Hofwijck. Deel 1. Tekst. Deel 2. Apparaat

(2008)–Constantijn Huygens– rechtenstatus

Apparaat

1 Hofwijck r. 1-2824: tekstgenese en varianten

tit.	AU1	hofwijck.
	AP1	hofwyck.
	EP	hofwyck.
	KA	hofwyck // Hofstede van den Heere van Zuylichem onder Voorburgh.
	KB	hofwyck.

1	AU1	Wijck Hof, 'tis Hofwijcks beurt:		'tHof		is	genoegh		beschreuen,
		Naer 'thof is 't Hofwijcks beurt.		[						]
		De groote webb is af; en		[	]		[	]	beschreuen:
	AP1	[	]	't Hof			[	]	beschreven:

2	AU1	Nu	moet het Hofwijck zijn. wie kent den draed			van 'tleuen,
		Eens[					]
	AP1	[			]	van't leven,
	AU3		Omnia q ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. ep de breu. vit.
	AP3	[		]^1.wie [			]
			1. Omnia quae ventura sunt, in incerto jacent: protinus viue. Sen. de breu.
	KA	[ook]	Vita quàm sit brevis, simul cogita. Plaut. Most. 3. 2. Οὐκ ἐπίστασθε τὸ τῆσ αύϱιον· ποια γὰϱ ἡ ζωη ὑμῶν; Ἀτμις γάϱ ἐστιν ἡ πϱὸς ὀλίγον ϕαινομένη, ἐπειτα δε ἀϕανιζομένη. Jacob. 4.24.

3	AU1	Hoe		taeij, hoe kort hij is?	De snaer die		helste	luijdt
		[				]	heldste	[	]
	AU2	[	]	kort hij is, hoe taeij?	[				]

4	AU1	Scheidt d' eerste menighmael		het		leuen		van een	Luijt,
		[	]	van		[	]	en van	[	]
	AP1	[			]	leven		[		]

5	AU1	Het zij dan		ouer-reckt,	of met der tijd versleten.
		Verkracht en		[		]
	AP1	[	]	over-recht,	[	]
		[	]	over-reckt,	[	]

6	AU1	'Khebb		ouer-reckt	geweest; maer bend'er deur		gebeten.
	AP1	'K hebb		over-recht	[	]	gebeten:
		[	]	over-reckt	[			]

7	AU1	Op 'tslijten	komt het		aen.	Twee dingen		maken 't	waer;
	AP1	Op 't slijten	[	]	aen:	[	]	maken't	[	]

8	AU1	Of ick		'tontveinsen		wouw,	mijn' jaren en mijn haer.
		[			]	wou,	[	]
	AP1	[	]	't ontveinsen		wouw,	[	]

9	AU1	En als de snaer begint te ves'len en te			pluijsen
	AP1	[		]	pluijsen,
	AU3		Hoc quod senectus vocatur pauci sunt circuitus anorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Sen. ibid.
	AP3	^2.En [				]
			2. Hoc quod senectus vocatur, pauci sunt circuitus annorum. Sen. Cons. ad Marc. Cum celeritate temporis, utendi velocitate certandum est. Ib.

10	AU1	Soo staet sij meestendeel		op 'tschielicke	verhuijsen.
	AP1	[	]	op 't schielicke	[	]

11	AU1	Wie	weet of		'tschielicke	verhuijsen deser		ziel
	AP1	[		]	't schielicke	[	]	Ziel
	AP3		Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam es victurum? Cic. Cat. Maj.
			Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi?.....
	AP3	^3.Wie	[						]
			3. Quis est tam stultus, quamuis sit adolescens, cui exploratum se ad vesperam esse victurum? Cic. Cat. Maj. Quis scit an adjicient hodiernae crastina summae Tempora Dij superi? Hor.

12	AU1	Niet voor		mijn	deur en staet? En of 't God soo beviel,
	AP1	[	]	mijn'	[	]

13	AU1	Souw	Hofwijck onberijmt sijn'		meester		ouerleuen?
		Sou	[	]	Stichter		ouerleuen,
	AP1	[				]	overleven,

14	AU1	En wijcken voor 't Voorhout? en		soud	ick mij		begeuen,
	AP1	[	]	soud'	[	]	begeven,

15	AU1	Die anderen mijn'		penn	baldadigh hebb geleent?
	AP2	[	]	pen	[	]

AU1

Met reden eischte men de schuld van mijn gebeent,

17	AU1	Met reden schreefm'er op: Hier light een		Man begrauen,
		‘[			]
	AP1	[	]	Man begraven,
		[geen onderstreping]
	AP2	[	]	Man [	]

18	AU1	Die meende te volstaen met planten en met		grauen,
		‘[			]
	AP1	[	]	graven,
		[geen onderstreping]

19	AU1	De slechte boeren-konst, en moght de moeijte niet
		‘[	]
	AP1	[geen onderstreping]

20	AU1	Sijn eighen maeckseltjen te cieren met een lied.
		‘[	]
	AP1	[geen onderstreping]

21	AU1	Mijn		steruen weet ick met lang		leuen niet te weeren;
	AP1	[	]	sterven [	]	leven [	]

22	AU1	Maer,		leef ick	noch een' maend;			het Grafschrift will ick keeren,
		[	]	leef/lev'	ick weinigh		meer;	[	]
		[	]	leef	[				]
	AP1	[				]	meer,	[	]

23	AU1	En singhen	wat ick poot, en rijmen wat ick bouw,
	AP1	Singhen	[	]
		en Singhen	[	]

AU1

Eer

dat mijn'

keel verschorr', eer

dat

mijn

Pen

verouw.

[

]

dese

[

]

dese

[

]

AP1

[

]

Penn

verouw'.

AP2

[

]

Pen

[

]

AU3

Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendu est. Sen. d.b.

^4.Eer

[

]

AP3

4. Velut ex torrente rapido, nec semper casuro, citò hauriendum est. Sen. de breu.

[

]

[

]

25	AU1	Kwill	Hofwijck, als het is,		'kwill	Hofwijck, als 't sal wesen,
	AP1	'K will	[	]	'k will	[	]

26	AU1	Den		Vreemdeling	doen sien, den Hollander doen lesen.
	AP1	[	]	Vreemdelingh	[	]

27	AU1	Soo	swack is		menschen-werck,	het duert min als papier.
	AP1	[		]	Menschen-werck,	[	]
	AU3		Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, n minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin. [xxx] II ep. 10.
	AP3		Quidquid est hoc temporis futilis et caduci studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.
		^1.Soo	[				]
			1. Tabida consumit ferrum lapidemq vetustas: Scripta ferunt annos. Ouid. de Pont. el. 8. Caetera fragilia et caduca, non minus quam ipsi homines, occidunt desinuntq. Plin II ep. 10. Quidquid est hoc temporis futilis et caduci, studijs proferamus: et quatenus nobis denegatur diu viuere, relinquamus aliquid quo nos vixisse testemur. Id. 3. ep. 7.

AU1

De tijd slijt struijck en steen: eens salmen seggen, Hier,

29	AU1	Hier		was 't	daer Hofwijck stond, nu Puijn en Queeck en Aerde.
	AP1	[	]	was't	[	]

30	AU1	En dan sal Hofwijck noch staen bloeijen in sijn'		waerde;
		[	]	waerde:

31	AU1	Sijn'	waerde,			sooder oijt ijet waerdighs van mijn' hand
		Ja	[				]
	AP1	Ja,	[				]
	AU3			Si qua fides arti quam longo fecimus usu. Ouid.
	AP3	[			]	^2.sooder [	]
				2. Si qua fides arti, quam longo fecimus usu. Ouid.

32	AU1	De		Jaren	heeft verduert en		ouderdom	vermant.
	AP1	[	]	jaren	[				]
	AP2	[				]	ouderdom	[	]

[]	AU1	[witregels met ‘s-fermée’]
	AP1	[witregels]

33	AU1	In Holland, wat een			land?		Zuijd-holland,	wat een landje!
		[		]	land!		Noord-holland,	[	]
	AP1	[				]	Noordholland,	[	]
	KA	^4.In [							]
			4. Proedium, si poteris, in meridiem spectet, loco salubri: & oppidum validum propè siet, & amnis quà naves ambulent, aut via bona celebrisq;. Cat. de Re Rust:

34	AU1	In Delfland, wat een' Kleij; in Voorburgh, wat een Sandje!
	KA	[] Rhynland, [	]

35	AU1	De Aen		'tCoets-pad, wat een		spoor! aen 't	water, wat		een Vlied!
		[			]	wegh! [				]
	AP1	[	]	't Coets-pad, [				]	een'[	]
	AP3						a. l
	EP						a.
	KA	[geen marginalia]

36	AU1	Aen all dat lieffelick of vrolick rieckt		off	siet,
	AP1	[	]	of	[	]

AU1

Daer lagh een brockje vets, daer lagh een blockje magers,

38	AU1	Een beetje voor het vee, een treedje		voorde jaghers,
	AP1	[	]	voor de Jagers,

39	AU1	Daer		lagh	dat schickelick gevoeght hadd heel aen een,
	AP2	[	]	lagh,	[	]

40	AU1	Maer van het groote		Spoor verscheiden lagh in			tween:
	AP1	[	]	spoor [		]	tween.
	AP3				a.
	KA	[geen marginalia]

41	AU1	Het		Spoor en vrouw Natuer verstonden hier den and'ren,
	AP1	[	]	spoor [ ] Vrouw [	]

42	AU1	Ten Zuijden lagh de		Kleij:		op 'tnoorderlick	verand'ren
		[	]	Weij:		[ ] 'tNoorderlick	[	]
	AP1	[			]	op't Noorderlick	[	]

43	AU1	Van		Weij in drooghe Kroft, daer deelde		'tspoor	het scheel,
	AP1	[	]	weij [	]	't spoor	[	]
		[	]	Weij [				]

44	AU1	Gelijck		een	Riem een'		man	in op en onder-deel,
		[	]	de	[				]
	AP1	[				]	Mann	[	]
	AP2	[				]	Man	[	]
	KA	[	]	een	[				]

AU1

In Broeck en Wambas d scheidt. Daer hoefde geen bedencken

46	AU1	Op ijeder deels gebruijck: de		kleij scheen mij te wencken,
	AP1	[	]	Kleij [	]

47	AU1	En raedde		stommeling,	sij was ten Boomgaerd nutt,
	AP1	[	]	stommelingh,	[	]

48	AU1	Mits met een wilde muer gemantelt en		beschutt:
		[	]	geschutt:

AU1

De Kroft en eischte niet als vruchteloose Boomen,

50	AU1	Die sij pas machtigh waer in welgeElste		zoomen.
	AP1	[	]	Zoomen.

51	AU1	Elck heeft sijn' keur voldaen, hier 't		Wilde	daer het		Tam,
	AP1	[	]	Wilde,	[	]	Tamm,
	AP2	[				]	Tam,

52	AU1	En ijeder heeft volbrocht het geen hij		ondernam.
	AP1	[	]	onder nam.

53	AU1	Lett,		ouders,	en lett scherp		op't	keuren van uw' gronden.
	AP1	[	]	Ouders,	[	]	op 't	[	]
	AP2	[inspringen]

54	AU1 *	Veel' hebben sich vergeefs haer kind'ren onderwonden
		Te slepen daerse geen Natuer en leerde gaen,
		Krijghsluijden met geweld gedwongen tot de Vaen,
	*	Veel' hebben sich vergeefs		'tverkrachten	onderwonden
	AP1	[	]	't verkrachten	[	]

55	AU1	Van		kinderen	verstand met ~~mis~~onverstand		getucht,
		[				]	getucht:
	AP1	[	]	Kinderen	[	]	getucht;

56	AU1	Veel'	hebben wreedelick in eewigh' ongenucht
	AU3		Ψυχῂ βίαιον οὐδὲν ἔμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep.
			Illud in primis testandum est, nihil pcepta atq artes valere, nisi adjuvat naturâ. quapropter ei cui ~~dederit~~ deerit ingenium, n magis haec scripta sunt, qua de agrorum cultura sterilibus terris. quint. Proem. l. 1. Inst. or.
			Malè respondent coacta ingenia: reluctate naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2.
			Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
			Τοσσόν ϱα ϕύσις κϱατεϱώτατον ἀλλων. Opp. 3. de ven.
			Ὅτι καὶ νικᾷν πανταχοῦ ϕαμεν τὴν ϕύσιν. Phil. lib. 1. ab vit. ~~mos~~ Mos.
	AP3	^1.Veel'	[	]
			1. Ψνχῂ βίαιον οὐδὲν ἐμμενον μάθημα. Plat. 7. de Rep. Illud in primis testandum est, nihil praecepta atq artes valere, nisi adjuvante naturâ: quapropter ei cui defecerit ingenium, non magis haec scripta sunt, quam de agrorum cultura sterilibus terris. Quint. procem. l. 5. Inst. Malè respondent coacta ingenia: reluctante naturâ irritus conatus est. Sen. de Tranq. Διὰ τὸ μήτε πϱοαιϱέσεις ἅπαντας ὁμοίας ἔχειν, μήτε ϕύσεις. Dion. Hal. l. 2. Οὕτως ἰσχυϱὸν τι καὶ ἀκίνητόν ἡ ϕύσις ἡ ανδϱωπίνη. Epict.
	KB	[ook]	In hoc potissimum sita est hominum felicitas ut quisque ad hoc applicetur, ad quod natura compositus est. Eras. lib. 24 Epist. 5.

57	AU1	Gekluijstert en geboeijt wel draghbare		vernuften
	AP1	[	]	vernuften;

58	AU1	Maer die ondraghbaerlick haer's		leuens	tijd versuften
	AP1	[	]	Levens	[	]

59	AU1	In	on-werck;	dat is werck haer' driften onbevoeght,
	AP1	[]	onwerck;	[	]

60	AU1	Haer'	krachten		ongelijck.		veel' hebben sich verploeght,
	AP1	[		]	ongelijck:		[	]
	AU3		Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus aius ac magnus. Sen. ep. 66.
	AP3	[				]	^2.veel' [	]
			2. Potest ingenium fortissimum ac beatissimum sub qualibet cute latere. - Potest ex casa vir magnus exire: potest et ex deformi humiliq corpusculo formosus ac magnus animus. Sen. ep. 66.

61	AU1	Verweuen	of verschaeft, en geen bedijdt van		allen,
	AP1	Verweven,	[	]	allen;

62	AU1	Die Staet of		letter-volck,	of Krijghsluij konden vallen,
	AP1	[	]	Letter-volck,	[	]

63	AU1	En zijn 't geluckelick, en		zijn 't	ter eer en baet
	KA	[	]	zijn	[	]

64	AU1	Van		eigen	en gemeen, van		huijsgesin	en staet.
	AP1	[	]	eighen	[	]	Huijsgesinn	[	]
	AP2	[				]	Huijsgesin	[	]

65	AU1	□ Het scheel alsoo gedeelt door mij en door sich		seluen,
	AP1	[	]	selven,

66	AU1	Quamt	op de spaden aen:		mijn	eerste sorgh was,		deluen.
	AP1	Quam't	[	]	mijn'	[	]	delven.

AU1

Noch

was 't

den tweeden

maer: d' eerst'

hadd

wat

anders in,

[

]

de tweede

[

]

meerders in:

AP1

[

]

was't

[

]

had

[

]

68	AU1	Tot	werck hoort		ouerslagh,	tot weldoen goed		versin.
	AP1	[		]	overslagh,	[	]	versinn.
	AP2	[					]	versin.
	AU3		Μελέτη τὸ πᾶν.
	AP3	^3.Tot	[						]
			3. Μελέτη τὸ πᾶν.

69	AU1	Mij		docht	papieren-blad was licht genoegh te		krijgen
	AP2	[	]	docht,	[	]	krijghen,

70	AU1	En daer		bleefs		ruijm	genoegh voor Peper en voor		vijgen
	AP1	[	]	bleef	mij		[	]	vijgen,
		[	]	bleef's		mij	[			]
	AP2	[			]	ruijm	[			]

71	AU1	Of		icks' een' riem		verkladd	en aen mijn' droomen		hing,
		[						]	hing.
	AP1	[			]	verkladd'	[	]	hingh,
	AP2	[	]	ick's[				]	hingh:

72	AU1	'K ~~Ick~~'K sagh		menigh		misversta[xxx]d,	en redenloosigh		ding
	AP1	[			]	misverstand,	[	]	dingh
	AU3		Hoc ipsum mxum artificium est, in arte sua posse alienis explis uti. Nam rerum oium imperiti, qui uniuscuiusq rei de reb. ante gestis expla petere n possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex eorum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.
	AP3	^4.'K sagh		[						]
			4. Hoc ipsum maximum artificium est, in arte sua posse alienis exemplis uti. Nam rerum omnium imperiti, qui uniuscuiusq rei de rebus ante gestis exempla petere non possunt; hi per imprudentiam facillimè deducuntur in fraudem. At hi qui sciunt quid alijs acciderit, facile ex rerum euentibus suis possunt rationibus prouidere. Cic. Rhet. nou. l. 4.

73	AU1	Der wereld aengesight		mis maken en	onteeren,
		Des werelds aengesicht		[		]
	AP1	[	]	mismaken	[	]

74	AU1	Gelijck een' schoone		vrouw	lijdt van verbrodde kleeren;
	AP1	[	]	Vrouw	[	]

75	AU1	'Ksagh		'schoonste	geld in		'tslijck	geworpen bij		geuall,
		[	]	'tschoonste	[						]
	AP1	'K sagh		't schoonste	[	]	't slijck	[	]	gevall,

76	AU1	'Kvond	allom		niew verdruckt het Kostelicke mall
		[		]	niewen druck van	't	Kostelicke	mall
		[				]	Kostelicker	[	]
	AP1	'K vond	[						]

77	AU1	Dan ick hebb		dood	gerijmt, of, mogelick, doen		leuen.
	AP1	[	]	doodt	[	]	leven:

78	AU1	En all dit ongevall wist ick sijn' naem te		geuen:
	AP1	[	]	geven:

79	AU1	'Thiet			Na-docht, soo mij docht; en 't was ~~een~~ gespaert papier,
	AP1	'Thiet			[	]
	AU3			Desperatissimum pfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.
	AP3	[	]	^5.	Na-docht [	]
				5. Desperatissimum perfugium est, se imprudentem fecisse. Cic. in Verr. 2.

80	AU1	'Twas		noch ijet oolickers,		'twas	een	onkundigh fier,
	AP1	'T was		[	]	't was	[		]
	AU3		Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸs τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.
	AP3	[					]^6.een	[	]
			6. Φιλόνεικοι, καὶ μέγιστον εἶναι νομίζοντες κακὸν, τὸ μετατίθεσθαι πϱὸς τὰ βελτίω. Gal. de opt. doc. gen.

81	AU1	Een'		stoute		onwetenheid,	die niet en kost als		wagen,
		[	]	stout'		[				]
	AP1	[			]	onwetenheit,	[	]	waghen,
	AP2	[			]	onwetenheid,	[				]

82	AU1	Om dat sij		lieuer	wouw niet		twijffelen	dan		vragen.
	AP1	[	]	liever	[	]	twijfelen	[	]	vraghen.

AU1

Ick twijffelden en vraegde, en leij mijn' rouwe stoff

AU1

Voor ooghen die ick wist met vollen danck en lof

85	AU1	Stoff als de mijne		was, te	hebben helpen		keuren,
	AP1	[				]	keuren
	AP2	[	]	was te	[			]

86	AU1	En oorbaerlick		versnijên,	niet		snipperen	noch scheuren.
	AP1	[	]	versnijên;	[	]	snipperen,	[	]
	EP	[	]	versnyen,	[				]
	KA	[	]	versny'n,	[				]

87	AU1	Maer all mijn recht was mijn, ick hiel een woord in		'tvat;
	AP1	[	]	't vat;

88	AU1	De		land-heer hadd	wat		wils,	en o d' onderwijser wat.
	AP1	[	]	Land-heer had	[				]
	AP2	[				]	wills,	[	]

89	AU1	De Konst leed geen		geweld,	maer liet sich wel wat recken
	AP1	[	]	gewelt,	[	]
		[	]	geweld,	[	]

AU1

Ter liefde van mijn' lust. En soo van dusend trecken

91	AU1	Bleef d' een en d' ander		staen,	en van dat af en aen
		[	]	staen.	[	]
	AP1	[	]	staen;	[	]
	AU2	[	]	vast.	[	]
	AP2	[	]	vast;	[	]

92	AU1	Bleef ijet lichamelijx		in 't	swart en 't witte		staen,
	AP1	[	]	in't	[	]	staen;

93	AU1	Een ding dat Armen hadd en		Schouderen	en		Beenen,
	AP1	[	]	schouderen	[	]	beenen,
		[				]	Beenen,

AU1

Een redelick gestell van 't hoofd af tot de Teenen,

95	AU1	Soo veel mij duncken moght. En nu stond Boom		voor		Boom
		[	]	aen		[	]
	AP1	[			]	Boom,

96	AU1	Daer Boom		voor	Boom sou staen; nu gingh ick inden toom
		[	]	aen	[	]

97	AU1	Van voor-raed en bescheid,		en	hoe		het nae		moght	schicken,
		[	]	en,	[	]	't sich nae		[		]
	AP1	[						]	mocht	[	]
	AP2	[						]	moght	[	]

AU1

Ick hiel mijn' plicht voldaen met gissen en met micken.

99	AU1	Soo	verr gaet menschen-macht in allerleij		belang,
	AP1	[		]	belang;
	AP2	[inspringen]
	AU3		Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur. quod vitium effugere q volet (oes a. velle debent) adhibebit ad considerandas res <et> tempus et diligentiam. Cic. l. off.
	AP3	^1.Soo	[			]
			1. Ne incognita pro cognitis habeamus, hisq temerè assentiamur; quod vitium effugere qui volet (omnes autem velle debent) adhibebit ad considerandas res et tempus et diligentiam. Cic. l. off.
	KA	[ook]	Agere volentem semper meditari decet. Auson.

100	AU1	Beraden,		ouerslaen	sijn' volle stade lang,
	AP1	[	]	overslaen	[	]

101	AU1	Meer eischt men hem vergeefsch. maer		'tlang	heeft oock sijn'		stade
		[				]	maten:
	AP1	[	]	't lang	[			]

102	AU1	Die lang doen kan en		magh	moet oock eens konnen laten:
	EP	[	]	magh,	[	]

103

AU1

ouerdencken

goed,

het

ouer dencken

niet.

Is 't

ouerdencken

[

]

AP1

[

]

overdencken

[

]

over [

]

niet:

[

]

^2.het

[

]

2. Appelles dixit, omnia sibi cum Protogene paria esse, aut illi meliora. Sed uno se praestare, quod manum de tabulo nesciret tollere: memorabili praecepto; nocere saepe nimiam diligentiam. Plin. 35.10.

104	AU1	Hij siet sijn		seluen	uijt		di[xxx]	all te lang		door siet,
	AP1	[	]	selven	[	]	die	[	]	doorsiet:

105	AU1	Ons oogh verdrinckt in		'twerck	daer 't moed in is geswommen,
	AP1	[	]	't werck	[	]

106	AU1	En ons vernuft		beswijmt	gelijck die, hoogh gekolommen,
	KA	[	]	beswijmt,	[	]

107

AU1

Met schrick te rugge sien, en weten niet waer heen,

108	AU1	Om hals en been geheel te brengen		tot	bene'en.
		[	]	naer	[	]

109	AU1	Soo		raecktmen	bijster	's	weeghs in 'tsoecken	van		veel wegen,
	AP1	[	]	raeckt men	[	]	weegs in't soecken	[	]	veel' weghen,

110	AU1	En daer en komt geen end van stadigh			t' ouerwegen,
		[		]	ouerwegen:
	AP1	[		]	overwegen:
	AU3		Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ῆμῖν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo.
	AP3	^2.En[				]
			2. Μὴ γὰϱ οἰῶμεθα τέλος ἡμῶν εἰναι τῶν νῦν, τὴν πάντων ἡμῶν ἀποϱίαν. Plat. in Philebo

111

AU1

En Die altijd willen doen en hebben noijt gedaen;

112	AU1	De schael haer tong	moet eens in 't huijsken		blijuen	staen.
		'T schael tongesken	[				]
	AP1	'T schael-tongesken	[	]	blijven	[	]

113

AU1

□ Doe 't kind geboren was, hoe 't afliep met sijn' luren,

114

AU1

Sijn' swachtels en sijn' wiegh, ~~waer~~ soud' hier wat langer duren

115	AU1	Dan		'tijemand	lusten moght; en van die eerste		jeught
	AP1	[	]	't ijemand	[			]
	AP2	[				]	jeughd

116

AU1

En smaken meestendeel maer ouderen de vreughd:

117	AU1	Vreughd, die de Niewigheid en		Hoop	alleen doen		leuen,
	AP1	[				]	leven,
	AP2	[	]	Hoôp	[			]

118	AU1	Die self den ouderen ten einde		wercks begeuen,
	AP1	[	]	werck begeven;

119	AU1	Waerop		volght		ongeuoel	van wellust, doove plaegh,
	AP1	Waer	op	[	]	ongevoel	[	]
	AU3		Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.
	AP3	^1.Waer	[					]
			1. Humanas oblimat copia mentes. Claud. 3. Rapt. Pros.
	KA	[ook]	Ὑϕοϱῶμαι τὸν κόϱον, ὡς τὸ ἡδὺ λύοντα, καὶ πᾶσιν ἐναντιούμενον τοῖς καλοῖς. Nazianz. ep. 179.

120	AU1	Daervan	ick (ick beken't) mijn		kindsch	gedeelte draegh.
	AP1	Daer van	[					]
	AU3	[		]	kindsch	[		]
							puerile.
	AP3	[		]	^akindsch	[		]
							a. puerile.

121	AU1	□ Nu,		'tkind	is jong geweest, en		'tis	gebracht aen		'tgroeijen,
	AP1	[	]	't kind	[	]	't is	[	]	't groeijen,

122	AU1	Aen		'tbloeijen	metter tijd:		'Khebb	niemand te bemoeijen
	AP1	[	]	't bloeijen	[	]	'Khebb'	[	]

123

AU1

Met wat het tien jaer lang te queecken heeft gekost:

124	AU1	De		Wijsen	eten		met,	de gecken doen den kost.
	AP1	[	]	wijsen	[				]
	KB	[				]	mé,	[	]

125

AU1

Komt, wijsen, eet met mij, ick sal u niet beswaren

126	AU1	Als met wel-gaere spijs en wel-betaelde		waeren.
	AP1	[	]	waren.

127

AU1

Ick will u Hofwijck doen aenschouwen, of 't te nacht,

128	AU1	Gelijck als		duijuels-brood,	te voorschijn waer		gebracht.
	AP1	[	]	Duijvels-brood,	[	]	gebracht:

129	AU1	Jae meer, ick will het u, en mij oock, doen		betreden
	AP1	[	]	betreden,

130	AU1	Als	waer		ons	gisteren een' gansche eew		geleden
	AP1	Al	[	]	ons'	[	]	geleden:
	AP2	Als	[						]

131	AU1	'Kwill	met kinds kinderen goed deelen voor mijn' dood,
	AP1	'K will	[	]

132	AU1	Als waer ick Grootevaer en twee		drij mael	soo groot.
	AP1	[	]	drijmael	[	]
	AP2	[	]	drij mael	[	]
	KB	[	]	drijmael	[	]

133

AU1

Het wereldsche besitt en is toch niet als droomen,

134	AU1	En		oft	gekomen is, of mogelick te komen,
	AP2	[	]	of't	[	]
	EP	[	]	of'	[	]
	KA	[	]	oft	[	]
	KB	[	]	of't	[	]

135	AU1	'Ten	is maer binnen ons het ghen' het schijnt of is,
	AP1	'T en	[	]
	AU3		Exigua pars est vite qu nos viuimus. ap. Sen. de breu. vit. c. 2.
			Praeteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est; psens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à pterito relinquatur, et transeat in futuru. Eumen. Paneg. Const.
	AP3	^2.'T[		]
			2. Exigua pars est vitae quam nos viuimus. Sen. de Breu. Preteritum tempus pro modo suo longum, futurum autem infinitum est. presens tempus breue, et semper in partem utramq mutabile, cum et à preterito relinquatur, et transeat in futurum. Eumen. Rhet. Paneg. Const.

