Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
  • Selecties
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Publiek Domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Hergebruik
    • Disclaimer
    • Informatie voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid
Hofwijck. Deel 1. Tekst. Deel 2. Apparaat

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (13,71 MB)

Scans (28,59 MB)

ebook (16,11 MB)






Editeurs
Ton van Strien
Willemien B. de Vries



Genre
poëzie

Subgenre
studie
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Hofwijck. Deel 1. Tekst. Deel 2. Apparaat

(2008)–Constantijn Huygens

Vorige Volgende
[p. 67]

Apparaat

[p. 69]

1 Hofwijck r. 1-2824: tekstgenese en varianten



illustratie

tit. AU1 hofwijck.
  AP1 hofwyck.
  EP hofwyck.
  KA hofwyck // Hofstede van den Heere van Zuylichem onder Voorburgh.
  KB hofwyck.

1 AU1 Wijck Hof, 'tis Hofwijcks beurt: 'tHof   is genoegh   beschreuen,  
  Naer 'thof is 't Hofwijcks beurt. [   ]
  De groote webb is af; en   [ ]   [ ] beschreuen:  
  AP1 [ ] 't Hof   [ ] beschreven:  

2 AU1 Nu moet het Hofwijck zijn. wie kent den draed   van 'tleuen,  
  Eens[   ]
  AP1 [   ] van't leven,  
  AU3   Omnia q ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. ep de breu. vit.
  AP3 [   ]1.wie [   ]
  1. Omnia quae ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. de breu.
  KA [ook] Vita quàm sit brevis, simul cogita. Plaut. Most. 3. 2. Οὐκ ἐπίστασθε τὸ τῆσ αύϱιον· ποια γὰϱ ἡ ζωη ὑμῶν; Ἀτμις γάϱ ἐστιν ἡ πϱὸς ὀλίγον ϕαινομένη, ἐπειτα δε ἀϕανιζομένη. Jacob. 4.24.

3 AU1 Hoe   taeij, hoe kort hij is? De snaer die   helste luijdt  
  [   ] heldste [ ]
  AU2 [ ] kort hij is, hoe taeij? [   ]

4 AU1 Scheidt d' eerste menighmael   het   leuen   van een Luijt,  
  [ ] van   [ ] en van [ ]
  AP1 [   ] leven   [   ]

5 AU1 Het zij dan   ouer-reckt, of met der tijd versleten.  
  Verkracht en   [   ]
  AP1 [ ] over-recht, [ ]
  [ ] over-reckt, [ ]

6 AU1 'Khebb   ouer-reckt geweest; maer bend'er deur   gebeten.  
  AP1 'K hebb   over-recht [ ] gebeten:  
  [ ] over-reckt [   ]

7 AU1 Op 'tslijten komt het   aen. Twee dingen   maken 't waer;  
  AP1 Op 't slijten [ ] aen: [ ] maken't [ ]

[p. 70]


illustratie

8 AU1 Of ick   'tontveinsen   wouw, mijn' jaren en mijn haer.  
  [   ] wou, [ ]
  AP1 [ ] 't ontveinsen   wouw, [ ]

9 AU1 En als de snaer begint te ves'len en te   pluijsen  
  AP1 [   ] pluijsen,  
  AU3   Hoc quod senectus vocatur pauci sunt circuitus anorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Sen. ibid.
  AP3 2.En [   ]
  2. Hoc quod senectus vocatur, pauci sunt circuitus annorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Ib.

10 AU1 Soo staet sij meestendeel   op 'tschielicke verhuijsen.  
  AP1 [ ] op 't schielicke [ ]

11 AU1 Wie weet of   'tschielicke verhuijsen deser   ziel  
  AP1 [   ] 't schielicke [ ] Ziel  
  AP3   Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam es victurum? Cic. Cat. Maj.
  Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi?.....
  AP3 3.Wie [   ]
  3. Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam esse victurum? Cic. Cat. Maj. Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi? Hor.

12 AU1 Niet voor   mijn deur en staet? En of 't God soo beviel,  
  AP1 [ ] mijn' [ ]

13 AU1 Souw Hofwijck onberijmt sijn'   meester   ouerleuen?
  Sou [ ] Stichter   ouerleuen,
  AP1 [   ] overleven,

14 AU1 En wijcken voor 't Voorhout? en   soud ick mij   begeuen,
  AP1 [ ] soud' [ ] begeven,

15 AU1 Die anderen mijn'   penn baldadigh hebb geleent?  
  AP2 [ ] pen [ ]

16 AU1 Met reden eischte men de schuld van mijn gebeent,

[p. 71]


illustratie

17 AU1 Met reden schreefm'er op: Hier light een Man begrauen,  
  ‘[   ]
  AP1 [ ] Man begraven,  
  [geen onderstreping]  
  AP2 [ ] Man [ ]

18 AU1 Die meende te volstaen met planten en met   grauen,  
  ‘[   ]
  AP1 [ ] graven,  
  [geen onderstreping]  

19 AU1 De slechte boeren-konst, en moght de moeijte niet  
  ‘[ ]
  AP1 [geen onderstreping]  

20 AU1 Sijn eighen maeckseltjen te cieren met een lied.  
  ‘[ ]
  AP1 [geen onderstreping]  

21 AU1 Mijn   steruen weet ick met lang   leuen niet te weeren;  
  AP1 [ ] sterven [ ] leven [ ]

22 AU1 Maer,   leef ick noch een' maend; het Grafschrift will ick keeren,  
  [ ] leef/lev' ick weinigh   meer; [ ]
  [ ] leef [   ]
  AP1 [   ] meer, [ ]

23 AU1 En singhen wat ick poot, en rijmen wat ick bouw,  
  AP1 Singhen [ ]
  en Singhen [ ]

24 AU1 Eer   dat mijn' keel verschorr', eer   dat   mijn Pen verouw.  
  [ ] dese [ ]   dese   [   ]
  AP1 [   ]   Penn verouw'.  
  AP2 [   ]   Pen [ ]
  AU3   Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendu est. Sen. d.b.
  4.Eer   [   ]
  AP3   4. Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendum est. Sen. de breu.
  KA [   ] en [   ]

25 AU1 Kwill Hofwijck, als het is,   'kwill Hofwijck, als 't sal wesen,  
  AP1 'K will [ ] 'k will [ ]

[p. 72]


illustratie

26 AU1 Den   Vreemdeling doen sien, den Hollander doen lesen.  
  AP1 [ ] Vreemdelingh [ ]

27 AU1 Soo swack is   menschen-werck, het duert min als papier.  
  AP1 [   ] Menschen-werck, [ ]
  AU3   Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, n minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin. [xxx] II ep. 10.
  AP3   Quidquid est hoc temporis futilis et caduci studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.
  1.Soo [   ]
  1. Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, non minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin II ep. 10. Quidquid est hoc temporis futilis et caduci, studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.

28 AU1 De tijd slijt struijck en steen: eens salmen seggen, Hier,

29 AU1 Hier   was 't daer Hofwijck stond, nu Puijn en Queeck en Aerde.  
  AP1 [ ] was't [ ]

30 AU1 En dan sal Hofwijck noch staen bloeijen in sijn'   waerde;
  [ ] waerde:

31 AU1 Sijn' waerde,   sooder oijt ijet waerdighs van mijn' hand  
  Ja [   ]
  AP1 Ja, [   ]
  AU3   Si qua fides arti quam longo fecimus usu. Ouid.  
  AP3 [   ] 2.sooder [ ]
  2. Si qua fides arti, quam longo fecimus usu. Ouid.  

32 AU1 De   Jaren heeft verduert en   ouderdom vermant.  
  AP1 [ ] jaren [   ]
  AP2 [   ] ouderdom [ ]

[] AU1 [witregels met ‘s-fermée’]
  AP1 [witregels]

33 AU1 In Holland, wat een   land?   Zuijd-holland, wat een landje!  
  [   ] land!   Noord-holland, [ ]
  AP1 [   ]   Noordholland, [ ]
  KA 4.In [   ]
  4. Proedium, si poteris, in meridiem spectet, loco salubri: & oppidum validum propè siet, & amnis quà naves ambulent, aut via bona celebrisq;. Cat. de Re Rust:

[p. 73]


illustratie

34 AU1 In Delfland, wat een' Kleij; in Voorburgh, wat een Sandje!  
  KA [] Rhynland, [ ]

35 AU1 De Aen   'tCoets-pad, wat een   spoor! aen 't water, wat   een Vlied!  
  [   ] wegh! [   ]
  AP1 [ ] 't Coets-pad, [   ] een'[ ]
  AP3   a. l  
  EP   a.  
  KA [geen marginalia]  

36 AU1 Aen all dat lieffelick of vrolick rieckt   off siet,  
  AP1 [ ] of [ ]

37 AU1 Daer lagh een brockje vets, daer lagh een blockje magers,

38 AU1 Een beetje voor het vee, een treedje   voorde jaghers,
  AP1 [ ] voor de Jagers,

39 AU1 Daer   lagh dat schickelick gevoeght hadd heel aen een,  
  AP2 [ ] lagh, [ ]

40 AU1 Maer van het groote   Spoor verscheiden lagh in   tween:
  AP1 [ ] spoor [   ] tween.
  AP3   a.  
  KA [geen marginalia]  

41 AU1 Het   Spoor en vrouw Natuer verstonden hier den and'ren,  
  AP1 [ ] spoor [ ] Vrouw [ ]

42 AU1 Ten Zuijden lagh de   Kleij:   op 'tnoorderlick verand'ren  
  [ ] Weij:   [ ] 'tNoorderlick [ ]
  AP1 [   ] op't Noorderlick [ ]

43 AU1 Van   Weij in drooghe Kroft, daer deelde   'tspoor het scheel,  
  AP1 [ ] weij [ ] 't spoor [ ]
  [ ] Weij [   ]

44 AU1 Gelijck   een Riem een'   man in op en onder-deel,  
  [ ] de [   ]
  AP1 [   ] Mann [ ]
  AP2 [   ] Man [ ]
  KA [ ] een [   ]

[p. 74]


illustratie

45 AU1 In Broeck en Wambas d scheidt. Daer hoefde geen bedencken

46 AU1 Op ijeder deels gebruijck: de   kleij scheen mij te wencken,  
  AP1 [ ] Kleij [ ]

47 AU1 En raedde   stommeling, sij was ten Boomgaerd nutt,  
  AP1 [ ] stommelingh, [ ]

48 AU1 Mits met een wilde muer gemantelt en   beschutt:
  [ ] geschutt:

49 AU1 De Kroft en eischte niet als vruchteloose Boomen,

50 AU1 Die sij pas machtigh waer in welgeElste   zoomen.
  AP1 [ ] Zoomen.

51 AU1 Elck heeft sijn' keur voldaen, hier 't   Wilde daer het   Tam,
  AP1 [ ] Wilde, [ ] Tamm,
  AP2 [   ] Tam,

52 AU1 En ijeder heeft volbrocht het geen hij   ondernam.
  AP1 [ ] onder nam.

53 AU1 Lett,   ouders, en lett scherp   op't keuren van uw' gronden.  
  AP1 [ ] Ouders, [ ] op 't [ ]
  AP2 [inspringen]  

54 AU1 * Veel' hebben sich vergeefs haer kind'ren onderwonden  
  Te slepen daerse geen Natuer en leerde gaen,  
  Krijghsluijden met geweld gedwongen tot de Vaen,  
  * Veel' hebben sich vergeefs   'tverkrachten onderwonden  
  AP1 [ ] 't verkrachten [ ]

55 AU1 Van   kinderen verstand met misonverstand   getucht,
  [   ] getucht:
  AP1 [ ] Kinderen [ ] getucht;

[p. 75]


illustratie

56 AU1 Veel' hebben wreedelick in eewigh' ongenucht  
  AU3   Ψυχῂ βίαιον οὐδὲν ἔμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep.
  Illud in primis testandum est, nihil pcepta atq artes valere, nisi adjuvat naturâ. quapropter ei cui dederit deerit ingenium, n magis haec scripta sunt, qua de agrorum cultura sterilibus terris. quint. Proem. l. 1. Inst. or.
  Malè respondent coacta ingenia: reluctate naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2.
  Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
  Τοσσόν ϱα ϕύσις κϱατεϱώτατον ἀλλων. Opp. 3. de ven.
  Ὅτι καὶ νικᾷν πανταχοῦ ϕαμεν τὴν ϕύσιν. Phil. lib. 1. ab vit. mos Mos.
  AP3 1.Veel' [ ]
  1. Ψνχῂ βίαιον οὐδὲν ἐμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep. Illud in primis testandum est, nihil praecepta atq artes valere, nisi adjuvante naturâ: quapropter ei cui defecerit ingenium, non magis haec scripta sunt, quam de agrorum cultura sterilibus terris. Quint. procem. l. 5. Inst. Malè respondent coacta ingenia: reluctante naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2. Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
  KB [ook] In hoc potissimum sita est hominum felicitas ut quisque ad hoc applicetur, ad quod natura compositus est. Eras. lib. 24 Epist. 5.

57 AU1 Gekluijstert en geboeijt wel draghbare   vernuften
  AP1 [ ] vernuften;

58 AU1 Maer die ondraghbaerlick haer's   leuens tijd versuften  
  AP1 [ ] Levens [ ]

59 AU1 In on-werck; dat is werck haer' driften onbevoeght,  
  AP1 [] onwerck; [ ]

60 AU1 Haer' krachten   ongelijck.   veel' hebben sich verploeght,  
  AP1 [   ] ongelijck:   [ ]
  AU3   Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus aius ac magnus. Sen. ep. 66.
  AP3 [   ]   2.veel' [ ]
  2. Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus ac magnus animus. Sen. ep. 66.

61 AU1 Verweuen of verschaeft, en geen bedijdt van   allen,
  AP1 Verweven, [ ] allen;

[p. 76]


illustratie

62 AU1 Die Staet of   letter-volck, of Krijghsluij konden vallen,  
  AP1 [ ] Letter-volck, [ ]

63 AU1 En zijn 't geluckelick, en   zijn 't ter eer en baet  
  KA [ ] zijn [ ]

64 AU1 Van   eigen en gemeen, van   huijsgesin en staet.  
  AP1 [ ] eighen [ ] Huijsgesinn [ ]
  AP2 [   ] Huijsgesin [ ]

65 AU1 □ Het scheel alsoo gedeelt door mij en door sich   seluen,
  AP1 [ ] selven,

66 AU1 Quamt op de spaden aen:   mijn eerste sorgh was,   deluen.
  AP1 Quam't [ ] mijn' [ ] delven.

67 AU1 Noch   was 't   den tweeden maer: d' eerst'   hadd wat   anders in,  
  [   ] de tweede [   ] meerders in:  
  AP1 [ ] was't   [   ] had [   ]

68 AU1 Tot werck hoort   ouerslagh, tot weldoen goed   versin.  
  AP1 [   ] overslagh, [ ] versinn.  
  AP2 [   ] versin.  
  AU3   Μελέτη τὸ πᾶν.  
  AP3 3.Tot [   ]
  3. Μελέτη τὸ πᾶν.  

69 AU1 Mij   docht papieren-blad was licht genoegh te   krijgen
  AP2 [ ] docht, [ ] krijghen,

70 AU1 En daer   bleefs   ruijm genoegh voor Peper en voor   vijgen  
  AP1 [ ] bleef mij [ ] vijgen,  
  [ ] bleef's mij [   ]
  AP2 [   ] ruijm [   ]

71 AU1 Of   icks' een' riem   verkladd en aen mijn' droomen   hing,
  [   ] hing.
  AP1 [   ] verkladd' [ ] hingh,
  AP2 [ ] ick's[   ] hingh:

[p. 77]


illustratie

72 AU1 'K Ick'K sagh menigh   misversta[xxx]d, en redenloosigh   ding  
  AP1 [   ] misverstand, [ ] dingh  
  AU3   Hoc ipsum mxum artificium est, in arte sua posse alienis explis uti. Nam rerum oium imperiti, qui uniuscuiusq rei de reb. ante gestis expla petere n possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex eorum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.
  AP3 4.'K sagh [   ]
  4. Hoc ipsum maximum artificium est, in arte sua posse alienis exemplis uti. Nam rerum omnium imperiti, qui uniuscuiusq rei de rebus ante gestis exempla petere non possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex rerum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.

73 AU1 Der wereld aengesight   mis maken en onteeren,  
  Des werelds aengesicht   [   ]
  AP1 [ ] mismaken [ ]

74 AU1 Gelijck een' schoone   vrouw lijdt van verbrodde kleeren;  
  AP1 [ ] Vrouw [ ]

75 AU1 'Ksagh   'schoonste geld in   'tslijck geworpen bij   geuall,  
  [ ] 'tschoonste [   ]
  AP1 'K sagh 't schoonste [ ] 't slijck [ ] gevall,  

76 AU1 'Kvond allom   niew verdruckt het Kostelicke mall  
  [   ] niewen druck van 't Kostelicke mall  
  [   ] Kostelicker [ ]
  AP1 'K vond [   ]

77 AU1 Dan ick hebb   dood gerijmt, of, mogelick, doen   leuen.
  AP1 [ ] doodt [ ] leven:

78 AU1 En all dit ongevall wist ick sijn' naem te   geuen:
  AP1 [ ] geven:

79 AU1 'Thiet   Na-docht, soo mij docht; en 't was een gespaert papier,  
  AP1 'Thiet [ ]
  AU3   Desperatissimum pfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.
  AP3 [ ] 5. Na-docht [ ]
  5. Desperatissimum perfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.

[p. 78]


illustratie

80 AU1 'Twas   noch ijet oolickers,   'twas een onkundigh fier,  
  AP1 'T was [ ] 't was [   ]
  AU3   Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸs τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.
  AP3 [   ]6.een [ ]
  6. Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸς τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.

81 AU1 Een'   stoute onwetenheid, die niet en kost als   wagen,  
  [ ] stout'   [   ]  
  AP1 [   ] onwetenheit, [ ] waghen,  
  AP2 [   ] onwetenheid, [   ]

82 AU1 Om dat sij   lieuer wouw niet   twijffelen dan   vragen.
  AP1 [ ] liever [ ] twijfelen [ ] vraghen.

83 AU1 Ick twijffelden en vraegde, en leij mijn' rouwe stoff

84 AU1 Voor ooghen die ick wist met vollen danck en lof

85 AU1 Stoff als de mijne   was, te hebben helpen   keuren,  
  AP1 [   ] keuren  
  AP2 [ ] was te [   ]

86 AU1 En oorbaerlick   versnijên, niet   snipperen noch scheuren.  
  AP1 [ ] versnijên; [ ] snipperen, [ ]
  EP [ ] versnyen, [   ]
  KA [ ] versny'n, [   ]

87 AU1 Maer all mijn recht was mijn, ick hiel een woord in   'tvat;
  AP1 [ ] 't vat;

88 AU1 De   land-heer hadd wat   wils, en o d' onderwijser wat.  
  AP1 [ ] Land-heer had [   ]
  AP2 [   ] wills, [ ]

89 AU1 De Konst leed geen   geweld, maer liet sich wel wat recken  
  AP1 [ ] gewelt, [ ]
  [ ] geweld, [ ]

90 AU1 Ter liefde van mijn' lust. En soo van dusend trecken

[p. 79]


illustratie

91 AU1 Bleef d' een en d' ander   staen, en van dat af en aen  
  [ ] staen. [ ]
  AP1 [ ] staen; [ ]
  AU2 [ ] vast. [ ]
  AP2 [ ] vast; [ ]

92 AU1 Bleef ijet lichamelijx   in 't swart en 't witte   staen,
  AP1 [ ] in't [ ] staen;

93 AU1 Een ding dat Armen hadd en   Schouderen en   Beenen,
  AP1 [ ] schouderen [ ] beenen,
  [   ] Beenen,

94 AU1 Een redelick gestell van 't hoofd af tot de Teenen,

95 AU1 Soo veel mij duncken moght. En nu stond Boom   voor   Boom  
  [ ] aen   [ ]
  AP1 [   ] Boom,

96 AU1 Daer Boom   voor Boom sou staen; nu gingh ick inden toom  
  [ ] aen [ ]

97 AU1 Van voor-raed en bescheid,   en hoe   het nae   moght schicken,  
  [ ] en, [ ] 't sich nae   [   ]
  AP1 [   ] mocht [ ]
  AP2 [   ] moght [ ]

98 AU1 Ick hiel mijn' plicht voldaen met gissen en met micken.

99 AU1 Soo verr gaet menschen-macht in allerleij   belang,  
  AP1 [   ] belang;  
  AP2 [inspringen]  
  AU3   Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur. quod vitium effugere q volet (oes a. velle debent) adhibebit ad considerandas res <et> tempus et diligentiam. Cic. l. off.
  AP3 1.Soo [   ]
  1. Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur; quod vitium effugere qui volet (omnes autem velle debent) adhibebit ad considerandas res et tempus et diligentiam. Cic. l. off.
  KA [ook] Agere volentem semper meditari decet. Auson.  

100 AU1 Beraden,   ouerslaen sijn' volle stade lang,  
  AP1 [ ] overslaen [ ]

[p. 80]


illustratie

101 AU1 Meer eischt men hem vergeefsch. maer   'tlang heeft oock sijn'   stade  
  [   ] maten:  
  AP1 [ ] 't lang [   ]

102 AU1 Die lang doen kan en   magh moet oock eens konnen laten:  
  EP [ ] magh, [ ]

103 AU1 Is ouerdencken goed,   het   ouer dencken   niet.  
  Is 't   ouerdencken [   ]
  AP1 [ ] overdencken [   ] over [ ] niet:  
  KA [   ] 2.het [   ]
  2. Appelles dixit, omnia sibi cum Protogene paria esse, aut illi meliora. Sed uno se praestare, quod manum de tabulo nesciret tollere: memorabili praecepto; nocere saepe nimiam diligentiam. Plin. 35.10.

104 AU1 Hij siet sijn   seluen uijt   di[xxx] all te lang   door siet,
  AP1 [ ] selven [ ] die [ ] doorsiet:

105 AU1 Ons oogh verdrinckt in   'twerck daer 't moed in is geswommen,  
  AP1 [ ] 't werck [ ]

106 AU1 En ons vernuft   beswijmt gelijck die, hoogh gekolommen,  
  KA [ ] beswijmt, [ ]

107 AU1 Met schrick te rugge sien, en weten niet waer heen,

108 AU1 Om hals en been geheel te brengen   tot bene'en.  
  [ ] naer [ ]

109 AU1 Soo   raecktmen bijster 's weeghs in 'tsoecken van   veel wegen,
  AP1 [ ] raeckt men [ ] weegs in't soecken [ ] veel' weghen,

110 AU1 En daer en komt geen end van stadigh   t' ouerwegen,
  [   ] ouerwegen:  
  AP1 [   ] overwegen:  
  AU3   Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ῆμῖν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo.
  AP3 2.En[   ]
  2. Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ἡμῶν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo

111 AU1 En Die altijd willen doen en hebben noijt gedaen;

[p. 81]


illustratie

112 AU1 De schael haer tong moet eens in 't huijsken   blijuen staen.  
  'T schael tongesken [   ]
  AP1 'T schael-tongesken [ ] blijven [ ]

113 AU1 □ Doe 't kind geboren was, hoe 't afliep met sijn' luren,

114 AU1 Sijn' swachtels en sijn' wiegh, waer soud' hier wat langer duren

115 AU1 Dan   'tijemand lusten moght; en van die eerste   jeught  
  AP1 [ ] 't ijemand [   ]
  AP2 [   ] jeughd

116 AU1 En smaken meestendeel maer ouderen de vreughd:

117 AU1 Vreughd, die de Niewigheid en   Hoop alleen doen   leuen,  
  AP1 [   ] leven,  
  AP2 [ ] Hoôp [   ]

118 AU1 Die self den ouderen ten einde   wercks begeuen,
  AP1 [ ] werck begeven;

119 AU1 Waerop   volght   ongeuoel van wellust, doove plaegh,  
  AP1 Waer op [ ] ongevoel [ ]
  AU3   Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.  
  AP3 1.Waer [   ]
  1. Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.  
  KA [ook] Ὑϕοϱῶμαι τὸν κόϱον, ὡς τὸ ἡδὺ λύοντα, καὶ πᾶσιν ἐναντιούμενον τοῖς καλοῖς. Nazianz. ep. 179.

120 AU1 Daervan ick (ick beken't) mijn   kindsch gedeelte draegh.  
  AP1 Daer van [   ]
  AU3 [   ] kindsch [   ]
  puerile.  
  AP3 [   ] akindsch [   ]
  a. puerile.  

121 AU1 □ Nu,   'tkind is jong geweest, en   'tis gebracht aen   'tgroeijen,
  AP1 [ ] 't kind [ ] 't is [ ] 't groeijen,

122 AU1 Aen   'tbloeijen metter tijd:   'Khebb niemand te bemoeijen  
  AP1 [ ] 't bloeijen [ ] 'Khebb' [ ]

[p. 82]


illustratie

123 AU1 Met wat het tien jaer lang te queecken heeft gekost:

124 AU1 De   Wijsen eten   met, de gecken doen den kost.  
  AP1 [ ] wijsen [   ]
  KB [   ] mé, [ ]

125 AU1 Komt, wijsen, eet met mij, ick sal u niet beswaren

126 AU1 Als met wel-gaere spijs en wel-betaelde   waeren.
  AP1 [ ] waren.

127 AU1 Ick will u Hofwijck doen aenschouwen, of 't te nacht,

128 AU1 Gelijck als   duijuels-brood, te voorschijn waer   gebracht.
  AP1 [ ] Duijvels-brood, [ ] gebracht:

129 AU1 Jae meer, ick will het u, en mij oock, doen   betreden
  AP1 [ ] betreden,

130 AU1 Als waer   ons gisteren een' gansche eew   geleden  
  AP1 Al [ ] ons' [ ] geleden:  
  AP2 Als [   ]

131 AU1 'Kwill met kinds kinderen goed deelen voor mijn' dood,  
  AP1 'K will [ ]

132 AU1 Als waer ick Grootevaer en twee   drij mael soo groot.  
  AP1 [ ] drijmael [ ]
  AP2 [ ] drij mael [ ]
  KB [ ] drijmael [ ]

133 AU1 Het wereldsche besitt en is toch niet als droomen,

134 AU1 En   oft gekomen is, of mogelick te komen,  
  AP2 [ ] of't [ ]
  EP [ ] of' [ ]
  KA [ ] oft [ ]
  KB [ ] of't [ ]

[p. 83]


illustratie

135 AU1 'Ten is maer binnen ons het ghen' het schijnt of is,  
  AP1 'T en [ ]
  AU3   Exigua pars est vite qu nos viuimus. ap. Sen. de breu. vit. c. 2.
  Praeteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est; psens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à pterito relinquatur, et transeat in futuru. Eumen. Paneg. Const.
  AP3 2.'T[   ]
  2. Exigua pars est vitae quam nos viuimus. Sen. de Breu. Preteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est. presens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à preterito relinquatur, et transeat in futurum. Eumen. Rhet. Paneg. Const.

136 AU1 'Tzij bij voor-sieninghen of bij geheugheniss.  
  AP1 'T zij [ ]

137 AU1 □ Dus sal dan Hofwijck zijn, neen (wij zijn hondert jaren

138 AU1 Geboren   nae den dagh dat wij geboren waren)  
  [ ] naerden [ ]
  AP1 [ ] naer den [ ]

139 AU1 Dus sien wij Hofwijck staen: Ten Noorden van   'tgroot spoor  
  AP1 [ ] 't groot [ ]

140 AU1 Nae Voorburgh,   'tschoone dorp (of seght'er,   Steetje, voor)  
  AP1 [ ] 't schoone Dorp [   ]
  AP2 [   ] Steedje, [ ]

141 AU1 Da Light een aensienlijck Bosch in mindere gesneden:
  AP3   N.O.P.

142 AU1 Vraeght naerde lengde niet bij Roeden of bij Treden;

143 AU1 Die aenden ingangh staet en siet den uijtgang niet,

144 AU1 En   'teind is verr genoegh daer   men geen eind en siet.  
  AP1 [ ] 't eind [   ]
  AP2 [   ] niemand [ ]
  [   ] 'toogh geen [ ]

145 AU1 Een tamme wilderniss van   woest[xxx] schicklickheden;  
  AP1 [ ] woeste [ ]

[p. 84]


illustratie

146 AU1 Soo noemt sich dit vertreck, ter liefde vande Reden

147 AU1 En gulde middelmaet, die ick soo waerdigh houw.  
  AP1 Een [   ]
  AP2 En [   ]
  AU3   Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον· καλὸν ἡ συμμετϱία. manass. - manass. in Annal.
  Πάντων μέ μέσ´ ἄϱιστα. Theogn.
  Μηδὲν ὑπεϱ τὸ μέτϱον. Anthol. l. 4.
  Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. lib. 2.
  AP3 3.En [   ]
  3 Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον. Anth. l. 4. Πάντων μέσ´ ἄϱιστα. Theogn. Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. l. 2.

