet, Hij maeckt syn selven kael en and'ren schoone kleeren. eod.

[pagina 166]
Van DirckGa naar voetnoot1). Dirck hadd syn' huijs geleeght van allerhande waeren, Om schulden te voldoen, die niet t'ontgaen en waeren: Doe 't Bedd oock springen most, de reden, zeid' hij, was, Een Mann die 't Bedde houdt en is niet wel te pass. eod.
Agniets keurGa naar voetnoot2). Een Iagher, zeght Agniet, sou mij voor all behagen, Als ick eens trouwen wou. Siet wat een' wijse Vrouw: Een jagher, meent sij, sou den Hoorn wel willen dragen. eod.
Een bultenaers gebouwGa naar voetnoot3). Is Dirck syn huijs soo na uw sinn? Wat isser toch seer excellents aen? Daer 's emmers niet een Camer in, Daer in Dirck recht kan over end staen. eod.
Een rijmer aen een' geckGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Hoe sitt ghij soo en swijgt, sprack een stout kaeckelaer Tot een veel wijser Mann dan hij waer met sijn vieren, Of is het Rijmerij daer in uw' sinnen swieren? Iae, zei de wijser Man, ick dicht vast: is het waer, 5[regelnummer] Zei d'eerste, seght eens op hoe dat die verssen luijden: Neen, zei de tweede, 'twaer voor dese wijse luijden Een all te lastigh Cruijs, Twee gecken in een huijs. 11. Nou.
Besitt u selvenGa naar voetnoot5). Een goed arm Edelmann gaf ick voor goeden raed, Hij sou sich by een' Heer van Middelen en Staet Ten dienst bestellen, om met eeren door te komen. Neen, zeid' hij, ick ben arm; waer Ick Mij dan benomen, 5[regelnummer] Ick, 'teenighe besitt dat ick noch eigen kenn, Soo waer ick alles quijt, en armer als ick ben. eod.

[pagina 167]
Voorsichtige maeijGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Maey, moije Borgher-meid, wierd van een Heer gevrydt, Die haer sou Iofferen en Ed'len metter tijd. Tot daer toe was 't goe kans: maer 'twas een Heer voll Pocken, En Maey zei: met verlof, Heer, blyft wat van mijn' rocken, 5[regelnummer] En laet mij die ick ben; dat houd ick ruijm soo goed, Als dat ick liet mijn Vleesch bederven om mijn Bloed. eod.
Tom vergistGa naar voetnoot2). Tom hoopt' in 'tEngelsch Hof voor lief en aengenaem, Als dienaer vanden Lord Iehova, te verschijnen: Maer 'twas een slechte konst, die haest quam te verdwijnen, Want in het Hof en was geen' kennis van dien naem. eod.
Ians goedmanschappGa naar voetnoot3). Daer viel een korte stryd, wie van twee soete Sussen Een Kussen eignen sou dat ijeder geerne hadt. Ian hadder geen van doen, en om 'tkrackeel te blussen, Dat hooger loopen moght, gaf daer hij self op sat, 5[regelnummer] En zei, komt kijfstertjens, wie wil mijn Bille-kussen? 11. Nou.
Vrecke ClaesGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Claes houdt sijn Geld te rae, als of 't sijn eigen waer: Dat en berisp ick niet: maer, Als 't op 'tgebruijcken komt van die beminde Waer, Soo sluijtt hij Kass en Beurs, als of 't sijn eigen niet waer. 14. Nou.
Vanden selvenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Claes sitt voll Goed en Goud, en derft geen' buijck voll eten: Sijn Geld besitt hij niet, maer hem besitt syn Geld. Eij lacie, 'tis met Claes erbarmelick gestelt, Hij heeft een swaere quael, goed mann, hij is beseten. 15. Nou.

[pagina 168]
Aen hemGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Soo besigh en soo rijck, en soeckt ghij noch te winnen, En hebt ghij noijt gedaen, en moet ghij staegh beginnen? Hoor, 'theeft een wijser mann geseght, en had gelijck, Dien altoos meer gebreeckt is noijt syn leven rijck. eod.
Noch van hemGa naar voetnoot2). Claes is oneindigh rijck: wat helpt het? hij is bloo rijck, Hy houdt de Geld-kist toe, daer komt geen roode duijt, Al roept sijn maegh om hulp, als met benautheit, uijt. Ick wouw wel geerne mé soo rijck zijn, maer niet soo rijck. eod.
Malle vraegh aen IanGa naar voetnoot3). Ick socht Ian wat te slingeren, En vraeghden hem dit swaere punt; Hoe siet ghij door de Vingeren, Die door geen' Vinger sien en kunt? 5[regelnummer] Wie moet van tween de sotste heeten, Die 't niet en wist, of die 'twou weten? eod.
Noch aenden selvenGa naar voetnoot4). Claes, ghy zyt rijck genoegh van over lang geleden. Waer ick 't soo lang geweest, ick waer all lang te vreden. Zijt ghij 'tniet, gierighaert? 'kweet u een' wiss gewin; Strax sult ghy rijcker zijn; begeert alleen wat min. eod.
Noch aenden selvenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Claes, ghij meent ryck te zijn; maer 'khebb het overleit; Armoed heeft veel gebreck, en noch meer Giericheit. Soo ghij 't oock overlegt, 'tzijn dingen die seer stryden, Met eenen rijck te zijn en groot gebreck te lijden. 5[regelnummer] En ghij zijt armer als de kaelste Bedelaer; Want u onbreeckt heel veel, en hem een weinigh maer. Iae, soo ghij 'twel bedenckt, daer 's niet soo waer als dit is, U mangelt niet alleen een anders Geld en Waer, Maer ghij leeft in gebreck van 'tgeen in uw besitt is. 17. Nou.

[pagina 169]
Schadelijcke lofGa naar voetnoot1). Wat schort mij, Adriaen, dat ghij u soo gewent Mijn seggen en mijn doen te roemen sonder end? Ey lieve, prijst mij niet, ghij zijt te wel bekent. 18. Nou.
Aen DirckGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Dirck, denckt wat een juweel is gulde Middelmaet: Doet all het noodighe, maer weest niet all te besigh. Leest vrij en schrijft, maer niet te schrijvigh of te lesigh: In laten en in doen is oock een' overdaed. eod.
Van IanGa naar voetnoot3). Is 'tmogelick dat Ian, die noyt van schaemte rood was, Eens wel gesproken heeft van mij en mijn beleid? Voor seker heeftmen hem gelogen dat ick dood was; Want van geen levend mensch heeft hij oijt goed geseit. 19. Nou.
Aen yemandGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ghij meent bekent te zijn van elck een die u siet, En van all wie u kent gegroet te moeten wesen: Maer 'tmist u menighmael met dat gemaeckte wesen: Wie sou u kennen, Geck? ghij kent u selver niet. eod.
Malle GhijsGa naar voetnoot5). Ghijs, gortigher als oijt vuijl vercken wierd gevonden, En stadigh liefde-geck van d'een of d'ander Vrouw, Meent wel bewaert te zijn, in plaets van goed berouw, Met een verdraeyden Text, de Liefde deckt veel sonden. eod.
Van Dirck en AndriesGa naar voetnoot6). Dirck heeft een' bitse Penn, Andries een' swaeren Stock, Daer mé betaelt hij hem syn schrijven op sijn' rock. Die twee en hebben sich niet sonders te verwijten, 't Is Eselen gevecht, sij konnen slaen en bijten. eod.

[pagina 170]
Aen IanGa naar voetnoot1). Eij Ian, en prijst mij niet, daer houdt toch niemand van: Men gaf u geen geloof, al preest gh' u selven, Ian. eod.
Aen LouwGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Louw, gaet met uw gemoed te rade: Daer is geseght met goeden sinn, Het ongerechtige gewinn Is altoos min profijt als schade. eod.
Kinds kinderen liefdeGa naar voetnoot3). 'k Speel met kinds kinderen, als of ick van haer' tyd waer: Eij, swijgt wat, Ionge Lien, die mij voor geck uijt krijt, Het sal wel beteren; verschoont mij van 'tverwijt maer Tot dat ghij Vaders eerst, dan Grootevaders zijt. eod.
Rekening met IanGa naar voetnoot4). Een Gulden maeckt niet rijck; niet waer, Ian? nocht' een meer, Nocht' een meer, en noch een, en soo gestadigh weer. Als 't honderd duijsend is, ick sie 'twel aen uw wesen, Ghij sult licht roepen, Houdt; daer soud ick rijck mé wesen. 5[regelnummer] Met honderd duijsend, Ian? wat komt u inden sinn? Strax waert ghij noch niet rijck met eenen Gulden min. Ondoet mij desen knoop; want met deselve reden Kost uw' geboorte lang en niet lang zijn geleden. En, soo ghij dagh voor dagh dat rekenen betrouwt, 10[regelnummer] Ghij waert noch gist'ren jong, en heden zijt ghij oud. eod.
Rein in 'tvuijlGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Ick bend'er by geweest, 'tis waer, daer Dronckaerts saten, En sopen als Templiers, en vloeckten als Croaten, En spraken van meer vuijls dan onder Maen en Sonn Van uijt de holle Hell te voorschijn komen kon: 5[regelnummer] Maer 'theeft mij niet gevleckt, de vieste moeten 'tweten: Sien wij niet Sonn en Maen wel schijnen in secreten? eod.

[pagina 171]
Aen ClaesGa naar voetnoot1). Quaed spreecken is soo quaed als 'tquaedste quaed kan wesen: Maer Claes, die 'tgeerne hoort, is noch min waerd gepresen. Komt u 'tquaed spreecken voor, soo dat ghij 'tniet en laeckt, Ick houd' u ruijm soo snoo als of ghij 't selver spraeckt. eod.
Van IoostGa naar voetnoot2). Ioost vraeght of soete kost oock wijse lieden past. Meent Ioost dat Suycker-ried maer voorde Gecken wast? 21. Nou.
Menschen ydelheitGa naar voetnoot3). Daer gaen twee Blaesbalcken in ous, soo lang wij leven. Dat leven hangt aen wind te trecken en te geven: Dat 's d'eerstes werck, de Longs. De tweede is onse Geest, Geest, dien wij niet gemeen en hebben met de Beest. 5[regelnummer] Dien Blaesbalcks doen is oock, voor eerst, wind in te halen, En weer wind uijt te slaen, ontfangen en betalen. Want soo ghij Oor en Tongs bedrijven wel besint, Wat rechten wij'r mé uijt, is 't anders ijet als Wind? 22. Nou.
Van FloorGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Floor, zeid' ick in 'tgekout, Wat slagh van schepen zijn 't, die u voor allen anstaen, En daer gh' u op vertrouwt? 'k Vertrouw mij, zei den uijl, op schepen die op 'tLand staen. 22. Nou.
Aen ClaesGa naar voetnoot5). Eischt u een Arm mann geld, Claes, weest niet onverduldigh, Hij eischt u 'tsijn' als Vriend, en soo zijt ghij 't hem schuldigh. eod.
OnleggGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Een onbeschaemde prees mijn uerwerck met geweld: Ick voelde wat hem schortte, en zei, voor weinigh geld Kond hij een diergelijcke en van die hand bekomen: Maer d'uytvlught was vergeefsch, ick kond' hem niet ontkomen.
[pagina 172]
5[regelnummer] Eij, zeid' hij, doet soo veel en geeft mij dit werck nu, En dat de Meester niew sal maecken neemt voor u. Ick had het konnen hooren, Maer 'twouw niet in mijn' ooren. eod.
Piers soete wraeckGa naar voetnoot1). Pier Cromvoet, die syn schoen ter sluijck ontfutselt was, Sprack met een strack gelaet, ick ben niet van die menschen, Die een voor 'tminste quaed het aller grootste wenschen. God gunn' den dief alleen dat hem de diefstal pass'. eod.
Lecker etenGa naar voetnoot2). 'k Sat tuschen Kaeckelaers en Spreewen in 'tgedrang Die rammelden om 'tseerst, en maeckten 'tmij soo bang, Dat ick, in 'teerst voll sweets, in 'tend begost te geewen. Een vraegde bij gevall, wat kost ick liever at, 5[regelnummer] Of visch, of vleesch, of ijet, daer ick te kiesen hadd: Gesoden Cakelaers, zei 'ck, en gebraden Spreewen. eod.
Aen een hoerekindGa naar voetnoot3). Ghij light en werpt langs straet met steenen dat het kraeckt: Siet dat ghij bij gevall uw vader niet en raeckt. eod.
Aen een jong schilderGa naar voetnoot4). Frans, will ick u een Peerd dat wentelt leeren maelen? Maeckt maer een Peerd dat loopt, En keert het laeg om hoogh, 'tsal went'len; en die 'tkoopt Sal wel te vreden zijn, of ick sal 'tself betalen. eod.
Een speelman betaeltGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Een speelman moe gekrauwt sagh nae mijn' handen om, En wachte voorde moeyt of groote of kleine somm: Neen, zeid' ick, wij zyn quijt, ghij hebt mij onderhouden Met Toonen van uw' slagh, die 'ck niet en weet t'onthouden; 5[regelnummer] En ick hebb u gevoedt met Hoop van goeden loon; En beid' en zijn maer Wind; soo staen wij even schoon. 23. Nou.

[pagina 173]
Van Dirck den bouwerGa naar voetnoot1). Dirck sticht oneindelick, dan Heiningen, dan Muren, Dan Boerenwooninghen, dan Huijsen en dan Schuren. Sijn wijf klaeght averechts, en heeft nochtans gelijck, Dirck is een eerlick Mann, maer wat te stichtelijck. 23. Nou.
Franssens geluckGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Frans was te gast genoodt daer wat meer Rattekruijt Als Suijcker inde Papp veel gasten had bedorven: Maer Frans was sieckelijck en stelde 'tgastgaen uijt: Had Frans niet sieck geweest, hij waer all lang gestorven. eod.
BoerenlatijnGa naar voetnoot3). Hoor, Landheer, zeij mijn Boer, 'tLatynsche woord, Voluptas, Ken ick soo wel als ghij, als ick mijn' Schuer vol op tas. 24. Nou.
Lichten interestGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Vriend, mij komt interest van 'tgeld dat ick u leene, Maer hoort hoe dat ick 'tmeene. Neemt ghij 't maer danck'lyck aen, Soo 's 'teerste jaer voldaen. eod.
Ian de slockerGa naar voetnoot5). Eet gh' alle daegh vijf reisen? Waerom soo dickmael? vraegd' ick Ian: De Guijt sprack sonder peisen, Om dat ick 'tsess mael niet en kan. eod.
Van TrijnGa naar voetnoot6). Men preeckte Trijn de Weew, sy hoorde sich t'onthouwen; De trouwe Tortelduijv en wist van geen hertrouwen. Als ick bij Beesten moet ter schole gaen, seij Trijn, Waerom niet byde Muss, waerom niet bij 't Conijn? 25. Nou.