136	AU1	'Tzij	bij voor-sieninghen of bij geheugheniss.
	AP1	'T zij	[	]

137

AU1

□ Dus sal dan Hofwijck zijn, neen (wij zijn hondert jaren

138	AU1	Geboren		nae den	dagh dat wij geboren waren)
		[	]	naerden	[	]
	AP1	[	]	naer den	[	]

139	AU1	Dus sien wij Hofwijck staen: Ten Noorden van		'tgroot	spoor
	AP1	[	]	't groot	[	]

140	AU1	Nae Voorburgh,		'tschoone dorp	(of seght'er,		Steetje,	voor)
	AP1	[	]	't schoone Dorp	[				]
	AP2	[				]	Steedje,	[	]

141	AU1	Da Light een aensienlijck Bosch in mindere gesneden:
	AP3		N.O.P.

142

AU1

Vraeght naerde lengde niet bij Roeden of bij Treden;

143

AU1

Die aenden ingangh staet en siet den uijtgang niet,

144	AU1	En		'teind	is verr genoegh daer		men geen	eind en siet.
	AP1	[	]	't eind	[				]
	AP2	[				]	niemand	[	]
		[				]	'toogh geen	[	]

145	AU1	Een tamme wilderniss van		woest[xxx]	schicklickheden;
	AP1	[	]	woeste	[	]

146

AU1

Soo noemt sich dit vertreck, ter liefde vande Reden

147	AU1	En	gulde middelmaet, die ick soo waerdigh houw.
	AP1	Een	[		]
	AP2	En	[		]
	AU3			Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον· καλὸν ἡ συμμετϱία. ~~manass.~~ - manass. in Annal.
				Πάντων μέ μέσ´ ἄϱιστα. Theogn.
				Μηδὲν ὑπεϱ τὸ μέτϱον. Anthol. l. 4.
				Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. lib. 2.
	AP3	^3.En	[		]
				3 Μηδὲν ὑπὲϱ τὸ μέτϱον. Anth. l. 4. Πάντων μέσ´ ἄϱιστα. Theogn. Μηδὲν ἄγαν, τῶν ἑπτα σοϕῶν ὁ σοϕώτατος εἶπεν. Anth. l. 2.

148	AU1	Te		tam	waer all te		stijf,	te wild waer all te rouw,
	AP1	[	]	tamm	[	]	stijff,	[	]
	AP2	[	]	tam	[				]

149

AU1

Daer is wat tuschen tween, dat tweederhands begeeren

150	AU1	Voldoen		kan,		tam	en wild, en dit door dat vermeeren:
	AP1	[	]	kan		tam	[	]
	AP2	[			]	tam	[	]
	EP	[	]	kan,		[		]

151	AU1	Gelijck wat		do etens	dorst, wat		drinckens	honger maeckt,
	AP1	[	]	[open]	[				]
	AP2	[	]	etens	[				]
	KB	[	]	etens,	[	]	drinckens,	[	]

152

AU1

Gelijck lang slapen weckt en lang gewaeck vervaeckt.

153	AU1	□ Den tammen lust voldoen vier wonderlicke			lijen
		[		]	dreven
	AP3		o.p.

154	AU1	Van Eicken		saeghbaer	hout, van Boomen die daer		strijen
		[				]	streuen
	AP1	[	]	saegbaer	[	]	streven

155	AU1	Om dickte		bijder aerd, om hooghten		in de	lucht,
	AP1	[	]	bij der [	]	inde	[	]

156	AU1	Om		breedte ~~tusschen twee~~	onder weegh en groen en koel gerucht.
		[	]	breedten	[	]

157	AU1	'Khebb saeghbaer	hout genoemt: maer laet het niemand waghen
	AP1	'K hebb saegbaer	[	]

158	AU1	Mijn		Trouw-verlaet	t' ontdoen, mijn'		dreuen	om te saghen.
	AP1	[				]	dreven	[	]
	AU3						Fideïcom.
	AP3	[	]	Trouw-verlaet	[				]
							Fideïcomissum.

159

AU1

Dat 's

Pottgeld, soo men

heet,

siet dit

voor

poot-geld

aen.

Daer's

[

]

AP1

[

]

heet;

[

]

Poot-geld

[

]

[

]

voort

[

]

160	AU1	~~Eens~~ Ick segg' het eew voor eew,		kinds-kinderen,	laet staen,
	AP1	[	]	kinds kinderen,	[	]

161	AU1	En brandt of warmt u niet aen		ho[xxx]	dat ick hiet		wasschen:
	AP1	[	]	hout	[	]	waschen:

162	AU1	Ondanckbaer'	erffeniss en is niet af te		wasschen:
	AP1	Ondanckbaer	[	]	waschen:

163	AU1	Ten minsten moet hij doen het gheen de		Steruer	hiet,
	AP1	[	]	Sterver	[	]

164	AU1	Die 'tleuen	door hem kreegh en van		sijn~~'gun~~	sweet geniet.
	AP1	Die't leven	[	]	sijn'	[	]

165	AU1	Dr Twee dinghen scheid ick uijt,		de	derde moet ick dulden:
		[	]	het	[	]
	AP2	[inspringen]

166	AU1	Onschuldigh Brood-gebreck sal u voor eerst		onschulden:
	AP1	[	]	ontschulden:

167	AU1	Den allerlesten	nood is buijten alle wett;
	KA	En, d' allerleste	[	]

168	AU1	Gods Coningh heeft sijn maegh met Autaer-brood		ontsett.
	AP1	[	]	ontsett:

169	AU1	Maer welvaert doll gespilt is		verr	van mijn		medooghen,
		[				]	medooghen:
	AP1	[	]	ver	[			]
	AP2	[	]	verr	[			]

170	AU1	Hij		heeft	noijt bijstand waerd die noijt heeft willen		doôghen.
		[	]	is	[			]
	AP1	[				]	dooghen.

171	AU1	H Daer aen		komt		ouderdom van Eicken die		vergaen,
		[	]	volght		[	]	vergaen:
	AP1	[			]	ouderdom [			]

172

AU1

Men spaertse te vergeefs die niet en konnen staen.

173	AU1	Maer,	daer den ouden		stam	ontstaet, staet haest een jonge:
	AP1	Maer	[	]	stamm	[	]
	AP2	[		]	stam	[	]

174

AU1

Soo sal mijn na-kinds kind, schoon ick het niet bedonge,

175	AU1	Gedencken, daer een		man		in 'tvechten	werdt gevelt,
	AP1	[			]	in't vechten	[	]
	AP2	[	]	man		[		]

176	AU1	Dat daet'lick		in de	rij een versch		man	werdt herstelt.
	AP1	[	]	inde	[				]
	AP2	[				]	man	[	]

177	AU1	Oock	staet de wereld soo; die schael moet		euen drijuen;
	AP1	[		]	even drijven;
	AU3		Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.
	AP3	^1.Oock [				]
			1. Obserua orbem rerum in se remeantium. videbis in hoc mundo nihil extingui. Sen. ep. 36.

178	AU1	Pas soo veel		schepsels	niew verschijnen als		ontlijuen;
	AP1	[				]	ontlijven;
	KB	[	]	schepsel	[			]

179	AU1	Of		'twaer	een le'eghe		wereld,	daer in wij Borgers zijn,
		[				]	wer'ld,	[	]
	AP1	[	]	't waer	[				]

180	AU1	Of lang		waers', ouerkropt,	geborsten		vande	pijn.
	AP1	[	]	waers' overkropt,	[	]	van de	[	]

181	AU2	Tlest	(dat ick lijden moet) is 'tallgemeene lijden
	AP2	□ 'Tlest	[	]

182	AU2	Van 's		vaderlands bederf.	Staen die bebloedde tijden
	AP2	[	]	Vaderlands verderf.	[	]

183

AU2

In 'teewighe beschick van Gods voorsienigheid:

184	AU2	Moet Holland eens niet zijn, of Niet		zijn, is 'tgeseit
	AP2	[	]	zijn; is't geseit

185	AU2	Bij Diens		sien	seggen is, en		seggen	doen, en heden
		Bij, [	]	sien,	[	]	seggen,	[	]
	AP2	[	]	sien	[	]	seggen	[	]

186

AU2

En morghen 'tselfde punt, dat Holland weer bestreden,

187	AU2	Weer		ouerstreden	zij, weer werdde soo het was,
	AP2	[	]	overstreden	[	]

188

AU2

Doe 't in sijn' kolen smoockt' en smoorden in sijn' ass;

189	AU2	Moet dat rad noch eens om; broeijt Spagnen noch		een		toelegg
		[			]	toelegh
	AP2	[	]	een'		[	]

190

AU2

Van

thienden-penning-dwang,

en leght

het

maer

sijn'

roe

wegh,

[

]

thiende-penning-dwang,

[

]

[

]

AP2

[

]

Thiende-penningh-dwangh,

[

]

haeet

[

]

wegh

191	AU2	Tot dat het onvoorsiens sijn' geesseling		hervatt'
	AP2	[	]	hervatt',

192	AU2	En		drijfv	ons tot den keur van		mutsaerd	en van		rad,
	AP2	[	]	drijv'	[	]	Mutsaerd	[	]	Rad,

193	AU2	Of van		versworen	trouw en van versaeckt		gevoelen,
	AP2	[	]	vsworen	[	]	gevoelen;
	EP	[	]	versworen	[			]

194	AU2	Sal sich		'tmaraensche	bloed		nogh	eens op 't onse		koelen
		[	]	dat heete	[						]
	AP2	[				]	noch	[	]	koelen;

195	AU2	(God zij genadigher, en		weer		dien		droeuen	dagh)
		[			]	den		[		]
	AP2	[	]	weer'		[	]	droeven	[	]

196	AU2	Dan is mijn will geen		will,		en	als heel Holland lagh,
		[			]	en,	[	]
	AP2	[	]	will;		en	[	]
		[			]	en,	[	]

197	AU2	En waer		'tniet	redelick dat Hofwijck		ouer	end		stond,
	AP2	[	]	't niet	[	]	over	[	]	stond;

198	AU2	Van nu af schrabb ick uijt wat in mijn Testament		stond;
	AP2	[	]	stond:

199	AU2	Als	't	vaderland	vergaet zijn mijn'		voorsorgen uijt,
	AP2	[	]	Vaderland	[	]	voor-sorghen uijt;

200	AU2	'Tis reden dat de vracht versincke met de schuijt.
	AU3		aequum enim jus est, non quo omnes usi sunt, sed quod omnib. latum est. Imperitur aequitas aio, et sine querela mortalitatis tributa pendamus. Hiems frigora adducit: algendum est. aestas calores refert: aestuandum est; intepies caeli valetudinem tentat: aegrotandu est. Sen. ep. 107. Grande solatium est, cum uniuerso rapi. Sen. de prouid.
	AP3	[citaten ontbreken]

201	AU1	□ Soo		zijn 't	vier		dreuen	dan, en altoos weer vier		dreuen,
	AP1	[	]	zijt	[	]	dreven	[	]	dreven,
	AP2	[	]	zijt	[						]
	EP	[	]	zijn 't	[						]

202	AU1	Die		'tBosch	verr en naer bij sijn prachtighst aensien		geuen.
	AP1	[	]	't Bosch	[	]	geven.

203

AU1

Als ick soo spreken magh, van bijds viermael 't Voorhout,

204	AU1	Van verre		'thooge	groen van		'tMast	en Liesen Hout,
	AP1	[	]	't hooge	[	]	't Mast	[	]

205

AU1

D Breda

vergeue

mij

en oock

~~Bre~~ Den

Haegh

dit roemen,

AP1

[

]

vergeve

[

]

den

[

]

AP2

[inspringen]

[

]

mij,

[

]

Haegh,

[

]

206	AU1	Hier derv ick 't Eickenloof bij 't		Linden-blad	wel	noemen,
						noemen:
	AP1	[	]	Lindenblad	[		]

207	AU1	Daer sien ick niet als		Mast, en Eick,	en Elst en Berck;
		[	]	Mast en Eick	[	]
	AP1	[	]	Mast, en Eick,	[	]

208	AU1	Tot mijnent		'tselue	groen, en		euen 'tselue	werck.
	AP1	[	]	't selve	[	]	even 't selve	[	]

209	AU1	Hier		buijgh	ick voor Breda; mijn' Masten		sijn'	haer' kind'ren:
		[				]	zijn	[	]
	AP1	[	]	buijg	[				]

210	AU1	'Theeft Frederick	belieft sijn Houtgewasch	te mind'ren,
				capitalen
	AP1	'T heeft Frederick	[		]

211	AU1	Om		'tmijne	te versien:		'tzijn Jofferen	van		'tLand,
	AP1	[	]	't mijne	[	]	't Jofferen	[	]	't Land,
	AP2	[				]	't zijn Jofferen	[			]

212

AU1

Mijns Vaders Vaderland, die ick hebb voortgeplant:

213	AU1	'Ksegg Jofferen,	noch eens:		'kmochts'	ed'le wijfjes		noemen:
		[					]	noemen;
	AP1	'K segg Jofferen,	[	]	'k mochts'	[			]

214	AU1	Bredaesche		wijfjes,	jae; maer die ick derve roemen
	AP1	[	]	Wijfjes,	[	]

215	AU1	Op Hofwijck Haeghs gemaeckt te hebben en		Hofwijs,
		[	]	Hofwijs:
	AP2	[	]	Hof-wijs:

216	AU1	Daer ~~staen~~ warren s' onder een als		ouer groeijde rijs;
		[	]	ouer groeijend [ ]
	AP1	[	]	overgroeijend rijs:

217

AU1

Hier staen sij zedighlick en proncken daer sij stonden,

218	AU1	Does' eerst verhijlickten		aen 't	Sand-schap mijner		gronden.
	AP1	[	]	aen't	[	]	gronden:

219	AU1	Daer staens'		in 't	wild gerucht van kinders kind'ren; hier
	AP1	[	]	in't	[	]

220	AU1	Als		Maeghden,	sonder meid of kinderen getier.
	AP1	[	]	Maegden,	[	]

221	AU1	'Klaet	ijeder		ouerslaen		welck	zijn de liefste gasten,
	AP1	'K laet	[	]	overslaen		[		]
	AP2	[				]	welck'	[	]
	EP	[				]	welck	[	]

222	AU1	Gevolgde of		ongevolgde;	ick derf't niet ondertasten;
		[	]	ongevolgd';	[	]
	AP1	[	]	ongevolgt:	[	]
	AP2	[	]	ongevolgd':	[	]

223	AU1	~~Wij krij~~ Men krijghter sulck' en		sulck'	en houdt sich wel te		vreen,
	AP1	[	]	sulck',	[	]	vre'en,

224	AU1	Maer, heeft uw gast geen' sleep van aenhangh, soeckt'er geen.
	AP1	[inspringen]
		[niet inspringen]

225	AU1	Dit volckjen hebb ick t'huijs gehaelt, als kale wichten,
	AP2	[inspringen]

226	AU1	En vander		jeuchd	gefockt en voor mij leeren swichten.
		[	]	jeughd	[	]

227	AU1	Neemt dat ick Rhee of Hind gerooft hebb uijt het		Wald,
	AP1	[	]	wald,

228

AU1

En in mijn' wildbaen ruijm en lieffelick gestalt.

229	AU1	Soo ben ick altoos		thuijs,	en	al [xxx]jd bijde Dieren
	AP1	[	]	t' huijs,	[ ]	altijd bij de Dieren,

230	AU1	Die		t'harent	mensch noch Beest, maer mij tot mijnent vieren.
	AP1	[	]	t' harent	[	]

231

AU1

Neemt dat ick uijt Brasil Tapouijers hebb' ontleent,

232	AU1	En blinde		Christenen	met Christen melck gespeent:
		[	]	Heidenen	[	]

233	AU1	'Tis	swart volck, maer dat swart is vell-diep, en van binnen
	AP1	'T is	[	]

234	AU1	Maeck ickse mijns gelijck;		dienstbaer	in blancke sinnen:
	KB	[	]	dienstbaer,	[	]

235	AU1	Soo passens' op		'tgerack	van diese voedt en houdt.
	AP1	[	]	't gemack	[	]

236	AU1	Soo doen mijn' Bruijntjens oock,		mijn'	Wijfjens uijt het		woud,
		[				]	woud:
	AP1	[	]	mijn	[			]

237	AU1	Besiet hoe vriendelick sij		mij	staen en		beluijmen,
	AP1	[	]	moij	[	]	beluijmen:
	AP2	[	]	mij	[			]

238	AU1	Als seidens sij,		landsheer, ~~komt~~	geniet ons' groene pluijmen;
	AP1	[	]	Landsheer,	[	]

239	AU1	Is 't heet, wij keeren u			de furie	vanden	dagh;
		[		]	'tbeswaren	[		]
	AP1	[		]	't beswaren	van den	[	]
	AU3		Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.
	AP3					Τὸ βάϱος τῆς ἡμέϱας. Math. 20.12.

240	AU1	Is 't	koud, wij decken u voor all dat nijpen magh,
	AP1	Is't	[	]

241	AU1	En onse dienstbaerheid en hanght aen geen'		Jaergetijden,
		[	]	Jaergetijden:
	AP1	[	]	Jaer-getijden;

242	AU1	Daer ~~dient~~ dient 'er bij de		maend;	wij konnen doen en lijden
	AP1	[	]	Maend;	[	]

243	AU1	Het rond jaer uijt		end	in met eenerleij gelaet
	AP1	[	]	en	[	]

244	AU1	Wat		Eicken,	'tstercke blad, nauw		'Somers	uijt en		staet.
	AP1	[	]	eicken,	[	]	's somers	[	]	staet;
		[	]	Eicken,	[						]

245	AU1	Jae,	dese trouw munt		uijt	en spant		haer'	fierste krachten
		Ja,	[							]
	AP1	[					]	haer	[	]
	KB	[		]	uyt,	[				]

246	AU1	In 'tfelste van locht,		in 't	langste		van de	nachten:
	AP1	In't felste vande [	]	in't	[	]	vande	[	]

247

AU1

Maeckt staet op vrienden, die op voorspoed niet en gaen,

248

AU1

Maer inden tegenspoed als kop're muren staen.

249	AU1	□ Twee		trouppen	tell ick hier die		sulcken	tale spreken,
		[	]	troppen	[				]
	AP1	[	]	Troppen	[	]	sulcke	[	]
		[	]	troppen	[	]	sulcken	[	]
	AP3							s.s.

250	AU1	En		kruijsweeghs		ouer	een		het	Bosch in vieren breken.
		[						]	mijn	[	]
	AP1	[			]	over	[				]
	EP	[	]	kruijs-weeghs		[					]

251

AU1

Soo most de deeling zijn; dat weet de minste Cock,

252	AU1	En all dat oijt ontsagh eens		Houemeesters	stock.
	AP1	[	]	Hovemeesters	[	]

253	AU1	Twee schot'len eener Sopp op eene		rij	te schicken?
	EP	[	]	zij	[	]

254

AU1

Daer soud'

een

swanger

vrouws,

jae

bergen af

verschricken;

AP1

[

]

een'

[

]

Vrouw,

[

]

berghen

van verschricken:

[

]

berghen,

[

]

255	AU1	Ten minsten		slaet een den	hongers lust ter neer.
		[	]	slaet het een den	[	]

256	AU1	Soo fier is 't		keelgat	self, soo		maeckt	het oock den		heer.
		[				]	maeckt/speelt [				]
	AP1	[	]	keel-gat	[	]	speelt	[	]	Heer:

257

AU1

Ick swijgh van andere, die oock haer weetjen weten,

258

AU1

En houden haer gebruijck soo kostelick als eten.

259	AU1	□ 'Khebb	dan op		'tCruijs	gepast, gelijck 't de Dis-konst		noemt.
	AP1	□'K hebb	[	]	't Cruijs	[	]	noemt:

260	AU1	En vraeght ghij of		icks	mij met reden hebb		beroemt,
		[				]	beroemt?
	AP1	[	]	ick 's	[			]

261	AU1	Lett		opden ouerhoeck;	ghij vindt hem		naerden	regel
	AP1	[	]	op den overhoeck;	[	]	naer den	[	]

262	AU1	In		euenredigheid	soo vierkant als een tegel:
	AP1	[	]	evenredigheit	[	]
		[	]	euenredigheid	[	]

263	AU1	Dat doet een eicken block, verstaet een		eicken		groen,
		[	]	perck van		[	]
	AP3				t.

264	AU1	Daer Eickjens Nutt, Vermaeck en		Heerlickheid	voldoen;
	AP1	[	]	Heerlickheit	[	]
		[	]	Heerlickheid	[	]

265

AU1

Hegh-Eickjen

recht en

krom,

dat

alle

seuen

jaren

Hegh-houtje

[

]

om de

[

]

AP1

[

]

kromm,

[

]

seven

[

]

AP2

[

]

krom,

[

]

266	AU1	Haer'		meester	leert hoe soet genieten		is	en sparen,
		Sijn'		[					]
	AP1	[	]	Meester	[				]
	KB	[				]	is,	[	]

267	AU1	(Elck inde middelmaet en		t'sijner eigen		tijd)
		[	]	te	besetten	[	]
		[	]	ten	[		]

268	AU1	Hoe		goed	een Kleedsel is dat dient en niet en slijt,
	AP1	[	]	goet	[	]

269

AU1

Dat, zijnde, warm en koel, niet zijnde, warm kan maken.

270	AU1	Soo doen mijn Eickentjens;		Ick laet den Honds-dagh blaken
	AP1	[	]	[ontbreekt]
	EP	[	]	Ick laet den Honds-dagh blaken

271	AU1	Op 't steilste vanden Noen;	Ick laet het noorder guer
	AP1	[ontbreekt]	[	]
	EP	Op 't steilste vanden Noen;	[	]

272

AU1

Sijn scherpste buijen toe, mijn groene dack en muer

273

AU1

Belett mij wederzijds het sweeten en het beven:

274	AU1	En inde leckernij van dit			staegh-steruend leuen
	AP1	[		]	staegh-stervend leven
	AU3		Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.
	AP3	^1.En [				]
			1. Τί τούτου χάϱμα μεῖζον ἄν λάβοις ποτὲ Τοῦ γῆς ἐπιψαύσαντθ´ ὑπὸ στέγῃ πυκνῇ πυκνᾶς ἀκοῦσαι ψεκάδος ἑυδουσῃ ϕϱενί. Soph. ap. Stob.

275

AU1

Hebb ick altoos getelt het dobbele geniet

276	AU1	Van ijet verheughelix op 't kantjen van		'tverdriet;
	AP1	[	]	't verdriet;

277	AU1	Op	't	kantjen	sonder schroom; soo dat vast and're smaken
	KB	[	]	kantjen,	[	]

278	AU1	Het		gene	mij genaeckt en niet en kan geraken.
	AP1	[	]	ghene	[	]

279

AU1

'Tzij

goede

of quade

Sinn,

ick voel mijn'

voorspoed

bet,

[

]

goed'

[

]

Sin,

[

]

[inspringen]

AP1

□ 'T zij [

]

sin,

[

]

voorspoed

[

]

AP2

[

]

sin,

[

]

280	AU1	Als ijemands tegenspoed		dicht daer bij	werdt gesett.
		[	]	daer nevens	[	]

281	AU1	Ick scheppe geen vermaeck in mijnes naesten lijden;
	AU3		Non qa vexari quemquam est jucunda voluptas,
			Sed quib. ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret, lib. 2.
	AP3	^2.Ick	[	]
			2. Non quia vexari quenquam est jucunda voluptas, sed quibus ipse malis careas, quia cernere suaue est. Lucret. lib. 2.

282	AU1	Maer, als hij		'tlijden	moet, soo kan ick mij verblijden
	AP1	[	]	't lijden	[	]

283	AU	In dat		ick 't niet	en lij. Geeft mij een blockje		land,
	AP1	[	]	ick niet	[	]	land;
		[	]	ick 't niet	[			]

284	AU1	Een Eiland als een' vuijst, bezeet van allen		kant.
	AP1	[	]	kant;

285

AU1

Bezeet van sulcken diep, dat op het minste blasen,

286	AU1	Sijn' holle baren stouwt gelijck de		groote	Dwasen,
		[	]	Groote	[	]
	AP1	[	]	groote	[	]

287	AU1	[xxx]Die met bergh		ouer	bergh ten		hemel	wilden gaen,
	AP1	[	]	over	[	]	Hemel	[	]

288	AU1	En grijpen naer de		Son	en treden op de		maen;
	AP1	[	]	Sonn	[	]	Maen;
	AP2	[	]	Son	[			]

289	AU1	Geeft mij dat		Eiland	rijck van Beemden en van Koren,
	AP1	[	]	Eijland	[	]

290	AU1	Geeft mij een huijs daerin om		Princen	te bekoren,
		[	]	weelde	[	]

291

AU1

Geeft mij Bosch om dat Huijs, en langs mijn steile strand

292	AU1	Oft	opgeworpen hout, of uijt de konst geplantt;
		Of	[	]
	AP1	Off	[	]

293	AU1	Siet mij daer wandelen vrij		van den	brand van 't Zuijen,
	AP	[	]	vanden	[	]

294	AU1	Van		oost en wester	vlaegh en		van de noorder	buijen;
	AP1	[	]	Oost [ ] Wester	[	]	vande Noorder	[	]

295	AU1	Siet mij daer sorgeloos van d' een'		in	d' ander hoeck
	AP1	[	]	en	[	]

296

AU1

Vertreden mijn gepeins, of oock een beter Boeck,

297	AU1	Eens wijsen	mans gepeins, terwijl een' vloot van Zeilen,
	KB	Een wijser	[	]

298

AU1

Die storm en holle zee den anderen toe keilen

299	AU1	En dreighen gangh voor gangh met 's		leuens	lesten krack
	AP1	[	]	levens	[	]
	AU2	Gedreight werdt [				]

300	AU1	Op mijner		stranden	klipp; denckt of ick mijn gemack
	AP1	[	]	Stranden	[	]

301	AU1	Afsteken		sie		als witt bij		'tswart	van die elende;
	AP1	[					]	't swart	[	]
	AU3		~~Dulce~~ Suaue mari in magno turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. d.l. Curae est sua cuiq voluptas:
			Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid. de Art. 1.
	AP3	^1.Afsteken		[						]
			1. Suaue mari in magno, turbantibus aequora ventis E terra magnum alterius spectare laborem. Lucr. lib. 2. Curae est sua cuiq voluptas: Haec quoq ab alterius grata dolore venit. Ouid.
	KA	[			]	als 't wit [				]

302

AU1

Denckt of ick mij rondom, als in mijn' roosen, wende;

303	AU1	Terwijl dat arme volck de handen van		'tgeschrobb
	AP1	[	]	't geschrobb

304	AU1	Van touw en		takel zeer	ten duijst'ren hemel op
	KA	[	]	takel-zeer	[	]
	KB	[	]	takel zeer	[	]

305	AU1	Met kromme knijen streckt:		denckt		of't	mijn' lust verdobbelt
	AP1	[			]	of 't	[	]
	AU3		Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.
	AP3	[		]^2.denckt [				]
			2. Ὡς ἡδὺ τὴν θάλατταν ἄποθεν γῆς ὁϱάν, Ὠ μῆτηϱ, ἐστι, μὴ πλέοντα μηδαμῶς. Menand.

306

AU1

Dat ick soo veiligh sitt, en mijns gelijck soo tobbelt,

307

AU1

Soo dobbelt om sijn lijf. Soo gaet het allerweeghs,

308	AU1	Hoe		naerder	onlust is bij wellust, hoe meer deeghs.
		[	]	dichter	[	]

309	AU1	En soo doet Vrouw		natuer,	in vele van haer' wercken,
	AP1	[	]	Natuer,	[	]

310	AU1	Het wederstrijdighe door		'tstrijdighe verstercken;
	AP1	[	]	't strijdighe verstercken:

311

AU1

Soo werdt de kelder warm als 't ijs in 'twater leit,

312	AU1	Soo ~~sweet~~ werdt de kelder kout als		buijten 'tveld		verheidt.
		[	]	't	somer veld	[	]
	AP1	[		]	Somer-veld	verheidt:

313	AU1	Soo sitt ick in		mijn Kluijs van Eicken,	in mijn Kluijsje,
	AP1	[	]	mijn' Kluijs, van Eicken,	[	]
	AP2	[inspringen]

314	AU1	In		mijn geuonden	hoeck, mijn		ongeuonden	huijsje:
	AP1	[	]	mijn' gevonden	[	]	ongevonden	[	]

315	AU1	Hoe 'tb buijten bangher brandt,		hoe	koeler en min		bang,
	AP1	[	]	lhoe	[	]	bangh,

316	AU1	Hoe		'tbuijten	wilder waeijt, hoe louwer,		in den	drang
		[	]	't buijten	[				]
	AP1	[				]	inden	[	]

317	AU1	Van blaertjens die ick hoor rondom mij henen		ruijschen,
	AP1	[	]	o ruijschen,

318

AU1

Maer als de baren doen die op mijn' klippen bruijschen,

319

AU1

En doen mij minder leed dan of sij 't niet en de'en,

320	AU1	Om dat ick ongemack verneem en lijde's geen.
	AU3		Meâ sine parte pericli. Lucr. d.l.
	AP3	^3.Om	[	]
			3. Meâ sine parte pericli. Lucr. 2.

321	AU1	Wat scheelt het of mij dit een Bosjen of een Boss		doet?
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	[opengelaten]
	AP2	[	]	doet?

