Hofwijck. Deel 1. Tekst. Deel 2. Apparaat

(2008)–Constantijn Huygens

[p. 67]

Apparaat

[p. 69]

1 Hofwijck r. 1-2824: tekstgenese en varianten

tit.	AU1	hofwijck.
	AP1	hofwyck.
	EP	hofwyck.
	KA	hofwyck // Hofstede van den Heere van Zuylichem onder Voorburgh.
	KB	hofwyck.

1	AU1	Wijck Hof, 'tis Hofwijcks beurt:		'tHof		is	genoegh		beschreuen,
		Naer 'thof is 't Hofwijcks beurt.		[						]
		De groote webb is af; en		[	]		[	]	beschreuen:
	AP1	[	]	't Hof			[	]	beschreven:

2	AU1	Nu	moet het Hofwijck zijn. wie kent den draed			van 'tleuen,
		Eens[					]
	AP1	[			]	van't leven,
	AU3		Omnia q ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. ep de breu. vit.
	AP3	[		]^1.wie [			]
			1. Omnia quae ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. de breu.
	KA	[ook]	Vita quàm sit brevis, simul cogita. Plaut. Most. 3. 2. Οὐκ ἐπίστασθε τὸ τῆσ αύϱιον· ποια γὰϱ ἡ ζωη ὑμῶν; Ἀτμις γάϱ ἐστιν ἡ πϱὸς ὀλίγον ϕαινομένη, ἐπειτα δε ἀϕανιζομένη. Jacob. 4.24.

3	AU1	Hoe		taeij, hoe kort hij is?	De snaer die		helste	luijdt
		[				]	heldste	[	]
	AU2	[	]	kort hij is, hoe taeij?	[				]

4	AU1	Scheidt d' eerste menighmael		het		leuen		van een	Luijt,
		[	]	van		[	]	en van	[	]
	AP1	[			]	leven		[		]

5	AU1	Het zij dan		ouer-reckt,	of met der tijd versleten.
		Verkracht en		[		]
	AP1	[	]	over-recht,	[	]
		[	]	over-reckt,	[	]

6	AU1	'Khebb		ouer-reckt	geweest; maer bend'er deur		gebeten.
	AP1	'K hebb		over-recht	[	]	gebeten:
		[	]	over-reckt	[			]

7	AU1	Op 'tslijten	komt het		aen.	Twee dingen		maken 't	waer;
	AP1	Op 't slijten	[	]	aen:	[	]	maken't	[	]

[p. 70]

8	AU1	Of ick		'tontveinsen		wouw,	mijn' jaren en mijn haer.
		[			]	wou,	[	]
	AP1	[	]	't ontveinsen		wouw,	[	]

9	AU1	En als de snaer begint te ves'len en te			pluijsen
	AP1	[		]	pluijsen,
	AU3		Hoc quod senectus vocatur pauci sunt circuitus anorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Sen. ibid.
	AP3	^2.En [				]
			2. Hoc quod senectus vocatur, pauci sunt circuitus annorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Ib.

10	AU1	Soo staet sij meestendeel		op 'tschielicke	verhuijsen.
	AP1	[	]	op 't schielicke	[	]

11	AU1	Wie	weet of		'tschielicke	verhuijsen deser		ziel
	AP1	[		]	't schielicke	[	]	Ziel
	AP3		Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam es victurum? Cic. Cat. Maj.
			Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi?.....
	AP3	^3.Wie	[						]
			3. Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam esse victurum? Cic. Cat. Maj. Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi? Hor.

12	AU1	Niet voor		mijn	deur en staet? En of 't God soo beviel,
	AP1	[	]	mijn'	[	]

13	AU1	Souw	Hofwijck onberijmt sijn'		meester		ouerleuen?
		Sou	[	]	Stichter		ouerleuen,
	AP1	[				]	overleven,

14	AU1	En wijcken voor 't Voorhout? en		soud	ick mij		begeuen,
	AP1	[	]	soud'	[	]	begeven,

15	AU1	Die anderen mijn'		penn	baldadigh hebb geleent?
	AP2	[	]	pen	[	]

AU1

Met reden eischte men de schuld van mijn gebeent,

[p. 71]

17	AU1	Met reden schreefm'er op: Hier light een		Man begrauen,
		‘[			]
	AP1	[	]	Man begraven,
		[geen onderstreping]
	AP2	[	]	Man [	]

18	AU1	Die meende te volstaen met planten en met		grauen,
		‘[			]
	AP1	[	]	graven,
		[geen onderstreping]

19	AU1	De slechte boeren-konst, en moght de moeijte niet
		‘[	]
	AP1	[geen onderstreping]

20	AU1	Sijn eighen maeckseltjen te cieren met een lied.
		‘[	]
	AP1	[geen onderstreping]

21	AU1	Mijn		steruen weet ick met lang		leuen niet te weeren;
	AP1	[	]	sterven [	]	leven [	]

22	AU1	Maer,		leef ick	noch een' maend;			het Grafschrift will ick keeren,
		[	]	leef/lev'	ick weinigh		meer;	[	]
		[	]	leef	[				]
	AP1	[				]	meer,	[	]

23	AU1	En singhen	wat ick poot, en rijmen wat ick bouw,
	AP1	Singhen	[	]
		en Singhen	[	]

AU1

Eer

dat mijn'

keel verschorr', eer

dat

mijn

Pen

verouw.

[

]

dese

[

]

dese

[

]

AP1

[

]

Penn

verouw'.

AP2

[

]

Pen

[

]

AU3

Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendu est. Sen. d.b.

^4.Eer

[

]

AP3

4. Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendum est. Sen. de breu.

[

]

[

]

25	AU1	Kwill	Hofwijck, als het is,		'kwill	Hofwijck, als 't sal wesen,
	AP1	'K will	[	]	'k will	[	]

[p. 72]

26	AU1	Den		Vreemdeling	doen sien, den Hollander doen lesen.
	AP1	[	]	Vreemdelingh	[	]

27	AU1	Soo	swack is		menschen-werck,	het duert min als papier.
	AP1	[		]	Menschen-werck,	[	]
	AU3		Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, n minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin. [xxx] II ep. 10.
	AP3		Quidquid est hoc temporis futilis et caduci studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.
		^1.Soo	[				]
			1. Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, non minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin II ep. 10. Quidquid est hoc temporis futilis et caduci, studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.

AU1

De tijd slijt struijck en steen: eens salmen seggen, Hier,

29	AU1	Hier		was 't	daer Hofwijck stond, nu Puijn en Queeck en Aerde.
	AP1	[	]	was't	[	]

30	AU1	En dan sal Hofwijck noch staen bloeijen in sijn'		waerde;
		[	]	waerde:

31	AU1	Sijn'	waerde,			sooder oijt ijet waerdighs van mijn' hand
		Ja	[				]
	AP1	Ja,	[				]
	AU3			Si qua fides arti quam longo fecimus usu. Ouid.
	AP3	[			]	^2.sooder [	]
				2. Si qua fides arti, quam longo fecimus usu. Ouid.

32	AU1	De		Jaren	heeft verduert en		ouderdom	vermant.
	AP1	[	]	jaren	[				]
	AP2	[				]	ouderdom	[	]

[]	AU1	[witregels met ‘s-fermée’]
	AP1	[witregels]

33	AU1	In Holland, wat een			land?		Zuijd-holland,	wat een landje!
		[		]	land!		Noord-holland,	[	]
	AP1	[				]	Noordholland,	[	]
	KA	^4.In [							]
			4. Proedium, si poteris, in meridiem spectet, loco salubri: & oppidum validum propè siet, & amnis quà naves ambulent, aut via bona celebrisq;. Cat. de Re Rust:

[p. 73]

34	AU1	In Delfland, wat een' Kleij; in Voorburgh, wat een Sandje!
	KA	[] Rhynland, [	]

35	AU1	De Aen		'tCoets-pad, wat een		spoor! aen 't	water, wat		een Vlied!
		[			]	wegh! [				]
	AP1	[	]	't Coets-pad, [				]	een'[	]
	AP3						a. l
	EP						a.
	KA	[geen marginalia]

36	AU1	Aen all dat lieffelick of vrolick rieckt		off	siet,
	AP1	[	]	of	[	]

AU1

Daer lagh een brockje vets, daer lagh een blockje magers,

38	AU1	Een beetje voor het vee, een treedje		voorde jaghers,
	AP1	[	]	voor de Jagers,

39	AU1	Daer		lagh	dat schickelick gevoeght hadd heel aen een,
	AP2	[	]	lagh,	[	]

40	AU1	Maer van het groote		Spoor verscheiden lagh in			tween:
	AP1	[	]	spoor [		]	tween.
	AP3				a.
	KA	[geen marginalia]

41	AU1	Het		Spoor en vrouw Natuer verstonden hier den and'ren,
	AP1	[	]	spoor [ ] Vrouw [	]

42	AU1	Ten Zuijden lagh de		Kleij:		op 'tnoorderlick	verand'ren
		[	]	Weij:		[ ] 'tNoorderlick	[	]
	AP1	[			]	op't Noorderlick	[	]

43	AU1	Van		Weij in drooghe Kroft, daer deelde		'tspoor	het scheel,
	AP1	[	]	weij [	]	't spoor	[	]
		[	]	Weij [				]

44	AU1	Gelijck		een	Riem een'		man	in op en onder-deel,
		[	]	de	[				]
	AP1	[				]	Mann	[	]
	AP2	[				]	Man	[	]
	KA	[	]	een	[				]

[p. 74]

AU1

In Broeck en Wambas d scheidt. Daer hoefde geen bedencken

46	AU1	Op ijeder deels gebruijck: de		kleij scheen mij te wencken,
	AP1	[	]	Kleij [	]

47	AU1	En raedde		stommeling,	sij was ten Boomgaerd nutt,
	AP1	[	]	stommelingh,	[	]

48	AU1	Mits met een wilde muer gemantelt en		beschutt:
		[	]	geschutt:

AU1

De Kroft en eischte niet als vruchteloose Boomen,

50	AU1	Die sij pas machtigh waer in welgeElste		zoomen.
	AP1	[	]	Zoomen.

51	AU1	Elck heeft sijn' keur voldaen, hier 't		Wilde	daer het		Tam,
	AP1	[	]	Wilde,	[	]	Tamm,
	AP2	[				]	Tam,

52	AU1	En ijeder heeft volbrocht het geen hij		ondernam.
	AP1	[	]	onder nam.

53	AU1	Lett,		ouders,	en lett scherp		op't	keuren van uw' gronden.
	AP1	[	]	Ouders,	[	]	op 't	[	]
	AP2	[inspringen]

54	AU1 *	Veel' hebben sich vergeefs haer kind'ren onderwonden
		Te slepen daerse geen Natuer en leerde gaen,
		Krijghsluijden met geweld gedwongen tot de Vaen,
	*	Veel' hebben sich vergeefs		'tverkrachten	onderwonden
	AP1	[	]	't verkrachten	[	]

55	AU1	Van		kinderen	verstand met ~~mis~~onverstand		getucht,
		[				]	getucht:
	AP1	[	]	Kinderen	[	]	getucht;

[p. 75]

56	AU1	Veel'	hebben wreedelick in eewigh' ongenucht
	AU3		Ψυχῂ βίαιον οὐδὲν ἔμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep.
			Illud in primis testandum est, nihil pcepta atq artes valere, nisi adjuvat naturâ. quapropter ei cui ~~dederit~~ deerit ingenium, n magis haec scripta sunt, qua de agrorum cultura sterilibus terris. quint. Proem. l. 1. Inst. or.
			Malè respondent coacta ingenia: reluctate naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2.
			Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
			Τοσσόν ϱα ϕύσις κϱατεϱώτατον ἀλλων. Opp. 3. de ven.
			Ὅτι καὶ νικᾷν πανταχοῦ ϕαμεν τὴν ϕύσιν. Phil. lib. 1. ab vit. ~~mos~~ Mos.
	AP3	^1.Veel'	[	]
			1. Ψνχῂ βίαιον οὐδὲν ἐμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep. Illud in primis testandum est, nihil praecepta atq artes valere, nisi adjuvante naturâ: quapropter ei cui defecerit ingenium, non magis haec scripta sunt, quam de agrorum cultura sterilibus terris. Quint. procem. l. 5. Inst. Malè respondent coacta ingenia: reluctante naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2. Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
	KB	[ook]	In hoc potissimum sita est hominum felicitas ut quisque ad hoc applicetur, ad quod natura compositus est. Eras. lib. 24 Epist. 5.

57	AU1	Gekluijstert en geboeijt wel draghbare		vernuften
	AP1	[	]	vernuften;

58	AU1	Maer die ondraghbaerlick haer's		leuens	tijd versuften
	AP1	[	]	Levens	[	]

59	AU1	In	on-werck;	dat is werck haer' driften onbevoeght,
	AP1	[]	onwerck;	[	]

60	AU1	Haer'	krachten		ongelijck.		veel' hebben sich verploeght,
	AP1	[		]	ongelijck:		[	]
	AU3		Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus aius ac magnus. Sen. ep. 66.
	AP3	[				]	^2.veel' [	]
			2. Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus ac magnus animus. Sen. ep. 66.

61	AU1	Verweuen	of verschaeft, en geen bedijdt van		allen,
	AP1	Verweven,	[	]	allen;

[p. 76]

62	AU1	Die Staet of		letter-volck,	of Krijghsluij konden vallen,
	AP1	[	]	Letter-volck,	[	]

63	AU1	En zijn 't geluckelick, en		zijn 't	ter eer en baet
	KA	[	]	zijn	[	]

64	AU1	Van		eigen	en gemeen, van		huijsgesin	en staet.
	AP1	[	]	eighen	[	]	Huijsgesinn	[	]
	AP2	[				]	Huijsgesin	[	]

65	AU1	□ Het scheel alsoo gedeelt door mij en door sich		seluen,
	AP1	[	]	selven,

66	AU1	Quamt	op de spaden aen:		mijn	eerste sorgh was,		deluen.
	AP1	Quam't	[	]	mijn'	[	]	delven.

AU1

Noch

was 't

den tweeden

maer: d' eerst'

hadd

wat

anders in,

[

]

de tweede

[

]

meerders in:

AP1

[

]

was't

[

]

had

[

]

68	AU1	Tot	werck hoort		ouerslagh,	tot weldoen goed		versin.
	AP1	[		]	overslagh,	[	]	versinn.
	AP2	[					]	versin.
	AU3		Μελέτη τὸ πᾶν.
	AP3	^3.Tot	[						]
			3. Μελέτη τὸ πᾶν.

69	AU1	Mij		docht	papieren-blad was licht genoegh te		krijgen
	AP2	[	]	docht,	[	]	krijghen,

70	AU1	En daer		bleefs		ruijm	genoegh voor Peper en voor		vijgen
	AP1	[	]	bleef	mij		[	]	vijgen,
		[	]	bleef's		mij	[			]
	AP2	[			]	ruijm	[			]

71	AU1	Of		icks' een' riem		verkladd	en aen mijn' droomen		hing,
		[						]	hing.
	AP1	[			]	verkladd'	[	]	hingh,
	AP2	[	]	ick's[				]	hingh:

[p. 77]

72	AU1	'K ~~Ick~~'K sagh		menigh		misversta[xxx]d,	en redenloosigh		ding
	AP1	[			]	misverstand,	[	]	dingh
	AU3		Hoc ipsum mxum artificium est, in arte sua posse alienis explis uti. Nam rerum oium imperiti, qui uniuscuiusq rei de reb. ante gestis expla petere n possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex eorum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.
	AP3	^4.'K sagh		[						]
			4. Hoc ipsum maximum artificium est, in arte sua posse alienis exemplis uti. Nam rerum omnium imperiti, qui uniuscuiusq rei de rebus ante gestis exempla petere non possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex rerum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.

73	AU1	Der wereld aengesight		mis maken en	onteeren,
		Des werelds aengesicht		[		]
	AP1	[	]	mismaken	[	]

74	AU1	Gelijck een' schoone		vrouw	lijdt van verbrodde kleeren;
	AP1	[	]	Vrouw	[	]

75	AU1	'Ksagh		'schoonste	geld in		'tslijck	geworpen bij		geuall,
		[	]	'tschoonste	[						]
	AP1	'K sagh		't schoonste	[	]	't slijck	[	]	gevall,

76	AU1	'Kvond	allom		niew verdruckt het Kostelicke mall
		[		]	niewen druck van	't	Kostelicke	mall
		[				]	Kostelicker	[	]
	AP1	'K vond	[						]

77	AU1	Dan ick hebb		dood	gerijmt, of, mogelick, doen		leuen.
	AP1	[	]	doodt	[	]	leven:

78	AU1	En all dit ongevall wist ick sijn' naem te		geuen:
	AP1	[	]	geven:

79	AU1	'Thiet			Na-docht, soo mij docht; en 't was ~~een~~ gespaert papier,
	AP1	'Thiet			[	]
	AU3			Desperatissimum pfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.
	AP3	[	]	^5.	Na-docht [	]
				5. Desperatissimum perfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.

[p. 78]

80	AU1	'Twas		noch ijet oolickers,		'twas	een	onkundigh fier,
	AP1	'T was		[	]	't was	[		]
	AU3		Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸs τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.
	AP3	[					]^6.een	[	]
			6. Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸς τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.

81	AU1	Een'		stoute		onwetenheid,	die niet en kost als		wagen,
		[	]	stout'		[				]
	AP1	[			]	onwetenheit,	[	]	waghen,
	AP2	[			]	onwetenheid,	[				]

82	AU1	Om dat sij		lieuer	wouw niet		twijffelen	dan		vragen.
	AP1	[	]	liever	[	]	twijfelen	[	]	vraghen.

AU1

Ick twijffelden en vraegde, en leij mijn' rouwe stoff

AU1

Voor ooghen die ick wist met vollen danck en lof

85	AU1	Stoff als de mijne		was, te	hebben helpen		keuren,
	AP1	[				]	keuren
	AP2	[	]	was te	[			]

86	AU1	En oorbaerlick		versnijên,	niet		snipperen	noch scheuren.
	AP1	[	]	versnijên;	[	]	snipperen,	[	]
	EP	[	]	versnyen,	[				]
	KA	[	]	versny'n,	[				]

87	AU1	Maer all mijn recht was mijn, ick hiel een woord in		'tvat;
	AP1	[	]	't vat;

88	AU1	De		land-heer hadd	wat		wils,	en o d' onderwijser wat.
	AP1	[	]	Land-heer had	[				]
	AP2	[				]	wills,	[	]

89	AU1	De Konst leed geen		geweld,	maer liet sich wel wat recken
	AP1	[	]	gewelt,	[	]
		[	]	geweld,	[	]

AU1

Ter liefde van mijn' lust. En soo van dusend trecken

[p. 79]

91	AU1	Bleef d' een en d' ander		staen,	en van dat af en aen
		[	]	staen.	[	]
	AP1	[	]	staen;	[	]
	AU2	[	]	vast.	[	]
	AP2	[	]	vast;	[	]

92	AU1	Bleef ijet lichamelijx		in 't	swart en 't witte		staen,
	AP1	[	]	in't	[	]	staen;

93	AU1	Een ding dat Armen hadd en		Schouderen	en		Beenen,
	AP1	[	]	schouderen	[	]	beenen,
		[				]	Beenen,

AU1

Een redelick gestell van 't hoofd af tot de Teenen,

95	AU1	Soo veel mij duncken moght. En nu stond Boom		voor		Boom
		[	]	aen		[	]
	AP1	[			]	Boom,

96	AU1	Daer Boom		voor	Boom sou staen; nu gingh ick inden toom
		[	]	aen	[	]

97	AU1	Van voor-raed en bescheid,		en	hoe		het nae		moght	schicken,
		[	]	en,	[	]	't sich nae		[		]
	AP1	[						]	mocht	[	]
	AP2	[						]	moght	[	]

AU1

Ick hiel mijn' plicht voldaen met gissen en met micken.

99	AU1	Soo	verr gaet menschen-macht in allerleij		belang,
	AP1	[		]	belang;
	AP2	[inspringen]
	AU3		Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur. quod vitium effugere q volet (oes a. velle debent) adhibebit ad considerandas res <et> tempus et diligentiam. Cic. l. off.
	AP3	^1.Soo	[			]
			1. Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur; quod vitium effugere qui volet (omnes autem velle debent) adhibebit ad considerandas res et tempus et diligentiam. Cic. l. off.
	KA	[ook]	Agere volentem semper meditari decet. Auson.

100	AU1	Beraden,		ouerslaen	sijn' volle stade lang,
	AP1	[	]	overslaen	[	]

[p. 80]

101	AU1	Meer eischt men hem vergeefsch. maer		'tlang	heeft oock sijn'		stade
		[				]	maten:
	AP1	[	]	't lang	[			]

102	AU1	Die lang doen kan en		magh	moet oock eens konnen laten:
	EP	[	]	magh,	[	]

103

AU1

ouerdencken

goed,

het

ouer dencken

niet.

Is 't

ouerdencken

[

]

AP1

[

]

overdencken

[

]

over [

]

niet:

[

]

^2.het

[

]

2. Appelles dixit, omnia sibi cum Protogene paria esse, aut illi meliora. Sed uno se praestare, quod manum de tabulo nesciret tollere: memorabili praecepto; nocere saepe nimiam diligentiam. Plin. 35.10.

104	AU1	Hij siet sijn		seluen	uijt		di[xxx]	all te lang		door siet,
	AP1	[	]	selven	[	]	die	[	]	doorsiet:

105	AU1	Ons oogh verdrinckt in		'twerck	daer 't moed in is geswommen,
	AP1	[	]	't werck	[	]

106	AU1	En ons vernuft		beswijmt	gelijck die, hoogh gekolommen,
	KA	[	]	beswijmt,	[	]

107

AU1

Met schrick te rugge sien, en weten niet waer heen,

108	AU1	Om hals en been geheel te brengen		tot	bene'en.
		[	]	naer	[	]

109	AU1	Soo		raecktmen	bijster	's	weeghs in 'tsoecken	van		veel wegen,
	AP1	[	]	raeckt men	[	]	weegs in't soecken	[	]	veel' weghen,

110	AU1	En daer en komt geen end van stadigh			t' ouerwegen,
		[		]	ouerwegen:
	AP1	[		]	overwegen:
	AU3		Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ῆμῖν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo.
	AP3	^2.En[				]
			2. Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ἡμῶν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo

111

AU1

En Die altijd willen doen en hebben noijt gedaen;

[p. 81]

112	AU1	De schael haer tong	moet eens in 't huijsken		blijuen	staen.
		'T schael tongesken	[				]
	AP1	'T schael-tongesken	[	]	blijven	[	]

113

AU1

□ Doe 't kind geboren was, hoe 't afliep met sijn' luren,

114

AU1

Sijn' swachtels en sijn' wiegh, ~~waer~~ soud' hier wat langer duren

115	AU1	Dan		'tijemand	lusten moght; en van die eerste		jeught
	AP1	[	]	't ijemand	[			]
	AP2	[				]	jeughd

116

AU1

En smaken meestendeel maer ouderen de vreughd:

117	AU1	Vreughd, die de Niewigheid en		Hoop	alleen doen		leuen,
	AP1	[				]	leven,
	AP2	[	]	Hoôp	[			]

118	AU1	Die self den ouderen ten einde		wercks begeuen,
	AP1	[	]	werck begeven;

119	AU1	Waerop		volght		ongeuoel	van wellust, doove plaegh,
	AP1	Waer	op	[	]	ongevoel	[	]
	AU3		Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.
	AP3	^1.Waer	[					]
			1. Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.
	KA	[ook]	Ὑϕοϱῶμαι τὸν κόϱον, ὡς τὸ ἡδὺ λύοντα, καὶ πᾶσιν ἐναντιούμενον τοῖς καλοῖς. Nazianz. ep. 179.

120	AU1	Daervan	ick (ick beken't) mijn		kindsch	gedeelte draegh.
	AP1	Daer van	[					]
	AU3	[		]	kindsch	[		]
							puerile.
	AP3	[		]	^akindsch	[		]
							a. puerile.

121	AU1	□ Nu,		'tkind	is jong geweest, en		'tis	gebracht aen		'tgroeijen,
	AP1	[	]	't kind	[	]	't is	[	]	't groeijen,

122	AU1	Aen		'tbloeijen	metter tijd:		'Khebb	niemand te bemoeijen
	AP1	[	]	't bloeijen	[	]	'Khebb'	[	]

[p. 82]

123

AU1

Met wat het tien jaer lang te queecken heeft gekost:

124	AU1	De		Wijsen	eten		met,	de gecken doen den kost.
	AP1	[	]	wijsen	[				]
	KB	[				]	mé,	[	]

125

AU1

Komt, wijsen, eet met mij, ick sal u niet beswaren

126	AU1	Als met wel-gaere spijs en wel-betaelde		waeren.
	AP1	[	]	waren.

127

AU1

Ick will u Hofwijck doen aenschouwen, of 't te nacht,

128	AU1	Gelijck als		duijuels-brood,	te voorschijn waer		gebracht.
	AP1	[	]	Duijvels-brood,	[	]	gebracht:

129	AU1	Jae meer, ick will het u, en mij oock, doen		betreden
	AP1	[	]	betreden,

130	AU1	Als	waer		ons	gisteren een' gansche eew		geleden
	AP1	Al	[	]	ons'	[	]	geleden:
	AP2	Als	[						]

131	AU1	'Kwill	met kinds kinderen goed deelen voor mijn' dood,
	AP1	'K will	[	]

132	AU1	Als waer ick Grootevaer en twee		drij mael	soo groot.
	AP1	[	]	drijmael	[	]
	AP2	[	]	drij mael	[	]
	KB	[	]	drijmael	[	]

133

AU1

Het wereldsche besitt en is toch niet als droomen,

134	AU1	En		oft	gekomen is, of mogelick te komen,
	AP2	[	]	of't	[	]
	EP	[	]	of'	[	]
	KA	[	]	oft	[	]
	KB	[	]	of't	[	]

[p. 83]

135	AU1	'Ten	is maer binnen ons het ghen' het schijnt of is,
	AP1	'T en	[	]
	AU3		Exigua pars est vite qu nos viuimus. ap. Sen. de breu. vit. c. 2.
			Praeteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est; psens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à pterito relinquatur, et transeat in futuru. Eumen. Paneg. Const.
	AP3	^2.'T[		]
			2. Exigua pars est vitae quam nos viuimus. Sen. de Breu. Preteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est. presens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à preterito relinquatur, et transeat in futurum. Eumen. Rhet. Paneg. Const.

136	AU1	'Tzij	bij voor-sieninghen of bij geheugheniss.
	AP1	'T zij	[	]

137

AU1

□ Dus sal dan Hofwijck zijn, neen (wij zijn hondert jaren

138	AU1	Geboren		nae den	dagh dat wij geboren waren)
		[	]	naerden	[	]
	AP1	[	]	naer den	[	]

139	AU1	Dus sien wij Hofwijck staen: Ten Noorden van		'tgroot	spoor
	AP1	[	]	't groot	[	]

140	AU1	Nae Voorburgh,		'tschoone dorp	(of seght'er,		Steetje,	voor)
	AP1	[	]	't schoone Dorp	[				]
	AP2	[				]	Steedje,	[	]

141	AU1	Da Light een aensienlijck Bosch in mindere gesneden:
	AP3		N.O.P.

142

AU1

Vraeght naerde lengde niet bij Roeden of bij Treden;

143

AU1

Die aenden ingangh staet en siet den uijtgang niet,

144	AU1	En		'teind	is verr genoegh daer		men geen	eind en siet.
	AP1	[	]	't eind	[				]
	AP2	[				]	niemand	[	]
		[				]	'toogh geen	[	]

145	AU1	Een tamme wilderniss van		woest[xxx]	schicklickheden;
	AP1	[	]	woeste	[	]

[p. 84]

146

AU1

Soo noemt sich dit vertreck, ter liefde vande Reden

147	AU1	En	gulde middelmaet, die ick soo waerdigh houw.
	AP1	Een	[		]
	AP2	En	[		]
	AU3			Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον· καλὸν ἡ συμμετϱία. ~~manass.~~ - manass. in Annal.
				Πάντων μέ μέσ´ ἄϱιστα. Theogn.
				Μηδὲν ὑπεϱ τὸ μέτϱον. Anthol. l. 4.
				Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. lib. 2.
	AP3	^3.En	[		]
				3 Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον. Anth. l. 4. Πάντων μέσ´ ἄϱιστα. Theogn. Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. l. 2.

148	AU1	Te		tam	waer all te		stijf,	te wild waer all te rouw,
	AP1	[	]	tamm	[	]	stijff,	[	]
	AP2	[	]	tam	[				]

149

AU1

Daer is wat tuschen tween, dat tweederhands begeeren

150	AU1	Voldoen		kan,		tam	en wild, en dit door dat vermeeren:
	AP1	[	]	kan		tam	[	]
	AP2	[			]	tam	[	]
	EP	[	]	kan,		[		]

151	AU1	Gelijck wat		do etens	dorst, wat		drinckens	honger maeckt,
	AP1	[	]	[open]	[				]
	AP2	[	]	etens	[				]
	KB	[	]	etens,	[	]	drinckens,	[	]

152

AU1

Gelijck lang slapen weckt en lang gewaeck vervaeckt.