[pagina 174]
Aen een tafel-vriendGa naar voetnoot1). Hebt gh' al weerom liggen droomen Van bij mij te gast te komen? Weet ghij 't niet, soo leert het toch, Droomen zyn niet als bedrogh. eod.
Op een mijner gedichten by een' konstighe hand uijt geschrevenGa naar voetnoot2). O mijn onnoosel dicht, ick vreesde ghij ginght sterven, Ten minsten schimmelen, of rotten en bederven: Maer neen: soo schoonen Inct is Balsem; en ghij zijt In d'onverganckligheit voor eewigh geconfijtt. eod.
Voor mijn' dichtenGa naar voetnoot3). Bedilt mijn' Dichten niet, besteedter geen verwijt aen, Sij hebben 't niet verdient. Ick hanger toch geen' Tyd aen: 't Is een klein buyten-werck, een by-werck, seid' ick best, Van beter besicheit; 'tis kaeckelen op 't nest. 5[regelnummer] Kont ghij of Timmerman of Wever niet vergeven Een deuntjen uijt de borst in 'tSchaven of in 't Weven? eod.
Stille straffGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ick straft' een' opentlick, soo mij docht, met bescheid. Een vriend zei, 'twaer hem best in d'eenicheit geseit; Hadd hij 'tmij oock niet best geseght in d'eenicheit? 25. Nou.
Raed tegen quaedGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Spreeckt yemand quaed van u, ghij kont hem licht bedriegen, Stelt u maer soo wel aen, dat hij sal moeten liegen. eod.
Spaerigh berispenGa naar voetnoot6). Roert niemands leemten aen, om jocken, noch om krencken, All is hij noch soo laegh, al zijt ghij noch soo hoogh; Wij hebben elck ons zeer, en konnen elck gedencken, Hoe zeer de lichtste tré doet op een' Exteroog. eod.

[pagina 175]
Aen een' guijtGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ghy seght (dat ick bekenn) Dat ick mijn' ouderen goe naem onwaerdigh ben. Is uw bekennen vaerdigh? Bekent, ghij zijt een Guijt en uw geslacht te waerdigh. eod.
Beste ryckdommGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Geluckigh is de mann die heel veel goeds beheert, Maer veel geluckiger, die niet veel Goeds begeert. eod.
Aen IanGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Eens waert ghij arm en mild, nu rijck en gierigh, Ian. De Toetsteen proeft het Goud, het Goud ondeckt den Mann. eod.
(Goeds gebruyck)Ga naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Hoe soud een' Gierighaert syn groote goed verblyden? Het is hem een schoon peerd, dat hij niet derft beryden. Die heel veel gelds besitt en is juyst [geen] rijck man, Maer die veel gelds besitt en wel gebruijcken kan. eod.
Aen DirckGa naar voetnoot5). Dirck, ghij besitt veel Goeds: dat 's goed in uwen staet: Maer ghij besitt veel quaeds in uwen staet; dat 's quaed. eod.
OvervloedGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Te veel Goeds is soo quaed als all te lange slippen, 't Doet d'onvoorsichtighe veel struyckelen en glippen. eod.

[pagina 176]
Losse rijckdomGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Ghij hebt veel goeds op Zee: kont gh' u daerop betrouwen? 't Is losse rijckdom, die aen Cabels hangt en Touwen. eod.
Na de mann isGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Groot Goed is een groot goed; maer niet in allen sin goed; De goede wijn veraerdt naer 'tvat is daerm' hem in doet. eod.
Van Dirck en ClaesGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Dirck ley Claes syn Geslacht verwijts gewijs te voren. Claes zeid', ick wil 't wel hooren, Dat ick mijn' Ouderen niet waerdigh ben, is waer; Maer, Boefje, ghij gelijckt aen d'uwen op een haer. eod.
[Indignus, esto, sim meis majoribus] Indignus, esto, sim meis majoribusGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+; At nempe, Scurra, tu tuis dignissimus. 25. Nou.
Van Phlips en sijn kinderenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Phlips heeft syn huijs voll kinderen, En soeckt noch eens te trouwen. De kind'ren, die 't sou hinderen, Versoecken dat Papa die niewe moeijt will' schouwen. 5[regelnummer] Neen, seght hij, jonghe luij, ick ben noch wat te jeugdigh, En, als ick u aensie, ghy zijt soo soet, soo deugdigh, Dat ick met volle hoop Van noch soo soeten hoop Bij desen te vergaeren 10[regelnummer] Van niews aen mein' te paeren. De kind'ren dancken hem (sess Sussen en een Broer) En dencken, Br. je moer. 26. Nou.

[pagina 177]
Van Pier en IaepGa naar voetnoot1). Pier ley ter venster uijt en dreighde Iaep met slagen. Zijt ghij soo stouten Held, zeij Iaep, soo komt het wagen. Zijt ghij soo kloecken Mann, zeij Pier, proeft of ghij mij Aen 't vechten praeten kont, eer dat ick vaerdigh zij. eod.
Van Iasper en IanGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Wie was uw Vader, Ian, zei Iasper, magh men 't weten? Ian voelden hoe hy voer, En heeft hem toegebeten, Het is een' duijst're vraegh: wiens kind meent ghij te heeten? 5[regelnummer] Het is van honderd een, weet het uw' eigen Moer. eod.
Van FransGa naar voetnoot3). Hoe staet dat goed en bast, riep Frans tot d'Advocaten, Die hem betichtten van wat veel hand-gauwerij: Iae, zeid'er een van all', wij bassen, seght dat vrij, Want als wij Dieven sien en konnen wij 't niet laten. 27. Nou.
Goed berichtGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Vriend, sprack een Hagenaer tot een' goed-rondschen Zeew, Ghij zijt mij soo gelyck, als waert ghij schier mijn Broeder. Zijt ghij niet onderricht of oijt uw' soete Moeder In s' Gravenhaghe quam? Neen, zeijt die looser spreew, 5[regelnummer] Mijn' Moeder wass'er noijt; maer, naer ick hebb vernomen, Mijn Vader isser veel en menig mael gekomen. eod.
Van een' blindenGa naar voetnoot5). Verwijtt mij 'tongevall van mijn' arm' oogen niet, Zeid een goed Blindemann, dien 't qualick wierd verweten: Ten minsten magh een mensch daerin geluckigh heeten, Die sulcken Boef als ghij ontrent sich niet en siet. eod.
Van AnneGa naar voetnoot6). Wat hebb ick? een quaed hoofd? zeght Anne, 'tmagh wel wesen; Maer op mijn' schouderen, God danck, en staet het niet;
[pagina 178]
Men heeft mij een quaed Hoofd (een boos mann) aengepresen, Ick waer een' goede Vrouw, soo mij dat hoofd verliet. 5[regelnummer] Wytt het uw hoofd, Mameer, die mij 'thoofd trouwen hiett. eod.
Van FloorGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Floor hadd berouw van eersten aen, En heeft drij weken pass bij 'tniewe wijf gelegen. Maer 'tspreeckwoord geeft hem troost; hij hoopt hij is half wegen, Begonnen werck is half gedaen. eod.
Aen een onbedacht jongmannGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Soo jong, en soo veel praets dat niemand en derft roeren! Eij, neemt den Spiegel eens, en soeckt daerin, arm kind, Of ghij dien mallen muijl genoegh bewasschen vindt, Om onder oude Lien het hooghe woord te voeren. eod.
Op een godloose vraeghGa naar voetnoot3). Wat doet God alle daegh? Dorst een my seggen van de snoodste Hemel-plagers; Ick gaf hem voor bescheid op d'onbeschofte vraegh, Hy maeckt een' Hell gereet voor sulcke sotte vragers. eod.
Aen IordenGa naar voetnoot4). Meent ghij mij te verplichten Met stadigh te berichten Wat boose Bouwen leght Van mij of mijne en seght? 5[regelnummer] Ick heb geen' ooren, Iorden, Voor allerley gerucht; Mij lust niet gramm te worden Om ijemand sijn genucht. eod.
GeluckseggersGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Als twee waerseggers d'een den anderen ontmoeten, 't Is wonder soo se niet van lacchen splijten moeten. eod.

[pagina 179]
Ryckdomm weeghtGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. 't Is niet onredelick dat deughdelicke Menschen Om deugdelick gewinn van Geld en Have wenschen: Met Goed is goed te doen: maer, soom'er wel op lett, 't Is Deugds Pacagie, en geeft somwijlen groot belett. 28. Nou.
Aen AdriaenGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. De Schatten, Adriaen, daer ghy u in verheught, Houd ick u wel te goe, dat ghij soeckt op te leggen. Maeckt maer 't Huijs niet soo voll dat wijse lieden seggen, Daer is bijna geen' plaets gelaten voorde Deugd. eod.
(Aen Dirck)Ga naar voetnoot3). Dirck, zeid' ick, met wat konst zijt gh' aen groot Goed gekomen? Aen 't weinighe, zei Dirck, met moeijte, met verdriet, Met suere sorg en sweet: aen grooten Ryckdom niet: Die wat heeft, krijght licht meer, daer Geld is, wil Geld komen. eod. 28.
Goed in quade handGa naar voetnoot4). Als groote Rijckdom niet en werdt beleidt met Reden, Is 't als een weeldrigh Peerd en sonder Toom bereden. eod. 28.
Wiskonstige vraeghGa naar voetnoot5). Landmeters, leert mij, soo ghij kont, Hoe gaet een Mann recht uijt en rond? eod.
Aen ChristiaenGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Hoort, Christenen, spreeckt recht en rond; God haett twee tongen in een mond. eod.

[pagina 180]
Aen eenen luijaerdGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Blijft liggen, jongelingh, en wendt uw' logge lenden Gelyck als deuren doen, die op haer' hengsels wenden, En gaept en geewt noch eens, en sluijmert noch een poos, Maer past op watt'er volght: daer staet u, fel en boos, 5[regelnummer] Een aen de deur en wacht; lust v syn' naem te weten? 't Is een gewapent mann, en laet sich Armoe heeten. eod.
OprechticheitGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Wacht u van swieren als de slangen, Gerechte zyn geruste gangen, En 't is de wijste mans besluijt, Men gaet noijt vaster als recht uijt. eod.
A madame la comtesse de Dona avec une petite couppe dorée pour son enfant, qui devint mon filleul à copet l'an 1665Ga naar voetnoot3). S'il faut qu'un jour, Madame, il apprenne à bien boire, Le beau Suisse, heritier de vos plus doux attraits, Voijci de quoij parfois luij remettre en memoire, Que, pour bien boire, il faut boire des petits traits. 29. Nou.
Matigh verheugenGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Gaet wat voorsichtigh aen, die u te seer verheugt, De Rouw sitt veeltyds op de slippen van de Vreugd. 29. Nou.
Aen een' schoone mallootGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Daer stack een rijck juweel dwers door een verckens muijl, Het eene blonck van glans, het ander stonck van vuijl.
[pagina 181]
Ghij zyt schoon, Ioffertje; oock noem ick u geen vercken; Maer, laest ghij oijt Gods woord, ghij kont mijn' meening mercken. eod.
Ootmoeds geselschappGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Lett op elx uyterlicke leven; Daer ootmoed is, gaet Wijsheit neven. eod.
Aen eenen schrobberGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ghy leght en stapelt Goed op Goed; Het schijnt, Geen Veel en kan uw' All-begeerte stelpen. Weest eens gewaerschouwt, blinde bloed, Ten daghe van Gods wraeck en sal geen rijckdom helpen. eod.
Luyaerds lessGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Onachtsaem Voeder van u selven en uw huijs, Die om den Oorber schier min weghs spoedt als een' Luijs, Loopt by de Mieren school, en siet hoes' haer geneeren; Daer 's groote wijsheit bij die Operluij te leeren. eod.
Gaet met stadeGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Voetje voor voetje, maer niet al te rass, Is allenthalven de sekerste pass: Grijpt ghij te gierich, het sal u ontglijen; Haestighe Rijckdom en kan niet bedijen. eod.
Gods eer of spottGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. De liefdeloose Kaecker, Die d'onderdruckte deert, Spott met den Heer, haer Maecker: Dies' op helpt en verweert, 5[regelnummer] Dat is hij die Hem eert. eod.

[pagina 182]
WelsprekenGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Dat Stael breeckt Yser, Yser Steen, Is wel te vatten, en gemeen: Maer siet de kracht eens van wel spreken, Een woord, dat sacht is, kan een hoofd, dat hard is, breken. eod.
Stadighe gasterijGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ian, hebt ghy 'tgast-gaen lief, en wiltgh'er raed toe weten? De konst hangt aen u self, indien gh'er wel op past: Sus weets' u een wijs Mann te leeren, sonder eten, Houdt u gemoed gerust, soo gaet ghij staeg te gast. eod.
Groote machtGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Wint Sloten en wint Steden, En watmen stercker vindt: Veel stercker is de Reden Die 'teigen Hert verwint. eod.
Kinds kinderen liefdeGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ick stell my geern ten thoon In 't spelen met kinds kind'ren. Verr van mijn eer te hind'ren, Die kind'ren zyn mijn' Croon. eod.
Aen een' pleiterGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Ghij sult wel slagen, brengt ghij wat: Geschencken maecken een breed pad. eod.
Sprekens vruchtGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. De Dood sitt in de Tong, en 'tLeven: elck moet weten, Na datter elck me saeyt, sal elck 'er vrucht van eten. eod.

[pagina 183]
Aende haestighe jeughdGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Iongman, leert koel en stadigh gaen, Die all te ras loopt, stoot licht aen. eod.
Krackeelighe vrouwGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Wat heeft de wijse Mann by daken die staegh leken Het eewigh-kijvend wijf vernuftelick geleken! Mij dunckt ick elcken dropp Hoor vallen van dien snater 5[regelnummer] Op d'arme Mann syn kopp, Maer droppen van sterck water. eod.
Waenwijsheit onheelbaerGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Komt mij een Mann te voor, wijs in syn' eigen' oogen: Mijn' oogen sien hem aen met hertelick medoogen; En sagh ick met meer hoops te heelen het gebreck Van een' geslagen Geck. 30. Nou.
Van DirckGa naar voetnoot4). Krijght Dirck dicht om sijn' Ooren Van sijn onstuijmigh Wijf; 'T en is geen niewe slagh van Wambas op syn lijf, Hij 's een geslagen Geck gewonnen en geboren. eod.
Saligh woeckerenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Daer is een woeckering daer God gevall in heeft: Geluckigh die syn Geld aen hem op rente geeft. Zijt ghij bekommert hoe 't ten Hemel in sal raecken? Geeft het den Armen maer; sy sullen 't over maecken. eod.
Aen IacobGa naar voetnoot6). Eerst spreken, Iacob, en dan dencken wat ghij spraeckt, Is een van uw' gebreken:
[pagina 184]
Daer is een' beter Wett gemaeckt; Eerst dencken, en dan spreken. eod.
[En ego te totam totis amplecterer ulnis] En ego te totam totis amplecterer ulnisGa naar voetnoot1), Absque foret molli rimula pube latens. Nunc age, nil metuas a non hac parte molesto; Non amo quod totam te vetat esse meam. 1. Dec.
DanssenGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ick hoor veel' redenen verquisten en verplanssen, Om 't danssen te verbien. Ick ben geen dansser; maer, Soo jonghe lien de dans noijt toegelaten waer, Hoe zei Gods wijse Mann, Daer is een tyd van danssen? 2. Dec.
All' eewen even arghGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Hoe quam de tyd wel eer veel beter als van daegh? Men magh het vragen; maer het is een' sotte vraegh. Was 'tniet voor Christus, waer, en was 'tniet waer, voor Mose, Dat heel de Wereld lagh van doen af in het boose? eod.
Pieternell overstemtGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Van dusend Mannen een Verstandighe gevonden, Van alle Vrouwen geen? Wat hebt ghij stoute Monden, 5[regelnummer] Zeij Pieternel, ghij Mans, die sulcke dingen light En droomt end en verdicht! 'T en is noch Dicht noch Droomen, Zeid ick, goe Pieternell, En liet den Bijbel komen. 10[regelnummer] Daer staet het, siet ghij 't wel? Ick ben geen quaed betaelder, Ick reken met bewijs, en spreeck op vasten grond. Iae, zey se, 'k siet'er staen: 'kwouw om een' halven daelder, Dat het'er niet en stond. 4. Dec.