148 AU1 Te   tam waer all te   stijf, te wild waer all te rouw,  
  AP1 [ ] tamm [ ] stijff, [ ]
  AP2 [ ] tam [   ]

149 AU1 Daer is wat tuschen tween, dat tweederhands begeeren

150 AU1 Voldoen   kan, tam en wild, en dit door dat vermeeren:  
  AP1 [ ] kan   tam [ ]
  AP2 [   ] tam [ ]
  EP [ ] kan, [   ]

151 AU1 Gelijck wat   do etens dorst, wat   drinckens honger maeckt,  
  AP1 [ ] [open] [   ]
  AP2 [ ] etens [   ]
  KB [ ] etens, [ ] drinckens, [ ]

152 AU1 Gelijck lang slapen weckt en lang gewaeck vervaeckt.

153 AU1 □ Den tammen lust voldoen vier wonderlicke   lijen
  [   ] dreven
  AP3   o.p.  

154 AU1 Van Eicken   saeghbaer hout, van Boomen die daer   strijen
  [   ] streuen
  AP1 [ ] saegbaer [ ] streven

155 AU1 Om dickte   bijder aerd, om hooghten   in de lucht,  
  AP1 [ ] bij der [ ] inde [ ]

[p. 85]


illustratie

156 AU1 Om   breedte tusschen twee onder weegh en groen en koel gerucht.  
  [ ] breedten [ ]

157 AU1 'Khebb saeghbaer hout genoemt: maer laet het niemand waghen  
  AP1 'K hebb saegbaer [ ]

158 AU1 Mijn   Trouw-verlaet t' ontdoen, mijn'   dreuen om te saghen.  
  AP1 [   ] dreven [ ]
  AU3   Fideïcom.  
  AP3 [ ] Trouw-verlaet [   ]
  Fideïcomissum.  

159 AU1 Dat 's Pottgeld, soo men 't heet, siet dit   voor   poot-geld aen.  
  Daer's [   ]
  AP1 [   ] heet; [   ] Poot-geld [ ]
  EP [   ] voort [   ]

160 AU1 Eens Ick segg' het eew voor eew,   kinds-kinderen, laet staen,  
  AP1 [ ] kinds kinderen, [ ]

161 AU1 En brandt of warmt u niet aen   ho[xxx] dat ick hiet   wasschen:
  AP1 [ ] hout [ ] waschen:

162 AU1 Ondanckbaer' erffeniss en is niet af te   wasschen:
  AP1 Ondanckbaer [ ] waschen:

163 AU1 Ten minsten moet hij doen het gheen de   Steruer hiet,  
  AP1 [ ] Sterver [ ]

164 AU1 Die 'tleuen door hem kreegh en van   sijn'gun sweet geniet.  
  AP1 Die't leven [ ] sijn' [ ]

165 AU1 Dr Twee dinghen scheid ick uijt,   de derde moet ick dulden:  
  [ ] het [ ]
  AP2 [inspringen]  

166 AU1 Onschuldigh Brood-gebreck sal u voor eerst   onschulden:
  AP1 [ ] ontschulden:

167 AU1 Den allerlesten nood is buijten alle wett;  
  KA En, d' allerleste [ ]

[p. 86]


illustratie

168 AU1 Gods Coningh heeft sijn maegh met Autaer-brood   ontsett.
  AP1 [ ] ontsett:

169 AU1 Maer welvaert doll gespilt is   verr van mijn   medooghen,  
  [   ] medooghen:  
  AP1 [ ] ver [   ]
  AP2 [ ] verr [   ]

170 AU1 Hij   heeft noijt bijstand waerd die noijt heeft willen   doôghen.  
  [ ] is [   ]
  AP1 [   ] dooghen.  

171 AU1 H Daer aen   komt   ouderdom van Eicken die   vergaen,  
  [ ] volght   [ ] vergaen:  
  AP1 [   ] ouderdom [   ]

172 AU1 Men spaertse te vergeefs die niet en konnen staen.

173 AU1 Maer, daer den ouden   stam ontstaet, staet haest een jonge:  
  AP1 Maer [ ] stamm [ ]
  AP2 [   ] stam [ ]

174 AU1 Soo sal mijn na-kinds kind, schoon ick het niet bedonge,

175 AU1 Gedencken, daer een   man   in 'tvechten werdt gevelt,  
  AP1 [   ] in't vechten [ ]
  AP2 [ ] man   [   ]

176 AU1 Dat daet'lick   in de rij een versch   man werdt herstelt.  
  AP1 [ ] inde [   ]
  AP2 [   ] man [ ]

177 AU1 Oock staet de wereld soo; die schael moet   euen drijuen;  
  AP1 [   ] even drijven;  
  AU3   Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.
  AP3 1.Oock [   ]
  1. Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.

178 AU1 Pas soo veel   schepsels niew verschijnen als   ontlijuen;  
  AP1 [   ] ontlijven;  
  KB [ ] schepsel [   ]

[p. 87]


illustratie

179 AU1 Of   'twaer een le'eghe   wereld, daer in wij Borgers zijn,  
  [   ] wer'ld, [ ]
  AP1 [ ] 't waer [   ]

180 AU1 Of lang   waers', ouerkropt, geborsten   vande pijn.  
  AP1 [ ] waers' overkropt, [ ] van de [ ]

181 AU2 Tlest (dat ick lijden moet) is 'tallgemeene lijden  
  AP2 □ 'Tlest [ ]

182 AU2 Van 's   vaderlands bederf. Staen die bebloedde tijden  
  AP2 [ ] Vaderlands verderf. [ ]

183 AU2 In 'teewighe beschick van Gods voorsienigheid:

184 AU2 Moet Holland eens niet zijn, of Niet   zijn, is 'tgeseit
  AP2 [ ] zijn; is't geseit

185 AU2 Bij Diens   sien seggen is, en   seggen doen, en heden  
  Bij, [ ] sien, [ ] seggen, [ ]
  AP2 [ ] sien [ ] seggen [ ]

186 AU2 En morghen 'tselfde punt, dat Holland weer bestreden,

187 AU2 Weer   ouerstreden zij, weer werdde soo het was,  
  AP2 [ ] overstreden [ ]

188 AU2 Doe 't in sijn' kolen smoockt' en smoorden in sijn' ass;

189 AU2 Moet dat rad noch eens om; broeijt Spagnen noch   een   toelegg  
  [   ] toelegh  
  AP2 [ ] een'   [ ]

190 AU2 Van   thienden-penning-dwang, en leght   het maer   sijn' roe   wegh,  
  [ ] thiende-penning-dwang, [   ] de [   ]
  AP2 [ ] Thiende-penningh-dwangh, [ ] haeet [   ] wegh  

191 AU2 Tot dat het onvoorsiens sijn' geesseling   hervatt'
  AP2 [ ] hervatt',

192 AU2 En   drijfv ons tot den keur van   mutsaerd en van   rad,
  AP2 [ ] drijv' [ ] Mutsaerd [ ] Rad,

[p. 88]


illustratie

193 AU2 Of van   versworen trouw en van versaeckt   gevoelen,  
  AP2 [ ] vsworen [ ] gevoelen;  
  EP [ ] versworen [   ]

194 AU2 Sal sich   'tmaraensche bloed   nogh eens op 't onse   koelen  
  [ ] dat heete [   ]
  AP2 [   ] noch [ ] koelen;  

195 AU2 (God zij genadigher, en   weer   dien   droeuen dagh)  
  [   ] den   [   ]
  AP2 [ ] weer'   [ ] droeven [ ]

196 AU2 Dan is mijn will geen   will,   en als heel Holland lagh,  
  [   ] en, [ ]
  AP2 [ ] will;   en [ ]
  [   ] en, [ ]

197 AU2 En waer   'tniet redelick dat Hofwijck   ouer end   stond,
  AP2 [ ] 't niet [ ] over [ ] stond;

198 AU2 Van nu af schrabb ick uijt wat in mijn Testament   stond;
  AP2 [ ] stond:

199 AU2 Als 't vaderland vergaet zijn mijn'   voorsorgen uijt,
  AP2 [ ] Vaderland [ ] voor-sorghen uijt;

200 AU2 'Tis reden dat de vracht versincke met de schuijt.
  AU3   aequum enim jus est, non quo omnes usi sunt, sed quod omnib. latum est. Imperitur aequitas aio, et sine querela mortalitatis tributa pendamus. Hiems frigora adducit: algendum est. aestas calores refert: aestuandum est; intepies caeli valetudinem tentat: aegrotandu est. Sen. ep. 107.
Grande solatium est, cum uniuerso rapi. Sen. de prouid.
  AP3 [citaten ontbreken]

201 AU1 □ Soo   zijn 't vier   dreuen dan, en altoos weer vier   dreuen,  
  AP1 [ ] zijt [ ] dreven [ ] dreven,  
  AP2 [ ] zijt [   ]
  EP [ ] zijn 't [   ]

202 AU1 Die   'tBosch verr en naer bij sijn prachtighst aensien   geuen.
  AP1 [ ] 't Bosch [ ] geven.

[p. 89]


illustratie

203 AU1 Als ick soo spreken magh, van bijds viermael 't Voorhout,

204 AU1 Van verre   'thooge groen van   'tMast en Liesen Hout,  
  AP1 [ ] 't hooge [ ] 't Mast [ ]

205 AU1 D Breda   vergeue   mij en oock   Bre Den   Haegh dit roemen,  
  AP1 [ ] vergeve   [   ]   den   [   ]
  AP2 [inspringen]  
  KA [   ] mij, [   ] Haegh, [ ]

206 AU1 Hier derv ick 't Eickenloof bij 't   Linden-blad wel noemen,  
  noemen:  
  AP1 [ ] Lindenblad [   ]

207 AU1 Daer sien ick niet als   Mast, en Eick, en Elst en Berck;  
  [ ] Mast en Eick [ ]
  AP1 [ ] Mast, en Eick, [ ]

208 AU1 Tot mijnent   'tselue groen, en   euen 'tselue werck.  
  AP1 [ ] 't selve [ ] even 't selve [ ]

209 AU1 Hier   buijgh ick voor Breda; mijn' Masten   sijn' haer' kind'ren:  
  [   ] zijn [ ]
  AP1 [ ] buijg [   ]

210 AU1 'Theeft Frederick belieft sijn Houtgewasch te mind'ren,  
  capitalen  
  AP1 'T heeft Frederick [   ]

211 AU1 Om   'tmijne te versien:   'tzijn Jofferen van   'tLand,  
  AP1 [ ] 't mijne [ ] 't Jofferen [ ] 't Land,  
  AP2 [   ] 't zijn Jofferen [   ]

212 AU1 Mijns Vaders Vaderland, die ick hebb voortgeplant:

213 AU1 'Ksegg Jofferen, noch eens:   'kmochts' ed'le wijfjes   noemen:  
  [   ] noemen;  
  AP1 'K segg Jofferen, [ ] 'k mochts' [   ]

214 AU1 Bredaesche   wijfjes, jae; maer die ick derve roemen  
  AP1 [ ] Wijfjes, [ ]

[p. 90]


illustratie

215 AU1 Op Hofwijck Haeghs gemaeckt te hebben en   Hofwijs,
  [ ] Hofwijs:
  AP2 [ ] Hof-wijs:

216 AU1 Daer staen warren s' onder een als   ouer groeijde rijs;
  [ ] ouer groeijend [ ]
  AP1 [ ] overgroeijend rijs:

217 AU1 Hier staen sij zedighlick en proncken daer sij stonden,

218 AU1 Does' eerst verhijlickten   aen 't Sand-schap mijner   gronden.
  AP1 [ ] aen't [ ] gronden:

219 AU1 Daer staens'   in 't wild gerucht van kinders kind'ren; hier  
  AP1 [ ] in't [ ]

220 AU1 Als   Maeghden, sonder meid of kinderen getier.  
  AP1 [ ] Maegden, [ ]

221 AU1 'Klaet ijeder   ouerslaen   welck zijn de liefste gasten,  
  AP1 'K laet [ ] overslaen   [   ]
  AP2 [   ] welck' [ ]
  EP [   ] welck [ ]

222 AU1 Gevolgde of   ongevolgde; ick derf't niet ondertasten;  
  [ ] ongevolgd'; [ ]
  AP1 [ ] ongevolgt: [ ]
  AP2 [ ] ongevolgd': [ ]

223 AU1 Wij krij Men krijghter sulck' en   sulck' en houdt sich wel te   vreen,
  AP1 [ ] sulck', [ ] vre'en,

224 AU1 Maer, heeft uw gast geen' sleep van aenhangh, soeckt'er geen.
  AP1 [inspringen]
  [niet inspringen]

225 AU1 Dit volckjen hebb ick t'huijs gehaelt, als kale wichten,
  AP2 [inspringen]

226 AU1 En vander   jeuchd gefockt en voor mij leeren swichten.  
  [ ] jeughd [ ]

[p. 91]


illustratie

227 AU1 Neemt dat ick Rhee of Hind gerooft hebb uijt het   Wald,
  AP1 [ ] wald,

228 AU1 En in mijn' wildbaen ruijm en lieffelick gestalt.

229 AU1 Soo ben ick altoos   thuijs, en al [xxx]jd bijde Dieren
  AP1 [ ] t' huijs, [ ] altijd bij de Dieren,

230 AU1 Die   t'harent mensch noch Beest, maer mij tot mijnent vieren.  
  AP1 [ ] t' harent [ ]

231 AU1 Neemt dat ick uijt Brasil Tapouijers hebb' ontleent,

232 AU1 En blinde   Christenen met Christen melck gespeent:  
  [ ] Heidenen [ ]

233 AU1 'Tis swart volck, maer dat swart is vell-diep, en van binnen  
  AP1 'T is [ ]

234 AU1 Maeck ickse mijns gelijck;   dienstbaer in blancke sinnen:  
  KB [ ] dienstbaer, [ ]

235 AU1 Soo passens' op   'tgerack van diese voedt en houdt.  
  AP1 [ ] 't gemack [ ]

236 AU1 Soo doen mijn' Bruijntjens oock,   mijn' Wijfjens uijt het   woud,  
  [   ] woud:  
  AP1 [ ] mijn [   ]

237 AU1 Besiet hoe vriendelick sij   mij staen en   beluijmen,  
  AP1 [ ] moij [ ] beluijmen:  
  AP2 [ ] mij [   ]

238 AU1 Als seidens sij,   landsheer, komt geniet ons' groene pluijmen;  
  AP1 [ ] Landsheer, [ ]

239 AU1 Is 't heet, wij keeren u   de furie vanden dagh;  
  [   ] 'tbeswaren [   ]
  AP1 [   ] 't beswaren van den [ ]
  AU3   Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.  
  AP3   Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.

[p. 92]


illustratie

240 AU1 Is 't koud, wij decken u voor all dat nijpen magh,  
  AP1 Is't [ ]

241 AU1 En onse dienstbaerheid en hanght aen geen'   Jaergetijden,
  [ ] Jaergetijden:
  AP1 [ ] Jaer-getijden;

242 AU1 Daer dient dient 'er bij de   maend; wij konnen doen en lijden  
  AP1 [ ] Maend; [ ]

243 AU1 Het rond jaer uijt   end in met eenerleij gelaet  
  AP1 [ ] en [ ]

244 AU1 Wat   Eicken, 'tstercke blad, nauw   'Somers uijt en   staet.  
  AP1 [ ] eicken, [ ] 's somers [ ] staet;  
  [ ] Eicken, [   ]

245 AU1 Jae, dese trouw munt   uijt en spant   haer' fierste krachten  
  Ja, [   ]
  AP1 [   ] haer [ ]
  KB [   ] uyt, [   ]

246 AU1 In 'tfelste van locht,   in 't langste   van de nachten:  
  AP1 In't felste vande [ ] in't [ ] vande [ ]

247 AU1 Maeckt staet op vrienden, die op voorspoed niet en gaen,

248 AU1 Maer inden tegenspoed als kop're muren staen.

249 AU1 □ Twee   trouppen tell ick hier die   sulcken tale spreken,  
  [ ] troppen [   ]
  AP1 [ ] Troppen [ ] sulcke [ ]
  [ ] troppen [ ] sulcken [ ]
  AP3   s.s.  

250 AU1 En   kruijsweeghs   ouer een   het Bosch in vieren breken.  
  [   ] mijn [ ]
  AP1 [   ] over [   ]
  EP [ ] kruijs-weeghs [   ]

251 AU1 Soo most de deeling zijn; dat weet de minste Cock,

[p. 93]


illustratie

252 AU1 En all dat oijt ontsagh eens   Houemeesters stock.  
  AP1 [ ] Hovemeesters [ ]

253 AU1 Twee schot'len eener Sopp op eene   rij te schicken?  
  EP [ ] zij [ ]

254 AU1 Daer soud'   een swanger   vrouws, jae   bergen af verschricken;  
  AP1 [ ] een' [ ] Vrouw, [ ] berghen van verschricken:  
  KA [   ] berghen, [ ]

255 AU1 Ten minsten   slaet een den hongers lust ter neer.  
  [ ] slaet het een den [ ]

256 AU1 Soo fier is 't   keelgat self, soo   maeckt het oock den   heer.  
  [   ] maeckt/speelt [   ]
  AP1 [ ] keel-gat [ ] speelt [ ] Heer:

257 AU1 Ick swijgh van andere, die oock haer weetjen weten,

258 AU1 En houden haer gebruijck soo kostelick als eten.

259 AU1 □ 'Khebb dan op   'tCruijs gepast, gelijck 't de Dis-konst   noemt.
  AP1 □'K hebb [ ] 't Cruijs [ ] noemt:

260 AU1 En vraeght ghij of   icks mij met reden hebb   beroemt,  
  [   ] beroemt?  
  AP1 [ ] ick 's [   ]

261 AU1 Lett   opden ouerhoeck; ghij vindt hem   naerden regel  
  AP1 [ ] op den overhoeck; [ ] naer den [ ]

262 AU1 In   euenredigheid soo vierkant als een tegel:  
  AP1 [ ] evenredigheit [ ]
  [ ] euenredigheid [ ]

263 AU1 Dat doet een eicken block, verstaet een   eicken groen,  
  [ ] perck van [ ]
  AP3   t.  

264 AU1 Daer Eickjens Nutt, Vermaeck en   Heerlickheid voldoen;  
  AP1 [ ] Heerlickheit [ ]
  [ ] Heerlickheid [ ]

[p. 94]


illustratie

265 AU1 Hegh-Eickjen recht en   krom, dat   alle   seuen jaren  
  Hegh-houtje [   ] om de   [   ]
  AP1 [   ] kromm, [   ] seven [ ]
  AP2 [   ] krom, [   ]

266 AU1 Haer' meester leert hoe soet genieten   is en sparen,  
  Sijn'   [   ]
  AP1 [ ] Meester [   ]
  KB [   ] is, [ ]

267 AU1 (Elck inde middelmaet en   t'sijner eigen tijd)  
  [ ] te besetten [ ]
  [ ] ten [   ]

268 AU1 Hoe   goed een Kleedsel is dat dient en niet en slijt,  
  AP1 [ ] goet [ ]

269 AU1 Dat, zijnde, warm en koel, niet zijnde, warm kan maken.

270 AU1 Soo doen mijn Eickentjens;   Ick laet den Honds-dagh blaken
  AP1 [ ] [ontbreekt]
  EP [ ] Ick laet den Honds-dagh blaken

271 AU1 Op 't steilste vanden Noen; Ick laet het noorder guer  
  AP1 [ontbreekt] [ ]
  EP Op 't steilste vanden Noen; [ ]

272 AU1 Sijn scherpste buijen toe, mijn groene dack en muer

273 AU1 Belett mij wederzijds het sweeten en het beven:

274 AU1 En inde leckernij van dit   staegh-steruend leuen  
  AP1 [   ] staegh-stervend leven  
  AU3   Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.
  AP3 1.En [   ]
  1. Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.

275 AU1 Hebb ick altoos getelt het dobbele geniet

[p. 95]


illustratie

276 AU1 Van ijet verheughelix op 't kantjen van   'tverdriet;
  AP1 [ ] 't verdriet;

277 AU1 Op 't kantjen sonder schroom; soo dat vast and're smaken  
  KB [ ] kantjen, [ ]

278 AU1 Het   gene mij genaeckt en niet en kan geraken.  
  AP1 [ ] ghene [ ]

279 AU1 'Tzij   goede of quade   Sinn, ick voel mijn'   voorspoed bet,  
  [ ] goed' [ ] Sin, [   ]
  [inspringen]  
  AP1 □ 'T zij [   ] sin, [ ] voorspoed [ ]
  AP2 [   ] sin, [   ]

280 AU1 Als ijemands tegenspoed   dicht daer bij werdt gesett.  
  [ ] daer nevens [ ]

281 AU1 Ick scheppe geen vermaeck in mijnes naesten lijden;  
  AU3   Non qa vexari quemquam est jucunda voluptas,  
  Sed quib. ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret, lib. 2.
  AP3 2.Ick [ ]
  2. Non quia vexari quenquam est jucunda voluptas, sed quibus ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret. lib. 2.

282 AU1 Maer, als hij   'tlijden moet, soo kan ick mij verblijden  
  AP1 [ ] 't lijden [ ]

283 AU In dat   ick 't niet en lij. Geeft mij een blockje   land,  
  AP1 [ ] ick niet [ ] land;  
  [ ] ick 't niet [   ]

284 AU1 Een Eiland als een' vuijst, bezeet van allen   kant.
  AP1 [ ] kant;

285 AU1 Bezeet van sulcken diep, dat op het minste blasen,

286 AU1 Sijn' holle baren stouwt gelijck de   groote Dwasen,  
  [ ] Groote [ ]
  AP1 [ ] groote [ ]

[p. 96]


illustratie

287 AU1 [xxx]Die met bergh   ouer bergh ten   hemel wilden gaen,  
  AP1 [ ] over [ ] Hemel [ ]

288 AU1 En grijpen naer de   Son en treden op de   maen;  
  AP1 [ ] Sonn [ ] Maen;  
  AP2 [ ] Son [   ]

289 AU1 Geeft mij dat   Eiland rijck van Beemden en van Koren,  
  AP1 [ ] Eijland [ ]

290 AU1 Geeft mij een huijs daerin om   Princen te bekoren,  
  [ ] weelde [ ]

291 AU1 Geeft mij Bosch om dat Huijs, en langs mijn steile strand

292 AU1 Oft opgeworpen hout, of uijt de konst geplantt;  
  Of [ ]
  AP1 Off [ ]

293 AU1 Siet mij daer wandelen vrij   van den brand van 't Zuijen,  
  AP [ ] vanden [ ]

294 AU1 Van   oost en wester vlaegh en   van de noorder buijen;  
  AP1 [ ] Oost [ ] Wester [ ] vande Noorder [ ]

295 AU1 Siet mij daer sorgeloos van d' een'   in d' ander hoeck  
  AP1 [ ] en [ ]

296 AU1 Vertreden mijn gepeins, of oock een beter Boeck,

297 AU1 Eens wijsen mans gepeins, terwijl een' vloot van Zeilen,  
  KB Een wijser [ ]

298 AU1 Die storm en holle zee den anderen toe keilen

299 AU1 En dreighen gangh voor gangh met 's   leuens lesten krack  
  AP1 [ ] levens [ ]
  AU2 Gedreight werdt [   ]

300 AU1 Op mijner   stranden klipp; denckt of ick mijn gemack  
  AP1 [ ] Stranden [ ]

[p. 97]


illustratie

301 AU1 Afsteken sie   als witt bij   'tswart van die elende;  
  AP1 [   ] 't swart [ ]
  AU3   Dulce Suaue mari in magno turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. d.l. Curae est sua cuiq voluptas:
  Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid. de Art. 1.
  AP3 1.Afsteken [   ]
  1. Suaue mari in magno, turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. lib. 2. Curae est sua cuiq voluptas: Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid.
  KA [   ] als 't wit [   ]

302 AU1 Denckt of ick mij rondom, als in mijn' roosen, wende;

303 AU1 Terwijl dat arme volck de handen van   'tgeschrobb
  AP1 [ ] 't geschrobb

304 AU1 Van touw en   takel zeer ten duijst'ren hemel op  
  KA [ ] takel-zeer [ ]
  KB [ ] takel zeer [ ]

305 AU1 Met kromme knijen streckt: denckt   of't mijn' lust verdobbelt  
  AP1 [   ] of 't [ ]
  AU3   Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.
  AP3 [   ]2.denckt [   ]
  2. Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.

306 AU1 Dat ick soo veiligh sitt, en mijns gelijck soo tobbelt,

307 AU1 Soo dobbelt om sijn lijf. Soo gaet het allerweeghs,

308 AU1 Hoe   naerder onlust is bij wellust, hoe meer deeghs.  
  [ ] dichter [ ]

309 AU1 En soo doet Vrouw   natuer, in vele van haer' wercken,  
  AP1 [ ] Natuer, [ ]

310 AU1 Het wederstrijdighe door   'tstrijdighe verstercken;
  AP1 [ ] 't strijdighe verstercken:

[p. 98]


illustratie

311 AU1 Soo werdt de kelder warm als 't ijs in 'twater leit,

312 AU1 Soo sweet werdt de kelder kout als   buijten 'tveld verheidt.  
  [ ] 't somer veld [ ]
  AP1 [   ] Somer-veld verheidt:  

313 AU1 Soo sitt ick in   mijn Kluijs van Eicken, in mijn Kluijsje,  
  AP1 [ ] mijn' Kluijs, van Eicken, [ ]
  AP2 [inspringen]  

314 AU1 In   mijn geuonden hoeck, mijn   ongeuonden huijsje:  
  AP1 [ ] mijn' gevonden [ ] ongevonden [ ]

315 AU1 Hoe 'tb buijten bangher brandt,   hoe koeler en min   bang,
  AP1 [ ] lhoe [ ] bangh,

316 AU1 Hoe   'tbuijten wilder waeijt, hoe louwer,   in den drang  
  [ ] 't buijten [   ]
  AP1 [   ] inden [ ]

317 AU1 Van blaertjens die ick hoor rondom mij henen   ruijschen,
  AP1 [ ] o ruijschen,

318 AU1 Maer als de baren doen die op mijn' klippen bruijschen,

319 AU1 En doen mij minder leed dan of sij 't niet en de'en,

320 AU1 Om dat ick ongemack verneem en lijde's geen.  
  AU3   Meâ sine parte pericli. Lucr. d.l.  
  AP3 3.Om [ ]
  3. Meâ sine parte pericli. Lucr. 2.  

321 AU1 Wat scheelt het of mij dit een Bosjen of een Boss   doet?
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] [opengelaten]
  AP2 [ ] doet?

322 AU1 Wie leeft van   ouerschot? de weide die den   oss voedt  
  AP1 [ ] overschot? De [ ] Oss [ ]
  KA   Luc. 12.15.  

[p. 99]


illustratie

323 AU1 Is voor hem   all de werld, en hondert merghen gras  
  AP1 [ ] al de werl'd, [ ]
  [ ] all'de [   ]
  AP2 [ ] all' de [   ]

324 AU1 En doet hem niet meer nuts dan oft'er niet en was;

325 AU1 En duijsend roeden Houts en sou mij niet niet meer strecken,

326 AU1 Dan   hondert die mij hier verlustigen en decken.  
  [ ] minder, [ ]

327 AU1 Kost ijeder dat verstaen, wat waer de   giericheit
  [ ] giericheid
  AP2 [inspringstreepje, doorgehaald]  

328 AU1 In haer holl kaeck-gebeent een schoon gebitt   geleit!
  AP1 [ ] geleit?

329 AU1 Doch werdt mijn'   kleinicheit geboett met meerder ander voordeel:  
  Noch [ ] kleinicheid [ ]
  AP1 [ ] kleinicheit [ ]
  [ ] kleinicheid [ ]
  AP2 [inspringen]  

330 AU1 De mensch is altoos mensch;   neemt rijp en onrijp oordeel,  
  AP1 [ ] neempt [ ]
  KB [ ] neemt [ ]

331 AU1 Neemt sinnen oud of jongh; soo menigh als wij zijn,

332 AU1 Veranderen geeft   vreughd   en niet   verand'ren pijn.  
  [   ] en, [ ] verand'ren, [ ]
  AP1 [   ] vreughd,   [   ] veranderens [ ]
  [   ] verand'rens [ ]
  AU3   - Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.  
  Iucundum nihil est, nisi quod reficit varietas. Syr. Mim.  
  AP3 4.Veranderen [   ]
  4. Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.  
  EP [   ] verand'ren [ ]

[p. 100]


illustratie

333 AU1 Die vreughd   is in mijn' macht, die pijne kan ick schouwen,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] is mijn' [ ]
  AP2 [ ] is in mijn' [ ]

334 AU1 Soo haest mijn' keure mij will schijnen te   berouwen;
  [ ] berouwen:
  AP1 [ ] berouwen;

335 AU1 Gelijck   het siecke lijf het eene Bedd verveelt,  
  [ ] de siecke   man [ ]
  AP1 [   ] man [ ]
  AP2 [   ] man [ ]
  AU3   Sunt enim qdam, q corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. de Tranq.
  AP3 1.Gelijck [   ]
  1. Sunt enim quaedam, quae corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. d. Tranq.