153	AU1	□ Den tammen lust voldoen vier wonderlicke			lijen
		[		]	dreven
	AP3		o.p.

154	AU1	Van Eicken		saeghbaer	hout, van Boomen die daer		strijen
		[				]	streuen
	AP1	[	]	saegbaer	[	]	streven

155	AU1	Om dickte		bijder aerd, om hooghten		in de	lucht,
	AP1	[	]	bij der [	]	inde	[	]

[p. 85]

156	AU1	Om		breedte ~~tusschen twee~~	onder weegh en groen en koel gerucht.
		[	]	breedten	[	]

157	AU1	'Khebb saeghbaer	hout genoemt: maer laet het niemand waghen
	AP1	'K hebb saegbaer	[	]

158	AU1	Mijn		Trouw-verlaet	t' ontdoen, mijn'		dreuen	om te saghen.
	AP1	[				]	dreven	[	]
	AU3						Fideïcom.
	AP3	[	]	Trouw-verlaet	[				]
							Fideïcomissum.

159

AU1

Dat 's

Pottgeld, soo men

heet,

siet dit

voor

poot-geld

aen.

Daer's

[

]

AP1

[

]

heet;

[

]

Poot-geld

[

]

[

]

voort

[

]

160	AU1	~~Eens~~ Ick segg' het eew voor eew,		kinds-kinderen,	laet staen,
	AP1	[	]	kinds kinderen,	[	]

161	AU1	En brandt of warmt u niet aen		ho[xxx]	dat ick hiet		wasschen:
	AP1	[	]	hout	[	]	waschen:

162	AU1	Ondanckbaer'	erffeniss en is niet af te		wasschen:
	AP1	Ondanckbaer	[	]	waschen:

163	AU1	Ten minsten moet hij doen het gheen de		Steruer	hiet,
	AP1	[	]	Sterver	[	]

164	AU1	Die 'tleuen	door hem kreegh en van		sijn~~'gun~~	sweet geniet.
	AP1	Die't leven	[	]	sijn'	[	]

165	AU1	Dr Twee dinghen scheid ick uijt,		de	derde moet ick dulden:
		[	]	het	[	]
	AP2	[inspringen]

166	AU1	Onschuldigh Brood-gebreck sal u voor eerst		onschulden:
	AP1	[	]	ontschulden:

167	AU1	Den allerlesten	nood is buijten alle wett;
	KA	En, d' allerleste	[	]

[p. 86]

168	AU1	Gods Coningh heeft sijn maegh met Autaer-brood		ontsett.
	AP1	[	]	ontsett:

169	AU1	Maer welvaert doll gespilt is		verr	van mijn		medooghen,
		[				]	medooghen:
	AP1	[	]	ver	[			]
	AP2	[	]	verr	[			]

170	AU1	Hij		heeft	noijt bijstand waerd die noijt heeft willen		doôghen.
		[	]	is	[			]
	AP1	[				]	dooghen.

171	AU1	H Daer aen		komt		ouderdom van Eicken die		vergaen,
		[	]	volght		[	]	vergaen:
	AP1	[			]	ouderdom [			]

172

AU1

Men spaertse te vergeefs die niet en konnen staen.

173	AU1	Maer,	daer den ouden		stam	ontstaet, staet haest een jonge:
	AP1	Maer	[	]	stamm	[	]
	AP2	[		]	stam	[	]

174

AU1

Soo sal mijn na-kinds kind, schoon ick het niet bedonge,

175	AU1	Gedencken, daer een		man		in 'tvechten	werdt gevelt,
	AP1	[			]	in't vechten	[	]
	AP2	[	]	man		[		]

176	AU1	Dat daet'lick		in de	rij een versch		man	werdt herstelt.
	AP1	[	]	inde	[				]
	AP2	[				]	man	[	]

177	AU1	Oock	staet de wereld soo; die schael moet		euen drijuen;
	AP1	[		]	even drijven;
	AU3		Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.
	AP3	^1.Oock [				]
			1. Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.

178	AU1	Pas soo veel		schepsels	niew verschijnen als		ontlijuen;
	AP1	[				]	ontlijven;
	KB	[	]	schepsel	[			]

[p. 87]

179	AU1	Of		'twaer	een le'eghe		wereld,	daer in wij Borgers zijn,
		[				]	wer'ld,	[	]
	AP1	[	]	't waer	[				]

180	AU1	Of lang		waers', ouerkropt,	geborsten		vande	pijn.
	AP1	[	]	waers' overkropt,	[	]	van de	[	]

181	AU2	Tlest	(dat ick lijden moet) is 'tallgemeene lijden
	AP2	□ 'Tlest	[	]

182	AU2	Van 's		vaderlands bederf.	Staen die bebloedde tijden
	AP2	[	]	Vaderlands verderf.	[	]

183

AU2

In 'teewighe beschick van Gods voorsienigheid:

184	AU2	Moet Holland eens niet zijn, of Niet		zijn, is 'tgeseit
	AP2	[	]	zijn; is't geseit

185	AU2	Bij Diens		sien	seggen is, en		seggen	doen, en heden
		Bij, [	]	sien,	[	]	seggen,	[	]
	AP2	[	]	sien	[	]	seggen	[	]

186

AU2

En morghen 'tselfde punt, dat Holland weer bestreden,

187	AU2	Weer		ouerstreden	zij, weer werdde soo het was,
	AP2	[	]	overstreden	[	]

188

AU2

Doe 't in sijn' kolen smoockt' en smoorden in sijn' ass;

189	AU2	Moet dat rad noch eens om; broeijt Spagnen noch		een		toelegg
		[			]	toelegh
	AP2	[	]	een'		[	]

190

AU2

Van

thienden-penning-dwang,

en leght

het

maer

sijn'

roe

wegh,

[

]

thiende-penning-dwang,

[

]

[

]

AP2

[

]

Thiende-penningh-dwangh,

[

]

haeet

[

]

wegh

191	AU2	Tot dat het onvoorsiens sijn' geesseling		hervatt'
	AP2	[	]	hervatt',

192	AU2	En		drijfv	ons tot den keur van		mutsaerd	en van		rad,
	AP2	[	]	drijv'	[	]	Mutsaerd	[	]	Rad,

[p. 88]

193	AU2	Of van		versworen	trouw en van versaeckt		gevoelen,
	AP2	[	]	vsworen	[	]	gevoelen;
	EP	[	]	versworen	[			]

194	AU2	Sal sich		'tmaraensche	bloed		nogh	eens op 't onse		koelen
		[	]	dat heete	[						]
	AP2	[				]	noch	[	]	koelen;

195	AU2	(God zij genadigher, en		weer		dien		droeuen	dagh)
		[			]	den		[		]
	AP2	[	]	weer'		[	]	droeven	[	]

196	AU2	Dan is mijn will geen		will,		en	als heel Holland lagh,
		[			]	en,	[	]
	AP2	[	]	will;		en	[	]
		[			]	en,	[	]

197	AU2	En waer		'tniet	redelick dat Hofwijck		ouer	end		stond,
	AP2	[	]	't niet	[	]	over	[	]	stond;

198	AU2	Van nu af schrabb ick uijt wat in mijn Testament		stond;
	AP2	[	]	stond:

199	AU2	Als	't	vaderland	vergaet zijn mijn'		voorsorgen uijt,
	AP2	[	]	Vaderland	[	]	voor-sorghen uijt;

200	AU2	'Tis reden dat de vracht versincke met de schuijt.
	AU3		aequum enim jus est, non quo omnes usi sunt, sed quod omnib. latum est. Imperitur aequitas aio, et sine querela mortalitatis tributa pendamus. Hiems frigora adducit: algendum est. aestas calores refert: aestuandum est; intepies caeli valetudinem tentat: aegrotandu est. Sen. ep. 107. Grande solatium est, cum uniuerso rapi. Sen. de prouid.
	AP3	[citaten ontbreken]

201	AU1	□ Soo		zijn 't	vier		dreuen	dan, en altoos weer vier		dreuen,
	AP1	[	]	zijt	[	]	dreven	[	]	dreven,
	AP2	[	]	zijt	[						]
	EP	[	]	zijn 't	[						]

202	AU1	Die		'tBosch	verr en naer bij sijn prachtighst aensien		geuen.
	AP1	[	]	't Bosch	[	]	geven.

[p. 89]

203

AU1

Als ick soo spreken magh, van bijds viermael 't Voorhout,

204	AU1	Van verre		'thooge	groen van		'tMast	en Liesen Hout,
	AP1	[	]	't hooge	[	]	't Mast	[	]

205

AU1

D Breda

vergeue

mij

en oock

~~Bre~~ Den

Haegh

dit roemen,

AP1

[

]

vergeve

[

]

den

[

]

AP2

[inspringen]

[

]

mij,

[

]

Haegh,

[

]

206	AU1	Hier derv ick 't Eickenloof bij 't		Linden-blad	wel	noemen,
						noemen:
	AP1	[	]	Lindenblad	[		]

207	AU1	Daer sien ick niet als		Mast, en Eick,	en Elst en Berck;
		[	]	Mast en Eick	[	]
	AP1	[	]	Mast, en Eick,	[	]

208	AU1	Tot mijnent		'tselue	groen, en		euen 'tselue	werck.
	AP1	[	]	't selve	[	]	even 't selve	[	]

209	AU1	Hier		buijgh	ick voor Breda; mijn' Masten		sijn'	haer' kind'ren:
		[				]	zijn	[	]
	AP1	[	]	buijg	[				]

210	AU1	'Theeft Frederick	belieft sijn Houtgewasch	te mind'ren,
				capitalen
	AP1	'T heeft Frederick	[		]

211	AU1	Om		'tmijne	te versien:		'tzijn Jofferen	van		'tLand,
	AP1	[	]	't mijne	[	]	't Jofferen	[	]	't Land,
	AP2	[				]	't zijn Jofferen	[			]

212

AU1

Mijns Vaders Vaderland, die ick hebb voortgeplant:

213	AU1	'Ksegg Jofferen,	noch eens:		'kmochts'	ed'le wijfjes		noemen:
		[					]	noemen;
	AP1	'K segg Jofferen,	[	]	'k mochts'	[			]

214	AU1	Bredaesche		wijfjes,	jae; maer die ick derve roemen
	AP1	[	]	Wijfjes,	[	]

[p. 90]

215	AU1	Op Hofwijck Haeghs gemaeckt te hebben en		Hofwijs,
		[	]	Hofwijs:
	AP2	[	]	Hof-wijs:

216	AU1	Daer ~~staen~~ warren s' onder een als		ouer groeijde rijs;
		[	]	ouer groeijend [ ]
	AP1	[	]	overgroeijend rijs:

217

AU1

Hier staen sij zedighlick en proncken daer sij stonden,

218	AU1	Does' eerst verhijlickten		aen 't	Sand-schap mijner		gronden.
	AP1	[	]	aen't	[	]	gronden:

219	AU1	Daer staens'		in 't	wild gerucht van kinders kind'ren; hier
	AP1	[	]	in't	[	]

220	AU1	Als		Maeghden,	sonder meid of kinderen getier.
	AP1	[	]	Maegden,	[	]

221	AU1	'Klaet	ijeder		ouerslaen		welck	zijn de liefste gasten,
	AP1	'K laet	[	]	overslaen		[		]
	AP2	[				]	welck'	[	]
	EP	[				]	welck	[	]

222	AU1	Gevolgde of		ongevolgde;	ick derf't niet ondertasten;
		[	]	ongevolgd';	[	]
	AP1	[	]	ongevolgt:	[	]
	AP2	[	]	ongevolgd':	[	]

223	AU1	~~Wij krij~~ Men krijghter sulck' en		sulck'	en houdt sich wel te		vreen,
	AP1	[	]	sulck',	[	]	vre'en,

224	AU1	Maer, heeft uw gast geen' sleep van aenhangh, soeckt'er geen.
	AP1	[inspringen]
		[niet inspringen]

225	AU1	Dit volckjen hebb ick t'huijs gehaelt, als kale wichten,
	AP2	[inspringen]

226	AU1	En vander		jeuchd	gefockt en voor mij leeren swichten.
		[	]	jeughd	[	]

[p. 91]

227	AU1	Neemt dat ick Rhee of Hind gerooft hebb uijt het		Wald,
	AP1	[	]	wald,

228

AU1

En in mijn' wildbaen ruijm en lieffelick gestalt.

229	AU1	Soo ben ick altoos		thuijs,	en	al [xxx]jd bijde Dieren
	AP1	[	]	t' huijs,	[ ]	altijd bij de Dieren,

230	AU1	Die		t'harent	mensch noch Beest, maer mij tot mijnent vieren.
	AP1	[	]	t' harent	[	]

231

AU1

Neemt dat ick uijt Brasil Tapouijers hebb' ontleent,

232	AU1	En blinde		Christenen	met Christen melck gespeent:
		[	]	Heidenen	[	]

233	AU1	'Tis	swart volck, maer dat swart is vell-diep, en van binnen
	AP1	'T is	[	]

234	AU1	Maeck ickse mijns gelijck;		dienstbaer	in blancke sinnen:
	KB	[	]	dienstbaer,	[	]

235	AU1	Soo passens' op		'tgerack	van diese voedt en houdt.
	AP1	[	]	't gemack	[	]

236	AU1	Soo doen mijn' Bruijntjens oock,		mijn'	Wijfjens uijt het		woud,
		[				]	woud:
	AP1	[	]	mijn	[			]

237	AU1	Besiet hoe vriendelick sij		mij	staen en		beluijmen,
	AP1	[	]	moij	[	]	beluijmen:
	AP2	[	]	mij	[			]

238	AU1	Als seidens sij,		landsheer, ~~komt~~	geniet ons' groene pluijmen;
	AP1	[	]	Landsheer,	[	]

239	AU1	Is 't heet, wij keeren u			de furie	vanden	dagh;
		[		]	'tbeswaren	[		]
	AP1	[		]	't beswaren	van den	[	]
	AU3		Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.
	AP3					Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.

[p. 92]

240	AU1	Is 't	koud, wij decken u voor all dat nijpen magh,
	AP1	Is't	[	]

241	AU1	En onse dienstbaerheid en hanght aen geen'		Jaergetijden,
		[	]	Jaergetijden:
	AP1	[	]	Jaer-getijden;

242	AU1	Daer ~~dient~~ dient 'er bij de		maend;	wij konnen doen en lijden
	AP1	[	]	Maend;	[	]

243	AU1	Het rond jaer uijt		end	in met eenerleij gelaet
	AP1	[	]	en	[	]

244	AU1	Wat		Eicken,	'tstercke blad, nauw		'Somers	uijt en		staet.
	AP1	[	]	eicken,	[	]	's somers	[	]	staet;
		[	]	Eicken,	[						]

245	AU1	Jae,	dese trouw munt		uijt	en spant		haer'	fierste krachten
		Ja,	[							]
	AP1	[					]	haer	[	]
	KB	[		]	uyt,	[				]

246	AU1	In 'tfelste van locht,		in 't	langste		van de	nachten:
	AP1	In't felste vande [	]	in't	[	]	vande	[	]

247

AU1

Maeckt staet op vrienden, die op voorspoed niet en gaen,

248

AU1

Maer inden tegenspoed als kop're muren staen.

249	AU1	□ Twee		trouppen	tell ick hier die		sulcken	tale spreken,
		[	]	troppen	[				]
	AP1	[	]	Troppen	[	]	sulcke	[	]
		[	]	troppen	[	]	sulcken	[	]
	AP3							s.s.

250	AU1	En		kruijsweeghs		ouer	een		het	Bosch in vieren breken.
		[						]	mijn	[	]
	AP1	[			]	over	[				]
	EP	[	]	kruijs-weeghs		[					]

251

AU1

Soo most de deeling zijn; dat weet de minste Cock,

[p. 93]

252	AU1	En all dat oijt ontsagh eens		Houemeesters	stock.
	AP1	[	]	Hovemeesters	[	]

253	AU1	Twee schot'len eener Sopp op eene		rij	te schicken?
	EP	[	]	zij	[	]

254

AU1

Daer soud'

een

swanger

vrouws,

jae

bergen af

verschricken;

AP1

[

]

een'

[

]

Vrouw,

[

]

berghen

van verschricken:

[

]

berghen,

[

]

255	AU1	Ten minsten		slaet een den	hongers lust ter neer.
		[	]	slaet het een den	[	]

256	AU1	Soo fier is 't		keelgat	self, soo		maeckt	het oock den		heer.
		[				]	maeckt/speelt [				]
	AP1	[	]	keel-gat	[	]	speelt	[	]	Heer:

257

AU1

Ick swijgh van andere, die oock haer weetjen weten,

258

AU1

En houden haer gebruijck soo kostelick als eten.

259	AU1	□ 'Khebb	dan op		'tCruijs	gepast, gelijck 't de Dis-konst		noemt.
	AP1	□'K hebb	[	]	't Cruijs	[	]	noemt:

260	AU1	En vraeght ghij of		icks	mij met reden hebb		beroemt,
		[				]	beroemt?
	AP1	[	]	ick 's	[			]

261	AU1	Lett		opden ouerhoeck;	ghij vindt hem		naerden	regel
	AP1	[	]	op den overhoeck;	[	]	naer den	[	]

262	AU1	In		euenredigheid	soo vierkant als een tegel:
	AP1	[	]	evenredigheit	[	]
		[	]	euenredigheid	[	]

263	AU1	Dat doet een eicken block, verstaet een		eicken		groen,
		[	]	perck van		[	]
	AP3				t.

264	AU1	Daer Eickjens Nutt, Vermaeck en		Heerlickheid	voldoen;
	AP1	[	]	Heerlickheit	[	]
		[	]	Heerlickheid	[	]

[p. 94]

265

AU1

Hegh-Eickjen

recht en

krom,

dat

alle

seuen

jaren

Hegh-houtje

[

]

om de

[

]

AP1

[

]

kromm,

[

]

seven

[

]

AP2

[

]

krom,

[

]

266	AU1	Haer'		meester	leert hoe soet genieten		is	en sparen,
		Sijn'		[					]
	AP1	[	]	Meester	[				]
	KB	[				]	is,	[	]

267	AU1	(Elck inde middelmaet en		t'sijner eigen		tijd)
		[	]	te	besetten	[	]
		[	]	ten	[		]

268	AU1	Hoe		goed	een Kleedsel is dat dient en niet en slijt,
	AP1	[	]	goet	[	]

269

AU1

Dat, zijnde, warm en koel, niet zijnde, warm kan maken.

270	AU1	Soo doen mijn Eickentjens;		Ick laet den Honds-dagh blaken
	AP1	[	]	[ontbreekt]
	EP	[	]	Ick laet den Honds-dagh blaken

271	AU1	Op 't steilste vanden Noen;	Ick laet het noorder guer
	AP1	[ontbreekt]	[	]
	EP	Op 't steilste vanden Noen;	[	]

272

AU1

Sijn scherpste buijen toe, mijn groene dack en muer

273

AU1

Belett mij wederzijds het sweeten en het beven:

274	AU1	En inde leckernij van dit			staegh-steruend leuen
	AP1	[		]	staegh-stervend leven
	AU3		Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.
	AP3	^1.En [				]
			1. Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.

275

AU1

Hebb ick altoos getelt het dobbele geniet

[p. 95]

276	AU1	Van ijet verheughelix op 't kantjen van		'tverdriet;
	AP1	[	]	't verdriet;

277	AU1	Op	't	kantjen	sonder schroom; soo dat vast and're smaken
	KB	[	]	kantjen,	[	]

278	AU1	Het		gene	mij genaeckt en niet en kan geraken.
	AP1	[	]	ghene	[	]

279

AU1

'Tzij

goede

of quade

Sinn,

ick voel mijn'

voorspoed

bet,

[

]

goed'

[

]

Sin,

[

]

[inspringen]

AP1

□ 'T zij [

]

sin,

[

]

voorspoed

[

]

AP2

[

]

sin,

[

]

280	AU1	Als ijemands tegenspoed		dicht daer bij	werdt gesett.
		[	]	daer nevens	[	]

281	AU1	Ick scheppe geen vermaeck in mijnes naesten lijden;
	AU3		Non qa vexari quemquam est jucunda voluptas,
			Sed quib. ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret, lib. 2.
	AP3	^2.Ick	[	]
			2. Non quia vexari quenquam est jucunda voluptas, sed quibus ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret. lib. 2.

282	AU1	Maer, als hij		'tlijden	moet, soo kan ick mij verblijden
	AP1	[	]	't lijden	[	]

283	AU	In dat		ick 't niet	en lij. Geeft mij een blockje		land,
	AP1	[	]	ick niet	[	]	land;
		[	]	ick 't niet	[			]

284	AU1	Een Eiland als een' vuijst, bezeet van allen		kant.
	AP1	[	]	kant;

285

AU1

Bezeet van sulcken diep, dat op het minste blasen,

286	AU1	Sijn' holle baren stouwt gelijck de		groote	Dwasen,
		[	]	Groote	[	]
	AP1	[	]	groote	[	]

[p. 96]

287	AU1	[xxx]Die met bergh		ouer	bergh ten		hemel	wilden gaen,
	AP1	[	]	over	[	]	Hemel	[	]

288	AU1	En grijpen naer de		Son	en treden op de		maen;
	AP1	[	]	Sonn	[	]	Maen;
	AP2	[	]	Son	[			]

289	AU1	Geeft mij dat		Eiland	rijck van Beemden en van Koren,
	AP1	[	]	Eijland	[	]

290	AU1	Geeft mij een huijs daerin om		Princen	te bekoren,
		[	]	weelde	[	]

291

AU1

Geeft mij Bosch om dat Huijs, en langs mijn steile strand

292	AU1	Oft	opgeworpen hout, of uijt de konst geplantt;
		Of	[	]
	AP1	Off	[	]

293	AU1	Siet mij daer wandelen vrij		van den	brand van 't Zuijen,
	AP	[	]	vanden	[	]

294	AU1	Van		oost en wester	vlaegh en		van de noorder	buijen;
	AP1	[	]	Oost [ ] Wester	[	]	vande Noorder	[	]

295	AU1	Siet mij daer sorgeloos van d' een'		in	d' ander hoeck
	AP1	[	]	en	[	]

296

AU1

Vertreden mijn gepeins, of oock een beter Boeck,

297	AU1	Eens wijsen	mans gepeins, terwijl een' vloot van Zeilen,
	KB	Een wijser	[	]

298

AU1

Die storm en holle zee den anderen toe keilen

299	AU1	En dreighen gangh voor gangh met 's		leuens	lesten krack
	AP1	[	]	levens	[	]
	AU2	Gedreight werdt [				]

300	AU1	Op mijner		stranden	klipp; denckt of ick mijn gemack
	AP1	[	]	Stranden	[	]

[p. 97]

301	AU1	Afsteken		sie		als witt bij		'tswart	van die elende;
	AP1	[					]	't swart	[	]
	AU3		~~Dulce~~ Suaue mari in magno turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. d.l. Curae est sua cuiq voluptas:
			Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid. de Art. 1.
	AP3	^1.Afsteken		[						]
			1. Suaue mari in magno, turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. lib. 2. Curae est sua cuiq voluptas: Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid.
	KA	[			]	als 't wit [				]

302

AU1

Denckt of ick mij rondom, als in mijn' roosen, wende;

303	AU1	Terwijl dat arme volck de handen van		'tgeschrobb
	AP1	[	]	't geschrobb

304	AU1	Van touw en		takel zeer	ten duijst'ren hemel op
	KA	[	]	takel-zeer	[	]
	KB	[	]	takel zeer	[	]

305	AU1	Met kromme knijen streckt:		denckt		of't	mijn' lust verdobbelt
	AP1	[			]	of 't	[	]
	AU3		Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.
	AP3	[		]^2.denckt [				]
			2. Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.

306

AU1

Dat ick soo veiligh sitt, en mijns gelijck soo tobbelt,

307

AU1

Soo dobbelt om sijn lijf. Soo gaet het allerweeghs,

308	AU1	Hoe		naerder	onlust is bij wellust, hoe meer deeghs.
		[	]	dichter	[	]

309	AU1	En soo doet Vrouw		natuer,	in vele van haer' wercken,
	AP1	[	]	Natuer,	[	]

310	AU1	Het wederstrijdighe door		'tstrijdighe verstercken;
	AP1	[	]	't strijdighe verstercken:

[p. 98]

311

AU1

Soo werdt de kelder warm als 't ijs in 'twater leit,

312	AU1	Soo ~~sweet~~ werdt de kelder kout als		buijten 'tveld		verheidt.
		[	]	't	somer veld	[	]
	AP1	[		]	Somer-veld	verheidt:

313	AU1	Soo sitt ick in		mijn Kluijs van Eicken,	in mijn Kluijsje,
	AP1	[	]	mijn' Kluijs, van Eicken,	[	]
	AP2	[inspringen]

314	AU1	In		mijn geuonden	hoeck, mijn		ongeuonden	huijsje:
	AP1	[	]	mijn' gevonden	[	]	ongevonden	[	]

315	AU1	Hoe 'tb buijten bangher brandt,		hoe	koeler en min		bang,
	AP1	[	]	lhoe	[	]	bangh,

316	AU1	Hoe		'tbuijten	wilder waeijt, hoe louwer,		in den	drang
		[	]	't buijten	[				]
	AP1	[				]	inden	[	]

317	AU1	Van blaertjens die ick hoor rondom mij henen		ruijschen,
	AP1	[	]	o ruijschen,

318

AU1

Maer als de baren doen die op mijn' klippen bruijschen,

319

AU1

En doen mij minder leed dan of sij 't niet en de'en,

320	AU1	Om dat ick ongemack verneem en lijde's geen.
	AU3		Meâ sine parte pericli. Lucr. d.l.
	AP3	^3.Om	[	]
			3. Meâ sine parte pericli. Lucr. 2.

321	AU1	Wat scheelt het of mij dit een Bosjen of een Boss		doet?
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	[opengelaten]
	AP2	[	]	doet?

322	AU1	Wie leeft van		ouerschot? de	weide die den		oss	voedt
	AP1	[	]	overschot? De	[	]	Oss	[	]
	KA						Luc. 12.15.

[p. 99]

323	AU1	Is voor hem		all de	werld,	en hondert merghen gras
	AP1	[	]	al de	werl'd,	[	]
		[	]	all'de	[		]
	AP2	[	]	all' de	[		]

324

AU1

En doet hem niet meer nuts dan oft'er niet en was;

325

AU1

En duijsend roeden Houts en sou mij niet niet meer strecken,

326	AU1	Dan		hondert	die mij hier verlustigen en decken.
		[	]	minder,	[	]

327	AU1	Kost ijeder dat verstaen, wat waer de		giericheit
		[	]	giericheid
	AP2	[inspringstreepje, doorgehaald]

328	AU1	In haer holl kaeck-gebeent een schoon gebitt		geleit!
	AP1	[	]	geleit?

329	AU1	Doch werdt mijn'		kleinicheit	geboett met ~~meerder~~ ander voordeel:
		Noch [	]	kleinicheid	[	]
	AP1	[	]	kleinicheit	[	]
		[	]	kleinicheid	[	]
	AP2	[inspringen]

330	AU1	De mensch is altoos mensch;		neemt	rijp en onrijp oordeel,
	AP1	[	]	neempt	[	]
	KB	[	]	neemt	[	]

331

AU1

Neemt sinnen oud of jongh; soo menigh als wij zijn,

332

AU1

Veranderen geeft

vreughd

niet

verand'ren

pijn.

[

]

en,

[

]

verand'ren,

[

]

AP1

[

]

vreughd,

[

]

veranderens

[

]

[

]

verand'rens

[

]

AU3

- Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.

Iucundum nihil est, nisi quod reficit varietas. Syr. Mim.

AP3

^4.Veranderen [

]

4. Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.

[

]

verand'ren

[

]

[p. 100]

333	AU1	Die vreughd		is in mijn'	macht, die pijne kan ick schouwen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is mijn'	[	]
	AP2	[	]	is in mijn'	[	]

334	AU1	Soo haest mijn' keure mij will schijnen te		berouwen;
		[	]	berouwen:
	AP1	[	]	berouwen;

335	AU1	Gelijck		het siecke		lijf	het eene Bedd verveelt,
		[	]	de siecke		man	[	]
	AP1	[			]	man	[	]
	AP2	[			]	man	[	]
	AU3		Sunt enim qdam, q corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. de Tranq.
	AP3	^1.Gelijck [						]
			1. Sunt enim quaedam, quae corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. d. Tranq.

