Gedichten. Deel 2: 1623-1636

[1630]

Beghin vander princesse brief aenden prince voorden bosch. uyt het Latijnsch van Barlaeus⁴⁾.

'T en zij u tijd ontbreeckt, 't en zij het rouw gerommel,
Hier van een' schrael trompet, daer van een' trotser trommel,

4) K.b., II, 523. In K.a. is aan den titel nog de beginregel van Barlaeus' gedicht: Si vacat, et nullus circum tentoria miles toegevoegd. Het vers is niet af en niet gedateerd. Zie blz. 210.
Den 23sten Jan. 1630 schreef H. aan Van Baerle (Epist. Lat.): ‘Ameliae principium (jam enim silentium rupi, sed sub fide silentij) sicut in scedula quam vides, reddebam heri indignabundus, et plane hoc non ferens Carminum tuorum majestatem tam plebeio habitu produci ut quibusdam etiam de plebe vilescat.’ Het fragment is dus van 22 Jan. Zie ook Van Baerle's brief van 6 Febr. (Epist., blz. 310).

[p. 214]

 

⁺

 

Uw' tent doe daveren, gelijck uws vijands hert;

 

'T en zij ghij 't in den drang van dusend kogels herdt,

5

En, soo voll bloeds als moeds op 'tstadigh menschen-slachten

 

Uw' loopgraef en uw lijf legt in des vijands grachten;

 

Verleeght uw besigh oogh op 't droevige pampier

 

Van Amelie uw vrouw, en van benautheid schier

 

Niet meer uw Amelie: staeckt dat gedurigh krijgen,

10

En laet den bangen Bosch een' klinck te minder krijgen

 

Dewijl ick met u spreeck: Wilm, kleine Wilm, en ick

 

Verdienen 't uytstell licht van eenen oogenblick,

 

En soo veel min gevechts. Loïses teere tranen

 

(Sij staets' hier bij en schreyt) met kinderlick vermanen

15

Doen 'tselvighe geweld van mijn' beswaerde hand:

 

Wilm, noch eens, kleine Wilm.

 

* * *

+ [krit] vs. 10 is in K.a. uitgevallen.

Aende sonn¹⁾⁺.

Oud, besigh geck; wat mooght gh' ons leggen schijnen
Ten bedden uijt door vensters en gordijnen?
Moet oock de tijd van Minnaers aen uw rad
Gebonden zijn? Schoolschijter, gaet en vatt
Leerkinderen bij 't oor, en winckel-slaven;
Doet hoofsche Wey-luij uyt de bolster draven,
En seght de Coninck vast naer buyten rijdt:
Gaet roept land-mieren op, den oogst te schuren,
Liefd', haers gelijck alom, kent stond noch uren,
Noch dagh, noch maend; die lappen van den tijd.

1) K.b., II, 552. Aan den kant van het HS. staat: Ex Angl.^o Donnij. In K.a. is de titel: De opgaende Son. Busy old foole, unruly Sunne.
John Donne (1573-1631) werd na een leven vol lotswisseling Deken van St. Pauls. Hij had zich als satirisch dichter grooten naam verworven. In 1622 heeft H. hem ten huize van Sir Robert Killigrew leeren kennen (zie Serm., II, vs. 170-176). In den zomer van 1630 werden verzen van Donne door Engelsche vrienden aan H. toegezonden (zie Hooft's Brieven, II, 59); hij heeft er toen eenige van vertaald en ook in 1633 enkele gedichten van den Engelschman in een Nederlandsch kleed gestoken. Zie over Donne en Huygens: H.J. Eymael in De Gids, 1891, II, blz. 344-367, die de stelling van Jorissen, (Const. Huygens, blz. 125, vlgg.), dat H. Donne zou hebben nagevolgd, weerlegt.
De gedichten van Donne zijn in 1633 voor het eerst uitgegeven en zagen later meermalen het licht. Daar zijne werken in ons land zeer zeldzaam zijn, zal ik bij eenige vertalingen van H. in de noot het oorspronkelijke meedeelen. De uitgave, die mij ten dienste stond, is die van The Fuller Worthies' Library, getiteld: The complete poems of John Donne, D.D. Dean of St. Pauls .... Edited .... by the Rev. Alexander B. Grosart, .... in two volumes. Printed for private circulation. 1872-73.
Aende Sonn is eene vertaling van The sun-rising (II, 163).