336 AU1 Tot dat hij   'tander proeft, en dat het niet en scheelt  
  AP1 [ ] 't ander [ ]

337 AU1 Van   'teerste sijn gemack.   Soo ruijl ick Berck voor Eicken,  
  AP1 [ ] 't eerste [ ] soo [ ]

338 AU1 En Elst voor Bercken-bosch. Beij kan ick soo bereicken,

339 AU1 Dat dit voor onder, dat voor opper-kleed verstreckt,

340 AU1 Dat   dit als mantel, dit als Broeck en Wambas deckt.  
  [ ] ghen' [ ]

341 AU1 De Bercken staen om mij als Toortsen, die in   kercken
  AP1 [   ] SKercken
  AP3   v.  
  KA [geen marginalia]  

342 AU1 Niet half soo dienstigh staen en druijpen op de   Sercken,
  KB [ ] Sercken;

[p. 101]


illustratie

343 AU1 WittBlanck-stammigh is de   Berck, gelijck   'twasch van de   Bije,  
  [ ] Boom, [   ]
  AP1 [   ] 't was vande Bije  
  AP2 [   ] wasch [   ]
  EP [   ] was [   ]
  KB [   ] wasch [ ] Bije,

344 AU1 Sijn   h maker werdt onthaelt; noch   is 'tveel dat ick 't   sie,  
  [ ]   maker, [   ] sie;  
  AP1 [ ]   maker [ ] is't veel [   ]
  KB [ ]   maker, [   ]

345 AU1 Soo duijster is't in 't groen, soo groen   is 't inden duijster;  
  AP1 [ ] is 't in den [ ]

346 AU1 Den duijster, daer ontrent de flickerigste luijster

347 AU1 Van   Wolle-weuerij, die   t'huijs mijn' muren   deckt
  AP1 [ ] Wolle-weverij, [ ] t' huijs [ ] deckt,

348 AU1 Nau voor   een schaduwe van somer-groente streckt.  
  EP [ ] een' [ ]

349 AU1 Wat magh de sotte konst haer   seluen onderwinden?  
  AP1 [ ] selven [ ]

350 AU1 Haer uijterste geweld   en is maer werck van blinden  
  [   ] is qualick [ ]
  AU3   Οὐδὲ <ὁ> Σολομὼν ὡς ἕν τούτων. Math. 6.29.  
  AP3 2.Haer [   ]
  2. Οὐδὲ Σολομὼν ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.  
  KA [citaat bij r. 352]  

351 AU1 Bij   'tminste   bercken-blad, bij den minsten Elsen-tack,  
  [   ] Bercken-blad, [ ]
  AP1 [ ] 't minste [   ]

352 AU1 Mijn' muer-tapijten hier, mijn' sold'ring en mijn dack.
  KA 1.Mijn' [ ]
  1. Ουδὲ Σολομων ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.

[p. 102]


illustratie

353 AU1 In dese wonderen bergh ick de   ledigheden  
  [ ] soetigheden  
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ]

354 AU1 Van mijn' gesnoepten tijd: hier spreeck ick   met de reden,  
  KA [   ] 2.met [ ]
  2. Commodius nihil est, quam semper cum sapientia loqui. Petron.

355 AU1 Met mij, met   d'eenigheid, met vrienden   verr van mij,  
  AP1 [ ] d' eenigheid, [ ] ver [ ]
  AP2 [   ] verr [ ]

356 AU1 Met eewen, goed of quaed, te komen, of   verbij:
  EP [ ] verbij.

357 AU1 Maer   'tis altoos geen ernst:   Ick hoorder oock wel   spreken,  
  AP1 [ ] 't is [ ] ick hoord'er [   ]
  AP2 [   ] spreken:  

358 AU1 Soo sich een vriend met mij   in 't groene komt versteken,  
  AP1 [ ] in't [ ]

359 AU1 En   opde   prate-banck van zoden daer   geplant  
  AP1 [ ] op de   [   ]
  AP2 [   ] geplantt
  KB [   ] praete-banck, [   ]

360 AU1 Sijn' uertjens wagen will en helpense van kant.

361 AU1 Laet een'   gelijckeniss tot keers-licht van mijn' reden:  
  Neemt [   ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ]
  EP [   ] gelickeniss [ ]
  KB [   ] gelijckeniss [ ]

362 AU1 De Peerel-vischer duijckt tot dat hij gansch beneden

363 AU1 Den Bodem vande Cuijp   die't zilte   zee-natt houdt  
  AP1 [ ] ] die 't [ ] Zee-natt [ ]

[p. 103]


illustratie

364 AU1 Gewisselick betreedt en als sijn' acker bouwt.  
  Geluckelick [ ]

365 AU1 Daer   soeckt en grabbelt hij naer Oesters, die haer' schalen  
  [ ] tast [ ]

366 AU1 En daer sij groot af gaen   sijn'   moeijte kan betalen:  
  [   ] lijfs gevaer [ ]
  AP1 [   ] lijfs-gevaer [ ]
  AP2 [ ] sijns lijfs gevaer [ ]

367 AU1 Maer   'tis niet altoos prijs in sulcken Loterij;  
  AP1 [ ] 't is [ ]

368 AU1 De   nieten zijn te   veel. noch is de vischer blij,  
  [ ] Nieten [   ]
  AP1 [   ] veel: [ ]

369 AU1 Als baet bij lasten komt, en d'   eene d'ander'   dragen.  
  [ ] een den ander'   [ ]
  AP1 [   ] draghen.

370 AU1 Die in mijn' groene Meer met mij den brand der daghen,

371 AU1 Of booser weer v be ontsitt, is hier als   opden grond  
  AP1 [ ] op den [ ]

372 AU1 Van een' ontstelde Zee: de baren,   bouen rond,  
  AP1 [ ] boven [ ]

373 AU1 Gaen   als 't den wind behaeght; beneden is't still water;  
  AP1 [ ] als't [ ]

374 AU1 Daer soeck ick   peerelen, ick en mijn mede-prater;  
  AP1 [ ] Peerelen, [ ]

375 AU1 Maer beter   peerelen dan daer den Indiaen  
  AP1 [ ] Peerelen [ ]

376 AU1 Sijn adem om   verkracht en hanghts' ons   vrouwvolck aen,  
  AP1 Sijn' [ ] verkracht, [ ] Vrouw-volck aen;  
  EP [   ] Vrow-volck [ ]
  KB [   ] Vrouw-volck [ ]

[p. 104]


illustratie

377 AU1 α [ontbreekt]  
  β Die kralen   zijn maer   kalck, bij d' onse niet te tellen,  
  AP1   [ ] sijn [ ] kalck: [ ]
  [ ] zijn [   ]

378 AU1 α [ontbreekt]  
  β Bij d' onse maer Aijuijn van   schilferen en vellen,
  KB   [ ] schilferende schellen,

379 AU1   Bij d' onse maer Schotsch goed.   Ons' peerlelen   zijn puijck  
  AP1   [   ] sijn [ ]
  [   ] zijn [ ]
  EP   [ ] Ons [   ]
  KA   [ ] Ons' [   ]

380 AU1   Van deughd of wetenschapp; bei dingen van   gebruijck,
  AP1   [ ] gebruijck;

381 AU1   Die soecken wij   in 't still,   in 'tgroen diep onser mijner baren,  
  AP1   [ ] in't [ ] int groen [ ]

382 AU1   Mijn'   zee van bladeren, die wij wel hooren baren  
  AP1   [ ] Zee [ ]

383 AU1   En ruijschen   ouer ons, maer die ons niet en deert.  
  AP1   [ ] over [ ]

384 AU1   Daer   vinden wij somtijds ijet dat ons sticht   oft leert;  
  [ ] visschen [   ]
  AP1   [ ] vischen [ ] of [ ]

385 AU1   Daer mischen wij somtijds dat stichten kan of leeren;

386 AU1   Gedachten gaen als wind, en buijtelen en keeren,  
  AU3   Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει Thales ap. Laert. lib. 1.
Animo nihil n eodem quo intendit momento, peruium est, sideribus velocior. Sen. 2. de Benef.
  AP3   1.Gedachten [ ]
  1. Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει. Thales ap. Laert. lib. 1. Animo nihil non eodem quo intendit momento peruium est, sideribus velociori. Sen. 2. de Benef.

[p. 105]


illustratie

387 AU1 En springen   oost uijt   west, eer dat hij   'tweet, die denckt,  
  AP1 [ ] Oost [ ] West, [ ] 't weet [ ]

388 AU1 Eer dat hij met een oogh of met een oogh-scheel wenckt:

389 AU1 Soo sliptmen   lichtelijck van   goede in slechter sinnen,  
  AP1 [   ] lichtelick [   ]
  AP2 [   ] goed' [ ]
  AU3   Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et quae suum suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.
  AP3 2.Soo [   ]
  Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et que suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.

390 AU1 Die dan uijt d' eene webb een' andere verspinnen,

391 AU1 En warren in een' knoop van soete vodderij.
  AU3   Innocuos censura potest pmittere ludos lusus. Mart. 1.5.
  AP3 [geen citaat]

392 AU1 Dat's dan een mis-slagh van   vergeefsche visscherij,  
  [ ] verloren   [ ]
  AP1 [   ] Viscscherij,  

393 AU1 Een Schotsche   peerel, of een'   Oester-schelp die holl is:  
  AP1 Een' [ ] Peerel, [ ] Ooster-schelp [ ]
  [   ] Oester-schelp [ ]

394 AU1 Soo komt het dat de mensch strax   wijs en strax weer doll is:  
  [ ] zedigh en strax [ ]

395 AU1 Jae neemt   van 'tstadigste; 'tschijnt leuend vleesch en bloed  
  Jae, [   ]
  AP1 [   ] van't stadighste; 't schijnt levend [ ]

396 AU1 En   all de menschlickheid beweeght bij ebb en vloed:  
  EP [ ] all' [ ]

397 AU1 Ernst will getempert zijn,   jock moet het noodigh wesen:  
  [ ] jock wilder onder [ ]

398 AU1 Ick hebb het soo gesien, ick hebb het soo gelesen;

[p. 106]


illustratie

399 AU1 Wij   zijn geen' Engelen: de Reden doet haer best,  
  AP1 [ ] sijn [ ]
  [ ] zijn [ ]

400 AU1 Maer   'twispeltureloos en komt niet als   voor 'tlest.
  [   ] op't 'tlest.
  AP1 [ ] 't wispeltureloos [ ] op 't lest.

401 AU1 □ 'Kwill uijt mijn' Bossjens niet; daer is noch wat te hooren.  
  AP1 □ 'K will [ ]

402 AU1 Is 'tmogelick voorbij, het tuijt noch in mijn' ooren.  
  [] 't mogelick [ ]
  AP1 Is't [   ]

403 AU1 'Kspreek van geen'   nachtegael; die heeft'er oock   sijn' nest,  
  'Kspreeck [   ]
  AP1 'K spreeck [ ] Nachtegael; [ ] sijn [ ]

404 AU1 En maeckt'er meer   getiers dan all de vlugge rest:  
  [ ] geschals/getiers [ ]
  AP1 [ ] geschals dan all' [ ]

405 AU1 'Kspreeck van gevogelte met kostelicker   kleeren,  
  [   ] Veeren,  
  AP1 'K spreeck [   ]

406 AU1 Veel aerdiger   gebeckt en in   wel langher kleeren.  
  AP1 [   ] veel langer [ ]
  KB [ ] gebeckt, [   ]

407 AU1 Voor allen noem ick   een,   'knoem Ogeltje voor all,  
  [   ] Utricia [   ]
  [inspringen]  
  capitalen.  
  AP1 □ [ ] een'   vtricia voor all,  

408 AU1 Ons' Swaen, of ons'   Swaenin, of   hoemens' heeten sal.  
  AP1 [ ] Swaeninn, [ ] hoemen s' [ ]
  AP2 [ ] Swaenin, [   ]

409 AU1 Die hebb ick hier gehoort, die dunckt mij noch te hooren,

[p. 107]


illustratie

410 AU1 Die hebb ick   hier gesien de   nachtegalen stooren,  
  AP1 [   ] Nachtegalen [ ]
  KA [ ] kier [   ]
  KB [ ] hier [   ]

411 AU1 Gelijck de   morgenstond de fierste   sterren stoort,  
  AP1 [ ] Morgenstond [ ] Sterren [ ]

412 AU1 En houdt alleen het   veld en vleidt sich met die moord,  
  KB [ ] veld, [ ]

413 AU1 En pronckt met dat   gesagh; Aensienlixte der Vrouwen,  
  [ ] gesagh. [ ]

414 AU1 Aenhoorlixte daer toe; ick   heb't soo wel onthouwen  
  AP1 [ ] hebb't [ ]

415 AU1 Wat dat ghij schoon geschals gemaeckt hebt in dit groen,

416 AU1 In dit still-wilde louw, dat ick't u noch hoor doen,

417 AU1 Noch voor de   waerheid hou, dat van mijn' beste boomen  
  AP1 [ ] waerheit houw, [ ]
  AP2 [ ] waerheid [   ]

418 AU1 De beste naer uw' keel mijn Bosch in zijn gekomen,

419 AU1 Noch voor mirakel   hou hoe 't mog'lick is geweest  
  AP1 [   ] moge'lick [ ]
  KB [ ] houw, [   ]

420 AU1 Dat daer gelegert   hebb soo velerhande Beest  
  AP1 [ ] hebb' [ ]

421 AU1 Als   ghijd'er hebt gelockt; waer d' Olijfanten stonden,  
  AP1 [ ] ghij d'er [ ]

422 AU1 Waer Dromedarisen en   kemels plae ruijmte vonden,  
  AP1 [ ] Kemels [ ]

423 AU1 Waer d'   Ezel en de Bock, het   Varcken en den Uijl,  
  [   ] Vercken [ ]
  AP1 [ ] Esel [   ]

[p. 108]


illustratie

424 AU1 Want, liegh ick van haer' komst soo valt d' historij vuijl,

425 AU1 Die haer' komst van eertijds op   'tspel der Griecksche velen  
  AP1 [ ] 't spel [ ]

426 AU1 De wereld heeft verthoont met min gewelds van kelen.

427 AU1 Maer ick verdien geloof   van   'tvarcken en den Bock,  
  [   ] 'tvercken [ ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] van't Vercken [ ]

428 AU1 Van   d'Esel en den   Uijl die uw gesangh betrock;  
  [   ] Uijl, [ ]
  AP1 [ ] d'Esel [   ]

429 AU1 Daer hebb ick menighmael getuijgh af moeten wesen,

430 AU1 En schrick'er nu noch voor, en voel mijn haer geresen,  
  AP3 1.En [ ]
  En [ ]
  [nootcijfer doorgehaald en bij r. 432 gezet]  

431 AU1 Als d 't mij te voren komt,   dat 'tonlijdelick gehoor  
  AP1 [ ]   't onlijdelick [ ]

432 AU1 Van Beesten   Mensch-gelijck, dat's,   menschen sonder oor.  
  AP1 [   ] Mensch-gelijck, dat's menschen [ ]
  AU3   Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων --- ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
  AP3 1.Van [   ]
  1. Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
  KB [   ] Esels [ ]

433 AU1 Sij staen mij   inden wegh, sij wegen mij op   'therte,
  AP1 [ ] in den [ ] 't herte,

434 AU1 En, zijn sij onvernoeght, drij vierendeel der smerte

435 AU1 Gevoel ick ruijm en suer: sij wenschen sich   'tgat uijt,  
  AP1 [ ] 't gat [ ]

[p. 109]


illustratie

436 AU1 Ick   wenschte   daer geen' tang gekent   werdt van een   Luijt,  
  [ ] wensch haer [   ] uijt [   ]
  [   ] werdt uijt [   ]
  AP1 [   ] dat [   ] Luijt.  
  [   ] daer [   ]

437 AU1 Men wenscht haer   in de Hell; maer ick en ben soo   fel niet,  
  [   ] feil niet;  
  AP1 [ ] inde [   ]

438 AU1 Daer is   een' ander Hell,   of die wat naerde Hell siet,  
  AP1 [ ] een [ ] de hell v  
  of die wat naer de [ ]

439 AU1 De   bouen-aerdsche Hell, de Hell van misverstand,  
  AP1 [ ] boven-aerdsche [ ]
  EP [ ] boven aerdsche [ ]

440 AU1 Van Kercken-scheuringhen, van twist in   Stadt en Land,  
  AP1 [ ] stadt [ ]

441 AU1 Van   onmin tuschen Bloed en   swagerschapp om erf-quaed,  
  AP1 [   ] Swagerschap [ ]
  AP2 [ ] onmin [   ]

442 AU1 Dat heden   erf-goed heet, en all dat op den   kerf staet  
  AP1 [ ] erf-goet heet; [ ] Kerf-staet  
  [ ] erf-goed [   ]  
  EP [   ] kerf staet  
  KB (Dat heden erf-goed heet); [   ]

443 AU1 Van tweespalds vuijl   bedrijf; daer voegense wel bij,  
  AP1 [ ] bedrijf: [ ]

444 AU1 En   'tscheel is wel gedeelt;   sij   vrolick en ick   blij.  
  AP1 [ ] 't scheel [ ] Sij   [   ] blij:  
  EP [   ] vrolick, [   ]

445 AU1 Nu is   'tgeselschap goed, wij sonder haer   gebleuen,
  AP1 [ ] 't geselschap [ ] gebleven,

[p. 110]


illustratie

446 AU1 Sij sonder ons   gedaen   in 't soetste van haer   leuen,  
  [ ] gegaen   [   ]
  AP1 [   ] in't [ ] leven,  

447 AU1 Daer eewigh misgeluijd van tweeklancks wreede   snaer  
  In't [   ] snaer.  
  AP1 In't eewigh [   ]

448 AU1 'Tis onbezeffelick,   'tis grouwelick, maer waer,  
  AP1 'Tis [ ] 't is [ ]

449 AU1 Daer zijns'   aen 'thoogste lot van haer' bevallickheden:  
  AP1 [ ] aen't hooghste [ ]

450 AU1 En, als   ick 't ouerslae, het heeft   deselue reden,  
  [ ] men 't   ouerslaet, [   ]
  AP1 [   ] overslaet, [ ] deselve [ ]

451 AU1 Goed mengelmoes van smaeck, van reuck, van   verw, van toon,  
  AP1 [ ] Verw, [ ]

452 AU1 Dat is het uijterste van menschen-mog'lick schoon,

453 AU1 Te schouwen met een' haet die niet en is om soenen.

454 AU1 Wat seght ghij,   Casembroot, die   van 'thoofd tot de schoenen  
  [inspringen]  
  Capitalen.  
  AP1 □ [ ] casembroot, [ ] van't hoofd [ ]
  AP2 [ ] * * * [   ]

455 AU1 Verstand en   wijsheid zijt, die ick soo veel betrouw,  
  AP2 [ ] reden [ ]

456 AU1 Dat ick, wat u mishaeght, voor onbevallick houw;

457 AU1 Dat ick toon toons genoot, en snaer op snaer gespannen

458 AU1 Mijn oor betrecken laet om datse   'tuw   vermannen,  
  [   ] vermannen;  
  AP1 [ ] 't uw [ ]

[p. 111]


illustratie

459 AU1 Wat seght ghij   van den aerd van menschen die noch snaer,  
  AP1 [ ] vanden [ ]

460 AU1 Noch keel-werck meer en smaeckt dan of het   houdskool   waer,  
  [   ] waer;  
  AP2 [ ] houtskool   [ ]

461 AU1 Wat seght ghij van   uw' luijt, uw' boogh en uw' Clauwieren,  
  AP1 [ ] uw Luijt, [ ]

462 AU1 Die uw' thien vingeren soo weten te bestieren,

463 AU1 Dat, waer ick meester van thien sinnen tot de vijf,

464 AU1 Sij roerden in mij om het mergh van   ziel en lijf,
  AP1 [ ] Ziel [ ] lijf;

465 AU1 Is 'twalgelick gerecht,   is 't voedsel om vermuijlen?  
  AP1 [ ] 'twalgelick [ ] is't [ ]

466 AU1 Ghij schrickt van   eigen lof met   eigen lof te vuijlen;
  AP1 [ ] eighen [ ] eighen   lof ruijlen:
  AP2 [   ] lof te vuijlen:

467 AU1 Ghij weet het, maer uw deughd waer   ondeughd en wat   meer
  [ ] ondeughd, [ ] meer,
  AP1 [ ] ondeughd [ ] meer,

468 AU1 Soo sij maer scheen den prijs te weten van   haer eer.  
  AP1 [ ] haer' [ ]

469 AU1 Weet ghij 't dan ongeseght; Ick weet het en   magh 't seggen;  
  [ ] wil't 't [ ]
  AP1 [ ] wil't seggen:  

470 AU1 Gods schepsels moeten haer dwers inden weghe leggen,  
  De reden moet hun selfs [ ]

471 AU1 Die d'   euenredenheid van toonen, uw of   mijn'
  AP1 [ ] evenredenheid [ ] mijn',

[p. 112]


illustratie

472 AU1 Of schuppen met   vermaeck of herbergen met pijn.  
  AP2 [ ] vermaeck, [ ]

473 AU1 Want, (tuschen ons alleen) wat schroom ick goed te vinden

474 AU1 Dat u bevallen kan? ick ben niet   van die blinden  
  AP1 [ ] vande [ ]
  AP2 [ ] vandie [ ]
  EP [ ] van die [ ]
  KA [ ] van de [ ]

475 AU1 Die 't niet en zijn   als   t'huijs:   maer, nu ghij 't seght,   is 't waer,  
  AP1 [   ] t' huijs:   maer [ ] is't [ ]
  AP2 [   ] maer, [   ]
  EP [ ] al   [   ]
  KA [ ] als [   ]

476 AU1 Daer is, ten minsten, wat   verdraghlicks in mijn' Snaer;  
  AP1 [ ] verdrag'hlicks [ ] mijn snaer;  
  EP [ ] verdraeg'licks [ ] mijn' [ ]

477 AU1 En, d' een nakomeling of d' ander sal 't gestanden;  
  [   ] gestanden,  
  AP1 En [   ]

478 AU1 Somwijlen hebb ick ijets gebaert uijt hoofd of handen,

479 AU1 Dat tegens d' opspraeck moght: en daer weet Sion van,

480 AU1 En dien ick 't heiligh lied hebb na gebootst, Gods   man.
  AP1 [ ] mann,
  AP2 [ ] man,

481 AU1 De   man na 's Heeren hert;   en die wat nau kan keuren,  
  [   ] en, die [ ]
  AP1 [ ] man [   ]

482 AU1 Sal mog'lick   oordeelen dat sulck een slagh van neuren  
  KB [ ] oordeelen, [ ]

483 AU1 Op sulcke woorden   past',   en als ick 't seggen moght,  
  AP1 [ ] past;   [   ]
  AP2 [   ] en, [ ]

[p. 113]


illustratie

484 AU1 Dat geen bevallicker geweld en is bedocht

485 AU1 Om 'tsterck en 't lieffelick van 's Coninghs diep bewegen  
  AP1 Om't sterck [ ]

486 AU1 Ten naesten bij te gaen en billijck   naer te plegen.  
  [ ] nae [ ]

487 AU1 □ Nu will ick uijt het Bosch; het stinckt'er naer mijn'   mond,
  AP1 [ ] mond

488 AU1 En die naer   eigen   lof, die noijt mond wel en stond.  
  [   ] roem, [ ]
  AP1 [ ] eighen [   ]

489 AU1 Maer seggen blijft geseght;   off't Waerheid is, of   logen,
  AP1 [ ] of't waerheid [ ] loghen,

490 AU1 Off 't witt   is of geen   doel, die pijl is   af gevlogen.  
  AP1 Of [   ] Doel, [ ] afgevlogen.  
  KA [   ] is, [   ]

491 AU1 Heij!   nu ick pijlen noem en magh ick noch niet wegh:  
  [ ] daer [ ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ]

492 AU1 'K hebb noch meer wederwercks ten   noorden vanden   Wegh.
  AP1 [ ] Noorden [ ] wegh.

493 AU1 Geburen in 't Zuijd-west, beleefde   Man en vrouwen,  
  AP1 [ ] Mann [ ]
  AP2 [ ] Man [ ]

494 AU1 Erfvolger   vanden naem die niet en sal verouwen,  
  Leenvolger   [   ]
  AP1 Leen-volger   vande [ ]
  AP2 [ ] vanden [ ]

495 AU1 Soo lang daer   Hoonaerts zijn van ondeughd, die den lof  
  [ ] hoonaerts [ ]
  AP1 [ ] Hoonaerts [ ]

[p. 114]


illustratie

496 AU1 Uws   vaders machtigh zijn te scheiden uijt sijn stof:  
  AP1 [ ] Vaders [ ]

497 AU1 Gebuer en soet   gesinn, weest doenders en weest   tuijghen;
  AP1 [   ] tuijgehen,
  AP2 [ ] gesin, [ ] tuijghen;

498 AU1 Brenght pijl en koker toe, laet Spaensche Bogen buijgen,

499 AU1 En beter' Engelsche dan daer men heden siet

500 AU1 Dat   Soon naer vader met  
  vader   met naer Soon en   soon   naer   vader schiet:  
  AP1 [ ] Vader   [   ] Soon   [ ] Vader [ ]
  KA [   ] mé na [   ] na   [   ]

501 AU1 Ons lust geen   menschen-vlees te priemen of te scheuren;
  AP1 [ ] Menschen-vleesch [ ]

502 AU1 Ick wacht u voor een'   doel dien 't beter kan gebeuren  
  AP1 [ ] Doel [ ]
  KB [ ] Doel, [ ]

503 AU1 Dan   Sint Sebastiaen, te lijden sonder   pijn,  
  [ ] heiligh Bastiaen, [   ]
  AP1 [ ] Heilig [   ] pijn;  

504 AU1 Als wijse   li'en, gequetst en niet geraeckt te zijn,  
  AP1 [ ] lien, [ ]

505 AU1 Veel scheuten uijt te staen, en   willen se niet voelen:  
  AP1 Veel' [ ] willense [ ]

506 AU1 Mijn   doel is als een Bergh, mijn   Berg is als   een   Doelen,  
  [   ] Doelen.  
  AP1 [ ] Doel [ ] Bergh [   ] Doelen,  
  AP3   r.  
  KA [   ] dry   [ ]

507 AU1 Of   een de hand   versaeckt' of mogelick de   Boogh
  AP1 [ ] een' [ ] versaeckt', [ ] Boogh,

[p. 115]


illustratie

508 AU1 Of   een een wilde tamme   pijl gelijck een   wl wild' ontvloogh,  
  AP1 [ ] een' [ ] Pijl [ ] Wild' [ ]

509 AU1 Daer's borghe   voorde schand;   'tis hier meer konst te missen,  
  AP1 [ ] voor de [ ] 't is [ ]

510 AU1 Dan elders   op 'tvierkant van sess voet doels te   ghissen;
  AP1 [ ] op't vierkant [ ] gissen;

511 AU1 'Tis   altoos, pen of lapp, of witt, of   emmers Bergh.  
  AP1 'T is   altoos [   ]
  AP2 [ ] altoos, pen [   ]
  KB [   ] emmers, [ ]

512 AU1 Denckt dat men u wat gelds in blinde loting   vergh:  
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ]
  KA [ ] vergh':  

513 AU1 All treckt ghij veeltijds mis,   'tis troostelick om hooren,  
  AP1 [ ] 't is [ ]

514 AU1 Dat die het sijne mist niet all en heeft verloren;

515 AU1 Een   doosjen is   een Niet, een   spiegeltjen, een Spell,  
  AP1 [ ] Doosjen [   ] Spiegeltjen, [ ]
  AU2 [   ] als [   ]
  AP2 [   ] een [   ]

516 AU1 Maer, als 't maer wat en is, all is 't geen Wat, 't is wel.

517 AU1 God   seluer neemt het soo: wij micken op sijn'   wetten,
  AP1 [ ] selver [ ] netten,
  AP2 [   ] Wetten,

518 AU1 En treffen nu en dan: maer, met het minst versetten,

519 AU1 Wild zijn de schoten, wild, en wijd   van 'theiligh witt;  
  AP1 [ ] van't Heiligh [ ]

520 AU1 Maer   Hij die voll gerechts en voll   medoogens sitt,  
  AP1 [ ] hij, [ ] Medoogens [ ]

[p. 116]


illustratie

521 AU1 Hoofd-richter van sijn mensch, sijn schepsel, duijdt   een' mis-schoot  
  [ ] den [ ]
  EP [ ] de [ ]
  KA [ ] de [ ]

522 AU1 Van   een wel-meenend hert, als of het wel en   wis   schoot,  
  [   ] schoot.  
  AP1 [   ] wiss [ ]
  KA [ ] eenwe-meenend [   ]
  KB [ ] een welmeenend [   ]

523 AU1 Hoe komt de mensch soo wijs,   of, lieuer, hoe soo geck,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ] of   liever [ ]
  AU3   Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. Clyt Clytem.
Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numqd et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. de Ir. 2.
  AP3 1. [   ]
  1. Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. Clyt. Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numquid et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. 2. de Ir.
  KA [   ] liever, [ ]

524 AU1 Hoe spant hij sulcken oogh, soo   vinnigh in 'tgebreck
  AP1 [ ] vinnigh, in't gebreck

525 AU1 Van sijns gelijcken vat:   will die geen' mis-slagh   dulden  
  AP1 [   ] dulden,  
  AU3   Veniam ergo alienis peccatis demus ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.
  AP3 [   ] 1will [   ]
  1. Veniam ergo alienis peccatis demus, ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.

526 AU1 Die dag'lix seggen moet, vergeeft ons onse schulden?

527 AU1 'Tis wonder, een blind man   d[xxx] stadigh valt of   dwaelt  
  AP1 'T is [ ] die [ ] dwaelt,  
  AU3   Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.
  AP3 2.'T [   ]
  2. Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.