336	AU1	Tot dat hij		'tander	proeft, en dat het niet en scheelt
	AP1	[	]	't ander	[	]

337	AU1	Van		'teerste	sijn gemack.		Soo	ruijl ick Berck voor Eicken,
	AP1	[	]	't eerste	[	]	soo	[	]

338

AU1

En Elst voor Bercken-bosch. Beij kan ick soo bereicken,

339

AU1

Dat dit voor onder, dat voor opper-kleed verstreckt,

340	AU1	Dat		dit als	mantel, dit als Broeck en Wambas deckt.
		[	]	ghen'	[	]

341	AU1	De Bercken staen om mij als Toortsen, die in			kercken
	AP1	[		]	SKercken
	AP3		v.
	KA	[geen marginalia]

342	AU1	Niet half soo dienstigh staen en druijpen op de		Sercken,
	KB	[	]	Sercken;

[p. 101]

343

AU1

~~Witt~~Blanck-stammigh is de

Berck,

gelijck

'twasch

van de

Bije,

[

]

Boom,

[

]

AP1

[

]

was

vande

Bije

AP2

[

]

wasch

[

]

[

]

was

[

]

[

]

wasch

[

]

Bije,

344

AU1

Sijn

h maker

werdt onthaelt; noch

is 'tveel

dat ick 't

sie,

[

]

maker,

[

]

sie;

AP1

[

]

maker

[

]

is't veel

[

]

[

]

maker,

[

]

345	AU1	Soo duijster is't in 't groen, soo groen		is 't inden	duijster;
	AP1	[	]	is 't in den	[	]

346

AU1

Den duijster, daer ontrent de flickerigste luijster

347	AU1	Van		Wolle-weuerij,	die		t'huijs	mijn' muren		deckt
	AP1	[	]	Wolle-weverij,	[	]	t' huijs	[	]	deckt,

348	AU1	Nau voor		een	schaduwe van somer-groente streckt.
	EP	[	]	een'	[	]

349	AU1	Wat magh de sotte konst haer		seluen	onderwinden?
	AP1	[	]	selven	[	]

350	AU1	Haer	uijterste geweld		en is maer	werck van blinden
		[		]	is qualick	[	]
	AU3		Οὐδὲ <ὁ> Σολομὼν ὡς ἕν τούτων. Math. 6.29.
	AP3	^2.Haer [					]
			2. Οὐδὲ Σολομὼν ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.
	KA	[citaat bij r. 352]

351	AU1	Bij		'tminste		bercken-blad,	~~bij~~ den minsten Elsen-tack,
		[			]	Bercken-blad,	[	]
	AP1	[	]	't minste		[		]

352	AU1	Mijn'	muer-tapijten hier, mijn' sold'ring en mijn dack.
	KA	^1.Mijn' [		]
			1. Ουδὲ Σολομων ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.

[p. 102]

353	AU1	In dese wonderen bergh ick de		ledigheden
		[	]	soetigheden
		[inspringen]
	AP1	□ [			]

354	AU1	Van mijn' gesnoepten tijd: hier spreeck ick			met	de reden,
	KA	[		]	^2.met	[	]
			2. Commodius nihil est, quam semper cum sapientia loqui. Petron.

355	AU1	Met mij, met		d'eenigheid,	met vrienden		verr	van mij,
	AP1	[	]	d' eenigheid,	[	]	ver	[	]
	AP2	[				]	verr	[	]

356	AU1	Met eewen, goed of quaed, te komen, of		verbij:
	EP	[	]	verbij.

357	AU1	Maer		'tis	altoos geen ernst:		Ick hoorder	oock wel		spreken,
	AP1	[	]	't is	[	]	ick hoord'er	[			]
	AP2	[							]	spreken:

358	AU1	Soo sich een vriend met mij		in 't	groene komt versteken,
	AP1	[	]	in't	[	]

359	AU1	En		opde		prate-banck van zoden daer		geplant
	AP1	[	]	op de		[			]
	AP2	[					]	geplantt
	KB	[			]	praete-banck, [			]

360

AU1

Sijn' uertjens wagen will en helpense van kant.

361	AU1	Laet	een'		gelijckeniss	tot keers-licht van mijn' reden:
		Neemt	[				]
		[inspringen]
	AP1	□ [					]
	EP	[		]	gelickeniss	[	]
	KB	[		]	gelijckeniss	[	]

362

AU1

De Peerel-vischer duijckt tot dat hij gansch beneden

363	AU1	Den Bodem vande Cuijp			die't	zilte		zee-natt	houdt
	AP1	[	]	]	die 't	[	]	Zee-natt	[	]

[p. 103]

364	AU1	Gewisselick	betreedt en als sijn' acker bouwt.
		Geluckelick	[	]

365	AU1	Daer		soeckt	en grabbelt hij naer Oesters, die haer' schalen
		[	]	tast	[	]

366	AU1	En daer sij groot af gaen		sijn'		moeijte kan	betalen:
		[			]	lijfs gevaer	[	]
	AP1	[			]	lijfs-gevaer	[	]
	AP2	[	]	sijns		lijfs gevaer	[	]

367	AU1	Maer		'tis	niet altoos prijs in sulcken Loterij;
	AP1	[	]	't is	[	]

368	AU1	De		nieten	zijn te		veel.	noch is de vischer blij,
		[	]	Nieten	[				]
	AP1	[				]	veel:	[	]

369	AU1	Als baet bij lasten komt, en d'		eene d'ander'		dragen.
		[	]	een den ander'		[	]
	AP1	[			]	draghen.

370

AU1

Die in mijn' groene Meer met mij den brand der daghen,

371	AU1	Of booser weer v be ontsitt, is hier als		opden	grond
	AP1	[	]	op den	[	]

372	AU1	Van een' ontstelde Zee: de baren,		bouen	rond,
	AP1	[	]	boven	[	]

373	AU1	Gaen		als 't	den wind behaeght; beneden is't still water;
	AP1	[	]	als't	[	]

374	AU1	Daer soeck ick		peerelen,	ick en mijn mede-prater;
	AP1	[	]	Peerelen,	[	]

375	AU1	Maer beter		peerelen	dan daer den Indiaen
	AP1	[	]	Peerelen	[	]

376	AU1	Sijn	adem om		verkracht	en hanghts' ons		vrouwvolck aen,
	AP1	Sijn'	[	]	verkracht,	[	]	Vrouw-volck	aen;
	EP	[					]	Vrow-volck	[	]
	KB	[					]	Vrouw-volck	[	]

[p. 104]

377	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die kralen		zijn	maer		kalck,	bij d' onse niet te tellen,
	AP1		[	]	sijn	[	]	kalck:	[	]
			[	]	zijn	[				]

378	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Bij d' onse maer Aijuijn van		schilferen en vellen,
	KB		[	]	schilferende schellen,

379	AU1	Bij d' onse maer Schotsch goed.		Ons'	peerlelen		zijn	puijck
	AP1	[				]	sijn	[	]
		[				]	zijn	[	]
	EP	[	]	Ons	[				]
	KA	[	]	Ons'	[				]

380	AU1		Van deughd of wetenschapp; bei dingen van		gebruijck,
	AP1		[	]	gebruijck;

381	AU1		Die soecken wij		in 't	still,		in 'tgroen	diep ~~onser~~ mijner baren,
	AP1		[	]	in't	[	]	int groen	[	]

382	AU1		Mijn'		zee	van bladeren, die wij wel hooren baren
	AP1		[	]	Zee	[	]

383	AU1		En ruijschen		ouer	ons, maer die ons niet en deert.
	AP1		[	]	over	[	]

384	AU1	Daer		vinden	wij somtijds ijet dat ons sticht		oft	leert;
		[	]	visschen	[				]
	AP1	[	]	vischen	[	]	of	[	]

385

AU1

Daer mischen wij somtijds dat stichten kan of leeren;

386	AU1	Gedachten gaen als wind, en buijtelen en keeren,
	AU3		Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει Thales ap. Laert. lib. 1. Animo nihil n eodem quo intendit momento, peruium est, sideribus velocior. Sen. 2. de Benef.
	AP3	^1.Gedachten [		]
			1. Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει. Thales ap. Laert. lib. 1. Animo nihil non eodem quo intendit momento peruium est, sideribus velociori. Sen. 2. de Benef.

[p. 105]

387

AU1

En springen

oost

uijt

west,

eer dat hij

'tweet,

die denckt,

AP1

[

]

Oost

[

]

West,

[

]

't weet

[

]

388

AU1

Eer dat hij met een oogh of met een oogh-scheel wenckt:

389	AU1	Soo sliptmen			lichtelijck	van		goede	in slechter sinnen,
	AP1	[		]	lichtelick	[				]
	AP2	[					]	goed'	[	]
	AU3		Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et quae ~~suum~~ suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.
	AP3	^2.Soo	[							]
			Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et que suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.

390

AU1

Die dan uijt d' eene webb een' andere verspinnen,

391	AU1	En warren in een' knoop van soete vodderij.
	AU3		Innocuos censura potest pmittere ~~ludos~~ lusus. Mart. 1.5.
	AP3	[geen citaat]

392	AU1	Dat's dan een mis-slagh van		vergeefsche			visscherij,
		[	]	verloren			[	]
	AP1	[			]	Viscscherij,

393	AU1	Een	Schotsche		peerel,	of een'		Oester-schelp	die holl is:
	AP1	Een'	[	]	Peerel,	[	]	Ooster-schelp	[	]
		[					]	Oester-schelp	[	]

394	AU1	Soo komt het dat de mensch strax		wijs en strax weer	doll is:
		[	]	zedigh en strax	[	]

395	AU1	Jae	neemt		van 'tstadigste; 'tschijnt leuend	vleesch en bloed
		Jae,	[				]
	AP1	[		]	van't stadighste; 't schijnt levend	[	]

396	AU1	En		all	de menschlickheid beweeght bij ebb en vloed:
	EP	[	]	all'	[	]

397	AU1	Ernst will getempert zijn,		jock moet het noodigh	wesen:
		[	]	jock wilder onder	[	]

398

AU1

Ick hebb het soo gesien, ick hebb het soo gelesen;

[p. 106]

399	AU1	Wij		zijn	geen' Engelen: de Reden doet haer best,
	AP1	[	]	sijn	[	]
		[	]	zijn	[	]

400	AU1	Maer		'twispeltureloos	en komt niet als		voor 'tlest.
		[				]	op't 'tlest.
	AP1	[	]	't wispeltureloos	[	]	op 't lest.

401	AU1	□ 'Kwill	uijt mijn' Bossjens niet; daer is noch wat te hooren.
	AP1	□ 'K will	[	]

402	AU1	Is 'tmogelick		voorbij, het tuijt noch in mijn' ooren.
		[] 't	mogelick	[	]
	AP1	Is't	[		]

403	AU1	'Kspreek	van geen'		nachtegael;	die heeft'er oock		sijn'	nest,
		'Kspreeck	[							]
	AP1	'K spreeck	[	]	Nachtegael;	[	]	sijn	[	]

404	AU1	En maeckt'er meer		getiers dan all	de vlugge rest:
		[	]	geschals/getiers	[	]
	AP1	[	]	geschals dan all'	[	]

405	AU1	'Kspreeck	van gevogelte met kostelicker		kleeren,
		[		]	Veeren,
	AP1	'K spreeck	[			]

406	AU1	Veel aerdiger		gebeckt	en in		wel langher	kleeren.
	AP1	[				]	veel langer	[	]
	KB	[	]	gebeckt,	[				]

407	AU1	Voor allen noem ick		een,		'knoem Ogeltje	voor all,
		[			]	Utricia	[		]
		[inspringen]
								capitalen.
	AP1	□ [	]	een'		vtricia voor all,

408	AU1	Ons' Swaen, of ons'		Swaenin,	of		hoemens'	heeten sal.
	AP1	[	]	Swaeninn,	[	]	hoemen s'	[	]
	AP2	[	]	Swaenin,	[				]

409

AU1

Die hebb ick hier gehoort, die dunckt mij noch te hooren,

[p. 107]

410	AU1	Die hebb ick		hier gesien de		nachtegalen	stooren,
	AP1	[			]	Nachtegalen	[	]
	KA	[	]	kier [				]
	KB	[	]	hier [				]

411	AU1	Gelijck de		morgenstond	de fierste		sterren	stoort,
	AP1	[	]	Morgenstond	[	]	Sterren	[	]

412	AU1	En houdt alleen het		veld	en vleidt sich met die moord,
	KB	[	]	veld,	[	]

413	AU1	En pronckt met dat		gesagh;	Aensienlixte der Vrouwen,
		[	]	gesagh.	[	]

414	AU1	Aenhoorlixte daer toe; ick		heb't	soo wel onthouwen
	AP1	[	]	hebb't	[	]

415

AU1

Wat dat ghij schoon geschals gemaeckt hebt in dit groen,

416

AU1

In dit still-wilde louw, dat ick't u noch hoor doen,

417	AU1	Noch voor de		waerheid hou,	dat van mijn' beste boomen
	AP1	[	]	waerheit houw,	[	]
	AP2	[	]	waerheid [		]

418

AU1

De beste naer uw' keel mijn Bosch in zijn gekomen,

419	AU1	Noch voor mirakel		hou	hoe	't	mog'lick	is geweest
	AP1	[				]	moge'lick	[	]
	KB	[	]	houw,	[				]

420	AU1	Dat daer gelegert		hebb	soo velerhande Beest
	AP1	[	]	hebb'	[	]

421	AU1	Als		ghijd'er	hebt gelockt; waer d' Olijfanten stonden,
	AP1	[	]	ghij d'er	[	]

422	AU1	Waer Dromedarisen en		kemels	~~plae~~ ruijmte vonden,
	AP1	[	]	Kemels	[	]

423	AU1	Waer d'		Ezel en de Bock, het		Varcken	en den Uijl,
		[			]	Vercken	[	]
	AP1	[	]	Esel [				]

[p. 108]

424

AU1

Want, liegh ick van haer' komst soo valt d' historij vuijl,

425	AU1	Die haer' komst van eertijds op		'tspel	der Griecksche velen
	AP1	[	]	't spel	[	]

426

AU1

De wereld heeft verthoont met min gewelds van kelen.

427	AU1	Maer ick verdien geloof		van		'tvarcken	en den Bock,
		[			]	'tvercken	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	van't Vercken			[	]

428	AU1	Van		d'Esel	en den		Uijl	die uw gesangh betrock;
		[				]	Uijl,	[	]
	AP1	[	]	d'Esel	[				]

429

AU1

Daer hebb ick menighmael getuijgh af moeten wesen,

430	AU1	En schrick'er nu noch voor, en voel mijn haer geresen,
	AP3	^1.En [	]
		En [	]
		[nootcijfer doorgehaald en bij r. 432 gezet]

431	AU1	Als d 't mij te voren komt,		~~dat~~	'tonlijdelick	gehoor
	AP1	[	]		't onlijdelick	[	]

432	AU1	Van Beesten			Mensch-gelijck, dat's,		menschen	sonder oor.
	AP1	[		]	Mensch-gelijck, dat's menschen			[	]
	AU3		Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων --- ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
	AP3	^1.Van	[						]
			1. Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
	KB	[				]	Esels	[	]

433	AU1	Sij staen mij		inden	wegh, sij wegen mij op		'therte,
	AP1	[	]	in den	[	]	't herte,

434

AU1

En, zijn sij onvernoeght, drij vierendeel der smerte

435	AU1	Gevoel ick ruijm en suer: sij wenschen sich		'tgat	uijt,
	AP1	[	]	't gat	[	]

[p. 109]

436

AU1

Ick

wenschte

daer

geen' tang gekent

werdt van

een

Luijt,

[

]

wensch haer

[

]

uijt

[

]

[

]

werdt uijt

[

]

AP1

[

]

dat

[

]

Luijt.

[

]

daer

[

]

437	AU1	Men wenscht haer		in de	Hell; maer ick en ben soo		fel niet,
		[				]	feil niet;
	AP1	[	]	inde	[			]

438	AU1	Daer is		een'	ander Hell,		of die wat naerde	Hell siet,
	AP1	[	]	een	[	]	~~de hell v~~
							of die wat naer de	[	]

439	AU1	De		bouen-aerdsche	Hell, de Hell van misverstand,
	AP1	[	]	boven-aerdsche	[	]
	EP	[	]	boven aerdsche	[	]

440	AU1	Van Kercken-scheuringhen, van twist in		Stadt	en Land,
	AP1	[	]	stadt	[	]

441	AU1	Van		onmin	tuschen Bloed en		swagerschapp	om erf-quaed,
	AP1	[				]	Swagerschap	[	]
	AP2	[	]	onmin	[				]

442	AU1	Dat heden		erf-goed	heet,	en all dat op den		kerf staet
	AP1	[	]	erf-goet	heet;	[	]	Kerf-staet
		[	]	erf-goed	[				]
	EP	[					]	kerf staet
	KB	(Dat heden		erf-goed	heet); [					]

443	AU1	Van tweespalds vuijl		bedrijf;	daer voegense wel bij,
	AP1	[	]	bedrijf:	[	]

444

AU1

'tscheel

is wel gedeelt;

sij

vrolick

en ick

blij.

AP1

[

]

't scheel

[

]

Sij

[

]

blij:

[

]

vrolick,

[

]

445	AU1	Nu is		'tgeselschap	goed, wij sonder haer		gebleuen,
	AP1	[	]	't geselschap	[	]	gebleven,

[p. 110]

446	AU1	Sij sonder ons		gedaen		in 't	soetste van haer		leuen,
		[	]	gegaen		[				]
	AP1	[			]	in't	[	]	leven,

447	AU1	Daer	eewigh	misgeluijd van tweeklancks wreede		snaer
		In't	[		]	snaer.
	AP1	In't eewigh		[			]

448	AU1	'Tis	onbezeffelick,		'tis	grouwelick, maer waer,
	AP1	'Tis	[	]	't is	[	]

449	AU1	Daer zijns'		aen 'thoogste	lot van haer' bevallickheden:
	AP1	[	]	aen't hooghste	[	]

450	AU1	En, als		ick 't ouerslae,			het heeft		deselue	reden,
		[	]	men 't		ouerslaet,	[				]
	AP1	[			]	overslaet,	[	]	deselve	[	]

451	AU1	Goed mengelmoes van smaeck, van reuck, van		verw,	van toon,
	AP1	[	]	Verw,	[	]

452

AU1

Dat is het uijterste van menschen-mog'lick schoon,

453

AU1

Te schouwen met een' haet die niet en is om soenen.

454	AU1	Wat seght ghij,		Casembroot,	die		van 'thoofd tot de schoenen
		[inspringen]
								Capitalen.
	AP1	□ [	]	casembroot,	[	]	van't hoofd [		]
	AP2	[	]	* * *	[				]

455	AU1	Verstand en		wijsheid	zijt, die ick soo veel betrouw,
	AP2	[	]	reden	[	]

456

AU1

Dat ick, wat u mishaeght, voor onbevallick houw;

457

AU1

Dat ick toon toons genoot, en snaer op snaer gespannen

458	AU1	Mijn oor betrecken laet om datse		'tuw		vermannen,
		[			]	vermannen;
	AP1	[	]	't uw		[	]

[p. 111]

459	AU1	Wat seght ghij		van den	aerd van menschen die noch snaer,
	AP1	[	]	vanden	[	]

460	AU1	Noch keel-werck meer en smaeckt dan of het		houdskool		waer,
		[			]	waer;
	AP2	[	]	houtskool		[	]

461	AU1	Wat seght ghij van		uw' luijt,	uw' boogh en uw' Clauwieren,
	AP1	[	]	uw Luijt,	[	]

462

AU1

Die uw' thien vingeren soo weten te bestieren,

463

AU1

Dat, waer ick meester van thien sinnen tot de vijf,

464	AU1	Sij roerden in mij om het mergh van		ziel	en lijf,
	AP1	[	]	Ziel	[ ] lijf;

465	AU1	Is 'twalgelick	gerecht,		is 't	voedsel om vermuijlen?
	AP1	[ ] 'twalgelick	[	]	is't	[	]

466	AU1	Ghij schrickt van		eigen	lof met		eigen	lof te vuijlen;
	AP1	[	]	eighen	[	]	eighen		lof ruijlen:
	AP2	[						]	lof te vuijlen:

467	AU1	Ghij weet het, maer uw deughd waer		ondeughd	en wat		meer
		[	]	ondeughd,	[	]	meer,
	AP1	[	]	ondeughd	[	]	meer,

468	AU1	Soo sij maer scheen den prijs te weten van		haer	eer.
	AP1	[	]	haer'	[	]

469	AU1	Weet ghij 't dan ongeseght; Ick weet het en		magh 't	seggen;
		[	]	wil't 't	[	]
	AP1	[	]	wil't seggen:

470	AU1	Gods schepsels moeten haer	dwers inden weghe leggen,
		De reden moet hun selfs	[	]

471	AU1	Die d'		euenredenheid	van toonen, uw of		mijn'
	AP1	[	]	evenredenheid	[	]	mijn',

[p. 112]

472	AU1	Of schuppen met		vermaeck	of herbergen met pijn.
	AP2	[	]	vermaeck,	[	]

473

AU1

Want, (tuschen ons alleen) wat schroom ick goed te vinden

474	AU1	Dat u bevallen kan? ick ben niet		van die	blinden
	AP1	[	]	vande	[	]
	AP2	[	]	vandie	[	]
	EP	[	]	van die	[	]
	KA	[	]	van de	[	]

475

AU1

Die 't niet en zijn

als

t'huijs:

maer,

nu ghij 't seght,

is 't

waer,

AP1

[

]

t' huijs:

maer

[

]

is't

[

]

AP2

[

]

maer,

[

]

[

]

[

]

[

]

als

[

]

476	AU1	Daer is, ten minsten, wat		verdraghlicks	in mijn'	Snaer;
	AP1	[	]	verdrag'hlicks	[ ] mijn	snaer;
	EP	[	]	verdraeg'licks	[ ] mijn'	[	]

477	AU1	En,	d' een nakomeling of d' ander sal	't	gestanden;
		[		]	gestanden,
	AP1	En	[			]

478

AU1

Somwijlen hebb ick ijets gebaert uijt hoofd of handen,

479

AU1

Dat tegens d' opspraeck moght: en daer weet Sion van,

480	AU1	En dien ick 't heiligh lied hebb na gebootst, Gods		man.
	AP1	[	]	mann,
	AP2	[	]	man,

481	AU1	De		man	na 's Heeren hert;		en die	wat nau kan keuren,
		[				]	en, die	[	]
	AP1	[	]	man	[				]

482	AU1	Sal mog'lick		oordeelen	dat sulck een slagh van neuren
	KB	[	]	oordeelen,	[	]

483	AU1	Op sulcke woorden		past',		en als ick 't seggen moght,
	AP1	[	]	past;		[		]
	AP2	[			]	en,	[	]

[p. 113]

484

AU1

Dat geen bevallicker geweld en is bedocht

485	AU1	Om 'tsterck	en 't lieffelick van 's Coninghs diep bewegen
	AP1	Om't sterck	[	]

486	AU1	Ten naesten bij te gaen en billijck		naer	te plegen.
		[	]	nae	[	]

487	AU1	□ Nu will ick uijt het Bosch; het stinckt'er naer mijn'		mond,
	AP1	[	]	mond

488	AU1	En die naer		eigen		lof,	die noijt mond wel en stond.
		[			]	roem,	[	]
	AP1	[	]	eighen		[		]

489	AU1	Maer seggen blijft geseght;		off't Waerheid	is, of		logen,
	AP1	[	]	of't waerheid	[	]	loghen,

490

AU1

Off

't witt

of geen

doel,

die pijl is

af gevlogen.

AP1

[

]

Doel,

[

]

afgevlogen.

[

]

is,

[

]

491	AU1	Heij!		nu	ick pijlen noem en magh ick noch niet wegh:
		[	]	daer	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]

492	AU1	'K hebb noch meer wederwercks ten		noorden	vanden		Wegh.
	AP1	[	]	Noorden	[	]	wegh.

493	AU1	Geburen in 't Zuijd-west, beleefde		Man	en vrouwen,
	AP1	[	]	Mann	[	]
	AP2	[	]	Man	[	]

494	AU1	Erfvolger		vanden	naem die niet en sal verouwen,
		Leenvolger		[		]
	AP1	Leen-volger		vande	[	]
	AP2	[	]	vanden	[	]

495	AU1	Soo lang daer		Hoonaerts	zijn van ondeughd, die den lof
		[	]	hoonaerts	[	]
	AP1	[	]	Hoonaerts	[	]

[p. 114]

496	AU1	Uws		vaders	machtigh zijn te scheiden uijt sijn stof:
	AP1	[	]	Vaders	[	]

497	AU1	Gebuer en soet		gesinn,	weest doenders en weest		tuijghen;
	AP1	[				]	tuijgehen,
	AP2	[	]	gesin,	[	]	tuijghen;

498

AU1

Brenght pijl en koker toe, laet Spaensche Bogen buijgen,

499

AU1

En beter' Engelsche dan daer men heden siet

500

AU1

Dat

~~Soon naer vader met~~

vader

met naer

Soon en

soon

naer

vader

schiet:

AP1

[

]

Vader

[

]

Soon

[

]

Vader

[

]

[

]

mé na

[

]

[

]

501	AU1	Ons lust geen		menschen-vlees te priemen of te scheuren;
	AP1	[	]	Menschen-vleesch [	]

502	AU1	Ick wacht u voor een'		doel	dien 't beter kan gebeuren
	AP1	[	]	Doel	[	]
	KB	[	]	Doel,	[	]

503	AU1	Dan		Sint Sebastiaen,		te lijden sonder		pijn,
		[	]	heiligh	Bastiaen,	[			]
	AP1	[	]	Heilig	[		]	pijn;

504	AU1	Als wijse		li'en,	gequetst en niet geraeckt te zijn,
	AP1	[	]	lien,	[	]

505	AU1	Veel	scheuten uijt te staen, en		willen se	niet voelen:
	AP1	Veel'	[	]	willense	[	]

506

AU1

Mijn

doel

is als een Bergh, mijn

Berg

is als

een

Doelen,

[

]

Doelen.

AP1

[

]

Doel

[

]

Bergh

[

]

Doelen,

AP3

[

]

dry

[

]

507	AU1	Of		een	de hand		versaeckt'	of mogelick de		Boogh
	AP1	[	]	een'	[	]	versaeckt',	[	]	Boogh,

[p. 115]

508

AU1

een

een ~~wilde~~ tamme

pijl

gelijck een

wl wild'

ontvloogh,

AP1

[

]

een'

[

]

Pijl

[

]

Wild'

[

]

509	AU1	Daer's borghe		voorde	schand;		'tis	hier meer konst te missen,
	AP1	[	]	voor de	[	]	't is	[	]

510	AU1	Dan elders		op 'tvierkant	van sess voet doels te		ghissen;
	AP1	[	]	op't vierkant	[	]	gissen;

511	AU1	'Tis		altoos,	pen of lapp, of witt, of		emmers	Bergh.
	AP1	'T is		altoos	[				]
	AP2	[	]	altoos,	pen [				]
	KB	[				]	emmers,	[	]

512	AU1	Denckt dat men u wat gelds in blinde loting		vergh:
		[inspringen]
	AP1	□ [			]
	KA	[	]	vergh':

513	AU1	All treckt ghij veeltijds mis,		'tis	troostelick om hooren,
	AP1	[	]	't is	[	]

514

AU1

Dat die het sijne mist niet all en heeft verloren;

515

AU1

Een

doosjen

een

Niet, een

spiegeltjen,

een Spell,

AP1

[

]

Doosjen

[

]

Spiegeltjen,

[

]

AU2

[

]

als

[

]

AP2

[

]

een

[

]

516

AU1

Maer, als 't maer wat en is, all is 't geen Wat, 't is wel.

517	AU1	God		seluer	neemt het soo: wij micken op sijn'		wetten,
	AP1	[	]	selver	[	]	netten,
	AP2	[				]	Wetten,

518

AU1

En treffen nu en dan: maer, met het minst versetten,

519	AU1	Wild zijn de schoten, wild, en wijd		van 'theiligh	witt;
	AP1	[	]	van't Heiligh	[	]

520	AU1	Maer		Hij	die voll gerechts en voll		medoogens	sitt,
	AP1	[	]	hij,	[	]	Medoogens	[	]

[p. 116]

521	AU1	Hoofd-richter van sijn mensch, sijn schepsel, duijdt		een'	mis-schoot
		[	]	den	[	]
	EP	[	]	de	[	]
	KA	[	]	de	[	]

522	AU1	Van		een wel-meenend	hert, als of het wel en		wis		schoot,
		[						]	schoot.
	AP1	[				]	wiss		[	]
	KA	[	]	eenwe-meenend	[					]
	KB	[	]	een welmeenend	[					]

523	AU1	Hoe	komt de mensch soo wijs,		of,		lieuer,	hoe soo geck,
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	of		liever	[	]
	AU3		Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. ~~Clyt~~ Clytem. Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numqd et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. de Ir. 2.
	AP3	1. [							]
			1. Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. Clyt. Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numquid et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. 2. de Ir.
	KA	[				]	liever,	[	]

524	AU1	Hoe spant hij sulcken oogh, soo		vinnigh in 'tgebreck
	AP1	[	]	vinnigh, in't gebreck

525	AU1	Van sijns gelijcken vat:			will	die geen' mis-slagh		dulden
	AP1	[					]	dulden,
	AU3		Veniam ergo alienis peccatis demus ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.
	AP3	[		]	¹will	[			]
			1. Veniam ergo alienis peccatis demus, ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.

526

AU1

Die dag'lix seggen moet, vergeeft ons onse schulden?

527	AU1	'Tis	wonder, een blind man		d[xxx]	stadigh valt of		dwaelt
	AP1	'T is	[	]	die	[	]	dwaelt,
	AU3		Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.
	AP3	^2.'T [							]
			2. Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.