+ [krit] vs. 3 uw K.a.: het K.b.: uw

[p. 215]

 

⁺

 

Hoe mooght ghij op uw' stercke stralen stuyten?

 

Ick hielpse doch, met maer mijn oogh te sluyten,

 

In duijstering, waer 't dat ick 't beter licht

 

Soo lang onbeeren kond van haer gesicht.

15

Soo noch uw oogh niet blind en is van 't hare,

 

Gaet siet of Indien sijn gulde ware,

 

Syn' specerije noch besitt: Ick wedd,

 

Taelt merghen avond hier naer all die schatten,

 

Ghy sultse mij ten vollen sien bevatten,

20

Besitten en beleggen in dit bedd.

 

 

 

Sij 's alle Staten, ick ben alle Heeren;

 

Geen ander dingh en is: die 't all beheeren

 

Die spelen ons: All' eer is bij ons' eer

 

Comedi-werck: all' overvloed niet meer

25

Dan Alchimij. Ghij Sonn in dit verkleenen

 

Van 's werelds groot, deelt half 'tgeluck met eenen,

 

U dient voortaen gemack van ouderdom.

 

Schijn hier, ghij sult soo veel als allom blaken,

 

En warmen 't all; ghy kont dit bedde maken

30

Uw middelpunt, des' muren uw rond-om.

 

Hagae 8. Aug.^ti

+ [krit] vs. 12 hielpse K.a.: hielse - vs. 28 Schijn K.a.: Schijnt

(De verstelling.)¹⁾⁺.

Hebt Flavia vrij lief, en trouwtse toe: haer wesen
Begrijpt all watter schoons in andere kan wesen.
Zyn d'oogen wat te small, de mond is wijd gesett,
En zijnse van yvoor, de tanden zijn van ghett:
En zijnse doncker, sij is light genoch daer tegen.
En valt heur haer wat uyt, wat isser aen gelegen?
Haer vell is ruijgh genoch: en zijn de kaken geel,
Wat schaet dat? 'thaer is rood. Den maeghdom schort niet veel;
Geeft haer den uwen, soo en sal haer geen gebreken.
Daer d'elementen maer van schoonheit in en steken,
Dat moet volkomentlick behagen; is maer witt
En rood en ander fraeij daer in, vraeght noyt waer 't sitt.
Die reucke-wercken koopt, sal lichtelick bevragen,
Hoeveel sij Musqueliaets, hoeveel sij Ambers dragen,
Maer waerse leggen noyt. Hoewel dan ijeder deel
Een weinigh uyt sijn plaets, van 't oud gebruijck verscheel,
Altoos een Anagram van schoonheit isser binnen.
Soo toont den eenen wel een lietjen naer sijn' sinnen,

1) K.b., II, 544. Het HS. heeft geen titel; aan den kant staat: Ex Angl.^o Donnij. In K.a. is de titel: De Verstelling. Eleg. 2. Marry, and love thy Flavia, for she, en in marg.: The Anagram. (Zie Donne, I, 167.)

+ [krit] vs. 12 ander eerst: alle

[p. 216]

 

⁺

 

Een ander, op die wijs, vertoont het naer de sijn';

20

En elck sal ongelijck, en elck volkomen zijn.

 

Wat goed is, is bequaem, en allom soo te achten.

 

Wijfs zijn als engelen; de schoone, als die sich brachten

 

Van 'thoogh geluck ten vall; sij, buyten afslagh, sij,

 

Gelijck goed' Engelen, van all verargren vrij.

25

Onschoon is lijdelick, meer dan verloren schoonheit,

 

Die tot een' bruijloft maer sijn' lendenen ten thoon leydt

 

Kiest zijd' en goud-draed uyt, hij die een' langen keer

 

Reisveerdigh onderneemt soeckt laken en goed Leer.

 

Schoon, is meest vruchteloos: de kloeckste bouwluij seggen

30

Dat beste landen naest de vuylste weghen leggen.