322	AU1	Wie leeft van		ouerschot? de	weide die den		oss	voedt
	AP1	[	]	overschot? De	[	]	Oss	[	]
	KA						Luc. 12.15.

323	AU1	Is voor hem		all de	werld,	en hondert merghen gras
	AP1	[	]	al de	werl'd,	[	]
		[	]	all'de	[		]
	AP2	[	]	all' de	[		]

324

AU1

En doet hem niet meer nuts dan oft'er niet en was;

325

AU1

En duijsend roeden Houts en sou mij niet niet meer strecken,

326	AU1	Dan		hondert	die mij hier verlustigen en decken.
		[	]	minder,	[	]

327	AU1	Kost ijeder dat verstaen, wat waer de		giericheit
		[	]	giericheid
	AP2	[inspringstreepje, doorgehaald]

328	AU1	In haer holl kaeck-gebeent een schoon gebitt		geleit!
	AP1	[	]	geleit?

329	AU1	Doch werdt mijn'		kleinicheit	geboett met ~~meerder~~ ander voordeel:
		Noch [	]	kleinicheid	[	]
	AP1	[	]	kleinicheit	[	]
		[	]	kleinicheid	[	]
	AP2	[inspringen]

330	AU1	De mensch is altoos mensch;		neemt	rijp en onrijp oordeel,
	AP1	[	]	neempt	[	]
	KB	[	]	neemt	[	]

331

AU1

Neemt sinnen oud of jongh; soo menigh als wij zijn,

332

AU1

Veranderen geeft

vreughd

niet

verand'ren

pijn.

[

]

en,

[

]

verand'ren,

[

]

AP1

[

]

vreughd,

[

]

veranderens

[

]

[

]

verand'rens

[

]

AU3

- Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.

Iucundum nihil est, nisi quod reficit varietas. Syr. Mim.

AP3

^4.Veranderen [

]

4. Dulcis mixtura bonorum. Corn. Gall. El. 1.

[

]

verand'ren

[

]

333	AU1	Die vreughd		is in mijn'	macht, die pijne kan ick schouwen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is mijn'	[	]
	AP2	[	]	is in mijn'	[	]

334	AU1	Soo haest mijn' keure mij will schijnen te		berouwen;
		[	]	berouwen:
	AP1	[	]	berouwen;

335	AU1	Gelijck		het siecke		lijf	het eene Bedd verveelt,
		[	]	de siecke		man	[	]
	AP1	[			]	man	[	]
	AP2	[			]	man	[	]
	AU3		Sunt enim qdam, q corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. de Tranq.
	AP3	^1.Gelijck [						]
			1. Sunt enim quaedam, quae corpus quoq nostrum cum quodam dolore delectant: ut versare se, et mutare nondum fessum latus, et alio atq alio positu ventilari. Sen. d. Tranq.

336	AU1	Tot dat hij		'tander	proeft, en dat het niet en scheelt
	AP1	[	]	't ander	[	]

337	AU1	Van		'teerste	sijn gemack.		Soo	ruijl ick Berck voor Eicken,
	AP1	[	]	't eerste	[	]	soo	[	]

338

AU1

En Elst voor Bercken-bosch. Beij kan ick soo bereicken,

339

AU1

Dat dit voor onder, dat voor opper-kleed verstreckt,

340	AU1	Dat		dit als	mantel, dit als Broeck en Wambas deckt.
		[	]	ghen'	[	]

341	AU1	De Bercken staen om mij als Toortsen, die in			kercken
	AP1	[		]	SKercken
	AP3		v.
	KA	[geen marginalia]

342	AU1	Niet half soo dienstigh staen en druijpen op de		Sercken,
	KB	[	]	Sercken;

343

AU1

~~Witt~~Blanck-stammigh is de

Berck,

gelijck

'twasch

van de

Bije,

[

]

Boom,

[

]

AP1

[

]

was

vande

Bije

AP2

[

]

wasch

[

]

[

]

was

[

]

[

]

wasch

[

]

Bije,

344

AU1

Sijn

h maker

werdt onthaelt; noch

is 'tveel

dat ick 't

sie,

[

]

maker,

[

]

sie;

AP1

[

]

maker

[

]

is't veel

[

]

[

]

maker,

[

]

345	AU1	Soo duijster is't in 't groen, soo groen		is 't inden	duijster;
	AP1	[	]	is 't in den	[	]

346

AU1

Den duijster, daer ontrent de flickerigste luijster

347	AU1	Van		Wolle-weuerij,	die		t'huijs	mijn' muren		deckt
	AP1	[	]	Wolle-weverij,	[	]	t' huijs	[	]	deckt,

348	AU1	Nau voor		een	schaduwe van somer-groente streckt.
	EP	[	]	een'	[	]

349	AU1	Wat magh de sotte konst haer		seluen	onderwinden?
	AP1	[	]	selven	[	]

350	AU1	Haer	uijterste geweld		en is maer	werck van blinden
		[		]	is qualick	[	]
	AU3		Οὐδὲ <ὁ> Σολομὼν ὡς ἕν τούτων. Math. 6.29.
	AP3	^2.Haer [					]
			2. Οὐδὲ Σολομὼν ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.
	KA	[citaat bij r. 352]

351	AU1	Bij		'tminste		bercken-blad,	~~bij~~ den minsten Elsen-tack,
		[			]	Bercken-blad,	[	]
	AP1	[	]	't minste		[		]

352	AU1	Mijn'	muer-tapijten hier, mijn' sold'ring en mijn dack.
	KA	^1.Mijn' [		]
			1. Ουδὲ Σολομων ὥς ἕν τούτων. Math. 6.29.

353	AU1	In dese wonderen bergh ick de		ledigheden
		[	]	soetigheden
		[inspringen]
	AP1	□ [			]

354	AU1	Van mijn' gesnoepten tijd: hier spreeck ick			met	de reden,
	KA	[		]	^2.met	[	]
			2. Commodius nihil est, quam semper cum sapientia loqui. Petron.

355	AU1	Met mij, met		d'eenigheid,	met vrienden		verr	van mij,
	AP1	[	]	d' eenigheid,	[	]	ver	[	]
	AP2	[				]	verr	[	]

356	AU1	Met eewen, goed of quaed, te komen, of		verbij:
	EP	[	]	verbij.

357	AU1	Maer		'tis	altoos geen ernst:		Ick hoorder	oock wel		spreken,
	AP1	[	]	't is	[	]	ick hoord'er	[			]
	AP2	[							]	spreken:

358	AU1	Soo sich een vriend met mij		in 't	groene komt versteken,
	AP1	[	]	in't	[	]

359	AU1	En		opde		prate-banck van zoden daer		geplant
	AP1	[	]	op de		[			]
	AP2	[					]	geplantt
	KB	[			]	praete-banck, [			]

360

AU1

Sijn' uertjens wagen will en helpense van kant.

361	AU1	Laet	een'		gelijckeniss	tot keers-licht van mijn' reden:
		Neemt	[				]
		[inspringen]
	AP1	□ [					]
	EP	[		]	gelickeniss	[	]
	KB	[		]	gelijckeniss	[	]

362

AU1

De Peerel-vischer duijckt tot dat hij gansch beneden

363	AU1	Den Bodem vande Cuijp			die't	zilte		zee-natt	houdt
	AP1	[	]	]	die 't	[	]	Zee-natt	[	]

364	AU1	Gewisselick	betreedt en als sijn' acker bouwt.
		Geluckelick	[	]

365	AU1	Daer		soeckt	en grabbelt hij naer Oesters, die haer' schalen
		[	]	tast	[	]

366	AU1	En daer sij groot af gaen		sijn'		moeijte kan	betalen:
		[			]	lijfs gevaer	[	]
	AP1	[			]	lijfs-gevaer	[	]
	AP2	[	]	sijns		lijfs gevaer	[	]

367	AU1	Maer		'tis	niet altoos prijs in sulcken Loterij;
	AP1	[	]	't is	[	]

368	AU1	De		nieten	zijn te		veel.	noch is de vischer blij,
		[	]	Nieten	[				]
	AP1	[				]	veel:	[	]

369	AU1	Als baet bij lasten komt, en d'		eene d'ander'		dragen.
		[	]	een den ander'		[	]
	AP1	[			]	draghen.

370

AU1

Die in mijn' groene Meer met mij den brand der daghen,

371	AU1	Of booser weer v be ontsitt, is hier als		opden	grond
	AP1	[	]	op den	[	]

372	AU1	Van een' ontstelde Zee: de baren,		bouen	rond,
	AP1	[	]	boven	[	]

373	AU1	Gaen		als 't	den wind behaeght; beneden is't still water;
	AP1	[	]	als't	[	]

374	AU1	Daer soeck ick		peerelen,	ick en mijn mede-prater;
	AP1	[	]	Peerelen,	[	]

375	AU1	Maer beter		peerelen	dan daer den Indiaen
	AP1	[	]	Peerelen	[	]

376	AU1	Sijn	adem om		verkracht	en hanghts' ons		vrouwvolck aen,
	AP1	Sijn'	[	]	verkracht,	[	]	Vrouw-volck	aen;
	EP	[					]	Vrow-volck	[	]
	KB	[					]	Vrouw-volck	[	]

377	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die kralen		zijn	maer		kalck,	bij d' onse niet te tellen,
	AP1		[	]	sijn	[	]	kalck:	[	]
			[	]	zijn	[				]

378	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Bij d' onse maer Aijuijn van		schilferen en vellen,
	KB		[	]	schilferende schellen,

379	AU1	Bij d' onse maer Schotsch goed.		Ons'	peerlelen		zijn	puijck
	AP1	[				]	sijn	[	]
		[				]	zijn	[	]
	EP	[	]	Ons	[				]
	KA	[	]	Ons'	[				]

380	AU1		Van deughd of wetenschapp; bei dingen van		gebruijck,
	AP1		[	]	gebruijck;

381	AU1		Die soecken wij		in 't	still,		in 'tgroen	diep ~~onser~~ mijner baren,
	AP1		[	]	in't	[	]	int groen	[	]

382	AU1		Mijn'		zee	van bladeren, die wij wel hooren baren
	AP1		[	]	Zee	[	]

383	AU1		En ruijschen		ouer	ons, maer die ons niet en deert.
	AP1		[	]	over	[	]

384	AU1	Daer		vinden	wij somtijds ijet dat ons sticht		oft	leert;
		[	]	visschen	[				]
	AP1	[	]	vischen	[	]	of	[	]

385

AU1

Daer mischen wij somtijds dat stichten kan of leeren;

386	AU1	Gedachten gaen als wind, en buijtelen en keeren,
	AU3		Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει Thales ap. Laert. lib. 1. Animo nihil n eodem quo intendit momento, peruium est, sideribus velocior. Sen. 2. de Benef.
	AP3	^1.Gedachten [		]
			1. Τάχιστον νοῡς, διὰ παντὸς γὰρ τρέχει. Thales ap. Laert. lib. 1. Animo nihil non eodem quo intendit momento peruium est, sideribus velociori. Sen. 2. de Benef.

387

AU1

En springen

oost

uijt

west,

eer dat hij

'tweet,

die denckt,

AP1

[

]

Oost

[

]

West,

[

]

't weet

[

]

388

AU1

Eer dat hij met een oogh of met een oogh-scheel wenckt:

389	AU1	Soo sliptmen			lichtelijck	van		goede	in slechter sinnen,
	AP1	[		]	lichtelick	[				]
	AP2	[					]	goed'	[	]
	AU3		Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et quae ~~suum~~ suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.
	AP3	^2.Soo	[							]
			Difficillimum est sobriam inuenire mentem, et que suis jugiter intenta sit objectis. Max. Tyr. diss. 1.

390

AU1

Die dan uijt d' eene webb een' andere verspinnen,

391	AU1	En warren in een' knoop van soete vodderij.
	AU3		Innocuos censura potest pmittere ~~ludos~~ lusus. Mart. 1.5.
	AP3	[geen citaat]

392	AU1	Dat's dan een mis-slagh van		vergeefsche			visscherij,
		[	]	verloren			[	]
	AP1	[			]	Viscscherij,

393	AU1	Een	Schotsche		peerel,	of een'		Oester-schelp	die holl is:
	AP1	Een'	[	]	Peerel,	[	]	Ooster-schelp	[	]
		[					]	Oester-schelp	[	]

394	AU1	Soo komt het dat de mensch strax		wijs en strax weer	doll is:
		[	]	zedigh en strax	[	]

395	AU1	Jae	neemt		van 'tstadigste; 'tschijnt leuend	vleesch en bloed
		Jae,	[				]
	AP1	[		]	van't stadighste; 't schijnt levend	[	]

396	AU1	En		all	de menschlickheid beweeght bij ebb en vloed:
	EP	[	]	all'	[	]

397	AU1	Ernst will getempert zijn,		jock moet het noodigh	wesen:
		[	]	jock wilder onder	[	]

398

AU1

Ick hebb het soo gesien, ick hebb het soo gelesen;

399	AU1	Wij		zijn	geen' Engelen: de Reden doet haer best,
	AP1	[	]	sijn	[	]
		[	]	zijn	[	]

400	AU1	Maer		'twispeltureloos	en komt niet als		voor 'tlest.
		[				]	op't 'tlest.
	AP1	[	]	't wispeltureloos	[	]	op 't lest.

401	AU1	□ 'Kwill	uijt mijn' Bossjens niet; daer is noch wat te hooren.
	AP1	□ 'K will	[	]

402	AU1	Is 'tmogelick		voorbij, het tuijt noch in mijn' ooren.
		[] 't	mogelick	[	]
	AP1	Is't	[		]

403	AU1	'Kspreek	van geen'		nachtegael;	die heeft'er oock		sijn'	nest,
		'Kspreeck	[							]
	AP1	'K spreeck	[	]	Nachtegael;	[	]	sijn	[	]

404	AU1	En maeckt'er meer		getiers dan all	de vlugge rest:
		[	]	geschals/getiers	[	]
	AP1	[	]	geschals dan all'	[	]

405	AU1	'Kspreeck	van gevogelte met kostelicker		kleeren,
		[		]	Veeren,
	AP1	'K spreeck	[			]

406	AU1	Veel aerdiger		gebeckt	en in		wel langher	kleeren.
	AP1	[				]	veel langer	[	]
	KB	[	]	gebeckt,	[				]

407	AU1	Voor allen noem ick		een,		'knoem Ogeltje	voor all,
		[			]	Utricia	[		]
		[inspringen]
								capitalen.
	AP1	□ [	]	een'		vtricia voor all,

408	AU1	Ons' Swaen, of ons'		Swaenin,	of		hoemens'	heeten sal.
	AP1	[	]	Swaeninn,	[	]	hoemen s'	[	]
	AP2	[	]	Swaenin,	[				]

409

AU1

Die hebb ick hier gehoort, die dunckt mij noch te hooren,

410	AU1	Die hebb ick		hier gesien de		nachtegalen	stooren,
	AP1	[			]	Nachtegalen	[	]
	KA	[	]	kier [				]
	KB	[	]	hier [				]

411	AU1	Gelijck de		morgenstond	de fierste		sterren	stoort,
	AP1	[	]	Morgenstond	[	]	Sterren	[	]

412	AU1	En houdt alleen het		veld	en vleidt sich met die moord,
	KB	[	]	veld,	[	]

413	AU1	En pronckt met dat		gesagh;	Aensienlixte der Vrouwen,
		[	]	gesagh.	[	]

414	AU1	Aenhoorlixte daer toe; ick		heb't	soo wel onthouwen
	AP1	[	]	hebb't	[	]

415

AU1

Wat dat ghij schoon geschals gemaeckt hebt in dit groen,

416

AU1

In dit still-wilde louw, dat ick't u noch hoor doen,

417	AU1	Noch voor de		waerheid hou,	dat van mijn' beste boomen
	AP1	[	]	waerheit houw,	[	]
	AP2	[	]	waerheid [		]

418

AU1

De beste naer uw' keel mijn Bosch in zijn gekomen,

419	AU1	Noch voor mirakel		hou	hoe	't	mog'lick	is geweest
	AP1	[				]	moge'lick	[	]
	KB	[	]	houw,	[				]

420	AU1	Dat daer gelegert		hebb	soo velerhande Beest
	AP1	[	]	hebb'	[	]

421	AU1	Als		ghijd'er	hebt gelockt; waer d' Olijfanten stonden,
	AP1	[	]	ghij d'er	[	]

422	AU1	Waer Dromedarisen en		kemels	~~plae~~ ruijmte vonden,
	AP1	[	]	Kemels	[	]

423	AU1	Waer d'		Ezel en de Bock, het		Varcken	en den Uijl,
		[			]	Vercken	[	]
	AP1	[	]	Esel [				]

424

AU1

Want, liegh ick van haer' komst soo valt d' historij vuijl,

425	AU1	Die haer' komst van eertijds op		'tspel	der Griecksche velen
	AP1	[	]	't spel	[	]

426

AU1

De wereld heeft verthoont met min gewelds van kelen.

427	AU1	Maer ick verdien geloof		van		'tvarcken	en den Bock,
		[			]	'tvercken	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	van't Vercken			[	]

428	AU1	Van		d'Esel	en den		Uijl	die uw gesangh betrock;
		[				]	Uijl,	[	]
	AP1	[	]	d'Esel	[				]

429

AU1

Daer hebb ick menighmael getuijgh af moeten wesen,

430	AU1	En schrick'er nu noch voor, en voel mijn haer geresen,
	AP3	^1.En [	]
		En [	]
		[nootcijfer doorgehaald en bij r. 432 gezet]

431	AU1	Als d 't mij te voren komt,		~~dat~~	'tonlijdelick	gehoor
	AP1	[	]		't onlijdelick	[	]

432	AU1	Van Beesten			Mensch-gelijck, dat's,		menschen	sonder oor.
	AP1	[		]	Mensch-gelijck, dat's menschen			[	]
	AU3		Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων --- ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
	AP3	^1.Van	[						]
			1. Ὅσσα δὲ μὴ πεϕίληκε Ζεῦς, ἀτύζονται βοὰν Πιεϱίδων ἀίοντα. Pind. Pyth. Od. 1.
	KB	[				]	Esels	[	]

433	AU1	Sij staen mij		inden	wegh, sij wegen mij op		'therte,
	AP1	[	]	in den	[	]	't herte,

434

AU1

En, zijn sij onvernoeght, drij vierendeel der smerte

435	AU1	Gevoel ick ruijm en suer: sij wenschen sich		'tgat	uijt,
	AP1	[	]	't gat	[	]

436

AU1

Ick

wenschte

daer

geen' tang gekent

werdt van

een

Luijt,

[

]

wensch haer

[

]

uijt

[

]

[

]

werdt uijt

[

]

AP1

[

]

dat

[

]

Luijt.

[

]

daer

[

]

437	AU1	Men wenscht haer		in de	Hell; maer ick en ben soo		fel niet,
		[				]	feil niet;
	AP1	[	]	inde	[			]

438	AU1	Daer is		een'	ander Hell,		of die wat naerde	Hell siet,
	AP1	[	]	een	[	]	~~de hell v~~
							of die wat naer de	[	]

439	AU1	De		bouen-aerdsche	Hell, de Hell van misverstand,
	AP1	[	]	boven-aerdsche	[	]
	EP	[	]	boven aerdsche	[	]

440	AU1	Van Kercken-scheuringhen, van twist in		Stadt	en Land,
	AP1	[	]	stadt	[	]

441	AU1	Van		onmin	tuschen Bloed en		swagerschapp	om erf-quaed,
	AP1	[				]	Swagerschap	[	]
	AP2	[	]	onmin	[				]

442	AU1	Dat heden		erf-goed	heet,	en all dat op den		kerf staet
	AP1	[	]	erf-goet	heet;	[	]	Kerf-staet
		[	]	erf-goed	[				]
	EP	[					]	kerf staet
	KB	(Dat heden		erf-goed	heet); [					]

443	AU1	Van tweespalds vuijl		bedrijf;	daer voegense wel bij,
	AP1	[	]	bedrijf:	[	]

444

AU1

'tscheel

is wel gedeelt;

sij

vrolick

en ick

blij.

AP1

[

]

't scheel

[

]

Sij

[

]

blij:

[

]

vrolick,

[

]

445	AU1	Nu is		'tgeselschap	goed, wij sonder haer		gebleuen,
	AP1	[	]	't geselschap	[	]	gebleven,

446	AU1	Sij sonder ons		gedaen		in 't	soetste van haer		leuen,
		[	]	gegaen		[				]
	AP1	[			]	in't	[	]	leven,

447	AU1	Daer	eewigh	misgeluijd van tweeklancks wreede		snaer
		In't	[		]	snaer.
	AP1	In't eewigh		[			]

448	AU1	'Tis	onbezeffelick,		'tis	grouwelick, maer waer,
	AP1	'Tis	[	]	't is	[	]

449	AU1	Daer zijns'		aen 'thoogste	lot van haer' bevallickheden:
	AP1	[	]	aen't hooghste	[	]

450	AU1	En, als		ick 't ouerslae,			het heeft		deselue	reden,
		[	]	men 't		ouerslaet,	[				]
	AP1	[			]	overslaet,	[	]	deselve	[	]

451	AU1	Goed mengelmoes van smaeck, van reuck, van		verw,	van toon,
	AP1	[	]	Verw,	[	]

452

AU1

Dat is het uijterste van menschen-mog'lick schoon,

453

AU1

Te schouwen met een' haet die niet en is om soenen.

454	AU1	Wat seght ghij,		Casembroot,	die		van 'thoofd tot de schoenen
		[inspringen]
								Capitalen.
	AP1	□ [	]	casembroot,	[	]	van't hoofd [		]
	AP2	[	]	* * *	[				]

455	AU1	Verstand en		wijsheid	zijt, die ick soo veel betrouw,
	AP2	[	]	reden	[	]

456

AU1

Dat ick, wat u mishaeght, voor onbevallick houw;

457

AU1

Dat ick toon toons genoot, en snaer op snaer gespannen

458	AU1	Mijn oor betrecken laet om datse		'tuw		vermannen,
		[			]	vermannen;
	AP1	[	]	't uw		[	]

459	AU1	Wat seght ghij		van den	aerd van menschen die noch snaer,
	AP1	[	]	vanden	[	]

460	AU1	Noch keel-werck meer en smaeckt dan of het		houdskool		waer,
		[			]	waer;
	AP2	[	]	houtskool		[	]

461	AU1	Wat seght ghij van		uw' luijt,	uw' boogh en uw' Clauwieren,
	AP1	[	]	uw Luijt,	[	]

462

AU1

Die uw' thien vingeren soo weten te bestieren,

463

AU1

Dat, waer ick meester van thien sinnen tot de vijf,

464	AU1	Sij roerden in mij om het mergh van		ziel	en lijf,
	AP1	[	]	Ziel	[ ] lijf;

465	AU1	Is 'twalgelick	gerecht,		is 't	voedsel om vermuijlen?
	AP1	[ ] 'twalgelick	[	]	is't	[	]

466	AU1	Ghij schrickt van		eigen	lof met		eigen	lof te vuijlen;
	AP1	[	]	eighen	[	]	eighen		lof ruijlen:
	AP2	[						]	lof te vuijlen:

467	AU1	Ghij weet het, maer uw deughd waer		ondeughd	en wat		meer
		[	]	ondeughd,	[	]	meer,
	AP1	[	]	ondeughd	[	]	meer,

468	AU1	Soo sij maer scheen den prijs te weten van		haer	eer.
	AP1	[	]	haer'	[	]

469	AU1	Weet ghij 't dan ongeseght; Ick weet het en		magh 't	seggen;
		[	]	wil't 't	[	]
	AP1	[	]	wil't seggen:

470	AU1	Gods schepsels moeten haer	dwers inden weghe leggen,
		De reden moet hun selfs	[	]

471	AU1	Die d'		euenredenheid	van toonen, uw of		mijn'
	AP1	[	]	evenredenheid	[	]	mijn',

472	AU1	Of schuppen met		vermaeck	of herbergen met pijn.
	AP2	[	]	vermaeck,	[	]

473

AU1

Want, (tuschen ons alleen) wat schroom ick goed te vinden

474	AU1	Dat u bevallen kan? ick ben niet		van die	blinden
	AP1	[	]	vande	[	]
	AP2	[	]	vandie	[	]
	EP	[	]	van die	[	]
	KA	[	]	van de	[	]

475

AU1

Die 't niet en zijn

als

t'huijs:

maer,

nu ghij 't seght,

is 't

waer,

AP1

[

]

t' huijs:

maer

[

]

is't

[

]

AP2

[

]

maer,

[

]

[

]

[

]

[

]

als

[

]

476	AU1	Daer is, ten minsten, wat		verdraghlicks	in mijn'	Snaer;
	AP1	[	]	verdrag'hlicks	[ ] mijn	snaer;
	EP	[	]	verdraeg'licks	[ ] mijn'	[	]

477	AU1	En,	d' een nakomeling of d' ander sal	't	gestanden;
		[		]	gestanden,
	AP1	En	[			]

478

AU1

Somwijlen hebb ick ijets gebaert uijt hoofd of handen,

479

AU1

Dat tegens d' opspraeck moght: en daer weet Sion van,

480	AU1	En dien ick 't heiligh lied hebb na gebootst, Gods		man.
	AP1	[	]	mann,
	AP2	[	]	man,

481	AU1	De		man	na 's Heeren hert;		en die	wat nau kan keuren,
		[				]	en, die	[	]
	AP1	[	]	man	[				]

482	AU1	Sal mog'lick		oordeelen	dat sulck een slagh van neuren
	KB	[	]	oordeelen,	[	]

483	AU1	Op sulcke woorden		past',		en als ick 't seggen moght,
	AP1	[	]	past;		[		]
	AP2	[			]	en,	[	]

484

AU1

Dat geen bevallicker geweld en is bedocht

485	AU1	Om 'tsterck	en 't lieffelick van 's Coninghs diep bewegen
	AP1	Om't sterck	[	]

486	AU1	Ten naesten bij te gaen en billijck		naer	te plegen.
		[	]	nae	[	]

487	AU1	□ Nu will ick uijt het Bosch; het stinckt'er naer mijn'		mond,
	AP1	[	]	mond

488	AU1	En die naer		eigen		lof,	die noijt mond wel en stond.
		[			]	roem,	[	]
	AP1	[	]	eighen		[		]

489	AU1	Maer seggen blijft geseght;		off't Waerheid	is, of		logen,
	AP1	[	]	of't waerheid	[	]	loghen,

490

AU1

Off

't witt

of geen

doel,

die pijl is

af gevlogen.

AP1

[

]

Doel,

[

]

afgevlogen.

[

]

is,

[

]

491	AU1	Heij!		nu	ick pijlen noem en magh ick noch niet wegh:
		[	]	daer	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]

492	AU1	'K hebb noch meer wederwercks ten		noorden	vanden		Wegh.
	AP1	[	]	Noorden	[	]	wegh.

493	AU1	Geburen in 't Zuijd-west, beleefde		Man	en vrouwen,
	AP1	[	]	Mann	[	]
	AP2	[	]	Man	[	]

494	AU1	Erfvolger		vanden	naem die niet en sal verouwen,
		Leenvolger		[		]
	AP1	Leen-volger		vande	[	]
	AP2	[	]	vanden	[	]

495	AU1	Soo lang daer		Hoonaerts	zijn van ondeughd, die den lof
		[	]	hoonaerts	[	]
	AP1	[	]	Hoonaerts	[	]

496	AU1	Uws		vaders	machtigh zijn te scheiden uijt sijn stof:
	AP1	[	]	Vaders	[	]

497	AU1	Gebuer en soet		gesinn,	weest doenders en weest		tuijghen;
	AP1	[				]	tuijgehen,
	AP2	[	]	gesin,	[	]	tuijghen;

498

AU1

Brenght pijl en koker toe, laet Spaensche Bogen buijgen,

499

AU1

En beter' Engelsche dan daer men heden siet

500

AU1

Dat

~~Soon naer vader met~~

vader

met naer

Soon en

soon

naer

vader

schiet:

AP1

[

]

Vader

[

]

Soon

[

]

Vader

[

]

[

]

mé na

[

]

[

]

501	AU1	Ons lust geen		menschen-vlees te priemen of te scheuren;
	AP1	[	]	Menschen-vleesch [	]

502	AU1	Ick wacht u voor een'		doel	dien 't beter kan gebeuren
	AP1	[	]	Doel	[	]
	KB	[	]	Doel,	[	]

503	AU1	Dan		Sint Sebastiaen,		te lijden sonder		pijn,
		[	]	heiligh	Bastiaen,	[			]
	AP1	[	]	Heilig	[		]	pijn;

504	AU1	Als wijse		li'en,	gequetst en niet geraeckt te zijn,
	AP1	[	]	lien,	[	]

505	AU1	Veel	scheuten uijt te staen, en		willen se	niet voelen:
	AP1	Veel'	[	]	willense	[	]

506

AU1

Mijn

doel

is als een Bergh, mijn

Berg

is als

een

Doelen,

[

]

Doelen.