[p. 117]

528	AU1	Is d' eerste die sijn' Broer,		sijn' blind[xxx]	Broer, behaelt.
	AP1	[	]	sijn blinden	[	]

529	AU1	□ Is 't speeltjen op sijn		hoogst,	en		zijn	wij bl moe geschoten?
	AP1	[	]	hoogst.	[	]	sijn	[	]
	AP2	[				]	zijn	[	]
	EP	[	]	hoogst,	[				]

530	AU1	O neen,		'tis	op sijn laegst: mijn'		lieue schutt-genoten,
	AP1	[	]	't is	[	]	lieve Schutt-genoten,

531	AU1	D Siet steiler inde locht; ~~daer~~ wij hebben		ander werck,
		[	]	schooner werck.

532	AU1	Daer staet'er een in spijt van 't haentje vande		kerck,
	AP1	[	]	Kerck,

533	AU1	Ten einde van een'		steng, d	en drilt		all	of hij leefde
	AP1	[				]	als	[	]
	KA	[	]	steng	[				]

534	AU1	En sijn gevaer		verstond	en voor ons' pijlen beefde:
	KB	[	]	verstond,	[	]

535

AU1

Hij schreewde, waer hij niet een Papegaeij van hout,

536	AU1	En waer		wel		eens soo lief in 't neckjen wat			gekrouwt,
		[	]	veel		lilieuer		in een' warme koij	[	]
	AP1	[			]		liever	[		]

537	AU1	Dan dus van onderen gepeutert in sijn'		veeren:
		[	]	veeren/kleeren:
		[	]	veeren:

538	AU1	Hem moeten wij te		lijfv,	die 't niet en kan magh 't leeren;
	AP1	[	]	lijf,	[	]

539	AU1	De Kempen konnen	't	wel	en all de		meijerij:
		[				]	Meijerij:
	AP1	[				]	Meijerij;
	KB	[	]	wel,	[			]

[p. 118]

540	AU1	Ten minsten is het geen' verboden		weijerij;
	AP1	[	]	weijerij:

541	AU1	De wett		seght	veer met veer; wij		nemen 't	niet soo		teertjens;
	AP1	[	]	seght,	[	]	nemen't	[	]	teertjens,

542	AU1	Het komt ten naesten bij,		'tis	hout met hout, en veertjens.
	AP1	[	]	't is	[	]

543	AU1	Daer light hij: wat een' vreughd! wat kan daer tegen op?
	AP2	[inspringen]

544	AU1	Daer 's een onnoosel beest geresen tot den		topp
	AP1	[	]	topp,

545	AU1	En uijt den topp		gelight:	zijn't niet ons' oude perten?
	AP1	[	]	gelicht:	[	]

546	AU1	'Thoogh		doet ons		seer in 't oogh.	strax trecken		wij'tter	herten,
		[			]	zeer [		]	wij't ter	[	]
	AP1	'T hoogh		[	]	seer int oogh:	[				]
	AU3		Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται Caes. ap. Dion. lib. 38. Summa petit liuor. Ouid. de Rem. am. - Invidiâ, ceu fulmine, suma vaporant Plerumq et q sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. ~~de ter. n~~ Assidua eminentis fortunae comes invidia, altissimisq adhaeret. Paterc. Ὁ εὐτυχῶν ὁμοίως καὶ τὸν μισοῦντα λυπεῖ καὶ τὀν ϕθονοῦντα. Plut, de Inuid Οὐ μόνον ϕθόνος, ἀλλ᾽ οἱον ὀϱγή τις ἐκκαίεται πϱὸς τοὺς εὐτυχοῦντας. Polyb. lib. 9. Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕὶλοις συνάθονται, κάλὼς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Demon.
	AP3	^3. 'T [									]
			3. Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται. Caes. ap. Dion. lib. 38. Summa petit liuor. Ouid. de Rem. Invidiâ, ceu fulmine, summa vaporant Plerumq et que sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. Assidua eminentis fortune comes inuidia est, altissimisq adhaeret. Paterc. Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕίλοις συνάιθονται, κάλὠς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Dem.
	KA	[ook]	Intacta invidiâ media sunt, ad summa fermè tendit. Liv. 45.

547	AU1	En		wenschen 't	naer om laegh: rijst ijemand in		geluck
	AP1	[	]	wenschen't	[	]	tgeluck

[p. 119]

548	AU1	Van eeren?		halsenwerck,		'tis	ijeder een sijn		stuck
	AP1	[			]	't is	[	]	stuck,
	KB	[	]	halsen werck;		[				]

549	AU1	Ten minsten met fenijn van		nijdige	gedachten
	AP1	[	]	nijdighe	[	]

550	AU1	Te schieten naer		sijn	vlagg, en op sijn' vail te wachten;
	EP	[	]	sijn'	[	]

551	AU1	Als of't ons beter ging in ijemands minder wel:
	AU3		Alienis delectari malis, voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.
	AP3	^4.Als	[	]
			4. Alienis delectari malis voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.

552	AU1	En, als		men 'tseggen	magh, daer springht'er uijt haer vell
	AP1	[	]	ment seggen	[	]

553

AU1

Van

vreugden,

alsser

valt die

maer,

wat hoogh

verheuen,

[

]

als een

[

]

haer,

[

]

AP1

[

]

vreughden,

[

]

verheven,

554	AU1	Een'		nijd-blein	in haer oogh onschuldigh hebb'		gegeuen:
	AP1	[	]	nijd-bleijn	[	]	gegeven:

555	AU1	Iae	laet ons		bijder aerd	sien struijck'len bij		geuall
		En	[	]	opden wegh	[			]
	AP1	[		]	op den [		]	gevall

556	AU1	Die 'tniet	verdient en heeft, wij lacchen om den vall.
	AP1	Die't niet	[	]

557	AU1	Hoe d'		ongerechticheit	sich	selfs weet te bekeuren!
		[	]	ongerechticheid	haer	[	]
	AP1	[	]	ongerechtigheit	[		]
		[	]	ongerechtigheid	[		]

558	AU1	Wij grimmen om dien		lacch	als		'tons valt	te gebeuren.
		[				]	't ons komt	[	]
	AP1	[	]	lachcch	[				]
	KB	[	]	lacch,	[				]

[p. 120]

559	AU1	Bekeur ick dan		'tgelacch	van onse wilde		vreughd
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't gelacch	[			]
	EP	[				]	vreughd;

560

AU1

Van ons getuijmelt beest? ô neen, ick prijs de deughd

561

AU1

Des Schutters

die

sijn pijl, sijn pees, sijn'

Boogh,

sijn

ooghe,

[

]

dien

[

]

ooghen,

AP1

[

]

boogh,

[

]

AP2

[

]

sijn

[

]

562	AU1	Sijn' taeije		zenuwen	voor die reis niet bedrogen.
	AP1	[	]	Zenuwen	[	]

563

AU1

Meer sal ick 't prijsen, meer, als 't noch en noch een mael,

564	AU1	En noch een' mael		geschiedt:	nu hang ick't inde		schael
	AP1	[	]	geschiet:	[	]	schael,

565	AU1	Of't	heele konst of half, of't half geluck of heel is.
	AP1	Of't	[	]

566	AU1	Ick tast aen dese stropp, om dat 't mijn' eigen keel			is
	AU3		Quod homines de alijs libentiss faciunt, de te apud te male existima. Sen. ep. 68.
	AP3	^1.Ick [			]
			1. Quod homines de alijs libentissimè faciunt, de te apud te malè existima. Sen. ep. 68.
	KB	[		]	is,

567	AU1	Die		ick'er		met	benauw: wie ghij mij kent of niet,
	AP1	[	]	ick 'er		[		]
	KB	[			]	mé	[	]

568	AU1	Mistrouwt het weinighe		datm'	aen mij hoort of siet;
	AP1	[	]	dat m'	[	]

569	AU1	'Khebb	wel een Papegaeij een' vleugel af		geschoren
	AP1	'K hebb	[	]	geschoten
		[		]	geschoren

570	AU1	Met een bevallijck woord:		(en sulcken slagh van ooren
		[	]	(of [	]

[p. 121]

571	AU1	Vernam het		dien 't beuiel.)	och armen! maer		'tis	mis,
	AP1	[	]	dient beviel.)	[	]	't is	[	]

572	AU1	Soo 't mij te voller eer oijt toegerekent		is.
	AP1	[	]	is:

573	AU1	'Tgeuall	heeft mé gedaen; en die 't mij noch eens verghde,
	AP1	'T gevall	[	]

574	AU1	En noch eens, en noch eens, souw sien hoe ick mij		berghde
	AP1	[	]	berghde,

575	AU1	En in mijn		seluen	doock,		daer 't holl	is, als een vat
	AP1	[	]	selven	[	]	daer holl	[	]
		[				]	daer 't holl	[	]

576

AU1

Dat van een klopjen bomt, en laedt noch droogh noch natt.

577	AU1	'Ten	is geen achterklapp; ick segh 't voor		Son	en Sterren;
	AP1	'T en	[	]	sonn	[	]
	AP2	[		]	Son	[	]

578	AU1	Wanneer ick		in 't	gedoen		van	menschen kom te werren,
		[				]	der	[	]
	AP1	[	]	int	[				]

579	AU1	'Ksie	menigh		auerechts	vooroordeel op het		pad,
	AP1	'K sie	[	]	averechts	[	]	pad:
	AU3		Πολλοὶ ἤδη τινὲς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν ὅτι ἐπιτνχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον, καὶ [xxx] Dion Cass. l. 45. Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπι τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξνμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἅνθϱωποι. Procop. Vand. Hoc plerumq facimus, ut consilia euentis ponderemus: et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse: cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rabir.
	AP3	^2.'K [							]
			2. Πολλοὶ ᾔδη τινἐς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν, ὅτι ἐπιτυχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον. Dion. Cass. l. 45. Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπὶ τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξυμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἄνθϱωποι. Procop. Vand. Hoc plerumq ~~fit~~ facimus, ut consilia euentis ponderemus; et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse, cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rab.

[p. 122]

580	AU1	'Ksie	groote geluck betracht, en		euen	op gevatt
	AP1	'K sie	[	]	even	[	]

581	AU1	Of 't groote wijsheid waer;		'ksie	uijtkomste van saken,
	AP1	[	]	'k sie	[	]

582	AU1	Ofts' uijten hemel	viel en stortte		doorde		daken,
		[		]	door de		[	]
	AP1	Of s' uijt den Hemel	[			]	daken:

583	AU1	'Ksie	de geluckighe, daer 't soo op Solder leeckt,
	AP1	'K sie	[	]

584	AU1	Voor d'		aller kloeckste	gaen, daer niet aen en gebreeckt:
	AP1	[	]	allerkloeckste	[	]

585	AU1	En God weet		hoet'er	staet, en of sij niet en dachten,
	AP1	[	]	hoe 't 'er	[	]

586	AU1	Sij waren aende Caep als sij 't voor		Jaua	brachten.
	AP1	[	]	Java	[	]

587	AU1	Wel		toch,	tot		Jaua	toe? eij siet, hoe vlieght de wind
		[	]	toch!	[				]
		[inspringen]
	AP1	[				]	Java	[	]
	AP2	[inspringen]

588	AU1	Van		menschen-mijmering,	hoe vind ick mij versint!
	AP1	[	]	menschen-mijmeringh.	[	]
	EP	[	]	menschen-mijmeringh,	[	]

589	AU1	Ick maeck den		wijsen	man, den Doctor en den Leeraer,
	AP1	[	]	Wijsen	[	]

590	AU1	Oud Schoolkind, maer, och		heer,	in 'tvoorste	van mijn leer-jaer;
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	Heer,	[ ] 't voorste	[	]

591	AU1	Ick sie suer buijtens tijds:		'tis	aengenaem en		fraeij,
	AP1	[	]	't is	[	]	fraeij;

[p. 123]

592	AU1		~~'K stoue~~ 'Kstoof	soute saucen tot een houte Papegaeij.
	AP1		'K stoof	[	]

593	AU1		□ Nu, Buer-volck, voor de moeijt		van d'	onlust, weest te vreden
	AP1		[	]	vand'	[	]

594	AU1		Een treedjen min of meer mijn		Bergh-werck	op te treden:
	AP1		[	]	Berg-werck	[	]

595	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Ghij		zijt in 't	vlack voldaen, de		niewicheit van 'thoogh
	AP1		[	]	sijt in't	[	]	niewicheid van't hoogh
	AP2		[	]	zijt [				]

596	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Sal uw' vermoeijden voet ~~doen~~ ontmoeijen door uw oogh.

597	AU1	α	Soo	noem		ick 't	sonder roem, of met roem, een van beiden;
		β	Mijn	[				]
	AP1		[		]	ick't	[	]
	KB		Mijn,	[				]

598	AU1	Sijn'		oorspronck	is bekent en van mij niet te scheiden,
		[	]	Afkomst	[	]
	AP1	[	]	afkomst	[	]

599	AU1	Of't ijemand niet en wist,			ten		k[xxx]sten	uijtgeseit,
		(Sijn' opkomst seid ick		best),	ten		[		]
	AP1	[	]	't best)	[	]	kortsten	[	]
		[	]	best)	[				]

600	AU1	'Ten	is geen Bergh van		weeld' [xxx] er	van		Barmherticheit,
		[					]	Barmherticheid:
	AP1	'T en	[	]	weeld', maer	[			]

601	AU1		Erbarmt u		van 't	verhael:		Ic[xxx]	most barmhertigh wesen
	AP1		[	]	van't	[	]	Ick	[	]

602	AU1	En		komense	te hulp, die met haer quijnend		wesen,
	AP1	[	]	komens'	[	]	wesen
		[	]	komense	[			]

[p. 124]

603	AU1	Met eenen voet		in 't	graf (soo staen si) trouwens noch,
	AP1	[	]	in't	[	]

604	AU1	Mijn' Eicken)		riepen moord van 'tschadelick	bedrogh
	AP1	[	]	riepen, moord, van't schadelick	[	]

605

AU1

Dat haer, op hoop van winst, uijt Eickens waerde gronden

606	AU1	In't Sand	bracht, daerse nu soo		stieruen	als sij stonden;
	AP1	In't sand	[	]	stierven	[	]

607	AU1	In't Rood Sand, soo ick meen,			de	Turf-asch vande hell,
	KA	[		]	^1.de	[	]
			1. Contra quàm apud Romanos, ubi sabulo albus ad serendos surculos alienus; contra rubicundior appositus. M. Var. de Re rust. 1. 9.

608	AU1	Die noch		brandt		na	haer dood, en is als		Coôl,	soo fell.
		[						]	Koôl,	[	]
	AP1	[			]	nae	[	]	Kool,	[	]
	AP2	[						]	Koôl,	[	]
	EP	[	]	brand		[		]	kôol,	[	]

609

AU1

Soo stonden Boom voor Boom, als ick, op heete kolen;

610	AU1	En h aen haer' kruijnen		bleeck	het roosten van haer' solen:
	AP2	[	]	bleêck	[	]
	EP	[	]	blêeck	[	]
	KA	[	]	bleêck	[	]

611	AU1	'Tfenijn		most	onder uijt:		'ten	diende niet; het most:
		[	]	diend'	[				]
	AP1	[				]	't en	[	]

612	AU1	Wie kond'er tegenstaen? de Reden zeid't, en		Post;
	EP	[	]	Post;

613	AU1	Post, die de Reden heeft veel meer roems doen		bereicken,
	AP1	[	]	bereijcken,

614

AU1

In 't stellen van soo veel Pilaren schier als eicken,

[p. 125]

615	AU1		Dan hem van Hofwijck komt, sijn vormsel niettemin,
		α		Campen.
		β	[notitie doorgehaald]

616

AU1

Gevroevrouwt door sijn'

Pen,

ontfangen van sijn'

Sinn

[

]

Sin.

[

]

naer

dat het uijt den Sin.

[

]

met

[

]

AP1

[

]

Penn,

[

]

sinn,

AP2

[

]

Pen,

[

]

sin,

617	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Den reden-rijcken		sinn	van		Campen	wierdt geboren,
			[				]	campen	[	]
	AP2		[	]	sin	[				]

618	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Campen, dien die eer voor eewigh toe sal hooren

619	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van		'tblinde nNederslands	mis-bouwende gesicht
			[	]	't blinde Nederlands	[	]

620	AU1	α	[ontbreekt]
		β	De vuijle Gotsche schell te hebben afgelicht.

621	AU1	α	Die Post sijn reden seid' 't,			't vergift most uijt der aerden;
		β	Sijn Reden		seid' het mé:	[	]
	AP1		Sijn' [	]	seidt'het [		]

622	AU1		De mijne seidt'er bij: flux		wagens	en flux paerden,
	AP1		[	]	waghens	[	]

623

AU1

Bij dusenden, niet min, die mij van dat geweld

624	AU1	Ontlasten voor mijn' rust,		voor		mijn	lust en mijn geld.
	AP1	[			]	mijn'	[	]
	KB	[	]	mijn		lust en ook mijn' geld.

625	AU1	Nu was de Heil berooft en ail' de boosheid		bouen:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	boven:

[p. 126]

626	AU1	Waer henen met het		vuijl,	het hadd ons		ouerstouen
		[	]	vuijl?	[			]
	AP1	[				]	overstoven

627	AU1	En weer op niews verra'en,		'ten	waer ick't meester was.
	AP1	[	]	't en	[	]

628	AU1	Mijn' bueren		vraeghden	wel naer Sand, maer naer geen' Ass.
	AP1	[	]	vraegden	[	]

629	AU1	Soo	~~wierd de nood~~
			keerde Nood in		deughd: 'kmost	bergen wat ick roeijde:
	AP1	[		]	Deughd: 'k most	[	]

630	AU1	Dat bergen		maeckt'	een		Bergh	die tot des' hooghde groeijde.
		[	]	wierd	[					]
	AP3								v.r.
	EP	[								]
									k.
	KB	[				]	Bergh,	[		]

631	AU1	Wild most hij daer niet zijn: eerst wierd hij onder		tam,
	AP1	[	]	tamm,
	AP2	[	]	tam,

632

AU1

Met dat ick hem besnoeijde en hier gaf en daer nam;

633	AU1	Flux wierd hij klocke-rond, gelijck		'tspoor	van een' passer.
	AP1	[	]	't spoor	[	]

634

AU1

Bewaren is meer konst dan krijgen is: hij wass'er,

635

AU1

Hij most behouden zijn. Ick vong hem in dit nett,

636

AU1

In dese groene Muts; die werdt hem opgesett,

637

AU1

Als gaende nu te bedd om slapers-wijz te dienen,

638

AU1

Met grass en bloemenkens. nu geef ick het in tienen,

639

AU1

Dit raedzel, wie het zij, die 't van mij niet en weet,

[p. 127]

640	AU1	Hoe 't innerst ingewand van desen		deckmuts heet.
		[	]	schoon-schijn	[	]
	AP1	[	]	Schoon-schijn	[	]

641	AU1	Van buijten staet hij groen en soeckt mij te		belieuen
	AP1	[	]	believen

642	AU1	Met kruijdjens		velerhand	gespeckt met		matelieuen;
	AP1	[				]	Matelieven;
	KB	[	]	velerhand,	[			]

643

AU1

Van binnen is hij ross, verrader-lijck; of rood

644	AU1	Van schaemte: Lett daer op, ghij die een' swacke boot
	AU3		Diu <mihi> inqt Attalus, imposuere ~~deliciae~~ diuitiae. stupebam, ubi aliquid ex ~~ijs~~ illis alio atq alio loco fulserat; existimabam similia esse q ~~intus~~ laterent, his q ostenderentur. Sen. ep. 110. Malitiam et aerumnosi animi veternum pspiciemus: quamuis multus circà diuitiam radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115. Multis simulaium inuolucris tegitur, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus, persaepe mentiuntur; oratio verò saepissime. Cic. l. prim. ad Q. fratr. ep. 1.
	AP3	[		] ^1. Lett [	]
			1. Diu mihi, inqt Attalus, imposuere diuitie. stupebam, ubi aliquid ex illis alio atq alio loco fulserat. existimabam similia esse quae laterent, his quae ostenderentur. Sen. ep. 110. Malitiam et aerumnosi animi veternum prospiciemus: quamvis multas circà diuitiarum radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnarum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115. Multis simulationum inuolucris, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur; oratio verò saepissimè. Cic. l. 1. ad qu. fratr. ep. 1.

645	AU1	Door 's		werelds	baren voert: daer		moeten	sich, niet Bergen,
	AP1	[	]	Werelds	[				]
	AP2	[				]	moeten	[	]
							occurrunt

646

AU1

Maer menschen als mijn Bergh, die binnen alles bergen

[p. 128]

647	AU1	Wat boos en			onrecht	heet,		van	buijten in een' schijn
	AP1	[		]	on-recht	[				]
	AU3								fronte politus
			Astutam et rapidamo gestas sub pectore vulpem. Pers. 5. Hi sunt qui boni videri, n esse: mali n videri, sed esse volunt. mali sunt et boni videri volunt, ne soli sint mali: mali videri timent, ne parum sint mali. Bernh. Serm. 66.
	AP3	[geen citaat]
	KA	[					]	^1.van	[	]
			1. Ἀνθϱωποειδὴ θηϱια, τὴν τοῦ σώματος μοϱϕὴν εἰς δόκησιν, ἡμεϱότητος ἐπι θήϱα καὶ ἀπατῃ πϱοβεβλημένοι. Phil. in Mos. vit. Τὴν μὲν διάλεκτον καί τὸ πϱόσωπον ἀμνίον Ἐχειν δοκεῖ, τὰ δ᾽ ἐνδον οὐδὲν διαϕέϱεις Δϱακοντος. Hermip.

648	AU1	Die haer meer Engelen dan		Mensch	maeckt te zijn.
		[	]	Menschen	[	]

649	AU1	Schrickt oock wat voor rood		Sand	ghij		Groene Wambas-kaluen,
		[inspringen]
	AP1	[	]	sand,	[	]	Groene-wambas-kalven,
	AP2	[inspringen]

650	AU1	Die u heel meesters		houdt	en niet en weet ten		haluen;
	AP1	[				]	halven:
	KB	[	]	houdt,	[			]

651	AU1	De		Berghjens	die ghij vleidt zijn blanck en groen		in 't oogh,
		[				]	om 'tseerst,
	AP1	[	]	Bergjens	[	]	om't seerst,

652	AU1	En		'tlacchter	u al	toe, dewijl ghij op uw teerst
		[			] all	[	]
	AP1	[	]	't lacchter	[		]

653	AU1	Tot		~~inden~~ opden	Bodem toe gras-boter meent te		vinden:
	AP1	[	]	op den	[	]	vinden;

654	AU1	Maer		'tisser sorghelick	te treden voor de blinden:
	AP1	[	]	't iss'er sorgelick	[	]
	AP2	[		] is 'er [		]

655

AU1

Gesuijckert is de korst, de Taerte menighmael

[p. 129]

656	AU1	Van Gall of Aloë,		en 'tvriendelick	onthael
	AP1	[	]	en't vriendelick	[	]

657	AU1	Van 'tmeissie werdt rood sand;		~~dan moet gh~~
				als	de beloften uijt zijn
	AP1	Van't meissje [	]	Als	[	]

658	AU1	En 't Bruijlofts bedd	~~geroert~~
			verkroockt: dan moet ghij haer te buijt zijn,

659	AU1	En		klagen,	sonder hulp, dat u een vriend'lick vell
	EP	[	]	klagen	[	]

660

AU1

Gevoert heeft (ick en weet niet heeters) inde Hell.

661	AU1	Doet oock u selfs bescheid, Moer Evas echte kind'ren,
		[inspringen]
	AP1	[	]
	AP2	[inspringen]

662	AU1	Stall-lichtjens		van de	mans, ick will u niet verhind'ren
		[	]	voorde	[	]
	AP1	[	]	voor de	Mans, [	]

663	AU1	Uw weer-woord uijt te slaen:		daer is	oock wel		rood		Sand
		[	]	het deckt	[					]
	AP1	[						]	sand
	EP	[				]	rond		[	]
	KA	[				]	root		[	]

664	AU1	~~Daer gij ons~~
		Dat ghij tot onsent licht soudt nemen voor goed		Land;
		[	]	Land:

665

AU1

Die lieffelicke korst van buijgen en van strijcken,

666	AU1	Van		steruen	lid voor lid, ~~ten~~ uer voor uer te beswijcken,
	AP1	[	]	sterven	[	]

667

AU1

Berght veeltijds (lett, veeltijds) soo wonderlicken aerd

668

AU1

Dat ghij het beter wist, gescheiden, als gepaert.

[p. 130]

+669	AU2	De wereld light in 'tboos: waer henen wijse wenden,
	AP2	[ontbreekt]

+670	AU2	Wij vinden ons allom		in 'tboose	te belenden.
		[	]	aen feilen	[	]
	AP2	[ontbreekt]

+671	AU2	Schuld is in	Broeck en rock: Het isser al verminckt;
		Het feilt aen	[	]
	AP2	[ontbreekt]

+672	AU2	Geluckigh is		de mann	die minst van allen hinckt.
		[	]	hij meest	[	]
	AP2	[ontbreekt]

669	AU1	□ Dus waben ick Heer		in 'tgroen	van		Roodenbergh	gewerden.
	AP1	[	]	in't groen	[	]	Roodenberg	[	]

670	AU1	Daer ~~was te slechten~~
		Dat was te trotsen		van	om soo slecht uijt te herden.
		[	]	Van	[	]
	AP1	[	]	Van,	[	]

671

AU1

Daer most wat aensiens op, soo dat mijn niew besitt

672	AU1	Ten		[xxx]ten	wierd vereert met		Kijckers,	Wat is dit?
	AP1	[	]	minsten	[	]	Kijckers	[	]
	KA	[				]	Kijckers,	[	]

673	AU1	Dat luckte wiss en wel;			'k [xxx]moeijde land	en luijden
	AP1	[		]	'k vermoeijde Land	[	]
	AU3		Si quid pter 9suetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. Adeo naturale est, magis noua quam magna mirari. Senec. l. 7. qst. nat.
	AP3	[		]	^1.'k [			]
			1. Si quid praeter consuetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. - Adeò naturale est, magis noua quam magna mirari. Sen. lib. 7. qst. natur.

674	AU1	Met vragen,		kijck[xxx]	kijck,		kijck[xxx]	wat heeft dit te beduijden?
	AP1	[	]	kijck,	[	]	kijck,	[	]

675	AU2	Wat werpt de		zee nu	op, wat ~~heeft~~ of dit		wesen	sal?
	AP2	[	]	Zee all	[	]	werden	[	]

[p. 131]

676	AU1	En		'tvraghen	werde		best	voldaen met, Nietmet	[xxx]all.
		[				]	meest	[		]
	AP1	[	]	't vraghen	[				] all:

677	AU1	Maer met een Nietmetall,		die	Antwoord moght verstrecken,
	AP2	[	]	dat	[	]

678	AU1	Daer		eens		neus-wijsigheit	tot vragens toe		moght	recken,
		[			]	neus-wijsigheid	[				]
	AP1	[	]	een's		Neuswijsicheid	[	]	mocht	[	]
	AP2	[			]	Neuswijsigheid	[				]

679	AU1	Wat 's		menschen neus	beduijdt		in't	schoonste van sijn hoofd,
	AP1	[	]	Menschen Neus	[	]	in't	[	]

680	AU1	En wat Mans tepelen, en vrouwen		kin	geklooft,
	AP1	[	]	kinn	[	]
	AP2	[	]	kin	[	]

681	AU1	Wat puttjens in haer wang, wat		kuijten	aen ons' beenen,
	AP1	[	]	Kuijten	[	]

682	AU1	En, als		men 't	nauwer nam, wat nagelen aen teenen?
	AP1	[	]	men't	[	]

683	AU1	Men antwoordt, Nietmetall; en		'tis	niet mis geseit;
	AP1	[	]	't is	[	]

684	AU1	Maer,	sien wij scherper toe,		'ten	is maer half bescheid.
	AP1	Maer	[	]	't en	[	]
	AP2	Maer,	[				]

685	AU1	Daer is een		nietmetall	dat noodigh werdt gepresen,
	AP1	[	]	Nietmetall	[	]
	KB	[	]	Niet-met-all,	[	]

686

AU1

Om dat het noodigh is, en noodigh moet het wesen,

687	AU1	Om dat		God	beval te wesen dat het is;
		[	]	het God	[	]

[p. 132]

688	AU1	Dat noodigh is		'tcieraet van 'tschepsel;		en	gewiss
	AP1	[	]	't cieraet van't schepsel;		[		]
	KB	[			]	en,	[	]

689	AU1	Gods Hand-meid voeght allom het Goed en		'tcierlijck	tsamen.
	AP1	[	]	't cierlick	[	]

690	AU1	Nature past daer op, wij		weten 't	als ons' namen;
		[	]	weten't	[	]

691	AU1	En daerom voeght het ons een voeghlick		nietmetall
		[	]	Nietmetall

692	AU1	Te dulden, hoe het zij, bij		konst,	of bij		geuall.
	AP1	[	]	konst	[	]	gevall.

693	AU1	Bij konst of bij		geuall,	naer		'tijemand		lust te doopen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	gevall,	[	]	't ijemand		[	]
	AP3							Δ

694	AU1	Daer is wat cierlickheids mijn Berghjen		opgekropen,
		[	]	op gekropen,

695

AU1

Wat tuijtighs sonder dienst, wat aensiens sonder Nutt:

696	AU1	De groene Muts was		wel	voor 't hoofd en sijn beschutt,
		[	]	ijet	[	]

697	AU1	Maer 't pluijsken moster op, of		'twas	geen' Muts bij		mutsen
	AP1	[	]	't was	[	]	Mutsen

698	AU1	Van aensien aen te sien. Soo raeckten ick		aen 'tklutsen,
	AP1	[	]	aen't klutsen,

699	AU1	Aen 't klampen	stijl aen stijl, en deêl aen ~~deel van gh~~ wederdeêl,
	AP1	Aen't klampen	[	]

700	AU1	Die ick		eendrachtigh	bond aen een'		Verborgen	steel;
	AP1	[	]	eendrachtig	[	]	verborgen	[	]

701

AU1

Gelijck een rugge-been met ribben of met graten

[p. 133]

702	AU1	De spieren		tsamen houdt	en niet en kan		verlaten
		Vleesch of visch		[				]
	AP1	[	]	t' samenhoudt	[	]	verlaten,

703	AU1	Dan als sij beij vergaen. Dat maecksel scheen		geplantt;
	AP1	[	]	geplant;

704	AU1	Maer		'twoegh	aen 't	rugge-been; ~~ten~~ en woegh niet op het sand:
		[	]	'thongh	[		]
	AP1	[	]	't hongh	aen't	[	]

705	AU1	Daer most ick in versien; men		hadd	mij sunst verwesen
	AP1	[	]	had	[	]

706	AU1	Als die noijt		heiligh	blad in Griecksch en hadd gelesen.
	AP1	[	]	Heiligh	[		]
	AU3					Math. 7.26.27.
	AP3					Math. 7.26.27.