[pagina 185]
Ian de krijgsmannGa naar voetnoot1). Daer was geen helpen aen, Ian wouw Soldaetje wesen. Ick vraegd', hebj' oock wat herts, en weetje niet van vreesen? Neen, zeid' hij, 'kslacht myn vaer, Ick vrees niet als 'tgevaer. eod.
Ians aerdGa naar voetnoot2). Ian slacht een vercken jaer om jaer En Ian syn moertjen is niet anders als een Vercken; Daer beuckt sijn vaertjen op, als ofse Stockvisch waer Naer datse wercken doet, of niet en soeckt te wercken. 5[regelnummer] Ian slacht sijn moer en slacht sijn vaer. eod.
Aen AgnietGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Sij hebben groot gelyck de Mans, die onse Borsten Gedurigh handelden en kusten, als sij dorsten: 't Is vriendelicke waer, van ed'le stof en fijn, 't Is Blompapp sonder Brood in Blasen van Satijn. 5[regelnummer] Dit seght ghij mij, Agniet, en, tast ick maer eens van mij, Den hals, schijnt, is den hals; ghij slaet, en roept, wegh, Ammij! En foeij, en laet dat staen. Is dat niet wonderlijck? Hoe, doen ick dan groot quaed, en hebb ick groot gelijck? eod.
Tongen-vliemenGa naar voetnoot4). Quaedsprekers, denckt te deegh wat moorden Ghij lieden aenrecht slechts met woorden. De scherpe kling quetst maer in 'tbloed, Quae Tongen snijden in 'tgemoed. 6. Dec.
Aen DirckGa naar voetnoot5). Dirck, soeckt gh' een' die u leer' hoe Matigheit maer Deughd is, Hoe in te Weinigh leed, en in te Veel geen vreugd is? Dat kan te wyd'en schoen, Dat kan te nauwen doen. 7. Dec.

[pagina 186]
Aen claesGa naar voetnoot1). Wenschten ick u in de banden Van Doctor en Chirurgijn, Kalck uijt voeten en uijt handen Door een rasend flerecijn, 5[regelnummer] Soudt ghij mij d'er niet om haten? Claes, en haetgh' u selven niet, Die der dingen geen kont laten Daer ghij 't u van komen siet? eod.
Wijn klaptGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Is in het hoofd veel wyn, of in de Bors veel Geld, Strax sietmen hoe een mensch van binnen is gestelt: Sess hebben groot gewinn, sess hebben hoogh gedroncken, Drij hebben stille weeld, drij andere qua'e droncken. eod.
Vrienden kiestGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Een grijse Doctor meent het hoogste woord te houwen, Daer ick mijn' Recipés en hij de sijne geeft: Denckt, wien ghij veiliger van beiden soudt betrouwen; Hy heeft wat lang gemoordt, ick hebb wat lang geleeft. 9. Dec.
Wisse troostGa naar voetnoot4). 'T is waer, soo 'ck opwaerts sie, ick ben een Worm der aerde, Bij Menschen sonder end van ongelijcker waerde. Maer sie ick naer om laegh, (Dat doen ick alle daegh) 5[regelnummer] Ick ben geluckigher als Millioenen Menschen. Hebb ick noch meer te wenschen? eod.
Ryck en wijs, de beste wijsGa naar voetnoot5). Teun, zeid ick, om den deun, wat soudt ghij liever wenschen, Waer 't u te keur gestelt, De wijste mensch te zijn van alle wijse menschen, Of d'aller rijckst' in geld?
[pagina 187]
5[regelnummer] De Ryckste, zeid' hij flux, gedurende mijn leven, De wijste na mijn dood. Daer stond een ander neven, Die 't, dunckt mij, beter kon, Hier, zeid' hij, en hier naer, liefst waer ick Salomon. eod.
Ian gewaerschouwtGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Zyn dat all' menschen, Ian, die 'ck in't Voorhout sien wand'len, Sie kuijpen op het Hof, en op de Merckt sie hand'len, En suchten in de Kerck, En sténen op haer werck? 5[regelnummer] Mij komt daer een groot woord van Gods woord in gedachten; Zijn dat all menschen, Ian, Ghij moet'er u voor wachten. eod.
In effigiem Arnoldi Bornij ecclesiastaeGa naar voetnoot2). Bornius hoc vultu est; animi facundia dotes Sola satis, lector, Bornia rettulerit. Nostra quid in tanto, tam debilis, argumento Audeat a vero non abitura, vide: 5[regelnummer] Hoc ex ore lepor grauis, et pietate serenâ Melleus, et blande verba seuera cadunt. Fluminis est instar, dicas, et fulminis omni Doctius hoc, omni fortius eloquium. Roma vetus linguis, quibus inuidistis, Athenae, 10[regelnummer] Clara sit, in Batauis ista meus stupor est. 9. Dec.
De reden, onredenGa naar voetnoot3). 't Schijnt datter t'uwent noyt geen einde van gekijf is; Hoe baert uw boos wijf, zei 'ck, als of sij baerde, Ian? Wel, zeid' hij, wat een' vraegh! daer is geen' reden van, Als dat sij redeloos, en daerom een boos wijf is. 10. Dec.
Misluckte konstGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Wat had de Coningh voor, die soo veel schoone wijven Haer' hoofden, hoofd voor hoofd, dé kappen van haer' lijven? Als ick eens gissen moght,
[pagina 188]
Ga naar voetnoot+ 't Schijnt dat hij een' goe Vrouw met groote moeijte socht 5[regelnummer] Te krijgen of te maecken, En, konder sekerlijck, soo doende, toe geraecken Als een' aen Bill en Bout Soo warm gebleven waer als hijse hadt getrouwt. Maer, och, de kunst was valsch, met als sij niet meer spraken, 10[regelnummer] En, arme Schepselen, sy waerender om koud. 11. Dec.
Aen TrijnGa naar voetnoot1). Tryn, hebt ghij wat geheims voor 't Mannevolck te decken, En laet niet met u gecken, Houdt handen van uw lijf, en leert dit, weet ghij 't niet, Vijf oogen heeft een' hand, en elcke vinger siet. eod.
(Brood-vyanden)Ga naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Het huijs voll vijanden, seght God, is 'thuijs voll knechten: Wie wil daer tegen vechten? Ick jaegse liever all ten huijs uijt over hoop. 'T is een geruste zeeg, syn vijand opden loop. eod.
Op een' slechten ridder van 'tgulde VliesGa naar voetnoot3). Quam Iason nu eens hier met all' syn' stoute vrinden, Hier is het rechte schaep in 'tgulden Vlies te vinden. eod.
Aen NeelGa naar voetnoot4). Neel stelt haer' mallen mond soo sonder end te werck, En noch ijet, even sterck, Dat ick haer veeltijds rade, Neel, houdt dat goed te rade, 5[regelnummer] Dat zeffens is gemaeckt, hoort zeffens te vergaen; En na 'ck u met een deel van 't vleesch te werck sie gaen, Gelijck het in 'tgebruijck en misbruijck van een kleed is, 't Een sal te schande zijn eer 'tander eens half sleet is. eod.
Hooren en swijgenGa naar voetnoot5). Kaeckelaer, die 'thooge woord Allerweghen tracht te voeren,
[pagina 189]
En alleen u selven hoort, Laet u eene reden roeren, 5[regelnummer] Die ick u tot regel leen Van wel spreken en wel hooren: God versagh u van twee ooren, En van hoe veel monden? een. eod.
Neel aende GichtGa naar voetnoot1). Noch wandelt Neel, en light in banden Aen voeten, knijen, Armen, Handen, Elck om het seerste zeer van Gicht. Wat meent ghij, datse daerom swicht? 5[regelnummer] Noch wandelt Neel; niet als voor desen, Maer met haer' luchte Tong rondom haer rood're mond. Die kuijert even frisch: want wie heeft oyt gelesen, Dat eenigh Doctor Gicht in Vrouwen Tongen vond? 12. Dec.
Gichtighe ClaesGa naar voetnoot2). Lang leven, seghtm', en Flerecijn Dat naere Bloedverwanten zijn. Ten besten moet' het Claes gedijen, Hy sal lang leven en lang lijen. eod.
Barbiers lessGa naar voetnoot3). Een snappende Barbier, die m' onder handen krijgende, Stond veel getiers en maeckt' in Duijtsch en quaed Latijn, Vraegd' en hervraegde mij, hoe 'ck wou geschoren zijn: Ick zeij, mijn goede vriend, is 'tmogelick, all swijgende. eod.
Van yemandGa naar voetnoot4). Een' lompen rijcke Mann (Een ding ontrent als Ian) Hoord ick eens kort berichten, En met een woord doen swichten. 5[regelnummer] Men vraegd' hem, met verstand, Heer, hebt ghij niet veel Land? Ia, seid' hij, menigh mergen: Ey, liever nu als mergen, Zei d'ander, gaeter heen,
[pagina 190]
Ga naar voetnoot+ 10[regelnummer] Het sal u heel wel voeghen, Gaet en proeft wat te ploegen, En laet ons wat alleen. eod.
Aen DirckGa naar voetnoot1). Viel uw' Tong 't kaeckelen soo lastich als ons' Ooren, Het is voorseker, Dirck, wij souden 't niet lang hooren. eod.
[Dulcis Praeteriti docte memor atque Supini] Dulcis Praeteriti docte memor atque SupiniGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+, Optat, ait, Praesens Gellia praeteritum. Galla modum Subjunctivum et Casus Genitiuos (Plus quam perfecto tempore) persequitur. 5[regelnummer] Utraque, Passiuum non aversata Futurum, Infinitiuo est laeta Gerundiolo. Utraque, pro sexu, multum sapit, utraque ab omni Pura soloecismo congrua Grammatica est. 13. Dec.
Schilderiae Roterodamum cogitanti, ut Erasmi statuam videretGa naar voetnoot3). Parce supervacuo, procul hinc abitura, labori; Ipse, vides, te, quem quaeris, Erasmus adit. Incipiat tibi non modo nunc, quia doctus, amari: Ecce novas dotes, officiosus homo est. 13. Dec.
Van TijsGa naar voetnoot4). Wel sprekens held're konst Was Tijs besteedt te leeren, En nauwlijcks was 'tbegonst, Men most des Meesters loon de volle helft vermeeren. 5[regelnummer] Hij kaeckelde soo staeg, Door konst, en van naturen, Dat niemand noch by daegh, Noch, schier, te middernacht bij 'tVentjen wist te duren.
[pagina 191]
De Meester sprack met recht 10[regelnummer] Om dobbel loon te krijgen, En 'twierd hem toegeleght, Om bey, 'twel spreken Tijs te leeren, en 'twel swijgen. 14. Dec.
Van Andries en ClaerGa naar voetnoot1). Andries wil alles overleggen, En Claer hoort geerne dat hij 'tsegg', Want, seght sij, soo in doen als seggen Houd ick altoos van 'toverlegg. eod.
Van een predikerGa naar voetnoot2). Daer raesden een op Stoel, als of 't een Donder waer; En meend' hij zeid' ons wonder: maer, All dat ick van hem hoorde Was, op het kortst geseit, 5[regelnummer] In een' Rivier van woorden Een droppeltje bescheit. eod.
Van PieterGa naar voetnoot3). 'k Sagh Pieter vanden Haegh na Delf Luijd uijt gaen praten in sijn self, En docht, wat of die Vent gebreeckt? Of hij niet met een' Geck en spreeckt? eod.
Op een ongelycke schilderijGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Moij' Anne, is dat uw' Schilderij? S'en is het niet, gelooft het vrij: Ick seg 't in spijt vanden verthooner, Ghij zijt soo schoon niet, maer veel schooner. eod.
Uytlegg van 'tselveGa naar voetnoot5). En all te stout, en al te bloo Bevind' ick dese Schilders trecken; Moij' Anne, laet niet met u gecken; Ghij zijt soo schoon wel, maer niet soo. 5[regelnummer] Is niet een' Lelij en een Roos schoon?
[pagina 192]
Voorseker: maer men moetse treffen, Gelijck sij schoon zijn, dan is 'teffen. 't Scheelt veel, soo schoon te zyn, of soo schoon. eod.
Andries op straetGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Andries had by der Straet een spijtigh woord ontfangen Van een aelwaerdigh wijf, dat onder 't Masker stack En meende, 'tstond haer vrij een ijeder syn belangen, Bedeckt en onbekent, te seggen met gemack. 5[regelnummer] Andries en smaeckten 'tniet; en inde plaets van vragen, Me Vrouw, wie zijt ghij? riep, hoort, ghij vermomde Popp, 'Ksal sien of ick het moet, of kan, of will verdragen; Doet eerst uw Backhuijs af, en dan uw Backhuijs op. 14. Dec.
Aen Mathijs de swijgerGa naar voetnoot2). Of 'tis goed overlegh, of 'tis een sotten treck, Die u staegh onder 'tvolck aen 'tswijgen houdt, Mathijs: Want, zijt ghij wijs, soo zyt ghij geck, En, zijt ghij geck, soo zijt ghij wijs. 15. Dec.
Goede offerhandeGa naar voetnoot3). God eischt barmherticheit, geen' offerhand; dat's waer: Maer 'tis waer met een, maer. Na 'r elders af gesproken werdt, God eischt geen offer, maer wel van 'tgebroken hert. eod.
HemelroofGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Het heeft een' vreemden schijn Bij onverstandighe ooren: Maer, houdt men van Gods woord, men moet het leeren hooren, Dat d'aller vroomste lie'n de grootste Roovers zijn. eod.
BiechtGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Beswaerde, komt tot mij, hebb ick God hooren seggen: De Paep wil 't God ontleggen,
[pagina 193]
En roept, komt maer tot mij. Welck' is de beste zij? eod.
Krijgsmans uytleggenGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Leert van mij kleinhertigh wesen, Sprack de Heere, soo daer staet. Ian, sey 'ck, hebt ghij 't wel gelesen? Ia ick, seid' hij, lang voor desen; 5[regelnummer] Maer hij zeid't aen geen Soldaet. eod.
Verschill van mond en grondGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ian lyckt een kloeck soldaet, en is een bloode bloed: Maer hij verstaet de konst van moedigh op te geven. Indien men 'tseggen moght, al staet'er soo geschreven, Veel' woorden komen niet uijt s' herten overvloed. eod.
Zeldsaem geluckGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Veel' kennen, neffens mij, een' Hollandsch' Predicant, In Holland seer gesien en na sijn' waerde in waerde. 'Kmagh seggen met Gods Woord, hij is wat vreemds op aerde, Een levende Propheet verheven in syn Land. eod.
TrompGa naar voetnoot4). Hy sitt op 's GravenLand, die t' scheep veel wond'ren de'e: Hy waer veel dienstiger, dunckt mij, op 's Graven Zee. eod.
Mis-daedGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Daer's niet bestendighs in wat Roomen niews gebiedt: 't Valt all met eenen slagh; van eerst aen was 't soo niet. eod.
Math. 21.9Ga naar voetnoot6). Eischt God; hij is getrouw, het sal u all gewerden: Maer, eer ghij eischen mooght, moet ghij geloovigh werden. eod.