[p. 117]


illustratie

528 AU1 Is d' eerste die sijn' Broer,   sijn' blind[xxx] Broer, behaelt.  
  AP1 [ ] sijn blinden [ ]

529 AU1 □ Is 't speeltjen op sijn   hoogst, en   zijn wij bl moe geschoten?  
  AP1 [ ] hoogst. [ ] sijn [ ]
  AP2 [   ] zijn [ ]
  EP [ ] hoogst, [   ]

530 AU1 O neen,   'tis op sijn laegst: mijn'   lieue schutt-genoten,
  AP1 [ ] 't is [ ] lieve Schutt-genoten,

531 AU1 D Siet steiler inde locht; daer wij hebben   ander werck,
  [ ] schooner werck.

532 AU1 Daer staet'er een in spijt van 't haentje vande   kerck,
  AP1 [ ] Kerck,

533 AU1 Ten einde van een'   steng, d en drilt   all of hij leefde  
  AP1 [   ] als [ ]
  KA [ ] steng [   ]

534 AU1 En sijn gevaer   verstond en voor ons' pijlen beefde:  
  KB [ ] verstond, [ ]

535 AU1 Hij schreewde, waer hij niet een Papegaeij van hout,

536 AU1 En waer   wel   eens soo lief in 't neckjen wat gekrouwt,  
  [ ] veel   lilieuer in een' warme koij [ ]
  AP1 [   ]   liever [   ]

537 AU1 Dan dus van onderen gepeutert in sijn'   veeren:
  [ ] veeren/kleeren:
  [ ] veeren:

538 AU1 Hem moeten wij te   lijfv, die 't niet en kan magh 't leeren;  
  AP1 [ ] lijf, [ ]

539 AU1 De Kempen konnen 't wel en all de   meijerij:  
  [   ] Meijerij:  
  AP1 [   ] Meijerij;  
  KB [ ] wel, [   ]

[p. 118]


illustratie

540 AU1 Ten minsten is het geen' verboden   weijerij;
  AP1 [ ] weijerij:

541 AU1 De wett   seght veer met veer; wij   nemen 't niet soo   teertjens;
  AP1 [ ] seght, [ ] nemen't [ ] teertjens,

542 AU1 Het komt ten naesten bij,   'tis hout met hout, en veertjens.  
  AP1 [ ] 't is [ ]

543 AU1 Daer light hij: wat een' vreughd! wat kan daer tegen op?
  AP2 [inspringen]

544 AU1 Daer 's een onnoosel beest geresen tot den   topp
  AP1 [ ] topp,

545 AU1 En uijt den topp   gelight: zijn't niet ons' oude perten?  
  AP1 [ ] gelicht: [ ]

546 AU1 'Thoogh doet ons   seer in 't oogh. strax trecken   wij'tter herten,  
  [   ] zeer [   ] wij't ter [ ]
  AP1 'T hoogh [ ] seer int oogh: [   ]
  AU3   Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται Caes. ap. Dion. lib. 38.
Summa petit liuor. Ouid. de Rem. am. - Invidiâ, ceu fulmine, suma vaporant
Plerumq et q sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. de ter. n
Assidua eminentis fortunae comes invidia, altissimisq adhaeret. Paterc.
Ὁ εὐτυχῶν ὁμοίως καὶ τὸν μισοῦντα λυπεῖ καὶ τὀν ϕθονοῦντα. Plut, de Inuid
Οὐ μόνον ϕθόνος, ἀλλ᾽ οἱον ὀϱγή τις ἐκκαίεται πϱὸς τοὺς εὐτυχοῦντας. Polyb. lib. 9.
Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕὶλοις συνάθονται, κάλὼς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Demon.
  AP3 3. 'T [   ]
  3. Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται. Caes. ap. Dion. lib. 38. Summa petit liuor. Ouid. de Rem. Invidiâ, ceu fulmine, summa vaporant Plerumq et que sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. Assidua eminentis fortune comes inuidia est, altissimisq adhaeret. Paterc. Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕίλοις συνάιθονται, κάλὠς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Dem.
  KA [ook] Intacta invidiâ media sunt, ad summa fermè tendit. Liv. 45.  

547 AU1 En   wenschen 't naer om laegh: rijst ijemand in   geluck
  AP1 [ ] wenschen't [ ] tgeluck

[p. 119]


illustratie

548 AU1 Van eeren?   halsenwerck,   'tis ijeder een sijn   stuck  
  AP1 [   ] 't is [ ] stuck,  
  KB [ ] halsen werck;   [   ]

549 AU1 Ten minsten met fenijn van   nijdige gedachten  
  AP1 [ ] nijdighe [ ]

550 AU1 Te schieten naer   sijn vlagg, en op sijn' vail te wachten;  
  EP [ ] sijn' [ ]

551 AU1 Als of't ons beter ging in ijemands minder wel:  
  AU3   Alienis delectari malis, voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.
  AP3 4.Als [ ]
  4. Alienis delectari malis voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.

552 AU1 En, als   men 'tseggen magh, daer springht'er uijt haer vell  
  AP1 [ ] ment seggen [ ]

553 AU1 Van   vreugden,   alsser valt die   maer, wat hoogh   verheuen,  
  [   ] als een [ ] haer, [   ]
  AP1 [ ] vreughden, [   ] verheven,  

554 AU1 Een'   nijd-blein in haer oogh onschuldigh hebb'   gegeuen:
  AP1 [ ] nijd-bleijn [ ] gegeven:

555 AU1 Iae laet ons   bijder aerd sien struijck'len bij   geuall  
  En [ ] opden wegh [   ]
  AP1 [   ] op den [   ] gevall  

556 AU1 Die 'tniet verdient en heeft, wij lacchen om den vall.  
  AP1 Die't niet [ ]

557 AU1 Hoe d'   ongerechticheit sich selfs weet te bekeuren!  
  [ ] ongerechticheid haer [ ]
  AP1 [ ] ongerechtigheit [   ]
  [ ] ongerechtigheid [   ]

558 AU1 Wij grimmen om dien   lacch als   'tons valt te gebeuren.  
  [   ] 't ons komt [ ]
  AP1 [ ] lachcch [   ]
  KB [ ] lacch, [   ]

[p. 120]


illustratie

559 AU1 Bekeur ick dan   'tgelacch van onse wilde   vreughd  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] 't gelacch [   ]
  EP [   ] vreughd;  

560 AU1 Van ons getuijmelt beest? ô neen, ick prijs de deughd

561 AU1 Des Schutters   die sijn pijl, sijn pees, sijn'   Boogh,   sijn   ooghe,  
  [ ] dien [   ] ooghen,  
  AP1 [   ] boogh, [   ]  
  AP2 [   ] sijn [ ]

562 AU1 Sijn' taeije   zenuwen voor die reis niet bedrogen.  
  AP1 [ ] Zenuwen [ ]

563 AU1 Meer sal ick 't prijsen, meer, als 't noch en noch een mael,

564 AU1 En noch een' mael   geschiedt: nu hang ick't inde   schael
  AP1 [ ] geschiet: [ ] schael,

565 AU1 Of't heele konst of half, of't half geluck of heel is.  
  AP1 Of't [ ]

566 AU1 Ick tast aen dese stropp, om dat 't mijn' eigen keel   is
  AU3   Quod homines de alijs libentiss faciunt, de te apud te male existima. Sen. ep. 68.
  AP3 1.Ick [   ]
  1. Quod homines de alijs libentissimè faciunt, de te apud te malè existima. Sen. ep. 68.
  KB [   ] is,

567 AU1 Die   ick'er   met benauw: wie ghij mij kent of niet,  
  AP1 [ ] ick 'er   [   ]
  KB [   ] mé [ ]

568 AU1 Mistrouwt het weinighe   datm' aen mij hoort of siet;  
  AP1 [ ] dat m' [ ]

569 AU1 'Khebb wel een Papegaeij een' vleugel af   geschoren
  AP1 'K hebb [ ] geschoten
  [   ] geschoren

570 AU1 Met een bevallijck woord:   (en sulcken slagh van ooren  
  [ ] (of [ ]

[p. 121]


illustratie

571 AU1 Vernam het   dien 't beuiel.) och armen! maer   'tis mis,  
  AP1 [ ] dient beviel.) [ ] 't is [ ]

572 AU1 Soo 't mij te voller eer oijt toegerekent   is.
  AP1 [ ] is:

573 AU1 'Tgeuall heeft mé gedaen; en die 't mij noch eens verghde,  
  AP1 'T gevall [ ]

574 AU1 En noch eens, en noch eens, souw sien hoe ick mij   berghde
  AP1 [ ] berghde,

575 AU1 En in mijn   seluen doock,   daer 't holl is, als een vat  
  AP1 [ ] selven [ ] daer holl [ ]
  [   ] daer 't holl [ ]

576 AU1 Dat van een klopjen bomt, en laedt noch droogh noch natt.

577 AU1 'Ten is geen achterklapp; ick segh 't voor   Son en Sterren;  
  AP1 'T en [ ] sonn [ ]
  AP2 [   ] Son [ ]

578 AU1 Wanneer ick   in 't gedoen   van menschen kom te werren,  
  [   ] der [ ]
  AP1 [ ] int [   ]

579 AU1 'Ksie menigh   auerechts vooroordeel op het   pad,  
  AP1 'K sie [ ] averechts [ ] pad:  
  AU3   Πολλοὶ ἤδη τινὲς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν ὅτι ἐπιτνχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον, καὶ [xxx] Dion Cass. l. 45.
Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπι τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξνμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἅνθϱωποι. Procop. Vand.
Hoc plerumq facimus, ut consilia euentis ponderemus: et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse: cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rabir.
  AP3 2.'K [   ]
  2. Πολλοὶ ᾔδη τινἐς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν, ὅτι ἐπιτυχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον. Dion. Cass. l. 45. Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπὶ τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξυμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἄνθϱωποι. Procop. Vand. Hoc plerumq fit facimus, ut consilia euentis ponderemus; et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse, cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rab.

[p. 122]


illustratie

580 AU1 'Ksie groote geluck betracht, en   euen op gevatt  
  AP1 'K sie [ ] even [ ]

581 AU1 Of 't groote wijsheid waer;   'ksie uijtkomste van saken,  
  AP1 [ ] 'k sie [ ]

582 AU1 Ofts' uijten hemel viel en stortte   doorde   daken,  
  [   ] door de   [ ]
  AP1 Of s' uijt den Hemel [   ] daken:  

583 AU1 'Ksie de geluckighe, daer 't soo op Solder leeckt,  
  AP1 'K sie [ ]

584 AU1 Voor d'   aller kloeckste gaen, daer niet aen en gebreeckt:  
  AP1 [ ] allerkloeckste [ ]

585 AU1 En God weet   hoet'er staet, en of sij niet en dachten,  
  AP1 [ ] hoe 't 'er [ ]

586 AU1 Sij waren aende Caep als sij 't voor   Jaua brachten.  
  AP1 [ ] Java [ ]

587 AU1 Wel   toch, tot   Jaua toe? eij siet, hoe vlieght de wind  
  [ ] toch! [   ]
  [inspringen]  
  AP1 [   ] Java [ ]
  AP2 [inspringen]  

588 AU1 Van   menschen-mijmering, hoe vind ick mij versint!  
  AP1 [ ] menschen-mijmeringh. [ ]
  EP [ ] menschen-mijmeringh, [ ]

589 AU1 Ick maeck den   wijsen man, den Doctor en den Leeraer,  
  AP1 [ ] Wijsen [ ]

590 AU1 Oud Schoolkind, maer, och   heer, in 'tvoorste van mijn leer-jaer;  
  AP1 [ontbreekt]  
  [ ] Heer, [ ] 't voorste [ ]

591 AU1 Ick sie suer buijtens tijds:   'tis aengenaem en   fraeij,
  AP1 [ ] 't is [ ] fraeij;

[p. 123]


illustratie

592 AU1   'K stoue 'Kstoof soute saucen tot een houte Papegaeij.  
  AP1   'K stoof [ ]

593 AU1   □ Nu, Buer-volck, voor de moeijt   van d' onlust, weest te vreden  
  AP1   [ ] vand' [ ]

594 AU1   Een treedjen min of meer mijn   Bergh-werck op te treden:  
  AP1   [ ] Berg-werck [ ]

595 AU1 α [ontbreekt]  
  β Ghij   zijt in 't vlack voldaen, de   niewicheit van 'thoogh  
  AP1   [ ] sijt in't [ ] niewicheid van't hoogh  
  AP2   [ ] zijt [   ]

596 AU1 α [ontbreekt]
  β Sal uw' vermoeijden voet doen ontmoeijen door uw oogh.

597 AU1 α Soo noem   ick 't sonder roem, of met roem, een van beiden;  
  β Mijn [   ]
  AP1   [   ] ick't [ ]
  KB   Mijn, [   ]

598 AU1   Sijn'   oorspronck is bekent en van mij niet te scheiden,  
  [ ] Afkomst [ ]
  AP1   [ ] afkomst [ ]

599 AU1   Of't ijemand niet en wist, ten   k[xxx]sten uijtgeseit,  
  (Sijn' opkomst seid ick   best), ten   [   ]
  AP1   [ ] 't best) [ ] kortsten [ ]
  [ ] best) [   ]

600 AU1   'Ten is geen Bergh van   weeld' [xxx] er van   Barmherticheit,  
  [   ] Barmherticheid:  
  AP1   'T en [ ] weeld', maer [   ]

601 AU1   Erbarmt u   van 't verhael:   Ic[xxx] most barmhertigh wesen  
  AP1   [ ] van't [ ] Ick [ ]

602 AU1   En   komense te hulp, die met haer quijnend   wesen,  
  AP1   [ ] komens' [ ] wesen  
  [ ] komense [   ]

[p. 124]


illustratie

603 AU1 Met eenen voet   in 't graf (soo staen si) trouwens noch,  
  AP1 [ ] in't [ ]

604 AU1 Mijn' Eicken)   riepen moord van 'tschadelick bedrogh  
  AP1 [ ] riepen, moord, van't schadelick [ ]

605 AU1 Dat haer, op hoop van winst, uijt Eickens waerde gronden

606 AU1 In't Sand bracht, daerse nu soo   stieruen als sij stonden;  
  AP1 In't sand [ ] stierven [ ]

607 AU1 In't Rood Sand, soo ick meen,   de Turf-asch vande hell,  
  KA [   ] 1.de [ ]
  1. Contra quàm apud Romanos, ubi sabulo albus ad serendos surculos alienus; contra rubicundior appositus. M. Var. de Re rust. 1. 9.

608 AU1 Die noch   brandt   na haer dood, en is als   Coôl, soo fell.  
  [   ] Koôl, [ ]
  AP1 [   ] nae [ ] Kool, [ ]
  AP2 [   ] Koôl, [ ]
  EP [ ] brand   [   ] kôol, [ ]

609 AU1 Soo stonden Boom voor Boom, als ick, op heete kolen;

610 AU1 En h aen haer' kruijnen   bleeck het roosten van haer' solen:  
  AP2 [ ] bleêck [ ]
  EP [ ] blêeck [ ]
  KA [ ] bleêck [ ]

611 AU1 'Tfenijn   most onder uijt:   'ten diende niet; het most:  
  [ ] diend' [   ]
  AP1 [   ] 't en [ ]

612 AU1 Wie kond'er tegenstaen? de Reden zeid't, en   Post;
  EP [ ] Post;

613 AU1 Post, die de Reden heeft veel meer roems doen   bereicken,
  AP1 [ ] bereijcken,

614 AU1 In 't stellen van soo veel Pilaren schier als eicken,

[p. 125]


illustratie

615 AU1   Dan hem van Hofwijck komt, sijn vormsel niettemin,
  α   Campen.
  β [notitie doorgehaald]  

616 AU1 α Gevroevrouwt door sijn'   Pen,   ontfangen van sijn'   Sinn  
  [   ] Sin.  
  β [   ]   naer dat het uijt den Sin.  
  [   ]   met [   ]
  AP1   [ ] Penn,   [   ] sinn,
  AP2   [ ] Pen,   [   ] sin,  

617 AU1 α [ontbreekt]  
  β Den reden-rijcken   sinn van   Campen wierdt geboren,  
  [   ] campen [ ]
  AP2   [ ] sin [   ]

618 AU1 α [ontbreekt]
  β Van Campen, dien die eer voor eewigh toe sal hooren

619 AU1 α [ontbreekt]  
  β Van   'tblinde nNederslands mis-bouwende gesicht  
  [ ] 't blinde Nederlands [ ]

620 AU1 α [ontbreekt]
  β De vuijle Gotsche schell te hebben afgelicht.

621 AU1 α Die Post sijn reden seid' 't, 't vergift most uijt der aerden;  
  β Sijn Reden   seid' het mé: [ ]
  AP1   Sijn' [ ] seidt'het [   ]

622 AU1   De mijne seidt'er bij: flux   wagens en flux paerden,  
  AP1   [ ] waghens [ ]

623 AU1   Bij dusenden, niet min, die mij van dat geweld

624 AU1   Ontlasten voor mijn' rust,   voor   mijn lust en mijn geld.  
  AP1   [   ] mijn' [ ]
  KB   [ ] mijn   lust en ook mijn' geld.  

625 AU1   Nu was de Heil berooft en ail' de boosheid   bouen:
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ] boven:

[p. 126]


illustratie

626 AU1 Waer henen met het   vuijl, het hadd ons   ouerstouen  
  [ ] vuijl? [   ]
  AP1 [   ] overstoven  

627 AU1 En weer op niews verra'en,   'ten waer ick't meester was.  
  AP1 [ ] 't en [ ]

628 AU1 Mijn' bueren   vraeghden wel naer Sand, maer naer geen' Ass.  
  AP1 [ ] vraegden [ ]

629 AU1 Soo wierd de nood  
  keerde Nood in   deughd: 'kmost bergen wat ick roeijde:  
  AP1 [   ] Deughd: 'k most [ ]

630 AU1 Dat bergen   maeckt' een   Bergh die tot des' hooghde groeijde.  
  [ ] wierd [   ]
  AP3   v.r.  
  EP [   ]
  k.  
  KB [   ] Bergh, [   ]

631 AU1 Wild most hij daer niet zijn: eerst wierd hij onder   tam,
  AP1 [ ] tamm,
  AP2 [ ] tam,

632 AU1 Met dat ick hem besnoeijde en hier gaf en daer nam;

633 AU1 Flux wierd hij klocke-rond, gelijck   'tspoor van een' passer.  
  AP1 [ ] 't spoor [ ]

634 AU1 Bewaren is meer konst dan krijgen is: hij wass'er,

635 AU1 Hij most behouden zijn. Ick vong hem in dit nett,

636 AU1 In dese groene Muts; die werdt hem opgesett,

637 AU1 Als gaende nu te bedd om slapers-wijz te dienen,

638 AU1 Met grass en bloemenkens. nu geef ick het in tienen,

639 AU1 Dit raedzel, wie het zij, die 't van mij niet en weet,

[p. 127]


illustratie

640 AU1 Hoe 't innerst ingewand van desen   deckmuts heet.  
  [ ] schoon-schijn [ ]
  AP1 [ ] Schoon-schijn [ ]

641 AU1 Van buijten staet hij groen en soeckt mij te   belieuen
  AP1 [ ] believen

642 AU1 Met kruijdjens   velerhand gespeckt met   matelieuen;  
  AP1 [   ] Matelieven;  
  KB [ ] velerhand, [   ]

643 AU1 Van binnen is hij ross, verrader-lijck; of rood

644 AU1 Van schaemte: Lett daer op, ghij die een' swacke boot  
  AU3   Diu <mihi> inqt Attalus, imposuere deliciae diuitiae. stupebam, ubi aliquid ex ijs illis alio atq alio loco fulserat; existimabam similia esse q intus laterent, his q ostenderentur. Sen. ep. 110.
Malitiam et aerumnosi animi veternum pspiciemus: quamuis multus circà diuitiam radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115.
Multis simulaium inuolucris tegitur, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus, persaepe mentiuntur; oratio verò saepissime. Cic. l. prim. ad Q. fratr. ep. 1.
  AP3 [   ] 1. Lett [ ]
  1. Diu mihi, inqt Attalus, imposuere diuitie. stupebam, ubi aliquid ex illis alio atq alio loco fulserat. existimabam similia esse quae laterent, his quae ostenderentur. Sen. ep. 110. Malitiam et aerumnosi animi veternum prospiciemus: quamvis multas circà diuitiarum radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnarum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115. Multis simulationum inuolucris, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur; oratio verò saepissimè. Cic. l. 1. ad qu. fratr. ep. 1.

645 AU1 Door 's   werelds baren voert: daer   moeten sich, niet Bergen,  
  AP1 [ ] Werelds [   ]
  AP2 [   ] moeten [ ]
  occurrunt  

646 AU1 Maer menschen als mijn Bergh, die binnen alles bergen

[p. 128]


illustratie

647 AU1 Wat boos en   onrecht heet,   van buijten in een' schijn  
  AP1 [   ] on-recht [   ]
  AU3   fronte politus  
  Astutam et rapidamo gestas sub pectore vulpem. Pers. 5.
Hi sunt qui boni videri, n esse: mali n videri, sed esse volunt. mali sunt et boni videri volunt, ne soli sint mali: mali videri timent, ne parum sint mali. Bernh. Serm. 66.
  AP3 [geen citaat]  
  KA [   ] 1.van [ ]
  1. Ἀνθϱωποειδὴ θηϱια, τὴν τοῦ σώματος μοϱϕὴν εἰς δόκησιν, ἡμεϱότητος ἐπι θήϱα καὶ ἀπατῃ πϱοβεβλημένοι. Phil. in Mos. vit. Τὴν μὲν διάλεκτον καί τὸ πϱόσωπον ἀμνίον Ἐχειν δοκεῖ, τὰ δ᾽ ἐνδον οὐδὲν διαϕέϱεις Δϱακοντος. Hermip.

648 AU1 Die haer meer Engelen dan   Mensch maeckt te zijn.  
  [ ] Menschen [ ]

649 AU1 Schrickt oock wat voor rood   Sand ghij   Groene Wambas-kaluen,
  [inspringen]  
  AP1 [ ] sand, [ ] Groene-wambas-kalven,
  AP2 [inspringen]  

650 AU1 Die u heel meesters   houdt en niet en weet ten   haluen;  
  AP1 [   ] halven:  
  KB [ ] houdt, [   ]

651 AU1 De   Berghjens die ghij vleidt zijn blanck en groen   in 't oogh,
  [   ] om 'tseerst,
  AP1 [ ] Bergjens [ ] om't seerst,

652 AU1 En   'tlacchter u al toe, dewijl ghij op uw teerst  
  [   ] all [ ]
  AP1 [ ] 't lacchter [   ]

653 AU1 Tot   inden opden Bodem toe gras-boter meent te   vinden:
  AP1 [ ] op den [ ] vinden;

654 AU1 Maer   'tisser sorghelick te treden voor de blinden:  
  AP1 [ ] 't iss'er sorgelick [ ]
  AP2 [   ] is 'er [   ]

655 AU1 Gesuijckert is de korst, de Taerte menighmael

[p. 129]


illustratie

656 AU1 Van Gall of Aloë,   en 'tvriendelick onthael  
  AP1 [ ] en't vriendelick [ ]

657 AU1 Van 'tmeissie werdt rood sand;   dan moet gh  
  als de beloften uijt zijn  
  AP1 Van't meissje [ ] Als [ ]

658 AU1 En 't Bruijlofts bedd geroert
  verkroockt: dan moet ghij haer te buijt zijn,

659 AU1 En   klagen, sonder hulp, dat u een vriend'lick vell  
  EP [ ] klagen [ ]

660 AU1 Gevoert heeft (ick en weet niet heeters) inde Hell.

661 AU1 Doet oock u selfs bescheid, Moer Evas echte kind'ren,  
  [inspringen]  
  AP1 [ ]
  AP2 [inspringen]  

662 AU1 Stall-lichtjens   van de mans, ick will u niet verhind'ren  
  [ ] voorde [ ]
  AP1 [ ] voor de Mans, [ ]

663 AU1 Uw weer-woord uijt te slaen:   daer is oock wel   rood   Sand  
  [ ] het deckt [   ]
  AP1 [   ] sand  
  EP [   ] rond [ ]
  KA [   ] root   [ ]

664 AU1 Daer gij ons  
  Dat ghij tot onsent licht soudt nemen voor goed   Land;
  [ ] Land:

665 AU1 Die lieffelicke korst van buijgen en van strijcken,

666 AU1 Van   steruen lid voor lid, ten uer voor uer te beswijcken,  
  AP1 [ ] sterven [ ]

667 AU1 Berght veeltijds (lett, veeltijds) soo wonderlicken aerd

668 AU1 Dat ghij het beter wist, gescheiden, als gepaert.

[p. 130]


illustratie

+669 AU2 De wereld light in 'tboos: waer henen wijse wenden,
  AP2 [ontbreekt]

+670 AU2 Wij vinden ons allom   in 'tboose te belenden.  
  [ ] aen feilen [ ]
  AP2 [ontbreekt]  

+671 AU2 Schuld is in Broeck en rock: Het isser al verminckt;  
  Het feilt aen [ ]
  AP2 [ontbreekt]  

+672 AU2 Geluckigh is   de mann die minst van allen hinckt.  
  [ ] hij meest [ ]
  AP2 [ontbreekt]  

669 AU1 □ Dus waben ick Heer   in 'tgroen van   Roodenbergh gewerden.  
  AP1 [ ] in't groen [ ] Roodenberg [ ]

670 AU1 Daer was te slechten  
  Dat was te trotsen   van om soo slecht uijt te herden.  
  [ ] Van [ ]
  AP1 [ ] Van, [ ]

671 AU1 Daer most wat aensiens op, soo dat mijn niew besitt

672 AU1 Ten   [xxx]ten wierd vereert met   Kijckers, Wat is dit?  
  AP1 [ ] minsten [ ] Kijckers [ ]
  KA [   ] Kijckers, [ ]

673 AU1 Dat luckte wiss en wel;   'k [xxx]moeijde land en luijden  
  AP1 [   ] 'k vermoeijde Land [ ]  
  AU3   Si quid pter 9suetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. Adeo naturale est, magis noua quam magna mirari. Senec. l. 7. qst. nat.
  AP3 [   ] 1.'k [   ]
  1. Si quid praeter consuetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. - Adeò naturale est, magis noua quam magna mirari. Sen. lib. 7. qst. natur.

674 AU1 Met vragen,   kijck[xxx] kijck,   kijck[xxx] wat heeft dit te beduijden?  
  AP1 [ ] kijck, [ ] kijck, [ ]

675 AU2 Wat werpt de   zee nu op, wat heeft of dit   wesen sal?  
  AP2 [ ] Zee all [ ] werden [ ]

[p. 131]


illustratie

676 AU1 En   'tvraghen werde   best voldaen met, Nietmet [xxx]all.  
  [   ] meest [   ]
  AP1 [ ] 't vraghen [   ] all:  

677 AU1 Maer met een Nietmetall,   die Antwoord moght verstrecken,  
  AP2 [ ] dat [ ]

678 AU1 Daer   eens   neus-wijsigheit tot vragens toe   moght recken,  
  [   ] neus-wijsigheid [   ]
  AP1 [ ] een's   Neuswijsicheid [ ] mocht [ ]
  AP2 [   ] Neuswijsigheid [   ]

679 AU1 Wat 's   menschen neus beduijdt   in't schoonste van sijn hoofd,  
  AP1 [ ] Menschen Neus [ ] in't [ ]

680 AU1 En wat Mans tepelen, en vrouwen   kin geklooft,  
  AP1 [ ] kinn [ ]
  AP2 [ ] kin [ ]

681 AU1 Wat puttjens in haer wang, wat   kuijten aen ons' beenen,  
  AP1 [ ] Kuijten [ ]

682 AU1 En, als   men 't nauwer nam, wat nagelen aen teenen?  
  AP1 [ ] men't [ ]

683 AU1 Men antwoordt, Nietmetall; en   'tis niet mis geseit;  
  AP1 [ ] 't is [ ]

684 AU1 Maer, sien wij scherper toe,   'ten is maer half bescheid.  
  AP1 Maer [ ] 't en [ ]
  AP2 Maer, [   ]

685 AU1 Daer is een   nietmetall dat noodigh werdt gepresen,  
  AP1 [ ] Nietmetall [ ]
  KB [ ] Niet-met-all, [ ]

686 AU1 Om dat het noodigh is, en noodigh moet het wesen,

687 AU1 Om dat   God beval te wesen dat het is;  
  [ ] het God [ ]

[p. 132]


illustratie

688 AU1 Dat noodigh is   'tcieraet van 'tschepsel;   en gewiss  
  AP1 [ ] 't cieraet van't schepsel;   [   ]
  KB [   ] en, [ ]

689 AU1 Gods Hand-meid voeght allom het Goed en   'tcierlijck tsamen.  
  AP1 [ ] 't cierlick [ ]

690 AU1 Nature past daer op, wij   weten 't als ons' namen;  
  [ ] weten't [ ]

691 AU1 En daerom voeght het ons een voeghlick   nietmetall
  [ ] Nietmetall

692 AU1 Te dulden, hoe het zij, bij   konst, of bij   geuall.
  AP1 [ ] konst [ ] gevall.

693 AU1 Bij konst of bij   geuall, naer   'tijemand lust te doopen,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] gevall, [ ] 't ijemand [ ]
  AP3   Δ  

694 AU1 Daer is wat cierlickheids mijn Berghjen   opgekropen,
  [ ] op gekropen,

695 AU1 Wat tuijtighs sonder dienst, wat aensiens sonder Nutt:

696 AU1 De groene Muts was   wel voor 't hoofd en sijn beschutt,  
  [ ] ijet [ ]

697 AU1 Maer 't pluijsken moster op, of   'twas geen' Muts bij   mutsen
  AP1 [ ] 't was [ ] Mutsen

698 AU1 Van aensien aen te sien. Soo raeckten ick   aen 'tklutsen,
  AP1 [ ] aen't klutsen,

699 AU1 Aen 't klampen stijl aen stijl, en deêl aen deel van gh wederdeêl,  
  AP1 Aen't klampen [ ]

700 AU1 Die ick   eendrachtigh bond aen een'   Verborgen steel;  
  AP1 [ ] eendrachtig [ ] verborgen [ ]

701 AU1 Gelijck een rugge-been met ribben of met graten

[p. 133]


illustratie

702 AU1 De spieren   tsamen houdt en niet en kan   verlaten  
  Vleesch of visch   [   ]
  AP1 [ ] t' samenhoudt [ ] verlaten,  

703 AU1 Dan als sij beij vergaen. Dat maecksel scheen   geplantt;
  AP1 [ ] geplant;

704 AU1 Maer   'twoegh aen 't rugge-been; ten en woegh niet op het sand:  
  [ ] 'thongh [   ]
  AP1 [ ] 't hongh aen't [ ]

705 AU1 Daer most ick in versien; men   hadd mij sunst verwesen  
  AP1 [ ] had [ ]

706 AU1 Als die noijt   heiligh blad in Griecksch en hadd gelesen.  
  AP1 [ ] Heiligh [   ]
  AU3   Math. 7.26.27.  
  AP3   Math. 7.26.27.  