707	AU1	Doe 't uijt den koker quam van steigerings besleur,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

708	AU1	Verscheen		daer wat,	een		spell,	een' Naeld, of sulck'en leur,
		[	]	daer, wat?	[				]
	AP2	[				]	Spell,	[	]

709

AU1

stack

als naeld of

spell

ooren en in oogen:

[

]

d' ooren [ ] d' oogen:

AU3

His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (qa causas n nouere) mirantium. Sen. ep. 89.

AP3

^1.En [

]

1. His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (quia causas non nouere) mirantium. Sen. ep. 89.

[

]

stack,

[

]

spell,

[

]

[ook]

Novitas consuevit ad repentinas visiones animos hominum pellere. Apul. 4. Metam.

710	AU1	In d' oogen, daermen 't	sagh, in d' ooren		daer		de	Loghen
		[				]	het	[	]
	AP1	Ind' oogen, daermen't	[	]	~~en in~~
					daer		[		]

[p. 134]

711	AU1	Of waerheid		ouer droegh,	soo		'twas	of niet en was.
	AP1	[	]	overdroeg,	[	]	't was	[	]

712	AU1	Wat raed?		'twas	aenden wegh; daer 't altoos voll gebass
	AP1	[	]	't was	[	]

713

AU1

Van stoute keffers is; die dat niet kan verdouwen

714	AU1	Moet naer Egijpten		toe	en in de Sand-zee bouwen.
	KB	[	]	toe,	[	]

715	AU1	Maer honden werden mack		met		vreemden	veel te		sien;
		[	]	van		[				]
	AP1	[			]	Vreemden	[	]	sien:
	AP2	[inspringen]

716

AU1

Soo

werdt

vreemdigheid

onvreemd voor sulcke

liên:

AP1

[

]

werd

[

]

Vreemdigheit

[

]

lien:

[

]

Vreemdigheid

[

]

AU3

Nil ~~tam mirandum~~ adeo magnum neq tam mirabile quicquam
Quod n paulatim minuant mirarier omnes <Paullatim.>. Lucr. 2.

AP3

^2.Soo

[

]

2. Nil adeò magnum, neq tam mirabile quicquam, Quod non paullatim minuant mirarier omnes. Lucr. 2.

717

AU1

Soo wierd mijn opspraeck gunst, soo temden sich de sotten:

718	AU1	Eerst hiet ick		Schots alleen, doe wierden wij		all	Schotten,
	AP1	[	]	~~hiet~~ Schots [				]
	KA	[			]	all'	[	]

719	AU1	En saghen		'tschotsche	werck voor wat gedooghlicks aen;
	AP1	[	]	't Schotsche	[	]

720	AU1	De slechtste van gewoont, de wijste door			'tvermaen
	AP1	[		]	vermaen
	AU3		ut nemo fessus satiate videndi Suspicere in coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2. Εἰ γὰϱ ὁ ἥλιος ἡμᾶς οὐκ ἐκπλήττει, διὰ τὸ ἐν συνῆθείᾳ εἶναι, πολλῷ μάλλον τὰ ἔϱγα της τέχνης, ἀλλ´ ὁμοιώς τοῖς πηλίνοις αὐτοῖς πϱοσέχομεν. Chrys. Hom. X. ad Philipp.
	AP3	^1.De [				]
			1. Ut nemo fessus satiate videndi Suspicere in Coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2.
	KA	[ook]	Magnitudinem rerum consuetudo subducit. Sen. Nat. qu. 7.1.

[p. 135]

721	AU1	Van haer geheugheniss;		daers'	in geschreuen		vonden
	AP1	[	]	daer s'	[ ] geschreven		[	]
	EP	[				]	vonden,

722	AU1	Hoe sulcke		Bakenen oud			Roomen niet mis-stonden,
		[	]	Bakens noch		oud	[	]
	AP1	[			]	Oud	[	]

723	AU1	~~Niew Roomen~~ Noch		'tniewe	niet		mis-	staen,	en wat oud Roomen dé,
	AP1	[	]	't niewe	[	]	mis-	[xxx]
								staen,	[	]

724	AU1	Om sulcke wonderen		te schepen ouer Zee,
	AP1	[	]	weer gaen en staen te leeren,
		[	]	te schepen over Zee,

725

AU1

En wat niew Roomen doet, en wat het derft verteeren,

726

AU1

Om sulcke wonderen weer gaen en staen te leeren.

727	AU1	Tien	duijsend ponden	steens, en dat twee	hondert		mael
		Vijf	[					]
					5000
					200
					_____
					1000000
	AP1	Duijsend ponden		[		]	mael,
		[geen aantekening]
	AP2	Vijf Duijsend [							]

728	AU1	Moet daer		bewogen	zijn en hangen inde		schael,
	AP1	[	]	bewoghen	[	]	Schael,

729	AU1	En staen weer op sijn lijf, en konnen noch eens		vallen;
	AP1	[	]	vallen:

730	AU1	En		all	om	(als ick seij) een cierlick		nietmet allen,
		[					]	Nietmet allen,
	AP1	[	]	allom		[	]	Niet-met-allen,
	AP2	[	]	all om		[			]
	KB	[	]	all,	[				]

731

AU1

Een' statigh' ijdelheid, of, soo 't wat beter is,

[p. 136]

732

AU1

Tot 's Stichters sterfflicke, maer doch, gedachteniss.

733	AU1	Hadd		ick't	daer oock gemunt? Ick kan't niet heel		ontkennen.
	AP1	[	]	ick't	[	]	ontkennen
	AP2	[inspringen]
	EP	[				]	ontkennen:

734	AU1	Mijn Maecksel was van		Hout;	maer,		naer	de jaren rennen,
		[				]	na	[	]
	AP1	[	]	hout;	[				]

735	AU1	En mijne zijn gerent naer		'teinde	vande baen,
	AP1	[	]	't einde	[	]

736	AU1	Mij		docht,	een houten bouw kost lang na mij bestaen;
	AP1	[	]	docht	[	]

737	AU1	En, of hij 't niet en kost, sij			konden 't	hem wel leeren,
	AP1	[		]	konden't	[	]
	AU3		Ita fit, ut q per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est ~~inco~~-aedificiorum ruina incolarum subtractâ custodiâ. et cito vetustatis decoctione resoluitur, q hoium psentia n tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.
	AP3	²En,	[				]
			2. Ita fit, ut quod per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est aedificiorum ruina, incolarum subtractâ custodiâ; et cito vetustatis decoctione resoluitur, quod homimum psentia non tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.

738	AU1	Die na mij souden zijn, en sijn' verrotting		weeren.
		[	]	weeren

739

AU1

Met sorgh van onderhoud. dat nam ick voor geen' schand:

740	AU1	Soo, seid ick, leeft het all dat water		voedt	of land:
	KB	[	]	voed	[	]

741	AU1	Des menschen		leuen	self bestaet		[xxx]er	bij het lappen
	AP1	[	]	leven	[	]	maer	[	]

742	AU1	Van dagelix nieu aes: en altoos		k[xxx]men	tappen
		[	]	[xxx]lmen	[	]
	AP1	[	]	salmen	[	]

[p. 137]

743	AU1		Uijt		Heidelberghs	voll vat en		vand[xxx]eluen	wijn,
	AP1		[	]	Heidelbergs	[	]	van den selven	[	]

744	AU1	Soo lang daer vullers en		besorghe[xxx]chten	zijn.
		[	]	hervull[xxx]ullen	[	]
	AP1	[	]	hervullers sullen	[	]

745	AU1	Dus rekend' ick alleen, en sonder Waerd te hooren,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

746	AU1	De menschen stonden 't toe: maer		'tquam	mij niew te		voren,
		En [						]
	AP1	[	]	't quam	[	]	voren

747

AU1

Dat uijt den Hemel quam; als of't een' stemme waer,

748

AU1

Die seij, mans-maeckseltje, staet af, en gaet van daer.

749	AU1		Gods seggen en Gods doen gaen		t'samen;	als de winden
	AP1		[	]	t' samen;	[	]

750	AU1	Haer'		dreigen en haer' drift, haer		snuijuen	en haer slinden:
		Haer		[				]
	AP1	[	]	dreighen [	]	snuijven	[	]

751	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Gods schicken is Gods doen, en		'tis	niet eer gedacht
	AP1		[	]	't is	[	]

752	AU1	α	[ontbreekt]
		β	(Ick spreeck het menschelick~~) als~~ tot menschen) als		vollbracht.
	AP1		[	]	volbracht.

753

AU1

Gods woord quam en Gods wind, met ongehoorder buijen,

754	AU1		Dan		of	heel Noorden wouw verhuijsen naer heel		zuijen,
	AP1		[	]	off	[	]	Zuijen,

755	AU1		Gods woord ontstack de locht met sulcken		Vier	op vier,
	AP1		[	]	vier	[	]

[p. 138]

756	AU1	Dat		Auond	middagh wierd, en alle dingh papier,
	AP1	[	]	avond	[	]

757	AU1	En		al ~~aenste~~	aenstekelick wat Donder kon		bereicken
		[	]	all	[			]
	AP1	[				]	bereicken,

758	AU1	Of Blixem,		donders kind:	om verr gingh Yp en Eicken,
	AP1	[	]	Donders-kind:	[	]
	EP	[	]	Donders kind:	[	]

759	AU1	Aen brand Gewasch en Bergh:			en	doe 't aen Bergen		gingh;
		[		]	en,	[	]	gingh,
	AP1	[		]	en	[			]
	AU3		Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
	AP3	[		]	^1.en	[			]
			1. Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
	KB	[ook]	Βλέποντα εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι ἄν.

760

AU1

Scheen 't niet onredelick dat ick mijn deel ontfing.

761

AU1

Mijn'

naelde

kreegh mijn deel,

mijn

Bergh en

kon 't

niet deeren;

[

]

Naelde

[

]

AP1

[

]

mijn'

[

]

kon't

[

]

762	AU1	Aerd' heeft soo veel voor uijt,	~~geen vier kan haer~~
			vier kan het niet verteeren,
		Dat heeft het Aerdrijck voor,	[	]

763	AU1	HGods		laetste vier	alleen sal			brenghen	daer het was,
		[				]	't	brenghen	[	]
	AP1	[	]	laeste Vier	[					]

764	AU1	Waerachtelick tot niet, waerschijnelick tot		Glas.
	AP1	[	]	glas.

765	AU1	Het houte maecksel		sprong	als lammeren	in 't wilde,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	sprongh	[		]
	AU3					Ps. 114.4.
	AP3					Ps. 114.4.

[p. 139]

766	AU1	Gelijck,		doe Pharao	Gods		heircracht	volgen	wilde,
		Als, doe		d'Egijptenaer	[	]	heirkracht	[		]
	AP1	[	]	d' Egijptenaer	[	]	Heir-kracht	volghen	[	]

767	AU1	De		zilte zee-baer sprong: mijn Mast was maer een ried;
		Den heuuel stond en [			]
	AP1	[	]	heuvel [	]

768	AU1	Hij knapte daer hij 't moet		geloouen	die het siet,
	AP1	[	]	gelooven	[	]

769	AU1	En daer die 't niet en sagh souw schricken te		geloouen;
	AP1	[	]	gelooven;

770	AU1	Uijt slipte		pen	en gat; het onderste quam		bouen,
	AP1	[	]	penn	[	]	boven,
	AP2	[	]	pen	[			]

771	AU1	Het		bouenste	te grond: de Naem-knoop, verr gesien,
	AP1	[	]	bovenste	[	]

772	AU1	Lagh		deerelijck		geuelt,		Susann en Constantin:
		[	]	droeffelick		[	]	susann en	constantin:
	AP1	[			]	gevelt,		savsann en	[	]

773	AU1	Maer beij noch		ongeschent,	gelijck sij moeten			blijuen,
		[	]	onverdeelt,	[				]
	AP1	[					]	blijven;
	AU3					[monogram]
	AP3	[geen marg.]

774	AU1	Haer' zielen, meen ick nu, gelijck wel eer		haer'	lijuen.
	AP1	[	]	haer	lijven.
	EP	[	]	haer'	[	]

775	AU1	In 'tstorten	vande Naeld heeft ijemand daer ontrent
	AP1	In't storten	[	]

776

AU1

Een' swaren sucht gehoort en naderhand bekent;

777	AU1	Geuallen	sprack sij noch, want		sij viel ongebroken,
	AP1	Gevallen	[				]
	KB	[		]	viel, noch	[	]

[p. 140]

778	AU1	En, is		'tgelooffelick,	dus heeft het		Hout gesproken.
	AP1	[	]	't gelooffelick,	[	]	hout gesproken:

779	AU1	‘Hier legg ick: feller weer dan		Son	oijt sagh of		Maen
	AP1	[	]	Sonn	[	]	Maen
	AP2	[	]	Son	[			]

780	AU1	‘Heeft Boomen uijt der		aerd	en mij ter		aerd	geslagen:
	AP1	[	]	aerd'	[	]	aerd'	[	]
	KB	[	]	aerd,	[				]

781	AU1	‘Ick was maer menschen-werck,			most ick het wederstaen?
	AP1	□‘Ick [				]
		‘Ick [				]
	AU3		Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι´ ἄν.
	AP3	[		]	^1.most [	]
			1. Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι´ ἄν.
	KB	[citaat naar r. 759]

782	AU1	‘Gods		stijfste		schepselen en hebben 't	niet verdragen.
	AP1	□‘Gods			stijfte	Schepselen [ ] hebben't	[	]
		‘Gods			[			]
	EP	[	]	stijfste		[		]

783	AU1	Dat komt'er af, van		'tzeil	te voeren inden topp;
		[inspringen]
	AP1	□[	]	't zeil	[	]

784	AU1	Den	hoogmoed	gaet niet		voor	of neerlagh volght'er		op,
		[						]	op:
	AP1	De	Hooghmoet	[						]
	AP2	Den	Hooghmoed	[	]	voor,	[			]
		De	[							]

785	AU1	Ick nam die less te baet,			en	of mij vrienden tergden
	AP2	[		]	en,	[	]
	AU3		Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamenta tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.
	AP3	[		]	^2.en,	[	]
			2. Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamentum tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.

[p. 141]

786

AU1

En weer

een'

tweede

Naeld

in plaets van

d'eerste

vergden,

[

]

een

[

]

Spits

[

]

't eerste

[

]

AP1

[

]

een'

[

]

d' eerste

[

]

787	AU1	Ick swichte voorden slagh geslagen met Gods			hand
	AP1	[		]	hand,
	AU3		Τὰ δὲ μοι παθήματα τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
	AP3	^3.Ick [				]
			Τὰ δὲ μοι παθήματα, τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
	EP	[ook]	Scias licet ea demum fulmina esse justissima, quae etiam percussi colunt. Sen. Cons. ad Polyb. 32.

788	AU1	Die die plaets niet en gunde aen		'tgheen	ick hadd		geplantt.
	AP1	[	]	't gheen	[	]	geplantt:

789	AU1	Ick		doock	in 't ongeluck, en leerde mij bedaren,
		[	]	kroôp	[	]
	AP1	[	]	kroop	[	]
	AP2	[	]	kroôp	[	]
	EP	[	]	kroop	[	]

790	AU1	En koos de Lull voor			'tzeil,	om niet	meer soo te		varen:
	AP1	[		]	't zeil,	[		]	varen,
		[						]	varen:
	AU3		Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast. Jure perhorrui Latè conspicuum tollere verticem. Hor.....
	AP3	^4.En [					]
			4. Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast. Jure perhorrui Latè conspicuum tollere verticem. Hor.

791	AU1	Soo wierd het		ongevall	maer		omgevall,	niet scha,
	AP1	[	]	ongeval	[				]
	EP	[				]	ongevall,	[	]
	KA	[				]	omgeval,	[	]

[p. 142]

792	AU1	Scha-baet; dat's			~~eerst~~	verlies, en wijsheid		achterna.
		[		]	vòor	[			]
	AP1	[		]	voor	verlies,	]	achter na.
	AP2	[		]	voor,	[				]
	AU3		Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. d. loc.
	AP3	^5.Scha-baet; [								]
			5. Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. de Benef. 7.
	EP	[		]	voòr,	[				]
	KA	[		]	voor,	[				]

793	AU1	Daer staet een staeltjen af in plaets van d'	eerste		......
		[		]	delen;
		[inspringen]
	AP2	[inspringen]
	AP3		Φ
	KA	[geen marginalia]
	KB	[		]	délen;

794

AU1

voet

staet soo hij stond;

'tscheel

is in d'

opper-deelen;

AP1

[

]

't scheel

[

]

[

]

voct

[

]

opperdeelen;

[

]

voet

[

]

795	AU1	Die gaen ter		haluer hoogd,	meer stevigh en min eng:
	AP1	[	]	halver hooghd,	[	]

796	AU1	Matroos sal seggen,		'tis een	doorgeschoten		steng.
	AP1	[	]	't is een ~~een~~	[	]	steng:

797	AU1	Een ijeder		sal op	niews herdoopen		naer	sijn		oordeel:
		[	]	sal 't op	[						]
	AP1	[	]	sal't [					]	oordeel,
	KA	[				]	nae	[			]

798	AU1	Des		wijsten		doopers	vond aenvaerd ick tot mijn voordeel,
	AP1	[			]	Doopers	[	]
	KA	[	]	wijsen		[		]

799	AU1	En hij sal Peter zijn		van 'tniewe	houten kind,
	AP1	[	]	van't niewe	[	]

[p. 143]

800

AU1

Die inden vrolixten den nutsten toenaem vindt.

801	AU1	Want vrucht en vreughd		is 't	witt dat ick hier schick te raken.
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is't	[	]

802	AU1	De		vreughd	is tastelick: gaet		op	ghij sultse smaken:
	AP1	[	]	Vreughd	[				]
	AP2	[				]	op,	[	]

803	AU1		Een		baken	stond hier eerst tot inden Haegh gesien,
	AP2		[	]	Baken	[	]

804	AU1		Tot		in de	Duijnen toe, tot inde Zee		mischien.
	AP1		[	]	inde	[	]	mischien:

805	AU1		Maer die aen 't Baken		stond	en sagh maer pas de weiden
	KB		[	]	stond,	[	]

806

AU1

Die

Voorburgh

en den

Haegh

weerzijds de

Scheijing

scheiden.

AP1

[

]

voorburg

[

]

scheijing

scheiden;

[

]

Voorburg

[

]

[

]

Haegh,

[

]

Scheijing,

[

]

807	AU1		De reste was geboomt, dat door mijn		eigen	schuld
	AP1		[	]	eighen	[	]

808

AU1

Den schoonsten hoeck gesichts met blad'ren heeft vervult:

809	AU1	α	En 't gingh met Hofwijck		toe	als met de		grootste	Steden,
		β	[				]	Stadt der	[	]
	AP1		[				]	stadt [		]
	KB		[	]	toe,	[				]

810

AU1

(Neemt Londen, of Parijs)

die sich een

Geck

met

reden

Mijn ongesien

Parijs,

[

]

Geck,

[

]

reden,

AP1

[

]

Parijs;

[

]

Geck

[

]

811

AU1

Beklaeghde niet te sien door d' all te dicke wolck

812	AU1		Van		huijsen ouer	hoop en		'twoelen	van haer volck.
	AP1		[	]	Huijsen over	[	]	't woelen	[	]

[p. 144]

813

AU1

Blind

hadd

ick mij

geplantt,

en,

wild'

ick mij ontblinden,

AP1

[

]

had

[

]

geplandtt,

[

]

[

]

wild

[

]

814

AU1

Ick most een' hooger' topp dan all' mijn' toppen vinden,

815	AU1	Die nu		geuonden is: thien	trappen en		wat	meer
		[				]	thien	[	]
	AP1	[	]	gevonden [ ] thien	[				]

816	AU1	Ontbinden		mijn	gesicht	waer dat ick	't	henen		keer:
	AP1	[	]	mij	gesicht,	[	]	heenen		[	]
		[	]	mijn	[						]
	KA	[							]	keer'
	KB	[							]	keer

817	AU1	Ick		ouertopp	mijn self, en Hollands beste deelen,
	AP1	[	]	over-topp	[	]

818

AU1

Die veel en veel gesien geen' oogen en vervelen,

819

AU1

En all dat Delfland heet van Rhijn en Schie tot Maes,

820	AU1	Tot in het		noorder silt	sijn'		goluen,	ben ick baes.
	AP1	[	]	Noorder Silt	[	]	golven,	[	]

821	AU1	Dat heet ick		ouer-sien.	Haer'		Gra[xxx]	haer' Staten,
	AP1	[	]	oversien.	[	]	Graven en	[	]

822	AU1	Die nu besitters zijn, en die 't wel		[xxx]aten
	AP1	[	]	eer besaten,

823	AU1	En waren noijt meer Baes: sij		kos[xxx]er	besitt
	AP1	[	]	kosten haer	[	]

824	AU1	Niet meer als		ouer-sien,	niet		me [xxx]s	daer ick sitt.
	AP1	[	]	oversien,	[	]	meer als	[	]

825	AU1	Noch ben ick het wat meer: sij		sagen	't door de wolcken
	AP1	[	]	saghen	[	]

[p. 145]

826	AU1	Van haer'		bekommering	voor Steden en voor		volcken,
	AP1	[	]	bekommeringh	[	]	Volcken,
	AP2	[				]	Volcken:

827	AU1	Ick sien het sorgeloos en op sijn		Hof-wijcks	aen,
	AP1	[	]	Hofwijcks	[	]

828	AU1	En laet Gods weer en wind Gods acker		ouergaen:
	AP1	[	]	over gaen:

829	AU1	Ick vaer als reiser mé, de		stierluij	moeten waken:
	AP1	[	]	Stierluij	[	]

830	AU1	Sij woelen onder een ~~als~~ in sacken en in		Saken;
	AP1	[	]	saken;

831	AU1	Ick sie van		bouen	neer, als uijt de tweede lucht,
	AP1	[	]	boven	[	]

832	AU1	Daer geen		geuoel	en is van ondermaensch gerucht.
		[	]	gevoel	[	]

833	AU1	Dus verre gaet mijn' vreughd: de		Vrucht	van dese plancken,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	vrucht	[	]

834	AU1	Daer hebb ick		'tongeuall	noch ruijmer voor te dancken:
	AP1	[	]	't ongevall	[	]

835	AU1	De reden is soo klaer als middaghs		sonne-schijn,
	AP1	[	]	Sonne-Schijn,

836	AU1	Dat ~~verd~~ verr sien beter is als verr gesien te		zijn,
		[	]	zijn.

837

AU1

Voorsichticheid siet verr, en merghen is haer huijden;

838	AU1	Daer d' onvoorsichtighe zijn als		bijziende	luijden,
	AP2	[	]	bijsiende	[	]

[p. 146]

839	AU1	Min		ziende	dan		gesien; en 'tis	der wijsen lot
	AP1	[				]	gesien: [ ] 't is	[	]
	AP2	[	]	siende	[				]

840	AU1	Onsichtbaer verr te sien; waerom?		want soo doet God,
	AU3		Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τε ὄντα Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήων, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον αῦτις. Orph. hijm. 24. Uno mentis cernit ictu, q sunt q fuerunt veniantq. Boeth. V. Consol.
	AP3	[		] 1. want [	]
			1. Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τ´ ἔοντα Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήν, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον ἀῦτις. Orph. hijmn. 24. Uno mentis cernit ictu, que sunt, que fuerunt venientq. Boeth. V. Cons.

841

AU1

Dien niemand noijt en sagh, en die d' aenstaende stonden

842	AU1	Soo tegenwoordigh siet als		oftse	voor hem	stonden,
	AP1	[	]	ofse	[		]
	AU3					Ps. 90.4.
	AP3	[geen marginalia]

843	AU1	En dat geschieden		sal	als waer het nu geschiet.
	AP2	[	]	sal,	[	]

844	AU1	Bij die		voorsichticheid	en steil ick 's menschen niet;
		[	]	verrsichticheid	[	]

845	AU1	Maer 's menschen last is, Gods		vollmaecktheit		naer		te trachten,
		[	]	vollmaecktheid		[			]
	AP1	[	]	volmaecktheid		[			]
	AU3						Math. 5.48.
	AP3						Math. 5.48.
	KA	[			]	na		[	]

846	AU1	En		diese meest	betracht is minder te		verachten
	AP1	[	]	die se meer	[			]
	KB	[				]	verachten,

847	AU1	Dan diese meest versuijmt: laest sagh mij alle		man,
	AP1	[	]	mann,
	AP2	[	]	man,

[p. 147]

848

AU1

Nu sien ick met gemack die mij niet sien en kan.

849	AU1	Is 't hoogh genoegh gepocht, is	't	less	genoegh gesogen
		[	]	Less	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]

850	AU1	Uijt ongesienen bouw? neen,		'tis	in mijn vermogen
	AP1	[	]	't is	[	]

851	AU1	Meer wijsheids uijt de planck te trecken dan ick		docht,
		[	]	docht.

852	AU1	Hier staen wij		vanden	aerd gestegen inde Locht:
		[	]	vander	[	]

853	AU1	Lett, vrienden, die met mij tot deser		hoogd	geklommen
	AP1	[	]	hooghd	[	]

854	AU1	Van		bouen	neder siet; hoe		ist'er	toe gekommen,
	AP1	[	]	boven	[	]	is't'er	[	]

855	AU1	Waer	zijn wij door geschroeft?		door steile trappen heen,
		[		]	langs [	]
	AU3		Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.
	AP3	[		]	^1.langs [	]
			1. Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.

856	AU1	Door engd' en ongemack met		suchten en gesteên;
		[	]	sucht' [ ] door [	]
		[	]	suchten en gesteên;

857	AU1	Dat heeft het klimmen in,			daer moet hij staet op maken,
	AP3	[		]	^2.daer [	]
			2. Generosos animos labor nutrit. - non est viri timere sudorem. Sen. ep. 31. Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacrif. Ab. et Cain. Εὶ δὲ τις ἄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. oOd. 12.

858	AU1	Die van beneden op		aen 'tuijtsien	meent te raken,
	AP1	[	]	aen't uijtsien	[	]

[p. 148]

859	AU1	Aen 'taensien,			seid ick best.	Den tragen beurt het niet,
		[		]	eigentlick:	[	]
	AP1	Aen't aensien			[		]
	AU3		Generosos aios labor nutrit. - n est viri, timere sudorem. Sen. ep. 31. Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacr. Ab. et ~~Cai~~ Cain. Εὶ δὲ τις ὄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. od. 12.
	AP3	[citaten bij r. 857]

860	AU1	Die met den arm		in 't	kruijs staet		opwaert	aen en		siet;
	AP1	[	]	in't	[	]	opwaerts	[	]	siet.

861	AU1	Daer staet wat sweetens		toe;	en		w[xxx]elen	hoort bij wenschen,
	AP1	[	]	toe.	[	]	woelen	[	]

862	AU1	En bij gewill geweld:		daer neffens, wij zijn menschen,
		[	]	maer daer ~~bij~~ bij zijn wij menschen,

863	AU1	En konnen niet als		gaen,	het vliegen is quaed spel
	AP1	[	]	gaen;	[	]

864	AU1	En met den hals		betaelt;	dat weet de		Zee-mann	wel;
		[				]	~~schipper~~
							Schipper	[	]
	AP1	[	]	betaelt,	[				]
	AP2	[	]	betaelt:	[				]

865	AU1	Die		trouwt op hand en voet, sijn menschelick		vertrouwen,
		[	]	besight ~~hand~~ [			]
	KA	[			]	verrrouwen,
	KB	[			]	vertrouwen,

866	AU1	En klautert in de		marsch	bij takels en bij touwen.
	AP1	[	]	Marsch	[	]

867

AU1

Bij trappen zijn wij hier geklautert, en dat's recht:

868	AU1	Wel hem	die sijn bedrijf bij		trappen-op	verrecht,
	AP1	[		]	trappen op	[	]
	EP	Wel-hem	[				]
	KA	Wel hem	[				]

[p. 149]

869

AU1

Bij soete trappen, bij niet all te wijde schreden,

870	AU1	En		eindight			inde		Marsch	sijn steigeren met reden,
		[	]	staeckt		all	[				]
	AP1	[						]	marsch	[	]
	AP2	[	]	staeckt,		[		]	marsch,	[	]
	KA	[			]	als	inde		[		]

871	AU1	Niet aende			vlagge-spill,		daer 't hoofd draeijt		eermen 't	weet,
	AP1	[		]	Vlagge-spill,		[	]	eermen't	[	]
	AU3		O quantum caliginis mentibus humanis objicit ~~summa~~ magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.
	AP3	[				]	^3.daer [				]
			3. O quantum caliginis mentibus humanis objicit magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.