AP1

[

]

Doel

[

]

Bergh

[

]

Doelen,

AP3

[

]

dry

[

]

507	AU1	Of		een	de hand		versaeckt'	of mogelick de		Boogh
	AP1	[	]	een'	[	]	versaeckt',	[	]	Boogh,

508

AU1

een

een ~~wilde~~ tamme

pijl

gelijck een

wl wild'

ontvloogh,

AP1

[

]

een'

[

]

Pijl

[

]

Wild'

[

]

509	AU1	Daer's borghe		voorde	schand;		'tis	hier meer konst te missen,
	AP1	[	]	voor de	[	]	't is	[	]

510	AU1	Dan elders		op 'tvierkant	van sess voet doels te		ghissen;
	AP1	[	]	op't vierkant	[	]	gissen;

511	AU1	'Tis		altoos,	pen of lapp, of witt, of		emmers	Bergh.
	AP1	'T is		altoos	[				]
	AP2	[	]	altoos,	pen [				]
	KB	[				]	emmers,	[	]

512	AU1	Denckt dat men u wat gelds in blinde loting		vergh:
		[inspringen]
	AP1	□ [			]
	KA	[	]	vergh':

513	AU1	All treckt ghij veeltijds mis,		'tis	troostelick om hooren,
	AP1	[	]	't is	[	]

514

AU1

Dat die het sijne mist niet all en heeft verloren;

515

AU1

Een

doosjen

een

Niet, een

spiegeltjen,

een Spell,

AP1

[

]

Doosjen

[

]

Spiegeltjen,

[

]

AU2

[

]

als

[

]

AP2

[

]

een

[

]

516

AU1

Maer, als 't maer wat en is, all is 't geen Wat, 't is wel.

517	AU1	God		seluer	neemt het soo: wij micken op sijn'		wetten,
	AP1	[	]	selver	[	]	netten,
	AP2	[				]	Wetten,

518

AU1

En treffen nu en dan: maer, met het minst versetten,

519	AU1	Wild zijn de schoten, wild, en wijd		van 'theiligh	witt;
	AP1	[	]	van't Heiligh	[	]

520	AU1	Maer		Hij	die voll gerechts en voll		medoogens	sitt,
	AP1	[	]	hij,	[	]	Medoogens	[	]

521	AU1	Hoofd-richter van sijn mensch, sijn schepsel, duijdt		een'	mis-schoot
		[	]	den	[	]
	EP	[	]	de	[	]
	KA	[	]	de	[	]

522	AU1	Van		een wel-meenend	hert, als of het wel en		wis		schoot,
		[						]	schoot.
	AP1	[				]	wiss		[	]
	KA	[	]	eenwe-meenend	[					]
	KB	[	]	een welmeenend	[					]

523	AU1	Hoe	komt de mensch soo wijs,		of,		lieuer,	hoe soo geck,
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	of		liever	[	]
	AU3		Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. ~~Clyt~~ Clytem. Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numqd et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. de Ir. 2.
	AP3	1. [							]
			1. Det ille veniam facile cui venia est opus. Sen. Clyt. Faciet nos moderatiores respectu nostri, si consuluerimus nos: numquid et ipsi tale quid commisimus? numquid sic errauimus? Sen. 2. de Ir.
	KA	[				]	liever,	[	]

524	AU1	Hoe spant hij sulcken oogh, soo		vinnigh in 'tgebreck
	AP1	[	]	vinnigh, in't gebreck

525	AU1	Van sijns gelijcken vat:			will	die geen' mis-slagh		dulden
	AP1	[					]	dulden,
	AU3		Veniam ergo alienis peccatis demus ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.
	AP3	[		]	¹will	[			]
			1. Veniam ergo alienis peccatis demus, ut nostris impetremus; remittamus, ut vicissim nobis remitti postulemus. Greg. Naz. or. 17.

526

AU1

Die dag'lix seggen moet, vergeeft ons onse schulden?

527	AU1	'Tis	wonder, een blind man		d[xxx]	stadigh valt of		dwaelt
	AP1	'T is	[	]	die	[	]	dwaelt,
	AU3		Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.
	AP3	^2.'T [							]
			2. Aliena vitia in oculis habemus, à tergo nostra sunt. Sen. de Ir.

528	AU1	Is d' eerste die sijn' Broer,		sijn' blind[xxx]	Broer, behaelt.
	AP1	[	]	sijn blinden	[	]

529	AU1	□ Is 't speeltjen op sijn		hoogst,	en		zijn	wij bl moe geschoten?
	AP1	[	]	hoogst.	[	]	sijn	[	]
	AP2	[				]	zijn	[	]
	EP	[	]	hoogst,	[				]

530	AU1	O neen,		'tis	op sijn laegst: mijn'		lieue schutt-genoten,
	AP1	[	]	't is	[	]	lieve Schutt-genoten,

531	AU1	D Siet steiler inde locht; ~~daer~~ wij hebben		ander werck,
		[	]	schooner werck.

532	AU1	Daer staet'er een in spijt van 't haentje vande		kerck,
	AP1	[	]	Kerck,

533	AU1	Ten einde van een'		steng, d	en drilt		all	of hij leefde
	AP1	[				]	als	[	]
	KA	[	]	steng	[				]

534	AU1	En sijn gevaer		verstond	en voor ons' pijlen beefde:
	KB	[	]	verstond,	[	]

535

AU1

Hij schreewde, waer hij niet een Papegaeij van hout,

536	AU1	En waer		wel		eens soo lief in 't neckjen wat			gekrouwt,
		[	]	veel		lilieuer		in een' warme koij	[	]
	AP1	[			]		liever	[		]

537	AU1	Dan dus van onderen gepeutert in sijn'		veeren:
		[	]	veeren/kleeren:
		[	]	veeren:

538	AU1	Hem moeten wij te		lijfv,	die 't niet en kan magh 't leeren;
	AP1	[	]	lijf,	[	]

539	AU1	De Kempen konnen	't	wel	en all de		meijerij:
		[				]	Meijerij:
	AP1	[				]	Meijerij;
	KB	[	]	wel,	[			]

540	AU1	Ten minsten is het geen' verboden		weijerij;
	AP1	[	]	weijerij:

541	AU1	De wett		seght	veer met veer; wij		nemen 't	niet soo		teertjens;
	AP1	[	]	seght,	[	]	nemen't	[	]	teertjens,

542	AU1	Het komt ten naesten bij,		'tis	hout met hout, en veertjens.
	AP1	[	]	't is	[	]

543	AU1	Daer light hij: wat een' vreughd! wat kan daer tegen op?
	AP2	[inspringen]

544	AU1	Daer 's een onnoosel beest geresen tot den		topp
	AP1	[	]	topp,

545	AU1	En uijt den topp		gelight:	zijn't niet ons' oude perten?
	AP1	[	]	gelicht:	[	]

546	AU1	'Thoogh		doet ons		seer in 't oogh.	strax trecken		wij'tter	herten,
		[			]	zeer [		]	wij't ter	[	]
	AP1	'T hoogh		[	]	seer int oogh:	[				]
	AU3		Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται Caes. ap. Dion. lib. 38. Summa petit liuor. Ouid. de Rem. am. - Invidiâ, ceu fulmine, suma vaporant Plerumq et q sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. ~~de ter. n~~ Assidua eminentis fortunae comes invidia, altissimisq adhaeret. Paterc. Ὁ εὐτυχῶν ὁμοίως καὶ τὸν μισοῦντα λυπεῖ καὶ τὀν ϕθονοῦντα. Plut, de Inuid Οὐ μόνον ϕθόνος, ἀλλ᾽ οἱον ὀϱγή τις ἐκκαίεται πϱὸς τοὺς εὐτυχοῦντας. Polyb. lib. 9. Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕὶλοις συνάθονται, κάλὼς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Demon.
	AP3	^3. 'T [									]
			3. Πᾶν τὸ ὑπεϱαῖϱον τινὰς καὶ ζηλοῦται καὶ ϕθονεῖται. Caes. ap. Dion. lib. 38. Summa petit liuor. Ouid. de Rem. Invidiâ, ceu fulmine, summa vaporant Plerumq et que sunt alijs magis edita cumq. Lucr. lib. 5. Assidua eminentis fortune comes inuidia est, altissimisq adhaeret. Paterc. Πολλοὶ μὲν ἀτυχοῦσι τοῖς ϕίλοις συνάιθονται, κάλὠς δὲ πϱάττουσι ϕθονοῦσι. Isocr. ad Dem.
	KA	[ook]	Intacta invidiâ media sunt, ad summa fermè tendit. Liv. 45.

547	AU1	En		wenschen 't	naer om laegh: rijst ijemand in		geluck
	AP1	[	]	wenschen't	[	]	tgeluck

548	AU1	Van eeren?		halsenwerck,		'tis	ijeder een sijn		stuck
	AP1	[			]	't is	[	]	stuck,
	KB	[	]	halsen werck;		[				]

549	AU1	Ten minsten met fenijn van		nijdige	gedachten
	AP1	[	]	nijdighe	[	]

550	AU1	Te schieten naer		sijn	vlagg, en op sijn' vail te wachten;
	EP	[	]	sijn'	[	]

551	AU1	Als of't ons beter ging in ijemands minder wel:
	AU3		Alienis delectari malis, voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.
	AP3	^4.Als	[	]
			4. Alienis delectari malis voluptas inhumana est. Sen. de Tranq.

552	AU1	En, als		men 'tseggen	magh, daer springht'er uijt haer vell
	AP1	[	]	ment seggen	[	]

553

AU1

Van

vreugden,

alsser

valt die

maer,

wat hoogh

verheuen,

[

]

als een

[

]

haer,

[

]

AP1

[

]

vreughden,

[

]

verheven,

554	AU1	Een'		nijd-blein	in haer oogh onschuldigh hebb'		gegeuen:
	AP1	[	]	nijd-bleijn	[	]	gegeven:

555	AU1	Iae	laet ons		bijder aerd	sien struijck'len bij		geuall
		En	[	]	opden wegh	[			]
	AP1	[		]	op den [		]	gevall

556	AU1	Die 'tniet	verdient en heeft, wij lacchen om den vall.
	AP1	Die't niet	[	]

557	AU1	Hoe d'		ongerechticheit	sich	selfs weet te bekeuren!
		[	]	ongerechticheid	haer	[	]
	AP1	[	]	ongerechtigheit	[		]
		[	]	ongerechtigheid	[		]

558	AU1	Wij grimmen om dien		lacch	als		'tons valt	te gebeuren.
		[				]	't ons komt	[	]
	AP1	[	]	lachcch	[				]
	KB	[	]	lacch,	[				]

559	AU1	Bekeur ick dan		'tgelacch	van onse wilde		vreughd
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't gelacch	[			]
	EP	[				]	vreughd;

560

AU1

Van ons getuijmelt beest? ô neen, ick prijs de deughd

561

AU1

Des Schutters

die

sijn pijl, sijn pees, sijn'

Boogh,

sijn

ooghe,

[

]

dien

[

]

ooghen,

AP1

[

]

boogh,

[

]

AP2

[

]

sijn

[

]

562	AU1	Sijn' taeije		zenuwen	voor die reis niet bedrogen.
	AP1	[	]	Zenuwen	[	]

563

AU1

Meer sal ick 't prijsen, meer, als 't noch en noch een mael,

564	AU1	En noch een' mael		geschiedt:	nu hang ick't inde		schael
	AP1	[	]	geschiet:	[	]	schael,

565	AU1	Of't	heele konst of half, of't half geluck of heel is.
	AP1	Of't	[	]

566	AU1	Ick tast aen dese stropp, om dat 't mijn' eigen keel			is
	AU3		Quod homines de alijs libentiss faciunt, de te apud te male existima. Sen. ep. 68.
	AP3	^1.Ick [			]
			1. Quod homines de alijs libentissimè faciunt, de te apud te malè existima. Sen. ep. 68.
	KB	[		]	is,

567	AU1	Die		ick'er		met	benauw: wie ghij mij kent of niet,
	AP1	[	]	ick 'er		[		]
	KB	[			]	mé	[	]

568	AU1	Mistrouwt het weinighe		datm'	aen mij hoort of siet;
	AP1	[	]	dat m'	[	]

569	AU1	'Khebb	wel een Papegaeij een' vleugel af		geschoren
	AP1	'K hebb	[	]	geschoten
		[		]	geschoren

570	AU1	Met een bevallijck woord:		(en sulcken slagh van ooren
		[	]	(of [	]

571	AU1	Vernam het		dien 't beuiel.)	och armen! maer		'tis	mis,
	AP1	[	]	dient beviel.)	[	]	't is	[	]

572	AU1	Soo 't mij te voller eer oijt toegerekent		is.
	AP1	[	]	is:

573	AU1	'Tgeuall	heeft mé gedaen; en die 't mij noch eens verghde,
	AP1	'T gevall	[	]

574	AU1	En noch eens, en noch eens, souw sien hoe ick mij		berghde
	AP1	[	]	berghde,

575	AU1	En in mijn		seluen	doock,		daer 't holl	is, als een vat
	AP1	[	]	selven	[	]	daer holl	[	]
		[				]	daer 't holl	[	]

576

AU1

Dat van een klopjen bomt, en laedt noch droogh noch natt.

577	AU1	'Ten	is geen achterklapp; ick segh 't voor		Son	en Sterren;
	AP1	'T en	[	]	sonn	[	]
	AP2	[		]	Son	[	]

578	AU1	Wanneer ick		in 't	gedoen		van	menschen kom te werren,
		[				]	der	[	]
	AP1	[	]	int	[				]

579	AU1	'Ksie	menigh		auerechts	vooroordeel op het		pad,
	AP1	'K sie	[	]	averechts	[	]	pad:
	AU3		Πολλοὶ ἤδη τινὲς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν ὅτι ἐπιτνχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον, καὶ [xxx] Dion Cass. l. 45. Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπι τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξνμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἅνθϱωποι. Procop. Vand. Hoc plerumq facimus, ut consilia euentis ponderemus: et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse: cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rabir.
	AP3	^2.'K [							]
			2. Πολλοὶ ᾔδη τινἐς οὐκ ὀϱθῶς ἐπιχειϱήσαντες, δόξαν, ὅτι ἐπιτυχεῖς αὐτῶν ἐγένοντο, εὐβουλίας ἔσχον. Dion. Cass. l. 45. Ταῖς γὰϱ δὴ τύχαις ἀεὶ τὰς δόξας ἐπὶ τοῖς πϱότεϱον βεβουλευμένοις ξυμμεταβάλλεσθαι ϕιλοῦσιν ἄνθϱωποι. Procop. Vand. Hoc plerumq ~~fit~~ facimus, ut consilia euentis ponderemus; et cui bene quid processerit, multum illum prouidisse, cui secus, nihil sensisse dicamus. Cic. pro Rab.

580	AU1	'Ksie	groote geluck betracht, en		euen	op gevatt
	AP1	'K sie	[	]	even	[	]

581	AU1	Of 't groote wijsheid waer;		'ksie	uijtkomste van saken,
	AP1	[	]	'k sie	[	]

582	AU1	Ofts' uijten hemel	viel en stortte		doorde		daken,
		[		]	door de		[	]
	AP1	Of s' uijt den Hemel	[			]	daken:

583	AU1	'Ksie	de geluckighe, daer 't soo op Solder leeckt,
	AP1	'K sie	[	]

584	AU1	Voor d'		aller kloeckste	gaen, daer niet aen en gebreeckt:
	AP1	[	]	allerkloeckste	[	]

585	AU1	En God weet		hoet'er	staet, en of sij niet en dachten,
	AP1	[	]	hoe 't 'er	[	]

586	AU1	Sij waren aende Caep als sij 't voor		Jaua	brachten.
	AP1	[	]	Java	[	]

587	AU1	Wel		toch,	tot		Jaua	toe? eij siet, hoe vlieght de wind
		[	]	toch!	[				]
		[inspringen]
	AP1	[				]	Java	[	]
	AP2	[inspringen]

588	AU1	Van		menschen-mijmering,	hoe vind ick mij versint!
	AP1	[	]	menschen-mijmeringh.	[	]
	EP	[	]	menschen-mijmeringh,	[	]

589	AU1	Ick maeck den		wijsen	man, den Doctor en den Leeraer,
	AP1	[	]	Wijsen	[	]

590	AU1	Oud Schoolkind, maer, och		heer,	in 'tvoorste	van mijn leer-jaer;
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	Heer,	[ ] 't voorste	[	]

591	AU1	Ick sie suer buijtens tijds:		'tis	aengenaem en		fraeij,
	AP1	[	]	't is	[	]	fraeij;

592	AU1		~~'K stoue~~ 'Kstoof	soute saucen tot een houte Papegaeij.
	AP1		'K stoof	[	]

593	AU1		□ Nu, Buer-volck, voor de moeijt		van d'	onlust, weest te vreden
	AP1		[	]	vand'	[	]

594	AU1		Een treedjen min of meer mijn		Bergh-werck	op te treden:
	AP1		[	]	Berg-werck	[	]

595	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Ghij		zijt in 't	vlack voldaen, de		niewicheit van 'thoogh
	AP1		[	]	sijt in't	[	]	niewicheid van't hoogh
	AP2		[	]	zijt [				]

596	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Sal uw' vermoeijden voet ~~doen~~ ontmoeijen door uw oogh.

597	AU1	α	Soo	noem		ick 't	sonder roem, of met roem, een van beiden;
		β	Mijn	[				]
	AP1		[		]	ick't	[	]
	KB		Mijn,	[				]

598	AU1	Sijn'		oorspronck	is bekent en van mij niet te scheiden,
		[	]	Afkomst	[	]
	AP1	[	]	afkomst	[	]

599	AU1	Of't ijemand niet en wist,			ten		k[xxx]sten	uijtgeseit,
		(Sijn' opkomst seid ick		best),	ten		[		]
	AP1	[	]	't best)	[	]	kortsten	[	]
		[	]	best)	[				]

600	AU1	'Ten	is geen Bergh van		weeld' [xxx] er	van		Barmherticheit,
		[					]	Barmherticheid:
	AP1	'T en	[	]	weeld', maer	[			]

601	AU1		Erbarmt u		van 't	verhael:		Ic[xxx]	most barmhertigh wesen
	AP1		[	]	van't	[	]	Ick	[	]

602	AU1	En		komense	te hulp, die met haer quijnend		wesen,
	AP1	[	]	komens'	[	]	wesen
		[	]	komense	[			]

603	AU1	Met eenen voet		in 't	graf (soo staen si) trouwens noch,
	AP1	[	]	in't	[	]

604	AU1	Mijn' Eicken)		riepen moord van 'tschadelick	bedrogh
	AP1	[	]	riepen, moord, van't schadelick	[	]

605

AU1

Dat haer, op hoop van winst, uijt Eickens waerde gronden

606	AU1	In't Sand	bracht, daerse nu soo		stieruen	als sij stonden;
	AP1	In't sand	[	]	stierven	[	]

607	AU1	In't Rood Sand, soo ick meen,			de	Turf-asch vande hell,
	KA	[		]	^1.de	[	]
			1. Contra quàm apud Romanos, ubi sabulo albus ad serendos surculos alienus; contra rubicundior appositus. M. Var. de Re rust. 1. 9.

608	AU1	Die noch		brandt		na	haer dood, en is als		Coôl,	soo fell.
		[						]	Koôl,	[	]
	AP1	[			]	nae	[	]	Kool,	[	]
	AP2	[						]	Koôl,	[	]
	EP	[	]	brand		[		]	kôol,	[	]

609

AU1

Soo stonden Boom voor Boom, als ick, op heete kolen;

610	AU1	En h aen haer' kruijnen		bleeck	het roosten van haer' solen:
	AP2	[	]	bleêck	[	]
	EP	[	]	blêeck	[	]
	KA	[	]	bleêck	[	]

611	AU1	'Tfenijn		most	onder uijt:		'ten	diende niet; het most:
		[	]	diend'	[				]
	AP1	[				]	't en	[	]

612	AU1	Wie kond'er tegenstaen? de Reden zeid't, en		Post;
	EP	[	]	Post;

613	AU1	Post, die de Reden heeft veel meer roems doen		bereicken,
	AP1	[	]	bereijcken,

614

AU1

In 't stellen van soo veel Pilaren schier als eicken,

615	AU1		Dan hem van Hofwijck komt, sijn vormsel niettemin,
		α		Campen.
		β	[notitie doorgehaald]

616

AU1

Gevroevrouwt door sijn'

Pen,

ontfangen van sijn'

Sinn

[

]

Sin.

[

]

naer

dat het uijt den Sin.

[

]

met

[

]

AP1

[

]

Penn,

[

]

sinn,

AP2

[

]

Pen,

[

]

sin,

617	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Den reden-rijcken		sinn	van		Campen	wierdt geboren,
			[				]	campen	[	]
	AP2		[	]	sin	[				]

618	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Campen, dien die eer voor eewigh toe sal hooren

619	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van		'tblinde nNederslands	mis-bouwende gesicht
			[	]	't blinde Nederlands	[	]

620	AU1	α	[ontbreekt]
		β	De vuijle Gotsche schell te hebben afgelicht.

621	AU1	α	Die Post sijn reden seid' 't,			't vergift most uijt der aerden;
		β	Sijn Reden		seid' het mé:	[	]
	AP1		Sijn' [	]	seidt'het [		]

622	AU1		De mijne seidt'er bij: flux		wagens	en flux paerden,
	AP1		[	]	waghens	[	]

623

AU1

Bij dusenden, niet min, die mij van dat geweld

624	AU1	Ontlasten voor mijn' rust,		voor		mijn	lust en mijn geld.
	AP1	[			]	mijn'	[	]
	KB	[	]	mijn		lust en ook mijn' geld.

625	AU1	Nu was de Heil berooft en ail' de boosheid		bouen:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	boven:

626	AU1	Waer henen met het		vuijl,	het hadd ons		ouerstouen
		[	]	vuijl?	[			]
	AP1	[				]	overstoven

627	AU1	En weer op niews verra'en,		'ten	waer ick't meester was.
	AP1	[	]	't en	[	]

628	AU1	Mijn' bueren		vraeghden	wel naer Sand, maer naer geen' Ass.
	AP1	[	]	vraegden	[	]

629	AU1	Soo	~~wierd de nood~~
			keerde Nood in		deughd: 'kmost	bergen wat ick roeijde:
	AP1	[		]	Deughd: 'k most	[	]

630	AU1	Dat bergen		maeckt'	een		Bergh	die tot des' hooghde groeijde.
		[	]	wierd	[					]
	AP3								v.r.
	EP	[								]
									k.
	KB	[				]	Bergh,	[		]

631	AU1	Wild most hij daer niet zijn: eerst wierd hij onder		tam,
	AP1	[	]	tamm,
	AP2	[	]	tam,

632

AU1

Met dat ick hem besnoeijde en hier gaf en daer nam;

633	AU1	Flux wierd hij klocke-rond, gelijck		'tspoor	van een' passer.
	AP1	[	]	't spoor	[	]

634

AU1

Bewaren is meer konst dan krijgen is: hij wass'er,

635

AU1

Hij most behouden zijn. Ick vong hem in dit nett,

636

AU1

In dese groene Muts; die werdt hem opgesett,

637

AU1

Als gaende nu te bedd om slapers-wijz te dienen,

638

AU1

Met grass en bloemenkens. nu geef ick het in tienen,

639

AU1

Dit raedzel, wie het zij, die 't van mij niet en weet,

640	AU1	Hoe 't innerst ingewand van desen		deckmuts heet.
		[	]	schoon-schijn	[	]
	AP1	[	]	Schoon-schijn	[	]

641	AU1	Van buijten staet hij groen en soeckt mij te		belieuen
	AP1	[	]	believen

642	AU1	Met kruijdjens		velerhand	gespeckt met		matelieuen;
	AP1	[				]	Matelieven;
	KB	[	]	velerhand,	[			]

643

AU1

Van binnen is hij ross, verrader-lijck; of rood

644	AU1	Van schaemte: Lett daer op, ghij die een' swacke boot
	AU3		Diu <mihi> inqt Attalus, imposuere ~~deliciae~~ diuitiae. stupebam, ubi aliquid ex ~~ijs~~ illis alio atq alio loco fulserat; existimabam similia esse q ~~intus~~ laterent, his q ostenderentur. Sen. ep. 110. Malitiam et aerumnosi animi veternum pspiciemus: quamuis multus circà diuitiam radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115. Multis simulaium inuolucris tegitur, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus, persaepe mentiuntur; oratio verò saepissime. Cic. l. prim. ad Q. fratr. ep. 1.
	AP3	[		] ^1. Lett [	]
			1. Diu mihi, inqt Attalus, imposuere diuitie. stupebam, ubi aliquid ex illis alio atq alio loco fulserat. existimabam similia esse quae laterent, his quae ostenderentur. Sen. ep. 110. Malitiam et aerumnosi animi veternum prospiciemus: quamvis multas circà diuitiarum radiantium splendor impediat, et intuentem, hinc honorum, illinc magnarum potestatum falsa lux verberet. Sen. ep. 115. Multis simulationum inuolucris, et quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusq natura, frons, oculi, vultus persaepe mentiuntur; oratio verò saepissimè. Cic. l. 1. ad qu. fratr. ep. 1.

645	AU1	Door 's		werelds	baren voert: daer		moeten	sich, niet Bergen,
	AP1	[	]	Werelds	[				]
	AP2	[				]	moeten	[	]
							occurrunt

646

AU1

Maer menschen als mijn Bergh, die binnen alles bergen

647	AU1	Wat boos en			onrecht	heet,		van	buijten in een' schijn
	AP1	[		]	on-recht	[				]
	AU3								fronte politus
			Astutam et rapidamo gestas sub pectore vulpem. Pers. 5. Hi sunt qui boni videri, n esse: mali n videri, sed esse volunt. mali sunt et boni videri volunt, ne soli sint mali: mali videri timent, ne parum sint mali. Bernh. Serm. 66.
	AP3	[geen citaat]
	KA	[					]	^1.van	[	]
			1. Ἀνθϱωποειδὴ θηϱια, τὴν τοῦ σώματος μοϱϕὴν εἰς δόκησιν, ἡμεϱότητος ἐπι θήϱα καὶ ἀπατῃ πϱοβεβλημένοι. Phil. in Mos. vit. Τὴν μὲν διάλεκτον καί τὸ πϱόσωπον ἀμνίον Ἐχειν δοκεῖ, τὰ δ᾽ ἐνδον οὐδὲν διαϕέϱεις Δϱακοντος. Hermip.

648	AU1	Die haer meer Engelen dan		Mensch	maeckt te zijn.
		[	]	Menschen	[	]

649	AU1	Schrickt oock wat voor rood		Sand	ghij		Groene Wambas-kaluen,
		[inspringen]
	AP1	[	]	sand,	[	]	Groene-wambas-kalven,
	AP2	[inspringen]

650	AU1	Die u heel meesters		houdt	en niet en weet ten		haluen;
	AP1	[				]	halven:
	KB	[	]	houdt,	[			]

651	AU1	De		Berghjens	die ghij vleidt zijn blanck en groen		in 't oogh,
		[				]	om 'tseerst,
	AP1	[	]	Bergjens	[	]	om't seerst,

652	AU1	En		'tlacchter	u al	toe, dewijl ghij op uw teerst
		[			] all	[	]
	AP1	[	]	't lacchter	[		]

653	AU1	Tot		~~inden~~ opden	Bodem toe gras-boter meent te		vinden:
	AP1	[	]	op den	[	]	vinden;

654	AU1	Maer		'tisser sorghelick	te treden voor de blinden:
	AP1	[	]	't iss'er sorgelick	[	]
	AP2	[		] is 'er [		]

655

AU1

Gesuijckert is de korst, de Taerte menighmael

656	AU1	Van Gall of Aloë,		en 'tvriendelick	onthael
	AP1	[	]	en't vriendelick	[	]

657	AU1	Van 'tmeissie werdt rood sand;		~~dan moet gh~~
				als	de beloften uijt zijn
	AP1	Van't meissje [	]	Als	[	]

658	AU1	En 't Bruijlofts bedd	~~geroert~~
			verkroockt: dan moet ghij haer te buijt zijn,

659	AU1	En		klagen,	sonder hulp, dat u een vriend'lick vell
	EP	[	]	klagen	[	]

660

AU1

Gevoert heeft (ick en weet niet heeters) inde Hell.

661	AU1	Doet oock u selfs bescheid, Moer Evas echte kind'ren,
		[inspringen]
	AP1	[	]
	AP2	[inspringen]

662	AU1	Stall-lichtjens		van de	mans, ick will u niet verhind'ren
		[	]	voorde	[	]
	AP1	[	]	voor de	Mans, [	]

663	AU1	Uw weer-woord uijt te slaen:		daer is	oock wel		rood		Sand
		[	]	het deckt	[					]
	AP1	[						]	sand
	EP	[				]	rond		[	]
	KA	[				]	root		[	]

664	AU1	~~Daer gij ons~~
		Dat ghij tot onsent licht soudt nemen voor goed		Land;
		[	]	Land:

665

AU1

Die lieffelicke korst van buijgen en van strijcken,

666	AU1	Van		steruen	lid voor lid, ~~ten~~ uer voor uer te beswijcken,
	AP1	[	]	sterven	[	]

667

AU1

Berght veeltijds (lett, veeltijds) soo wonderlicken aerd

668

AU1

Dat ghij het beter wist, gescheiden, als gepaert.