707 AU1 Doe 't uijt den koker quam van steigerings besleur,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ]

708 AU1 Verscheen   daer wat, een   spell, een' Naeld, of sulck'en leur,  
  [ ] daer, wat? [   ]
  AP2 [   ] Spell, [ ]

709 AU1 En   stack als naeld of   spell in   ooren en in oogen:  
  [   ] d' ooren [ ] d' oogen:  
  AU3   His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (qa causas n nouere) mirantium. Sen. ep. 89.
  AP3 1.En [   ]
  1. His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (quia causas non nouere) mirantium. Sen. ep. 89.
  EP [ ] stack, [ ] spell, [   ]
  KA [ook] Novitas consuevit ad repentinas visiones animos hominum pellere. Apul. 4. Metam.

710 AU1 In d' oogen, daermen 't sagh, in d' ooren   daer   de Loghen  
  [   ] het [ ]
  AP1 Ind' oogen, daermen't [ ] en in  
  daer   [   ]

[p. 134]


illustratie

711 AU1 Of waerheid   ouer droegh, soo   'twas of niet en was.  
  AP1 [ ] overdroeg, [ ] 't was [ ]

712 AU1 Wat raed?   'twas aenden wegh; daer 't altoos voll gebass  
  AP1 [ ] 't was [ ]

713 AU1 Van stoute keffers is; die dat niet kan verdouwen

714 AU1 Moet naer Egijpten   toe en in de Sand-zee bouwen.  
  KB [ ] toe, [ ]

715 AU1 Maer honden werden mack   met   vreemden veel te   sien;  
  [ ] van   [   ]
  AP1 [   ] Vreemden [ ] sien:  
  AP2 [inspringen]  

716 AU1 Soo   werdt de   vreemdigheid onvreemd voor sulcke   liên:  
  AP1 [ ] werd [ ] Vreemdigheit [ ] lien:  
  [   ] Vreemdigheid [   ]
  AU3   Nil tam mirandum adeo magnum neq tam mirabile quicquam
Quod n paulatim minuant mirarier omnes <Paullatim.>. Lucr. 2.
  AP3 2.Soo [   ]
  2. Nil adeò magnum, neq tam mirabile quicquam, Quod non paullatim minuant mirarier omnes. Lucr. 2.

717 AU1 Soo wierd mijn opspraeck gunst, soo temden sich de sotten:

718 AU1 Eerst hiet ick   Schots alleen, doe wierden wij   all Schotten,  
  AP1 [ ] hiet Schots [   ]
  KA [   ] all' [ ]

719 AU1 En saghen   'tschotsche werck voor wat gedooghlicks aen;  
  AP1 [ ] 't Schotsche [ ]

720 AU1 De slechtste van gewoont, de wijste door   'tvermaen
  AP1 [   ] vermaen  
  AU3   ut nemo fessus satiate videndi
Suspicere in coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2.
Εἰ γὰϱ ὁ ἥλιος ἡμᾶς οὐκ ἐκπλήττει, διὰ τὸ ἐν συνῆθείᾳ εἶναι, πολλῷ μάλλον τὰ ἔϱγα της τέχνης, ἀλλ´ ὁμοιώς τοῖς πηλίνοις αὐτοῖς πϱοσέχομεν. Chrys. Hom. X. ad Philipp.
  AP3 1.De [   ]
  1. Ut nemo fessus satiate videndi Suspicere in Coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2.
  KA [ook] Magnitudinem rerum consuetudo subducit. Sen. Nat. qu. 7.1.

[p. 135]


illustratie

721 AU1 Van haer geheugheniss;   daers' in geschreuen   vonden  
  AP1 [ ] daer s' [ ] geschreven   [ ]
  EP [   ] vonden,  

722 AU1 Hoe sulcke   Bakenen oud   Roomen niet mis-stonden,  
  [ ] Bakens noch   oud [ ]
  AP1 [   ] Oud [ ]

723 AU1 Niew Roomen Noch   'tniewe niet   mis- staen, en wat oud Roomen dé,  
  AP1 [ ] 't niewe [ ] mis- [xxx]  
  staen, [ ]

724 AU1 Om sulcke wonderen   te schepen ouer Zee,
  AP1 [ ] weer gaen en staen te leeren,
  [ ] te schepen over Zee,

725 AU1 En wat niew Roomen doet, en wat het derft verteeren,

726 AU1 Om sulcke wonderen weer gaen en staen te leeren.

727 AU1 Tien duijsend ponden steens, en dat twee hondert   mael  
  Vijf [   ]  
  5000  
  200  
  _____  
  1000000  
  AP1 Duijsend ponden [   ] mael,  
  [geen aantekening]  
  AP2 Vijf Duijsend [   ]

728 AU1 Moet daer   bewogen zijn en hangen inde   schael,
  AP1 [ ] bewoghen [ ] Schael,

729 AU1 En staen weer op sijn lijf, en konnen noch eens   vallen;
  AP1 [ ] vallen:

730 AU1 En   all om (als ick seij) een cierlick   nietmet allen,  
  [   ] Nietmet allen,  
  AP1 [ ] allom [ ] Niet-met-allen,  
  AP2 [ ] all om [   ]
  KB [ ] all, [   ]

731 AU1 Een' statigh' ijdelheid, of, soo 't wat beter is,

[p. 136]


illustratie

732 AU1 Tot 's Stichters sterfflicke, maer doch, gedachteniss.

733 AU1 Hadd   ick't daer oock gemunt? Ick kan't niet heel   ontkennen.
  AP1 [ ] ick't [ ] ontkennen
  AP2 [inspringen]  
  EP [   ] ontkennen:

734 AU1 Mijn Maecksel was van   Hout; maer,   naer de jaren rennen,  
  [   ] na [ ]
  AP1 [ ] hout; [   ]

735 AU1 En mijne zijn gerent naer   'teinde vande baen,  
  AP1 [ ] 't einde [ ]

736 AU1 Mij   docht, een houten bouw kost lang na mij bestaen;  
  AP1 [ ] docht [ ]

737 AU1 En, of hij 't niet en kost, sij   konden 't hem wel leeren,  
  AP1 [   ] konden't [ ]
  AU3   Ita fit, ut q per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est inco-aedificiorum ruina incolarum subtractâ custodiâ. et cito vetustatis decoctione resoluitur, q hoium psentia n tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.
  AP3 2En, [   ]
  2. Ita fit, ut quod per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est aedificiorum ruina, incolarum subtractâ custodiâ; et cito vetustatis decoctione resoluitur, quod homimum psentia non tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.

738 AU1 Die na mij souden zijn, en sijn' verrotting   weeren.
  [ ] weeren

739 AU1 Met sorgh van onderhoud. dat nam ick voor geen' schand:

740 AU1 Soo, seid ick, leeft het all dat water   voedt of land:  
  KB [ ] voed [ ]

741 AU1 Des menschen   leuen self bestaet   [xxx]er bij het lappen  
  AP1 [ ] leven [ ] maer [ ]

742 AU1 Van dagelix nieu aes: en altoos   k[xxx]men tappen  
  [ ] [xxx]lmen [ ]
  AP1 [ ] salmen [ ]

[p. 137]


illustratie

743 AU1   Uijt   Heidelberghs voll vat en   vand[xxx]eluen wijn,  
  AP1   [ ] Heidelbergs [ ] van den selven [ ]

744 AU1   Soo lang daer vullers en   besorghe[xxx]chten zijn.  
  [ ] hervull[xxx]ullen [ ]
  AP1   [ ] hervullers sullen [ ]

745 AU1   Dus rekend' ick alleen, en sonder Waerd te hooren,  
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ]

746 AU1   De menschen stonden 't toe: maer   'tquam mij niew te   voren,  
  En [   ]
  AP1   [ ] 't quam [ ] voren  

747 AU1   Dat uijt den Hemel quam; als of't een' stemme waer,

748 AU1   Die seij, mans-maeckseltje, staet af, en gaet van daer.

749 AU1   Gods seggen en Gods doen gaen   t'samen; als de winden  
  AP1   [ ] t' samen; [ ]

750 AU1   Haer'   dreigen en haer' drift, haer   snuijuen en haer slinden:  
  Haer   [   ]
  AP1   [ ] dreighen [ ] snuijven [ ]

751 AU1 α [ontbreekt]  
  β Gods schicken is Gods doen, en   'tis niet eer gedacht  
  AP1   [ ] 't is [ ]

752 AU1 α [ontbreekt]  
  β (Ick spreeck het menschelick) als tot menschen) als   vollbracht.
  AP1   [ ] volbracht.

753 AU1   Gods woord quam en Gods wind, met ongehoorder buijen,

754 AU1   Dan   of heel Noorden wouw verhuijsen naer heel   zuijen,
  AP1   [ ] off [ ] Zuijen,

755 AU1   Gods woord ontstack de locht met sulcken   Vier op vier,  
  AP1   [ ] vier [ ]

[p. 138]


illustratie

756 AU1 Dat   Auond middagh wierd, en alle dingh papier,  
  AP1 [ ] avond [ ]

757 AU1 En   al aenste aenstekelick wat Donder kon   bereicken  
  [ ] all [   ]
  AP1 [   ] bereicken,  

758 AU1 Of Blixem,   donders kind: om verr gingh Yp en Eicken,  
  AP1 [ ] Donders-kind: [ ]
  EP [ ] Donders kind: [ ]

759 AU1 Aen brand Gewasch en Bergh:   en doe 't aen Bergen   gingh;  
  [   ] en, [ ] gingh,  
  AP1 [   ] en [   ]
  AU3   Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
  AP3 [   ] 1.en [   ]
  1. Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
  KB [ook] Βλέποντα εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι ἄν.  

760 AU1 Scheen 't niet onredelick dat ick mijn deel ontfing.

761 AU1 Mijn'   naelde kreegh mijn deel,   mijn Bergh en   kon 't niet deeren;  
  [ ] Naelde [   ]
  AP1 [   ] mijn' [ ] kon't [ ]

762 AU1 Aerd' heeft soo veel voor uijt, geen vier kan haer  
  vier kan het niet verteeren,  
  Dat heeft het Aerdrijck voor, [ ]

763 AU1 HGods   laetste vier alleen sal   brenghen daer het was,  
  [   ] 't brenghen [ ]
  AP1 [ ] laeste Vier [   ]

764 AU1 Waerachtelick tot niet, waerschijnelick tot   Glas.
  AP1 [ ] glas.

765 AU1 Het houte maecksel   sprong als lammeren in 't wilde,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] sprongh [   ]
  AU3   Ps. 114.4.  
  AP3   Ps. 114.4.  

[p. 139]


illustratie

766 AU1 Gelijck,   doe Pharao Gods   heircracht volgen wilde,  
  Als, doe   d'Egijptenaer [ ] heirkracht [   ]
  AP1 [ ] d' Egijptenaer [ ] Heir-kracht volghen [ ]

767 AU1 De   zilte zee-baer sprong: mijn Mast was maer een ried;  
  Den heuuel stond en [ ]
  AP1 [ ] heuvel [ ]

768 AU1 Hij knapte daer hij 't moet   geloouen die het siet,  
  AP1 [ ] gelooven [ ]

769 AU1 En daer die 't niet en sagh souw schricken te   geloouen;
  AP1 [ ] gelooven;

770 AU1 Uijt slipte   pen en gat; het onderste quam   bouen,  
  AP1 [ ] penn [ ] boven,  
  AP2 [ ] pen [   ]

771 AU1 Het   bouenste te grond: de Naem-knoop, verr gesien,  
  AP1 [ ] bovenste [ ]

772 AU1 Lagh   deerelijck   geuelt,   Susann en Constantin:  
  [ ] droeffelick   [ ] susann en constantin:  
  AP1 [   ] gevelt,   savsann en [ ]

773 AU1 Maer beij noch   ongeschent, gelijck sij moeten   blijuen,  
  [ ] onverdeelt, [   ]
  AP1 [   ] blijven;  
  AU3   [monogram]
  AP3 [geen marg.]  

774 AU1 Haer' zielen, meen ick nu, gelijck wel eer   haer' lijuen.  
  AP1 [ ] haer lijven.  
  EP [ ] haer' [ ]

775 AU1 In 'tstorten vande Naeld heeft ijemand daer ontrent  
  AP1 In't storten [ ]

776 AU1 Een' swaren sucht gehoort en naderhand bekent;

777 AU1 Geuallen sprack sij noch, want   sij viel ongebroken,  
  AP1 Gevallen [   ]
  KB [   ] viel, noch [ ]

[p. 140]


illustratie

778 AU1 En, is   'tgelooffelick, dus heeft het   Hout gesproken.
  AP1 [ ] 't gelooffelick, [ ] hout gesproken:

779 AU1 ‘Hier legg ick: feller weer dan   Son oijt sagh of   Maen  
  AP1 [ ] Sonn [ ] Maen  
  AP2 [ ] Son [   ]

780 AU1 ‘Heeft Boomen uijt der   aerd en mij ter   aerd geslagen:  
  AP1 [ ] aerd' [ ] aerd' [ ]
  KB [ ] aerd, [   ]

781 AU1 ‘Ick was maer menschen-werck,   most ick het wederstaen?  
  AP1 □‘Ick [   ]
  ‘Ick [   ]
  AU3   Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ
Ρᾴων γένοι´ ἄν.
 
  AP3 [   ] 1.most [ ]
  1. Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι´ ἄν.  
  KB [citaat naar r. 759]  

782 AU1 ‘Gods   stijfste schepselen en hebben 't niet verdragen.  
  AP1 □‘Gods stijfte Schepselen [ ] hebben't [ ]
  ‘Gods   [   ]
  EP [ ] stijfste [   ]

783 AU1 Dat komt'er af, van   'tzeil te voeren inden topp;  
  [inspringen]  
  AP1 □[ ] 't zeil [ ]

784 AU1 Den hoogmoed gaet niet   voor of neerlagh volght'er   op,  
  [   ] op:  
  AP1 De Hooghmoet [   ]
  AP2 Den Hooghmoed [ ] voor, [   ]
  De [   ]

785 AU1 Ick nam die less te baet,   en of mij vrienden tergden  
  AP2 [   ] en, [ ]
  AU3   Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamenta tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.
  AP3 [   ] 2.en, [ ]
  2. Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamentum tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.

[p. 141]


illustratie

786 AU1 En weer   een' tweede   Naeld in plaets van   d'eerste vergden,  
  [ ] een [ ] Spits [ ] 't eerste [ ]
  AP1 [ ] een' [   ] d' eerste [ ]

787 AU1 Ick swichte voorden slagh geslagen met Gods   hand  
  AP1 [   ] hand,  
  AU3   Τὰ δὲ μοι παθήματα τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
  AP3 3.Ick [   ]
  Τὰ δὲ μοι παθήματα, τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
  EP [ook] Scias licet ea demum fulmina esse justissima, quae etiam percussi colunt. Sen. Cons. ad Polyb. 32.

788 AU1 Die die plaets niet en gunde aen   'tgheen ick hadd   geplantt.
  AP1 [ ] 't gheen [ ] geplantt:

789 AU1 Ick   doock in 't ongeluck, en leerde mij bedaren,  
  [ ] kroôp [ ]
  AP1 [ ] kroop [ ]
  AP2 [ ] kroôp [ ]
  EP [ ] kroop [ ]

790 AU1 En koos de Lull voor   'tzeil, om niet meer soo te   varen:
  AP1 [   ] 't zeil, [   ] varen,
  [   ] varen:
  AU3   Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast.
Jure perhorrui
Latè conspicuum tollere verticem. Hor.....
 
  AP3 4.En [   ]  
  4. Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast. Jure perhorrui Latè conspicuum tollere verticem. Hor.

791 AU1 Soo wierd het   ongevall maer   omgevall, niet scha,  
  AP1 [ ] ongeval [   ]
  EP [   ] ongevall, [ ]
  KA [   ] omgeval, [ ]

[p. 142]


illustratie

792 AU1 Scha-baet; dat's   eerst verlies, en wijsheid   achterna.  
  [   ] vòor [   ]  
  AP1 [   ] voor verlies, ] achter na.  
  AP2 [   ] voor, [   ]
  AU3   Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. d. loc.
  AP3 5.Scha-baet; [   ]
  5. Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. de Benef. 7.
  EP [   ] voòr, [   ]
  KA [   ] voor, [   ]

793 AU1 Daer staet een staeltjen af in plaets van d' eerste   ......
  [   ] delen;
  [inspringen]  
  AP2 [inspringen]  
  AP3   Φ  
  KA [geen marginalia]  
  KB [   ] délen;

794 AU1 De   voet staet soo hij stond;   'tscheel is in d'   opper-deelen;  
  AP1 [   ] 't scheel [   ]
  EP [ ] voct [   ] opperdeelen;  
  KA [ ] voet [   ]  

795 AU1 Die gaen ter   haluer hoogd, meer stevigh en min eng:  
  AP1 [ ] halver hooghd, [ ]

796 AU1 Matroos sal seggen,   'tis een doorgeschoten   steng.
  AP1 [ ] 't is een een [ ] steng:

797 AU1 Een ijeder   sal op niews herdoopen   naer sijn   oordeel:  
  [ ] sal 't op [   ]
  AP1 [ ] sal't [   ] oordeel,  
  KA [   ] nae [   ]

798 AU1 Des   wijsten   doopers vond aenvaerd ick tot mijn voordeel,  
  AP1 [   ] Doopers [ ]
  KA [ ] wijsen   [   ]

799 AU1 En hij sal Peter zijn   van 'tniewe houten kind,  
  AP1 [ ] van't niewe [ ]

[p. 143]


illustratie

800 AU1   Die inden vrolixten den nutsten toenaem vindt.

801 AU1   Want vrucht en vreughd   is 't witt dat ick hier schick te raken.  
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ] is't [ ]

802 AU1   De   vreughd is tastelick: gaet   op ghij sultse smaken:  
  AP1   [ ] Vreughd [   ]
  AP2   [   ] op, [ ]

803 AU1   Een   baken stond hier eerst tot inden Haegh gesien,  
  AP2   [ ] Baken [ ]

804 AU1   Tot   in de Duijnen toe, tot inde Zee   mischien.
  AP1   [ ] inde [ ] mischien:

805 AU1   Maer die aen 't Baken   stond en sagh maer pas de weiden  
  KB   [ ] stond, [ ]

806 AU1   Die   Voorburgh en den   Haegh weerzijds de   Scheijing scheiden.  
  AP1   [ ] voorburg [   ] scheijing scheiden;  
  [ ] Voorburg [   ]
  EP   [   ] Haegh, [ ] Scheijing, [ ]

807 AU1   De reste was geboomt, dat door mijn   eigen schuld  
  AP1   [ ] eighen [ ]

808 AU1   Den schoonsten hoeck gesichts met blad'ren heeft vervult:

809 AU1 α En 't gingh met Hofwijck   toe als met de   grootste Steden,  
  β [   ] Stadt der [ ]
  AP1   [   ] stadt [   ]
  KB   [ ] toe, [   ]

810 AU1 α (Neemt Londen, of Parijs) die sich een   Geck met   reden  
  β Mijn ongesien   Parijs, [ ] Geck, [ ] reden,  
  AP1   [ ] Parijs; [ ] Geck [   ]

811 AU1   Beklaeghde niet te sien door d' all te dicke wolck

812 AU1   Van   huijsen ouer hoop en   'twoelen van haer volck.  
  AP1   [ ] Huijsen over [ ] 't woelen [ ]

[p. 144]


illustratie

813 AU1 Blind   hadd ick mij   geplantt, en,   wild' ick mij ontblinden,  
  AP1 [ ] had [ ] geplandtt, [   ]
  KA [   ] wild [ ]

814 AU1 Ick most een' hooger' topp dan all' mijn' toppen vinden,

815 AU1 Die nu   geuonden is: thien trappen en   wat meer  
  [   ] thien [ ]
  AP1 [ ] gevonden [ ] thien [   ]

816 AU1 Ontbinden   mijn gesicht waer dat ick 't henen   keer:  
  AP1 [ ] mij gesicht, [ ] heenen [ ]
  [ ] mijn [   ]
  KA [   ] keer'  
  KB [   ] keer  

817 AU1 Ick   ouertopp mijn self, en Hollands beste deelen,  
  AP1 [ ] over-topp [ ]

818 AU1 Die veel en veel gesien geen' oogen en vervelen,

819 AU1 En all dat Delfland heet van Rhijn en Schie tot Maes,

820 AU1 Tot in het   noorder silt sijn'   goluen, ben ick baes.  
  AP1 [ ] Noorder Silt [ ] golven, [ ]

821 AU1 Dat heet ick   ouer-sien. Haer'   Gra[xxx] haer' Staten,  
  AP1 [ ] oversien. [ ] Graven en [ ]

822 AU1 Die nu besitters zijn, en die 't wel   [xxx]aten
  AP1 [ ] eer besaten,

823 AU1 En waren noijt meer Baes: sij   kos[xxx]er besitt  
  AP1 [ ] kosten haer [ ]

824 AU1 Niet meer als   ouer-sien, niet   me [xxx]s daer ick sitt.  
  AP1 [ ] oversien, [ ] meer als [ ]

825 AU1 Noch ben ick het wat meer: sij   sagen 't door de wolcken  
  AP1 [ ] saghen [ ]

[p. 145]


illustratie

826 AU1 Van haer'   bekommering voor Steden en voor   volcken,
  AP1 [ ] bekommeringh [ ] Volcken,
  AP2 [   ] Volcken:

827 AU1 Ick sien het sorgeloos en op sijn   Hof-wijcks aen,  
  AP1 [ ] Hofwijcks [ ]

828 AU1 En laet Gods weer en wind Gods acker   ouergaen:
  AP1 [ ] over gaen:

829 AU1 Ick vaer als reiser mé, de   stierluij moeten waken:  
  AP1 [ ] Stierluij [ ]

830 AU1 Sij woelen onder een als in sacken en in   Saken;
  AP1 [ ] saken;

831 AU1 Ick sie van   bouen neer, als uijt de tweede lucht,  
  AP1 [ ] boven [ ]

832 AU1 Daer geen   geuoel en is van ondermaensch gerucht.  
  [ ] gevoel [ ]

833 AU1 Dus verre gaet mijn' vreughd: de   Vrucht van dese plancken,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] vrucht [ ]

834 AU1 Daer hebb ick   'tongeuall noch ruijmer voor te dancken:  
  AP1 [ ] 't ongevall [ ]

835 AU1 De reden is soo klaer als middaghs   sonne-schijn,
  AP1 [ ] Sonne-Schijn,

836 AU1 Dat verd verr sien beter is als verr gesien te   zijn,
  [ ] zijn.

837 AU1 Voorsichticheid siet verr, en merghen is haer huijden;

838 AU1 Daer d' onvoorsichtighe zijn als   bijziende luijden,  
  AP2 [ ] bijsiende [ ]

[p. 146]


illustratie

839 AU1 Min   ziende dan   gesien; en 'tis der wijsen lot  
  AP1 [   ] gesien: [ ] 't is [ ]
  AP2 [ ] siende [   ]

840 AU1 Onsichtbaer verr te sien; waerom? want soo doet God,  
  AU3   Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τε ὄντα
Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήων, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον αῦτις. Orph. hijm. 24.
Uno mentis cernit ictu, q sunt q fuerunt veniantq. Boeth. V. Consol.
  AP3 [   ] 1. want [ ]
  1. Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τ´ ἔοντα Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήν, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον ἀῦτις. Orph. hijmn. 24. Uno mentis cernit ictu, que sunt, que fuerunt venientq. Boeth. V. Cons.

841 AU1 Dien niemand noijt en sagh, en die d' aenstaende stonden

842 AU1 Soo tegenwoordigh siet als   oftse voor hem stonden,  
  AP1 [ ] ofse [   ]
  AU3   Ps. 90.4.  
  AP3 [geen marginalia]  

843 AU1 En dat geschieden   sal als waer het nu geschiet.  
  AP2 [ ] sal, [ ]

844 AU1 Bij die   voorsichticheid en steil ick 's menschen niet;  
  [ ] verrsichticheid [ ]

845 AU1 Maer 's menschen last is, Gods   vollmaecktheit   naer te trachten,  
  [ ] vollmaecktheid [   ]
  AP1 [ ] volmaecktheid [   ]
  AU3   Math. 5.48.  
  AP3   Math. 5.48.  
  KA [   ] na   [ ]

846 AU1 En   diese meest betracht is minder te   verachten  
  AP1 [ ] die se meer [   ]
  KB [   ] verachten,

847 AU1 Dan diese meest versuijmt: laest sagh mij alle   man,
  AP1 [ ] mann,
  AP2 [ ] man,

[p. 147]


illustratie

848 AU1 Nu sien ick met gemack die mij niet sien en kan.

849 AU1 Is 't hoogh genoegh gepocht, is 't less genoegh gesogen  
  [ ] Less [ ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ]

850 AU1 Uijt ongesienen bouw? neen,   'tis in mijn vermogen  
  AP1 [ ] 't is [ ]

851 AU1 Meer wijsheids uijt de planck te trecken dan ick   docht,
  [ ] docht.

852 AU1 Hier staen wij   vanden aerd gestegen inde Locht:  
  [ ] vander [ ]

853 AU1 Lett, vrienden, die met mij tot deser   hoogd geklommen  
  AP1 [ ] hooghd [ ]

854 AU1 Van   bouen neder siet; hoe   ist'er toe gekommen,  
  AP1 [ ] boven [ ] is't'er [ ]

855 AU1 Waer zijn wij door geschroeft?   door steile trappen heen,  
  [   ] langs [ ]
  AU3   Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.  
  AP3 [   ] 1.langs [ ]
  1. Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.  

856 AU1 Door engd' en ongemack met   suchten en gesteên;  
  [ ] sucht' [ ] door [ ]
  [ ] suchten en gesteên;  

857 AU1 Dat heeft het klimmen in,   daer moet hij staet op maken,  
  AP3 [   ] 2.daer [ ]
  2. Generosos animos labor nutrit. - non est viri timere sudorem. Sen. ep. 31. Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacrif. Ab. et Cain. Εὶ δὲ τις ἄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. oOd. 12.

858 AU1 Die van beneden op   aen 'tuijtsien meent te raken,  
  AP1 [ ] aen't uijtsien [ ]

[p. 148]


illustratie

859 AU1 Aen 'taensien,   seid ick best. Den tragen beurt het niet,  
  [   ] eigentlick: [ ]
  AP1 Aen't aensien   [   ]
  AU3   Generosos aios labor nutrit. - n est viri, timere sudorem. Sen. ep. 31.
Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacr. Ab. et Cai Cain.
Εὶ δὲ τις ὄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. od. 12.
  AP3 [citaten bij r. 857]  

860 AU1 Die met den arm   in 't kruijs staet   opwaert aen en   siet;
  AP1 [ ] in't [ ] opwaerts [ ] siet.

861 AU1 Daer staet wat sweetens   toe; en   w[xxx]elen hoort bij wenschen,  
  AP1 [ ] toe. [ ] woelen [ ]

862 AU1 En bij gewill geweld:   daer neffens, wij zijn menschen,
  [ ] maer daer bij bij zijn wij menschen,

863 AU1 En konnen niet als   gaen, het vliegen is quaed spel  
  AP1 [ ] gaen; [ ]

864 AU1 En met den hals   betaelt; dat weet de   Zee-mann wel;  
  [   ] schipper  
  Schipper [ ]
  AP1 [ ] betaelt, [   ]
  AP2 [ ] betaelt: [   ]

865 AU1 Die   trouwt op hand en voet, sijn menschelick   vertrouwen,  
  [ ] besight hand [   ]
  KA [   ] verrrouwen,  
  KB [   ] vertrouwen,  

866 AU1 En klautert in de   marsch bij takels en bij touwen.  
  AP1 [ ] Marsch [ ]

867 AU1 Bij trappen zijn wij hier geklautert, en dat's recht:

868 AU1 Wel hem die sijn bedrijf bij   trappen-op verrecht,  
  AP1 [   ] trappen op [ ]
  EP Wel-hem [   ]
  KA Wel hem [   ]

[p. 149]


illustratie

869 AU1 Bij soete trappen, bij niet all te wijde schreden,

870 AU1 En   eindight   inde   Marsch sijn steigeren met reden,  
  [ ] staeckt   all [   ]
  AP1 [   ] marsch [ ]
  AP2 [ ] staeckt,   [   ] marsch, [ ]
  KA [   ] als inde   [   ]

871 AU1 Niet aende   vlagge-spill,   daer 't hoofd draeijt   eermen 't weet,  
  AP1 [   ] Vlagge-spill,   [ ] eermen't [ ]
  AU3   O quantum caliginis mentibus humanis objicit summa magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.
  AP3 [   ] 3.daer [   ]
  3. O quantum caliginis mentibus humanis objicit magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.