 

Oh! wat een plaester sal Sij wesen op uw hert,

 

Indien u 'tsondigen de jalousie haer' smert

 

Voor desen heeft geleert; 'Ten kan u niet berouwen,

 

Ghij mooghtse, sonder spie, capoen, off ijet, betrouwen

35

Uw' vijand, jae een' Aep, die op haer eere pass.

 

Als Holland swemt, en duijckt, en legt sijn weiden drass,

 

Versekert het sijn volck, en 'tslijck bewaert sijn' steden;

 

Soo doet haer aensight haer. Sij sal den dagh bekleeden

 

En decken als een wolck die voor de Sonne rijdt,

40

Dewijl ghij, op 'tbejagh van saecken, buyten zijt.

 

Sij, die veel machtiger dan zee en soute baren

 

De Mooren witt doet sien; sij die naer seven jaren

 

Vernachtens in 'tbordeel in 'tClooster raken sal

 

En zyn geacht, en zijn, de beste maeghd van all.

45

Sij die in barens-pijn de vroed-vrouw sal doen sweeren

 

Daer is geen barens-nood, maer watersucht te keeren.

 

Sij, die ick min geloov wanneers' haer eere schent

 

Dan als een Toovenaers 't onmogelick bekent.

 

Sij, niemands wedergae, sij laet u vrij behagen.

50

Daer's doch niet à la mode, of ijeder een wilt dragen.

 

14^o. Aug.^ti

+ [krit] Bij vs. 49 staat in marg.: Omitto obsc(oenum) distich.
vs. 32 de K.a.: des' K.b.: de - haer' in het HS. stond eerst: den nyd schroom, en sijn smert. Dit werd doorgeschrapt, maar en sijn' is blijven staan. K.a.: haer' - vs. 46 te keeren eerst: met eeren als in K.a.

[Sij stierf eerst, hij beproefd' een weinigh haer te derven]

Sij stierf eerst, hij beproefd' een weinigh haer te derven¹⁾,
Hadd geen gevall daerin, en ghingh oock leggen sterven.

Aug.^to2).

1) Het versje is vertaald naar het volgende gedichtje, dat er bij is geschreven:

ANONIJMI.

She first deceaid, he for a little tryed
To live without her; liked it not, and dijed.

Den 18den Febr. 1647 vertaelde H. het Engelsche versje nog eens; in dien vorm is het in zijne werken opgenomen (K.b., II, 530).

2) Het versje staat onder het vorige gedicht.

[p. 217]

(Aen sijn lief)¹⁾⁺.

Doe mijn' Siel saligher gescheedt stack in mijn' leden,
En was in ondertrouw met d'uwe niet getreden,
Met d'uwe, vagevier: Trouwloose, noch in u
Ten einden a'em en kracht niet uytgekust, als nu:
Doe, docht mij, was uw hert voor enckel wasch te roemen,
Uw' trouw voor enckel stael. Soo gaet het met de bloemen,
Diem' inde wieling strooijt: soo doet die vochte mond,
Hij kust en vleitse, maer hij troeteltse te grond.
Soo staet de torts en wenckt met vriendelicke stralen
De duijseligge vliegh, die 't met het lijf betalen
Oft met den vleugel moet: Soo komt de duijvel minst
Besoecken, die hij meest berekent in syn' winst.
Wanneer ick stae en sie een' beeck ten bedd uijt stroomen,
En nae beneden toe half sluijmeren, half droomen,
Half wacker half in slaep en rijden langs de voor
Daers' aen verhijlickt is, haer oude boesem-spoor,
En kijven, en sien suer, en rimpelen, en swellen,
Wanneer sij maer een tack beleefdelick siet hellen
Die pas haer brauwen kuss, off dreigh' het maer te doen:
Sij die daer selver met haer knabbelend gesoen
Haer' oevers onderkruijpt, en doets' in 't end ontranden,
En ruijscht 'er hitsigh door, en breeckt haer' echtebanden,
En scheidt sich van soo lang, soo lang haer' lieven loop,
En stoft en snorckter op, en paeyt hem met de hoôp
Van valsche wederkomst, in 'tvleijen vande neeren,
Die altyd wentelen, en nemmermeer en keeren,
En strijckt den boesem uyt, en draeyt, hem droogh, verbij;
Dan segg ick, dit ben ick, onnoosel, en dat sij.