+669	AU2	De wereld light in 'tboos: waer henen wijse wenden,
	AP2	[ontbreekt]

+670	AU2	Wij vinden ons allom		in 'tboose	te belenden.
		[	]	aen feilen	[	]
	AP2	[ontbreekt]

+671	AU2	Schuld is in	Broeck en rock: Het isser al verminckt;
		Het feilt aen	[	]
	AP2	[ontbreekt]

+672	AU2	Geluckigh is		de mann	die minst van allen hinckt.
		[	]	hij meest	[	]
	AP2	[ontbreekt]

669	AU1	□ Dus waben ick Heer		in 'tgroen	van		Roodenbergh	gewerden.
	AP1	[	]	in't groen	[	]	Roodenberg	[	]

670	AU1	Daer ~~was te slechten~~
		Dat was te trotsen		van	om soo slecht uijt te herden.
		[	]	Van	[	]
	AP1	[	]	Van,	[	]

671

AU1

Daer most wat aensiens op, soo dat mijn niew besitt

672	AU1	Ten		[xxx]ten	wierd vereert met		Kijckers,	Wat is dit?
	AP1	[	]	minsten	[	]	Kijckers	[	]
	KA	[				]	Kijckers,	[	]

673	AU1	Dat luckte wiss en wel;			'k [xxx]moeijde land	en luijden
	AP1	[		]	'k vermoeijde Land	[	]
	AU3		Si quid pter 9suetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. Adeo naturale est, magis noua quam magna mirari. Senec. l. 7. qst. nat.
	AP3	[		]	^1.'k [			]
			1. Si quid praeter consuetudinem emicuit, spectamus, interrogamus, ostendimus. - Adeò naturale est, magis noua quam magna mirari. Sen. lib. 7. qst. natur.

674	AU1	Met vragen,		kijck[xxx]	kijck,		kijck[xxx]	wat heeft dit te beduijden?
	AP1	[	]	kijck,	[	]	kijck,	[	]

675	AU2	Wat werpt de		zee nu	op, wat ~~heeft~~ of dit		wesen	sal?
	AP2	[	]	Zee all	[	]	werden	[	]

676	AU1	En		'tvraghen	werde		best	voldaen met, Nietmet	[xxx]all.
		[				]	meest	[		]
	AP1	[	]	't vraghen	[				] all:

677	AU1	Maer met een Nietmetall,		die	Antwoord moght verstrecken,
	AP2	[	]	dat	[	]

678	AU1	Daer		eens		neus-wijsigheit	tot vragens toe		moght	recken,
		[			]	neus-wijsigheid	[				]
	AP1	[	]	een's		Neuswijsicheid	[	]	mocht	[	]
	AP2	[			]	Neuswijsigheid	[				]

679	AU1	Wat 's		menschen neus	beduijdt		in't	schoonste van sijn hoofd,
	AP1	[	]	Menschen Neus	[	]	in't	[	]

680	AU1	En wat Mans tepelen, en vrouwen		kin	geklooft,
	AP1	[	]	kinn	[	]
	AP2	[	]	kin	[	]

681	AU1	Wat puttjens in haer wang, wat		kuijten	aen ons' beenen,
	AP1	[	]	Kuijten	[	]

682	AU1	En, als		men 't	nauwer nam, wat nagelen aen teenen?
	AP1	[	]	men't	[	]

683	AU1	Men antwoordt, Nietmetall; en		'tis	niet mis geseit;
	AP1	[	]	't is	[	]

684	AU1	Maer,	sien wij scherper toe,		'ten	is maer half bescheid.
	AP1	Maer	[	]	't en	[	]
	AP2	Maer,	[				]

685	AU1	Daer is een		nietmetall	dat noodigh werdt gepresen,
	AP1	[	]	Nietmetall	[	]
	KB	[	]	Niet-met-all,	[	]

686

AU1

Om dat het noodigh is, en noodigh moet het wesen,

687	AU1	Om dat		God	beval te wesen dat het is;
		[	]	het God	[	]

688	AU1	Dat noodigh is		'tcieraet van 'tschepsel;		en	gewiss
	AP1	[	]	't cieraet van't schepsel;		[		]
	KB	[			]	en,	[	]

689	AU1	Gods Hand-meid voeght allom het Goed en		'tcierlijck	tsamen.
	AP1	[	]	't cierlick	[	]

690	AU1	Nature past daer op, wij		weten 't	als ons' namen;
		[	]	weten't	[	]

691	AU1	En daerom voeght het ons een voeghlick		nietmetall
		[	]	Nietmetall

692	AU1	Te dulden, hoe het zij, bij		konst,	of bij		geuall.
	AP1	[	]	konst	[	]	gevall.

693	AU1	Bij konst of bij		geuall,	naer		'tijemand		lust te doopen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	gevall,	[	]	't ijemand		[	]
	AP3							Δ

694	AU1	Daer is wat cierlickheids mijn Berghjen		opgekropen,
		[	]	op gekropen,

695

AU1

Wat tuijtighs sonder dienst, wat aensiens sonder Nutt:

696	AU1	De groene Muts was		wel	voor 't hoofd en sijn beschutt,
		[	]	ijet	[	]

697	AU1	Maer 't pluijsken moster op, of		'twas	geen' Muts bij		mutsen
	AP1	[	]	't was	[	]	Mutsen

698	AU1	Van aensien aen te sien. Soo raeckten ick		aen 'tklutsen,
	AP1	[	]	aen't klutsen,

699	AU1	Aen 't klampen	stijl aen stijl, en deêl aen ~~deel van gh~~ wederdeêl,
	AP1	Aen't klampen	[	]

700	AU1	Die ick		eendrachtigh	bond aen een'		Verborgen	steel;
	AP1	[	]	eendrachtig	[	]	verborgen	[	]

701

AU1

Gelijck een rugge-been met ribben of met graten

702	AU1	De spieren		tsamen houdt	en niet en kan		verlaten
		Vleesch of visch		[				]
	AP1	[	]	t' samenhoudt	[	]	verlaten,

703	AU1	Dan als sij beij vergaen. Dat maecksel scheen		geplantt;
	AP1	[	]	geplant;

704	AU1	Maer		'twoegh	aen 't	rugge-been; ~~ten~~ en woegh niet op het sand:
		[	]	'thongh	[		]
	AP1	[	]	't hongh	aen't	[	]

705	AU1	Daer most ick in versien; men		hadd	mij sunst verwesen
	AP1	[	]	had	[	]

706	AU1	Als die noijt		heiligh	blad in Griecksch en hadd gelesen.
	AP1	[	]	Heiligh	[		]
	AU3					Math. 7.26.27.
	AP3					Math. 7.26.27.

707	AU1	Doe 't uijt den koker quam van steigerings besleur,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

708	AU1	Verscheen		daer wat,	een		spell,	een' Naeld, of sulck'en leur,
		[	]	daer, wat?	[				]
	AP2	[				]	Spell,	[	]

709

AU1

stack

als naeld of

spell

ooren en in oogen:

[

]

d' ooren [ ] d' oogen:

AU3

His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (qa causas n nouere) mirantium. Sen. ep. 89.

AP3

^1.En [

]

1. His imperitorum feriuntur oculi, omnia subita (quia causas non nouere) mirantium. Sen. ep. 89.

[

]

stack,

[

]

spell,

[

]

[ook]

Novitas consuevit ad repentinas visiones animos hominum pellere. Apul. 4. Metam.

710	AU1	In d' oogen, daermen 't	sagh, in d' ooren		daer		de	Loghen
		[				]	het	[	]
	AP1	Ind' oogen, daermen't	[	]	~~en in~~
					daer		[		]

711	AU1	Of waerheid		ouer droegh,	soo		'twas	of niet en was.
	AP1	[	]	overdroeg,	[	]	't was	[	]

712	AU1	Wat raed?		'twas	aenden wegh; daer 't altoos voll gebass
	AP1	[	]	't was	[	]

713

AU1

Van stoute keffers is; die dat niet kan verdouwen

714	AU1	Moet naer Egijpten		toe	en in de Sand-zee bouwen.
	KB	[	]	toe,	[	]

715	AU1	Maer honden werden mack		met		vreemden	veel te		sien;
		[	]	van		[				]
	AP1	[			]	Vreemden	[	]	sien:
	AP2	[inspringen]

716

AU1

Soo

werdt

vreemdigheid

onvreemd voor sulcke

liên:

AP1

[

]

werd

[

]

Vreemdigheit

[

]

lien:

[

]

Vreemdigheid

[

]

AU3

Nil ~~tam mirandum~~ adeo magnum neq tam mirabile quicquam
Quod n paulatim minuant mirarier omnes <Paullatim.>. Lucr. 2.

AP3

^2.Soo

[

]

2. Nil adeò magnum, neq tam mirabile quicquam, Quod non paullatim minuant mirarier omnes. Lucr. 2.

717

AU1

Soo wierd mijn opspraeck gunst, soo temden sich de sotten:

718	AU1	Eerst hiet ick		Schots alleen, doe wierden wij		all	Schotten,
	AP1	[	]	~~hiet~~ Schots [				]
	KA	[			]	all'	[	]

719	AU1	En saghen		'tschotsche	werck voor wat gedooghlicks aen;
	AP1	[	]	't Schotsche	[	]

720	AU1	De slechtste van gewoont, de wijste door			'tvermaen
	AP1	[		]	vermaen
	AU3		ut nemo fessus satiate videndi Suspicere in coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2. Εἰ γὰϱ ὁ ἥλιος ἡμᾶς οὐκ ἐκπλήττει, διὰ τὸ ἐν συνῆθείᾳ εἶναι, πολλῷ μάλλον τὰ ἔϱγα της τέχνης, ἀλλ´ ὁμοιώς τοῖς πηλίνοις αὐτοῖς πϱοσέχομεν. Chrys. Hom. X. ad Philipp.
	AP3	^1.De [				]
			1. Ut nemo fessus satiate videndi Suspicere in Coeli dignatur lucida templa. Lucr. 2.
	KA	[ook]	Magnitudinem rerum consuetudo subducit. Sen. Nat. qu. 7.1.

721	AU1	Van haer geheugheniss;		daers'	in geschreuen		vonden
	AP1	[	]	daer s'	[ ] geschreven		[	]
	EP	[				]	vonden,

722	AU1	Hoe sulcke		Bakenen oud			Roomen niet mis-stonden,
		[	]	Bakens noch		oud	[	]
	AP1	[			]	Oud	[	]

723	AU1	~~Niew Roomen~~ Noch		'tniewe	niet		mis-	staen,	en wat oud Roomen dé,
	AP1	[	]	't niewe	[	]	mis-	[xxx]
								staen,	[	]

724	AU1	Om sulcke wonderen		te schepen ouer Zee,
	AP1	[	]	weer gaen en staen te leeren,
		[	]	te schepen over Zee,

725

AU1

En wat niew Roomen doet, en wat het derft verteeren,

726

AU1

Om sulcke wonderen weer gaen en staen te leeren.

727	AU1	Tien	duijsend ponden	steens, en dat twee	hondert		mael
		Vijf	[					]
					5000
					200
					_____
					1000000
	AP1	Duijsend ponden		[		]	mael,
		[geen aantekening]
	AP2	Vijf Duijsend [							]

728	AU1	Moet daer		bewogen	zijn en hangen inde		schael,
	AP1	[	]	bewoghen	[	]	Schael,

729	AU1	En staen weer op sijn lijf, en konnen noch eens		vallen;
	AP1	[	]	vallen:

730	AU1	En		all	om	(als ick seij) een cierlick		nietmet allen,
		[					]	Nietmet allen,
	AP1	[	]	allom		[	]	Niet-met-allen,
	AP2	[	]	all om		[			]
	KB	[	]	all,	[				]

731

AU1

Een' statigh' ijdelheid, of, soo 't wat beter is,

732

AU1

Tot 's Stichters sterfflicke, maer doch, gedachteniss.

733	AU1	Hadd		ick't	daer oock gemunt? Ick kan't niet heel		ontkennen.
	AP1	[	]	ick't	[	]	ontkennen
	AP2	[inspringen]
	EP	[				]	ontkennen:

734	AU1	Mijn Maecksel was van		Hout;	maer,		naer	de jaren rennen,
		[				]	na	[	]
	AP1	[	]	hout;	[				]

735	AU1	En mijne zijn gerent naer		'teinde	vande baen,
	AP1	[	]	't einde	[	]

736	AU1	Mij		docht,	een houten bouw kost lang na mij bestaen;
	AP1	[	]	docht	[	]

737	AU1	En, of hij 't niet en kost, sij			konden 't	hem wel leeren,
	AP1	[		]	konden't	[	]
	AU3		Ita fit, ut q per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est ~~inco~~-aedificiorum ruina incolarum subtractâ custodiâ. et cito vetustatis decoctione resoluitur, q hoium psentia n tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.
	AP3	²En,	[				]
			2. Ita fit, ut quod per incuriam poterat labi, manentium videatur diligentiâ sustineri. quia facilis est aedificiorum ruina, incolarum subtractâ custodiâ; et cito vetustatis decoctione resoluitur, quod homimum psentia non tuetur. Cassiod. lib. 4. var. ep.

738	AU1	Die na mij souden zijn, en sijn' verrotting		weeren.
		[	]	weeren

739

AU1

Met sorgh van onderhoud. dat nam ick voor geen' schand:

740	AU1	Soo, seid ick, leeft het all dat water		voedt	of land:
	KB	[	]	voed	[	]

741	AU1	Des menschen		leuen	self bestaet		[xxx]er	bij het lappen
	AP1	[	]	leven	[	]	maer	[	]

742	AU1	Van dagelix nieu aes: en altoos		k[xxx]men	tappen
		[	]	[xxx]lmen	[	]
	AP1	[	]	salmen	[	]

743	AU1		Uijt		Heidelberghs	voll vat en		vand[xxx]eluen	wijn,
	AP1		[	]	Heidelbergs	[	]	van den selven	[	]

744	AU1	Soo lang daer vullers en		besorghe[xxx]chten	zijn.
		[	]	hervull[xxx]ullen	[	]
	AP1	[	]	hervullers sullen	[	]

745	AU1	Dus rekend' ick alleen, en sonder Waerd te hooren,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

746	AU1	De menschen stonden 't toe: maer		'tquam	mij niew te		voren,
		En [						]
	AP1	[	]	't quam	[	]	voren

747

AU1

Dat uijt den Hemel quam; als of't een' stemme waer,

748

AU1

Die seij, mans-maeckseltje, staet af, en gaet van daer.

749	AU1		Gods seggen en Gods doen gaen		t'samen;	als de winden
	AP1		[	]	t' samen;	[	]

750	AU1	Haer'		dreigen en haer' drift, haer		snuijuen	en haer slinden:
		Haer		[				]
	AP1	[	]	dreighen [	]	snuijven	[	]

751	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Gods schicken is Gods doen, en		'tis	niet eer gedacht
	AP1		[	]	't is	[	]

752	AU1	α	[ontbreekt]
		β	(Ick spreeck het menschelick~~) als~~ tot menschen) als		vollbracht.
	AP1		[	]	volbracht.

753

AU1

Gods woord quam en Gods wind, met ongehoorder buijen,

754	AU1		Dan		of	heel Noorden wouw verhuijsen naer heel		zuijen,
	AP1		[	]	off	[	]	Zuijen,

755	AU1		Gods woord ontstack de locht met sulcken		Vier	op vier,
	AP1		[	]	vier	[	]

756	AU1	Dat		Auond	middagh wierd, en alle dingh papier,
	AP1	[	]	avond	[	]

757	AU1	En		al ~~aenste~~	aenstekelick wat Donder kon		bereicken
		[	]	all	[			]
	AP1	[				]	bereicken,

758	AU1	Of Blixem,		donders kind:	om verr gingh Yp en Eicken,
	AP1	[	]	Donders-kind:	[	]
	EP	[	]	Donders kind:	[	]

759	AU1	Aen brand Gewasch en Bergh:			en	doe 't aen Bergen		gingh;
		[		]	en,	[	]	gingh,
	AP1	[		]	en	[			]
	AU3		Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
	AP3	[		]	^1.en	[			]
			1. Τὸ μόνον τὰς συμϕοϱὰς ἐπικουϕίζει παϱάδειγμα. Aristid.
	KB	[ook]	Βλέποντα εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι ἄν.

760

AU1

Scheen 't niet onredelick dat ick mijn deel ontfing.

761

AU1

Mijn'

naelde

kreegh mijn deel,

mijn

Bergh en

kon 't

niet deeren;

[

]

Naelde

[

]

AP1

[

]

mijn'

[

]

kon't

[

]

762	AU1	Aerd' heeft soo veel voor uijt,	~~geen vier kan haer~~
			vier kan het niet verteeren,
		Dat heeft het Aerdrijck voor,	[	]

763	AU1	HGods		laetste vier	alleen sal			brenghen	daer het was,
		[				]	't	brenghen	[	]
	AP1	[	]	laeste Vier	[					]

764	AU1	Waerachtelick tot niet, waerschijnelick tot		Glas.
	AP1	[	]	glas.

765	AU1	Het houte maecksel		sprong	als lammeren	in 't wilde,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	sprongh	[		]
	AU3					Ps. 114.4.
	AP3					Ps. 114.4.

766	AU1	Gelijck,		doe Pharao	Gods		heircracht	volgen	wilde,
		Als, doe		d'Egijptenaer	[	]	heirkracht	[		]
	AP1	[	]	d' Egijptenaer	[	]	Heir-kracht	volghen	[	]

767	AU1	De		zilte zee-baer sprong: mijn Mast was maer een ried;
		Den heuuel stond en [			]
	AP1	[	]	heuvel [	]

768	AU1	Hij knapte daer hij 't moet		geloouen	die het siet,
	AP1	[	]	gelooven	[	]

769	AU1	En daer die 't niet en sagh souw schricken te		geloouen;
	AP1	[	]	gelooven;

770	AU1	Uijt slipte		pen	en gat; het onderste quam		bouen,
	AP1	[	]	penn	[	]	boven,
	AP2	[	]	pen	[			]

771	AU1	Het		bouenste	te grond: de Naem-knoop, verr gesien,
	AP1	[	]	bovenste	[	]

772	AU1	Lagh		deerelijck		geuelt,		Susann en Constantin:
		[	]	droeffelick		[	]	susann en	constantin:
	AP1	[			]	gevelt,		savsann en	[	]

773	AU1	Maer beij noch		ongeschent,	gelijck sij moeten			blijuen,
		[	]	onverdeelt,	[				]
	AP1	[					]	blijven;
	AU3					[monogram]
	AP3	[geen marg.]

774	AU1	Haer' zielen, meen ick nu, gelijck wel eer		haer'	lijuen.
	AP1	[	]	haer	lijven.
	EP	[	]	haer'	[	]

775	AU1	In 'tstorten	vande Naeld heeft ijemand daer ontrent
	AP1	In't storten	[	]

776

AU1

Een' swaren sucht gehoort en naderhand bekent;

777	AU1	Geuallen	sprack sij noch, want		sij viel ongebroken,
	AP1	Gevallen	[				]
	KB	[		]	viel, noch	[	]

778	AU1	En, is		'tgelooffelick,	dus heeft het		Hout gesproken.
	AP1	[	]	't gelooffelick,	[	]	hout gesproken:

779	AU1	‘Hier legg ick: feller weer dan		Son	oijt sagh of		Maen
	AP1	[	]	Sonn	[	]	Maen
	AP2	[	]	Son	[			]

780	AU1	‘Heeft Boomen uijt der		aerd	en mij ter		aerd	geslagen:
	AP1	[	]	aerd'	[	]	aerd'	[	]
	KB	[	]	aerd,	[				]

781	AU1	‘Ick was maer menschen-werck,			most ick het wederstaen?
	AP1	□‘Ick [				]
		‘Ick [				]
	AU3		Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι´ ἄν.
	AP3	[		]	^1.most [	]
			1. Βλέπουσα δ´ εἰς τῶν πέλας κακὰ Ρᾴων γένοι´ ἄν.
	KB	[citaat naar r. 759]

782	AU1	‘Gods		stijfste		schepselen en hebben 't	niet verdragen.
	AP1	□‘Gods			stijfte	Schepselen [ ] hebben't	[	]
		‘Gods			[			]
	EP	[	]	stijfste		[		]

783	AU1	Dat komt'er af, van		'tzeil	te voeren inden topp;
		[inspringen]
	AP1	□[	]	't zeil	[	]

784	AU1	Den	hoogmoed	gaet niet		voor	of neerlagh volght'er		op,
		[						]	op:
	AP1	De	Hooghmoet	[						]
	AP2	Den	Hooghmoed	[	]	voor,	[			]
		De	[							]

785	AU1	Ick nam die less te baet,			en	of mij vrienden tergden
	AP2	[		]	en,	[	]
	AU3		Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamenta tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.
	AP3	[		]	^2.en,	[	]
			2. Neminem ad excitandas domos ruina deterruit, et cum penates ignis absumsit, fundamentum tepente adhuc areâ ponimus. Sen. 7. de Benef.

786

AU1

En weer

een'

tweede

Naeld

in plaets van

d'eerste

vergden,

[

]

een

[

]

Spits

[

]

't eerste

[

]

AP1

[

]

een'

[

]

d' eerste

[

]

787	AU1	Ick swichte voorden slagh geslagen met Gods			hand
	AP1	[		]	hand,
	AU3		Τὰ δὲ μοι παθήματα τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
	AP3	^3.Ick [				]
			Τὰ δὲ μοι παθήματα, τὰ ἐοντα ἀχάϱιστα, μαθήματα γέγονεν. Croes. ap Herod.
	EP	[ook]	Scias licet ea demum fulmina esse justissima, quae etiam percussi colunt. Sen. Cons. ad Polyb. 32.

788	AU1	Die die plaets niet en gunde aen		'tgheen	ick hadd		geplantt.
	AP1	[	]	't gheen	[	]	geplantt:

789	AU1	Ick		doock	in 't ongeluck, en leerde mij bedaren,
		[	]	kroôp	[	]
	AP1	[	]	kroop	[	]
	AP2	[	]	kroôp	[	]
	EP	[	]	kroop	[	]

790	AU1	En koos de Lull voor			'tzeil,	om niet	meer soo te		varen:
	AP1	[		]	't zeil,	[		]	varen,
		[						]	varen:
	AU3		Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast. Jure perhorrui Latè conspicuum tollere verticem. Hor.....
	AP3	^4.En [					]
			4. Formido nimium sublimia semper. Ouid. 3. fast. Jure perhorrui Latè conspicuum tollere verticem. Hor.

791	AU1	Soo wierd het		ongevall	maer		omgevall,	niet scha,
	AP1	[	]	ongeval	[				]
	EP	[				]	ongevall,	[	]
	KA	[				]	omgeval,	[	]

792	AU1	Scha-baet; dat's			~~eerst~~	verlies, en wijsheid		achterna.
		[		]	vòor	[			]
	AP1	[		]	voor	verlies,	]	achter na.
	AP2	[		]	voor,	[				]
	AU3		Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. d. loc.
	AP3	^5.Scha-baet; [								]
			5. Terrâ mariq humana opera cessarent, nisi male cadentia iterum tentare libuisset. Sen. de Benef. 7.
	EP	[		]	voòr,	[				]
	KA	[		]	voor,	[				]

793	AU1	Daer staet een staeltjen af in plaets van d'	eerste		......
		[		]	delen;
		[inspringen]
	AP2	[inspringen]
	AP3		Φ
	KA	[geen marginalia]
	KB	[		]	délen;

794

AU1

voet

staet soo hij stond;

'tscheel

is in d'

opper-deelen;

AP1

[

]

't scheel

[

]

[

]

voct

[

]

opperdeelen;

[

]

voet

[

]

795	AU1	Die gaen ter		haluer hoogd,	meer stevigh en min eng:
	AP1	[	]	halver hooghd,	[	]

796	AU1	Matroos sal seggen,		'tis een	doorgeschoten		steng.
	AP1	[	]	't is een ~~een~~	[	]	steng:

797	AU1	Een ijeder		sal op	niews herdoopen		naer	sijn		oordeel:
		[	]	sal 't op	[						]
	AP1	[	]	sal't [					]	oordeel,
	KA	[				]	nae	[			]

798	AU1	Des		wijsten		doopers	vond aenvaerd ick tot mijn voordeel,
	AP1	[			]	Doopers	[	]
	KA	[	]	wijsen		[		]

799	AU1	En hij sal Peter zijn		van 'tniewe	houten kind,
	AP1	[	]	van't niewe	[	]

800

AU1

Die inden vrolixten den nutsten toenaem vindt.

801	AU1	Want vrucht en vreughd		is 't	witt dat ick hier schick te raken.
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is't	[	]

802	AU1	De		vreughd	is tastelick: gaet		op	ghij sultse smaken:
	AP1	[	]	Vreughd	[				]
	AP2	[				]	op,	[	]

803	AU1		Een		baken	stond hier eerst tot inden Haegh gesien,
	AP2		[	]	Baken	[	]

804	AU1		Tot		in de	Duijnen toe, tot inde Zee		mischien.
	AP1		[	]	inde	[	]	mischien:

805	AU1		Maer die aen 't Baken		stond	en sagh maer pas de weiden
	KB		[	]	stond,	[	]

806

AU1

Die

Voorburgh

en den

Haegh

weerzijds de

Scheijing

scheiden.

AP1

[

]

voorburg

[

]

scheijing

scheiden;

[

]

Voorburg

[

]

[

]

Haegh,

[

]

Scheijing,

[

]

807	AU1		De reste was geboomt, dat door mijn		eigen	schuld
	AP1		[	]	eighen	[	]

808

AU1

Den schoonsten hoeck gesichts met blad'ren heeft vervult:

809	AU1	α	En 't gingh met Hofwijck		toe	als met de		grootste	Steden,
		β	[				]	Stadt der	[	]
	AP1		[				]	stadt [		]
	KB		[	]	toe,	[				]

810

AU1

(Neemt Londen, of Parijs)

die sich een

Geck

met

reden

Mijn ongesien

Parijs,

[

]

Geck,

[

]

reden,

AP1

[

]

Parijs;

[

]

Geck

[

]

811

AU1

Beklaeghde niet te sien door d' all te dicke wolck

812	AU1		Van		huijsen ouer	hoop en		'twoelen	van haer volck.
	AP1		[	]	Huijsen over	[	]	't woelen	[	]

813

AU1

Blind

hadd

ick mij

geplantt,

en,

wild'

ick mij ontblinden,

AP1

[

]

had

[

]

geplandtt,

[

]

[

]

wild

[

]

814

AU1

Ick most een' hooger' topp dan all' mijn' toppen vinden,

815	AU1	Die nu		geuonden is: thien	trappen en		wat	meer
		[				]	thien	[	]
	AP1	[	]	gevonden [ ] thien	[				]

816	AU1	Ontbinden		mijn	gesicht	waer dat ick	't	henen		keer:
	AP1	[	]	mij	gesicht,	[	]	heenen		[	]
		[	]	mijn	[						]
	KA	[							]	keer'
	KB	[							]	keer

817	AU1	Ick		ouertopp	mijn self, en Hollands beste deelen,
	AP1	[	]	over-topp	[	]

818

AU1

Die veel en veel gesien geen' oogen en vervelen,

819

AU1

En all dat Delfland heet van Rhijn en Schie tot Maes,

820	AU1	Tot in het		noorder silt	sijn'		goluen,	ben ick baes.
	AP1	[	]	Noorder Silt	[	]	golven,	[	]

821	AU1	Dat heet ick		ouer-sien.	Haer'		Gra[xxx]	haer' Staten,
	AP1	[	]	oversien.	[	]	Graven en	[	]

822	AU1	Die nu besitters zijn, en die 't wel		[xxx]aten
	AP1	[	]	eer besaten,

823	AU1	En waren noijt meer Baes: sij		kos[xxx]er	besitt
	AP1	[	]	kosten haer	[	]

824	AU1	Niet meer als		ouer-sien,	niet		me [xxx]s	daer ick sitt.
	AP1	[	]	oversien,	[	]	meer als	[	]

825	AU1	Noch ben ick het wat meer: sij		sagen	't door de wolcken
	AP1	[	]	saghen	[	]

826	AU1	Van haer'		bekommering	voor Steden en voor		volcken,
	AP1	[	]	bekommeringh	[	]	Volcken,
	AP2	[				]	Volcken:

827	AU1	Ick sien het sorgeloos en op sijn		Hof-wijcks	aen,
	AP1	[	]	Hofwijcks	[	]

828	AU1	En laet Gods weer en wind Gods acker		ouergaen:
	AP1	[	]	over gaen:

829	AU1	Ick vaer als reiser mé, de		stierluij	moeten waken:
	AP1	[	]	Stierluij	[	]

830	AU1	Sij woelen onder een ~~als~~ in sacken en in		Saken;
	AP1	[	]	saken;

831	AU1	Ick sie van		bouen	neer, als uijt de tweede lucht,
	AP1	[	]	boven	[	]

832	AU1	Daer geen		geuoel	en is van ondermaensch gerucht.
		[	]	gevoel	[	]

833	AU1	Dus verre gaet mijn' vreughd: de		Vrucht	van dese plancken,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	vrucht	[	]

834	AU1	Daer hebb ick		'tongeuall	noch ruijmer voor te dancken:
	AP1	[	]	't ongevall	[	]

835	AU1	De reden is soo klaer als middaghs		sonne-schijn,
	AP1	[	]	Sonne-Schijn,

836	AU1	Dat ~~verd~~ verr sien beter is als verr gesien te		zijn,
		[	]	zijn.

837

AU1

Voorsichticheid siet verr, en merghen is haer huijden;

838	AU1	Daer d' onvoorsichtighe zijn als		bijziende	luijden,
	AP2	[	]	bijsiende	[	]

839	AU1	Min		ziende	dan		gesien; en 'tis	der wijsen lot
	AP1	[				]	gesien: [ ] 't is	[	]
	AP2	[	]	siende	[				]

840	AU1	Onsichtbaer verr te sien; waerom?		want soo doet God,
	AU3		Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τε ὄντα Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήων, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον αῦτις. Orph. hijm. 24. Uno mentis cernit ictu, q sunt q fuerunt veniantq. Boeth. V. Consol.
	AP3	[		] 1. want [	]
			1. Παντίμος, πολύβουλος, ἐπιστάμενος τά τ´ ἔοντα Ὅσσα τὲ πϱόσθεν ἐήν, ὁσα τ´ ἔσσεται ὕστεϱον ἀῦτις. Orph. hijmn. 24. Uno mentis cernit ictu, que sunt, que fuerunt venientq. Boeth. V. Cons.