872 AU1 En daer niet ijeder een sijn' moeijte wel besteedt.

873 AU1 Half-wegen is soo veil, dat, konden wij 't bezeffen,  
  AP1 Half weghen [ ]
  AU3   Maxima qq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne n. q fortuitò euenit, instabile est: quo altiùs surrexit, vergit proniùs in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
  AP3 4.Half [   ]
  4. Maxima quaeq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne enim quod fortuitò euenit instabile est: quo altius surrexit, vergit pronius in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
  KA [ook] Non tu scis, cum ex alto puteo, sursum ad summum excerendis, Maxumum periculum inde esse, à summo ne rursum cadas? Plaut, Mil. Act. 4. Sc. 4.

874 AU1 Wij souden 't eens soo lief als   papegaeijken treffen  
  [ ] 't papegaeijken [ ]
  AP1 [   ] Papegaeijken [ ]

875 AU1 Ten einde   van de steng: 'kberoep mij op de pijn  
  AP1 [ ] vande Steng: 'k beroep [ ]

876 AU1 Van die van all te hoogh te   laegh geuallen zijn.  
  AP1 [ ] leegh gevallen [ ]
  KA [ ] laegh [   ]

877 AU1 □ Het Bosch is   uijtgesuft: God zij gedanckt, seght, Leser;  
  AP1 [ ] uijt gesuft: [ ]

[p. 150]


illustratie

878 AU1 De   schrijuer seght het oock. daer hoeft wel een   geneser  
  [   ] Geneser  
  AP1 [ ] Schrijver [   ]

879 AU1 Voor uw oogh en mijn' hand; soo zijn sij beij gefoolt.

880 AU1 Heeft ijemand oijt soo lang in sulcken   Woud gedoolt?  
  AP1 [ ] woud [ ]

881 AU1 Maer   'tis de Naeld haer schuld, haer maken en haer breken,  
  AP1 [ ] 't is [ ]

882 AU1 En ick hebb   van de naeld   tot de draed willen   spreken.  
  [   ] ten draed toe [   ]
  AP1 [ ] vande Naeld   [   ] spreken:  

883 AU1 Naer mij soud 't niemand doen: nu hebb   ick 'tsoo gedaen,  
  AP1 [ ] ick't soo [ ]

884 AU1 Dat ick   naer mij gehoort sal werden en verstaen.  
  KA [ ] na [ ]

885 AU1 En dits aen 't huijs ten   Deijl; wie   lust'er mé naer Leiden?  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] Huijs [   ] lust 'er [ ]
  AP2 [   ] Deil; [   ]
  KA [   ] Dêil; [   ]

886 AU1 Komt, Kijcker,   man of   vrouw, ick gae u binnen leiden.  
  AP1 [ ] Mann [ ] Vrouw, [ ]
  AP2 [ ] Man [   ]
  EP [   ] Vrow, [ ]
  KA [   ] Vrouw, [ ]

887 AU1 Tot noch toe treden wij in 't   voorburght van 't groot Hof,  
  AP1 [ ] Voorburght [ ]

888 AU1 In 't neer-hof van   'tCasteel, daer volght wel ander   stof,  
  AP1 [ ] Neer-hof [ ] 't Casteel; [   ]
  AP2 [   ] stof.  

889 AU1 Is 't uijt de maet gestoft? beveelt mij niet te swijgen;

[p. 151]


illustratie

890 AU1 Schoon   opdoen heeft veel in;   'tis om u voort te krijgen.  
  AP1 [ ] op-doen [ ] 't is [ ]

891 AU1 Waer zijn wij? tuschen Bosch en   Bogaert.   Staet wat still;  
  [ ] Bogaerd.   [   ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ] staet [   ]
  AP3   a.a.  

892 AU2 Dit's oock mijn   eigendom, ick doed'er wat ick will;  
  AP2 [ ] eigendom; [ ]

893 AU1 En wat ick hebb gewilt en sal u niet vervelen,

894 AU1 En wat ick wilde, zijn twee muren wanden van Abeelen,

895 AU1 Die nu ten Hemel gaen, en proncken met haer' kruijn

896 AU1 (Denckt aen mijn' hondert jaer) tot in het   noorder Duijn.
  AP1 [ ] Noorder duijn.

897 AU1 Wel voeght haer dat gepronck; sij moghen sich beroemen

898 AU1 Als Schutters van Geboomt, van   Cruijden en van   Bloemen;  
  Voor [   ]
  AP1 [   ] [opengelaten]
  AP2 [   ] Kruijden [ ] Bloemen;  

899 AU1 En, sooder een van all ten einde   leuens kom'  
  AP1 En sood'er een' [ ] levens [ ]

900 AU1 Daer sij ten scherme staen,   'tis maer van   ouderdom.  
  AP1 [ ] 't is [   ]
  AP2 [   ] ouderdom.  

901 AU1 Aen haer en sietmen's geen; en   'tmagh haer wedervaren  
  AP1 [ ] 't magh [ ]

902 AU1 Dat een den   loouer-drill van haer' ongroene bla'ren  
  AP1 [ ] loover-drill [ ]

[p. 152]


illustratie

903 AU1   Tot haer minder waerde   duij'[xxx]at's 'thaer van   haer'   hoofden,
  [   ] hoofd,  
  AP1   [ ] duij': maer dat 's 't haer [   ]
  AP2   [   ] haer   [ ]

904 AU1   En dat's daer noijt wijs   man een   [xxx]igh man om   [xxx]oofden.
  [   ] man sijn' eer om   rooft.  
  AP1   [ ] mann een   mann [ ] looft.  
  AP2   [ ] man [ ] man [   ]
  KA   [   ] rooft.  

905 AU1 α [ontbreekt]  
  β Tgrijs heet de   Kerck-hof blom; maer   'theet soo tegens reden;  
  AP1   'T grijs [ ] Kerckhof-blom; [ ] 't heet [ ]
  AP2   [   ] Kerckhof-blom; [   ]

906 AU1 α [ontbreekt]  
  β 'Tis 'tmerck van   rijpicheid van Sinnen en van   zeden.
  AP1   'T is 't merck [ ] rijpigheid [ ] Zeden.

907 AU1   Gaet bij   haer lenden op, dtot   da[xxx] spitser zijn,  
  [ ] d'Abeelen [   ]
  AP1   [ ] d' Abeelen [ ] daer sij [ ]

908 AU1   Daer is noch   krack noch kreuck,   no[xxx]d'allerminste schijn  
  [   ] schaduwe noch [ ]
  AP1   [ ] krack, [ ] noch   schaduwe, [   ]

909 AU1   Van buijgen voor   'tgeweld van 't vir[xxx]ighe zuijdwesten,
  AP1   [ ] geweld van't vinnighe Zuijd-westen,

910 AU1   Van 't allervinnigst Noord met all sijn'   blader-pesten  
  Of   van 'tverdelgend [ ] Bogaerd-Boomgaerd-pesten.  
  AP1   [ ] aevan 't verdelghend [   ]

911 AU1   Abeeltjens,   oud grijs volck, oud   krijchsvolck   heet ghij recht;  
  [   ] seid' ick [ ]
  AP1   [   ] seid [   ]
  AP2   [   ] krijghsvolck, seid' [   ]
  KB   [ ] oud, [   ]

[p. 153]


illustratie

912 AU1 Ghij hebt voor ons gestaen   in 't scherpste van' tgevecht,  
  [   ] heetste   [ ]
  AP1 [ ] in't   [ ] van't gevecht,  

913 AU1 In 'twoeden vanden strijd; en Appelen en   Peeren  
  Dats 'tkoudste [   ]  
  AP1 Dat   't koudste [ ] Peeren,  
  [ ] 's 't [   ]

914 AU1 Of met uw' wapenen gedeckt, of met uw'   kleeren,
  AP2 [ ] kleeren:

915 AU1 Wel heeft den Hemel u   gerechtelick geloont,  
  EP [ ] gerechteliek [ ]
  KA [ ] gerechtelick [ ]

916 AU1 En inden   ouderdom met   stijue jeughd   gekroont.  
  AP1 [   ] stijve [ ] gekroont:  
  AP2 [ ] ouderdom [   ]

917 AU1 Heel Voorburgh moe heeft mij met mij te deelen   in 't bedancken,  
  AP1 [ ] in't [ ]

918 AU1 Als   'top uw'   Stammen siet en als   'tsiet op uw' rancken:  
  AP1 [ ] 't op [ ] stammen [ ] 't siet [ ]

919 AU1 Het siet u niet alleen voor Voorburghs   voorburgh aen;
  [ ] voor-burgh aen,
  AP1 [ ] voorburg aen;

920 AU1 Maer   voorde cierlickheid daer   'tschier om werdt   begaen,
  [   ] begaen:
  AP1 [ ] voor de [ ] 't schier [ ] gedaen:
  [   ] begaen:

921 AU1 Dat weet de   vreemdeling, de wandelaer van buijten,  
  AP1 [ ] Vreemdeling, [ ]

922 AU1 Dien   sulcke'n Galerij doet gissen en besluijten  
  AP1 [ ] sulck'en [ ]

[p. 154]


illustratie

923 AU1 Wat van uw binnen is, daer   'tbuijten staet en lacht,  
  AP1 [ ] 't buijten [ ]

924 AU1 Met   sulcke'n   trotse vreughd, met   sulcke'n soeten pracht.  
  [   ] trotsen [   ]
  EP [ ] sulck'en   [   ] sulck'en [ ]

925 AU1 Danckt mij toe,   vreemdeling,   die t' uwer gunst genegen,  
  [   ] die, [ ]
  AP1 [ ] Vreemdelingh, [   ]

926 AU1 Noch schooner hebb gemaeckt den schoonsten wegh g der   weghen.
  AP1 [ ] weghen:

927 AU1 'Tis maer half prijsens waerd, sich   seluen te versien;  
  AP1 'T is [ ] selven [ ]

928 AU1 Heel is hij 't, die   wat doet dat voor 't Gemeene dien.
  [ ] betracht [   ]
  AP1 [   ] gemeene dien'.  

929 AU1 Is 'tvoorbeeld nutt en goed; volght, Boeren, en   volght buren,  
  AP1 [] 'tvoorbeeld [   ]
  AU2 [   ] volght, [ ]
  AP2 [   ] volght [ ]

930 AU1 Wij sullen Honslaerdijck verbijsteren en Buren,

931 AU1 En diese   t'samen will   besoecken   sal voortaen  
  [   ] heeft [ ]
  AP1 En, [ ] t' samen [ ] besoecken, [   ]

932 AU1 Niet verder als   den wegh van voorburgh te begaen.  
  Geen' straten [ ] de   straet naer   [   ]
  AP1 [   ] Straet [ ] voorburgh [ ]
  [   ] Voorburgh [ ]

933 AU1 Aensienelicke straet van Stads-gelijcke   huijsen,
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] Huijsen,

934 AU1 Is't dat ick Hofwijck magh van lid tot lid ontpluijsen,

[p. 155]


illustratie

935 AU1   Gunt mij den   eigendom   van 't eerst in uw getal,  
  AP1   [   ] van't [ ]
  AP2   [ ] eigendom   [   ]

936 AU1   LEn lijdt dat ick het noem mijn   Tuijnhuijs   en mijn' Stall.  
  AP1   [ ] Tuijn-huijs [ ]
  KB   s.  

937 AU1   Mijn   Cruijdhof hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,  
  [ ] Kruijdhof [   ]
  AP1 α Een' houten warme Doos, met plancken wel bestaeckt, Die Confituren berght aen't Sonne-vier gemaeckt.  
  β Mijn   Kruijdhof hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,  
  AP3   s.  
  KB   [marg. bij r. 936]  

938 AU1   Het is mijn Persen-perck, mijn   queek van   Abricosen.
  [ ] Queek [ ] Abricosen:

939 AU1 α [ontbreekt]
  β Een' houten warme doos, met plancken wel bestaeckt,

940 AU1 α [ontbreekt]  
  β Die   Confituren   houdt   met   Sonne-vier gemaeckt.  
  [   ] berght   aen 't [   ]
  AP   [   ] aen't   Sonnevier [ ]
  [   ] Sonne-vier [ ]
  EP   [   ] Sonnevier [ ]
  KB   [ ] Suycker-wercken [   ]

941 AU1   'Twaer veiler niet gemeldt, soo dicht aen twee drij weghen:  
  [inspringen]  
  AP1   □ 'T waer [ ] gemelt, [ ]
  AU3   Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua n jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.
  AP3   1.□ 'T [   ]
  1. Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua non jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.

942 AU1   Maer daer de   heiningh klapt, hadd ick vergeefs geswegen.  
  AP1   [   ] Heiningh [ ]
  AU2   Maer, [   ]

[p. 156]


illustratie

943 AU1 Nacht-pluckers, weest mijn' moeijt genadigh en mijn' kost:

944 AU1 Hadd ick u hier   ontsien 'twerck waer noch onbegost.  
  AP1 Had [   ]
  AP2 Hadd [ ] ontsien, [ ]

945 AU1 Ontsiet u voor den lust van weinigh' soete beten

946 AU1 Voor   Dieuen uijt te   gaen of   in uw hert te heeten.  
  [   ] 't in uw [ ]
  AP1 [ ] Dieven [   ]
  AP2 [   ] gaen, [   ]

947 AU1 Ghij lett op d' eerste meest, ick op de tweede   straf,
  AP2 [ ] straff,

948 AU1 En, krijght ghij d' ander toe, soo denckt, dat   komter   af.
  AP1 [ ] komt'er af.
  AP2 [   ] af;

949 AU1 Wij hadden wijsselick na Groot-moer om   gekeken
  AP1 [ ] gekeken,

950 AU1 En aen verboden vrucht noch   mond noch mond   gesteken.  
  [ ] hand [   ]
  KA [   ] gesteken,  

951 AU1 Maer   'tis om niet gepreeckt, de boosheid is   in 't bloed;  
  AP1 [ ] 't is [ ] in't [ ]
  AP2 [inspringen]  

952 AU1 Verbiedt het quaed te doen,   'tis daerom   datmen't   doet.  
  [   ] doet,  
  AP1 Verbiet [ ] 't is [ ] dat men't [ ]

953 AU1 En dreigen werdt   bevel: Ick   wild'er niet om pruijlen;  
  [   ] magh'er [ ]
  AP1 [ ] bevell: [   ]

954 AU1 Staet bouwen aenden wegh ter   schimp van alle muijlen,  
  [ ] keur [ ]

[p. 157]


illustratie

955 AU1 En aller   tongen schimp, die aen de   wegen b plantt  
  AP1 [   ] tonghen [   ] weghen [ ]
  AU3   Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.
  AP3 [   ] 2. die [   ]
  2. Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.

956 AU1 En komt niet minders toe van allerhanden tand.

957 AU1 N □ Nu, Wandelaer, komt   in, 'tsal't Hof van Hofwijck   gelden.
  AP1 [ ] in; 't sal 't [ ] gelden:

958 AU1 Versiet u van geduld; ick sal het minste melden,

959 AU1 En swijgen niet   van 'tmeest: daer moet de   kijcker aen;
  AP1 [ ] van't meest: [ ] Kijcker an aen;

960 AU1 Daer   werd noijt planter moed' op eigen grond   gegaen.  
  AP1 [ ] werdt [   ]
  AP2 [   ] gegaen,  

961 AU1 Van   eigen grond gepraett, van eigen grond   gepreuelt:
  AP1 [ ] eighen [ ] geprevelt;

962 AU1 Als 't regent dat het plast, soo dunckt hem dat het   neuelt,
  AP1 Als't [ ] nevelt,

963 AU1 Als   'tneueld is 't soet weer, als 't stormt, en   is 't maer koel,  
  [ ] 'tneuelt, [   ]
  AP1 [ ] 't nevelt, [ ] is't [ ]

964 AU1 En dien   die lust   vervoert en weet van geen   geuoel.  
  En, [   ] vervoert, [   ]
  AP1 [   ] gevoel.  
  KA [   ] de lust   [   ]

965 AU1 □ Voor d' eerste   quelling, hoort drij   woorden eens voor allen;  
  AP1 [ ] quellingh, [   ]
  AP2 [   ] woorden, [ ]

966 AU1 'Twaer meerder quelling staegh   op 'tselue platt te   vallen,
  AP1 'T waer [ ] op't selve [ ] vallen.
  AP2 [   ] vallen;

[p. 158]


illustratie

967 AU1 En staegh te seggen, staegh te hooren, voor of na,

968 AU1 Dit's dus   in   'toost geschickt,   in 'tWest de wederga.  
  [   ] 'tOost [   ]
  AP1 [ ] in't Oost [ ] in't West [ ]

969 AU1 Daer is   een' middel-lijn, die Hofwijck scheidt in deelen,  
  AP1 [   ] een [ ]
  AU3   Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. -Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.
  AP3 3.Daer [   ]
  3. Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι, κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.

970 AU1 Daer van de slincker van de rechter niet en   scheelen:
  [ ] schelen:

971 AU1 Een'   oost' een'   wester poort, een'   oost' een'   wester laen,  
  AP1 [ ] Oost' [ ] Wester [ ] Oost' [ ] Westerlaen,  
  KA [ ] Oost, [   ]

972 AU1 Een Eiland   oost, een   west, in beij gelijcke pa'en;  
  AP1 [ ] Oost, [   ]
  [   ] West, [ ]

973 AU1 Een Boomgaerd midden in, een   Plein, een   Huijs, een   Vijuer,  
  AP1 [ ] Pleijn, [ ] Huijs [ ] Vijver,  
  EP [   ] Huijs, [   ]

974 AU1 Ten Zuijden   opde Vliet een   sopen Tijd-verdrijuer.  
  [   ] open   [   ]
  AP1 [ ] op de [   ] Tijd-verdrijver.  
  AP3   y.  

975 AU1 Dit   tsamen (kost het zijn)   in 't Goud-gewicht geleght,  
  AP1 [ ] t' samen [ ] in't [ ]

976 AU1 Soo stond de Tong   in 't huijs, en beij de   schalen recht.  
  AP1 [ ] in't [ ] Schalen [ ]

[p. 159]


illustratie

977 AU1   Wie die verdeeling laeckt, veracht voor eerst sijn   seluen,
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ] selven,

978 AU1   En   'tschoonste dat   God schiep. Eer ick begon bestond te   deluen,  
  AP1   [ ] 't schoonste dat schiep. [ ] delven,  
  [   ] God schiep. [   ]
  AU3   Corpus hois pstantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat? Ambr. lib. 6. Hexaem. Corporis noi partes, totaq figura et forma, quam apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.
  AP3   1.En [   ]
  1. Corpus hominis praestantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat. Amb. lib. 6. hexaem. Corporis nostri partes, totaq figura et forma, quàm apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.

979 AU1   Nam ick des Wijsen less tot richtsnoer van mijn doen;

980 AU1   'K besagh mijn   seluen; meer en hadd ick niet van doen.  
  AP1   [ ] selven. [   ]
  AP2   [   ] heeft niemand [ ]

981 AU1   Twee   tochten voor   den reuck, twee voor   'tGeruijck, twee Ooren,  
  [ ] vensters [ ] 'tGesicht, [ ] den Reuck, [ ]
  [ ] vensteren [ ] 'tsien, [   ]
  [ ] vensters [ ] 'tGesicht, [   ]
  AP1   [ ] Vensters voor 't gesicht, [   ]
  [   ] Gesicht, [   ]

982 AU1   Twee Schouderen   in 't kruijs, twee Heupen daer sij hooren,  
  AP1   [ ] in't [ ]

983 AU1   Een'   Dij van   wederzijds, een' Knie, een Been, een   Voet,  
  [   ] Voet:  
  AP1   [ ] Dije [   ] Voet;  
  EP   [   ] weder zijds, [   ]

984 AU1   Is, seid ick, dat Gods werck, soo   is 't volkomen goed,  
  AP1   Is, seid' [ ] is't [ ]

985 AU1 α En, waer ick henen sagh,   't 'kwist geen   patroon te soecken  
  β [ ] ick wist [ ] wett [ ]

[p. 160]


illustratie

986 AU1 α Dat bij   dat gelden   moght: wegh, riep ick,   scheeue hoecken,  
  β Die bij   dees [   ]
  AP1   [ ] dees' [ ] mocht: [ ] scheve [ ]
  AP2   [   ] scheeve [ ]

987 AU1   En   ong oneenpaericheid, en ongeregelt scheel,  
  AP1   [ ] oneenparicheit, [ ]
  AP2   [ ] oneenparicheid, [ ]

988 AU1   Dat   niemant en   vermaeckt dan die sijn'   neus, sijn'   keel,  
  [ ] niemand [   ]
  AP1   [   ] vermaeckt, [ ] Neus, [ ] Keel,  

989 AU1   Sijn buijck en  
  mond,   sijn'   buijck, sijn   beste goed, kan lijden  
  [   ] sijn'   kinn, sijn'   buijck, sijn alle dingh, kan lijden  
  [   ] kin, [   ]
  AP1   Sijn' Mond,   [ ] Kinn, [ ] Buijck, [ ]
  AP2   [   ] Kin, [   ]

990 AU1   Verr vande   middel-lijn   slim uijt gestelt ter zijden.  
  [   ] slim [ ]
  AP1   [ ] Middel-lijn   slimm [ ]
  AP2   [   ] slim [ ]

991 AU1   En als ick   ouersloegh waer sulcken stell op trock,  
  En, [   ]
  AP1   [   ] oversloegh [ ]

992 AU1   Soo viel ick op   'tonraet van een' Japonschen   Rock.  
  [ ] 't on-eens [   ]
  AP1   [   ] Rock,  
  KA   [ ] oneens [   ]

993 AU1 α [ontbreekt]  
  β Op   'tonbegrijpelick van die verwerdde plecken,  
  AP1   [ ] 't onbegrijpelick   vandie [ ]
  KA   [   ] van die [ ]

994 AU1 α [ontbreekt]  
  β Die   'tkleedsel voor   cieraet en mij voor onlust strecken.  
  AP1   [ ] 't kleedsel [   ]
  KB   [   ] çieraet, [ ]

[p. 161]


illustratie

995 AU1 En als ick bij   geuall door sulcke paden trad,  
  En, [   ]
  AP1 [   ] gevall [ ]

996 AU1 Soo docht mij,   'twas om   'tjock gedobbelt of   om 'twat,
  AP1 [ ] 't was [ ] 't jock [ ] om't wat,

997 AU1 Waer dese boom sou staen, waer die   wegh sou belenden;  
  [ ] steegh [ ]

998 AU1 Ick wierd'er koortsigh af, en   daer ick quam te   wendelen
  [ ] waer [ ] wenden,

999 AU1 Soo draeijde mij het   hooft, gelijck des planters dé  
  Daer [ ] hoofd, [ ]

1000 AU1 Die alles onverhoeds gedraeijt hadd uijt sijn'   sté:
  AP1 [ ] sté.

1001 AU1 Verplanters van oud werck kost   i genadigh   dulden;  
  Verlappers [   ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ] ick [ ] dulden:  

1002 AU1 Maer   snijders van niew'   stoff en   s ick niet t' ontschulden.  
  AP1 [ ] Snijders [ ] stof [ ] sagh [ ]

1003 AU1 Mijn   laken was geheel, en ick   n schele geck,  
  AP1 [ ] Laken [ ] een [ ]

1004 AU1 Soo ick 't versnipperde met een   verwerdt besteck.  
  [ ]   suft [ ]
  [ ] versuft [ ]

1005 AU1 Recht-zijdigh ongemack en vond ick niet   prijs-waerdigh;
  EP [ ] prijswaerdigh;

1006 AU1 Maer waer het   mogelick 'tgemackelick en 't aerdigh  
  Maer, [   ]  
  AP1 [   ] moghelick 't gemackelick en 't aerdigh  
  AP2 [   ] moghelick, [   ]

[p. 162]


illustratie

1007 AU1 'Tgeschickt' en 'tdienstighe te menghen onder een,  
  AP1 'T ge***schickt' [] 't dienstighe te [ ]

1008 AU1 Soo was de   nuttigheid verhijlickt   aen de re'en.
  AP1 [ ] Nutticheid [ ] aende reên.

1009 AU1 Dit hijlick sloot ick soo, en noijde Post tot Speelman,

1010 AU1 Die maeckte d'   ondertrouw: en quam'er wat krackeel van,  
  AP2 [ ] ondertrouw; [ ]
  EP [ ] ondertrow; [ ]
  KA [ ] ondertrouw; [ ]

1011 AU1 'Twierd op 't papier   geslist, en, naer een soet gekijf,  
  AP1 'T wierd [   ]
  EP [   ] geslicht, [ ]

1012 AU1 Vergaderde   'tgemack en 'tfraeij, als man en wijf.  
  AP1 [ ] 't gemack en 't fraeij, [ ]
  KA [   ] gemack, [   ]

1013 AU1 □ Dat's uijt; en nu niet meer van recht of scheef te melden.

1014 AU1 De   spa ging   doorde Zoo van klare   klauer-uelden:
  [   ] klauer-velden,
  AP1 [ ] Spa [ ] door de [ ] klaver-velden,

1015 AU1 Daer wel   een koe drij vier haer' meugh aen bijten mocht:  
  AP1 [ ] een' Koe [ ]

1016 AU1 En   'theeft een' noeste taeijen Boer wat jammerlix gedocht,  
  AP1 [ ] 't heeft [ ]

1017 AU1 Soo kostelicken stael soo konstelick te scheuren;

1018 AU1 Maer   'twasser toe gedoemt, het sou en 't most   gebeuren,
  AP1 [ ] 't wasser [ ] gebeuren:

1019 AU1 Waerom   sou 'tbeste groen het eewigh erfdeel zijn  
  AP1 [ ] sou't beste [ ]

[p. 163]


illustratie

1020 AU1   Van   Beesten muijlen, niet van   menschen, en niet mijn?  
  AP1   [ ] Beesten-muijlen, [ ] Menschen, [ ]
  EP   [ ] Beesten muylen, [   ]

1021 AU1   Men moet wat   aende vrucht, wat aende vreughd besteden:  
  AP1   [ ] aen de [ ]

1022 AU1   Wij   leuen vande weij en vande Ploegh, dat's reden:  
  AP1   [ ] leven van de Weij [ ] van de [ ]

1023 AU1   Maer sonder lijf en   ziel en is de   mensch niet heel:  
  AP1   [ ] Ziel [ ] Mensch [ ]

1024 AU1   Is 'tlichaem dan vernoeght, de Geest verheischt sijn deel,  
  AP1   [] 't lichaem [ ]

1025 AU1   En treckt sijn voedsel oock, maer op een   ander wijse;  
  [ ] beter [ ]

1026 AU1 α En Gras of Coren-werck en streckt hem voor geen   spijse.
  β [ ] spijse;
  AP1   [ ] Spijse;

1027 AU1 α [ontbreekt]
  β Daer hoort fijn voeder toe, noch luchter dan de lucht,

1028 AU1 α [ontbreekt]  
  β Hoe noem   ick 't op sijn best?   onnoosele genucht.  
  AP1   [   ] ick't [ ] onnosele [ ]
  AP2   [   ] onnoosele [ ]
  AU3   Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τἀγαθόν. Athen. l. 12.  
  AP3   [   ] 1.onnoosele [ ]
  1. Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τ᾽ ἀγαθόν. Athen. lib. 12.

1029 AU1 α Verquicking aest het hert, en daer 't van   s werelds saken  
  β Dat   voedsel [   ]
  AP1   [ ] Voedsel [ ] 's werelds [ ]

1030 AU1   Gekneust is of gequetst,   daer kan 't vermaeck vermaken;  
  [ ] kan 't maer [ ]

[p. 164]


illustratie

1031 AU1 En die voor sulcke Salv een pottjen   ouerspaert,
  [ ] ouer gaert,
  AP1 [ ] overgaert,

1031 AU1 Heeft wisselick gesorght en wijsselick gesp gespaert.

1033 AU1 Verr van mijn' kinderen zij   'troeckeloos   verquisten,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] 't roeckeloos   [ ]
  AP2 [   ] verquisten:  

1034 AU1 'Khadd beter niet geweest, dan dat sij 't van mij   wisten,
  [   ] wisten:
  AP1 'K hadd [ ] wisten;

1035 AU1 Maer   matelick gespill naer Borsen ma grond en macht  
  AP1 [ ] nuttelick gespilt [ ]

1036 AU1 En heeft noijt wijse   man verwesen noch veracht.  
  AP1 [ ] mann [ ]
  AP2 [ ] man [ ]

1037 AU1 Vier Sonen heeft mij God,   ick 't vaderland geschoncken,  
  AP1 [   ] in't Vaderland [ ]
  AP2 [   ] en't [   ]
  AU3   Gratum est q patriae ciuem populoq dedisti,
Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris,
Utilis et bellorum et pacis rebus agendis.
Plurimum n. intererit, quibus artibus et qbus hunc tu
Moribus instituas. Iuu. 14.
 
  AP3 1.Vier [   ]
  1. Gratum est quod patriae ciuem populoq dedisti, Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris, Utilis et bellorum et pacis rebus agendis. Plurimum enim intererit, quibus artibus et quibus hunc tu Moribus instituas. Iuuen. 14.
  KA [ook] Dedimus, quod famae opponere possis. Iuv.  

1038 AU1 En, soo 't een'   vader voeght, ick derv'er wat   me proncken,
  AP1 [ ] Vader [ ] mé proncken;

1039 AU1 Mijn' sorgen hebben haer door   wetenschapp en deughd  
  AP1 [ ] wetenschap [ ]
  KA   Exultat gaudio pater justi: qui sapientem genuit, laetabitur in eo. 23. Prov. 24. Ζηλωτός, ὄστις ἠυτύχησεν εἰς τέκνα. Eurip. Or.