21. Aug.^ti

1) K.b., II, 545. Het vers heeft in het HS. geen titel; aan den kant staat: Uyt het Engelsch van Dr. Donn. In K.a. is de titel: Aen sijn Lief. Pars Eleg. VI. When my soule was in her own body sheath'd. Het gedicht is eene vertaling van vs. 11-35 van de elegie Favorite in ordinary (zie Donne, I, 178).

+ [krit] vs. 21 ontranden eerst: ontlanden als in K.a. - vs. 27 droogh K.a.: hoogh

Vertreck²⁾.

Gelijck de deughdighe gevoeghelick verscheiden,
En luijsteren haer Ziel haer lust niet meer te beiden;

2) K.b., II, 551. Aan den kant staat: Uyt het Engelsch van Dr. Donn. In K.a. is de titel: Afscheit, met verbot van treuren. As vertuous men pass mildly away. Het is eene vertaling van Donne's Vpon partinge from his mistris (II, 210), dat aldus luidt:

As virtuous menn pass myldly 'away,

And whisper to their sowles to goe,

Whilst some of their sad freinds doe say,

Now his breath goes, and some say, noe;

Soe let us melt, and make no noise,

No tear-floods nor sigh-tempests move;

'Twere prophanation of our joyes

To tell the laietie our loue.

Movinge of th'earth brings harms and feares,

Men reckon what it did, and meant;

But trepidations of the sphaeres,

Though greater farr, are innocent.

Dull sublunary Louers' loue,

Whose sowle is sence, cannot admytt

Absence; for that it doth remone

Those things which elemented it.

But we, by a lone so far refynde

That ourselves know not what it is,

Inter-assured of the mynde,

Care less, eyes, lipps, and hands to miss.

Our two sowles therefore, which are one,

Though I must go, indure not yet

A breach, but an expansionn,

Like gould to aerye thinnes beat.

If they be two, they are two soe

As styff twynn compasses are two;

Thy sowle, the fixt foote, makes no showe

To move, but doth if th'other doe:

And though it in the center sytt,

Yet when the other farr doth rome,

It leans and hearkens after it,

And growes erect, as that comes home.

Such wilt thou be to me, who must,

Like th'other foote, obliquely runn;

Thy fyrmnes makes my circle iust,

And makes me end where I begunn.

[p. 218]

 

⁺

 

Dewijl de vrunden staen en seggen in 'tgeween

 

Den adem iss'er uyt, en and're seggen neen.

 

 

5

Soo laet ons ruchteloos versmeltende vertrecken,

 

Geen' traenen hooghen vloed, geen' suchten-storm verwecken.

 

'Twaer onser Minn en vreughds ontheiliging begaen,

 

Den Leeckebroederen haer' heil te doen verstaen.

 

 

 

Aerdroering kan den mensch verschricken en beschaden,

10

Elck gaet in watse deed, en watse duydt, beladen;

 

Het eewighe gebeef van 's Hemels ommekeer

 

Was altyd machtigher, en de' noyt ijemand seer.

 

 

 

D'ondermanighe minn van grove Minnaers herten,

 

(Die'r ziel gevoelen is) die moet het afzijn smerten,

15

Die doet het scheiden wee: de re'en is in de daed;

 

Het scheidt de dingen daer haer wesen in bestaet.

 

 

 

Wij, die ons van soo fijn geslepen Liefde roemen,

 

Dat self wij twijffelen wats' is en hoe te noemen,

 

Wij, wederzyds gerust op 's herten welgevall,

20

Onbeeren lichtelick lipp, hand, en oogh en all.

+ [krit] vs. 8 heil eerst: grond - vs. 13 D'ondermaninghe K.a.: Een ondermaensche - vs. 14 Die'r K.a.: Diens - vs. 16 de K.a.: der

[p. 219]

 

⁺

 

Ons een paer zielen, een, en maer een ziel te achten,

 

Off ick vertrecken moet, en voelt sich niet verkrachten;

 

Sij lyden min als breuck, sij werden maer gereckt,

 

Gelijckmen 'tsmedigh goud tot locht van bladen treckt.