841

AU1

Dien niemand noijt en sagh, en die d' aenstaende stonden

842	AU1	Soo tegenwoordigh siet als		oftse	voor hem	stonden,
	AP1	[	]	ofse	[		]
	AU3					Ps. 90.4.
	AP3	[geen marginalia]

843	AU1	En dat geschieden		sal	als waer het nu geschiet.
	AP2	[	]	sal,	[	]

844	AU1	Bij die		voorsichticheid	en steil ick 's menschen niet;
		[	]	verrsichticheid	[	]

845	AU1	Maer 's menschen last is, Gods		vollmaecktheit		naer		te trachten,
		[	]	vollmaecktheid		[			]
	AP1	[	]	volmaecktheid		[			]
	AU3						Math. 5.48.
	AP3						Math. 5.48.
	KA	[			]	na		[	]

846	AU1	En		diese meest	betracht is minder te		verachten
	AP1	[	]	die se meer	[			]
	KB	[				]	verachten,

847	AU1	Dan diese meest versuijmt: laest sagh mij alle		man,
	AP1	[	]	mann,
	AP2	[	]	man,

848

AU1

Nu sien ick met gemack die mij niet sien en kan.

849	AU1	Is 't hoogh genoegh gepocht, is	't	less	genoegh gesogen
		[	]	Less	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]

850	AU1	Uijt ongesienen bouw? neen,		'tis	in mijn vermogen
	AP1	[	]	't is	[	]

851	AU1	Meer wijsheids uijt de planck te trecken dan ick		docht,
		[	]	docht.

852	AU1	Hier staen wij		vanden	aerd gestegen inde Locht:
		[	]	vander	[	]

853	AU1	Lett, vrienden, die met mij tot deser		hoogd	geklommen
	AP1	[	]	hooghd	[	]

854	AU1	Van		bouen	neder siet; hoe		ist'er	toe gekommen,
	AP1	[	]	boven	[	]	is't'er	[	]

855	AU1	Waer	zijn wij door geschroeft?		door steile trappen heen,
		[		]	langs [	]
	AU3		Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.
	AP3	[		]	^1.langs [	]
			1. Confragosa in fastigium dignitatis via est. Sen. 12. ep. 85.

856	AU1	Door engd' en ongemack met		suchten en gesteên;
		[	]	sucht' [ ] door [	]
		[	]	suchten en gesteên;

857	AU1	Dat heeft het klimmen in,			daer moet hij staet op maken,
	AP3	[		]	^2.daer [	]
			2. Generosos animos labor nutrit. - non est viri timere sudorem. Sen. ep. 31. Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacrif. Ab. et Cain. Εὶ δὲ τις ἄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. oOd. 12.

858	AU1	Die van beneden op		aen 'tuijtsien	meent te raken,
	AP1	[	]	aen't uijtsien	[	]

859	AU1	Aen 'taensien,			seid ick best.	Den tragen beurt het niet,
		[		]	eigentlick:	[	]
	AP1	Aen't aensien			[		]
	AU3		Generosos aios labor nutrit. - n est viri, timere sudorem. Sen. ep. 31. Θνητῷ δὲ οὐδενὶ κτῆσιν ἀγαθῶν ἡ ϕύσις δεδώϱηται. Phil. de sacr. Ab. et ~~Cai~~ Cain. Εὶ δὲ τις ὄλβος ἐν ἀνθϱώποισιν, ἄνευ καμάτου οὐ ϕαίνεται. Pind. od. 12.
	AP3	[citaten bij r. 857]

860	AU1	Die met den arm		in 't	kruijs staet		opwaert	aen en		siet;
	AP1	[	]	in't	[	]	opwaerts	[	]	siet.

861	AU1	Daer staet wat sweetens		toe;	en		w[xxx]elen	hoort bij wenschen,
	AP1	[	]	toe.	[	]	woelen	[	]

862	AU1	En bij gewill geweld:		daer neffens, wij zijn menschen,
		[	]	maer daer ~~bij~~ bij zijn wij menschen,

863	AU1	En konnen niet als		gaen,	het vliegen is quaed spel
	AP1	[	]	gaen;	[	]

864	AU1	En met den hals		betaelt;	dat weet de		Zee-mann	wel;
		[				]	~~schipper~~
							Schipper	[	]
	AP1	[	]	betaelt,	[				]
	AP2	[	]	betaelt:	[				]

865	AU1	Die		trouwt op hand en voet, sijn menschelick		vertrouwen,
		[	]	besight ~~hand~~ [			]
	KA	[			]	verrrouwen,
	KB	[			]	vertrouwen,

866	AU1	En klautert in de		marsch	bij takels en bij touwen.
	AP1	[	]	Marsch	[	]

867

AU1

Bij trappen zijn wij hier geklautert, en dat's recht:

868	AU1	Wel hem	die sijn bedrijf bij		trappen-op	verrecht,
	AP1	[		]	trappen op	[	]
	EP	Wel-hem	[				]
	KA	Wel hem	[				]

869

AU1

Bij soete trappen, bij niet all te wijde schreden,

870	AU1	En		eindight			inde		Marsch	sijn steigeren met reden,
		[	]	staeckt		all	[				]
	AP1	[						]	marsch	[	]
	AP2	[	]	staeckt,		[		]	marsch,	[	]
	KA	[			]	als	inde		[		]

871	AU1	Niet aende			vlagge-spill,		daer 't hoofd draeijt		eermen 't	weet,
	AP1	[		]	Vlagge-spill,		[	]	eermen't	[	]
	AU3		O quantum caliginis mentibus humanis objicit ~~summa~~ magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.
	AP3	[				]	^3.daer [				]
			3. O quantum caliginis mentibus humanis objicit magna felicitas! Sen. de Breu. c. 14.

872

AU1

En daer niet ijeder een sijn' moeijte wel besteedt.

873	AU1	Half-wegen		is soo veil, dat, konden wij 't bezeffen,
	AP1	Half weghen		[	]
	AU3		Maxima qq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne n. q fortuitò euenit, instabile est: quo altiùs surrexit, vergit proniùs in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
	AP3	^4.Half	[		]
			4. Maxima quaeq bona sollicita sunt, nec ulli fortunae minus quam optimae creditur - Omne enim quod fortuitò euenit instabile est: quo altius surrexit, vergit pronius in occasum. Sen. de Breu. c. 17.
	KA	[ook]	Non tu scis, cum ex alto puteo, sursum ad summum excerendis, Maxumum periculum inde esse, à summo ne rursum cadas? Plaut, Mil. Act. 4. Sc. 4.

874	AU1	Wij souden 't eens soo lief als		papegaeijken	treffen
		[	]	't papegaeijken	[	]
	AP1	[		] Papegaeijken	[	]

875	AU1	Ten einde		van de steng: 'kberoep	mij op de pijn
	AP1	[	]	vande Steng: 'k beroep	[	]

876	AU1	Van die van all te hoogh te		laegh	geuallen	zijn.
	AP1	[	]	leegh	gevallen	[	]
	KA	[	]	laegh	[		]

877	AU1	□ Het Bosch is		uijtgesuft:	God zij gedanckt, seght, Leser;
	AP1	[	]	uijt gesuft:	[	]

878	AU1	De		schrijuer	seght het oock. daer hoeft wel een		geneser
		[				]	Geneser
	AP1	[	]	Schrijver	[			]

879

AU1

Voor uw oogh en mijn' hand; soo zijn sij beij gefoolt.

880	AU1	Heeft ijemand oijt soo lang in sulcken		Woud	gedoolt?
	AP1	[	]	woud	[	]

881	AU1	Maer		'tis	de Naeld haer schuld, haer maken en haer breken,
	AP1	[	]	't is	[	]

882	AU1	En ick hebb		van de naeld		tot de draed	willen		spreken.
		[			]	ten draed toe	[			]
	AP1	[	]	vande Naeld		[		]	spreken:

883	AU1	Naer mij soud 't niemand doen: nu hebb		ick 'tsoo	gedaen,
	AP1	[	]	ick't soo	[	]

884	AU1	Dat ick		naer	mij gehoort sal werden en verstaen.
	KA	[	]	na	[	]

885

AU1

En dits aen

huijs

ten

Deijl;

wie

lust'er

mé naer Leiden?

[inspringen]

AP1

□ [

]

Huijs

[

]

lust 'er

[

]

AP2

[

]

Deil;

[

]

[

]

Dêil;

[

]

886	AU1	Komt, Kijcker,		man	of		vrouw,	ick gae u binnen leiden.
	AP1	[	]	Mann	[	]	Vrouw,	[	]
	AP2	[	]	Man	[				]
	EP	[				]	Vrow,	[	]
	KA	[				]	Vrouw,	[	]

887	AU1	Tot noch toe treden wij in 't		voorburght	van 't groot Hof,
	AP1	[	]	Voorburght	[	]

888	AU1	In	't	neer-hof	van		'tCasteel,	daer volght wel ander		stof,
	AP1	[	]	Neer-hof	[	]	't Casteel;	[			]
	AP2	[							]	stof.

889

AU1

Is 't uijt de maet gestoft? beveelt mij niet te swijgen;

890	AU1	Schoon		opdoen	heeft veel in;		'tis	om u voort te krijgen.
	AP1	[	]	op-doen	[	]	't is	[	]

891	AU1	Waer zijn wij? tuschen Bosch en		Bogaert.		Staet	wat still;
		[	]	Bogaerd.		[			]
		[inspringen]
	AP1	□ [			]	staet	[		]
	AP3							a.a.

892	AU2	Dit's oock mijn		eigendom,	ick doed'er wat ick will;
	AP2	[	]	eigendom;	[	]

893

AU1

En wat ick hebb gewilt en sal u niet vervelen,

894

AU1

En wat ick wilde, zijn twee ~~muren~~ wanden van Abeelen,

895

AU1

Die nu ten Hemel gaen, en proncken met haer' kruijn

896	AU1	(Denckt aen mijn' hondert jaer) tot in het		noorder Duijn.
	AP1	[	]	Noorder duijn.

897

AU1

Wel voeght haer dat gepronck; sij moghen sich beroemen

898	AU1	Als	Schutters van Geboomt, van		Cruijden	en van		Bloemen;
		Voor	[						]
	AP1	[					]	[opengelaten]
	AP2	[		]	Kruijden	[	]	Bloemen;

899	AU1	En, sooder een	van all ten einde		leuens	kom'
	AP1	En sood'er een'	[	]	levens	[	]

900	AU1	Daer sij ten scherme staen,		'tis	maer van		ouderdom.
	AP1	[	]	't is	[			]
	AP2	[				]	ouderdom.

901	AU1	Aen haer en sietmen's geen; en		'tmagh	haer wedervaren
	AP1	[	]	't magh	[	]

902	AU1	Dat een den		loouer-drill	van haer' ongroene bla'ren
	AP1	[	]	loover-drill	[	]

903	AU1	Tot ~~haer~~ minder waerde		duij'[xxx]at's 'thaer	van		haer'		hoofden,
		[						]	hoofd,
	AP1	[	]	duij': maer dat 's 't haer	[					]
	AP2	[				]	haer		[	]

904

AU1

En dat's daer noijt wijs

man

een

[xxx]~~igh~~ man om

[xxx]oofden.

[

]

man

sijn' eer om

rooft.

AP1

[

]

mann

een

mann

[

]

looft.

AP2

[

]

man

[

]

man

[

]

[

]

rooft.

905	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Tgrijs	heet de		Kerck-hof blom;	maer		'theet	soo tegens reden;
	AP1		'T grijs	[	]	Kerckhof-blom;	[	]	't heet	[	]
	AP2		[		]	Kerckhof-blom;	[				]

906	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Tis 'tmerck	van		rijpicheid	van Sinnen en van		zeden.
	AP1		'T is 't merck	[	]	rijpigheid	[	]	Zeden.

907	AU1	Gaet bij		haer lenden	op, dtot		da[xxx]	spitser zijn,
		[	]	d'Abeelen	[				]
	AP1	[	]	d' Abeelen	[	]	daer sij	[	]

908

AU1

Daer is noch

krack

noch kreuck,

no[xxx]d'allerminste

schijn

[

]

schaduwe

noch

[

]

AP1

[

]

krack,

[

]

noch

schaduwe,

[

]

909	AU1		Van buijgen voor		'tgeweld van 't vir[xxx]ighe zuijdwesten,
	AP1		[	]	geweld van't vinnighe Zuijd-westen,

910	AU1	Van 't allervinnigst			Noord met all sijn'		blader-pesten
		Of		van 'tverdelgend	[	]	~~Bogaerd~~-Boomgaerd-pesten.
	AP1	[	]	aevan 't verdelghend	[			]

911

AU1

Abeeltjens,

oud

grijs volck, oud

krijchsvolck

heet ghij

recht;

[

]

seid'

ick

[

]

AP1

[

]

seid

[

]

AP2

[

]

krijghsvolck,

seid'

[

]

[

]

oud,

[

]

912	AU1	Ghij hebt voor ons gestaen		in 't		scherpste		van' tgevecht,
		[			]	heetste		[	]
	AP1	[	]	in't		[	]	van't gevecht,

913	AU1	In 'twoeden			vanden strijd; en Appelen en		Peeren
		Dats 'tkoudste			[			]
	AP1	Dat		't koudste	[	]	Peeren,
		[	]	's 't [					]

914	AU1	Of met uw' wapenen gedeckt, of met uw'		kleeren,
	AP2	[	]	kleeren:

915	AU1	Wel heeft den Hemel u		gerechtelick	geloont,
	EP	[	]	gerechteliek	[	]
	KA	[	]	gerechtelick	[	]

916	AU1	En inden		ouderdom	met		stijue	jeughd		gekroont.
	AP1	[				]	stijve	[	]	gekroont:
	AP2	[	]	ouderdom	[						]

917	AU1	Heel Voorburgh ~~moe~~ heeft ~~mij~~ met mij te deelen		in 't	bedancken,
	AP1	[	]	in't	[	]

918

AU1

Als

'top

uw'

Stammen

siet en als

'tsiet

op uw' rancken:

AP1

[

]

't op

[

]

stammen

[

]

't siet

[

]

919	AU1	Het siet u niet alleen voor Voorburghs		voorburgh aen;
		[	]	voor-burgh aen,
	AP1	[	]	voorburg aen;

920	AU1	Maer		voorde	cierlickheid daer		'tschier	om werdt		begaen,
		[							]	begaen:
	AP1	[	]	voor de	[	]	't schier	[	]	gedaen:
		[							]	begaen:

921	AU1	Dat weet de		vreemdeling,	de wandelaer van buijten,
	AP1	[	]	Vreemdeling,	[	]

922	AU1	Dien		sulcke'n	Galerij doet gissen en besluijten
	AP1	[	]	sulck'en	[	]

923	AU1	Wat van uw binnen is, daer		'tbuijten	staet en lacht,
	AP1	[	]	't buijten	[	]

924	AU1	Met		sulcke'n		trotse	vreughd, met		sulcke'n	soeten pracht.
		[			]	trotsen	[				]
	EP	[	]	sulck'en		[		]	sulck'en	[	]

925	AU1	Danckt mij toe,		vreemdeling,		die	t' uwer gunst genegen,
		[			]	die,	[	]
	AP1	[	]	Vreemdelingh,		[		]

926	AU1	Noch schooner hebb gemaeckt den schoonsten wegh g der		weghen.
	AP1	[	]	weghen:

927	AU1	'Tis	maer half prijsens waerd, sich		seluen	te versien;
	AP1	'T is	[	]	selven	[	]

928	AU1	Heel is hij 't, die		wat doet	dat voor	't Gemeene dien.
		[	]	betracht	[			]
	AP1	[				]	gemeene dien'.

929	AU1	Is	'tvoorbeeld	nutt en goed; volght, Boeren, en		volght	buren,
	AP1	[]	'tvoorbeeld	[				]
	AU2	[			]	volght,	[	]
	AP2	[			]	volght	[	]

930

AU1

Wij sullen Honslaerdijck verbijsteren en Buren,

931

AU1

diese

t'samen

will

besoecken

sal

voortaen

[

]

heeft

[

]

AP1

En,

[

]

t' samen

[

]

besoecken,

[

]

932	AU1	Niet verder	als		den wegh van				voorburgh	te begaen.
		Geen' straten	[	]	de		straet naer		[		]
	AP1	[				]	Straet [	]	voorburgh	[	]
		[						]	Voorburgh	[	]

933	AU1	Aensienelicke straet van Stads-gelijcke		huijsen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Huijsen,

934

AU1

Is't dat ick Hofwijck magh van lid tot lid ontpluijsen,

935	AU1	Gunt mij den		eigendom		van 't	eerst in uw getal,
	AP1	[			]	van't	[	]
	AP2	[	]	eigendom		[		]

936	AU1	LEn lijdt dat ick het noem mijn		Tuijnhuijs		en mijn' Stall.
	AP1	[	]	Tuijn-huijs		[	]
	KB				s.

937	AU1		Mijn		Cruijdhof	hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,
			[	]	Kruijdhof	[		]
	AP1	α	Een' houten warme Doos, met plancken wel bestaeckt, Die Confituren berght aen't Sonne-vier gemaeckt.
		β	Mijn		Kruijdhof hoort'er toe, en, hebb ick wel gekosen,
	AP3						s.
	KB		[marg. bij r. 936]

938	AU1		Het is mijn Persen-perck, mijn		queek	van		Abricosen.
			[	]	Queek	[	]	Abricosen:

939	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Een' houten warme doos, met plancken wel bestaeckt,

940

AU1

[ontbreekt]

Die

Confituren

houdt

met

Sonne-vier

gemaeckt.

[

]

berght

aen 't

[

]

[

]

aen't

Sonnevier

[

]

[

]

Sonne-vier

[

]

[

]

Sonnevier

[

]

[

]

Suycker-wercken

[

]

941	AU1	'Twaer veiler niet			gemeldt,	soo dicht aen twee drij weghen:
		[inspringen]
	AP1	□ 'T waer [		]	gemelt,	[	]
	AU3		Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua n jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.
	AP3	^1.□ 'T [					]
			^1. Sic vero inuidiam effugeris, si bona tua non jactaueris, si scieris in sinu gaudere. Sen. ep. 105.

942	AU1	Maer	daer de		heiningh	klapt, hadd ick vergeefs geswegen.
	AP1	[		]	Heiningh	[	]
	AU2	Maer,	[				]

943

AU1

Nacht-pluckers, weest mijn' moeijt genadigh en mijn' kost:

944	AU1	Hadd	ick u hier		ontsien	'twerck waer noch onbegost.
	AP1	Had	[				]
	AP2	Hadd	[	]	ontsien,	[	]

945

AU1

Ontsiet u voor den lust van weinigh' soete beten

946

AU1

Voor

Dieuen

uijt te

gaen

in uw

hert te heeten.

[

]

't in uw

[

]

AP1

[

]

Dieven

[

]

AP2

[

]

gaen,

[

]

947	AU1	Ghij lett op d' eerste meest, ick op de tweede		straf,
	AP2	[	]	straff,

948	AU1	En, krijght ghij d' ander toe, soo denckt, dat		komter		af.
	AP1	[	]	komt'er		af.
	AP2	[			]	af;

949	AU1	Wij hadden wijsselick na Groot-moer om		gekeken
	AP1	[	]	gekeken,

950	AU1	En aen verboden vrucht noch		mond	noch mond		gesteken.
		[	]	hand	[			]
	KA	[				]	gesteken,

951	AU1	Maer		'tis	om niet gepreeckt, de boosheid is		in 't	bloed;
	AP1	[	]	't is	[	]	in't	[	]
	AP2	[inspringen]

952	AU1	Verbiedt	het quaed te doen,		'tis	daerom		datmen't		doet.
		[							]	doet,
	AP1	Verbiet	[	]	't is	[	]	dat men't		[	]

953	AU1	En dreigen werdt		bevel:	Ick		wild'er	niet om pruijlen;
		[				]	magh'er	[	]
	AP1	[	]	bevell:	[				]

954	AU1	Staet bouwen aenden wegh ter		schimp	van alle muijlen,
		[	]	keur	[	]

955	AU1	En aller			tongen	schimp, die aen de			wegen b	plantt
	AP1	[		]	tonghen	[		]	weghen	[	]
	AU3		Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.
	AP3	[					] ^2. die [				]
			2. Ἐν ταῖς ὁδοῖς πλεῖστοι ἀδικοῦνται. Socr. ap. Xenoph. 2. memorab.

956

AU1

En komt niet minders toe van allerhanden tand.

957	AU1	N □ Nu, Wandelaer, komt		in, 'tsal't	Hof van Hofwijck		gelden.
	AP1	[	]	in; 't sal 't	[	]	gelden:

958

AU1

Versiet u van geduld; ick sal het minste melden,

959	AU1	En swijgen niet		van 'tmeest:	daer moet de		kijcker aen;
	AP1	[	]	van't meest:	[	]	Kijcker an aen;

960	AU1	Daer		werd	noijt planter moed' op eigen grond		gegaen.
	AP1	[	]	werdt	[			]
	AP2	[				]	gegaen,

961	AU1	Van		eigen	grond gepraett, van eigen grond		gepreuelt:
	AP1	[	]	eighen	[	]	geprevelt;

962	AU1	Als 't	regent dat het plast, soo dunckt hem dat het		neuelt,
	AP1	Als't	[	]	nevelt,

963	AU1	Als		'tneueld	is 't soet weer, als 't stormt, en		is 't	maer koel,
		[	]	'tneuelt,	[				]
	AP1	[	]	't nevelt,	[	]	is't	[	]

964	AU1	En	dien		die lust		vervoert	en weet van geen		geuoel.
		En,	[			]	vervoert,	[			]
	AP1	[							]	gevoel.
	KA	[		]	de lust		[				]

965	AU1	□ Voor d' eerste		quelling,	hoort drij		woorden	eens voor allen;
	AP1	[	]	quellingh,	[				]
	AP2	[				]	woorden,	[	]

966	AU1	'Twaer	meerder quelling staegh		op 'tselue	platt te		vallen,
	AP1	'T waer	[	]	op't selve	[	]	vallen.
	AP2	[					]	vallen;

967

AU1

En staegh te seggen, staegh te hooren, voor of na,

968	AU1	Dit's dus		in		'toost	geschickt,		in 'tWest	de wederga.
		[			]	'tOost	[				]
	AP1	[	]	in't Oost			[	]	in't West	[	]

969	AU1	Daer is			een'	middel-lijn, die Hofwijck scheidt in deelen,
	AP1	[		]	een	[	]
	AU3		Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. -Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.
	AP3	^3.Daer		[			]
			3. Τὸ ταττόμενον δεῖ ποιεῖν τὸν σόϕϱωνα μάλιστα πάντων. Aristoph. in Concion. Ἡ τάξις σαϕῶς Σοϕὸν μὲν ἁπανταχοῦ ἐστι, κᾄν πάσῃ τέχνῃ. Sosip. ap. Athen. lib. 9.

970	AU1	Daer van de slincker van de rechter niet en		scheelen:
		[	]	schelen:

971

AU1

Een'

oost'

een'

wester

poort, een'

oost'

een'

wester laen,

AP1

[

]

Oost'

[

]

Wester

[

]

Oost'

[

]

Westerlaen,

[

]

Oost,

[

]

972	AU1	Een Eiland		oost,	een		west,	in beij gelijcke pa'en;
	AP1	[	]	Oost,	[				]
		[				]	West,	[	]

973	AU1	Een Boomgaerd midden in, een		Plein,	een		Huijs,	een		Vijuer,
	AP1	[	]	Pleijn,	[	]	Huijs	[	]	Vijver,
	EP	[				]	Huijs,	[			]

974	AU1	Ten Zuijden		opde	Vliet een		sopen		Tijd-verdrijuer.
		[				]	open		[		]
	AP1	[	]	op de	[			]	Tijd-verdrijver.
	AP3									y.

975	AU1	Dit		tsamen	(kost het zijn)		in 't	Goud-gewicht geleght,
	AP1	[	]	t' samen	[	]	in't	[	]

976	AU1	Soo stond de Tong		in 't	huijs, en beij de		schalen	recht.
	AP1	[	]	in't	[	]	Schalen	[	]

977	AU1	Wie die verdeeling laeckt, veracht voor eerst sijn		seluen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	selven,

978

AU1

'tschoonste dat

God schiep.

Eer ick ~~begon~~ bestond te

deluen,

AP1

[

]

't schoonste dat schiep.

[

]

delven,

[

]

God schiep.

[

]

AU3

Corpus hois pstantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat? Ambr. lib. 6. Hexaem. Corporis noi partes, totaq figura et forma, quam apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.

AP3

^1.En

[

]

1. Corpus hominis praestantius caeteris decore et gratiâ esse quis abnuat. Amb. lib. 6. hexaem. Corporis nostri partes, totaq figura et forma, quàm apta ad naturam sit, apparet. Cic. V. de fin.

979

AU1

Nam ick des Wijsen less tot richtsnoer van mijn doen;

980	AU1	'K besagh mijn		seluen;	meer en hadd ick niet van doen.
	AP1	[	]	selven.	[		]
	AP2	[				] heeft niemand [	]

981

AU1

Twee

tochten

voor

den reuck,

twee voor

'tGeruijck,

twee Ooren,

[

]

vensters

[

]

'tGesicht,

[

]

den Reuck,

[

]

[

]

vensteren

[

]

'tsien,

[

]

[

]

vensters

[

]

'tGesicht,

[

]

AP1

[

]

Vensters voor 't gesicht,

[

]

[

]

Gesicht,

[

]

982	AU1		Twee Schouderen		in 't	kruijs, twee Heupen daer sij hooren,
	AP1		[	]	in't	[	]

983

AU1

Een'

Dij

van

wederzijds,

een' Knie, een Been, een

Voet,

[

]

Voet:

AP1

[

]

Dije

[

]

Voet;

[

]

weder zijds,

[

]

984	AU1		Is, seid	ick, dat Gods werck, soo		is 't	volkomen goed,
	AP1		Is, seid'	[	]	is't	[	]

985	AU1	α	En, waer ick henen sagh,		't 'kwist	geen		patroon	te soecken
		β	[	]	ick wist	[	]	wett	[	]

986

AU1

Dat bij

dat

gelden

moght:

wegh, riep ick,

scheeue

hoecken,

Die bij

dees

[

]

AP1

[

]

dees'

[

]

mocht:

[

]

scheve

[

]

AP2

[

]

scheeve

[

]

987	AU1	En		~~ong~~ oneenpaericheid,	en ongeregelt scheel,
	AP1	[	]	oneenparicheit,	[	]
	AP2	[	]	oneenparicheid,	[	]

988

AU1

Dat

niemant

vermaeckt

dan die sijn'

neus,

sijn'

keel,

[

]

niemand

[

]

AP1

[

]

vermaeckt,

[

]

Neus,

[

]

Keel,

989

AU1

Sijn

~~buijck en~~

mond,

sijn'

buijck, sijn

beste goed, kan lijden

[

]

sijn'

kinn,

sijn'

buijck,

sijn alle dingh, kan lijden

[

]

kin,

[

]

AP1

Sijn' Mond,

[

]

Kinn,

[

]

Buijck,

[

]

AP2

[

]

Kin,

[

]

990	AU1	Verr vande		middel-lijn		slim	uijt gestelt ter zijden.
		[			]	slim	[	]
	AP1	[	]	Middel-lijn		slimm	[	]
	AP2	[			]	slim	[	]

991	AU1	En	als ick		ouersloegh	waer sulcken stell op trock,
		En,	[				]
	AP1	[		]	oversloegh	[	]

992	AU1	Soo viel ick op		'tonraet	van een' Japonschen		Rock.
		[	]	't on-eens	[			]
	AP1	[				]	Rock,
	KA	[	]	oneens	[			]

993	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Op		'tonbegrijpelick van die			verwerdde plecken,
	AP1		[	]	't onbegrijpelick		vandie	[	]
	KA		[			]	van die	[	]

994	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die		'tkleedsel	voor		cieraet	en mij voor onlust strecken.
	AP1		[	]	't kleedsel	[				]
	KB		[				]	çieraet,	[	]

995	AU1	En	als ick bij		geuall	door sulcke paden trad,
		En,	[				]
	AP1	[		]	gevall	[	]

996	AU1	Soo docht mij,		'twas	om		'tjock	gedobbelt of		om 'twat,
	AP1	[	]	't was	[	]	't jock	[	]	om't wat,

997	AU1	Waer dese boom sou staen, waer die		wegh	sou belenden;
		[	]	steegh	[	]

998	AU1	Ick wierd'er koortsigh af, en		daer	ick quam te		wendelen
		[	]	waer	[	]	wenden,

999	AU1	Soo	draeijde mij het		hooft,	gelijck des planters dé
		Daer	[	]	hoofd,	[	]

1000	AU1	Die alles onverhoeds gedraeijt hadd uijt sijn'		sté:
	AP1	[	]	sté.

1001	AU1	Verplanters	van oud werck kost		i	genadigh		dulden;
		Verlappers	[						]
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	ick	[	]	dulden:

1002

AU1

Maer

snijders

van niew'

stoff

ick niet t' ontschulden.