[pagina 194]
(Trijns bekommeringh)Ga naar voetnoot1). Trijn, zeid' ik, na ghij met een' krijghsman aende trouw gaet, Weet, dat uw Bruijdegom, daer 'taen den Mann sal gaen, Syn' plaets wel waerdig is, en voor een Man kan staen. Maer, zei Trijn, is hij oock een Mann daer 'taende Vrouw gaet? eod.
Een is allGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Wat liggen wij om Veel en wroeten end en slepen? Een hebben wij van doen, daerin is 'tall begrepen. eod.
Deune DirckGa naar voetnoot3). Het scheelt maer eene B. of Dirck kan vrolijck geven: Maer die armhertigh is, kan niet barmhertigh leven. eod.
[Ick en vergaep m' aen geen' schoone oogen] Ick en vergaep m' aen geen' schoone oogenGa naar voetnoot4); Sy hebbender te veel bedrogen, 'k Will weten vande verssenen Tot boven aende herssenen 5[regelnummer] Wat in die schoone steeckt; 'tis Goddelick bericht, En velt geen oordeel na 'tgesicht. eod.
Salighe haetGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Wat lust haer die mij haten? Sij souden 't beter laten En doen gelijck ick doe, Die, aller moeyte moe, 5[regelnummer] Geen' haet en meen te queecken: Van herten magh ick 'tspreken; God weet dat ick maer 'tquaed En sijne haters haet. eod.
Gereeden troostGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Werdt God gehaett, en magh ick klagen, Dat ick met God wat moet verdragen? eod.

[pagina 195]
Van PieterGa naar voetnoot1). Wat doet toch Pieter by d'aensienelicxte li'en? Men siet'er Pieter; en hij isser niet gesien. eod.
Losse MathijsGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Gelyck als elcke mensch sijn sinnetje, syn wensje, Syn eigen lustjen heeft, Daer naer hij geerne leeft, Soo heeft oock elcke mensch een eigen conscientje. 5[regelnummer] Dus preeckten ick Mathijs: Hoe, zeid hij, elck mensch een'? Soo heeft'er ijemand twee, want ick en hebber geen'. 16. Dec.
Van boven allGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Wat hebben wij te hopen Van willen en van loopen, Soo God, die d'eerste kracht van will en loopen geeft, Met swacken will en loop geen medelyden heeft? eod.
Noodighe wantrouwGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Betrouwt niet op het valsch goed-duncken van uw geest: En soeckt niet al te hoogh geleert te zijn, maer vreest. eod.
Ancker-grondGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Daer is, goe Christenen, een ancker van betrouwen; Zijt gh' eens in Godes gunst, 'ten kan hem niet berouwen. eod.
Onnutte moeyteGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Wat soeckt de blinde mensch van acht'ren of van voren, Hoe dat Gods wegen gaen? sy zyn niet na te sporen. eod.

[pagina 196]
All by allenGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Souw 'ck niet te Bruijloft gaen, en leven by den wijn, Als wijse lieden leven? De wijste heeft geschreven, Schreijt met de schreyende, lacht met die vrolyck zijn. eod.
OnwraeckGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Men heeft mij ongelijck gedaen, Wat hielp het of ick mij onstelden En tot de wederwraecke stelden. Ick laet den goeden God begaen; 5[regelnummer] Hij heeft geseght, ick sal 'tvergelden. eod.
Rom. 12.17, 19Ga naar voetnoot3). 'k Sie quaed voor quaed doen alle dagh: Maer goed voor quaed is beter slagh. eod.
Fij modeGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Wat pass ick op de Mode haer' altyd niewe drachten? De wijse deser eew is 't wijsheit te verachten. eod.
Op een' bibelGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Wat soecktmen nacht en dagh te leeren goed en quaed? Men magh niet wijser zijn dan hier geschreven staet. eod.
Wacht op GodGa naar voetnoot6)Ga naar voetnoot+. Verhaest uw vonniss niet van Quaden of van Vromen. Spaert uw' vooroordeelen; de Tyd en God sal komen. eod.
Eigen lof gelooftGa naar voetnoot7). Ick hoord' een waerdigh Mann sijn' eigen' deugden roemen, Sijn' feilen overslaen (een ander moghtse noemen)
[pagina 197]
Ga naar voetnoot+ God, zeid hij, had hem kloeck geschapen van verstand, God had hem goed gemaeckt, mild-dadigh vande hand, 5[regelnummer] Aensienelyck, geleert, beleeft, soet en mewaerdigh Met mind're gaven meer. Dit vonden vele onaerdigh. Ick sprack in tegendeel, All zei de Mann noch meer, Wat waerd'er aen misdaen? hij roemt in God den Heer. eod.
Stelen valsch verbloemtGa naar voetnoot1). Een Gaudief hoopte met de Bibel vrij te wesen: (Als grooter dieven doen) daer hadd hij hooren lesen, En soeckt uw eigen niet, maer dat eens anders is: Maer, na m'hem op 'tschavott den Text uyt leij, was 'tmiss. eod.
Aen een' geleerden vriendGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ghij hebt uw' herssenen versleten Om veel te weten; en dat 's goed. Maer 'tscheelt noch veel, vriend, veel te weten, Van weten hoemen weten moet. eod.
OversmoutGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Dirck, dicker als een Dijck, en houdt niet op van smeeren. Mij dunckt hij hoorde 't wel te leeren van sijn' kleeren, Hoe langer hoe min ruijm, dat, hoe hij 'tlanger herdt, Hoe syn' gevangen Ziel haer kercker enger werdt. eod.
Snyders wapenGa naar voetnoot4). Een snyder vraegde mij, wat hij best in syn' schild hadd, Daer mé dan 't uythangberd Oock wat verheerlickt werd? Een Sleck, zei 'ck, en een' Schildpad. 5[regelnummer] Treckt gh' u die schoenen aen, de schuld en is niet mijn: De schildpad en de sleck beduyden, t'uwer eeren, Dat ghij gemackelijcke en niet te wijde kleeren, En niet te nauw' en snijdt, als sleck en schildpads zijn: De Snyder was te vre'en, en ick was uijt de pijn. eod.

[pagina 198]
Ians gesanghGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Als Ian begint te singhen, Treckt yeder na syn' dinghen, En soeckt de vent t'ontgaen. Ian is een goeden Haen, 5[regelnummer] Dat soud' een Boer wel raeyen, Die met maer eens te kraeyen De Menschen op doet staen. eod. 16. Dec.
[Qu'est ce qu'un Parlement] Qu'est ce qu'un ParlementGa naar voetnoot2)? C'est où l'on parle et ment. 17. Dec.
Voorsichtige aelmoesGa naar voetnoot3). Dirck deelt veel Geld op straet aen lammen en aen blinden; Voor hoogh-geleerde Lie'n en weet hij 's geen te vinden. Ick vraegden hem, waerom: In 'teerste stond hij stomm; 5[regelnummer] En, als ick hem wat porden, Soo sprack hij 'tvonniss uijt; dus meen ick dat het kom', Ick schick eer lamm en blind als hooghgeleert te worden. 17. Dec.
Niet allemans werckGa naar voetnoot4). Hoe vindtmen een wijs Mann Met soo veel moeyte, Vrinden? De reden isser van, Daer hoort een wijs mann toe, om een wijs man te vinden. eod.
Piers wild gepleitGa naar voetnoot5). Pier pleitte een' kleine saeck met sulcken overvloed Van klaterende woorden, Dat icker mij in stoorden, En voerd' hem te gemoed; 5[regelnummer] Ghij houdt uw' konst voor aerdigh, En ick u niet meer waerdigh Als die een' wijden Schoen maeckt voor een' kleinen Voet. eod.

[pagina 199]
Claesens grafschriftGa naar voetnoot1). De moeyelixte vent Die 'ck levend hebb gekent, Claes, heeft by tijds begonnen, En een Gedicht versonnen, 5[regelnummer] Dat op syn Graf sal staen: Hier light (soo vangt het aen) Een mann van eer en waerde, Begraven onder d'aerde; De ziele sal hier na 10[regelnummer] Weerom et cetera, 'T is wat te lang om lesen, Ick laet het in sijn wesen. 't Gedicht is goed en rond; 'k Wouw 't op sijn Graf all stond. eod.
Teun eerlyck gequetstGa naar voetnoot2). Teun heeft een' schoonen scheut in 'taensicht, krijghsmans Voer, En pronckter geerne mé. Ick weet niet hoe hij voer, Doe dat gat wierd geschoten: Hy is wat rapp van koten, 5[regelnummer] En houdt niet veel van staen, Na 'ck ergens heb verstaen. Hij sal wat wijser zyn, als 't weer beurt, will ick hopen, En wachten sich voor all van om te sien in 'tloopen. eod.
Vrijen toornGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Qua'e knechten te bekijven, Is quaed met quaed verdrijven, En 'tis geen' sonde: want daer staet, Men kan quaed zijn en doen geen quaed. eod.
Giften vergevenGa naar voetnoot4). Ick sie niet geern geschencken komen. All die wat neemt, die werdt genomen. eod.
Borghen doet sorgenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. Daer staet geschreven, Sorgt niet. Daer voegde wel bij, Borgt niet. eod.

[pagina 200]
Beste wijseGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ick sie dat yeder mensch sijn' eighen will en wijs heit; Maer Gods wijs volgen, Mensch, is 'tmergh van alle wijsheit. eod.
Voorhoutsche rondeGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Koopt uijt den Tyd; vind' ick geschreven, 't Zijn boose daghen die wij leven. Wat seght ghij, ploegsters van 't Voorhout, Is ijemand onder u soo stout, 5[regelnummer] Die synen ommegang aen dien steen late toetsen, Onnutten ommegang van licht-geladen Coetsen, Bevracht met ijdelheit, Wat is uw besicheit? Koopt ghij de dagen uijt in dat mall' ommeloopen? 10[regelnummer] Ick will 't heel anders doopen, En weet wel wat ick doop. Ghy draeght de Dagen uijt, en voert den Tyd te koop. 19. Dec.
Besigh bestGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Houdt Hert en Herssens voll en besigh met niet quaeds; All komt de Duijvel dan, soo vindt hij daer geen' plaets. eod.
Goede eigen liefdeGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Soo wie syn selven lieft en schijnt niet waerd gepresen, Nochtans soo kan hij 't wesen. Was 'tmij niet prijsselick? Ick hadd mijn' echte Vrouw heel lief, en sij was ick. eod.
Wijfs praetGa naar voetnoot5). Laet mij de Vrouwen niet bekijven, Die 'ck somtijds opde teenen trapp:
[pagina 201]
Ga naar voetnoot+ Ick siese neffens een beschrijven, Ouw' Wyven praet en ijd'le klapp. eod.
God allomGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Hebt voor, hebt tegenspoed, weest droevigh, of weest blij, Gaet roeren, of gaet leggen; Daer komt een heiligh seggen, In 'thert altoos, allom te pass: God is na bij. 20. Dec.
Droncke vraegh. Ghij lieght mij veel en preeckt, zeid' een half droncken vent, Van 't ende vande Werld, en hoe 't daer af sal loopen: Kont ghij mij dit ontknoopen? De Wereld, seghj', is rond; waer vindt ghij dan haer end? eod.
Beste winstGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Ghij arbeidt om gewinn, en houdt niet op van sweeten Om meer en meer gewins: maer, Dirck, dit moet ghij weten, Daer 's een gewinn daer 't all aen leit, Genoeghen met Godvruchticheit. eod.
Weinigh is allGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Wij zijn niet beter als half geck Met Goed by een te schrapen: Hij hoort gerust te slapen, Die maer versekert is van Voedsel en Verdeck. eod.
VertrouwenGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Soo Giericheit, gelijck'er staet, De wortel is van alle quaed; God, hoop ick, sal mij niet om alle quaed verdoemen, Die van Ongiericheit mijn selven derv beroemen. eod.
Aen PauwelsGa naar voetnoot5). Wel, Pauwels, hebt ghij 'tnoyt gelesen, Hoem' eens te vreden hoort te wesen?
[pagina 202]
Ga naar voetnoot+ 't Was uw Genande die het sprack In 'tmidden van all' ongemack: 5[regelnummer] En u, met Voorspoed overladen, En kan geen overvloed verzaden: Ey houdt eens op; 'tis lang hoogh tyd Vernoeght te zijn in wat ghij zijt. 21. Dec.
Leer voor leeraersGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. 'k Hoor scherpe Leeraers bitter kijven; Dat mannen min voeght als qua wijven. Indien ick mij ten Bibel keer, Sy souden, dunckt mij, best beklijven, 5[regelnummer] Met mij, ten minsten, meest bedrijven Met soeticheit van Geest en Leer. Men magh 't den Priesteren wel seggen Die met ons in haer swackheit leggen. eod.
GrafschriftGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Hier light een heiligh mann gedolven onder d'aerd: Want boven was sij sijns niet waerd. eod.
Van AdriaenGa naar voetnoot3). Preecktm' Adriaen, hij hoort het slechts, En doet daer na recht averechts. Heeft hij den Bibel oock gelesen, Of soud 't niet wel de Lebib wesen? eod.
Uyt allen 't bestGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ick sie de Menschen aen als Appelen of Peeren, Wat meer, wat min verrott. In 'thandelen en keeren Verneemtmen waer 'thaer schortt, hoe weinigh, en hoe veel: Heel vrij en zijnder geen; elck heeft syn eigen deel. 5[regelnummer] Wat raed? men moetse soo genieten en gebruijcken, En sien 'tverrotte wel, maer sien 'tmet oogeluijcken, En besighen 'tonrott: soo handel' ick, waer 'tzij, En bidd ootmoedelick, men handel' soo met mij. 22. Dec.

[pagina 203]
VredesuchtGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. De Mensch en waer geen Mensch, waer hij van ondeugd vrij: Die haet ick niettemin, en daerom haet ick mij. Om eene deughd alleen kan ick mij niet verwenschen; God zij der voor gelooft, 'ksoeck Vré met alle menschen. eod.
Wel bidden verkrijghtGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Wat light ghij staegh en moeyt den goeden God syn' Ooren, Om meer en meerder weeld, en klaeght, Hy will niet hooren. Vriend, leert eens bidden soo 'tbehoort, Ontwijffelick, ghij werdt verhoort. eod.
Kiest of deeltGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Wy waeren geerne dat de wereld noemt Neutrael, Maer dat is verr van altemael. Daer helpt geen wispelturigh praten; Men moet God of de wereld haten. eod.
Dichtens krachtGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Wie heeft het Dicht verdicht? Ick kan den Mann niet prijsen. Wat 's Voet-maet, en wat 's Rijm in d'ooren vande wijsen? Is 't wijsheit diemen spreeckt? die luydt wel ongerijmt. Is 't jock en mallicheit? wat lightm'er mé en lijmt, 5[regelnummer] En spilt syn' dieren tijd, en pijnight syn' gedachten, Om Rijmen, die veeltijds de Reden maer verkrachten? Dit 's waerheit: en nochtans een eertyds wijse Mann Prees 'tdichten wijsselick, en gaf'er reden van: De woorden, zei die wijs', en zyn niet te verachten, 10[regelnummer] Die doorden wreeden drang van eng-geboorde Schachten Haer selven uijteren: sij waeren daer geknelt, En brekender scherp uijt, geslepen met geweld, En byten ons in 'toor. En dit is vast te setten, Als blasen inde Locht en blasen door Trompetten, 15[regelnummer] Soo scheelt het Dichteloos te spreken en in Dicht. Ick laet een yeder een 'tscheel deelen soo het light. eod.