 

 

25

En meentmen 'tzynder twee, sij zijn maer twee te meenen

 

Gelijck een passer is met tweelingen van beenen.

 

Uw Siel, de vaste voet, all werdt sij omgevoert,

 

Gaet staende voets; en doch roert als haer tweeling roert.

 

 

 

Ia, schoon de vaste voet in 'tmiddelpunt gepaelt staet

30

Soo haest als d'andere wat ruijmer om gehaelt gaet,

 

Men siet hij leent'er naer, en luijstert naer sijn gaen;

 

En komt sijn gade t'huijs, soo gaet hij weder staen.

 

 

 

Soo zyt ghij tegens mij; mij die gestadigh draeijen

 

En, als de losse voet, rondom end om moet maeijen:

35

Uw' trouwe stevicheit royt mijnen omloop wiss,

 

En doet mij eindighen daer hij begonnen is.

 

21. Aug.^ti

+ [krit] vs. 33 draeijen K.a.: maeyen - vs. 34 maeijen K.a.: draeyen - vs. 36 royt eerst: maeckt als in K.a.

Laura latroni Thomae martinellio monacho Dominicano,
qui effosso Petrarchae cadaveri ferebatur brachium dexterum abripuisse¹⁾.

Seu furor inuidiae est, seu spes insana nocendi,

Quâ sacra Petrarchae diripis ossa mei;

1) M.D., 18. Een monnik had met een troep dronken boeren Petrarcha's graf verwoest en zijn lijk geschonden. ‘Alle de poësie van Italiën dreunt er af,’ schrijft H. aan Hooft (Hooft's Brieven, II, 118); Molino zond daar ‘ettelicke stralen’ van en spoorde de Nederlandsche dichters aan, om dit feit niet onbezongen te laten. Zij hebben aan die roepstem gehoor gegeven. Barlaeus schreef een Latijnsch gedicht (Poem., II, 317); Van der Burgh, die zich toen te Leeuwarden ophield, dichtte een Italiaansch vers en zond een paar gedichten van Friesche dichters over (zie Hooft's Brieven, II, 464-466), en H. drong er bij Hooft op aan, dat ook deze zijne stem zou doen hooren. Hooft heeft toen het gedicht van H. vertaald als 'T loot van den diamant des Heeren Huyghens, genaemt Laura Latroni (Ged., I, 325) en Op het steuren van Petrarchaes graf (t.a.p., 328) gedicht.
Bij den titel in marg: I praetor. §. adversus eos. ff. de Sep. viol.

[p. 220]

 

⁺

 

Scilicet ut sparsi nusquam vestigia, nusquam

 

Relliqua discerpti perstet imago viri:

5

Impie, quam nihili es! quam quo contendis aberras

 

Calle miser, quam se destruit iste labor!

 

Illatum decuit memores tot crimen in annos,

 

Et praedatrices in tria saecla manus,

 

Ereptum terris aeterni vatis amorem,

10

Ereptum Laurae nomen utrique Polo,

 

Te tibi; quem par est memorem uenerabilis umbrae

 

Credere ad infandum diriguisse nefas,

 

Utque animae ingentis sceleri occursauit imago,

 

Sic aliqua duro displicuisse scelus;

15

Eradenda fuit quam nec Iouis ira nec ulli

 

Eradent serâ posteritate dies,

 

Gloria, quâ stellas, jam non nouus incola coeli,

 

Attigit aeternâ fronde decorus apex,

 

Tum quoque cum fragili nondum defunctus amictu,

20

Sospes, et hac terris parte superstes erat,

 

Et poterat Petrarcha mori. Quo mortua demens

 

Exanimi longum corpore membra rapis?

 

Tene immortali quoties tria verba locuto

 

Tantillâ speres clade nocere viro?

25

Ten' coelos turbare grauem terrestribus umbris,

 

Ut superum iubeas ora quod ossa pati?

 

Tota Cani fuerit facilis jactura sepulchri,

 

Diogenem laedat parua rapina meum?

 

Impie, jam nihili es: sedes terrena beatas

30

Non tangit minimo coelite cura minor.