AP1

[

]

Snijders

[

]

stof

[

]

sagh

[

]

1003	AU1	Mijn		laken	was geheel, en ick			n	schele geck,
	AP1	[	]	Laken	[	]	een		[	]

1004	AU1	Soo ick 't versnipperde met een		verwerdt		besteck.
		[	]		suft	[	]
		[	]	versuft		[	]

1005	AU1	Recht-zijdigh ongemack en vond ick niet		prijs-waerdigh;
	EP	[	]	prijswaerdigh;

1006	AU1	Maer	waer het		mogelick	'tgemackelick en 't aerdigh
		Maer,	[				]
	AP1	[		]	moghelick	't gemackelick en 't aerdigh
	AP2	[		]	moghelick,	[		]

1007	AU1	'Tgeschickt' en 'tdienstighe te menghen onder een,
	AP1	'T ge~~***~~schickt' [] 't dienstighe te [	]

1008	AU1	Soo was de		nuttigheid	verhijlickt		aen de re'en.
	AP1	[	]	Nutticheid	[	]	aende reên.

1009

AU1

Dit hijlick sloot ick soo, en noijde Post tot Speelman,

1010	AU1	Die maeckte d'		ondertrouw:	en quam'er wat krackeel van,
	AP2	[	]	ondertrouw;	[	]
	EP	[	]	ondertrow;	[	]
	KA	[	]	ondertrouw;	[	]

1011	AU1	'Twierd	op 't papier		geslist,	en, naer een soet gekijf,
	AP1	'T wierd	[				]
	EP	[		]	geslicht,	[	]

1012	AU1	Vergaderde		'tgemack	en 'tfraeij,	als man en wijf.
	AP1	[	]	't gemack	en 't fraeij,	[	]
	KA	[		] gemack,	[		]

1013

AU1

□ Dat's uijt; en nu niet meer van recht of scheef te melden.

1014	AU1	De		spa	ging		doorde	Zoo van klare		klauer-uelden:
		[							]	klauer-velden,
	AP1	[	]	Spa	[	]	door de	[	]	klaver-velden,

1015	AU1	Daer wel		een koe	drij vier haer' meugh aen bijten mocht:
	AP1	[	]	een' Koe	[	]

1016	AU1	En		'theeft	een' ~~noeste~~ taeijen Boer wat jammerlix gedocht,
	AP1	[	]	't heeft	[	]

1017

AU1

Soo kostelicken stael soo konstelick te scheuren;

1018	AU1	Maer		'twasser	toe gedoemt, het sou en 't most		gebeuren,
	AP1	[	]	't wasser	[	]	gebeuren:

1019	AU1	Waerom		sou 'tbeste	groen het eewigh erfdeel zijn
	AP1	[	]	sou't beste	[	]

1020	AU1	Van		Beesten muijlen,	niet van		menschen,	en niet mijn?
	AP1	[	]	Beesten-muijlen,	[	]	Menschen,	[	]
	EP	[	]	Beesten muylen,	[				]

1021	AU1		Men moet wat		aende	vrucht, wat aende vreughd besteden:
	AP1		[	]	aen de	[	]

1022	AU1		Wij		leuen vande weij	en vande	Ploegh, dat's reden:
	AP1		[	]	leven van de Weij	[ ] van de	[	]

1023	AU1		Maer sonder lijf en		ziel	en is de		mensch	niet heel:
	AP1		[	]	Ziel	[	]	Mensch	[	]

1024	AU1		Is	'tlichaem	dan vernoeght, de Geest verheischt sijn deel,
	AP1		[]	't lichaem	[	]

1025	AU1		En treckt sijn voedsel oock, maer op een		ander	wijse;
			[	]	beter	[	]

1026	AU1	α	En Gras of Coren-werck en streckt hem voor geen		spijse.
		β	[	]	spijse;
	AP1		[	]	Spijse;

1027	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer hoort fijn voeder toe, noch luchter dan de lucht,

1028	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe noem			ick 't	op sijn best?		onnoosele	genucht.
	AP1		[		]	ick't	[	]	onnosele	[	]
	AP2		[					]	onnoosele	[	]
	AU3			Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τἀγαθόν. Athen. l. 12.
	AP3		[					]	^1.onnoosele	[	]
				1. Ἡδονὴ ἀμεταμέλητος τ᾽ ἀγαθόν. Athen. lib. 12.

1029	AU1	α	Verquicking			aest het hert, en daer 't van		s werelds	saken
		β	Dat		voedsel	[				]
	AP1		[	]	Voedsel	[	]	's werelds	[	]

1030	AU1		Gekneust is of gequetst,		daer kan 't	vermaeck vermaken;
			[	]	kan 't maer	[	]

1031	AU1	En die voor sulcke Salv een pottjen		ouerspaert,
		[	]	ouer gaert,
	AP1	[	]	overgaert,

1031

AU1

Heeft wisselick gesorght en wijsselick ~~gesp~~ gespaert.

1033	AU1	Verr van mijn' kinderen zij		'troeckeloos		verquisten,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't roeckeloos		[	]
	AP2	[			]	verquisten:

1034	AU1	'Khadd	beter niet geweest, dan dat sij 't van mij		wisten,
		[		]	wisten:
	AP1	'K hadd	[	]	wisten;

1035	AU1	Maer		matelick gespill	naer Borsen ma grond en macht
	AP1	[	]	nuttelick gespilt	[	]

1036	AU1	En heeft noijt wijse		man	verwesen noch veracht.
	AP1	[	]	mann	[	]
	AP2	[	]	man	[	]

1037	AU1	Vier Sonen heeft mij God,			ick 't vaderland	geschoncken,
	AP1	[		]	in't Vaderland	[	]
	AP2	[		]	en't [		]
	AU3		Gratum est q patriae ciuem populoq dedisti, Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris, Utilis et bellorum et pacis rebus agendis. Plurimum n. intererit, quibus artibus et qbus hunc tu Moribus instituas. Iuu. 14.
	AP3	^1.Vier	[				]
			1. Gratum est quod patriae ciuem populoq dedisti, Si facis ut patriae sit idoneus, utilis agris, Utilis et bellorum et pacis rebus agendis. Plurimum enim intererit, quibus artibus et quibus hunc tu Moribus instituas. Iuuen. 14.
	KA	[ook]	Dedimus, quod famae opponere possis. Iuv.

1038	AU1	En, soo 't een'		vader	voeght, ick derv'er wat		me proncken,
	AP1	[	]	Vader	[	]	mé proncken;

1039	AU1	Mijn' sorgen hebben haer door		wetenschapp		en deughd
	AP1	[	]	wetenschap		[	]
	KA				Exultat gaudio pater justi: qui sapientem genuit, laetabitur in eo. 23. Prov. 24. Ζηλωτός, ὄστις ἠυτύχησεν εἰς τέκνα. Eurip. Or.

1040

AU1

Voorspoedelick geleidt tot door de tweede jeughd,

1041	AU1	En		'tsullen Mannen	zijn als		ick'er	niet sal		wesen,
		[							]	wesen:
	AP1	[	]	't sullen mannen	[	]	ick 'er	[	]	wesen;

1042	AU1	Daer zijn mijn' plichten uijt: God, Vader vande		weesen,
	AP1	[	]	Weesen,

1043	AU1	Beueel	ick haer bestier, met eene Suss daer toe;
	AP1	Beveel	[	]

1044

AU1

Daer bidd ick allen voor, als ick voor allen doe:

1045	AU1	Besteden sij het			klein	dat ick haer naer kan		laten,
	AP1	[		]	kleijn	[	]	laten
	AU3		Felix qui ~~potuit indultis~~ indultis potuit feliciter uti
			Muneribus parcumq modum seruare fruendi. Prud. in Hamartig.
	AP3	^2.Besteden [							]
			2. Felix qui indultis potuit feliciter uti Muneribus, parcumq modum seruare fruendi. Prudent.

1046

AU1

In soeten teer naer neer, in vrolickheid met maten,

1047	AU1	Sij		hebben 't	lijdelick, en die 't ons		gunde	leeft,
	AP1	[	]	hebben't	[	]	gonde,	[	]

1048

AU1

Die niet te leur en stelt dan die hem eerst begeeft.

1049	AU1	□ Noch staen wij voor mijn' Poort		('tis	onbedacht gesproken,
	AP1	[	]	('tis	[	]
	AP3		a.a.
	KA	[geen marginalia]

1050	AU1	Mijn'		Poorten,	most'er staen, of		'twaer	mijn woord gebroken)
	AP1	[	]	Poorten	[	]	't waer	[	]

1051	AU1	Noch staen wij niet		daervoor,	ons' oogen zijnder		in,
		[				]	in:
	AP1	[	]	daer voor,	[			]

1052	AU1	'Tzijn	Heckens,		vreemdeling,	en dat heeft oock		sijn' sin:
	AP1	'T zijn	[	]	Vreemdeling,	[	]	sinn.
	AP2	[					]	sijn' sin;

1053	AU1	'Tis	open deuren-werck;		'tgelaet	van alle		vromen,
	AP1	'T is	[	]	't gelaet	[	]	Vromen,

1054

AU1

Die in haer blancke hert voor geen gesicht en schroomen,

1055

AU1

Voor geen' getuijgheniss van da wat daer werdt gedacht,

1056	AU1	Of in		ontfangheniss	of in		geboort	gebracht;
	AP1	[	]	ontfangheniss,	[	]	gebraoort	[	]

1057	AU1	Want	als de		buijten-stoff		is 't	voeder van haer' rocken,
	AP1	[				]	is't	[	]
	AU2	Want,	[	]	buijten-stoff,		[		]
	AP2	Want	[	]	buijten-stoff		[		]
	KB	Want,	[	]	buyten Stoff,		[		]

1058	AU1	En of	ghij op het		werck	van binnen		opgetrocken,
	AP1	[					]	op getrocken,
	AU2	En, of	[						]
	AP2	[		]	werck,	[			]

1059	AU1	Of op den		wijzer	siet, sij slaen altoos op een:
	AP1	[	]	wijser	[	]

1060	AU1	Maer sulcken		~~uij~~ uer-werck	is, God weet het, niet gemeen:
	AP1	[	]	uerwerck	[	]

1061	AU1	Mij, bidd ick, dat het voor wat		open hertighs	strecke,
	AP1	[	]	openhertighs	[	]

1062

AU1

Dat hier en daer een' Poort gescheurt is tot een hecke,

1063	AU1	En dat het op het hert des		meesters		werd'	gepast.
	AP1	[	]	Meesters		werdt	[	]
	AP2	[			]	werd'	[	]

1064	AU1	Twee		poorten	seggen meer: onthael ick vriend of gast,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Poorten	[	]

1065	AU1	Ten	is niet door een' deur,		'tis	door ~~twee~~ twee open'		deuren;
		[					]	deuren,
	AP1	'Ten	[	]	't is	[	]	deuren:

1066

AU1

Den ruijmen ingangh thoont wat binnen sal gebeuren,

1067

AU1

En dat de vrienden op mijn brood en op mijn' wijn

1068

AU1

Niet half, niet heel, niet eens, maer tweemael welkom zijn.

1069	AU1	Komt ijemand tegens mij het blaedjen om te keeren,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

1070

AU1

En seght, twee Deuren op? daer wilmen ons bij leeren,

1071	AU1	Dat,	als		'top	scheiden komt, twee		lanen	open staen,
	AP1	Dat	[	]	't op	[	]	Lanen	[	]

1072	AU1	En dat ick tweemael heet mijn' gasten henen		gaen;
		[	]	gaen,

1073	AU1	Die eens genoodight zijn: dat will ick niet		ontkennen,
	AP2	[	]	ontkennen;

1074	AU1	Aen		man	of vrouwen kracht	kan ick mij niet gewennen;
	AP1	[	]	Man	of Vrouwen-kracht	[	]
	AP2	[	]	Man	[		]

1075	AU1	D'onheusche		heusigheit,	'tonsinnige	geweld
	AP1	D' onheusche		heusicheit,	't onsinnighe	[	]
	AP2	[	]	heusigheid,	[		]

1076

AU1

Dat op

de soete

rij

van

vriendschap

werdt

mistelt,

[

]

de soete

kerf

[

]

AP1

[

]

de soete

[

]

AP2

[

]

den soeten

[

]

vriendschapp

[

]

misstelt,

[

]

mis-stelt,

1077

AU1

En hebb ick noijt geloôft: maer wel van ouds onthouden,

1078	AU1	Die willen, laten gaen, die niet en willen, houden.
	AU3		Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Homer.
	AP3	^1.Die	[	]
			Χϱὴ ξεῖνον παϱεόντα ϕιλεῖν, ἐθελοντα δὲ πέμπειν. Hom.

1079

AU1

waerd

moet gast-vrij

zijn,

maer oock de gasten

vrij,

AP1

[

]

Waerd

[

]

zijn:

[

]

vrij;

[

]

zijn;

[

]

Siccat inaequales calices conviva solutus Legibus insanis. Hor. 2. Serm. 6.

1080	AU1		En dien ick soo misdoe verhael' het soo op		mij.
	AP1		[	]	mij;

1081

AU1

[ontbreekt]

'tsal

in mij

den

lust van wederkeeren

wecken,

AP1

[

]

't sal

[

]

[

]

wedecken,

AP2

[

]

den

[

]

1082	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer gulde		vrijheid	woont voor komen en		vertrecken
	AP1		[	]	vrijheit	[	]	vertrecken.
	AP2		[	]	vrijheid	[			]

1083	AU1	□ Mijn' Poorten houd ick		soo	verdedight: volght mijn		Laen.
		[	]	wel	[			]
	AP2	[				]	Laen,

1084	AU1		Mijn' lanen wederzijds: die moet ghij oock sien staen,
	AP3			a.b.

1085

AU1

Als armen die mijn' vriend omhelsen en onthalen.

1086

AU1

Doch Armen spreken niet: dees' konnen oock geen' talen:

1087	AU1	Maer d'		ander		menschlickheit,	het Lacchen, is haer' gaef.
		[			]	menschlickheid,	[	]
	AP1	[	]	ander'		[		]

1088	AU1	DVerstaet ghij dat		gelach?	lett op het groene gaef
	AP1	[	]	gelacch?	[	]
	AP2	[	]	gelach?	[	]

1089

AU1

Der Linden, mijn geboomt, en eertijds mijn' ~~Laulieren~~ Laurieren,

1090

AU1

Die haren koelen pracht als wasche Toortsen cieren,

1091

AU1

En denckt,

kort te

zijn (sij

seluer

zijn

niet lang)

AP1

[

]

selver

sijn

[

]

AP2

[

]

zijn

[

]

[

]

(om

[

]

zijn: sij

[

]

1092	AU1	Dat		soo	mijn jonghe fluijt		van 'tvoorhouts	groene gangh,
		[	]	wat	[				]
	AP1	[				]	van't Voorhouts	[	]

1093

AU1

Op niewe noten peep, van dese staet te pijpen;

1094	AU1	En, soo ick mijn vernuft noch eens		bestond	te slijpen,
	AP1	[	]	begstond	[	]

1095	AU1	Dat Hofwijck en		Den	Haegh te		s[xxx]n	souden gaen,
	AP1	[	]	den	[	]	samen	[	]

1096	AU1	Of, waer den Haegh de		Son,	dat		[xxx]wijck	waer de		maen.
	AP1	[	]	Sonn,	[	]	Hofwijck	[	]	Maen.
	AP2	[	]	Son,	[						]

1097	AU1	De Stammen zijn gelijck, de		sc[xxx]uwende kruijnen
	AP1	[	]	schaduwende Kruijnen

1098	AU1	Zijn	hier, soo wel als daer,		~~als~~ [xxx]elijck	begraesde duijnen.
		Staen	[				]
	AP1	[		]	gelijck	[	]

1099	AU1	Hier in gaet Hofwijck		voor,		dat i[xxx] et Haegsche	Pand
		[			]	in 'tsGrauen Haegsche	[	]
	AP1	[	]	voor;		in 't s Gravenhaegsche	[	]

1100

AU1

Niet meer

als

Linden hout

bij

Linden is

geplant,

Is niet

[

]

bij/om

Linden hout

[

]

[

]

bij

[

]

AP1

[

]

Linden-hout

[

]

Linden-hout

[

]

1101	AU1	En dan een' steene buert, daer		mensch	en Peerd en		wagen
	AP1	[	]	Mensch	[	]	Wagen

1102	AU1	De vlugge fluijtertjens den soeten		Haegh	uijt		jagen.
	AP1	[	]	Haeg	[	]	jagen:

1103	AU1	Danck hebb' het vuijl gewoel van Wagen,		mensch	en		Peerd;
		[	]	Mensch	[	]	Peerd:
	AP1	[				]	Peerd;

1104	AU1	Sij		jagen	Hofwijck toe dat Hofwijck meest vereert.
	AP1	[	]	jaghen	[	]

1105	AU1	De Goudvinck is		van 'tminst,	de Kneu, de Spreew, de Lijster,
	AP1	[	]	van't minst,	[	]

1106

AU1

Hier sitt de Nachtegael en gorgelt met sijn' vrijster,

1107

AU1

De Koeckoek slaet de maet, en roemt van sijn bedrijf,

1108

AU1

In volle vrijheid, want de Land-heer heeft geen wijf:

1109	AU1	In Sté en doet hij niet dan Mans en		vrouwen	tergen,
	AP1	[	]	Vrouwen	[	]

1110	AU1	En menigh		lacht'er	om		die sijn haer staet	te bergen.
		[				]	diens haeren staen	[	]
	AP1	[	]	laccht'er	[				]

1111	AU1	Hier danst dat ~~vlu~~ vrije volck van d' een' op d'		ander'	tack,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	ander	[	]

1112	AU1	En, is't de		linden	moe, het kiest een ander		dack
	AP1	[	]	Linden	[	]	dack,

1113	AU1	Een dack van		Elsen		tack	reis-mantel		mijner	Linden,
		[			]	loof	[	]	van die	[	]
	AP1	[	]	Elsen-loof,			[				]

1114	AU1	Dies'	in haer' eerste		jeughd		beschermden voorde	winden,
	AP1	Die s'	[	]	Jeughd		beschermde voor de	[	]
	AP2	[				]	beschermden [		]

1115

AU1

Beschutt'en

voor

noordoost,

beschermden

voor

noordwest,

[

]

Noordoost,

behoedden

[

]

Noordwest,

AP1

Beschutte

[

]

Noord-Oost,

[opengelaten]

[

]

Noord-west,

AP2

Beschutten

[

]

behoedden

[

]

1116	AU1	En doen noch dagelix		daertoe	haer niewe best.
	AP1	[	]	daer toe	[	]

1117	AU1	Heilsamen		Elsen tack,	wie soud' u konnen derven?
	AP2	[inspringen]
	KA	[	]	Elsen rack,	[	]

1118	AU1	Ghij doet ons vreughd en baet in		leuen	en in		steruen;
	AP1	[	]	leven	[	]	sterven;

1119	AU1	Uw		leuen	streckt voor muer, met een, en voor		tapijt.
	AP1	[	]	leven	[	]	tapijt:

1120

AU1

Ghij houdt ons'

paden

warm

koel

naer

eisch van tijd.

leuen

houdt

ons

[

]

[

]

geeft

[

]

warmt

koelte

[

]

den

tijd.

AP1

[

]

leven

[

]

AP2

[

]

koelte,

[

]

tijd,

[

]

warmt,

[

]

1121

AU1

~~Uw do~~ En altijd ~~sti~~ louwe warmt en altijd still verkoelen;

1122	AU1	Uw	doode beenderen verquicken ons		geuoelen,
	AP1	Uw'	[	]	gevoelen,

1123	AU1	Als 't ijs		en		sneew		verdooft:	het is een meerder goed,
	AP1	[			]	Sneew		[		]
	KA	[	]	on		[	]	verdooft,	[	]
	KB	[	]	en		[				]

1124	AU1	Gestoruen	goed te		doen	dan menigh mensche doet.
	AP1	Gestorven,	[				]
	KA	[		]	doen,	[	]

1125	AU1	Maer branden is te wreed voor sulcken dienst van		leuen;
	AP1	[	]	leven,
	AP2	[	]	leven:

1126	AU1	Daer is		een'	minder pijn, die u niew		leuen genen
	AP1	[	]	een	[	]	leven geven
	EP	[	]	een'	[			]

1127	AU1		Of'toude	lengen kan: ghij leent uw'		lieuen	romp,
	AP1		Of't oude	[	]	lieven	[	]

1128

AU1

~~Tot schip en goeds~~

Daer

schip

en goed aen

hangt,

tot booren van

een

pomp,

AP1

[

]

Schip

[

]

hanght,

[

]

een'

[

]

1129	AU1	~~Tot booren van een~~
		Van kokers onder aerd, daer wateren door		sluijsen
	AP1	[	]	sluijsen,

1130	AU1		Spijt Roomens		metsel-werck,	en		brussels	loode buijsen,
		α	[				]	Brussels	[	]
	AP1		[	]	Metsel-werck,	[				]

1131	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer		klinckaert,	en Arduijn en Coper moet vergaen,
	AP1		[	]	Klinckaert,	[	]

1132	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer stadigh lappen		en weer	niew verboeten aen,
			[	]	is en	[	]

1133

AU1

En daer herleeft

koelt,

en daer

onsterft

steruen,

Daer

ouerleeft

[

]

lijf,

[

]

AP1

[

]

overleeft

[

]

ontsterft

[

]

sterven,

1134	AU1		En daer gerieft ghij kind, kinds kinderen en		eruen,
	AP1		[	]	erven,

1135	AU1		In 'twater	stond uw' wiegh, uw'		Doodkist	light		in 't	vocht;
	AP1		In't water	[	]	Dood-kist	[	]	in't	[	]

1136

AU1

Er Daer duijckt ghij, en ontgaet de schenniss van de locht.

1137	AU1	Onsterffelicker lof verdienen noch uw'		stouen,
	AP1	[eerst overgeslagen]
		[	]	stoven,

1138	AU1	Onsterffelicker		pen	dan dese		magh se louen,
	AP1	[	]	penn	[	]	maghse loven;
	AP2	[	]	pen	[			]

1139	AU1	Mijn' uijtspraeck schiet te kort, wanneer ick		ouerslae,
	AP1	[	]	overslae,

1140	AU1	Wat winst is		bij	verlies, wat voordeel is		bij		scha,
		[	]	door	[	]	door		[	]
	AP2	[						]	scha.

1141	AU1	D' ondanckbaer eiEickenstam en laet sich maer eens		houwen,
	AP2	[	]	houwen;

1142	AU1	Uw	kan ick hondert mael behouwen en behouwen.
		U	[	]

1143	AU1	Behouwen? dat's niet		all.	ghij		leuert	goed voor quaed,
	AP1	[				]	levert	[	]
	KA	[	]	al,	[				]

1144	AU1	Ghij		voedt	die u		verdoet,	ghij segent die u slaet,
	AP1	[	]	voet	[	]	verdoed,	[	]
		[	]	voedt	[	]	verdoet,	[	]

1145	AU1	En	die ~~den lu~~ de vreughd will sien van dickwils niewe		telgen
	AP2	En,	[	]	telgen,

1146	AU1	En		neemt	niet als de moeijt van wreed zijn en		verdelgen.
		[	]	neem	[			]
	AP2	[				]	verdelgen;

1147	AU1	'Tonthoofden	geeft de winst: waer is dat noch gehoort?
	AP1	'T onthoofden	[	]

1148

AU1

Meer kinders dienen mij, hoe ick meer ouders moord.

1149	AU1	□ De		muer	van mijn Voorhout, of van mijn' twee		voorhouten,
		[	]	wand	[			]
	AP1	[				]	Voorhouten,

1150	AU1	Zijn tamelick voldaen:	maer u verveelt mijn		kouten,
		~~Zijn noch~~
		Is noch maer half voldaen:	[			]
	AP1	[		]	ko[xxx]uten,

1151	AU1	Niewsgierigh	wandelaer: soo swijgh ick van het groen
	AP1	Niews-gierigh	[	]

1152

AU1

Van Haegh en Meijen-Boeck, die hier de plichten doen

1153	AU1	Van		wallen	hoogh en dicht, van vriendelicke muren,
	AP1	[	]	Wallen	[	]

1154

AU1

Die mij het vrij gesicht bepalen van mijn' buren,

1155	AU1	Die		maertje knelis	oogh onthouden uijt mijn		Grond,
		[				]	grond,
	AP1	[	]	Maertje Knelis	[			]

1156	AU1	Als		off daer	tuschen ons een' steenen		heining	stond.
		[	]	off'er	[				]
	AP1	[				]	heiningh	[	]

1157

AU1

Verganckelicke kalck en kon mij maer bevrijden;

1158	AU1	Dit eewighe kan		beij;	~~ver~~ bevrijden en		verblijden;
		[				]	verblijden.
	AP1	[	]	beij,	[	]	verblijden:

1159	AU1	In een woord segh ick 't all;		'tis 'toorbaerlijxte	schutt,
	AP1	[	]	't is 't oorbaerlickste	[	]

1160

AU1

Dat schoon en dienstigh is, en aengenaem en nutt.

1161	AU1	□ Nu rechts of		slinx gewent:	of quellen u de		bochten
	AP1	[	]	slinghs gewent;	[	]	Bochten

1162

AU1

Die dese wereld laeckt en d' oude tijden sochten?

1163	AU1	Leght beider redenen in d' een' en d' ander'		schael;
	AP1	[	]	Schael;

1164	AU1	Wij hebben veel gelijx, maer min als		altemael,
	AP1	[	]	altemael;
	AP2	[	]	altemael.

1165

AU1

Een' langhe rij Voorhouts te samen te sien krimpen

1166	AU1	En sluijten tot een		punt	gelijck		des	Backers timpen,
	KA	[	]	punt,	[	]	de	[	]

1167	AU1	Verheught des		kijckers	oogh		all	waer het noch soo		dom,
		[				]	al	[			]
	AP1	[	]	Kijckers	[				]	domm,
	AP2	[							]	dom,

1168	AU1	En in de red'lickheid gaet alle recht voor		krom:
	AP1	[	]	kromm:
	AP2	[	]	krom:

1169	AU1	Maer	'tkrom		heeft oock sijn' deughd; en		'tbuijghen vande	Steghen,
	AP1	Maer	't	kromm	[	]	't buijgen van de	[	]
	AP2	[	]	krom	[				]
		[	]	krom	[				]

1170	AU1	Ontwalght den		wandelaer	van all te langhe		wegen:
	AP1	[	]	Wandelaer	[	]	wegen;

1171	AU1	Of, zijn se wat te kort,		het	kromte maecktse		lang,
		[	]	de	[			]
	AP1	[				]	langh,

1172	AU1	En, soo de plaets gebreeckt, de konst is		in 't	verlang.
	AP1	[	]	in't	[	]

1173

AU1

Het een is prijsens waerd, het ander niet te laken;

1174	AU1	Elck een voldoet sijn' smaeck, elck een versnipt sijn		laken,
	AP1	[	]	laken

1175	AU1	Naer		eighen	welgevall: eens		was 't	een spitsche schoen,
	AP1	[	]	eigen	[	]	was't	[	]
	AU3			Sic voluenda aetas comutat tempora rerum. q fuit in pretio, fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et e contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum laudibus et miro est mortales inter honore.
	AP3	[				] ^1.eens [			]
				1. Sic voluenda aetas commutat tempora rerum. quod fuit in pretio fit nullo deniq honore: Porrò aliud succedit, et è contemptibus exit, Inq dies magis appetitur, floretq repertum Laudibus et miro est mortales inter honore.
	KA	[toegev.] Lucr.