[pagina 204]
Voor mijGa naar voetnoot1). God hebbe danck en lof; ick haet bedrogh en loghen; Bedroogh ick ijemand oyt, soo ben ick seer bedrogen. 23. Dec.
Lof misduijdtGa naar voetnoot2). 'k Had Andries sijn' Bruijd gepresen, Na sij prijslick scheen te wesen: Maer hij gaf mij weinigh loons. Wie sou voorden ondanck vreesen 5[regelnummer] Die 'ck uijt sijn gesicht kon lesen? Ick en sprack niet ongewoons; Kost ick schooner van haer wesen Seggen, als, Het is wat schoons? eod.
Rechters met recht bekommertGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ick sie veel' Rechteren sich vleijen met een Voordeel Van wijsheit daer sij haer gelooven mé verlicht: Maer hoe doen Wijsere? sij beven in 'tgericht, En seggen, wie ben ick, ick die een ander oordeel? eod.
Neelens twijffelGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Neel, die de menschlickheit wat seer scheen te beminnen, Sagh dat d'onmenschlickheit gelaeckt wierd in een Vent, Die veeltyds, door in Bier of Wijn verwarde sinnen, Sijn wijfs moij backhuijsje met drooghe vuijsten schent; 5[regelnummer] En sprack seer menschelyck, Wel, waer is dat te lesen? Is 'tquaed onmenschelick, en menschelick te wesen? eod.
Grietens misslaghGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. De liefde sal veel' Sonden decken, Heeft de verliefde Griet gelesen in Gods woord, En meent dat haer de Text toe hoort, En dats' hem tot haer herts gerusticheit kan recken. 5[regelnummer] Maer siet wat toe, verliefde Griet, 't En is die slagh van liefde niet. eod.

[pagina 205]
Leere bij ongevallGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Uijt alles trecktmen voordeel, En dese less is kort; Die 's nachts bestolen wordt, Gedenckt licht aen Gods oordeel. eod.
Agniets biechtGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. De wereld gaet daer heen, soo staet'er, zeght Agniet; Maer haer' begeerlickheit, dat en verneemt sy niet. eod.
Broeder-haetGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. In een woord van Gods Woord en maeck ick geen Verdriet: Soo verr ben ick in 'tlicht, Ick haet mijn' Broeder niet. eod.
Ians geesticheitGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Ia, Ian, ghij zyt een Geest; men siet het aen de Boecken Van uw' geleerden tijd: Maer of gh' uijt Gods geest zijt, Dat staet mij t'ondersoecken. eod.
Milde groetGa naar voetnoot5). Tast haestich na den Hoed, en weest verlang in 'tdecken; Het komt soo wel te pas by Wijsen als bij Gecken: 'k Hebb menighmael gesien hoe grooten gunst het gaf, Een weinigh laeter op, een weinigh vroeger af. eod.
Aen een' quanselaerGa naar voetnoot6). Ghy spilt all uw groot Geld aen kleine beuselingen: Als gh' eens behoeven sult groot Geld tot groote dingen, Soo sald'er nauwelix klein Geld zijn in de Tass, En 'tgroot lang uijt de Cass. 24. Dec.

[pagina 206]
Misbruijckte tijdGa naar voetnoot1). Als ick scherp overlegg wat wandelen en gapen, En sitten over mael, en dood zijn, dat is, slapen, Mij beter besicheits bedrijf benomen heeft, Soo hebb ick menigh jaer, en weinigh tijds geleeft. eod.
Aen onversoenlicke DirckGa naar voetnoot2). Uw kind heeft u misdaen; ghij weet van geen Vergeven. Dé' God, uw Vader, soo met u, waer 'tniet om 'teven? Dirck, denckt eens om hier na, En of u sijn Gena 5[regelnummer] In sijn Gericht sal dulden: Komt u noijt in den sinn, Vergeeft ons onse schulden, Als wij, etc? eod.
Harde kostGa naar voetnoot3). Andries verslempt syn Goed, en klaeght van een' qua' Maegh. Is 'twonder dat hij klaegh, Na soo veel harde beten, Die land bij mergens en heel' huijsen heeft gegeten? eod.
Aen een vriendGa naar voetnoot4). Ghij schijnt verlegen om klein Geld, En soeckt het allerwegen: Veel arger is 't met mij gestelt; Ick ben om groot verlegen. eod.
Verlegen TruijGa naar voetnoot5). Truij, 'tis vergeefsch de mans geterght: Ghij hebt soo veel van jongs gelegen, Datm' u geen liggen meer en verght: Iong veel gelegen, oud verlegen. eod.
Verloren moeytGa naar voetnoot6). Pier light en soent syn' oude Griet, En Griet en geeft gheen erven. Wous' eens een luttje sterven, Hy souse geerne derven. 5[regelnummer] De reden is van syn verdriet, Hij soent syn buyck voll, en sij niet. eod.

[pagina 207]
Ian aen 't braeckenGa naar voetnoot1). Dat komt'er af, van gulsigh leven; Ian is ten einde van sijn Geld; Nu staet het Huijs te koop, nu is de Maegh ontstelt, En moet van bangicheit een heel huijs overgeven. eod.
Tot GodGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Ick weet de sonden wel, daermed' ick u mijn' daghen Soo veel hebb derven plagen. Ghij weetse die ick niet en weet. Heer, weetse langer niet, sy zijn mij even leed. eod.
Deghen t'ondegenGa naar voetnoot3). Hoe is 't gelegen, Ian, wat zyt ghij, sott of quaed? Ey hoor, wat doet ghij met den degen op de straet? Een degen, Ian, een degen? Voorseker 't is t'ondegen. 5[regelnummer] Hoe? Ian, geboren, Ian, gesworen Advocaet, Een yser op sijn zijd', en is hij geen Soldaet? Magh ick het vergelycken? 't Is even aen te kijcken Als of een Krijghsmann, in een Advocaten Rock, 10[regelnummer] De Penn stack achter d'oor, en soo ten stryde trock. eod.
Arme DirckGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Wat klaeght ghij, zeid' ick, Dirck? wij worden dat gekarm moe. Ick, zeid' hij, ben die 't lijd', en maeckt u mijn alarm moe? Veel etens maeckte mij voor desen maegh en darm moe: Nu hebbense geen nood, nu maecktse koud noch warm moe: 5[regelnummer] Soo moet ick aende ploegh, of ick vergingh van armoe; En ploegh ick gins en weer, soo werd ick het geswarm moe, Want ick ben 't ongewoon, en armoe maeckt mijn arm moe. 25. Dec.
Hooren en doenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. 't En baet niet, of m' all veel gebloemde Reden hoorden In 'tSchool en inde Kerck:
[pagina 208]
De gecken maecken werck van woorden, De wijse maecken werck van werck. eod.
Half werckGa naar voetnoot1). Het schijnt wat duijster van bescheid, Maer wijse konnen 't wel verstaen, 't Sermoon is all lang uyt geseit, En noch en is het niet gedaen. eod.
Op Trijns mouchesGa naar voetnoot2). Die swarte vliegen, Trijn, diegh' op uw aensicht draeght, Weet datgh' er gecken, maer geen' wijsen mé behaeght: 'k Wouw datse vlieghen kosten, En datse strax begosten. eod.
Hooge moedGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Wegh met het groot ontsagh van groote Werelds machten: Daer is geen' groote ziel, als die 't groot kan verachten. eod.
Aen 't werckGa naar voetnoot4). Wat drinckt ghij, zeid' ick, liefst, of rooden wijn of witten? Want ick en ben niet vies: Waer zijnse, zeid Andries, De saeck is proevens waerd, en laet'er ons toe sitten. eod.
Gelycke kansGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+. 't Was een braef krijgshoofds woord, daer bloode quamen roepen, Hoe naer de Vijand was met all te groote Troupen: Ia, zeid' hij, zijn sij naer, Soo zijn wij 't oock bij haer. eod.
Aen HenrickGa naar voetnoot6). Wil 't met den krijgh niet gaen, Soo neemt wat anders aen. Komt na den Haegh toe, Henrijck, Daer wordt men met de penn rijck. eod.

[pagina 209]
Dorstighe IanGa naar voetnoot1). Wie slemper en wie demper is, Altoos en ben ick 't niet, seght Ian, en seght niet miss, Ick hebb verstand van slempen, Maer minder als een kind van slempens lust te dempen. 26. Dec.
Geld in 't waterGa naar voetnoot2). Een slemper, die mij quelt om Geld, Hebb ick 's alree soo veel getelt En hij soo sonder danck en sonder schaemt verquistet, Schoon ick het sagh en wist het, 5[regelnummer] Dat ick uijt gheven scheij; want, naer ick gissen kan, Hy maeckte mij eer arm, als ick hem een rijck mann. eod.
Spaert vroeghGa naar voetnoot3). Teun heeft syn goed verdaen, en moet nu overvasten, Soo hij sich overdronck eertyds, en overbrasten. Sijn beste maeltiens zijn een brockje Brood en Loock, Met klaer Bier uijt de Pomp, dat smaeckt niet na den roock. 5[regelnummer] Teun, hadt ghij van jongs af soo suijnichjens onbeten, Ghij soudt nu beter Noen en Avontmaeltjens eten. eod.
Oud moet stervenGa naar voetnoot4). Ghij hebt gheen' stervens sinn, en wenscht om een lang leven: Den Hemel will 't u geven: Maer, botmuijl als ghij zijt, Hoe vreest ghij voor de dood, en wenscht om stervens tyd? eod. 26. Dec.
Pieters wijsheitGa naar voetnoot5). Ick wenschte mij soo wijs als Pieter meent te wesen, Dan hadd ick Salomon, noch Seneca te vreesen, Noch Aristoteles; Maer met een goed Gewiss Wenscht' ick mijn' vijand niet soo sott als Pieter is. eod.
Eenerleij gaveGa naar voetnoot6). Twee Vrienden wensch ick wijs, Elck op verscheiden wijz, Den eenen wijs als Plato, Den and'ren geck als Cato. eod.

[pagina 210]
Sterven will ervenGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Dit moeyelick gebruijck van sterven, vraegde Griet, Sal 'tnoijt geen einde hebben? Ia, zei 'ck, ontwijffelick, maer naer ick 'tby de webben Van beid' ons' levens gis, in onse daghen niet. eod.
Laegen hoogmoedGa naar voetnoot2). Gepronckte ned'richeit is hooghmoeds trotste trapp: Ick vind min ijdelheits in kostelicke kleeren Van Coningen en Heeren Als in een' Monicks kapp. eod.
Pieters troostGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Zijn Menschen kind'ren swaer van herten, Seght Pieter, voll van sulcke perten, Die schuld en raeckt mij altoos niet, Die met goed recht Pier Lichthert hiet. eod.
Geen schelm betrouwbaerGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Die d'ongerechticheit bemint, En is syn' eigen ziel geen vrind. En konnen menschen sich verlaten Op menschen die haer zielen haten? eod.
Schoenlappers bedeGa naar voetnoot5). Schoenmakers hebben seer ondanckbaere gedachten, Die d'arme Lappertjens of haten, of verachten, Daer dese niet en doen als bidden in de Kerck Om ghener Winckelen voll neering en voll werck. 27. Dec.
Aen sommighe predikersGa naar voetnoot6). Pronck-Preeckers, die daer staet en ciert tot uw' Gebeden Met een' Verijdeling, die Menschen niet en leden; 'k Wedd, saeght ghij daer uw' God, uw' Schepper voor u staen, Soo gh' hem behoort te sien, ghij spraeckt hem soo niet aen. eod.

[pagina 211]
Onwettighe deughdGa naar voetnoot1). De deughdelicke li'en en leven na geen' wetten, Die Menschen, haers gelijck, in Staet en Steden setten; Sij leven na de wett van 'tdeugdelick gemoed; Dat daer geschreven staet is, sonder wetten, goed. eod.
Voor FransGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Frans drinckt sich wel eens buijs, maer dat en is soo boos niet, Of Frans een dronckaert waer: En dat en is niet waer: Men kryght den eigen naem van dronckaert om een' poos niet: 5[regelnummer] Frans is het altoos niet, want hij en is 't altoos niet. 28. Dec.
Voor GijsGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+. Wie noemtmen van dit paer met meeste reden boos? Trijn is het niet altoos, Ghijs is het niet altoos. eod.
Wel ontleghtGa naar voetnoot4). Het is mij eveneens, zeid' eene van mijn' Neven, Te sterven of te leven: Ey, zeid' ick, sterft dan eens: Dat hoeft niet, zeid' hij, want het is mij even eens. eod.
Griet van 'tselveGa naar voetnoot5). Ick geev om 'tsterven niet, zeid' onlangs onse Griet. Ey, zeid' ick, lieve Griet, begint dan eens te sterven: Neen, zei sij, goede Vriend, ick kan die moeyt wel derven; Ick geev om 'tsterven niet. eod.
Ex ps. 25. 10Ga naar voetnoot6). Indien Ghij na de Waerheit gaet, Hoe sullen wij bestaen voor dyn gericht, och armen? Maer, daer mijn' hoop alleen op staet, All' dijne weghen, Heer, zijn Waerheit en ontfarmen. eod.

[pagina 212]
Ex ps. 36. 6Ga naar voetnoot1). 'k Sie wat mij de Wereld doet: Maer ick segg in mijn gemoed, Wilt ghij in gerustheit raecken, Hoopt op God, hij sal 't wel maecken. eod.
Ians goed-dunckenGa naar voetnoot2). Is ijemand wijs, seght Ian, mij dunckt ick oock niet sott ben, Is ijemand goed en vroom, mij dunckt ick 't oock voor God ben; Is ijemand moij van muijl, mij dunckt ick goelick ben, Schrijft ijemand wel, mij dunckt ick hebb een' kloecke Penn, 5[regelnummer] Is ijemand wel bespraeckt, mij dunckt ick kan oock spreken, Preeckt ijemand wel, mij dunckt ick sou licht beter preken. Mij dunckt van all dat duncken, Ian, Ghij laet u wat veel duncken, Mann. eod.
WaerschouwingGa naar voetnoot3). 'k Hebb geen' bekommering in onverwachte Gasten Die 'ck aen mijn' Tafel krijgh: zijn 't Lieden van verstand, Die vinden haest genoegh: zijn 't gecken uijt den band; Mijn Cock past maer alleen op eenen geck sijn' tand; 5[regelnummer] Sij nemen 't, soo 'thaer lust, voor eten, of voor vasten. 29. Dec.
Rechte loonGa naar voetnoot4). Mathijs heeft brand gesticht, van boosheit, soo ick hoor: Doch heeft hem weer gelescht; en eischt'er drinckgeld voor. Wat dunckt u, Schepenen? Ick soud hem eerst eens hangen, En dan, soo hoogh en droog, na 'tdrinckgeld doen verlangen. eod.
Aen Ian den brill-makerGa naar voetnoot5). Geslepen Glasen die vergrooten Verkooptmen ons met volle schoten: Maer, will ick u wat leeren, Ian, Ghij sult van d'aller beste maecken, 5[regelnummer] Kont ghij maer aen wat Glas geraken Uijt d'ooghen van een nijdigh mann. eod.