 

Quod magis inuideas, minor est, jam coelite, Laurâ,

 

Nec patimur damni quod peperisse velis.

 

Illa meis olim, fateor, confusa lacertis

 

Brachia in amplexus incaluere pares,

35

Illa meas ardens hederas, mea vincula dixi,

 

Nec semel erratum est utrius utra forent:

 

Illa meae, fateor, coïtura in foedera dextrae

 

Dextera, ni fato displicuisset, erat,

+ [krit] vs. 16 serâ M.D.: ullâ - vs. 19 defunctus M.D.: resolutus

[p. 221]

 

Dextera non ficti toties non parca furoris,

40

Incensi toties prodiga testis heri:

 

Sed breuis haec secum discussit inania vitae

 

Fabula; par fumo qualis amabar eram,

 

Qualis amor, flammae, quam non delebilis ardor

 

Educat, aeterni sanctus amoris amor.

45

Hic ego nec proprij temeratâ lege sepulchri,

 

Nec moueor vatis quo ruat urna mei.

 

Putres relliquiae, seu jam cinis estis, amantum,

 

Non moror effossae quâ pereatis humo:

 

Ossa toris quondam quorum non degener usus,

50

Brachia turgidulis saepe reuincta meis,

 

Non egeo vestri, melioribus ambior ulnis;

 

Ambior assidui luce beata viri;

 

Petrarchâ potiore fruor: mortalis utrique

 

Sarcina, si redeat, sit reditura grauis.

55

Divulsura duos Clotho sociauit amantes,

 

Vi denata, pari vita renata fide est.

 

I nunc, et modicae spolio bellator arenae

 

Nobilis, egregiae praemia caedis habe.

 

Quos rapis, in cineres ibunt aetate lacerti,

60

Decipietque manus, arida praeda, tuas;

 

Decipiet, sparsasque vago per inane rotatu

 

Omnis relliquias ora vel aura feret.

 

Haec Zephyri mites, haec te clementior Auster

 

Pulveri honorato soluere justa parant:

65

Quem voluit liuor non esse, futurus ubique est;

 

Participes populos jam facit urna sui.

 

Una capax Ouidj tellus fuit, una Maronis,

 

Petrarcham toto condier orbe decet.

 

ult^o. (30) Septemb.¹⁾.

1) Aan het HS. van het gedicht is een briefje aan Van der Myle toegevoegd. Deze vooral had de dichters aangespoord en was de ‘stoker van dit vyer’ (zie Hooft's Brieven, II, 117, 124).

[Vidde Laura il furfante]

Vidde Laura il furfante²⁾
(Fosse ei Frate ò Pedante)
Vidde il mostro crudel, vidde l'insano
Ch'al suo sepolto amante
Inuolò 'l braccio e l'honorata mano.
E, già scorgendo il vanto
Che ne sorgea al violato Santo,
Ladro, disse, che pur i morti spogli,

2) Het HS. is bij de Lat. gedichten; een briefje aan Van der Myle van 9 Oct. staat op hetzelfde blad. Het gedicht behandelt hetzelfde onderwerp als het vorige en de beide volgenden.

[p. 222]

 

Più gli dai che non togli.

10

Struggendo questi sassi,

 

N'ergi al Petrarcha rediuiuo un throno;

 

E sò che sentirassi

 

Dalla nube che fai crepar, un tuono.

 

8. Octob.

[Pianse il braccio e la man Laura dolente]

Pianse il braccio e la man Laura dolente¹⁾⁺,
Man et braccio da lei quante honorati
Tante homai profanati:
Quando il morto, innocente
Quanto Roma in error, cosi presente
La consolò; Che stratio,
Laura, ti dai d'un braccio?
A dispetto de' frati,
Preso sarà, non perso:
Non vedi tu che vivo chi fù degno
Che t'abbracciasse, inestimabil pegno,
Morto conuien ch'abbrachi l'vniverso?

9. 8b. (Oct.) Hagae.

1) Het HS. is bij de Lat. gedichten; ook op dit blad staat een briefje aan Van der Myle van 10 Oct.

+ [krit] vs. 9 Preso eerst: Tolto

Petrarcha latroni²⁾⁺.