872

AU1

En daer niet ijeder een sijn' moeijte wel besteedt.

873	AU1	Half-wegen		is soo veil, dat, konden wij 't bezeffen,
	AP1	Half weghen		[	]
	AU3		Maxima qq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne n. q fortuitò euenit, instabile est: quo altiùs surrexit, vergit proniùs in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
	AP3	^4.Half	[		]
			4. Maxima quaeq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne enim quod fortuitò euenit instabile est: quo altius surrexit, vergit pronius in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
	KA	[ook]	Non tu scis, cum ex alto puteo, sursum ad summum excerendis, Maxumum periculum inde esse, à summo ne rursum cadas? Plaut, Mil. Act. 4. Sc. 4.

874	AU1	Wij souden 't eens soo lief als		papegaeijken	treffen
		[	]	't papegaeijken	[	]
	AP1	[		] Papegaeijken	[	]

875	AU1	Ten einde		van de steng: 'kberoep	mij op de pijn
	AP1	[	]	vande Steng: 'k beroep	[	]

876	AU1	Van die van all te hoogh te		laegh	geuallen	zijn.
	AP1	[	]	leegh	gevallen	[	]
	KA	[	]	laegh	[		]

877	AU1	□ Het Bosch is		uijtgesuft:	God zij gedanckt, seght, Leser;
	AP1	[	]	uijt gesuft:	[	]

[p. 150]

878	AU1	De		schrijuer	seght het oock. daer hoeft wel een		geneser
		[				]	Geneser
	AP1	[	]	Schrijver	[			]

879

AU1

Voor uw oogh en mijn' hand; soo zijn sij beij gefoolt.

880	AU1	Heeft ijemand oijt soo lang in sulcken		Woud	gedoolt?
	AP1	[	]	woud	[	]

881	AU1	Maer		'tis	de Naeld haer schuld, haer maken en haer breken,
	AP1	[	]	't is	[	]

882	AU1	En ick hebb		van de naeld		tot de draed	willen		spreken.
		[			]	ten draed toe	[			]
	AP1	[	]	vande Naeld		[		]	spreken:

883	AU1	Naer mij soud 't niemand doen: nu hebb		ick 'tsoo	gedaen,
	AP1	[	]	ick't soo	[	]

884	AU1	Dat ick		naer	mij gehoort sal werden en verstaen.
	KA	[	]	na	[	]

885

AU1

En dits aen

huijs

ten

Deijl;

wie

lust'er

mé naer Leiden?

[inspringen]

AP1

□ [

]

Huijs

[

]

lust 'er

[

]

AP2

[

]

Deil;

[

]

[

]

Dêil;

[

]

886	AU1	Komt, Kijcker,		man	of		vrouw,	ick gae u binnen leiden.
	AP1	[	]	Mann	[	]	Vrouw,	[	]
	AP2	[	]	Man	[				]
	EP	[				]	Vrow,	[	]
	KA	[				]	Vrouw,	[	]

887	AU1	Tot noch toe treden wij in 't		voorburght	van 't groot Hof,
	AP1	[	]	Voorburght	[	]

888	AU1	In	't	neer-hof	van		'tCasteel,	daer volght wel ander		stof,
	AP1	[	]	Neer-hof	[	]	't Casteel;	[			]
	AP2	[							]	stof.

889

AU1

Is 't uijt de maet gestoft? beveelt mij niet te swijgen;

[p. 151]

890	AU1	Schoon		opdoen	heeft veel in;		'tis	om u voort te krijgen.
	AP1	[	]	op-doen	[	]	't is	[	]

891	AU1	Waer zijn wij? tuschen Bosch en		Bogaert.		Staet	wat still;
		[	]	Bogaerd.		[			]
		[inspringen]
	AP1	□ [			]	staet	[		]
	AP3							a.a.

892	AU2	Dit's oock mijn		eigendom,	ick doed'er wat ick will;
	AP2	[	]	eigendom;	[	]

893

AU1

En wat ick hebb gewilt en sal u niet vervelen,

894

AU1

En wat ick wilde, zijn twee ~~muren~~ wanden van Abeelen,

895

AU1

Die nu ten Hemel gaen, en proncken met haer' kruijn

896	AU1	(Denckt aen mijn' hondert jaer) tot in het		noorder Duijn.
	AP1	[	]	Noorder duijn.

897

AU1

Wel voeght haer dat gepronck; sij moghen sich beroemen

898	AU1	Als	Schutters van Geboomt, van		Cruijden	en van		Bloemen;
		Voor	[						]
	AP1	[					]	[opengelaten]
	AP2	[		]	Kruijden	[	]	Bloemen;

899	AU1	En, sooder een	van all ten einde		leuens	kom'
	AP1	En sood'er een'	[	]	levens	[	]

900	AU1	Daer sij ten scherme staen,		'tis	maer van		ouderdom.
	AP1	[	]	't is	[			]
	AP2	[				]	ouderdom.

901	AU1	Aen haer en sietmen's geen; en		'tmagh	haer wedervaren
	AP1	[	]	't magh	[	]

902	AU1	Dat een den		loouer-drill	van haer' ongroene bla'ren
	AP1	[	]	loover-drill	[	]

[p. 152]

903	AU1	Tot ~~haer~~ minder waerde		duij'[xxx]at's 'thaer	van		haer'		hoofden,
		[						]	hoofd,
	AP1	[	]	duij': maer dat 's 't haer	[					]
	AP2	[				]	haer		[	]

904

AU1

En dat's daer noijt wijs

man

een

[xxx]~~igh~~ man om

[xxx]oofden.

[

]

man

sijn' eer om

rooft.

AP1

[

]

mann

een

mann

[

]

looft.

AP2

[

]

man

[

]

man

[

]

[

]

rooft.

905	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Tgrijs	heet de		Kerck-hof blom;	maer		'theet	soo tegens reden;
	AP1		'T grijs	[	]	Kerckhof-blom;	[	]	't heet	[	]
	AP2		[		]	Kerckhof-blom;	[				]

906	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Tis 'tmerck	van		rijpicheid	van Sinnen en van		zeden.
	AP1		'T is 't merck	[	]	rijpigheid	[	]	Zeden.

907	AU1	Gaet bij		haer lenden	op, dtot		da[xxx]	spitser zijn,
		[	]	d'Abeelen	[				]
	AP1	[	]	d' Abeelen	[	]	daer sij	[	]

908

AU1

Daer is noch

krack

noch kreuck,

no[xxx]d'allerminste

schijn

[

]

schaduwe

noch

[

]

AP1

[

]

krack,

[

]

noch

schaduwe,

[

]

909	AU1		Van buijgen voor		'tgeweld van 't vir[xxx]ighe zuijdwesten,
	AP1		[	]	geweld van't vinnighe Zuijd-westen,

910	AU1	Van 't allervinnigst			Noord met all sijn'		blader-pesten
		Of		van 'tverdelgend	[	]	~~Bogaerd~~-Boomgaerd-pesten.
	AP1	[	]	aevan 't verdelghend	[			]

911

AU1

Abeeltjens,

oud

grijs volck, oud

krijchsvolck

heet ghij

recht;

[

]

seid'

ick

[

]

AP1

[

]

seid

[

]

AP2

[

]

krijghsvolck,

seid'

[

]

[

]

oud,

[

]

[p. 153]

912	AU1	Ghij hebt voor ons gestaen		in 't		scherpste		van' tgevecht,
		[			]	heetste		[	]
	AP1	[	]	in't		[	]	van't gevecht,

913	AU1	In 'twoeden			vanden strijd; en Appelen en		Peeren
		Dats 'tkoudste			[			]
	AP1	Dat		't koudste	[	]	Peeren,
		[	]	's 't [					]

914	AU1	Of met uw' wapenen gedeckt, of met uw'		kleeren,
	AP2	[	]	kleeren:

915	AU1	Wel heeft den Hemel u		gerechtelick	geloont,
	EP	[	]	gerechteliek	[	]
	KA	[	]	gerechtelick	[	]

916	AU1	En inden		ouderdom	met		stijue	jeughd		gekroont.
	AP1	[				]	stijve	[	]	gekroont:
	AP2	[	]	ouderdom	[						]

917	AU1	Heel Voorburgh ~~moe~~ heeft ~~mij~~ met mij te deelen		in 't	bedancken,
	AP1	[	]	in't	[	]

918

AU1

Als

'top

uw'

Stammen

siet en als

'tsiet

op uw' rancken:

AP1

[

]

't op

[

]

stammen

[

]

't siet

[

]

919	AU1	Het siet u niet alleen voor Voorburghs		voorburgh aen;
		[	]	voor-burgh aen,
	AP1	[	]	voorburg aen;

920	AU1	Maer		voorde	cierlickheid daer		'tschier	om werdt		begaen,
		[							]	begaen:
	AP1	[	]	voor de	[	]	't schier	[	]	gedaen:
		[							]	begaen:

921	AU1	Dat weet de		vreemdeling,	de wandelaer van buijten,
	AP1	[	]	Vreemdeling,	[	]

922	AU1	Dien		sulcke'n	Galerij doet gissen en besluijten
	AP1	[	]	sulck'en	[	]

[p. 154]

923	AU1	Wat van uw binnen is, daer		'tbuijten	staet en lacht,
	AP1	[	]	't buijten	[	]

924	AU1	Met		sulcke'n		trotse	vreughd, met		sulcke'n	soeten pracht.
		[			]	trotsen	[				]
	EP	[	]	sulck'en		[		]	sulck'en	[	]

925	AU1	Danckt mij toe,		vreemdeling,		die	t' uwer gunst genegen,
		[			]	die,	[	]
	AP1	[	]	Vreemdelingh,		[		]

926	AU1	Noch schooner hebb gemaeckt den schoonsten wegh g der		weghen.
	AP1	[	]	weghen:

927	AU1	'Tis	maer half prijsens waerd, sich		seluen	te versien;
	AP1	'T is	[	]	selven	[	]

928	AU1	Heel is hij 't, die		wat doet	dat voor	't Gemeene dien.
		[	]	betracht	[			]
	AP1	[				]	gemeene dien'.

929	AU1	Is	'tvoorbeeld	nutt en goed; volght, Boeren, en		volght	buren,
	AP1	[]	'tvoorbeeld	[				]
	AU2	[			]	volght,	[	]
	AP2	[			]	volght	[	]

930

AU1

Wij sullen Honslaerdijck verbijsteren en Buren,

931

AU1

diese

t'samen

will

besoecken

sal

voortaen

[

]

heeft

[

]

AP1

En,

[

]

t' samen

[

]

besoecken,

[

]

932	AU1	Niet verder	als		den wegh van				voorburgh	te begaen.
		Geen' straten	[	]	de		straet naer		[		]
	AP1	[				]	Straet [	]	voorburgh	[	]
		[						]	Voorburgh	[	]

933	AU1	Aensienelicke straet van Stads-gelijcke		huijsen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Huijsen,

934

AU1

Is't dat ick Hofwijck magh van lid tot lid ontpluijsen,

[p. 155]

935	AU1	Gunt mij den		eigendom		van 't	eerst in uw getal,
	AP1	[			]	van't	[	]
	AP2	[	]	eigendom		[		]

936	AU1	LEn lijdt dat ick het noem mijn		Tuijnhuijs		en mijn' Stall.
	AP1	[	]	Tuijn-huijs		[	]
	KB				s.

937	AU1		Mijn		Cruijdhof	hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,
			[	]	Kruijdhof	[		]
	AP1	α	Een' houten warme Doos, met plancken wel bestaeckt, Die Confituren berght aen't Sonne-vier gemaeckt.
		β	Mijn		Kruijdhof hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,
	AP3						s.
	KB		[marg. bij r. 936]

938	AU1		Het is mijn Persen-perck, mijn		queek	van		Abricosen.
			[	]	Queek	[	]	Abricosen:

939	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Een' houten warme doos, met plancken wel bestaeckt,

940

AU1

[ontbreekt]

Die

Confituren

houdt

met

Sonne-vier

gemaeckt.

[

]

berght

aen 't

[

]

[

]

aen't

Sonnevier

[

]

[

]

Sonne-vier

[

]

[

]

Sonnevier

[

]

[

]

Suycker-wercken

[

]

941	AU1	'Twaer veiler niet			gemeldt,	soo dicht aen twee drij weghen:
		[inspringen]
	AP1	□ 'T waer [		]	gemelt,	[	]
	AU3		Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua n jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.
	AP3	^1.□ 'T [					]
			^1. Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua non jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.

942	AU1	Maer	daer de		heiningh	klapt, hadd ick vergeefs geswegen.
	AP1	[		]	Heiningh	[	]
	AU2	Maer,	[				]

[p. 156]

943

AU1

Nacht-pluckers, weest mijn' moeijt genadigh en mijn' kost:

944	AU1	Hadd	ick u hier		ontsien	'twerck waer noch onbegost.
	AP1	Had	[				]
	AP2	Hadd	[	]	ontsien,	[	]

945

AU1

Ontsiet u voor den lust van weinigh' soete beten

946

AU1

Voor

Dieuen

uijt te

gaen

in uw

hert te heeten.

[

]

't in uw

[

]

AP1

[

]

Dieven

[

]

AP2

[

]

gaen,

[

]

947	AU1	Ghij lett op d' eerste meest, ick op de tweede		straf,
	AP2	[	]	straff,

948	AU1	En, krijght ghij d' ander toe, soo denckt, dat		komter		af.
	AP1	[	]	komt'er		af.
	AP2	[			]	af;

949	AU1	Wij hadden wijsselick na Groot-moer om		gekeken
	AP1	[	]	gekeken,

950	AU1	En aen verboden vrucht noch		mond	noch mond		gesteken.
		[	]	hand	[			]
	KA	[				]	gesteken,

951	AU1	Maer		'tis	om niet gepreeckt, de boosheid is		in 't	bloed;
	AP1	[	]	't is	[	]	in't	[	]
	AP2	[inspringen]

952	AU1	Verbiedt	het quaed te doen,		'tis	daerom		datmen't		doet.
		[							]	doet,
	AP1	Verbiet	[	]	't is	[	]	dat men't		[	]

953	AU1	En dreigen werdt		bevel:	Ick		wild'er	niet om pruijlen;
		[				]	magh'er	[	]
	AP1	[	]	bevell:	[				]

954	AU1	Staet bouwen aenden wegh ter		schimp	van alle muijlen,
		[	]	keur	[	]

[p. 157]

955	AU1	En aller			tongen	schimp, die aen de			wegen b	plantt
	AP1	[		]	tonghen	[		]	weghen	[	]
	AU3		Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.
	AP3	[					] ^2. die [				]
			2. Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.

956

AU1

En komt niet minders toe van allerhanden tand.

957	AU1	N □ Nu, Wandelaer, komt		in, 'tsal't	Hof van Hofwijck		gelden.
	AP1	[	]	in; 't sal 't	[	]	gelden:

958

AU1

Versiet u van geduld; ick sal het minste melden,

959	AU1	En swijgen niet		van 'tmeest:	daer moet de		kijcker aen;
	AP1	[	]	van't meest:	[	]	Kijcker an aen;

960	AU1	Daer		werd	noijt planter moed' op eigen grond		gegaen.
	AP1	[	]	werdt	[			]
	AP2	[				]	gegaen,

961	AU1	Van		eigen	grond gepraett, van eigen grond		gepreuelt:
	AP1	[	]	eighen	[	]	geprevelt;

962	AU1	Als 't	regent dat het plast, soo dunckt hem dat het		neuelt,
	AP1	Als't	[	]	nevelt,

963	AU1	Als		'tneueld	is 't soet weer, als 't stormt, en		is 't	maer koel,
		[	]	'tneuelt,	[				]
	AP1	[	]	't nevelt,	[	]	is't	[	]

964	AU1	En	dien		die lust		vervoert	en weet van geen		geuoel.
		En,	[			]	vervoert,	[			]
	AP1	[							]	gevoel.
	KA	[		]	de lust		[				]

965	AU1	□ Voor d' eerste		quelling,	hoort drij		woorden	eens voor allen;
	AP1	[	]	quellingh,	[				]
	AP2	[				]	woorden,	[	]

966	AU1	'Twaer	meerder quelling staegh		op 'tselue	platt te		vallen,
	AP1	'T waer	[	]	op't selve	[	]	vallen.
	AP2	[					]	vallen;

[p. 158]

967

AU1

En staegh te seggen, staegh te hooren, voor of na,

968	AU1	Dit's dus		in		'toost	geschickt,		in 'tWest	de wederga.
		[			]	'tOost	[				]
	AP1	[	]	in't Oost			[	]	in't West	[	]

969	AU1	Daer is			een'	middel-lijn, die Hofwijck scheidt in deelen,
	AP1	[		]	een	[	]
	AU3		Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. -Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.
	AP3	^3.Daer		[			]
			3. Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι, κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.

970	AU1	Daer van de slincker van de rechter niet en		scheelen:
		[	]	schelen:

971

AU1

Een'

oost'

een'

wester

poort, een'

oost'

een'

wester laen,

AP1

[

]

Oost'

[

]

Wester

[

]

Oost'

[

]

Westerlaen,

[

]

Oost,

[

]

972	AU1	Een Eiland		oost,	een		west,	in beij gelijcke pa'en;
	AP1	[	]	Oost,	[				]
		[				]	West,	[	]

973	AU1	Een Boomgaerd midden in, een		Plein,	een		Huijs,	een		Vijuer,
	AP1	[	]	Pleijn,	[	]	Huijs	[	]	Vijver,
	EP	[				]	Huijs,	[			]

974	AU1	Ten Zuijden		opde	Vliet een		sopen		Tijd-verdrijuer.
		[				]	open		[		]
	AP1	[	]	op de	[			]	Tijd-verdrijver.
	AP3									y.

975	AU1	Dit		tsamen	(kost het zijn)		in 't	Goud-gewicht geleght,
	AP1	[	]	t' samen	[	]	in't	[	]

976	AU1	Soo stond de Tong		in 't	huijs, en beij de		schalen	recht.
	AP1	[	]	in't	[	]	Schalen	[	]

[p. 159]

977	AU1	Wie die verdeeling laeckt, veracht voor eerst sijn		seluen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	selven,

978

AU1

'tschoonste dat

God schiep.

Eer ick ~~begon~~ bestond te

deluen,

AP1

[

]

't schoonste dat schiep.

[

]

delven,

[

]

God schiep.

[

]

AU3

Corpus hois pstantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat? Ambr. lib. 6. Hexaem. Corporis noi partes, totaq figura et forma, quam apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.

AP3

^1.En

[

]

1. Corpus hominis praestantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat. Amb. lib. 6. hexaem. Corporis nostri partes, totaq figura et forma, quàm apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.

979

AU1

Nam ick des Wijsen less tot richtsnoer van mijn doen;

980	AU1	'K besagh mijn		seluen;	meer en hadd ick niet van doen.
	AP1	[	]	selven.	[		]
	AP2	[				] heeft niemand [	]

981

AU1

Twee

tochten

voor

den reuck,

twee voor

'tGeruijck,

twee Ooren,

[

]

vensters

[

]

'tGesicht,

[

]

den Reuck,

[

]

[

]

vensteren

[

]

'tsien,

[

]

[

]

vensters

[

]

'tGesicht,

[

]

AP1

[

]

Vensters voor 't gesicht,

[

]

[

]

Gesicht,

[

]

982	AU1		Twee Schouderen		in 't	kruijs, twee Heupen daer sij hooren,
	AP1		[	]	in't	[	]

983

AU1

Een'

Dij

van

wederzijds,

een' Knie, een Been, een

Voet,

[

]

Voet:

AP1

[

]

Dije

[

]

Voet;

[

]

weder zijds,

[

]

984	AU1		Is, seid	ick, dat Gods werck, soo		is 't	volkomen goed,
	AP1		Is, seid'	[	]	is't	[	]

985	AU1	α	En, waer ick henen sagh,		't 'kwist	geen		patroon	te soecken
		β	[	]	ick wist	[	]	wett	[	]

[p. 160]

986

AU1

Dat bij

dat

gelden

moght:

wegh, riep ick,

scheeue

hoecken,

Die bij

dees

[

]

AP1

[

]

dees'

[

]

mocht:

[

]

scheve

[

]

AP2

[

]

scheeve

[

]

987	AU1	En		~~ong~~ oneenpaericheid,	en ongeregelt scheel,
	AP1	[	]	oneenparicheit,	[	]
	AP2	[	]	oneenparicheid,	[	]

988

AU1

Dat

niemant

vermaeckt

dan die sijn'

neus,

sijn'

keel,

[

]

niemand

[

]

AP1

[

]

vermaeckt,

[

]

Neus,

[

]

Keel,

989

AU1

Sijn

~~buijck en~~

mond,

sijn'

buijck, sijn

beste goed, kan lijden

[

]

sijn'

kinn,

sijn'

buijck,

sijn alle dingh, kan lijden

[

]

kin,

[

]

AP1

Sijn' Mond,

[

]

Kinn,

[

]

Buijck,

[

]

AP2

[

]

Kin,

[

]

990	AU1	Verr vande		middel-lijn		slim	uijt gestelt ter zijden.
		[			]	slim	[	]
	AP1	[	]	Middel-lijn		slimm	[	]
	AP2	[			]	slim	[	]

991	AU1	En	als ick		ouersloegh	waer sulcken stell op trock,
		En,	[				]
	AP1	[		]	oversloegh	[	]

992	AU1	Soo viel ick op		'tonraet	van een' Japonschen		Rock.
		[	]	't on-eens	[			]
	AP1	[				]	Rock,
	KA	[	]	oneens	[			]

993	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Op		'tonbegrijpelick van die			verwerdde plecken,
	AP1		[	]	't onbegrijpelick		vandie	[	]
	KA		[			]	van die	[	]

994	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die		'tkleedsel	voor		cieraet	en mij voor onlust strecken.
	AP1		[	]	't kleedsel	[				]
	KB		[				]	çieraet,	[	]

[p. 161]

995	AU1	En	als ick bij		geuall	door sulcke paden trad,
		En,	[				]
	AP1	[		]	gevall	[	]

996	AU1	Soo docht mij,		'twas	om		'tjock	gedobbelt of		om 'twat,
	AP1	[	]	't was	[	]	't jock	[	]	om't wat,

997	AU1	Waer dese boom sou staen, waer die		wegh	sou belenden;
		[	]	steegh	[	]

998	AU1	Ick wierd'er koortsigh af, en		daer	ick quam te		wendelen
		[	]	waer	[	]	wenden,

999	AU1	Soo	draeijde mij het		hooft,	gelijck des planters dé
		Daer	[	]	hoofd,	[	]

1000	AU1	Die alles onverhoeds gedraeijt hadd uijt sijn'		sté:
	AP1	[	]	sté.

1001	AU1	Verplanters	van oud werck kost		i	genadigh		dulden;
		Verlappers	[						]
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	ick	[	]	dulden:

1002

AU1

Maer

snijders

van niew'

stoff

ick niet t' ontschulden.

AP1

[

]

Snijders

[

]

stof

[

]

sagh

[

]

1003	AU1	Mijn		laken	was geheel, en ick			n	schele geck,
	AP1	[	]	Laken	[	]	een		[	]

1004	AU1	Soo ick 't versnipperde met een		verwerdt		besteck.
		[	]		suft	[	]
		[	]	versuft		[	]

1005	AU1	Recht-zijdigh ongemack en vond ick niet		prijs-waerdigh;
	EP	[	]	prijswaerdigh;

1006	AU1	Maer	waer het		mogelick	'tgemackelick en 't aerdigh
		Maer,	[				]
	AP1	[		]	moghelick	't gemackelick en 't aerdigh
	AP2	[		]	moghelick,	[		]

[p. 162]

1007	AU1	'Tgeschickt' en 'tdienstighe te menghen onder een,
	AP1	'T ge~~***~~schickt' [] 't dienstighe te [	]

1008	AU1	Soo was de		nuttigheid	verhijlickt		aen de re'en.
	AP1	[	]	Nutticheid	[	]	aende reên.

1009

AU1

Dit hijlick sloot ick soo, en noijde Post tot Speelman,

1010	AU1	Die maeckte d'		ondertrouw:	en quam'er wat krackeel van,
	AP2	[	]	ondertrouw;	[	]
	EP	[	]	ondertrow;	[	]
	KA	[	]	ondertrouw;	[	]

1011	AU1	'Twierd	op 't papier		geslist,	en, naer een soet gekijf,
	AP1	'T wierd	[				]
	EP	[		]	geslicht,	[	]

1012	AU1	Vergaderde		'tgemack	en 'tfraeij,	als man en wijf.
	AP1	[	]	't gemack	en 't fraeij,	[	]
	KA	[		] gemack,	[		]

1013

AU1

□ Dat's uijt; en nu niet meer van recht of scheef te melden.

1014	AU1	De		spa	ging		doorde	Zoo van klare		klauer-uelden:
		[							]	klauer-velden,
	AP1	[	]	Spa	[	]	door de	[	]	klaver-velden,

1015	AU1	Daer wel		een koe	drij vier haer' meugh aen bijten mocht:
	AP1	[	]	een' Koe	[	]

1016	AU1	En		'theeft	een' ~~noeste~~ taeijen Boer wat jammerlix gedocht,
	AP1	[	]	't heeft	[	]

1017

AU1

Soo kostelicken stael soo konstelick te scheuren;

1018	AU1	Maer		'twasser	toe gedoemt, het sou en 't most		gebeuren,
	AP1	[	]	't wasser	[	]	gebeuren:

1019	AU1	Waerom		sou 'tbeste	groen het eewigh erfdeel zijn
	AP1	[	]	sou't beste	[	]

[p. 163]

1020	AU1	Van		Beesten muijlen,	niet van		menschen,	en niet mijn?
	AP1	[	]	Beesten-muijlen,	[	]	Menschen,	[	]
	EP	[	]	Beesten muylen,	[				]

1021	AU1		Men moet wat		aende	vrucht, wat aende vreughd besteden:
	AP1		[	]	aen de	[	]

1022	AU1		Wij		leuen vande weij	en vande	Ploegh, dat's reden:
	AP1		[	]	leven van de Weij	[ ] van de	[	]

1023	AU1		Maer sonder lijf en		ziel	en is de		mensch	niet heel:
	AP1		[	]	Ziel	[	]	Mensch	[	]

1024	AU1		Is	'tlichaem	dan vernoeght, de Geest verheischt sijn deel,
	AP1		[]	't lichaem	[	]

1025	AU1		En treckt sijn voedsel oock, maer op een		ander	wijse;
			[	]	beter	[	]

1026	AU1	α	En Gras of Coren-werck en streckt hem voor geen		spijse.
		β	[	]	spijse;
	AP1		[	]	Spijse;

1027	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer hoort fijn voeder toe, noch luchter dan de lucht,

1028	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe noem			ick 't	op sijn best?		onnoosele	genucht.
	AP1		[		]	ick't	[	]	onnosele	[	]
	AP2		[					]	onnoosele	[	]
	AU3			Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τἀγαθόν. Athen. l. 12.
	AP3		[					]	^1.onnoosele	[	]
				1. Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τ᾽ ἀγαθόν. Athen. lib. 12.

1029	AU1	α	Verquicking			aest het hert, en daer 't van		s werelds	saken
		β	Dat		voedsel	[				]
	AP1		[	]	Voedsel	[	]	's werelds	[	]

1030	AU1		Gekneust is of gequetst,		daer kan 't	vermaeck vermaken;
			[	]	kan 't maer	[	]

[p. 164]

1031	AU1	En die voor sulcke Salv een pottjen		ouerspaert,
		[	]	ouer gaert,
	AP1	[	]	overgaert,

1031

AU1

Heeft wisselick gesorght en wijsselick ~~gesp~~ gespaert.

1033	AU1	Verr van mijn' kinderen zij		'troeckeloos		verquisten,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't roeckeloos		[	]
	AP2	[			]	verquisten:

1034	AU1	'Khadd	beter niet geweest, dan dat sij 't van mij		wisten,
		[		]	wisten:
	AP1	'K hadd	[	]	wisten;

1035	AU1	Maer		matelick gespill	naer Borsen ma grond en macht
	AP1	[	]	nuttelick gespilt	[	]

1036	AU1	En heeft noijt wijse		man	verwesen noch veracht.
	AP1	[	]	mann	[	]
	AP2	[	]	man	[	]

1037	AU1	Vier Sonen heeft mij God,			ick 't vaderland	geschoncken,
	AP1	[		]	in't Vaderland	[	]
	AP2	[		]	en't [		]
	AU3		Gratum est q patriae ciuem populoq dedisti, Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris, Utilis et bellorum et pacis rebus agendis. Plurimum n. intererit, quibus artibus et qbus hunc tu Moribus instituas. Iuu. 14.
	AP3	^1.Vier	[				]
			1. Gratum est quod patriae ciuem populoq dedisti, Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris, Utilis et bellorum et pacis rebus agendis. Plurimum enim intererit, quibus artibus et quibus hunc tu Moribus instituas. Iuuen. 14.
	KA	[ook]	Dedimus, quod famae opponere possis. Iuv.