[pagina 213]
Waenwijsheit wanwijsheitGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Ick weet geen' raed met ijd'le Ian: Hij meent hij alle dingen kan, En, will men hem wat onderwijsen, Hy houdt sich wijser als de wijsen. 5[regelnummer] Die na een' Haven zeilen moet, En isser all in syn gemoed, Soo lang hij dat blijft droomen, En salder noijt niet komen. eod.
Claesens wenschGa naar voetnoot2). Mijn wijf, seght Claes, houdt veel van planten en van graven, En stadigh seghts', haer hert light in haer' Tuijn begraven. 'Kwou dat dat Moer niet meer en zeij, En dat dat hert daer eens te deegh begraven leij. eod.
Kort en goedGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Kort spreken met goed, klaer bescheit Is alle mijn' vermaecklickheit Als 't t'samen soo te krijgen is; Om dat het, onder goed beleid, 5[regelnummer] De naeste trapp aen 'tswijgen is. eod.
Dircks verrekyckersGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Zijn Glasen, holl en boll, seght Dirck, van sulcken kracht En werdt door holl en boll klaer sien te weegh gebracht, Soo hebb ick sekerlick een klaer gesicht te hopen; Want Rynsche Roomertjens, die 'ck besighe met hoopen, 5[regelnummer] Zijn altoos holl en boll: Hoor, Dirck, weest wat verdacht, Het holl en 'tbolle geeft de Glasen wel de macht Van helder te doen sien; maer sou de kunst te deegh zijn, Soo komts' u niet te pas; de Glasen moeten leegh zijn. eod. 29. Dec.
Vriendelycke tuchtGa naar voetnoot5). Die de verdoolde Ieugd na 't rechte pad will drijven Recht weinigh uijt met kijven. Luy roepen doet niet tot de saeck: Men kan vermanen met vermaeck,
[pagina 214]
5[regelnummer] 't En sou den siecken lust noch voordeel konnen wesen, Indien sijn Doctor keef: Hij moet hem maer genesen. eod.
Een water-molenaerGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Landt-molenaeren recht is, scheppen voor haer deel: Ick schepp oock; en by haer veel dusendmael soo veel: Maer (sulx men onder haer syn leven niet en sagh) Ick werp all dat ick schepp soo verr wegh als ick magh. 30. Dec.
Vochtighe Hermans drooge bekerGa naar voetnoot2). Geef wijn in Hermans Glas, riep ick gramm aen mijn' knechten: In Hermans Glas, Mijn Heer? seid' onder haer een Guijt, Dat 's maer verloren moeyt; magh ick u onderrechten? Hy wild'er niet een' dropp in hebben; staegh is 't uijt. eod.
's Werelds blindheitGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+. Mij zeid' een' blindemann, met geen' seer blinde reden, Hoe houdtmen sich doorgaens soo vreemd van wat ick lij, Als of 't niet duysenden van menschen met mij leden. Is niet de heele helft der Wereld blind met mij? 5[regelnummer] Blind, meend' ick, van verstand: neen, zeid' hij, blind van oogen. Siet of gh' uw' rekening oock inde mijne vindt. Elck slaept sijn' halven tijd; dat moet ghij mij gedoogen. Soo siet de helft dan niet; want all die slaept is blind. eod.
Blinden troostGa naar voetnoot4). Een Blindemann geterght, soo 't gaet, by des' of die, Sprack voor sijn' scherpste wraeck; dat doet mij mijne plagen, Als ickse dragen moet, met meer gedulds verdragen, Dat ick soo boosen Boef als ghij zijt niet en sie. eod.
Aen eenen blindenGa naar voetnoot5). Ghij mist uw' oogen, jae: soo doen de Beesten niet; Die hebbender elck twee daermé sij domm en bott sien: Maer d'oogen van uw' ziel, daermé ghij beter siet, Weet dat dat oogen zyn van Engelen, die God sien. eod.

[pagina 215]
Heerooms lang levenGa naar voetnoot1). Dat Heer-Oom in 'tgelagh wel onder water will, En maeckt in Roomertjens noch Roomers geen verschill, Sal, meent hij, sijn lang leven zijn. Mijn' Heeren, lett eens, seght de Pater, 5[regelnummer] Slecht hout vergaet niet onder water, Ben ick vergancklick onder wijn? 31. Dec.
Ians vlugge pennGa naar voetnoot2). Ian, ghij seght dat meest uw' wercken Met een hollende gerenn Rollen uijt uw' volle Penn: Sweert het niet, ick kan 'twel mercken. eod.
Gelyck mint gelijckGa naar voetnoot3). Ick weet niet of Claes meer het quaed bemint, of 'tgoed: Hy wordt niet gramm genoegh, daer hij een' Boef ontmoett. eod.
Schadelicke liefdeGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+. Goe Vrienden is goed Volck, maer 'tkan wel all te goed zijn, En door goed schadelick. Soo most ick wel een bloed zijn, Haett' ick een vijand meer, die mij mijn waerheit zeit, Als een' te goeden Vriend, die mijn' gebreken vleidt. eod.
Less voor dichtersGa naar voetnoot5). Haest werden, haest vergaen, zijn twee verwantte saecken, Die d'eene d'andere soo volgen dat sij raecken. Denckt, Dichters, die u haest, welck best in 'tduren houdt, Dat langsaem wascht, als Eick, of rasch, als Vuren hout. eod.
OnorderGa naar voetnoot6). 'Kverstae de drinckers niet: 'tschijnt dats' oock nucht'ren rasen: My dunckt, tot grooten dorst behooren groote Glasen: Haer' kleine gaen voor uijt, en, als men niet meer magh, Dan komen, averechts, de groote voorden dagh. eod.

[pagina 216]
Eten voor drinckenGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+. Mij bracht een droncken Bood' een' tyding na mijn' sinn; En bly' li'en vallen mild: ick schickten hem niet min Als een dick drinck-geld toe; maer, met een kluchtigh wesen, Heer, zeid' hij, 'khebb geen' dorst; ey laet het eetgeld wesen. eod.
Het schavott van kantGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+. Dat droevighe Schavott, dat in de schoonste plaets, Den Haegh, de schoonste plaets staet en besitt, de Plaets, Staet mij niet inden weegh, uijt vreese vande Roeden, Of 't galligh hout, de Galgh; God, hoop ick, sal verhoeden, 5[regelnummer] Dat ick'er oijt verschijn'. 'tis dat ick geerne saegh, Wat niet behaeghlijck is, uyt d'oogen vanden Haegh. Daer seggend'er, 'tstaet wreed, daer seggend'er, 't staet mottigh; Mijn' meeste reden is, het staet'er wat schavottigh. Maer, hoor ick, 's Lands Gerecht en magh niet uijt het oogh, 10[regelnummer] En daerom staet het hier getimmert schoon en hoogh: Uyt wat oogh? goede Lien, uyt allerhande ooghen; Van vrome menschen, neen, van die het minste doghen. Nu, smeetmen 't hier om verr, en stelden 't uytter Stadt, Beproeft eens ofmer oijt gebreck van kijckers had. eod. subito.
Droncken drincken verschoontGa naar voetnoot3). Griet wouw haer' droncken Mann met voordacht drincken leeren, En zei, de rechte kunst is, halver wegh te keeren; En als ghij 't droncken zijn begint te voelen, Ian, Soo scheidt uijt het gelagh, ten minsten vande kann. 5[regelnummer] Gevoelen, zei de Mann? wanneer begint dat voelen? Wanneer wij met ons tween wat hebben liggen woelen, En krijgen daerop vaeck, verklaert en lieght mij niet, Voelt ghij den oogenblick wanneer gh' in slaep valt, Griet? eod.
NochGa naar voetnoot4). Veel dronckjens achter een weet Ian aen een te rijgen, Of Griet will preutelen of niet. Siet, seght hij, mijn' beminde Griet, Dit 's om den dorst die 'ck hebb, en dat om geen' te krijgen. eod.

[pagina 217]
Perierat nisi perijssetGa naar voetnoot1). Ian had sich doodlyck sieck gegeten als een beest, Nu soud hij 't niet meer durven. Had Ian niet doodlijck sieck geweest, Hij waerder af gesturven. eod.
MishangenGa naar voetnoot2). Een dronckaert hadd syn' voghte kropp Gesloten met een' drooghe stropp. Hoe gaet dat, zeid' een Boer? nu hebb ick noch in langen Geen' Bierkann aenden hals, maer wel aen d'Oor sien hangen. eod.
Schuldigh onschuldGa naar voetnoot3). God will somtijds vergeven, Coen, Die niet en weten wat sij doen: Maer leert den sinn ter deghen. U, dronckaert, sal 't soo niet vergaen; 5[regelnummer] U, die uw selven aen 'tniet weten hebt gekregen; Ghij weet niet wat ghij doet, maer wat ghij hebt gedaen. eod.
Waterloose neeringGa naar voetnoot4). Ick weet een' Landsmann, zeid' een prater, Die by gebreck van water Drinckt water voor den dorst, En hadd hij water, arme Borst, 5[regelnummer] Soo hiel hij 't met de wijn-kan. Spreeckt water-molenaers, ghij weet hoe beide zijn kan. eod.
Het onderste bovenGa naar voetnoot5). Ick sie de droncke Li'en genoeghsaem wedervaren All wat de stormen doen aen Scheveninger baeren: De wijn werckt als de wind; all wat te gronde lagh, Spoelt hij ten Herten uijt en brenght het voorden dagh. eod.
Dagelyx verraedGa naar voetnoot6). Geen' ongenadigher beklapper kand'er zijn Van Lichaem en van Ziel, als Spiegelglas en Wijn. eod.