[p. 165]


illustratie

1040 AU1 Voorspoedelick geleidt tot door de tweede jeughd,

1041 AU1 En   'tsullen Mannen zijn als   ick'er niet sal   wesen,
  [   ] wesen:
  AP1 [ ] 't sullen mannen [ ] ick 'er [ ] wesen;

1042 AU1 Daer zijn mijn' plichten uijt: God, Vader vande   weesen,
  AP1 [ ] Weesen,

1043 AU1 Beueel ick haer bestier, met eene Suss daer toe;  
  AP1 Beveel [ ]

1044 AU1 Daer bidd ick allen voor, als ick voor allen doe:

1045 AU1 Besteden sij het   klein dat ick haer naer kan   laten,  
  AP1 [   ] kleijn [ ] laten  
  AU3   Felix qui potuit indultis indultis potuit feliciter uti  
  Muneribus parcumq modum seruare fruendi. Prud. in Hamartig.
  AP3 2.Besteden [   ]
  2. Felix qui indultis potuit feliciter uti Muneribus, parcumq modum seruare fruendi. Prudent.

1046 AU1 In soeten teer naer neer, in vrolickheid met maten,

1047 AU1 Sij   hebben 't lijdelick, en die 't ons   gunde leeft,  
  AP1 [ ] hebben't [ ] gonde, [ ]

1048 AU1 Die niet te leur en stelt dan die hem eerst begeeft.

1049 AU1 □ Noch staen wij voor mijn' Poort   ('tis onbedacht gesproken,  
  AP1 [ ] ('tis [ ]
  AP3   a.a.  
  KA [geen marginalia]  

1050 AU1 Mijn'   Poorten, most'er staen, of   'twaer mijn woord gebroken)  
  AP1 [ ] Poorten [ ] 't waer [ ]

1051 AU1 Noch staen wij niet   daervoor, ons' oogen zijnder   in,  
  [   ] in:  
  AP1 [ ] daer voor, [   ]

[p. 166]


illustratie

1052 AU1 'Tzijn Heckens,   vreemdeling, en dat heeft oock   sijn' sin:
  AP1 'T zijn [ ] Vreemdeling, [ ] sinn.
  AP2 [   ] sijn' sin;

1053 AU1 'Tis open deuren-werck;   'tgelaet van alle   vromen,
  AP1 'T is [ ] 't gelaet [ ] Vromen,

1054 AU1 Die in haer blancke hert voor geen gesicht en schroomen,

1055 AU1 Voor geen' getuijgheniss van da wat daer werdt gedacht,

1056 AU1 Of in   ontfangheniss of in   geboort gebracht;  
  AP1 [ ] ontfangheniss, [ ] gebraoort [ ]

1057 AU1 Want als de   buijten-stoff   is 't voeder van haer' rocken,  
  AP1 [   ] is't [ ]
  AU2 Want, [ ] buijten-stoff,   [   ]
  AP2 Want [ ] buijten-stoff   [   ]
  KB Want, [ ] buyten Stoff,   [   ]

1058 AU1 En of ghij op het   werck van binnen   opgetrocken,  
  AP1 [   ] op getrocken,  
  AU2 En, of [   ]
  AP2 [   ] werck, [   ]

1059 AU1 Of op den   wijzer siet, sij slaen altoos op een:  
  AP1 [ ] wijser [ ]

1060 AU1 Maer sulcken   uij uer-werck is, God weet het, niet gemeen:  
  AP1 [ ] uerwerck [ ]

1061 AU1 Mij, bidd ick, dat het voor wat   open hertighs strecke,  
  AP1 [ ] openhertighs [ ]

1062 AU1 Dat hier en daer een' Poort gescheurt is tot een hecke,

1063 AU1 En dat het op het hert des   meesters   werd' gepast.  
  AP1 [ ] Meesters   werdt [ ]
  AP2 [   ] werd' [ ]

1064 AU1 Twee   poorten seggen meer: onthael ick vriend of gast,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] Poorten [ ]

[p. 167]


illustratie

1065 AU1 Ten is niet door een' deur,   'tis door twee twee open'   deuren;
  [   ] deuren,
  AP1 'Ten [ ] 't is [ ] deuren:

1066 AU1 Den ruijmen ingangh thoont wat binnen sal gebeuren,

1067 AU1 En dat de vrienden op mijn brood en op mijn' wijn

1068 AU1 Niet half, niet heel, niet eens, maer tweemael welkom zijn.

1069 AU1 Komt ijemand tegens mij het blaedjen om te keeren,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ]

1070 AU1 En seght, twee Deuren op? daer wilmen ons bij leeren,

1071 AU1 Dat, als   'top scheiden komt, twee   lanen open staen,  
  AP1 Dat [ ] 't op [ ] Lanen [ ]

1072 AU1 En dat ick tweemael heet mijn' gasten henen   gaen;
  [ ] gaen,

1073 AU1 Die eens genoodight zijn: dat will ick niet   ontkennen,
  AP2 [ ] ontkennen;

1074 AU1 Aen   man of vrouwen kracht kan ick mij niet gewennen;  
  AP1 [ ] Man of Vrouwen-kracht [ ]
  AP2 [ ] Man [   ]

1075 AU1 D'onheusche   heusigheit, 'tonsinnige geweld  
  AP1 D' onheusche   heusicheit, 't onsinnighe [ ]
  AP2 [ ] heusigheid, [   ]

1076 AU1 Dat op   de soete rij van   vriendschap werdt   mistelt,  
  [ ] de soete kerf [   ]
  AP1 [ ] de soete [   ]
  AP2 [ ] den soeten [   ] vriendschapp [ ] misstelt,
  EP [   ] mis-stelt,

1077 AU1 En hebb ick noijt geloôft: maer wel van ouds onthouden,

[p. 168]


illustratie

1078 AU1   Die willen, laten gaen, die niet en willen, houden.  
  AU3   Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Homer.
  AP3   1.Die [ ]
  Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Hom.

1079 AU1   De   waerd moet gast-vrij   zijn, maer oock de gasten   vrij,  
  AP1   [ ] Waerd [ ] zijn: [ ] vrij;  
  [   ] zijn; [   ]
  KA   Siccat inaequales calices conviva solutus Legibus insanis. Hor. 2. Serm. 6.

1080 AU1   En dien ick soo misdoe verhael' het soo op   mij.
  AP1   [ ] mij;

1081 AU1 α [ontbreekt]  
  β En   'tsal in mij   den lust van wederkeeren   wecken,  
  AP1   [ ] 't sal [ ] de [ ] wedecken,  
  AP2   [   ] den [   ]

1082 AU1 α [ontbreekt]  
  β Daer gulde   vrijheid woont voor komen en   vertrecken  
  AP1   [ ] vrijheit [ ] vertrecken.  
  AP2   [ ] vrijheid [   ]

1083 AU1   □ Mijn' Poorten houd ick   soo verdedight: volght mijn   Laen.  
  [ ] wel [   ]
  AP2   [   ] Laen,  

1084 AU1   Mijn' lanen wederzijds: die moet ghij oock sien staen,
  AP3   a.b.

1085 AU1   Als armen die mijn' vriend omhelsen en onthalen.

1086 AU1   Doch Armen spreken niet: dees' konnen oock geen' talen:

1087 AU1   Maer d'   ander   menschlickheit, het Lacchen, is haer' gaef.  
  [   ] menschlickheid, [ ]
  AP1   [ ] ander' [   ]

1088 AU1   DVerstaet ghij dat   gelach? lett op het groene gaef  
  AP1   [ ] gelacch? [ ]
  AP2   [ ] gelach? [ ]

[p. 169]


illustratie

1089 AU1 Der Linden, mijn geboomt, en eertijds mijn' Laulieren Laurieren,

1090 AU1 Die haren koelen pracht als wasche Toortsen cieren,

1091 AU1 En denckt,   om kort te   zijn (sij   seluer   zijn niet lang)  
  AP1 [   ] selver   sijn [ ]
  AP2 [   ] zijn [ ]
  KA [ ] (om [ ] zijn: sij   [   ]

1092 AU1 Dat   soo mijn jonghe fluijt   van 'tvoorhouts groene gangh,  
  [ ] wat [   ]
  AP1 [   ] van't Voorhouts [ ]

1093 AU1 Op niewe noten peep, van dese staet te pijpen;

1094 AU1 En, soo ick mijn vernuft noch eens   bestond te slijpen,  
  AP1 [ ] begstond [ ]

1095 AU1 Dat Hofwijck en   Den Haegh te   s[xxx]n souden gaen,  
  AP1 [ ] den [ ] samen [ ]

1096 AU1 Of, waer den Haegh de   Son, dat   [xxx]wijck waer de   maen.  
  AP1 [ ] Sonn, [ ] Hofwijck [ ] Maen.
  AP2 [ ] Son, [   ]

1097 AU1 De Stammen zijn gelijck, de   sc[xxx]uwende kruijnen
  AP1 [ ] schaduwende Kruijnen

1098 AU1 Zijn hier, soo wel als daer,   als [xxx]elijck begraesde duijnen.  
  Staen [   ]
  AP1 [   ] gelijck [ ]

1099 AU1 Hier in gaet Hofwijck   voor,   dat i[xxx] et Haegsche Pand  
  [   ] in 'tsGrauen Haegsche [ ]
  AP1 [ ] voor;   in 't s Gravenhaegsche [ ]

1100 AU1 Niet meer als   Linden hout   bij   Linden is geplant,  
  Is niet [   ] bij/om Linden hout [ ]
  [   ] bij   [   ]
  AP1 [   ] Linden-hout [ ] Linden-hout [   ]

[p. 170]


illustratie

1101 AU1 En dan een' steene buert, daer   mensch en Peerd en   wagen
  AP1 [ ] Mensch [ ] Wagen

1102 AU1 De vlugge fluijtertjens den soeten   Haegh uijt   jagen.
  AP1 [ ] Haeg [ ] jagen:

1103 AU1 Danck hebb' het vuijl gewoel van Wagen,   mensch en   Peerd;
  [ ] Mensch [ ] Peerd:
  AP1 [   ] Peerd;

1104 AU1 Sij   jagen Hofwijck toe dat Hofwijck meest vereert.  
  AP1 [ ] jaghen [ ]

1105 AU1 De Goudvinck is   van 'tminst, de Kneu, de Spreew, de Lijster,  
  AP1 [ ] van't minst, [ ]

1106 AU1 Hier sitt de Nachtegael en gorgelt met sijn' vrijster,

1107 AU1 De Koeckoek slaet de maet, en roemt van sijn bedrijf,

1108 AU1 In volle vrijheid, want de Land-heer heeft geen wijf:

1109 AU1 In Sté en doet hij niet dan Mans en   vrouwen tergen,  
  AP1 [ ] Vrouwen [ ]

1110 AU1 En menigh   lacht'er om   die sijn haer staet te bergen.  
  [   ] diens haeren staen [ ]
  AP1 [ ] laccht'er [   ]

1111 AU1 Hier danst dat vlu vrije volck van d' een' op d'   ander' tack,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] ander [ ]

1112 AU1 En, is't de   linden moe, het kiest een ander   dack
  AP1 [ ] Linden [ ] dack,

1113 AU1 Een dack van   Elsen   tack reis-mantel   mijner Linden,  
  [   ] loof [ ] van die [ ]
  AP1 [ ] Elsen-loof, [   ]

1114 AU1 Dies' in haer' eerste   jeughd   beschermden voorde winden,  
  AP1 Die s' [ ] Jeughd   beschermde voor de [ ]
  AP2 [   ] beschermden [   ]

[p. 171]


illustratie

1115 AU1 Beschutt'en voor   noordoost, beschermden voor   noordwest,  
  [   ] Noordoost, behoedden [   ] Noordwest,  
  AP1 Beschutte [ ] Noord-Oost,   [opengelaten]   [ ] Noord-west,  
  AP2 Beschutten [   ] behoedden [   ]

1116 AU1 En doen noch dagelix   daertoe haer niewe best.  
  AP1 [ ] daer toe [ ]

1117 AU1 Heilsamen   Elsen tack, wie soud' u konnen derven?  
  AP2 [inspringen]  
  KA [ ] Elsen rack, [ ]

1118 AU1 Ghij doet ons vreughd en baet in   leuen en in   steruen;
  AP1 [ ] leven [ ] sterven;

1119 AU1 Uw   leuen streckt voor muer, met een, en voor   tapijt.
  AP1 [ ] leven [ ] tapijt:

1120 AU1 Ghij houdt ons' paden warm en   koel naer   eisch van tijd.
  Uw   leuen   houdt ons   [   ]
  [   ] geeft [ ] warmt en   koelte [ ] den   tijd.  
  AP1 [ ] leven   [   ]  
  AP2 [   ] koelte, [   ] tijd,  
  KA [   ] warmt, [   ]  

1121 AU1 Uw do En altijd sti louwe warmt en altijd still verkoelen;

1122 AU1 Uw doode beenderen verquicken ons   geuoelen,
  AP1 Uw' [ ] gevoelen,

1123 AU1 Als 't ijs   en   sneew   verdooft: het is een meerder goed,  
  AP1 [   ] Sneew   [   ]
  KA [ ] on   [ ] verdooft, [ ]
  KB [ ] en   [   ]

1124 AU1 Gestoruen goed te   doen dan menigh mensche doet.  
  AP1 Gestorven, [   ]
  KA [   ] doen, [ ]

1125 AU1 Maer branden is te wreed voor sulcken dienst van   leuen;
  AP1 [ ] leven,
  AP2 [ ] leven:

[p. 172]


illustratie

1126 AU1   Daer is   een' minder pijn, die u niew   leuen genen  
  AP1   [ ] een [ ] leven geven  
  EP   [ ] een' [   ]

1127 AU1   Of'toude lengen kan: ghij leent uw'   lieuen romp,  
  AP1   Of't oude [ ] lieven [ ]

1128 AU1   Tot schip en goeds  
  Daer   schip en goed aen   hangt, tot booren van   een pomp,  
  AP1   [ ] Schip [ ] hanght, [ ] een' [ ]

1129 AU1   Tot booren van een  
  Van kokers onder aerd, daer wateren door   sluijsen
  AP1   [ ] sluijsen,

1130 AU1   Spijt Roomens   metsel-werck, en   brussels loode buijsen,  
  α [   ] Brussels [ ]
  AP1   [ ] Metsel-werck, [   ]

1131 AU1 α [ontbreekt]  
  β Daer   klinckaert, en Arduijn en Coper moet vergaen,  
  AP1   [ ] Klinckaert, [ ]

1132 AU1 α [ontbreekt]  
  β Daer stadigh lappen   en weer niew verboeten aen,  
  [ ] is en [ ]

1133 AU1 α En daer herleeft uw   koelt, en daer   onsterft uw   steruen,  
  β Daer   ouerleeft [ ] lijf, [   ]
  AP1   [ ] overleeft [   ] ontsterft [ ] sterven,  

1134 AU1   En daer gerieft ghij kind, kinds kinderen en   eruen,
  AP1   [ ] erven,

1135 AU1   In 'twater stond uw' wiegh, uw'   Doodkist light   in 't vocht;  
  AP1   In't water [ ] Dood-kist [ ] in't [ ]

1136 AU1   Er Daer duijckt ghij, en ontgaet de schenniss van de locht.

1137 AU1   Onsterffelicker lof verdienen noch uw'   stouen,
  AP1   [eerst overgeslagen]  
  [ ] stoven,

[p. 173]


illustratie

1138 AU1 Onsterffelicker   pen dan dese   magh se louen,  
  AP1 [ ] penn [ ] maghse loven;  
  AP2 [ ] pen [   ]

1139 AU1 Mijn' uijtspraeck schiet te kort, wanneer ick   ouerslae,
  AP1 [ ] overslae,

1140 AU1 Wat winst is   bij verlies, wat voordeel is   bij   scha,  
  [ ] door [ ] door   [ ]
  AP2 [   ] scha.  

1141 AU1 D' ondanckbaer eiEickenstam en laet sich maer eens   houwen,
  AP2 [ ] houwen;

1142 AU1 Uw kan ick hondert mael behouwen en behouwen.  
  U [ ]

1143 AU1 Behouwen? dat's niet   all. ghij   leuert goed voor quaed,  
  AP1 [   ] levert [ ]
  KA [ ] al, [   ]

1144 AU1 Ghij   voedt die u   verdoet, ghij segent die u slaet,  
  AP1 [ ] voet [ ] verdoed, [ ]
  [ ] voedt [ ] verdoet, [ ]

1145 AU1 En die den lu de vreughd will sien van dickwils niewe   telgen
  AP2 En, [ ] telgen,

1146 AU1 En   neemt niet als de moeijt van wreed zijn en   verdelgen.  
  [ ] neem [   ]
  AP2 [   ] verdelgen;  

1147 AU1 'Tonthoofden geeft de winst: waer is dat noch gehoort?  
  AP1 'T onthoofden [ ]

1148 AU1 Meer kinders dienen mij, hoe ick meer ouders moord.

1149 AU1 □ De   muer van mijn Voorhout, of van mijn' twee   voorhouten,  
  [ ] wand [   ]
  AP1 [   ] Voorhouten,  

[p. 174]


illustratie

1150 AU1 Zijn tamelick voldaen: maer u verveelt mijn   kouten,  
  Zijn noch  
  Is noch maer half voldaen: [   ]
  AP1 [   ] ko[xxx]uten,  

1151 AU1 Niewsgierigh wandelaer: soo swijgh ick van het groen  
  AP1 Niews-gierigh [ ]

1152 AU1 Van Haegh en Meijen-Boeck, die hier de plichten doen

1153 AU1 Van   wallen hoogh en dicht, van vriendelicke muren,  
  AP1 [ ] Wallen [ ]

1154 AU1 Die mij het vrij gesicht bepalen van mijn' buren,

1155 AU1 Die   maertje knelis oogh onthouden uijt mijn   Grond,  
  [   ] grond,  
  AP1 [ ] Maertje Knelis [   ]

1156 AU1 Als   off daer tuschen ons een' steenen   heining stond.  
  [ ] off'er [   ]
  AP1 [   ] heiningh [ ]

1157 AU1 Verganckelicke kalck en kon mij maer bevrijden;

1158 AU1 Dit eewighe kan   beij; ver bevrijden en   verblijden;
  [   ] verblijden.
  AP1 [ ] beij, [ ] verblijden:

1159 AU1 In een woord segh ick 't all;   'tis 'toorbaerlijxte schutt,  
  AP1 [ ] 't is 't oorbaerlickste [ ]

1160 AU1 Dat schoon en dienstigh is, en aengenaem en nutt.

1161 AU1 □ Nu rechts of   slinx gewent: of quellen u de   bochten
  AP1 [ ] slinghs gewent; [ ] Bochten

1162 AU1 Die dese wereld laeckt en d' oude tijden sochten?

1163 AU1 Leght beider redenen in d' een' en d' ander'   schael;
  AP1 [ ] Schael;

[p. 175]


illustratie

1164 AU1 Wij hebben veel gelijx, maer min als   altemael,
  AP1 [ ] altemael;
  AP2 [ ] altemael.

1165 AU1 Een' langhe rij Voorhouts te samen te sien krimpen

1166 AU1 En sluijten tot een   punt gelijck   des Backers timpen,  
  KA [ ] punt, [ ] de [ ]

1167 AU1 Verheught des   kijckers oogh   all waer het noch soo   dom,  
  [   ] al [   ]
  AP1 [ ] Kijckers [   ] domm,
  AP2 [   ] dom,  

1168 AU1 En in de red'lickheid gaet alle recht voor   krom:
  AP1 [ ] kromm:
  AP2 [ ] krom:

1169 AU1 Maer 'tkrom heeft oock sijn' deughd; en   'tbuijghen vande Steghen,  
  AP1 Maer 't kromm [ ] 't buijgen van de [ ]
  AP2 [ ] krom [   ]
  [ ] krom [   ]

1170 AU1 Ontwalght den   wandelaer van all te langhe   wegen:
  AP1 [ ] Wandelaer [ ] wegen;

1171 AU1 Of, zijn se wat te kort,   het kromte maecktse   lang,  
  [ ] de [   ]
  AP1 [   ] langh,

1172 AU1 En, soo de plaets gebreeckt, de konst is   in 't verlang.  
  AP1 [ ] in't [ ]

1173 AU1 Het een is prijsens waerd, het ander niet te laken;

1174 AU1 Elck een voldoet sijn' smaeck, elck een versnipt sijn   laken,
  AP1 [ ] laken

[p. 176]


illustratie

1175 AU1 Naer   eighen welgevall: eens   was 't een spitsche schoen,  
  AP1 [ ] eigen [   ] was't [ ]
  AU3   Sic voluenda aetas comutat tempora rerum. q fuit in pretio, fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et e contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum laudibus et miro est mortales inter honore.
  AP3 [     ] 1.eens [ ]
  1. Sic voluenda aetas commutat tempora rerum. quod fuit in pretio fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et è contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum Laudibus et miro est mortales inter honore.
  KA [toegev.] Lucr.  

1176 AU1 Nu kon kan een' platte leest, en anders   geen voldoen.  
  AP1 [ ] geen, [ ]

1177 AU1 Eens was de broeck soo   small als mag're menschen   dijen,
  AP1 [ ] small, [ ] Dijen,

1178 AU1 Nu   zij 't soo   goed als   'twill, de mode   wil't niet lijen;  
  AP1 [ ] zij 't [ ] goet [ ] 't will, [ ] wil 't [ ]

1179 AU1 En   'tzij dan   spits of rond, of lang, of ruijm, of small,  
  AP1 [ ] 't zij [ ] spits, [ ]

1180 AU1 Elck weet sijn'   reden voor sijn kostelicke   mall:
  [ ] verwe [ ] Mall:

1181 AU1 De grill rolt als de Tijd: will ijemand Rechter wesen,

1182 AU1 Het   vonniss, ben ick wijs, en salmen hier niet   lesen.  
  AP1 [ ] vonnis [ ] lesen:  
  AP2 [ ] vonniss, [   ]

1183 AU1 'Tzijn smaken; en die staen den vrijen mensche vrij:  
  AP1 'T zijn [ ]

1184 AU1 Laet niemand oordeelen van 's   naesten leckernij:  
  AP1 [ ] [open] [ ]
  AP2 [ ] naesten [ ]

1185 AU1 De rechte dreef is recht, de kromm' heeft oock haer voordeel:

[p. 177]


illustratie

1186 AU1 Dus doen, soo laten doen, is   'tveiligst in mijn   oordeel.  
  Sus [   ]
  AP1 [   ] 't veilighst [   ]
  AP2 [   ] oordeel;  
  KB [   ] veilighst, [   ]

1187 AU1 En die den minsten haet soeckt   inde meeste   rust
  AP1 [ ] in de [ ] rust,

1188 AU1 Vergunn'   een ijeder een sijn' onbesproken lust.  
  [ ] aen [ ]

1189 AU1 □ In   'tpraten vind ick ons   [xxx] hoeckjen om gekropen.  
  AP1 [ ] 't praten [ ] het [   ]
  AP3   b c.  

1190 AU1 Die naer 't Lang Achterom het   korte door will loopen,  
  [ ] Korte [ ]

1191 AU1 Is niet verr   vande   merck [xxx] soo gaet het hier   in 'tgroen.  
  [   ] Merck[xxx] [   ]
  AP1 [ ] van de Merckt: [ ] in't groen.  

1192 AU1 Maer die gelijckeniss en   ka[xxx] mij niet   voldoen
  AP1 [ ] kan [ ] voldoen:

1193 AU1 De Boomen passen best tot   [xxx]oorbeeld van de Boomen.  
  AP1 [ ] voorbeeld [ ]
  KA [ ] voordeel [ ]
  KB [ ] voorbeeld [ ]

1194 AU1 Denckt dat wij   'tschoon Voorhout ten einde zijn gekomen:  
  AP1 [ ] 't schoon [ ]

1195 AU1 Nu volght de Kneuterdijck, en strax de Plaets   daeraen:
  AP1 [ ] daer aen:

1196 AU1 Daer hebb   ick 't. Haghenaer, en treckt het u niet aen;  
  AP1 [ ] ick't. Hagenaer, [ ]

1197 AU1 Noch stoff ick om den prijs: Ghij   leuert niet als Linden  
  AP1 [ ] levert [ ]

[p. 178]


illustratie

1198 AU1 Naer Linden op de rij: hier is wat niews te vinden,  
  KA Na [ ]

1199 AU1 In 'tniewe Pad niew Blad;   veranderingh verheught,  
  AP1 In't niewe [ ] Veranderingh [ ]

1200 AU1 En all dat   sterfflick is kan walgen aen   een' vreughd  
  AP1 [ ] sterff'lick [ ] de [ ]

1201 AU1 Die   euen-stadigh is.   De vriendelixte toonen  
  AP1 [ ] evenstadigh [   ]
  AU3   Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἠ δὲ ποικιλία τεϱπνόν. Plut. de lib. ed.
  AP3 [   ] 1.De [ ]
  1. Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι[-ν] πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἡ δὲ ποικιλία. Plut. de lib. ed.
  EP [ook] Similitudo satietatis mater est in omnibus. Cic. de Inv.

1202 AU1 Vervelen op den duer: het oor **rust op   'tverschoonen,
  AP1 [ ] 't verschoonen,

1203 AU1 En alle   spier begeeft   die niet verpoost en werdt;  
  [ ] lid [ ] dat [ ]

1204 AU1 Veel soets vergalt sich, jae lang kittelen wordt smert.  
  AU3   Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.  
  AP3 2.Veel [ ]
  2. Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.

1205 AU1 Noch is   ons oogh het   viest en keurigst aller leden;  
  AP1 [ ] om [ ] viest, [ ]
  [ ] ons [   ]

1206 AU1 'Twill wisselen,   of 't kreunt;   ja van bevallickheden;  
  AP1 'T will [ ] of't [ ] jae [ ]

1207 AU1 En die de reden soeckt van sijn'   beweeghlickheit
  [ ] beweeghlickheid
  AP1 [ ] beweeghlickheid,

1208 AU1 Sal vinden datse daer en   nauwlix elders leit.  
  AP1 [ ] naulix [ ]

[p. 179]


illustratie

1209 AU1 De niew'   bevallickheid   daer 't hier mé staet te   vleijen  
  [inspringen]  
  AP1 □ [   ] daer't [   ]  
  KA [   ] vleijen,  
  KB [ ] bevallickheit,   [   ]

1210 AU1 Is 'tlieue smaller loouer-groen van   Suijuer' Eschen Meijen.  
  AP1 [] 't lieve loover groen [ ] suijver' [ ]

1211 AU1 Daer valt min schaduws af dan   datmen elders siet:  
  [ ] m'   aende Linden [ ]
  [   ] onder [   ]

1212 AU1 Maer schaduwen   zijn wind, of schaduwen zijn   niet.  
  AP1 [ ] sijn [ ] niet:  
  [ ] zijn [   ]

1213 AU1 Het lichaem maeckt   den man, de stammen zijn de   boomen:  
  AP1 [ ] de mann, [ ] Boomen.  
  AP2 [ ] den man, [   ]

1214 AU1 Als   'top   betalen komt voldoet men met geen' droomen.  
  [   ] de waerd'aen gaet [ ]
  [   ] de waer aen komt [ ]
  AP [ ] 't op   [ ] komt, [ ]

1215 AU1 Stae   bij   taeije Eschen waer:   de waerde van   uw' trouw  
  [   ] taeij' [   ]
  AP1 [ ] bij,   taeij [ ] De [ ] uw [ ]

1216 AU1 Verdiende wel een wat roems dat hier staen proncken souw;

1217 AU1 Maer, is de Vred' in   'tland, ick will se niet verstooren;  
  AP1 [ ] 't land, [ ]

1218 AU1 De   duijuel hael den Krijgh; 'k magh van geen' Piecken hooren,  
  AP1 [ ] Duijvel [   ]
  AU2 Naer Hell toe met [ ]
  Ter Hellen met [ ]
  AP2 NTer hellen [   ]
  AU3   Plaude tuo Marti, miles; nos odimus arma. Ouid. de Rem.
Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib Id. ib. 3.
 
  AU3 3.Ter [   ]
  3. Plaude tuo Marti, miles, nos odimus arma. Ouid. de rem. Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib. 3.

[p. 180]


illustratie

1219 AU1   Die boo dunne Boomen, met een vinnigh ijs'ren blad.

1220 AU1   Als 't aen mijn vonniss stond, hij sat noch op een rad  
  AP1   Als't [ ]

1221 AU1   Die d' eersten Eschen   stam tot sulcken grouwel kliefde  
  AP1   [ ] stamm [ ]
  AP2   [ ] stam [ ]

1222 AU1   En menschen rasernij met wapenen geriefde.

1223 AU1   Blijft Boomen tot der dood, plantsoenen van mijn' hand:

1224 AU1   En, soo u   ouderdom naer menigh   jaer ontplantt,  
  AP1   [ ] ouderdomm [   ]
  AP2   [ ] ouderdom [   ]
  EP   [   ] jaer, [ ]
  KA   [ ] ouderdom, nae' [   ]

1225 AU1   Leert lieuer uw gebeent voor Pijlen en voor Boghen,  
  Leent [ ]

1226 AU1   En   wordt voor tijd-verdrijf geschoten en getoghen,  
  AP1   [ ] word [ ]

1227 AU1   Dan dat ghij   menschen-vleesch soudt scheuren met geweld,  
  AP1   [ ] Menschen-vleesch [ ]

1228 AU1   En trecken uijt het groen in een rood bloedigh veld.

1229 AU1 α [ontbreekt]  
  β 'Tis lang genoegh gedolt in tweemael veertigh jaren  
  AP1   'T is langh [ ]

1230 AU1 α [ontbreekt]  
  β Om eens het den Eschen tack tot   Bijl en ploegh te sparen.  
  AP1   [ ] Bijl en Ploegh [ ]

1231 AU1   Laet noijt de   Son op gaen, God Vader, en God   zoon,  
  AP1   [   ] Sonn [ ] Zoon,  
  AP2   [   ] Son [   ]
  AU3   Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. in Pace.
  1.Laet [   ]
  1. Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. Pac.