1038	AU1	En, soo 't een'		vader	voeght, ick derv'er wat		me proncken,
	AP1	[	]	Vader	[	]	mé proncken;

1039	AU1	Mijn' sorgen hebben haer door		wetenschapp		en deughd
	AP1	[	]	wetenschap		[	]
	KA				Exultat gaudio pater justi: qui sapientem genuit, laetabitur in eo. 23. Prov. 24. Ζηλωτός, ὄστις ἠυτύχησεν εἰς τέκνα. Eurip. Or.

[p. 165]

1040

AU1

Voorspoedelick geleidt tot door de tweede jeughd,

1041	AU1	En		'tsullen Mannen	zijn als		ick'er	niet sal		wesen,
		[							]	wesen:
	AP1	[	]	't sullen mannen	[	]	ick 'er	[	]	wesen;

1042	AU1	Daer zijn mijn' plichten uijt: God, Vader vande		weesen,
	AP1	[	]	Weesen,

1043	AU1	Beueel	ick haer bestier, met eene Suss daer toe;
	AP1	Beveel	[	]

1044

AU1

Daer bidd ick allen voor, als ick voor allen doe:

1045	AU1	Besteden sij het			klein	dat ick haer naer kan		laten,
	AP1	[		]	kleijn	[	]	laten
	AU3		Felix qui ~~potuit indultis~~ indultis potuit feliciter uti
			Muneribus parcumq modum seruare fruendi. Prud. in Hamartig.
	AP3	^2.Besteden [							]
			2. Felix qui indultis potuit feliciter uti Muneribus, parcumq modum seruare fruendi. Prudent.

1046

AU1

In soeten teer naer neer, in vrolickheid met maten,

1047	AU1	Sij		hebben 't	lijdelick, en die 't ons		gunde	leeft,
	AP1	[	]	hebben't	[	]	gonde,	[	]

1048

AU1

Die niet te leur en stelt dan die hem eerst begeeft.

1049	AU1	□ Noch staen wij voor mijn' Poort		('tis	onbedacht gesproken,
	AP1	[	]	('tis	[	]
	AP3		a.a.
	KA	[geen marginalia]

1050	AU1	Mijn'		Poorten,	most'er staen, of		'twaer	mijn woord gebroken)
	AP1	[	]	Poorten	[	]	't waer	[	]

1051	AU1	Noch staen wij niet		daervoor,	ons' oogen zijnder		in,
		[				]	in:
	AP1	[	]	daer voor,	[			]

[p. 166]

1052	AU1	'Tzijn	Heckens,		vreemdeling,	en dat heeft oock		sijn' sin:
	AP1	'T zijn	[	]	Vreemdeling,	[	]	sinn.
	AP2	[					]	sijn' sin;

1053	AU1	'Tis	open deuren-werck;		'tgelaet	van alle		vromen,
	AP1	'T is	[	]	't gelaet	[	]	Vromen,

1054

AU1

Die in haer blancke hert voor geen gesicht en schroomen,

1055

AU1

Voor geen' getuijgheniss van da wat daer werdt gedacht,

1056	AU1	Of in		ontfangheniss	of in		geboort	gebracht;
	AP1	[	]	ontfangheniss,	[	]	gebraoort	[	]

1057	AU1	Want	als de		buijten-stoff		is 't	voeder van haer' rocken,
	AP1	[				]	is't	[	]
	AU2	Want,	[	]	buijten-stoff,		[		]
	AP2	Want	[	]	buijten-stoff		[		]
	KB	Want,	[	]	buyten Stoff,		[		]

1058	AU1	En of	ghij op het		werck	van binnen		opgetrocken,
	AP1	[					]	op getrocken,
	AU2	En, of	[						]
	AP2	[		]	werck,	[			]

1059	AU1	Of op den		wijzer	siet, sij slaen altoos op een:
	AP1	[	]	wijser	[	]

1060	AU1	Maer sulcken		~~uij~~ uer-werck	is, God weet het, niet gemeen:
	AP1	[	]	uerwerck	[	]

1061	AU1	Mij, bidd ick, dat het voor wat		open hertighs	strecke,
	AP1	[	]	openhertighs	[	]

1062

AU1

Dat hier en daer een' Poort gescheurt is tot een hecke,

1063	AU1	En dat het op het hert des		meesters		werd'	gepast.
	AP1	[	]	Meesters		werdt	[	]
	AP2	[			]	werd'	[	]

1064	AU1	Twee		poorten	seggen meer: onthael ick vriend of gast,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Poorten	[	]

[p. 167]

1065	AU1	Ten	is niet door een' deur,		'tis	door ~~twee~~ twee open'		deuren;
		[					]	deuren,
	AP1	'Ten	[	]	't is	[	]	deuren:

1066

AU1

Den ruijmen ingangh thoont wat binnen sal gebeuren,

1067

AU1

En dat de vrienden op mijn brood en op mijn' wijn

1068

AU1

Niet half, niet heel, niet eens, maer tweemael welkom zijn.

1069	AU1	Komt ijemand tegens mij het blaedjen om te keeren,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

1070

AU1

En seght, twee Deuren op? daer wilmen ons bij leeren,

1071	AU1	Dat,	als		'top	scheiden komt, twee		lanen	open staen,
	AP1	Dat	[	]	't op	[	]	Lanen	[	]

1072	AU1	En dat ick tweemael heet mijn' gasten henen		gaen;
		[	]	gaen,

1073	AU1	Die eens genoodight zijn: dat will ick niet		ontkennen,
	AP2	[	]	ontkennen;

1074	AU1	Aen		man	of vrouwen kracht	kan ick mij niet gewennen;
	AP1	[	]	Man	of Vrouwen-kracht	[	]
	AP2	[	]	Man	[		]

1075	AU1	D'onheusche		heusigheit,	'tonsinnige	geweld
	AP1	D' onheusche		heusicheit,	't onsinnighe	[	]
	AP2	[	]	heusigheid,	[		]

1076

AU1

Dat op

de soete

rij

van

vriendschap

werdt

mistelt,

[

]

de soete

kerf

[

]

AP1

[

]

de soete

[

]

AP2

[

]

den soeten

[

]

vriendschapp

[

]

misstelt,

[

]

mis-stelt,

1077

AU1

En hebb ick noijt geloôft: maer wel van ouds onthouden,

[p. 168]

1078	AU1	Die willen, laten gaen, die niet en willen, houden.
	AU3		Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Homer.
	AP3	^1.Die	[	]
			Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Hom.

1079

AU1

waerd

moet gast-vrij

zijn,

maer oock de gasten

vrij,

AP1

[

]

Waerd

[

]

zijn:

[

]

vrij;

[

]

zijn;

[

]

Siccat inaequales calices conviva solutus Legibus insanis. Hor. 2. Serm. 6.

1080	AU1		En dien ick soo misdoe verhael' het soo op		mij.
	AP1		[	]	mij;

1081

AU1

[ontbreekt]

'tsal

in mij

den

lust van wederkeeren

wecken,

AP1

[

]

't sal

[

]

[

]

wedecken,

AP2

[

]

den

[

]

1082	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer gulde		vrijheid	woont voor komen en		vertrecken
	AP1		[	]	vrijheit	[	]	vertrecken.
	AP2		[	]	vrijheid	[			]

1083	AU1	□ Mijn' Poorten houd ick		soo	verdedight: volght mijn		Laen.
		[	]	wel	[			]
	AP2	[				]	Laen,

1084	AU1		Mijn' lanen wederzijds: die moet ghij oock sien staen,
	AP3			a.b.

1085

AU1

Als armen die mijn' vriend omhelsen en onthalen.

1086

AU1

Doch Armen spreken niet: dees' konnen oock geen' talen:

1087	AU1	Maer d'		ander		menschlickheit,	het Lacchen, is haer' gaef.
		[			]	menschlickheid,	[	]
	AP1	[	]	ander'		[		]

1088	AU1	DVerstaet ghij dat		gelach?	lett op het groene gaef
	AP1	[	]	gelacch?	[	]
	AP2	[	]	gelach?	[	]

[p. 169]

1089

AU1

Der Linden, mijn geboomt, en eertijds mijn' ~~Laulieren~~ Laurieren,

1090

AU1

Die haren koelen pracht als wasche Toortsen cieren,

1091

AU1

En denckt,

kort te

zijn (sij

seluer

zijn

niet lang)

AP1

[

]

selver

sijn

[

]

AP2

[

]

zijn

[

]

[

]

(om

[

]

zijn: sij

[

]

1092	AU1	Dat		soo	mijn jonghe fluijt		van 'tvoorhouts	groene gangh,
		[	]	wat	[				]
	AP1	[				]	van't Voorhouts	[	]

1093

AU1

Op niewe noten peep, van dese staet te pijpen;

1094	AU1	En, soo ick mijn vernuft noch eens		bestond	te slijpen,
	AP1	[	]	begstond	[	]

1095	AU1	Dat Hofwijck en		Den	Haegh te		s[xxx]n	souden gaen,
	AP1	[	]	den	[	]	samen	[	]

1096	AU1	Of, waer den Haegh de		Son,	dat		[xxx]wijck	waer de		maen.
	AP1	[	]	Sonn,	[	]	Hofwijck	[	]	Maen.
	AP2	[	]	Son,	[						]

1097	AU1	De Stammen zijn gelijck, de		sc[xxx]uwende kruijnen
	AP1	[	]	schaduwende Kruijnen

1098	AU1	Zijn	hier, soo wel als daer,		~~als~~ [xxx]elijck	begraesde duijnen.
		Staen	[				]
	AP1	[		]	gelijck	[	]

1099	AU1	Hier in gaet Hofwijck		voor,		dat i[xxx] et Haegsche	Pand
		[			]	in 'tsGrauen Haegsche	[	]
	AP1	[	]	voor;		in 't s Gravenhaegsche	[	]

1100

AU1

Niet meer

als

Linden hout

bij

Linden is

geplant,

Is niet

[

]

bij/om

Linden hout

[

]

[

]

bij

[

]

AP1

[

]

Linden-hout

[

]

Linden-hout

[

]

[p. 170]

1101	AU1	En dan een' steene buert, daer		mensch	en Peerd en		wagen
	AP1	[	]	Mensch	[	]	Wagen

1102	AU1	De vlugge fluijtertjens den soeten		Haegh	uijt		jagen.
	AP1	[	]	Haeg	[	]	jagen:

1103	AU1	Danck hebb' het vuijl gewoel van Wagen,		mensch	en		Peerd;
		[	]	Mensch	[	]	Peerd:
	AP1	[				]	Peerd;

1104	AU1	Sij		jagen	Hofwijck toe dat Hofwijck meest vereert.
	AP1	[	]	jaghen	[	]

1105	AU1	De Goudvinck is		van 'tminst,	de Kneu, de Spreew, de Lijster,
	AP1	[	]	van't minst,	[	]

1106

AU1

Hier sitt de Nachtegael en gorgelt met sijn' vrijster,

1107

AU1

De Koeckoek slaet de maet, en roemt van sijn bedrijf,

1108

AU1

In volle vrijheid, want de Land-heer heeft geen wijf:

1109	AU1	In Sté en doet hij niet dan Mans en		vrouwen	tergen,
	AP1	[	]	Vrouwen	[	]

1110	AU1	En menigh		lacht'er	om		die sijn haer staet	te bergen.
		[				]	diens haeren staen	[	]
	AP1	[	]	laccht'er	[				]

1111	AU1	Hier danst dat ~~vlu~~ vrije volck van d' een' op d'		ander'	tack,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	ander	[	]

1112	AU1	En, is't de		linden	moe, het kiest een ander		dack
	AP1	[	]	Linden	[	]	dack,

1113	AU1	Een dack van		Elsen		tack	reis-mantel		mijner	Linden,
		[			]	loof	[	]	van die	[	]
	AP1	[	]	Elsen-loof,			[				]

1114	AU1	Dies'	in haer' eerste		jeughd		beschermden voorde	winden,
	AP1	Die s'	[	]	Jeughd		beschermde voor de	[	]
	AP2	[				]	beschermden [		]

[p. 171]

1115

AU1

Beschutt'en

voor

noordoost,

beschermden

voor

noordwest,

[

]

Noordoost,

behoedden

[

]

Noordwest,

AP1

Beschutte

[

]

Noord-Oost,

[opengelaten]

[

]

Noord-west,

AP2

Beschutten

[

]

behoedden

[

]

1116	AU1	En doen noch dagelix		daertoe	haer niewe best.
	AP1	[	]	daer toe	[	]

1117	AU1	Heilsamen		Elsen tack,	wie soud' u konnen derven?
	AP2	[inspringen]
	KA	[	]	Elsen rack,	[	]

1118	AU1	Ghij doet ons vreughd en baet in		leuen	en in		steruen;
	AP1	[	]	leven	[	]	sterven;

1119	AU1	Uw		leuen	streckt voor muer, met een, en voor		tapijt.
	AP1	[	]	leven	[	]	tapijt:

1120

AU1

Ghij houdt ons'

paden

warm

koel

naer

eisch van tijd.

leuen

houdt

ons

[

]

[

]

geeft

[

]

warmt

koelte

[

]

den

tijd.

AP1

[

]

leven

[

]

AP2

[

]

koelte,

[

]

tijd,

[

]

warmt,

[

]

1121

AU1

~~Uw do~~ En altijd ~~sti~~ louwe warmt en altijd still verkoelen;

1122	AU1	Uw	doode beenderen verquicken ons		geuoelen,
	AP1	Uw'	[	]	gevoelen,

1123	AU1	Als 't ijs		en		sneew		verdooft:	het is een meerder goed,
	AP1	[			]	Sneew		[		]
	KA	[	]	on		[	]	verdooft,	[	]
	KB	[	]	en		[				]

1124	AU1	Gestoruen	goed te		doen	dan menigh mensche doet.
	AP1	Gestorven,	[				]
	KA	[		]	doen,	[	]

1125	AU1	Maer branden is te wreed voor sulcken dienst van		leuen;
	AP1	[	]	leven,
	AP2	[	]	leven:

[p. 172]

1126	AU1	Daer is		een'	minder pijn, die u niew		leuen genen
	AP1	[	]	een	[	]	leven geven
	EP	[	]	een'	[			]

1127	AU1		Of'toude	lengen kan: ghij leent uw'		lieuen	romp,
	AP1		Of't oude	[	]	lieven	[	]

1128

AU1

~~Tot schip en goeds~~

Daer

schip

en goed aen

hangt,

tot booren van

een

pomp,

AP1

[

]

Schip

[

]

hanght,

[

]

een'

[

]

1129	AU1	~~Tot booren van een~~
		Van kokers onder aerd, daer wateren door		sluijsen
	AP1	[	]	sluijsen,

1130	AU1		Spijt Roomens		metsel-werck,	en		brussels	loode buijsen,
		α	[				]	Brussels	[	]
	AP1		[	]	Metsel-werck,	[				]

1131	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer		klinckaert,	en Arduijn en Coper moet vergaen,
	AP1		[	]	Klinckaert,	[	]

1132	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer stadigh lappen		en weer	niew verboeten aen,
			[	]	is en	[	]

1133

AU1

En daer herleeft

koelt,

en daer

onsterft

steruen,

Daer

ouerleeft

[

]

lijf,

[

]

AP1

[

]

overleeft

[

]

ontsterft

[

]

sterven,

1134	AU1		En daer gerieft ghij kind, kinds kinderen en		eruen,
	AP1		[	]	erven,

1135	AU1		In 'twater	stond uw' wiegh, uw'		Doodkist	light		in 't	vocht;
	AP1		In't water	[	]	Dood-kist	[	]	in't	[	]

1136

AU1

Er Daer duijckt ghij, en ontgaet de schenniss van de locht.

1137	AU1	Onsterffelicker lof verdienen noch uw'		stouen,
	AP1	[eerst overgeslagen]
		[	]	stoven,

[p. 173]

1138	AU1	Onsterffelicker		pen	dan dese		magh se louen,
	AP1	[	]	penn	[	]	maghse loven;
	AP2	[	]	pen	[			]

1139	AU1	Mijn' uijtspraeck schiet te kort, wanneer ick		ouerslae,
	AP1	[	]	overslae,

1140	AU1	Wat winst is		bij	verlies, wat voordeel is		bij		scha,
		[	]	door	[	]	door		[	]
	AP2	[						]	scha.

1141	AU1	D' ondanckbaer eiEickenstam en laet sich maer eens		houwen,
	AP2	[	]	houwen;

1142	AU1	Uw	kan ick hondert mael behouwen en behouwen.
		U	[	]

1143	AU1	Behouwen? dat's niet		all.	ghij		leuert	goed voor quaed,
	AP1	[				]	levert	[	]
	KA	[	]	al,	[				]

1144	AU1	Ghij		voedt	die u		verdoet,	ghij segent die u slaet,
	AP1	[	]	voet	[	]	verdoed,	[	]
		[	]	voedt	[	]	verdoet,	[	]

1145	AU1	En	die ~~den lu~~ de vreughd will sien van dickwils niewe		telgen
	AP2	En,	[	]	telgen,

1146	AU1	En		neemt	niet als de moeijt van wreed zijn en		verdelgen.
		[	]	neem	[			]
	AP2	[				]	verdelgen;

1147	AU1	'Tonthoofden	geeft de winst: waer is dat noch gehoort?
	AP1	'T onthoofden	[	]

1148

AU1

Meer kinders dienen mij, hoe ick meer ouders moord.

1149	AU1	□ De		muer	van mijn Voorhout, of van mijn' twee		voorhouten,
		[	]	wand	[			]
	AP1	[				]	Voorhouten,

[p. 174]

1150	AU1	Zijn tamelick voldaen:	maer u verveelt mijn		kouten,
		~~Zijn noch~~
		Is noch maer half voldaen:	[			]
	AP1	[		]	ko[xxx]uten,

1151	AU1	Niewsgierigh	wandelaer: soo swijgh ick van het groen
	AP1	Niews-gierigh	[	]

1152

AU1

Van Haegh en Meijen-Boeck, die hier de plichten doen

1153	AU1	Van		wallen	hoogh en dicht, van vriendelicke muren,
	AP1	[	]	Wallen	[	]

1154

AU1

Die mij het vrij gesicht bepalen van mijn' buren,

1155	AU1	Die		maertje knelis	oogh onthouden uijt mijn		Grond,
		[				]	grond,
	AP1	[	]	Maertje Knelis	[			]

1156	AU1	Als		off daer	tuschen ons een' steenen		heining	stond.
		[	]	off'er	[				]
	AP1	[				]	heiningh	[	]

1157

AU1

Verganckelicke kalck en kon mij maer bevrijden;

1158	AU1	Dit eewighe kan		beij;	~~ver~~ bevrijden en		verblijden;
		[				]	verblijden.
	AP1	[	]	beij,	[	]	verblijden:

1159	AU1	In een woord segh ick 't all;		'tis 'toorbaerlijxte	schutt,
	AP1	[	]	't is 't oorbaerlickste	[	]

1160

AU1

Dat schoon en dienstigh is, en aengenaem en nutt.

1161	AU1	□ Nu rechts of		slinx gewent:	of quellen u de		bochten
	AP1	[	]	slinghs gewent;	[	]	Bochten

1162

AU1

Die dese wereld laeckt en d' oude tijden sochten?

1163	AU1	Leght beider redenen in d' een' en d' ander'		schael;
	AP1	[	]	Schael;

[p. 175]

1164	AU1	Wij hebben veel gelijx, maer min als		altemael,
	AP1	[	]	altemael;
	AP2	[	]	altemael.

1165

AU1

Een' langhe rij Voorhouts te samen te sien krimpen

1166	AU1	En sluijten tot een		punt	gelijck		des	Backers timpen,
	KA	[	]	punt,	[	]	de	[	]

1167	AU1	Verheught des		kijckers	oogh		all	waer het noch soo		dom,
		[				]	al	[			]
	AP1	[	]	Kijckers	[				]	domm,
	AP2	[							]	dom,

1168	AU1	En in de red'lickheid gaet alle recht voor		krom:
	AP1	[	]	kromm:
	AP2	[	]	krom:

1169	AU1	Maer	'tkrom		heeft oock sijn' deughd; en		'tbuijghen vande	Steghen,
	AP1	Maer	't	kromm	[	]	't buijgen van de	[	]
	AP2	[	]	krom	[				]
		[	]	krom	[				]

1170	AU1	Ontwalght den		wandelaer	van all te langhe		wegen:
	AP1	[	]	Wandelaer	[	]	wegen;

1171	AU1	Of, zijn se wat te kort,		het	kromte maecktse		lang,
		[	]	de	[			]
	AP1	[				]	langh,

1172	AU1	En, soo de plaets gebreeckt, de konst is		in 't	verlang.
	AP1	[	]	in't	[	]

1173

AU1

Het een is prijsens waerd, het ander niet te laken;

1174	AU1	Elck een voldoet sijn' smaeck, elck een versnipt sijn		laken,
	AP1	[	]	laken

[p. 176]

1175	AU1	Naer		eighen	welgevall: eens		was 't	een spitsche schoen,
	AP1	[	]	eigen	[	]	was't	[	]
	AU3			Sic voluenda aetas comutat tempora rerum. q fuit in pretio, fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et e contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum laudibus et miro est mortales inter honore.
	AP3	[				] ^1.eens [			]
				1. Sic voluenda aetas commutat tempora rerum. quod fuit in pretio fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et è contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum Laudibus et miro est mortales inter honore.
	KA	[toegev.] Lucr.

1176	AU1	Nu ~~kon~~ kan een' platte leest, en anders		geen	voldoen.
	AP1	[	]	geen,	[	]

1177	AU1	Eens was de broeck soo		small	als mag're menschen		dijen,
	AP1	[	]	small,	[	]	Dijen,

1178

AU1

zij 't

soo

goed

als

'twill,

de mode

wil't

niet lijen;

AP1

[

]

zij 't

[

]

goet

[

]

't will,

[

]

wil 't

[

]

1179	AU1	En		'tzij	dan		spits	of rond, of lang, of ruijm, of small,
	AP1	[	]	't zij	[	]	spits,	[	]

1180	AU1	Elck weet sijn'		reden	voor sijn kostelicke		mall:
		[	]	verwe	[	]	Mall:

1181

AU1

De grill rolt als de Tijd: will ijemand Rechter wesen,

1182	AU1	Het		vonniss,	ben ick wijs, en salmen hier niet		lesen.
	AP1	[	]	vonnis	[	]	lesen:
	AP2	[	]	vonniss,	[			]

1183	AU1	'Tzijn	smaken; en die staen den vrijen mensche vrij:
	AP1	'T zijn	[	]

1184	AU1	Laet niemand oordeelen van 's		naesten	leckernij:
	AP1	[	]	[open]	[	]
	AP2	[	]	naesten	[	]

1185

AU1

De rechte dreef is recht, de kromm' heeft oock haer voordeel:

[p. 177]

1186	AU1	Dus	doen, soo laten doen, is		'tveiligst	in mijn		oordeel.
		Sus	[						]
	AP1	[		]	't veilighst	[			]
	AP2	[					]	oordeel;
	KB	[			] veilighst,	[			]

1187	AU1	En die den minsten haet soeckt		inde	meeste		rust
	AP1	[	]	in de	[	]	rust,

1188	AU1	Vergunn'		een	ijeder een sijn' onbesproken lust.
		[	]	aen	[	]

1189	AU1	□ In		'tpraten	vind ick ons		[xxx]	hoeckjen om gekropen.
	AP1	[	]	't praten	[	]	het	[		]
	AP3								b c.

1190	AU1	Die naer 't Lang Achterom het		korte	door will loopen,
		[	]	Korte	[	]

1191	AU1	Is niet verr		vande		merck [xxx]	soo gaet het hier		in 'tgroen.
		[			]	Merck[xxx]	[			]
	AP1	[	]	van de Merckt:			[	]	in't groen.

1192	AU1	Maer die gelijckeniss en		ka[xxx]	mij niet		voldoen
	AP1	[	]	kan	[	]	voldoen:

1193	AU1	De Boomen passen best tot		[xxx]oorbeeld	van de Boomen.
	AP1	[	]	voorbeeld	[	]
	KA	[	]	voordeel	[	]
	KB	[	]	voorbeeld	[	]

1194	AU1	Denckt dat wij		'tschoon	Voorhout ten einde zijn gekomen:
	AP1	[	]	't schoon	[	]

1195	AU1	Nu volght de Kneuterdijck, en strax de Plaets		daeraen:
	AP1	[	]	daer aen:

1196	AU1	Daer hebb		ick 't. Haghenaer,	en treckt het u niet aen;
	AP1	[	]	ick't. Hagenaer,	[	]

1197	AU1	Noch stoff ick om den prijs: Ghij		leuert	niet als Linden
	AP1	[	]	levert	[	]

[p. 178]

1198	AU1	Naer	Linden op de rij: hier is wat niews te vinden,
	KA	Na	[	]

1199	AU1	In 'tniewe	Pad niew Blad;		veranderingh	verheught,
	AP1	In't niewe	[	]	Veranderingh	[	]

1200	AU1	En all dat		sterfflick	is kan walgen aen		een'	vreughd
	AP1	[	]	sterff'lick	[	]	de	[	]

1201	AU1	Die		euen-stadigh		is.		De vriendelixte toonen
	AP1	[	]	evenstadigh		[			]
	AU3				Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἠ δὲ ποικιλία τεϱπνόν. Plut. de lib. ed.
	AP3	[					]	^1.De [	]
					1. Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι[-ν] πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἡ δὲ ποικιλία. Plut. de lib. ed.
	EP	[ook]			Similitudo satietatis mater est in omnibus. Cic. de Inv.

1202	AU1	Vervelen op den duer: het oor **rust op		'tverschoonen,
	AP1	[	]	't verschoonen,

1203	AU1	En alle		spier	begeeft		die	niet verpoost en werdt;
		[	]	lid	[	]	dat	[	]

1204	AU1	Veel soets vergalt sich, jae lang kittelen wordt smert.
	AU3		Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.
	AP3	^2.Veel	[	]
			2. Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.

1205	AU1	Noch is		ons	oogh het		viest	en keurigst aller leden;
	AP1	[	]	om	[	]	viest,	[	]
		[	]	ons	[				]

1206	AU1	'Twill	wisselen,		of 't	kreunt;		ja	van bevallickheden;
	AP1	'T will	[	]	of't	[	]	jae	[	]

1207	AU1	En die de reden soeckt van sijn'		beweeghlickheit
		[	]	beweeghlickheid
	AP1	[	]	beweeghlickheid,

1208	AU1	Sal vinden datse daer en		nauwlix	elders leit.
	AP1	[	]	naulix	[	]

[p. 179]

1209	AU1	De niew'		bevallickheid		daer 't	hier mé staet te		vleijen
		[inspringen]
	AP1	□ [			]	daer't	[			]
	KA	[						]	vleijen,
	KB	[	]	bevallickheit,		[					]

1210	AU1	Is 'tlieue ~~smaller~~ loouer-groen		van		Suijuer'	Eschen Meijen.
	AP1	[] 't lieve	loover groen	[	]	suijver'	[	]

1211	AU1	Daer valt min schaduws af dan		datmen elders			siet:
		[	]	m'		aende Linden	[	]
		[			]	onder [		]

1212	AU1	Maer schaduwen		zijn	wind, of schaduwen zijn		niet.
	AP1	[	]	sijn	[	]	niet:
		[	]	zijn	[			]

1213	AU1	Het lichaem maeckt		den man,	de stammen zijn de		boomen:
	AP1	[	]	de mann,	[	]	Boomen.
	AP2	[	]	den man,	[			]

1214	AU1	Als		'top		betalen komt voldoet men met geen' droomen.
		[			]	de waerd'aen gaet		[	]
		[			]	de waer aen komt		[	]
	AP	[	]	't op		[	] komt,	[	]

1215

AU1

Stae

bij

taeije

Eschen waer:

waerde van

uw'

trouw

[

]

taeij'

[

]

AP1

[

]

bij,

taeij

[

]

[

]

[

]

1216

AU1

Verdiende wel ~~een~~ wat roems dat hier staen proncken souw;

1217	AU1	Maer, is de Vred' in		'tland,	ick will se niet verstooren;
	AP1	[	]	't land,	[	]

1218	AU1	De		duijuel hael den Krijgh; 'k magh van geen' Piecken hooren,
	AP1	[	]	Duijvel [				]
	AU2	Naer Hell toe met					[	]
		Ter Hellen				met	[	]
	AP2	NTer hellen				[		]
	AU3				Plaude tuo Marti, miles; nos odimus arma. Ouid. de Rem. Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib Id. ib. 3.
	AU3	^3.Ter			[			]
					3. Plaude tuo Marti, miles, nos odimus arma. Ouid. de rem. Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib. 3.

[p. 180]

1219

AU1

Die ~~boo~~ dunne Boomen, met een vinnigh ijs'ren blad.

1220	AU1		Als 't	aen mijn vonniss stond, hij sat noch op een rad
	AP1		Als't	[	]

1221	AU1	Die d' eersten Eschen		stam	tot sulcken grouwel kliefde
	AP1	[	]	stamm	[	]
	AP2	[	]	stam	[	]

1222

AU1

En menschen rasernij met wapenen geriefde.

1223

AU1

Blijft Boomen tot der dood, plantsoenen van mijn' hand:

1224	AU1	En, soo u		ouderdom	naer	menigh		jaer	ontplantt,
	AP1	[	]	ouderdomm	[					]
	AP2	[	]	ouderdom	[					]
	EP	[					]	jaer,	[	]
	KA	[	]	ouderdom, nae'		[				]

1225	AU1		Leert	lieuer uw gebeent voor Pijlen en voor Boghen,
			Leent	[	]

1226	AU1		En		wordt	voor tijd-verdrijf geschoten en getoghen,
	AP1		[	]	word	[	]

1227	AU1		Dan dat ghij		menschen-vleesch	soudt scheuren met geweld,
	AP1		[	]	Menschen-vleesch	[	]

1228

AU1

En trecken uijt het groen in een rood bloedigh veld.