[pagina 218]
Geestigh onschuldGa naar voetnoot1). Quaed spreken van een' Vorst, daer droncke sotten saten, Quam voor des Vorsten oor; die sond om d'onverlaten En dreigdese met Rijs: een d'aller snooste Guyt Leij 't kluchtigh op den wijn: Heer, zeid' hij, wilt niet kijven, 5[regelnummer] 't Ging noch all redelick; wij hadden met ons vijven Wel anders aen gegaen; maer 't Tonnetje was uijt. eod.
Siecke TysGa naar voetnoot2). Tijs heeft syn goed verteert, met teerders vanden Haegh, Goe meesters van de neering; Sijn' Bors is uyt geteert, syn' overteerde Maegh Verstaet geen teeren meer: noch sterft hij aende teering. eodem.
Vrouwen dronckGa naar voetnoot3). Als de Vrouwen sich verloopen In der soete Wijnen vreugd, Gaet de deur toe vande deughd En die van d'ondeughden open. eod.	voetnoot3) K.b., II, 418. voetnoot+ [krit] vs. 1 alle K.b.: vele voetnoot+ [krit] Dohna was een zoon van Christoffel graaf van Dohna en Ursula gravin van Solms en werd te Delft geboren. Hij was rijksraad van Zweden en maarschalk-generaal van het Zweedsche leger. In 1667 was hij buitengewoon gezant van Zweden in de Nederlanden en daarna gezant in Engeland. Dohna was gehuwd met Anna, gravin van Oxenstiërna; hij stierf in 1668 te Londen. voetnoot1) K.b., II, 32, met den titel: Borstel. voetnoot2) K.b., II, 49. voetnoot3) K.b., II, 55. voetnoot4) K.b., II, 52. voetnoot+ [krit] vs. 5 'tbewind K.b.: bewind voetnoot5) K.b., II, 42. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Qui festinus est pedibus, offendet. Prou. 19.2. voetnoot1) In 2 HSS.; 1 daarvan, zonder titel en datum, is aanwezig op de Leidsche Bibliotheek; het versje is daar geschreven onder de uitgave in plano van het vers van Heinsius, dat tot titel heeft: Magno Hospiti Cosmo Mediceo Etrvriae Principi Serenissimo, Foederatum hocce Belgium et res in eo exoticas perlustranti. Cosmo III de Medicis (1642-1723) was de oudste zoon van Ferdinand II, Hertog van Toscane. Zijn huwelijk met Marguérite Louise van Orléans was zeer ongelukkig en zijn vader zond hem op reis; hij bezocht Duitschland, Nederland, Spanje, Portugal, Engeland en Frankrijk. In 1670 beklom hij den troon; hij heeft zijn land zeer slecht geregeerd. In Dec. 1667 bezocht hij eenige steden van ons land (vgl. Hollandtze Mercurius, van 1667, blz. 191, 192) en reisde daarna met een groot gevolg en op kostbaren voet (t.a.p., voor 1668, blz. 29) naar Duitschland. Den 12den Jan. begroette H. hem in Den Haag (Dagb., 72). voetnoot2) K.b., II, 425 Het versje is gedrukt in De heerlykheit der rechtvaardigen, met de zekerste toevlugt tot de hoogste rechtvaardigheit, breder vertoont in XIV. Predikaatsien. Door Joannes Vollenhove ..... De twede druk, Vermeerdert met vyf Predikaatsien, over verscheide Texten. Te Leiden By Joan Arnold Langerak, 1723. De eerste uitgave kwam mij niet ter hand. Johannes Vollenhove (1631-1708), geb. te Vollenhove, studeerde te Utrecht in de theologie en was sedert 1655 predikant te Zwolle en sedert 1665 te 's Gravenhage. In 1686 heeft hij een bundel Poëzy uitgegeven. voetnoot+ [krit] vs. 7 dan Vollenh.: als voetnoot1) K.b., II, 426. Het versje is gedrukt in De heerlykheit, enz. met den titel: Aan hem. In plaats van deze 6 versregels schreef H. den 22sten Jan. eerst alleen de 4 laatste, met den titel: Aen Hem. voetnoot2) K. b, II, 306. voetnoot3) K.b., II, 306. voetnoot4) K.b., II, 306. voetnoot5) K.b., II, 59. voetnoot+ [krit] vs. 4 haer K.b.: sich voetnoot1) K.b., II, 30. voetnoot2) K.b., II, 54. voetnoot3) K.b., II, 53. voetnoot4) K.b., II, 32. voetnoot5) K.b., II, 40, met den titel: Handschoenen. voetnoot1) K.b., II, 55. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Boecken. voetnoot+ [krit] vs. 4 wel K.b.: veel voetnoot2) K.b., II, 55, met den titel: Noch. voetnoot+ [krit] vs. 4 sijn K.b.: ons voetnoot3) K.b., II, 31. voetnoot4) K b., II, 31, met den titel: Noch. voetnoot+ [krit] In marg.: Empreñate del ayre Y pariras viento. voetnoot+ [krit] vs. 3 beter K.b.: boter voetnoot5) K.b., II, 46. voetnoot1) K.b., II, 47, met den titel: Noch. voetnoot2) K.b., II, 419. Misschien Johanna de Hertoghe, de echtgenoote van Johan de Bye, heer van Albrantswaard. (Mededeeling van Mr. P.A.J. van den Brandeler te Zutphen.) voetnoot+ [krit] vs. 2 bewaert and. lez.: gespaert voetnoot3) K.b., II, 50. voetnoot4) K.b., II, 50. voetnoot+ [krit] vs. 2 uytgesett K.b.: wijtgestelt voetnoot5) K.b., II, 419, met den titel: Menschen loon. voetnoot1) K.b., II, 419. voetnoot+ [krit] vs. 1 mij K.b.: Jan - vs. 2 ick K.b.: hy - trouw K.b.: trouwt - vs. 3 K.b.: Jan seght bescheidelick, In een woord kan men 't hooren, voetnoot2) K.b., II, 306. voetnoot3) K.b., II, 306. voetnoot4) K.b., II, 307. voetnoot5) Zie blz. 158. voetnoot6) Dohna was een bijzonder zwaar man. Den 27sten Maart 1667 schreef H. aan zijn broeder Frederik van Dohna: le gran Hermano don Christophoro a faict icij une entrée d'Ambassadeur tres-leste et tres-digne du nom qu'il porte .... Vous le trouueriez grossi à merueille, mais le dedans, qui est son excellent esprit, est tousjours aussi delié que jamais. (Lettres françaises.) voetnoot1) Het versje is niet gedateerd, maar gaat in het HS. aan het volgende vooraf. voetnoot2) K.b., II, 420. voetnoot+ [krit] vs. 6 Doctor K.b.: Doctors voetnoot3) K.b., II, 420. voetnoot+ [krit] In marg.: Thaletis. voetnoot4) K.b., II, 569. voetnoot+ [krit] In marg.: Uyt het Italiaensch van Marini. Fem mi natura intero. - Vgl. dl. IV, 24. voetnoot+ [krit] vs. 2 onder K.b.: ander voetnoot1) K.b., II, 420. voetnoot2) K.b., II, 420. voetnoot3) Amelia, dochter van Willem V, Landgraaf van Hessen-Cassel, was gehuwd met Henri Charles de la Trémouille, prins van Tarente, die in den tijd van Frederik Hendrik in dienst der Staten was geweest, na den dood van den Stadhouder naar Frankrijk was teruggekeerd, maar later weer generaal der ruiterij werd en van 1665 tot 1670 gouverneur was van 's Hertogenbosch. (Zie Fruin in de Aanteekeningen op Droste's Overblyfsels van Geheugchenis, blz. 304.) voetnoot1) K.b., II, 307. Het versje is voor het eerst gedrukt vóór Didoos doot. Treurspel met eenige Konstwerken, vertoont op d' Amsterdamsche Schouwburg .... t' Amsterdam, By Jacob Lescailje, enz., 1668. Mr. Andries Pels († 1681), de hoofdman der letterkundige bent ‘Nil volentibus arduum’, heeft tooneelspelen en gedichten uitgegeven, o.a. eene omwerking van Horatius' Ars poetica. voetnoot2) K.b., II, 307. voetnoot3) K.b., II, 307. voetnoot4) K.b., II, 307. voetnoot1) Het HS. is bij de Lat. gedichten. Henri II de Lorraine, duc de Guise (1614-1664) heeft een zeer wild en avontuurlijk leven geleid; o.a. heeft hij zich in 1647 tot Koning van Napels opgeworpen en is daarna jaren lang in Spanje gevangen geweest. In 1668 werden door zijn secretaris Saint-Yon uitgegeven Mémoires de feu M. le duc de Guise, contenant son entreprise sur le royaume de Naples jusqu'à sa prison. voetnoot2) vs. 3 and. lezing: Aegrâ quod aure peius est, audit male. voetnoot3) Bij vs. 1 in marg.: Apoc. 14.13. voetnoot4) K.b. I, 51. voetnoot+ [krit] In marg.: Δειπνῖτις. Fortun. Licetus in Epist. ad Tomasinum de voce Petrarcha. apud Tomasinum in Petrarcha redivivo. voetnoot1) K.b., I, 68. Het HS. heeft geen titel. voetnoot2) K.b., II, 304. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Ὁ μισῶν τὸν ἀδελϕὸν αὑτοῦ ἀνϑρωποκτόνος ἐστί. 1. Ioan. 3.15. voetnoot+ [krit] vs. 2 gaet K.b.: gist voetnoot3) K.b., II, 304. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Qui dat pauperi, non indigebit. Prov. 28.27. voetnoot+ [krit] vs. 3 maer K.b.: aen voetnoot1) K.b., II, 304. voetnoot+ [krit] vs. 2 drucken K.b.: 't drucken voetnoot2) K.b., II, 305. voetnoot+ [krit] vs. 1 achter-wind K.b.: achter-klapp voetnoot3) K.b., II, 305. voetnoot4) K.b., II, 305. voetnoot5) K.b., II, 305. voetnoot6) K.b., II, 305. voetnoot1) K.b., II, 306. voetnoot+ [krit] vs. 4 K.b.: Ghij raeckt den Hemel niet licht weder soo na by. voetnoot2) K.b., II, 302. voetnoot3) K.b., II, 302. voetnoot+ [krit] vs. 2 een een K.b.: eens een voetnoot4) K.b., II, 303. voetnoot5) K.b., II, 303. voetnoot6) K.b., II, 32. voetnoot1) K.b., II, 303 voetnoot2) K.b., II, 303. voetnoot3) K.b., II, 303. voetnoot4) K.b., II, 303. voetnoot+ [krit] vs. 4 het K.b.: 't oock voetnoot5) K.b., II, 304. voetnoot1) K.b., II, 304. voetnoot+ [krit] vs. 2 Ed'len K.b.: Ad'len voetnoot2) K.b., II, 304. voetnoot3) K.b., II, 297. voetnoot4) K.b., II, 297. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Bion apud Laert. lib. 4. c. 7. voetnoot5) K.b., II, 299, met den titel: Gierige Klaes. voetnoot+ [krit] vs. 1 sitt K.b.: satt voetnoot1) K.b., II, 299. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Seneca. voetnoot2) K.b.. II, 299. voetnoot3) K.b., II, 295. voetnoot4) K.b., II, 299. voetnoot5) K.b., II, 299. voetnoot+ [krit] Bij vs. 9 in marg.: Hieronymus. voetnoot1) K.b., II, 299. voetnoot2) K.b., II, 300. voetnoot+ [krit] vs. 4 en K.b.: als voetnoot3) K.b., II, 300. voetnoot4) K.b., II, 300. voetnoot+ [krit] vs. 4 selver K.b.: selven voetnoot5) K.b., II, 300. voetnoot6) K.b., II, 301. voetnoot1) K.b., II, 301. voetnoot2) K.b., II, 301. voetnoot+ [krit] vs. 1 gemoed K.b.: goed voetnoot3) K.b., II, 301. voetnoot4) K.b., II, 310. voetnoot5) K.b., II, 309. voetnoot+ [krit] vs. 5 gevleckt K.b.: bevleckt voetnoot1) K.b., II, 310. voetnoot2) K.b., II, 309. voetnoot3) K. b, II, 310. voetnoot4) K.b., II, 310. voetnoot+ [krit] vs. 2 zijn K.b.: is voetnoot5) K.b., II, 310. voetnoot6) K.b., II, 301. voetnoot+ [krit] vs. 3 hij K.b.: ghij voetnoot1) K.b., II, 302. voetnoot2) K.b., II, 302. voetnoot3) K.b., II, 302. voetnoot4) K.b., II, 302. voetnoot5) K.b., II, 302. voetnoot+ [krit] vs. 1 speelman K.b.: Veeler - vs. 3 quijt K.b.: 't quijt voetnoot1) K.b., II, 294. voetnoot2) K.b., II, 294. voetnoot+ [krit] vs. 4 hij K.b.: Frans voetnoot3) K.b., II, 294. voetnoot4) K.b., II, 294, met den titel: Vriends interest. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Seneca. voetnoot5) K.b., II, 294. voetnoot6) K.b., II, 294. voetnoot1) K.b., II, 283. voetnoot2) K.b., II, 283. voetnoot3) K.b., II, 283. voetnoot4) K.b., II, 283. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Plutarchus de Platone et Socrate. voetnoot5) K.b., II, 284. voetnoot+ [krit] vs. 2 sal K.b.: 't sal voetnoot6) K.b., II, 284. voetnoot1) K.b., II, 284. voetnoot+ [krit] In marg.: C. Coely retorsio apud Ciceronem. voetnoot+ [krit] vs. 4 geslacht te K.b.: Geslachte voetnoot2) K.b., II, 284. voetnoot+ [krit] In marg.: Bias. voetnoot3) K.b., II, 284. voetnoot+ [krit] In marg.: Chilon apud Laertium. voetnoot4) K.b., II, 295. Zonder titel in het HS. voetnoot+ [krit] In marg.: Isocrates. voetnoot+ [krit] vs. 3 geen niet in het HS., wel in K.b. voetnoot5) K.b., II, 296. voetnoot6) K.b., II, 295. voetnoot+ [krit] In marg.: Stobaeus. voetnoot1) K.b., II, 295. voetnoot+ [krit] In marg.: Plutarchus in Lacon. voetnoot2) K.b., II, 295. voetnoot+ [krit] In marg.: Stobaeus. voetnoot3) K.b., II, 295. voetnoot+ [krit] vs. 3 is K.b.: 't is voetnoot4) Het HS. is bij de Korenbloemen; het versje is doorgeschrapt. voetnoot+ [krit] In marg.: Retorsio C. Laelij apud Ciceronem, lib. 2. de orator. et in Laelio. voetnoot5) K.b., II, 295, met den titel: Phlips en sijn' Kinderen. voetnoot+ [krit] vs. 3 De K.b.: Die - vs. 12 Br. K.b.: soent voetnoot1) K.b., II, 296. voetnoot2) K.b., II, 297. voetnoot+ [krit] In marg.: Augustus apud Sueton. voetnoot3) K.b., II, 298. voetnoot4) K.b., II, 298. voetnoot+ [krit] vs. 4 zeijt K.b.: sei voetnoot5) K.b., II, 298. voetnoot6) K.b., II, 298. voetnoot1) K.b., II, 298. voetnoot+ [krit] vs. 2 drij K.b.: twee voetnoot2) K.b., II, 298. voetnoot+ [krit] vs. 4 het K.b.: dat voetnoot3) K.b., II, 299. voetnoot4) K.b., II, 296. voetnoot5) K.b., II, 296. voetnoot+ [krit] In marg. in het HS.: Cato, in K.b.: Cicero. voetnoot1) K.b., II, 296. voetnoot+ [krit] In marg.: Bacon. voetnoot+ [krit] vs. 4 Pacagie eerst: Bagagie voetnoot2) K.b., II, 297. voetnoot+ [krit] In marg.: Diog. voetnoot3) K.b., II, 297. Zonder titel in het HS. voetnoot4) K.b., II, 297. voetnoot5) K.b., II, 291. voetnoot6) K.b., II, 291. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Prou. 8.14. voetnoot+ [krit] vs. 1 Christenen K.b.: Christiaen voetnoot1) K.b., II, 292. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Prou. 6.11. et 20.13. voetnoot2) K.b., II, 309. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Prou. 10.9. voetnoot3) Het HS. is bij de Lat. gedichten. Frederik graaf van Dohna (zie blz. 88) was gehuwd met Espérance du Puy-Montbrun-Ferrassière. In 1657 had hij het landgoed Coppet, dat in de buurt van Genève ligt, voor 200.000 livres gekocht (vgl. Faugère, Journal d'un voyage à Paris, 288. H. bezocht hem daar in Aug. 1665 en hield toen één zijner kinderen ten doop. De gravin van Dohna is zeer geprezen door Bayle, die een tijd lang op Coppet gouverneur is geweest. voetnoot4) K.b., II, 300. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Prou. 14.13. voetnoot5) K.b., II, 294. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Prou. 11.22. voetnoot1) K.b., II, 292. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Prou. 11.2. voetnoot2) K.b., II, 308. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Prou. 11.4. voetnoot3) K.b., II, 419. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Prou. 6.6. voetnoot4) K.b., II, 417. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Pr. 13. 11. voetnoot5) K.b., II, 415. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Prou. 14.31. et 17.5. voetnoot1) K.b., II, 307. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Pr. 15. 1. voetnoot2) K.b., II, 305. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Pr. 15. 15. voetnoot3) K.b., II, 305. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Pr. 16. 32. voetnoot4) K.b., II, 301. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Pr. 17. 6. voetnoot5) K.b., II, 304. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Prou. 18.16. voetnoot6) K.b., II, 303. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Pr. 18. 21. voetnoot1) K.b., II, 301. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Pr. 19. 2. voetnoot2) K.b., II, 300. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Pr. 19. 13. voetnoot3) K.b., II, 298. voetnoot+ [krit] In marg. bij vs. 1: Prou. 26.12. voetnoot4) K.b., II, 293. voetnoot5) K.b., II, 354. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Pr. 19. 17. voetnoot6) K.b., II, 415. voetnoot1) Het versje is doorgeschrapt. voetnoot2) K.b., II, 308. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Eccles. 3.4. voetnoot3) K.b., II, 296. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Eccl. 7.11. - vs. 4: 1. Ioh. 5.19. voetnoot4) K.b., II, 292. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Eccl. 7.29. voetnoot+ [krit] vs. 11 spreeck K.b.: preeck voetnoot1) K.b., II, 292. voetnoot2) K.b., II, 292. voetnoot3) K.b., II, 293, met den titel: Jan aen Agniet. voetnoot+ [krit] vs. 5 ghij mij, Agniet K.b.: gh' Agniet sprack Jan voetnoot4) K.b., II, 293. voetnoot5) K.b., II, 293. voetnoot1) K.b., II, 293. voetnoot2) K.b., II, 294. voetnoot+ [krit] vs. 3 hoogh K.b.: langh voetnoot3) K.b., II, 285, met den titel: Keur. voetnoot+ [krit] vs. 2 Recipés K.b.: Recipé - de K.b.: het voetnoot4) K.b., II, 285. voetnoot5) K.b., II, 414. voetnoot1) K.b., II, 420. voetnoot+ [krit] Bij vs. 6 in marg.: Math. 10.17. voetnoot+ [krit] vs. 6 u het HS. heeft: mij, maar in plaats van Ghij stond er eerst: Ick. voetnoot2) Arnoldus Bornius, Ultrajectinus, werd den 5den Nov. 1631 op 18jarigen leeftijd te Leiden ingeschreven als student in de theologie. Hij was later predikant te Woerden, sedert 1653 te Delft en sedert 1667 te Alkmaar. voetnoot3) K.b., II, 284. voetnoot4) K.b., II, 414. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Henrick 8. voetnoot+ [krit] vs. 9 och K.b.: oock - was K.b.: waer voetnoot1) K.b., II, 414. voetnoot2) K.b., II, 419. Zonder titel in het HS. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Math. 10.36. voetnoot3) K.b., II, 410. voetnoot4) K.b., II, 410. voetnoot5) K.b., II, 410. voetnoot1) K.b., II, 409. voetnoot2) K.b., II, 409. voetnoot3) K.b., II, 410. voetnoot4) K.b., II, 290. voetnoot+ [krit] vs. 11 en proeft K.b.: proeft eens voetnoot1) K.b., II, 410. voetnoot2) Ook in klad, dat vóór 1 Dec. is geschreven; het daarop volgende versje (zie blz. 184) heeft nl. dien datum. voetnoot+ [krit] vs. 5 aversata klad: declinando voetnoot3) Maria Johanna de Schildere was waarschijnlijk eene zuster van Elizabeth, de vrouw van Marcus Zuerius (vgl. dl. VI, 232). Den 1sten Aug. 1666 trad zij bij den doop van één der kinderen van dat echtpaar te Breda als getuige op (vgl. De Navorscher, 1881, blz. 172). Zij stierf in 1678 te Breda; H. noemt haar eene ‘mirabilis puella’ (Dagb., 81). voetnoot4) K.b., II, 290. voetnoot1) K.b., II, 291. voetnoot2) K.b., II, 291. voetnoot3) K.b., II, 291. voetnoot4) K.b., II, 291. voetnoot+ [krit] vs. 4 soo schoon niet K.b.: niet soo schoon voetnoot5) K. b , II, 291. voetnoot1) K.b., II, 439. voetnoot+ [krit] vs. 5 smaeckten het HS. heeft: smaecken voetnoot2) K.b., II, 439. voetnoot3) Bij vs. 1 in marg.: Math. 12.7. - vs. 4: Ps. 51. voetnoot4) K.b., II, 327. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Math. 11.12. voetnoot5) K.b., II, 381. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Math. 11.28. voetnoot1) K.b., II, 326. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Math. 11.29. voetnoot2) K.b., II, 324. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Math. 12.34. voetnoot3) K.b., II, 326. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Matth. 13.57. voetnoot4) De Trompenburg, het buiten van Tromp te 's Graveland, is in 1672 door de Franschen verwoest, maar later door hem herbouwd. Eene beschrijving van het goed vindt men in Tegenwoordige Staat, XVIII, 123. voetnoot5) K.b.. II, 363. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Math. 19.8. voetnoot6) K.b., II, 363. voetnoot1) K.b., II, 285. Zonder titel in het HS. voetnoot2) K.b., II, 307. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Luc. 10.42. voetnoot3) K.b., II, 285. voetnoot4) Bij vs. 6 in marg.: κατ᾽ ὅψιν. Ioan. 7.24. voetnoot5) K.b., II, 323, met den titel: Salige Staet. voetnoot+ [krit] Bij vs. 7 in marg.: Psal. 138. 21.22. voetnoot6) K.b., II, 321. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Ioan. 15.18. voetnoot1) K.b., II, 285. voetnoot2) K.b., II, 285. voetnoot+ [krit] vs. 1 elcke K.b.: yeder - vs. 2 lustjen K.b.: lastjen voetnoot3) K.b., II, 286. voetnoot+ [krit] Bij vs. 3 in marg.: Rom. 9.16. voetnoot4) K.b., II, 317. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Rom. 11.20. voetnoot5) K.b., II, 293. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Rom. 11.29. voetnoot+ [krit] vs. 1 betrouwen K.b.: vertrouwen voetnoot6) K.b., II, 293. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Rom. 9.33. voetnoot1) K.b., II, 423, met den titel: Alles by allen. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Rom. 12.15. - vs. 4 in K.b.: Rom. 10.15. voetnoot2) K.b., II, 316. voetnoot+ [krit] Bij vs. 5 in marg.: Rom. 12.19, etc. voetnoot+ [krit] vs. 2 of K.b.: als voetnoot3) K.b., II, 314. voetnoot4) K.b., II, 424, met den titel: Mode. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Rom. 12.2. voetnoot5) K.b., II, 420. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: 1. Cor. 4.6. voetnoot6) K.b., II, 422. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: 1. Cor. 4.5. voetnoot7) K.b., II, 319. voetnoot+ [krit] Bij vs. 8 in marg.: 1. Cor. 1.31. voetnoot1) In marg.: 1. Cor. 10.24. voetnoot2) K.b., II, 319. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 1. Cor. 8.2. voetnoot3) K.b., II, 319. voetnoot+ [krit] vs. 2 hoorde 't K.b.: hoorde voetnoot4) K.b., II, 284. voetnoot1) K.b., II, 324. voetnoot+ [krit] vs. 6 met maer K.b.: maer met voetnoot2) Het HS. is bij de Lat. gedichten. voetnoot3) K.b., II, 324. voetnoot4) K.b., II, 324. voetnoot5) K.b., II, 326. voetnoot1) K.b., II, 326. voetnoot2) K.b., II, 340. voetnoot3) K.b., II, 327. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Ephes. 4.26. voetnoot4) K.b., II, 327. voetnoot5) K.b., II, 327. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Philip. 4.6. voetnoot1) K.b., II, 345. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Eph. 5.1. voetnoot+ [krit] vs. 1 mensch K.b.: volght - wijs heit K.b.: wijsheit voetnoot2) K.b., II, 344. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Eph. 5.16. voetnoot+ [krit] vs. 7 Bevracht K.b.: Bevrucht voetnoot3) K.b., II, 431. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Eph. 4.22. voetnoot4) K.b., II, 429. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Eph. 5.18. voetnoot+ [krit] vs. 4 echte eerst: eighen voetnoot5) K.b., II, 432. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 1. Thimoth. 4.7. voetnoot1) K.b., II, 290. voetnoot+ [krit] vs. 2 roeren K.b.: roesen voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Philip. 3.15. voetnoot2) K.b., II, 427. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 1. Tim. 6.6. voetnoot3) K.b., II, 379. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 1. Tim. 6.8. voetnoot4) K.b., II, 339, met den titel: Voor my. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: 1. Tim. 6.10. voetnoot5) K.b., II, 338. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Philip. 4. 11. - vs. 8: Hebr. 13.5. voetnoot1) K.b., II, 336. voetnoot+ [krit] Bij vs. 6 in marg.: 2. Timoth. 2.25. - 2. Timoth. 1.2. - Iac. 2.13. vs. 8: Hebr. 5.2. voetnoot+ [krit] vs. 7 en 8 niet in K.b. voetnoot2) K.b., II, 334. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: Hebr. 11.38. voetnoot3) K.b., II, 285. voetnoot4) K.b., II, 286. voetnoot+ [krit] vs. 1 of K.b.: en voetnoot1) K.b., II, 330 voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Hebr. 12.14. voetnoot2) K.b., II, 332. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Iacob. 4.3. voetnoot3) K.b., II, 411. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Iacob. 4.4. voetnoot+ [krit] vs. 1 dat K.b.: 't geen voetnoot4) K.b., II, 440. voetnoot+ [krit] Bij vs. 7 in marg.: Sen. secundum Cleanthem, Ep. 108. voetnoot+ [krit] vs. 8 'tdichten K.b.: 't Rijmen voetnoot1) K.b., II, 414. voetnoot2) K.b., II, 414. voetnoot3) K.b., II, 284. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Iacob. 4.12. voetnoot+ [krit] vs. 2 haer K.b.: sich voetnoot4) K.b., II, 413. voetnoot+ [krit] vs. 1 seer K.b.: veel - vs. 4 backhuijsje met K.b.: backhuys met twee voetnoot5) K.b., II, 413. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: 1. Petr. 4.8. voetnoot+ [krit] vs. 4 recken K.b.: rechten voetnoot1) K.b., II, 415 voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 2. Petr. 3.10. voetnoot2) K.b., II, 413 voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: 1. Ioan. 1.17. voetnoot3) K.b., II, 412, met den titel: Voor my. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: 1. Ioan. 2.9. voetnoot4) K.b., II, 321. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: 1. Ioan. 4.1. voetnoot5) K.b., II, 321. voetnoot6) K.b., II, 321. voetnoot1) K.b., II, 321. voetnoot2) K.b., II, 322. voetnoot3) K.b., II, 322. voetnoot4) K.b., II, 322. voetnoot5) K.b., II, 322. voetnoot6) K.b., II, 322. voetnoot1) K.b., II, 322. voetnoot2) K.b., I, 67. voetnoot+ [krit] Bij vs. 4 in marg.: Ps. 18.13. voetnoot+ [krit] vs. 1 u K.b.: Dy voetnoot3) K.b., II, 323. voetnoot4) K.b., II, 323. voetnoot+ [krit] vs. 4 niet in K.b. voetnoot5) K.b., II, 323. voetnoot+ [krit] vs. 1 m' K.b.: w' voetnoot1) K.b., II, 323. voetnoot2) K.b., II, 324. voetnoot3) K.b., II, 324. voetnoot+ [krit] In marg. Sen. voetnoot4) K.b., II, 325. voetnoot5) K.b., II, 325. voetnoot+ [krit] In marg.: Leonidas apud Plutarch. voetnoot6) K.b., II, 325. voetnoot1) K.b., II, 325. voetnoot2) K.b., II, 325. voetnoot3) K.b., II, 325. voetnoot4) K.b., II, 315. voetnoot5) K.b., II, 315. voetnoot6) K.b., II, 315. voetnoot1) K.b., II, 315. voetnoot+ [krit] vs. 4 levens K.b.: leven voetnoot2) K.b., II, 315. voetnoot3) K.b., II, 315. voetnoot+ [krit] Bij vs. 1 in marg.: Filij hominum, usque quo graui corde? Ps. 4. 3. voetnoot4) K.b., II, 315. voetnoot+ [krit] In marg. bij vs. 1: Ps. 10. 6. voetnoot5) K.b., II, 316. voetnoot6) K.b., II, 316. voetnoot1) K.b., II, 316. voetnoot2) K.b., II, 316. voetnoot+ [krit] vs. 4 om K.b.: op voetnoot3) K.b., II, 424. voetnoot+ [krit] Bij vs. 2 in marg.: niet altijd. - gansch niet. voetnoot+ [krit] vs. 2 K.b.: Trijn is het niet altijd, enz. voetnoot4) K.b., II, 316. voetnoot5) K.b., II, 316. voetnoot6) K.b., I, 68, met den titel: Uyt Psalm 25.10. voetnoot1) K.b., I, 68, met den titel: Uyt Psalm 36.6. voetnoot2) K.b., II, 317. De beide eerste regels komen ook afzonderlijk voor. voetnoot3) K.b., II, 317, met den titel: Tafel-waerschouwing. voetnoot4) K.b., II, 317. voetnoot5) K.b., II, 317, met den titel: Jan den Brilmaker. voetnoot1) K.b., II, 317, met den titel: Waen-wijs, Wan-wijs. voetnoot+ [krit] vs. 7 dat K.b.: sulcken droom - vs. 8 niet K.b.: sijn leven voetnoot2) K.b., II, 318. voetnoot3) K.b., II, 318. voetnoot+ [krit] vs. 3 't t' samen K.b.: 't samen voetnoot4) K.b., II, 420. voetnoot+ [krit] vs. 5 Hoor K.b.: hoort - weest wat K.b.: en weest voetnoot5) K.b., II, 421. voetnoot1) K.b., II, 318. voetnoot+ [krit] vs. 2 veel K.b.: wel voetnoot2) K.b., II, 318. voetnoot3) K.b., II, 318. voetnoot+ [krit] vs. 2 wat K.b.: dat voetnoot4) K.b., II, 318. voetnoot5) K.b., II, 319. voetnoot1) K.b., II, 421. voetnoot2) K.b., II, 421. voetnoot3) K.b., II, 421. voetnoot4) K.b., II, 421. voetnoot+ [krit] vs. 1 kan K.b.: kon voetnoot5) K.b., II, 421. voetnoot6) K.b., II, 422. voetnoot1) K.b., II, 422. voetnoot+ [krit] vs. 3 kluchtigh K.b.: klachtigh voetnoot2) K.b., II, 422. Zie ook o.a. op 7 en op 27 Sept. 1671. voetnoot+ [krit] vs. 11 Lien K.b.: Liens voetnoot3) K.b., II, 422, met den titel: Drincken verschoont. voetnoot4) K.b., II, 423, met den titel: Jan aen Griet. voetnoot1) K.b., II, 423. voetnoot2) K.b., II, 423. voetnoot3) K.b., II, 423. voetnoot4) K.b., II, 423. voetnoot5) K.b., II, 423. voetnoot6) K.b., II, 424. voetnoot1) K.b., II, 424. voetnoot2) K.b., II, 424. voetnoot3) K.b., II, 424.