Anatomista infame,
Che l'arrabbiata fame,
L'ingordigia d' Harpie
Scocchi sù l'innocenti ossa mie,
Beccaio di mumie,
Guerriero fra li sassi,
Non ti stupir se qui morto mi taccio,
Mentre m'involi il braccio:
Men, viuo, sentirei se me involassi
Un braccio à me, che s'à madonna un bacio.

12. 8b. (Oct.)

2) In 2 HSS. bij de Lat. gedichten.

+ [krit] vs. 8 m'involi and. lez.: tronchi - vs. 9 involassi and. lez.: troncassi

's Princen schip³⁾.

Al legg ick veel op zij
En worstel met de baren,

3) K.b., II, 147. Ook in klad met het opschrift: Navis Principis, en den datum.
Den 15den Oct. ging H. ‘cum Principe Roterodamum et per maximam tempestatem Dordracum’ (Dagb., 17). De Stadhouder ging naar Zeeland, ‘pour quelques affaires qui y estoient survenues’, en bezocht de grenzen van Staats-Vlaanderen (Mém., blz. 121). Den 20sten Oct. keerde H. naar den Haag terug, maar vertrok den 24sten met Beaumont weer naar Zeeland.

[p. 223]

 

Daer allerley gevaren

 

Te Loefwaert en in Lij

5

Mijn' gangen wedervaren;

 

'S Lands welvaert vaert in mij;

 

Hoe kan ick qualick varen?

 

25. 8b. (Oct.) nauigans in Zelandiam secundo.

Praetoria principis¹⁾.

Qui peream concussa ratis? Respublica mecum

Nauigat et Patriae sub Ioue summa salus.

Middelb. 10. 9b. (Nov.)

1) M.D., 72. Ook in klad, dat bij de Korenbloemen is. Daar heeft het versje geen opschrift, maar aan den eersten versregel gaat nog deze regel vooraf: Da facilem Neptune Tethijn,
Wij vinden in het versje dezelfde gedachte als in 's Princen schip.

Puteano epistolas interceptas²⁾⁺.

Victores Batauos, quia libertatis auitae

Tutores, durum, quam bona caussa, genus,

Non pudet inuisas vitâ donasse tabellas?

Quo ferus afflatu desijt esse Leo?

Ite leues tabulae; saluas praesentia proprj

Numinis et flammas inter et arma facit:

Ite, fatemur enim Puteani nominis auram

Hostiles iram dedocuisse manus.

quod sibi factum velit,
suisque
humanitatis
erga hostem

2) M.D., 72. De titel is daar: Cum Epistolis Hostis Amici Er. Puteani interceptis, et Lovanium missis.
Erycius Puteanus, of Hendrik van der Putte, werd in 1574 te Venlo geboren, was van 1601 tot 1606 hoogleeraar in de welsprekendheid te Milaan en sedert 1606 hoogleeraar te Leuven. IIij was tevens geschiedschrijver van de Aartshertogen en sedert 1619 gouverneur van het kasteel te Leuven. In 1646 is hij gestorven. Puteanus heeft een ontzaglijk groot aantal wetenschappelijke werken geschreven en stond met vele geleerden in betrekking. Met H. heeft hij eene drukke correspondentie gevoerd; er zijn op de Leidsche Bibl. 34 brieven van hem aan H. en op de Bibl. der Kon. Acad. 17 brieven van H.
In een brief van H., den 21sten Jan. 1631 geschreven (Epist. Lat.) wordt van de onderschepte brieven van Puteanus melding gemaakt.

+ [krit] [krit} vs. 3 inuisas and. lez.: hostiles - vs. 8 Hostiles and. lez.: Infensas

[p. 224]

professor candidissimus,
humanitatis
apud hostem
et. bonae mentis
professori clarissimo
erycio puteano
constantinus hugenius
a zvylichem
eqv.
principi auriaco
a consiliis¹⁾,
et secretis
facit
l.m.q.
hag. com.
postr. non. decemb²⁾.
ciƆ iƆc xxx.

1) H. was den 19 Oct. Raad van den Prins geworden (Dagb., 17).

2) 6 December.