1229	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Tis lang	genoegh gedolt in tweemael veertigh jaren
	AP1		'T is langh	[	]

1230	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Om eens ~~het~~ den Eschen tack tot		Bijl en ploegh	te sparen.
	AP1		[	]	Bijl en Ploegh	[	]

1231	AU1	Laet noijt de			Son	op gaen, God Vader, en God		zoon,
	AP1	[		]	Sonn	[	]	Zoon,
	AP2	[		]	Son	[			]
	AU3		Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. in Pace.
		^1.Laet	[						]
			1. Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. Pac.

[p. 181]

1232

AU1

God Gheest, drij-eenigh God, die ons den ouden toon,

1233	AU1	Den		on-toon,	'tvalsch	geluijd van Trommelen en		Fluijten
	AP1	[	]	on-toon	valsch	[			]
	AP2	[	]	on-toon,	[		]	Fluijten;

1234

AU1

Van niews opheffen sie van binnen of van buijten,

1235	AU1	α	Laet dijn	~~gerechte~~
				geterghde wraeck versaetdt zijn		in 't	verderf
	AP1		[		]	in't	[	]

1236	AU1	α	Van ons gebuerigh volck,		daer	nu dijn heiligh erf,
	AU2	β	Der woluen dien het lust		den	onheil van Dijn erf
			[	]	het	[	]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1237	AU1	α	Dijn'		kercke, light gesmoort	en in haer bloed versopen,
	AP1		[	]	Kercke light versmoort	[	]
	AU2	β	Dijn		heilig erf te sien: die Sion t' onder wroeten
	AP2		[AP1 onveranderd]

1238	AU1	α	Haer Conincklicke bloed, en buijten hulp en hopen,
	AU2	β	Om d'		onversadlickheit	van goud en bloed te boeten,
			[	]	onversadlickheid	[	]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1239	AU1	α	En buijten trouw en troost voor eewigh schijnt ontdaen,
	AU2	β	En steken andermael Jerusalem in brand,
	AP2		[AP1 onveranderd]

1240	AU1	α	'Ten zij ghij met de boos' een		in 'tgericht	wilt gaen.
	AP1		'T en [	]	in't gericht	[	]
	AU2	β	En scherend'er den Tuijn die ghij d'er hebt geplantt
	AP2		[AP1 onveranderd]

1241	AU1	α	□ Daer was ick		ouer	Zee: afgrijsen doet mij keeren,
	AP1		[	]	over	[	]
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

[p. 182]

1242	AU1	α	Van daer een eenigh Heer gesplist is in veel'		Heeren,
	AP1		[	]	heeren,
			[	]	Heeren,
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1243	AU1	α	Van daer een' Croon, een' Croon, en noch een' Croon verrast
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1244	AU1	α	Op hoofden is geraeckt daer op sij		weijnigh	past.
			[	]	minder	[	]
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]
			[	]	niet en	[	]

1245	AU1	Hoe soet		is 't	in mijn Laen te komen uijt die stancken!
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is't	[	]

1246

AU1

Wat hebben wij met ernst den Hemel te bedancken

1247	AU1		Voor		'tsachte	spiegelen aen		Volckeren,	diens quaed
	AP1		[	]	't sachte	[	]	volckeren,	[	]

1248	AU1		Het onse schier, niet schier, maer verr te		bouen	gaet!
	AP1		[	]	boven	[	]

1249	AU1		□ 'Khebb	met den Esch gedaen: Esch-doornen, schooner troncken,
	AP1		□ 'K hebb	[	]

1250	AU1		Ghij mooght niet ongemeldt mijn		Vier-hoeck	om staen proncken.
	AP1		[	]	Vierhoeck	[	]

1251	AU1	(Dit 's		merckt-veld,	of de Plaets, naest			aen 't	kort Achterom,
		[	]	Merckt-veld,	[					]
	AP1	(Dit's		[			]	aen't	[	]
	AP3					d.
	KA	[geen marginalia]

[p. 183]

1252	AU1	Of aen		de	Kneuterdijck) ick heet mij		wellekom,
		[	]	mijn	[			]
	AP1	[				]	wellkom,
	AP2	[				]	wellekom,

1253

AU1

En, vrienden, u met een, die met mijn' ~~taeije~~ traghe treden

1254	AU1	Tot op dit groene Ruijm geduldigh zijt		getreden.
		[	]	getschreden.

1255	AU1	Leent noch wat		lijdsaemheids	eer dat wij verder gaen,
	EP	[	]	lijdsamheids	[	]
	KA	[	]	lijdsamheits'	[	]
	KB	[	]	lijdsaemheits	[	]

1256	AU1	'Tis mogelijck	de pijn wat		waerdigh	still te staen.
	AP	'T is mogelick	[	]	waerdig	[	]

1257

AU1

Mij dunckt het is een

Plein:

een

Pleintjen

sult

ghij 't

noemen:

[inspringen]

AP1

□ [

]

Pleijn:

[

]

Pleijntje

[

]

ghij't

[

]

1258

AU1

Maer, daer de waerheid spreeckt, en schroom ick niet te roemen.

1259

AU1

Denckt aen het hoogh gebouw van balcken verr gebrocht

1260	AU1	Dat n geen vervuijl en kent van		Spinnen-webs gedrocht;
	AP1	[	]	Spinnewebs gedrocht:

1261	AU1	Denckt aen het trots gewelf van Hollands		ouw' lands heeren,
		[	]	oude Heeren,

1262	AU1	Daer		dusend	menschen daeghs en		dusend	in verkeeren,
	AP1	[	]	duijsend	[				]
	KA	[				]	duysend	[	]

1263

AU1

Daer dack, en muren toe, gekropt zijn met den pracht

1264	AU1	Van Spaensche		vendelen	bij Wilhem t'huijs gebracht,
	AP1	[	]	Vendelen	[	]

[p. 184]

1265	AU1	α	Bij Maurits menighmael, bij Frederick		om		'tbest,
		β	[			]	'tbeste,
	AP1		[	]	om't beste,

1266	AU1	α	Bij Wilhem		andermael, God		geue niet voor	't	lest:
		β	[	]	andermael. God		[	]	leste:
		γ	[	]	andermael. (God		[	]	leste:
	AP1		[			]	geve [			]

1267	AU1	α	[ontbreekt]
		β	(Soo	't oijt gebeurde dat de leste van		dien	Stam
		γ	Soo	[				]
	AP1		[		]	die	Stamm
	AP2		[		]	dien	Stam
	EP		[		]	die	[	]
	KA		[		]	dien	[	]

1268	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Den toom		van 'svaderlands	bestier te stade quam)
	AP1		[	]	van't Vaderlands	[	]
			[	]	van's [		]

1269

AU1

Daer eens het bloedigh jock geschopt en afgesworen,

1270	AU1	En uijt de		Slauernij	de		vrijheit is		geboren:
		[				]	vrijheid []		geboren;
	AP1	[	]	slavernij	[			]	gebooren;
	AP2	[						]	geboren;

1271

AU1

Daer laest der Pijlen knoop, die op het slippen stond,

1272

AU1

Van niews versekert is in broederlick verbond.

1273	AU1		'Ten	is geen		Camertje: 'tmagh	wel een' Camer heeten:
	AP1		'T en	[	]	Camertjen: 't magh	[	]

1274	AU1	Maer 'tmagh	geen'		kamer	zijn: een' Sael is't, die wij weten
		[		]	Camer	[	]
	AP1	'T en magh	[				]

1275	AU1		Dat bij de grootste staet; een		vloer	daer menigh voet
	KA		[	]	vloer,	[	]

[p. 185]

1276

AU1

Den anderen doorwerrt en geen [xxx] belett en doet.

1277	AU1	Maer, brenght de Maet-rij		[xxx]rt, 'k sal 't	tot een vloertje maken,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	voort, [ ] sal't	[	]

1278

AU1

Een

Vloertje bij

mijn Plein:

h[xxx]

schijnen

stijue

kaken,

[

]

[xxx]u

schijnen't

[

]

[

]

vloertje tot

[

]

[

]

stijve

kaken.

[

]

kaken;

1279	AU1	Nu Strack		sullen sij 't niet			zijn.		[xxx] at zijn thien roeden vlacks
		[	]	sullen't slappe			[			]
	AP1	Strax		[				]	wat [	]
	KA	[			]	stappen	[			]

1280	AU1	Op vier of vijf		in 't	kruijs?		Vee[xxx],	seght ghij,		onder-dacks:
	AP1	[	]	in't	[	]	veel,	[	]	onder dacks:

1281	AU1	'Tis	seker en bekent, maer		dobbel [xxx]oet veel schelen,
	AP1	'T is	[	]	dobbelt doet [	]
	KA	[		]	dobbel [	]

1282	AU1	En dobbel is		mijn	vloer, en tweemael hier de deelen
	KA	[	]	de	[	]

1238	AU1	Van gins het breed en		'tlang:	siet vrij mijn Pleintjen aen,
	AP1	[	]	lang:	Siet [	]
		[	]	't lang:	[	]

1284	AU1	Daer ghij		staet	souden pas twee Hoofsche Salen		staen.
	EP	[	]	staet,	[			]
	KA	[				]	staen:

1285	AU1	Maer		'tschijnt	niet. Dat's soo waer, dat ick, die 't hoor te weten,
	AP1	[	]	't schijnt	[	]

1286	AU1	Mijn		seluen	menighmael de mis-maet hebb verweten,
	AP1	[	]	selven	[	]

1287	AU1	Mijn'		oogen	menighmael		in 'tongelijck	gestelt;
	AP1	[	]	ooghen	[	]	in't ongelijck	[	]

[p. 186]

1288	AU1	Tot dat ick		'twiss	en 't waer van niews hadd		ouertelt,
	AP1	[	]	't wiss	[	]	overtelt,

1289	AU1	En		'tvonniss	tegens mijn steegh		onuerstand	gestreken.
	AP1	[	]	't vonnis	[	]	onverstand	[	]
	AP2	[		] vonniss	[				]

1290

AU1

Doe 't waer was en waer bleef, bestond ick de gebreken

1291	AU1	Van 's menschen oordeel		('kmeen	sijn oog-deel) aen te gaen.
	AP1	[	]	('k meen	[	]

1292	AU1	En, dool ick nu noch niet, soo hebb		ick 't	doe verstaen.
	AP1	[	]	ick't	[	]

1293	AU1	Dit Plein is, als ick		zeij,	twee Salen; maer twee		Salen
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	seij,	[	]	salen

1294	AU1	Met eene kapp		gedeckt;	en de die kapp doet ons		dwalen,
	AP1	[				]	dwalen:
	KA	[	]	bedeckt;	[			]

1295	AU1	Die		Kapp is 't halue	rond des Hemels, dat wij sien;
	AP1	[	]	kapp is't halve	[	]

1296	AU1	En tegens sulcken Kapp wat is dit			Plein,	mischien
		[		]	Plein?	[	]
	AU3		Omnem terrae ambitum ad coeli spatium, puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Consol. Phil.
	AP3	^1.En [					]
			1. Omnem Terrae ambitum ad Coeli spatium puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Cons.

1297	AU1	Een punt in		dusenden	van punten doorgesneden.
	AP1	[	]	duijsenden	[	]

1298	AU1	[ontbreekt]
		Doe pleitt' ick tegens mij, doe	vraeghden ick mijn' Reden,
	AP1	~~Is 't wonder dat het krimpt~~
		Doe pleit' ick tegens mij, doe	[	]

[p. 187]

1299

AU1

Is 't wonder dat het krimpt en klein wordt in ons oogh?

1300	AU1		Is 'twel	een stuckjen van een pees tot sulcken boogh?
	AP1		[] 't wel	[	]

1301

AU1

Langs die

leer

klom

ick op [ontbreekt]

[

]

tot

bouen

all'

de buijen

[inspringen]

AP1

[

]

Leer

klomm

[

]

boven

all

[

]

AP2

[

]

klom

[

]

[

]

all'

[

]

1302

AU1

[ontbreekt]

Die 't

zuijden

tegens 't Noord,

't oost

tegens

'twesten

ruijen

AP1

[

]

Zuijden

[

]

t' Oost

[

]

't Westen

[

]

[

]

't [

]

1303	AU1	α	[ontbreekt]	en quam tot		bijde		maen,
		β	Bij dagelix krackeel:	van daer [			]	Maen,
	AP1		[		]	bij de		[	]

1304	AU1	Van daer verbij de		Son,	tot daer de Sterren staen,
	AP1	[	]	Sonn,	[	]
	AP2	[	]	Son,	[	]

1305	AU1	Van daer tot daer Gods		man	sijn' heilighe		gedachten
	AP1	[	]	mann	[	]	gedachten,
	AP2	[	]	man	[			]

1306

AU1

Sijn

lichaem,

of sijn' Geest

(hij kon 't niet

seggen)

brachten.

[

]

brachten

AP1

[

]

Lichaem,

[

]

(ghij kon't [

]

[

]

(hij

[

]

AP3

2. Cor. 12.2.

1307

AU1

Ten derden Hemel in; en

't kwas

mijn

pleintjen

quijt,

[

]

'kwas

[

]

AP1

[

]

'k was

[

]

Pleintjen

[

]

[

]

Pleintje

[

]

[p. 188]

1308

AU1

Als

of't'er

niet en waer.

doe

viel ick aen

verwijt,

[

]

verwijt

AP1

[

]

of't 'er

[

]

Doe

[

]

AP3

Mundi punctus (neq n. est aliud terra in uniuerso) haec e materia gloriae nrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. l. II. c. 68.

Hoc est illud punctum, q inter tot gentes ferro et igne diuiditur. o q ridiculi sunt mortalium termini. punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. Nat. qst.

Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris, puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad Marc.

AP3

[

]

^2.Doe [

]

2. Mundi punctus (neq enim est aliud Terra in uniuerso) haec est materia gloriae nostrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. lib. II. c. 68. Hoc est illud punctum, quod inter tot gentes ferro et igne diuiditur. quàm ridiculi sunt mortalium termini! punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. nat. q. Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad marc.

1309

AU1

Van 's werelds ijdelheid, en, seid ick, sotte menschen

1310	AU1	~~Besteden wij~~ Besteedt men daer		bene'en	dat sorghen en dat wenschen,
	AP1	[	]	beneên	[	]

1311	AU1	Dat eewigh tommelen aen		sulck'en	nietmetall?
	AP1	[	]	sulcken	[	]

1312	AU1	Is all	de werelds kloot niet meer als sulcken ball,
		[] heel	[	]

1313	AU1	Is 't sulcken balletje?		en	als wij 't	all besaten,
		[	]	en,	[		]
	AU3						~~Plin....~~

1314	AU1	Met all den		mieren-nest	van Croonen en van Staten,
	AP1	[	]	Mieren-nest	[	]

1315	AU1	[ontbreekt]
		Waer		'twel	een Datje bij het onuijtspreeckbaer		Dit,
	AP1	[	]	't wel	[	]	dit,
	EP	[				]	Dit,

[p. 189]

1316

AU1

Waer

'twel

besittens waerd?

bij

watmen

hier besitt?

AP1

[

]

't wel

[

]

wat men

[

]

[

]

besittens-waerd

[

]

[

]

besittenswaerd

[

]

[

]

besittens waerd

[

]

1317	AU1	Mijn' Ziel was soo vernoeght in		't	heilighe		vervoeren
		[		]	geestigh		ommeroeren
	AP1	[				]	ommeroeren
	AU3		Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me Imperij noi, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.
	AP3	^3.Mijn' [						]
			3. Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me imperij nostri, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.

1318	AU1	EnVan haer	binnenste, en		'theilighe	vervoeren
		Van all haer	[				]
	AP1	[		]	't heilighe	[	]

1319	AU1	Hiel haer soo vriendelick aen 't				dencken wat sij docht,
		Verwerden	haer soo soet		in 't	[		]
		Verwerdden	[					]
	AP1	[		]	in't	[		]
	AU3						Petrarch.
	AP3	[geen marginalia]

1320	AU1		Dat ickse pijnelick van		bouen	neder		brocht.
	AP1		[	]	boven	[	]	brocht:

1321	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Mij docht sij futselden, en all haer' lusten spraken
			[	]	haere lusten	[	]

1322	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Tabernakelen om hoogh te		mogen	maken:
	AP1		[	]	moghen	[	]

1323	AU1	Soo wel		was 't daer		ick	was, en		daer se gingh soo slecht.
		[			]	se	[			]
	AP1	[	]	was't daer se was				en	[	]
	KA	[				] was,		[		]

[p. 190]

1324	AU1	□ Nochtans hier is sij weer.		Hoe	raken wij te recht?
	AP1	[	]	hoe	[	]
	EP	[	]	Hoe	[	]

1325	AU1	Eschdoornen,		leeft	ghij noch? u liet ick hier beneden;
	KA	[	]	leest	[	]
	KB	[	]	leeft	[	]

1326	AU1	U komt het		eneijntje	toe van		mijn	gebroken reden.
		[	]	eijndje	[				]
	AP1	[	]	einde	[	]	mijn'	[	]

1327	AU1	Zijt ghij het wild geboomt daer		'tmannetjen		in sat
	AP1	[	]	't mannetjen		[	]
	AU3				Luc. 19.3.4.
	AP3				Luc. 19.3.4.

1328

AU1

Om God

in 't

vleesch te

sien,

daer

leeft wat in uw blad

[

]

sien?

[

]

AP1

[

]

in't

[

]

Daer

[

]

1329

AU1

Dat Sijcomorich lijckt; en 't heeft de d soete luijden

1330	AU1		Die,		lang in d' aerd	verrott, noch		leuen	in haer' kruijden,
	AP1		[	]	langh in d'aerd	[	]	leven	[	]

1331	AU1		Doen seggen jae en neen; en		'thanght	noch inden		Strijdt,
	AP1		[	]	't hanght	[	]	strijdt,

1332	AU1		Dien ick niet scheiden sal: ick neem u soo ghij		zijt.
	KA		[	]	zijt:

1333	AU1	α	Half Moerbeij en half Vijgh, half Wijnranck en half		linden,
	AP1	β	[	]	Linden,
	KB	γ	Of als m' u hebben wil, of als ick u kan vinden;

1334a	AU1	α	All soom'		u doopen will;		ick houd u voor mijn' vrinden,
	AP1	β	[	] soo m'	[	]	[ontbreekt]
	KB	γ	Half Moerbey en half Vijgh, half Wijnranck en half Linden,

1334b	AU1	α	En vrinden		inden nood;	jae die	voor		slauen	streckt
	AP1	β	[ontbreekt]			[		]	slaven	[	]
	KA		[	]		mits ghy	[				]
	KB	γ	Al soo m' u		doopen will,	[					]

[p. 191]

1335	AU1	En mijn hoofd met het		uw als		Sonne-schutten	deckt.
		[			]	Parasollen	[	]
	AP1	[			]	Parasollen	[	]
	KB	[	]	uw, [	]	Parasollen,	[	]

1336	AU1	Tis aengenamen dienst, soo		lang	uw' kruijnen duren:
		[inspringen]
	AP1	□ 'T is [	]	langh	[	]

1337	AU1	Maer dat 's		halfjarigh		werck.	Dat weten uw' geburen,
	AP1	[	]	half-jarigh		[		]
	KA	[			]	werck:	[	]

1338

AU1

Mijn' bruijne Mannetjens, die tuschen beiden op

1339	AU1	Bij ell voor ell in		'tjaer	haer' ~~eewigh~~ nemmer grijsen kopp
	AP1	[	]	't jaer	[	]

1340	AU1	Ten hemel		~~sped~~ spoedigen,	om		Somer-son	te blinden,
	AP1	[	]	spoedighen,	[	]	Somer-Sonn	[	]
	AP2	[				]	Somer-Son	[	]

1341	AU1	En 't moeijelick geweld van schrale winter-winden
	KA	En 't plein te decken voor de schraele winter-winden.

1342	AU1	Te weeren van mijn Plein. Daer hebb ick mij verpraett;
	KA	[ontbreekt]

1343	AU1	Sij zijn nu		hondert	jaer, en		ouer lang	in staet
		[	]	honderd	[				]
	AP1	[	]	hondert	[	]	over langh	[	]
	KA	'K verpraet my: 't is out Hout, en hondert jaer in staet

1344	AU1	Van breede schaduwen, en die van verre		staet
	AP1	[	]	staet,

1345

AU1

Verneemt van Nootdorp af het vierkant Bosch van Masten;

1346	AU1	En		die 'tvan	bijds geniet (u meen		ick,	lieue	Gasten,
	AP1	[	]	die't van	[	]	ick	lieve	[	]
		[				]	ick,	[		]

[p. 192]

1347	AU1	α	Die Coets en Peerden		hier voor Hitt' en koude berght,
		β	[	]	of voor de koude berght,

1348

AU1

Meest

voorde

spitse

Mugg

die warme

hengsten tergt)

[

]

AP1

[

]

voor de

[

]

Hengsten terght)

[

]

Mdg

[

]

[

]

Mugg

[

]

1349

AU1

Prijst de voorsichticheid van Hofwijcks dooden stichter

1350	AU1	Die 't ongemack		bevroed'	en maeckten 't	Beesten lichter,
		[	]	bevroedd'	[		]
	AP1	[	]	benoodd'	[ ] maeckten't	[	]
	AP2	[	]	bevroedd'	[		]

1351	AU1		En menschen		aengenaem	gelijck is alle pijn
	KB		[	]	aengenaem,	[	]

1352

AU1

Die onsen naesten smertt en daer wij vrij af zijn.

1353

AU1

□ Mijn

wandelaer

is moe:

'ken

kan 't hem niet

verwijten:

[

]

ick

[

]

AP1

[

]

Wandelaer

[

]

[

]

verwijten

[

]

verwijten:

1354

AU1

Wie

sou

sijn' lijdsaemheid

in 't

einde niet

verslijten

AP1

[

]

soud

[

]

in't

[

]

[

]

verslijten,

1355	AU1	Op soo veel wild geklaps?		Maer 'tsal	haest beter		zijn;
	AP1	[	]	maer't sal	[			]
	AP2	[				]	zijn:

1356	AU1	Tot noch toe voed ick hem met		peper en		Azijn
		[	]	peper/olij		en Azijn
	AP1	[	]	peper en		Asijn
	KB	[			]	Asijn,

1357	AU1	Tot allerleij Salaet van		sm smakeloose bladen:
	AP1	[	]	smakeloos......
	AP2	[	]	smakeloose bladen;

[p. 193]

1358	AU1	Hier neffens	light een Bosch dat beter is geladen;
	AP1	Hierneffens	[		]
	AP3			f.
	EP	Hier neffens	[		]

1359	AU1	Een	dat de keel toe lacht; een'		keucken-wilderniss,
		En	[			]
	AP1	Een	[	]	Keucken-wilderniss,

1360	AU1	Daer 'tfruijt geschotelt staet en maer te grijpen is.
	AP1	Daer't fruijt [	]

1361	AU1	Komt binnen, Heer en Vrouw; maer,		Meijt	en Knecht, staet uijt, en,
		[	]	Meijd	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	meijd	[ ] knecht, [	]

1362	AU1	Lackeijen, weest gegroett en, Pages, wandelt		buijten.
	AP1	[	]	buijten:

1363	AU1	Voor sulcke		kijckers	zijn de sporten van dit heck,
	AP1	[	]	Kijckers	[	]

1364	AU1	Voor sulcke most mijn' Bors		aen 't	kostelick besteck
	AP1	[	]	aen't	[	]

1365	AU1	Dat desen		Boomgaert	sloot in		vijuer-lijcke	Grachten.
	AP1	[	]	Boomgaerdt	[	]	vijverlijcke	[	]

1366	AU1	Een woord voor		dusenden,	all die maer met gedachten
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	duijsenden,	[	]

1367	AU1	Mijn'		sin'lickheden		rooft	is hier soo		wellekom
	AP1	[	]	sinn'lickheden		[				]
	EP	[			]	rooft,	[	]	willekom

1368	AU1	Als		hamerslagen	op een' porceleine		Kom.
	AP1	[	]	hamerslaghen	[	]	komm.
	AP2	[				]	kom.

[p. 194]

1369	AU1	Nochtans is't open		Hof	in dese vier		saletten:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Hoff	[	]	Saletten.
	AP3							f.
	KA	[geen marginalia]

1370	AU1	Maer moet ick Heer en Knecht gelijck aen		Tafel	setten?
	AP1	[	]	tafel	[	]

1371	AU1	~~Eij, jongh volck,~~
		Plant ick voor groot en		klein?	Eij, jongh volck,		neemt	mijn geld,
	AP1	[	]	kleen?	[	]	neempt	[	]
	EP	[	]	klein?	[				]

1372	AU1	En snoept den		Merck-korf	uijt, en doet hier geen		geweld.
	AP1	[				]	gewelt.
	AP2	[	]	Merckt-korf	[	]	geweld.

1373	AU1	Geweld is, achterbax den		land-heer af te halen
		[	]	land/Thuijn-heer [			]
		[	]	land-heer af te		halen
	AP1	[	]	Landheer [			]
	KB	[			]	haelen,

1374	AU1	Dat weinigh		stuijuertjens	met niemands leed betalen,
	AP1	[	]	stuijvertjens	[	]

1375

AU1

Daer 't

naer

den

kooper

wacht.

Hier kan mijn soet

verwacht

AP1

[

]

koper

[

]

gewacht

[

]

verwacht

AP2

[

]

voor

den

kooper

is:

[

]

[

]

naer

[

]

wacht:

[

]

1376

AU1

Van menigh jaer gequeecks onwetens, ongeacht,

1377	AU1	'Tgestolen		beetje	zijn van die maer		lu[xxx]t te snoeijen.
	AP1	'Tgestolen		beetjens	[	]	lust [ ] snoeijen:
		[	]	beetjen	[			]

1378	AU1	Hier kan de dertelheid den teeren		tac[xxx] 'tbloeijen
	AP1	[	]	tack in 't bloeijen

[p. 195]

1379	AU1	Soo		ternen, dat	hij bloed', en niet en bloeij'		van 'tjaer.
	AP	[	]	ternen dat	[	]	van't jaer.

1380	AU1	'Twaer beter		dat soo		sterft noch ongeboren waer,
		'Kwenschte		[			]
		Maer 'tkwenste [					]
		[inspringen]
	AP1	□ [ ]	'k wenschte [				]
	KB	[	] wenschte, [		]	sterft, [	]

1381	AU1	Dan	dat ick om een leur van Appelen of Peeren
		Eer	[	]

1382	AU1	Het vriendelick onthael van vreemden most		ontleeren,
	AP1	[	]	ontbereren,

1383	AU1	En sien suer eer ick		'twist.	Neen, vrienden, wie ghij zijt,
		[	]	't wist.	[	]

1384

AU1

Die mij een deel vergunt van uw' verloren tijd,

1385	AU1	En komt van uijt den ~~Hagh~~ Haegh tot binnen dese		hagen,
	AP1	[	]	hagen
	EP	[	]	hagen,

1386	AU1	Gevolght,	of ongevolght; ick		stel	't aen uw behagen,
	AP1	Gevolght	[	]	stell	[	]

1387

AU1

De sleutel van mijn hert is die van desen thuijn;

1388	AU1	Daer is een' vrije		jacht	oock		in verpachtten duijn:
	AP1	[	]	Jacht	[	]	in't verpachtte Duijn:

1389

AU1

Magh de gebroodde knecht sijns meesters plaets bewaren,

1390	AU1	Ick gunn		hem	met de		vreugh	de vrucht der volle		jaren,
		[	]	u	[						]
	AP1	[				]	vreughd	[	]	jaren;

1391

AU1

Pluckt en doet plucken, schuddt en laet u schudden, raept

1392	AU1	En laet u rapen;		denckt, de landheer	sitt en		slaept,
	AP1	[	]	denckt den Land-heer	[	]	slaept;

[p. 196]

1393	AU1		'Tis	buijt all wat u lust: spaert maer de teere telgen;
	AP1		'Tis	[	]

1394

AU1

'Tooft

is ten besten;

'thout

en kan

men

niet

verswelgen,

AP1

'T ooft

[

]

't hout

[

]

verswelghen;

[

]

mijn

[

]

1395	AU1		Die 't		Capital	behoudt sorght		voorden interest;
	AP1		[	]	Capitael	[	]	voor den Interest;

1396

AU1

Die blijft u op mijn' gunst voor 't naeste jaer gevest.

1397	AU1	Doctoren vanden Haegh,		'tzij	t' uwer baet geproken:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't zij	[	]

1398	AU1	Send ick u Siecken		t'huijs,	ick houw mij niet		gewroken;
		[				]	gewroken:
	AP1	[eerst overgeslagen]
		[	]	t' huijs,	[	]	gewroken;

1399

AU1

Mij is geen leed geschiet dat wrekens waerdigh zij,

1400	AU1	α	Is 't mergen mogelick,		~~Rhaba~~'khebb mildelick gegeuen
		β	[	]	Rhabarbertje sta bij,
			[	]	Rhabarbertje/sop	stae bij,
	AP1		[	]	Raehabarbertje	[	]