Vorige Volgende

[1668]

Aen den grave Christopher Delficus van Dona, afgesant van Sweden, met mijne CorenbloemenGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

KleerborstelGa naar voetnoot1).

SandlooperGa naar voetnoot2).

TangGa naar voetnoot3).

SleutelGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

LadderGa naar voetnoot5).

Sub epigrammate Cosmo Mediceo Etruriae principi a N. Heinsio inscriptoGa naar voetnoot1).

Op de heerlickheit vande rechtvaerdige bepredickt ende beschreven door I. VollenhoveGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Aen hem selfGa naar voetnoot1).

Wiskonstige ClaesGa naar voetnoot2).

Vrouwen zedicheitGa naar voetnoot3).

Teuns kerckgangGa naar voetnoot4).

Wentel-trappGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+.

BeddeGa naar voetnoot1).

StoovGa naar voetnoot2).

StoelGa naar voetnoot3).

BoomGa naar voetnoot4).

HandschoenGa naar voetnoot5).

TafelGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

DeselveGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

BlaesbalckGa naar voetnoot3).

De selveGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

PillenGa naar voetnoot5).

DeselveGa naar voetnoot1).

Aende vrouw van Albrandswaerd met mijn' ZeestraetGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

SchipGa naar voetnoot3).

NochGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

Servire gratis est nefas, et ingratisGa naar voetnoot5).

Soet en suerGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Van DirckGa naar voetnoot2).

Houwelijcks gebreckGa naar voetnoot3).

Groevende liefdeGa naar voetnoot4).

Epitaphium com. Christophori de DonaGa naar voetnoot5).

AliudGa naar voetnoot6).

Epitaphium carnivoriGa naar voetnoot1).

[Reptile sarcophagum, sub sarcophago depostum]

Aliud.

HardkloppingGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Oprechte maetGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

Op het marmeren hoofd van een' verraderGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

Op het hand-wasschen van een' schooneGa naar voetnoot1).

Graf-schrift van een reuckwerckerGa naar voetnoot2).

A m. la princesse de Tarente masquée; comme j'eus parlé à une dame de sa taille, masquée de mesmeGa naar voetnoot3).

[I'aij complimenté, bien ou mal]

Op de dood van Dido, treurspel van A. PelsGa naar voetnoot1).

Londinium.

Op des Heeren Avontmael.

Dircks dichtenGa naar voetnoot2).

Oprechte dapperheitGa naar voetnoot3).

Met elck een vredeGa naar voetnoot4).

Sur les memoires de monsieur de GuiseGa naar voetnoot1).

[Laborat aure Lesbia, et graui diu]

In opus inepti autorisGa naar voetnoot3).

ΕΝΔϒΜΑ ΓΑΜΟϒ. Over des Heeren AvondmaelGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

(Wisse winst)Ga naar voetnoot1).

HaetGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

Voorden armenGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+Ga naar voetnoot+.

DruckerGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Dienstige windGa naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

Pleit-mallGa naar voetnoot3).

Van AndriesGa naar voetnoot4).

Boeren werckGa naar voetnoot5).

Geterchde geckGa naar voetnoot6).

Aen een Ioodschen woeckeraer, die op de pic van Teneriffe was geweestGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

TroostGa naar voetnoot2).

Taback dienstighGa naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

KleinherticheitGa naar voetnoot4).

GrafschriftGa naar voetnoot5).

BorstelGa naar voetnoot6).

Van DirckGa naar voetnoot1).

Agniets keurGa naar voetnoot2).

Een bultenaers gebouwGa naar voetnoot3).

Een rijmer aen een' geckGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

Besitt u selvenGa naar voetnoot5).

Voorsichtige maeijGa naar voetnoot1)Ga naar voetnoot+.

Tom vergistGa naar voetnoot2).

Ians goedmanschappGa naar voetnoot3).

Vrecke ClaesGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

Vanden selvenGa naar voetnoot5)Ga naar voetnoot+.