[p. 181]


illustratie

1232 AU1   God Gheest, drij-eenigh God, die ons den ouden toon,

1233 AU1   Den   on-toon, 'tvalsch geluijd van Trommelen en   Fluijten  
  AP1   [ ] on-toon valsch [   ]
  AP2   [ ] on-toon, [   ] Fluijten;  

1234 AU1   Van niews opheffen sie van binnen of van buijten,

1235 AU1 α Laet dijn gerechte  
  geterghde wraeck versaetdt zijn   in 't verderf  
  AP1   [   ] in't [ ]

1236 AU1 α Van ons gebuerigh volck,   daer nu dijn heiligh erf,  
  AU2 β Der woluen dien het lust   den onheil van Dijn erf  
  [ ] het [ ]
  AP2   [AP1 onveranderd]  

1237 AU1 α Dijn'   kercke, light gesmoort en in haer bloed versopen,  
  AP1   [ ] Kercke light versmoort [ ]
  AU2 β Dijn   heilig erf te sien: die Sion t' onder wroeten  
  AP2   [AP1 onveranderd]  

1238 AU1 α Haer Conincklicke bloed, en buijten hulp en hopen,  
  AU2 β Om d'   onversadlickheit van goud en bloed te boeten,  
  [ ] onversadlickheid [ ]
  AP2   [AP1 onveranderd]  

1239 AU1 α En buijten trouw en troost voor eewigh schijnt ontdaen,
  AU2 β En steken andermael Jerusalem in brand,
  AP2   [AP1 onveranderd]

1240 AU1 α 'Ten zij ghij met de boos' een   in 'tgericht wilt gaen.  
  AP1   'T en [ ] in't gericht [ ]
  AU2 β En scherend'er den Tuijn die ghij d'er hebt geplantt  
  AP2   [AP1 onveranderd]  

1241 AU1 α □ Daer was ick   ouer Zee: afgrijsen doet mij keeren,  
  AP1   [ ] over [ ]
  AU2 β [doorgehaald]  
  AP2   [AP1 onveranderd]  

[p. 182]


illustratie

1242 AU1 α Van daer een eenigh Heer gesplist is in veel'   Heeren,
  AP1   [ ] heeren,
  [ ] Heeren,
  AU2 β [doorgehaald]  
  AP2   [AP1 onveranderd]  

1243 AU1 α Van daer een' Croon, een' Croon, en noch een' Croon verrast
  AU2 β [doorgehaald]
  AP2   [AP1 onveranderd]

1244 AU1 α Op hoofden is geraeckt daer op sij   weijnigh past.  
  [ ] minder [ ]
  AU2 β [doorgehaald]  
  AP2   [AP1 onveranderd]  
  [ ] niet en [ ]

1245 AU1   Hoe soet   is 't in mijn Laen te komen uijt die stancken!  
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ] is't [ ]

1246 AU1   Wat hebben wij met ernst den Hemel te bedancken

1247 AU1   Voor   'tsachte spiegelen aen   Volckeren, diens quaed  
  AP1   [ ] 't sachte [ ] volckeren, [ ]

1248 AU1   Het onse schier, niet schier, maer verr te   bouen gaet!  
  AP1   [ ] boven [ ]

1249 AU1   □ 'Khebb met den Esch gedaen: Esch-doornen, schooner troncken,  
  AP1   □ 'K hebb [ ]

1250 AU1   Ghij mooght niet ongemeldt mijn   Vier-hoeck om staen proncken.  
  AP1   [ ] Vierhoeck [ ]

1251 AU1   (Dit 's   merckt-veld, of de Plaets, naest   aen 't kort Achterom,  
  [ ] Merckt-veld, [   ]
  AP1   (Dit's   [   ] aen't [ ]
  AP3   d.  
  KA   [geen marginalia]  

[p. 183]


illustratie

1252 AU1 Of aen   de Kneuterdijck) ick heet mij   wellekom,  
  [ ] mijn [   ]
  AP1 [   ] wellkom,  
  AP2 [   ] wellekom,  

1253 AU1 En, vrienden, u met een, die met mijn' taeije traghe treden

1254 AU1 Tot op dit groene Ruijm geduldigh zijt   getreden.
  [ ] getschreden.

1255 AU1 Leent noch wat   lijdsaemheids eer dat wij verder gaen,  
  EP [ ] lijdsamheids [ ]
  KA [ ] lijdsamheits' [ ]
  KB [ ] lijdsaemheits [ ]

1256 AU1 'Tis mogelijck de pijn wat   waerdigh still te staen.  
  AP 'T is mogelick [ ] waerdig [ ]

1257 AU1 Mij dunckt het is een   Plein: een   Pleintjen sult   ghij 't noemen:  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] Pleijn: [ ] Pleijntje [ ] ghij't [ ]

1258 AU1 Maer, daer de waerheid spreeckt, en schroom ick niet te roemen.

1259 AU1 Denckt aen het hoogh gebouw van balcken verr gebrocht

1260 AU1 Dat n geen vervuijl en kent van   Spinnen-webs gedrocht;
  AP1 [ ] Spinnewebs gedrocht:

1261 AU1 Denckt aen het trots gewelf van Hollands   ouw' lands heeren,
  [ ] oude Heeren,

1262 AU1 Daer   dusend menschen daeghs en   dusend in verkeeren,  
  AP1 [ ] duijsend [   ]
  KA [   ] duysend [ ]

1263 AU1 Daer dack, en muren toe, gekropt zijn met den pracht

1264 AU1 Van Spaensche   vendelen bij Wilhem t'huijs gebracht,  
  AP1 [ ] Vendelen [ ]

[p. 184]


illustratie

1265 AU1 α Bij Maurits menighmael, bij Frederick   om   'tbest,
  β [   ] 'tbeste,
  AP1   [ ] om't beste,

1266 AU1 α Bij Wilhem   andermael, God   geue niet voor 't lest:  
  β [ ] andermael. God   [ ] leste:  
  γ [ ] andermael. (God   [ ] leste:  
  AP1   [   ] geve [   ]

1267 AU1 α [ontbreekt]  
  β (Soo 't oijt gebeurde dat de leste van   dien Stam  
  γ Soo [   ]
  AP1   [   ] die Stamm  
  AP2   [   ] dien Stam  
  EP   [   ] die [ ]
  KA   [   ] dien [ ]

1268 AU1 α [ontbreekt]  
  β Den toom   van 'svaderlands bestier te stade quam)  
  AP1   [ ] van't Vaderlands [ ]
  [ ] van's [   ]

1269 AU1   Daer eens het bloedigh jock geschopt en afgesworen,

1270 AU1   En uijt de   Slauernij de   vrijheit is   geboren:
  [   ] vrijheid [] geboren;
  AP1   [ ] slavernij [   ] gebooren;
  AP2   [   ] geboren;

1271 AU1   Daer laest der Pijlen knoop, die op het slippen stond,

1272 AU1   Van niews versekert is in broederlick verbond.

1273 AU1   'Ten is geen   Camertje: 'tmagh wel een' Camer heeten:  
  AP1   'T en [ ] Camertjen: 't magh [ ]

1274 AU1   Maer 'tmagh geen'   kamer zijn: een' Sael is't, die wij weten  
  [   ] Camer [ ]
  AP1   'T en magh [   ]

1275 AU1   Dat bij de grootste staet; een   vloer daer menigh voet  
  KA   [ ] vloer, [ ]

[p. 185]


illustratie

1276 AU1 Den anderen doorwerrt en geen [xxx] belett en doet.

1277 AU1 Maer, brenght de Maet-rij   [xxx]rt, 'k sal 't tot een vloertje maken,  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] voort, [ ] sal't [ ]

1278 AU1 Een   Vloertje bij mijn Plein:   h[xxx] schijnen   stijue   kaken,  
  [   ] [xxx]u schijnen't   [   ]
  AP [ ] vloertje tot [ ] nu [ ] stijve   kaken.  
  EP [   ] kaken;  

1279 AU1 Nu Strack   sullen sij 't niet zijn.   [xxx] at zijn thien roeden vlacks  
  [ ] sullen't slappe [   ]
  AP1 Strax   [   ] wat [ ]
  KA [   ] stappen [   ]

1280 AU1 Op vier of vijf   in 't kruijs?   Vee[xxx], seght ghij,   onder-dacks:
  AP1 [ ] in't [ ] veel, [ ] onder dacks:

1281 AU1 'Tis seker en bekent, maer   dobbel [xxx]oet veel schelen,  
  AP1 'T is [ ] dobbelt doet [ ]
  KA [   ] dobbel [ ]

1282 AU1 En dobbel is   mijn vloer, en tweemael hier de deelen  
  KA [ ] de [ ]

1238 AU1 Van gins het breed en   'tlang: siet vrij mijn Pleintjen aen,  
  AP1 [ ] lang: Siet [ ]
  [ ] 't lang: [ ]

1284 AU1 Daer ghij   staet souden pas twee Hoofsche Salen   staen.  
  EP [ ] staet, [   ]
  KA [   ] staen:  

1285 AU1 Maer   'tschijnt niet. Dat's soo waer, dat ick, die 't hoor te weten,  
  AP1 [ ] 't schijnt [ ]

1286 AU1 Mijn   seluen menighmael de mis-maet hebb verweten,  
  AP1 [ ] selven [ ]

1287 AU1 Mijn'   oogen menighmael   in 'tongelijck gestelt;  
  AP1 [ ] ooghen [ ] in't ongelijck [ ]

[p. 186]


illustratie

1288 AU1 Tot dat ick   'twiss en 't waer van niews hadd   ouertelt,
  AP1 [ ] 't wiss [ ] overtelt,

1289 AU1 En   'tvonniss tegens mijn steegh   onuerstand gestreken.  
  AP1 [ ] 't vonnis [ ] onverstand [ ]
  AP2 [   ] vonniss [   ]

1290 AU1 Doe 't waer was en waer bleef, bestond ick de gebreken

1291 AU1 Van 's menschen oordeel   ('kmeen sijn oog-deel) aen te gaen.  
  AP1 [ ] ('k meen [ ]

1292 AU1 En, dool ick nu noch niet, soo hebb   ick 't doe verstaen.  
  AP1 [ ] ick't [ ]

1293 AU1 Dit Plein is, als ick   zeij, twee Salen; maer twee   Salen
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] seij, [ ] salen

1294 AU1 Met eene kapp   gedeckt; en de die kapp doet ons   dwalen,  
  AP1 [   ] dwalen:  
  KA [ ] bedeckt; [   ]

1295 AU1 Die   Kapp is 't halue rond des Hemels, dat wij sien;  
  AP1 [ ] kapp is't halve [ ]

1296 AU1 En tegens sulcken Kapp wat is dit   Plein, mischien  
  [   ] Plein? [ ]
  AU3   Omnem terrae ambitum ad coeli spatium, puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Consol. Phil.
  AP3 1.En [   ]
  1. Omnem Terrae ambitum ad Coeli spatium puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Cons.

1297 AU1 Een punt in   dusenden van punten doorgesneden.  
  AP1 [ ] duijsenden [ ]

1298 AU1 [ontbreekt]  
  Doe pleitt' ick tegens mij, doe vraeghden ick mijn' Reden,  
  AP1 Is 't wonder dat het krimpt  
  Doe pleit' ick tegens mij, doe [ ]

[p. 187]


illustratie

1299 AU1   Is 't wonder dat het krimpt en klein wordt in ons oogh?

1300 AU1   Is 'twel een stuckjen van een pees tot sulcken boogh?  
  AP1   [] 't wel [ ]

1301 AU1 α Langs die   leer   klom ick op [ontbreekt]  
  β [   ] tot   bouen   all' de buijen  
  [inspringen]  
  AP1   [ ] Leer   klomm [   ] boven   all [ ]
  AP2   [   ] klom [   ]
  EP   [   ] all' [ ]

1302 AU1 α [ontbreekt]  
  β Die 't   zuijden tegens 't Noord,   't oost tegens   'twesten ruijen  
  AP1   [ ] Zuijden [ ] t' Oost [ ] 't Westen [ ]
  EP   [   ] 't [   ]

1303 AU1 α [ontbreekt] en quam tot   bijde   maen,  
  β Bij dagelix krackeel: van daer [   ] Maen,  
  AP1   [   ] bij de   [ ]

1304 AU1   Van daer verbij de   Son, tot daer de Sterren staen,  
  AP1   [ ] Sonn, [ ]
  AP2   [ ] Son, [ ]

1305 AU1   Van daer tot daer Gods   man sijn' heilighe   gedachten  
  AP1   [ ] mann [ ] gedachten,  
  AP2   [ ] man [   ]

1306 AU1   Sijn   lichaem, of sijn' Geest   (hij kon 't niet seggen)   brachten.  
  [   ] brachten  
  AP1   [ ] Lichaem, [ ] (ghij kon't [   ]
  [   ] (hij [   ]
  AP3   2. Cor. 12.2.  

1307 AU1   Ten derden Hemel in; en   't kwas mijn   pleintjen quijt,  
  [ ] 'kwas [   ]  
  AP1   [ ] 'k was [ ]   Pleintjen [ ]  
  KA   [   ] Pleintje [   ]

[p. 188]


illustratie

1308 AU1 Als   of't'er niet en waer.   doe viel ick aen 't verwijt,  
  [   ] verwijt  
  AP1 [ ] of't 'er [ ] Doe [   ]
  AP3   Mundi punctus (neq n. est aliud terra in uniuerso) haec e materia gloriae nrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. l. II. c. 68.
  Hoc est illud punctum, q inter tot gentes ferro et igne diuiditur. o q ridiculi sunt mortalium termini. punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. Nat. qst.
  Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris, puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad Marc.
  AP3 [   ] 2.Doe [   ]
  2. Mundi punctus (neq enim est aliud Terra in uniuerso) haec est materia gloriae nostrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. lib. II. c. 68. Hoc est illud punctum, quod inter tot gentes ferro et igne diuiditur. quàm ridiculi sunt mortalium termini! punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. nat. q. Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad marc.

1309 AU1 Van 's werelds ijdelheid, en, seid ick, sotte menschen

1310 AU1 Besteden wij Besteedt men daer   bene'en dat sorghen en dat wenschen,  
  AP1 [ ] beneên [ ]

1311 AU1 Dat eewigh tommelen aen   sulck'en nietmetall?  
  AP1 [ ] sulcken [ ]

1312 AU1 Is all de werelds kloot niet meer als sulcken ball,  
  [] heel [ ]

1313 AU1 Is 't sulcken balletje?   en als wij 't all besaten,  
  [ ] en, [   ]
  AU3   Plin....

1314 AU1 Met all den   mieren-nest van Croonen en van Staten,  
  AP1 [ ] Mieren-nest [ ]

1315 AU1 [ontbreekt]  
  Waer   'twel een Datje bij het onuijtspreeckbaer   Dit,
  AP1 [ ] 't wel [ ] dit,
  EP [   ] Dit,

[p. 189]


illustratie

1316 AU1   Waer   'twel   besittens waerd? bij   watmen hier besitt?  
  AP1   [ ] 't wel   [   ] wat men [ ]
  EP   [   ] besittens-waerd [   ]
  KA   [   ] besittenswaerd [   ]
  KB   [   ] besittens waerd [   ]

1317 AU1   Mijn' Ziel was soo vernoeght in 't heilighe   vervoeren  
  [   ] geestigh   ommeroeren  
  AP1   [   ] ommeroeren  
  AU3   Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me Imperij noi, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.
  AP3   3.Mijn' [   ]
  3. Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me imperij nostri, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.

1318 AU1   EnVan haer binnenste, en   'theilighe vervoeren  
  Van all haer [   ]
  AP1   [   ] 't heilighe [ ]

1319 AU1   Hiel haer soo vriendelick aen 't dencken wat sij docht,  
  Verwerden haer soo soet   in 't [   ]
  Verwerdden [   ]
  AP1   [   ] in't [   ]
  AU3   Petrarch.  
  AP3   [geen marginalia]  

1320 AU1   Dat ickse pijnelick van   bouen neder   brocht.
  AP1   [ ] boven [ ] brocht:

1321 AU1 α [ontbreekt]  
  β Mij docht sij futselden, en all haer' lusten spraken
  [ ] haere lusten [ ]

1322 AU1 α [ontbreekt]  
  β Van Tabernakelen om hoogh te   mogen maken:  
  AP1   [ ] moghen [ ]

1323 AU1   Soo wel   was 't daer   ick was, en daer se gingh soo slecht.  
  [   ] se [   ]
  AP1   [ ] was't daer se was en [ ]
  KA   [   ] was, [   ]

[p. 190]


illustratie

1324 AU1   □ Nochtans hier is sij weer.   Hoe raken wij te recht?  
  AP1   [ ] hoe [ ]
  EP   [ ] Hoe [ ]

1325 AU1   Eschdoornen,   leeft ghij noch? u liet ick hier beneden;  
  KA   [ ] leest [ ]
  KB   [ ] leeft [ ]

1326 AU1   U komt het   eneijntje toe van   mijn gebroken reden.  
  [ ] eijndje [   ]
  AP1   [ ] einde [ ] mijn' [ ]

1327 AU1   Zijt ghij het wild geboomt daer   'tmannetjen in sat  
  AP1   [ ] 't mannetjen [ ]
  AU3   Luc. 19.3.4.
  AP3   Luc. 19.3.4.

1328 AU1   Om God   in 't vleesch te   sien,   daer leeft wat in uw blad  
  [   ] sien?   [   ]
  AP1   [ ] in't [   ] Daer [ ]

1329 AU1   Dat Sijcomorich lijckt; en 't heeft de d soete luijden

1330 AU1   Die,   lang in d' aerd verrott, noch   leuen in haer' kruijden,  
  AP1   [ ] langh in d'aerd [ ] leven [ ]

1331 AU1   Doen seggen jae en neen; en   'thanght noch inden   Strijdt,
  AP1   [ ] 't hanght [ ] strijdt,

1332 AU1   Dien ick niet scheiden sal: ick neem u soo ghij   zijt.
  KA   [ ] zijt:

1333 AU1 α Half Moerbeij en half Vijgh, half Wijnranck en half   linden,
  AP1 β [ ] Linden,
  KB γ Of als m' u hebben wil, of als ick u kan vinden;  

1334a AU1 α All soom' u doopen will;   ick houd u voor mijn' vrinden,
  AP1 β [ ] soo m' [ ] [ontbreekt]
  KB γ Half Moerbey en half Vijgh, half Wijnranck en half Linden,

1334b AU1 α En vrinden   inden nood; jae die voor   slauen streckt  
  AP1 β [ontbreekt]   [   ] slaven [ ]
  KA   [ ]   mits ghy [   ]
  KB γ Al soo m' u   doopen will, [   ]

[p. 191]


illustratie

1335 AU1 En mijn hoofd met het   uw als   Sonne-schutten deckt.  
  [   ] Parasollen [ ]
  AP1 [   ] Parasollen [ ]
  KB [ ] uw, [ ] Parasollen, [ ]

1336 AU1 Tis aengenamen dienst, soo   lang uw' kruijnen duren:  
  [inspringen]  
  AP1 □ 'T is [ ] langh [ ]

1337 AU1 Maer dat 's   halfjarigh   werck. Dat weten uw' geburen,  
  AP1 [ ] half-jarigh [   ]
  KA [   ] werck: [ ]

1338 AU1 Mijn' bruijne Mannetjens, die tuschen beiden op

1339 AU1 Bij ell voor ell in   'tjaer haer' eewigh nemmer grijsen kopp  
  AP1 [ ] 't jaer [ ]

1340 AU1 Ten hemel   sped spoedigen, om   Somer-son te blinden,  
  AP1 [ ] spoedighen, [ ] Somer-Sonn [ ]
  AP2 [   ] Somer-Son [ ]

1341 AU1 En 't moeijelick geweld van schrale winter-winden
  KA En 't plein te decken voor de schraele winter-winden.

1342 AU1 Te weeren van mijn Plein. Daer hebb ick mij verpraett;
  KA [ontbreekt]

1343 AU1 Sij zijn nu   hondert jaer, en   ouer lang in staet  
  [ ] honderd [   ]
  AP1 [ ] hondert [ ] over langh [ ]
  KA 'K verpraet my: 't is out Hout, en hondert jaer in staet

1344 AU1 Van breede schaduwen, en die van verre   staet
  AP1 [ ] staet,

1345 AU1 Verneemt van Nootdorp af het vierkant Bosch van Masten;

1346 AU1 En   die 'tvan bijds geniet (u meen   ick, lieue Gasten,  
  AP1 [ ] die't van [ ] ick lieve [ ]
  [   ] ick, [   ]

[p. 192]


illustratie

1347 AU1 α Die Coets en Peerden   hier voor Hitt' en koude berght,
  β [ ] of voor de koude berght,

1348 AU1 α Meest voorde spitse   Mugg die warme   hengsten tergt)  
  β Of   [   ]  
  AP1   [ ] voor de [   ] Hengsten terght)  
  KA   [   ] Mdg [   ]
  KB   [   ] Mugg [   ]

1349 AU1   Prijst de voorsichticheid van Hofwijcks dooden stichter

1350 AU1   Die 't ongemack   bevroed' en maeckten 't Beesten lichter,  
  [ ] bevroedd' [   ]
  AP1   [ ] benoodd' [ ] maeckten't [ ]
  AP2   [ ] bevroedd' [   ]

1351 AU1   En menschen   aengenaem gelijck is alle pijn  
  KB   [ ] aengenaem, [ ]

1352 AU1   Die onsen naesten smertt en daer wij vrij af zijn.

1353 AU1   □ Mijn   wandelaer is moe:   'ken kan 't hem niet   verwijten:  
  [   ] ick [   ]
  AP1   [ ] Wandelaer [   ]
  EP   [   ] verwijten  
  KA   [   ] verwijten:  

1354 AU1   Wie   sou sijn' lijdsaemheid   in 't einde niet   verslijten  
  AP1   [ ] soud [ ] in't [   ]
  KB   [   ] verslijten,  

1355 AU1   Op soo veel wild geklaps?   Maer 'tsal haest beter   zijn;  
  AP1   [ ] maer't sal [   ]
  AP2   [   ] zijn:  

1356 AU1   Tot noch toe voed ick hem met   peper en   Azijn
  [ ] peper/olij en Azijn
  AP1   [ ] peper en   Asijn
  KB   [   ] Asijn,

1357 AU1   Tot allerleij Salaet van   sm smakeloose bladen:
  AP1   [ ] smakeloos......
  AP2   [ ] smakeloose bladen;

[p. 193]


illustratie

1358 AU1 Hier neffens light een Bosch dat beter is geladen;  
  AP1 Hierneffens [   ]
  AP3   f.  
  EP Hier neffens [   ]

1359 AU1 Een dat de keel toe lacht; een'   keucken-wilderniss,  
  En [   ]
  AP1 Een [ ] Keucken-wilderniss,  

1360 AU1 Daer 'tfruijt geschotelt staet en maer te grijpen is.  
  AP1 Daer't fruijt [ ]

1361 AU1 Komt binnen, Heer en Vrouw; maer,   Meijt en Knecht, staet uijt, en,  
  [ ] Meijd [ ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] meijd [ ] knecht, [ ]

1362 AU1 Lackeijen, weest gegroett en, Pages, wandelt   buijten.
  AP1 [ ] buijten:

1363 AU1 Voor sulcke   kijckers zijn de sporten van dit heck,  
  AP1 [ ] Kijckers [ ]

1364 AU1 Voor sulcke most mijn' Bors   aen 't kostelick besteck  
  AP1 [ ] aen't [ ]

1365 AU1 Dat desen   Boomgaert sloot in   vijuer-lijcke Grachten.  
  AP1 [ ] Boomgaerdt [ ] vijverlijcke [ ]

1366 AU1 Een woord voor   dusenden, all die maer met gedachten  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] duijsenden, [ ]

1367 AU1 Mijn'   sin'lickheden   rooft is hier soo   wellekom  
  AP1 [ ] sinn'lickheden   [   ]
  EP [   ] rooft, [ ] willekom  

1368 AU1 Als   hamerslagen op een' porceleine   Kom.
  AP1 [ ] hamerslaghen [ ] komm.
  AP2 [   ] kom.

[p. 194]


illustratie

1369 AU1 Nochtans is't open   Hof in dese vier   saletten:  
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] Hoff [ ] Saletten.  
  AP3   f.
  KA [geen marginalia]  

1370 AU1 Maer moet ick Heer en Knecht gelijck aen   Tafel setten?  
  AP1 [ ] tafel [ ]

1371 AU1 Eij, jongh volck,  
  Plant ick voor groot en   klein? Eij, jongh volck,   neemt mijn geld,  
  AP1 [ ] kleen? [ ] neempt [ ]
  EP [ ] klein? [   ]

1372 AU1 En snoept den   Merck-korf uijt, en doet hier geen   geweld.
  AP1 [   ] gewelt.
  AP2 [ ] Merckt-korf [ ] geweld.

1373 AU1 Geweld is, achterbax den   land-heer af te halen  
  [ ] land/Thuijn-heer [ ]
  [ ] land-heer af te   halen  
  AP1 [ ] Landheer [   ]
  KB [   ] haelen,

1374 AU1 Dat weinigh   stuijuertjens met niemands leed betalen,  
  AP1 [ ] stuijvertjens [ ]

1375 AU1 Daer 't   naer den   kooper   wacht. Hier kan mijn soet   verwacht  
  AP1 [   ] koper   [   ] gewacht  
  [   ] verwacht  
  AP2 [ ] voor den   kooper   is: [   ]
  EP [ ] naer [   ] wacht: [   ]

1376 AU1 Van menigh jaer gequeecks onwetens, ongeacht,

1377 AU1 'Tgestolen   beetje zijn van die maer   lu[xxx]t te snoeijen.  
  AP1 'Tgestolen   beetjens [ ] lust [ ] snoeijen:  
  [ ] beetjen [   ]

1378 AU1 Hier kan de dertelheid den teeren   tac[xxx] 'tbloeijen
  AP1 [ ] tack in 't bloeijen

[p. 195]


illustratie

1379 AU1 Soo   ternen, dat hij bloed', en niet en bloeij'   van 'tjaer.
  AP [ ] ternen dat [ ] van't jaer.

1380 AU1 'Twaer beter dat soo   sterft noch ongeboren waer,  
  'Kwenschte [   ]
  Maer 'tkwenste [   ]
  [inspringen]  
  AP1 □ [ ] 'k wenschte [   ]
  KB [ ] wenschte, [ ] sterft, [ ]

1381 AU1 Dan dat ick om een leur van Appelen of Peeren  
  Eer [ ]

1382 AU1 Het vriendelick onthael van vreemden most   ontleeren,
  AP1 [ ] ontbereren,

1383 AU1 En sien suer eer ick   'twist. Neen, vrienden, wie ghij zijt,  
  [ ] 't wist. [ ]

1384 AU1 Die mij een deel vergunt van uw' verloren tijd,

1385 AU1 En komt van uijt den Hagh Haegh tot binnen dese   hagen,
  AP1 [ ] hagen
  EP [ ] hagen,

1386 AU1 Gevolght, of ongevolght; ick   stel 't aen uw behagen,  
  AP1 Gevolght [ ] stell [ ]

1387 AU1 De sleutel van mijn hert is die van desen thuijn;

1388 AU1 Daer is een' vrije   jacht oock   in verpachtten duijn:
  AP1 [ ] Jacht [ ] in't verpachtte Duijn:

1389 AU1 Magh de gebroodde knecht sijns meesters plaets bewaren,

1390 AU1 Ick gunn   hem met de   vreugh de vrucht der volle   jaren,  
  [ ] u [   ]
  AP1 [   ] vreughd [ ] jaren;  

1391 AU1 Pluckt en doet plucken, schuddt en laet u schudden, raept

1392 AU1 En laet u rapen;   denckt, de landheer sitt en   slaept,
  AP1 [ ] denckt den Land-heer [ ] slaept;

[p. 196]


illustratie

1393 AU1   'Tis buijt all wat u lust: spaert maer de teere telgen;  
  AP1   'Tis [ ]

1394 AU1   'Tooft is ten besten;   'thout en kan   men niet   verswelgen,  
  AP1   'T ooft [ ] 't hout [   ] verswelghen;  
  KB   [   ] mijn [   ]

1395 AU1   Die 't   Capital behoudt sorght   voorden interest;
  AP1   [ ] Capitael [ ] voor den Interest;

1396 AU1   Die blijft u op mijn' gunst voor 't naeste jaer gevest.

1397 AU1   Doctoren vanden Haegh,   'tzij t' uwer baet geproken:  
  [inspringen]  
  AP1   □ [ ] 't zij [ ]

1398 AU1   Send ick u Siecken   t'huijs, ick houw mij niet   gewroken;
  [   ] gewroken:
  AP1   [eerst overgeslagen]  
  [ ] t' huijs, [ ] gewroken;

1399 AU1   Mij is geen leed geschiet dat wrekens waerdigh zij,

<
1400 AU1 α Is 't mergen mogelick,   Rhaba'khebb mildelick gegeuen
  β [ ] Rhabarbertje sta bij,  
  [ ] Rhabarbertje/sop stae bij,  
  AP1   [ ] Raehabarbertje [ ]