1176	AU1	Nu ~~kon~~ kan een' platte leest, en anders		geen	voldoen.
	AP1	[	]	geen,	[	]

1177	AU1	Eens was de broeck soo		small	als mag're menschen		dijen,
	AP1	[	]	small,	[	]	Dijen,

1178

AU1

zij 't

soo

goed

als

'twill,

de mode

wil't

niet lijen;

AP1

[

]

zij 't

[

]

goet

[

]

't will,

[

]

wil 't

[

]

1179	AU1	En		'tzij	dan		spits	of rond, of lang, of ruijm, of small,
	AP1	[	]	't zij	[	]	spits,	[	]

1180	AU1	Elck weet sijn'		reden	voor sijn kostelicke		mall:
		[	]	verwe	[	]	Mall:

1181

AU1

De grill rolt als de Tijd: will ijemand Rechter wesen,

1182	AU1	Het		vonniss,	ben ick wijs, en salmen hier niet		lesen.
	AP1	[	]	vonnis	[	]	lesen:
	AP2	[	]	vonniss,	[			]

1183	AU1	'Tzijn	smaken; en die staen den vrijen mensche vrij:
	AP1	'T zijn	[	]

1184	AU1	Laet niemand oordeelen van 's		naesten	leckernij:
	AP1	[	]	[open]	[	]
	AP2	[	]	naesten	[	]

1185

AU1

De rechte dreef is recht, de kromm' heeft oock haer voordeel:

1186	AU1	Dus	doen, soo laten doen, is		'tveiligst	in mijn		oordeel.
		Sus	[						]
	AP1	[		]	't veilighst	[			]
	AP2	[					]	oordeel;
	KB	[			] veilighst,	[			]

1187	AU1	En die den minsten haet soeckt		inde	meeste		rust
	AP1	[	]	in de	[	]	rust,

1188	AU1	Vergunn'		een	ijeder een sijn' onbesproken lust.
		[	]	aen	[	]

1189	AU1	□ In		'tpraten	vind ick ons		[xxx]	hoeckjen om gekropen.
	AP1	[	]	't praten	[	]	het	[		]
	AP3								b c.

1190	AU1	Die naer 't Lang Achterom het		korte	door will loopen,
		[	]	Korte	[	]

1191	AU1	Is niet verr		vande		merck [xxx]	soo gaet het hier		in 'tgroen.
		[			]	Merck[xxx]	[			]
	AP1	[	]	van de Merckt:			[	]	in't groen.

1192	AU1	Maer die gelijckeniss en		ka[xxx]	mij niet		voldoen
	AP1	[	]	kan	[	]	voldoen:

1193	AU1	De Boomen passen best tot		[xxx]oorbeeld	van de Boomen.
	AP1	[	]	voorbeeld	[	]
	KA	[	]	voordeel	[	]
	KB	[	]	voorbeeld	[	]

1194	AU1	Denckt dat wij		'tschoon	Voorhout ten einde zijn gekomen:
	AP1	[	]	't schoon	[	]

1195	AU1	Nu volght de Kneuterdijck, en strax de Plaets		daeraen:
	AP1	[	]	daer aen:

1196	AU1	Daer hebb		ick 't. Haghenaer,	en treckt het u niet aen;
	AP1	[	]	ick't. Hagenaer,	[	]

1197	AU1	Noch stoff ick om den prijs: Ghij		leuert	niet als Linden
	AP1	[	]	levert	[	]

1198	AU1	Naer	Linden op de rij: hier is wat niews te vinden,
	KA	Na	[	]

1199	AU1	In 'tniewe	Pad niew Blad;		veranderingh	verheught,
	AP1	In't niewe	[	]	Veranderingh	[	]

1200	AU1	En all dat		sterfflick	is kan walgen aen		een'	vreughd
	AP1	[	]	sterff'lick	[	]	de	[	]

1201	AU1	Die		euen-stadigh		is.		De vriendelixte toonen
	AP1	[	]	evenstadigh		[			]
	AU3				Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἠ δὲ ποικιλία τεϱπνόν. Plut. de lib. ed.
	AP3	[					]	^1.De [	]
					1. Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι[-ν] πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἡ δὲ ποικιλία. Plut. de lib. ed.
	EP	[ook]			Similitudo satietatis mater est in omnibus. Cic. de Inv.

1202	AU1	Vervelen op den duer: het oor **rust op		'tverschoonen,
	AP1	[	]	't verschoonen,

1203	AU1	En alle		spier	begeeft		die	niet verpoost en werdt;
		[	]	lid	[	]	dat	[	]

1204	AU1	Veel soets vergalt sich, jae lang kittelen wordt smert.
	AU3		Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.
	AP3	^2.Veel	[	]
			2. Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τό πλέον ἐστὶ χολὴ. Anthol. 1.

1205	AU1	Noch is		ons	oogh het		viest	en keurigst aller leden;
	AP1	[	]	om	[	]	viest,	[	]
		[	]	ons	[				]

1206	AU1	'Twill	wisselen,		of 't	kreunt;		ja	van bevallickheden;
	AP1	'T will	[	]	of't	[	]	jae	[	]

1207	AU1	En die de reden soeckt van sijn'		beweeghlickheit
		[	]	beweeghlickheid
	AP1	[	]	beweeghlickheid,

1208	AU1	Sal vinden datse daer en		nauwlix	elders leit.
	AP1	[	]	naulix	[	]

1209	AU1	De niew'		bevallickheid		daer 't	hier mé staet te		vleijen
		[inspringen]
	AP1	□ [			]	daer't	[			]
	KA	[						]	vleijen,
	KB	[	]	bevallickheit,		[					]

1210	AU1	Is 'tlieue ~~smaller~~ loouer-groen		van		Suijuer'	Eschen Meijen.
	AP1	[] 't lieve	loover groen	[	]	suijver'	[	]

1211	AU1	Daer valt min schaduws af dan		datmen elders			siet:
		[	]	m'		aende Linden	[	]
		[			]	onder [		]

1212	AU1	Maer schaduwen		zijn	wind, of schaduwen zijn		niet.
	AP1	[	]	sijn	[	]	niet:
		[	]	zijn	[			]

1213	AU1	Het lichaem maeckt		den man,	de stammen zijn de		boomen:
	AP1	[	]	de mann,	[	]	Boomen.
	AP2	[	]	den man,	[			]

1214	AU1	Als		'top		betalen komt voldoet men met geen' droomen.
		[			]	de waerd'aen gaet		[	]
		[			]	de waer aen komt		[	]
	AP	[	]	't op		[	] komt,	[	]

1215

AU1

Stae

bij

taeije

Eschen waer:

waerde van

uw'

trouw

[

]

taeij'

[

]

AP1

[

]

bij,

taeij

[

]

[

]

[

]

1216

AU1

Verdiende wel ~~een~~ wat roems dat hier staen proncken souw;

1217	AU1	Maer, is de Vred' in		'tland,	ick will se niet verstooren;
	AP1	[	]	't land,	[	]

1218	AU1	De		duijuel hael den Krijgh; 'k magh van geen' Piecken hooren,
	AP1	[	]	Duijvel [				]
	AU2	Naer Hell toe met					[	]
		Ter Hellen				met	[	]
	AP2	NTer hellen				[		]
	AU3				Plaude tuo Marti, miles; nos odimus arma. Ouid. de Rem. Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib Id. ib. 3.
	AU3	^3.Ter			[			]
					3. Plaude tuo Marti, miles, nos odimus arma. Ouid. de rem. Candida pax homines, trux decet ira feras. Ib. 3.

1219

AU1

Die ~~boo~~ dunne Boomen, met een vinnigh ijs'ren blad.

1220	AU1		Als 't	aen mijn vonniss stond, hij sat noch op een rad
	AP1		Als't	[	]

1221	AU1	Die d' eersten Eschen		stam	tot sulcken grouwel kliefde
	AP1	[	]	stamm	[	]
	AP2	[	]	stam	[	]

1222

AU1

En menschen rasernij met wapenen geriefde.

1223

AU1

Blijft Boomen tot der dood, plantsoenen van mijn' hand:

1224	AU1	En, soo u		ouderdom	naer	menigh		jaer	ontplantt,
	AP1	[	]	ouderdomm	[					]
	AP2	[	]	ouderdom	[					]
	EP	[					]	jaer,	[	]
	KA	[	]	ouderdom, nae'		[				]

1225	AU1		Leert	lieuer uw gebeent voor Pijlen en voor Boghen,
			Leent	[	]

1226	AU1		En		wordt	voor tijd-verdrijf geschoten en getoghen,
	AP1		[	]	word	[	]

1227	AU1		Dan dat ghij		menschen-vleesch	soudt scheuren met geweld,
	AP1		[	]	Menschen-vleesch	[	]

1228

AU1

En trecken uijt het groen in een rood bloedigh veld.

1229	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Tis lang	genoegh gedolt in tweemael veertigh jaren
	AP1		'T is langh	[	]

1230	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Om eens ~~het~~ den Eschen tack tot		Bijl en ploegh	te sparen.
	AP1		[	]	Bijl en Ploegh	[	]

1231	AU1	Laet noijt de			Son	op gaen, God Vader, en God		zoon,
	AP1	[		]	Sonn	[	]	Zoon,
	AP2	[		]	Son	[			]
	AU3		Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. in Pace.
		^1.Laet	[						]
			1. Ὠ πότνι´ εἰϱήνη παϱάμεινον τὸν βίον ἡμῖν. Aristoph. Pac.

1232

AU1

God Gheest, drij-eenigh God, die ons den ouden toon,

1233	AU1	Den		on-toon,	'tvalsch	geluijd van Trommelen en		Fluijten
	AP1	[	]	on-toon	valsch	[			]
	AP2	[	]	on-toon,	[		]	Fluijten;

1234

AU1

Van niews opheffen sie van binnen of van buijten,

1235	AU1	α	Laet dijn	~~gerechte~~
				geterghde wraeck versaetdt zijn		in 't	verderf
	AP1		[		]	in't	[	]

1236	AU1	α	Van ons gebuerigh volck,		daer	nu dijn heiligh erf,
	AU2	β	Der woluen dien het lust		den	onheil van Dijn erf
			[	]	het	[	]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1237	AU1	α	Dijn'		kercke, light gesmoort	en in haer bloed versopen,
	AP1		[	]	Kercke light versmoort	[	]
	AU2	β	Dijn		heilig erf te sien: die Sion t' onder wroeten
	AP2		[AP1 onveranderd]

1238	AU1	α	Haer Conincklicke bloed, en buijten hulp en hopen,
	AU2	β	Om d'		onversadlickheit	van goud en bloed te boeten,
			[	]	onversadlickheid	[	]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1239	AU1	α	En buijten trouw en troost voor eewigh schijnt ontdaen,
	AU2	β	En steken andermael Jerusalem in brand,
	AP2		[AP1 onveranderd]

1240	AU1	α	'Ten zij ghij met de boos' een		in 'tgericht	wilt gaen.
	AP1		'T en [	]	in't gericht	[	]
	AU2	β	En scherend'er den Tuijn die ghij d'er hebt geplantt
	AP2		[AP1 onveranderd]

1241	AU1	α	□ Daer was ick		ouer	Zee: afgrijsen doet mij keeren,
	AP1		[	]	over	[	]
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1242	AU1	α	Van daer een eenigh Heer gesplist is in veel'		Heeren,
	AP1		[	]	heeren,
			[	]	Heeren,
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1243	AU1	α	Van daer een' Croon, een' Croon, en noch een' Croon verrast
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]

1244	AU1	α	Op hoofden is geraeckt daer op sij		weijnigh	past.
			[	]	minder	[	]
	AU2	β	[doorgehaald]
	AP2		[AP1 onveranderd]
			[	]	niet en	[	]

1245	AU1	Hoe soet		is 't	in mijn Laen te komen uijt die stancken!
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	is't	[	]

1246

AU1

Wat hebben wij met ernst den Hemel te bedancken

1247	AU1		Voor		'tsachte	spiegelen aen		Volckeren,	diens quaed
	AP1		[	]	't sachte	[	]	volckeren,	[	]

1248	AU1		Het onse schier, niet schier, maer verr te		bouen	gaet!
	AP1		[	]	boven	[	]

1249	AU1		□ 'Khebb	met den Esch gedaen: Esch-doornen, schooner troncken,
	AP1		□ 'K hebb	[	]

1250	AU1		Ghij mooght niet ongemeldt mijn		Vier-hoeck	om staen proncken.
	AP1		[	]	Vierhoeck	[	]

1251	AU1	(Dit 's		merckt-veld,	of de Plaets, naest			aen 't	kort Achterom,
		[	]	Merckt-veld,	[					]
	AP1	(Dit's		[			]	aen't	[	]
	AP3					d.
	KA	[geen marginalia]

1252	AU1	Of aen		de	Kneuterdijck) ick heet mij		wellekom,
		[	]	mijn	[			]
	AP1	[				]	wellkom,
	AP2	[				]	wellekom,

1253

AU1

En, vrienden, u met een, die met mijn' ~~taeije~~ traghe treden

1254	AU1	Tot op dit groene Ruijm geduldigh zijt		getreden.
		[	]	getschreden.

1255	AU1	Leent noch wat		lijdsaemheids	eer dat wij verder gaen,
	EP	[	]	lijdsamheids	[	]
	KA	[	]	lijdsamheits'	[	]
	KB	[	]	lijdsaemheits	[	]

1256	AU1	'Tis mogelijck	de pijn wat		waerdigh	still te staen.
	AP	'T is mogelick	[	]	waerdig	[	]

1257

AU1

Mij dunckt het is een

Plein:

een

Pleintjen

sult

ghij 't

noemen:

[inspringen]

AP1

□ [

]

Pleijn:

[

]

Pleijntje

[

]

ghij't

[

]

1258

AU1

Maer, daer de waerheid spreeckt, en schroom ick niet te roemen.

1259

AU1

Denckt aen het hoogh gebouw van balcken verr gebrocht

1260	AU1	Dat n geen vervuijl en kent van		Spinnen-webs gedrocht;
	AP1	[	]	Spinnewebs gedrocht:

1261	AU1	Denckt aen het trots gewelf van Hollands		ouw' lands heeren,
		[	]	oude Heeren,

1262	AU1	Daer		dusend	menschen daeghs en		dusend	in verkeeren,
	AP1	[	]	duijsend	[				]
	KA	[				]	duysend	[	]

1263

AU1

Daer dack, en muren toe, gekropt zijn met den pracht

1264	AU1	Van Spaensche		vendelen	bij Wilhem t'huijs gebracht,
	AP1	[	]	Vendelen	[	]

1265	AU1	α	Bij Maurits menighmael, bij Frederick		om		'tbest,
		β	[			]	'tbeste,
	AP1		[	]	om't beste,

1266	AU1	α	Bij Wilhem		andermael, God		geue niet voor	't	lest:
		β	[	]	andermael. God		[	]	leste:
		γ	[	]	andermael. (God		[	]	leste:
	AP1		[			]	geve [			]

1267	AU1	α	[ontbreekt]
		β	(Soo	't oijt gebeurde dat de leste van		dien	Stam
		γ	Soo	[				]
	AP1		[		]	die	Stamm
	AP2		[		]	dien	Stam
	EP		[		]	die	[	]
	KA		[		]	dien	[	]

1268	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Den toom		van 'svaderlands	bestier te stade quam)
	AP1		[	]	van't Vaderlands	[	]
			[	]	van's [		]

1269

AU1

Daer eens het bloedigh jock geschopt en afgesworen,

1270	AU1	En uijt de		Slauernij	de		vrijheit is		geboren:
		[				]	vrijheid []		geboren;
	AP1	[	]	slavernij	[			]	gebooren;
	AP2	[						]	geboren;

1271

AU1

Daer laest der Pijlen knoop, die op het slippen stond,

1272

AU1

Van niews versekert is in broederlick verbond.

1273	AU1		'Ten	is geen		Camertje: 'tmagh	wel een' Camer heeten:
	AP1		'T en	[	]	Camertjen: 't magh	[	]

1274	AU1	Maer 'tmagh	geen'		kamer	zijn: een' Sael is't, die wij weten
		[		]	Camer	[	]
	AP1	'T en magh	[				]

1275	AU1		Dat bij de grootste staet; een		vloer	daer menigh voet
	KA		[	]	vloer,	[	]

1276

AU1

Den anderen doorwerrt en geen [xxx] belett en doet.

1277	AU1	Maer, brenght de Maet-rij		[xxx]rt, 'k sal 't	tot een vloertje maken,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	voort, [ ] sal't	[	]

1278

AU1

Een

Vloertje bij

mijn Plein:

h[xxx]

schijnen

stijue

kaken,

[

]

[xxx]u

schijnen't

[

]

[

]

vloertje tot

[

]

[

]

stijve

kaken.

[

]

kaken;

1279	AU1	Nu Strack		sullen sij 't niet			zijn.		[xxx] at zijn thien roeden vlacks
		[	]	sullen't slappe			[			]
	AP1	Strax		[				]	wat [	]
	KA	[			]	stappen	[			]

1280	AU1	Op vier of vijf		in 't	kruijs?		Vee[xxx],	seght ghij,		onder-dacks:
	AP1	[	]	in't	[	]	veel,	[	]	onder dacks:

1281	AU1	'Tis	seker en bekent, maer		dobbel [xxx]oet veel schelen,
	AP1	'T is	[	]	dobbelt doet [	]
	KA	[		]	dobbel [	]

1282	AU1	En dobbel is		mijn	vloer, en tweemael hier de deelen
	KA	[	]	de	[	]

1238	AU1	Van gins het breed en		'tlang:	siet vrij mijn Pleintjen aen,
	AP1	[	]	lang:	Siet [	]
		[	]	't lang:	[	]

1284	AU1	Daer ghij		staet	souden pas twee Hoofsche Salen		staen.
	EP	[	]	staet,	[			]
	KA	[				]	staen:

1285	AU1	Maer		'tschijnt	niet. Dat's soo waer, dat ick, die 't hoor te weten,
	AP1	[	]	't schijnt	[	]

1286	AU1	Mijn		seluen	menighmael de mis-maet hebb verweten,
	AP1	[	]	selven	[	]

1287	AU1	Mijn'		oogen	menighmael		in 'tongelijck	gestelt;
	AP1	[	]	ooghen	[	]	in't ongelijck	[	]

1288	AU1	Tot dat ick		'twiss	en 't waer van niews hadd		ouertelt,
	AP1	[	]	't wiss	[	]	overtelt,

1289	AU1	En		'tvonniss	tegens mijn steegh		onuerstand	gestreken.
	AP1	[	]	't vonnis	[	]	onverstand	[	]
	AP2	[		] vonniss	[				]

1290

AU1

Doe 't waer was en waer bleef, bestond ick de gebreken

1291	AU1	Van 's menschen oordeel		('kmeen	sijn oog-deel) aen te gaen.
	AP1	[	]	('k meen	[	]

1292	AU1	En, dool ick nu noch niet, soo hebb		ick 't	doe verstaen.
	AP1	[	]	ick't	[	]

1293	AU1	Dit Plein is, als ick		zeij,	twee Salen; maer twee		Salen
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	seij,	[	]	salen

1294	AU1	Met eene kapp		gedeckt;	en de die kapp doet ons		dwalen,
	AP1	[				]	dwalen:
	KA	[	]	bedeckt;	[			]

1295	AU1	Die		Kapp is 't halue	rond des Hemels, dat wij sien;
	AP1	[	]	kapp is't halve	[	]

1296	AU1	En tegens sulcken Kapp wat is dit			Plein,	mischien
		[		]	Plein?	[	]
	AU3		Omnem terrae ambitum ad coeli spatium, puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Consol. Phil.
	AP3	^1.En [					]
			1. Omnem Terrae ambitum ad Coeli spatium puncti constat obtinere raoem. Boeth. 2. de Cons.

1297	AU1	Een punt in		dusenden	van punten doorgesneden.
	AP1	[	]	duijsenden	[	]

1298	AU1	[ontbreekt]
		Doe pleitt' ick tegens mij, doe	vraeghden ick mijn' Reden,
	AP1	~~Is 't wonder dat het krimpt~~
		Doe pleit' ick tegens mij, doe	[	]

1299

AU1

Is 't wonder dat het krimpt en klein wordt in ons oogh?

1300	AU1		Is 'twel	een stuckjen van een pees tot sulcken boogh?
	AP1		[] 't wel	[	]

1301

AU1

Langs die

leer

klom

ick op [ontbreekt]

[

]

tot

bouen

all'

de buijen

[inspringen]

AP1

[

]

Leer

klomm

[

]

boven

all

[

]

AP2

[

]

klom

[

]

[

]

all'

[

]

1302

AU1

[ontbreekt]

Die 't

zuijden

tegens 't Noord,

't oost

tegens

'twesten

ruijen

AP1

[

]

Zuijden

[

]

t' Oost

[

]

't Westen

[

]

[

]

't [

]

1303	AU1	α	[ontbreekt]	en quam tot		bijde		maen,
		β	Bij dagelix krackeel:	van daer [			]	Maen,
	AP1		[		]	bij de		[	]

1304	AU1	Van daer verbij de		Son,	tot daer de Sterren staen,
	AP1	[	]	Sonn,	[	]
	AP2	[	]	Son,	[	]

1305	AU1	Van daer tot daer Gods		man	sijn' heilighe		gedachten
	AP1	[	]	mann	[	]	gedachten,
	AP2	[	]	man	[			]

1306

AU1

Sijn

lichaem,

of sijn' Geest

(hij kon 't niet

seggen)

brachten.

[

]

brachten

AP1

[

]

Lichaem,

[

]

(ghij kon't [

]

[

]

(hij

[

]

AP3

2. Cor. 12.2.

1307

AU1

Ten derden Hemel in; en

't kwas

mijn

pleintjen

quijt,

[

]

'kwas

[

]

AP1

[

]

'k was

[

]

Pleintjen

[

]

[

]

Pleintje

[

]

1308

AU1

Als

of't'er

niet en waer.

doe

viel ick aen

verwijt,

[

]

verwijt

AP1

[

]

of't 'er

[

]

Doe

[

]

AP3

Mundi punctus (neq n. est aliud terra in uniuerso) haec e materia gloriae nrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. l. II. c. 68.

Hoc est illud punctum, q inter tot gentes ferro et igne diuiditur. o q ridiculi sunt mortalium termini. punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. Nat. qst.

Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris, puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad Marc.

AP3

[

]

^2.Doe [

]

2. Mundi punctus (neq enim est aliud Terra in uniuerso) haec est materia gloriae nostrae, haec sedes. hic honores gerimus, hic exercemus imperia, hic opes rapimus, hic tumultuatur humanum genus. Plin. lib. II. c. 68. Hoc est illud punctum, quod inter tot gentes ferro et igne diuiditur. quàm ridiculi sunt mortalium termini! punctum est illud in quo nauigatis, in quo bellatis, in quo regna disponitis. Sen. 1. nat. q. Terram hanc cum populis urbibusq et fluminibus et ambitu maris puncti loco ponimus, ad uniuersa referentes. Sen. Cons. ad marc.

1309

AU1

Van 's werelds ijdelheid, en, seid ick, sotte menschen

1310	AU1	~~Besteden wij~~ Besteedt men daer		bene'en	dat sorghen en dat wenschen,
	AP1	[	]	beneên	[	]

1311	AU1	Dat eewigh tommelen aen		sulck'en	nietmetall?
	AP1	[	]	sulcken	[	]

1312	AU1	Is all	de werelds kloot niet meer als sulcken ball,
		[] heel	[	]

1313	AU1	Is 't sulcken balletje?		en	als wij 't	all besaten,
		[	]	en,	[		]
	AU3						~~Plin....~~

1314	AU1	Met all den		mieren-nest	van Croonen en van Staten,
	AP1	[	]	Mieren-nest	[	]

1315	AU1	[ontbreekt]
		Waer		'twel	een Datje bij het onuijtspreeckbaer		Dit,
	AP1	[	]	't wel	[	]	dit,
	EP	[				]	Dit,

1316

AU1

Waer

'twel

besittens waerd?

bij

watmen

hier besitt?

AP1

[

]

't wel

[

]

wat men

[

]

[

]

besittens-waerd

[

]

[

]

besittenswaerd

[

]

[

]

besittens waerd

[

]

1317	AU1	Mijn' Ziel was soo vernoeght in		't	heilighe		vervoeren
		[		]	geestigh		ommeroeren
	AP1	[				]	ommeroeren
	AU3		Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me Imperij noi, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.
	AP3	^3.Mijn' [						]
			3. Iam verò ipsa terra ita mihi parua visa est, ut me imperij nostri, quo quasi punctum eius attingimus, poeniteret. Cic. Somn. Scip.

1318	AU1	EnVan haer	binnenste, en		'theilighe	vervoeren
		Van all haer	[				]
	AP1	[		]	't heilighe	[	]

1319	AU1	Hiel haer soo vriendelick aen 't				dencken wat sij docht,
		Verwerden	haer soo soet		in 't	[		]
		Verwerdden	[					]
	AP1	[		]	in't	[		]
	AU3						Petrarch.
	AP3	[geen marginalia]

1320	AU1		Dat ickse pijnelick van		bouen	neder		brocht.
	AP1		[	]	boven	[	]	brocht:

1321	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Mij docht sij futselden, en all haer' lusten spraken
			[	]	haere lusten	[	]

1322	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Tabernakelen om hoogh te		mogen	maken:
	AP1		[	]	moghen	[	]

1323	AU1	Soo wel		was 't daer		ick	was, en		daer se gingh soo slecht.
		[			]	se	[			]
	AP1	[	]	was't daer se was				en	[	]
	KA	[				] was,		[		]

1324	AU1	□ Nochtans hier is sij weer.		Hoe	raken wij te recht?
	AP1	[	]	hoe	[	]
	EP	[	]	Hoe	[	]

1325	AU1	Eschdoornen,		leeft	ghij noch? u liet ick hier beneden;
	KA	[	]	leest	[	]
	KB	[	]	leeft	[	]

1326	AU1	U komt het		eneijntje	toe van		mijn	gebroken reden.
		[	]	eijndje	[				]
	AP1	[	]	einde	[	]	mijn'	[	]

1327	AU1	Zijt ghij het wild geboomt daer		'tmannetjen		in sat
	AP1	[	]	't mannetjen		[	]
	AU3				Luc. 19.3.4.
	AP3				Luc. 19.3.4.

1328

AU1

Om God

in 't

vleesch te

sien,

daer

leeft wat in uw blad

[

]

sien?

[

]

AP1

[

]

in't

[

]

Daer

[

]

1329

AU1

Dat Sijcomorich lijckt; en 't heeft de d soete luijden

1330	AU1		Die,		lang in d' aerd	verrott, noch		leuen	in haer' kruijden,
	AP1		[	]	langh in d'aerd	[	]	leven	[	]

1331	AU1		Doen seggen jae en neen; en		'thanght	noch inden		Strijdt,
	AP1		[	]	't hanght	[	]	strijdt,

1332	AU1		Dien ick niet scheiden sal: ick neem u soo ghij		zijt.
	KA		[	]	zijt:

1333	AU1	α	Half Moerbeij en half Vijgh, half Wijnranck en half		linden,
	AP1	β	[	]	Linden,
	KB	γ	Of als m' u hebben wil, of als ick u kan vinden;

1334a	AU1	α	All soom'		u doopen will;		ick houd u voor mijn' vrinden,
	AP1	β	[	] soo m'	[	]	[ontbreekt]
	KB	γ	Half Moerbey en half Vijgh, half Wijnranck en half Linden,

1334b	AU1	α	En vrinden		inden nood;	jae die	voor		slauen	streckt
	AP1	β	[ontbreekt]			[		]	slaven	[	]
	KA		[	]		mits ghy	[				]
	KB	γ	Al soo m' u		doopen will,	[					]

1335	AU1	En mijn hoofd met het		uw als		Sonne-schutten	deckt.
		[			]	Parasollen	[	]
	AP1	[			]	Parasollen	[	]
	KB	[	]	uw, [	]	Parasollen,	[	]

1336	AU1	Tis aengenamen dienst, soo		lang	uw' kruijnen duren:
		[inspringen]
	AP1	□ 'T is [	]	langh	[	]

1337	AU1	Maer dat 's		halfjarigh		werck.	Dat weten uw' geburen,
	AP1	[	]	half-jarigh		[		]
	KA	[			]	werck:	[	]

1338

AU1

Mijn' bruijne Mannetjens, die tuschen beiden op

1339	AU1	Bij ell voor ell in		'tjaer	haer' ~~eewigh~~ nemmer grijsen kopp
	AP1	[	]	't jaer	[	]

1340	AU1	Ten hemel		~~sped~~ spoedigen,	om		Somer-son	te blinden,
	AP1	[	]	spoedighen,	[	]	Somer-Sonn	[	]
	AP2	[				]	Somer-Son	[	]

1341	AU1	En 't moeijelick geweld van schrale winter-winden
	KA	En 't plein te decken voor de schraele winter-winden.

1342	AU1	Te weeren van mijn Plein. Daer hebb ick mij verpraett;
	KA	[ontbreekt]

1343	AU1	Sij zijn nu		hondert	jaer, en		ouer lang	in staet
		[	]	honderd	[				]
	AP1	[	]	hondert	[	]	over langh	[	]
	KA	'K verpraet my: 't is out Hout, en hondert jaer in staet

1344	AU1	Van breede schaduwen, en die van verre		staet
	AP1	[	]	staet,

1345

AU1

Verneemt van Nootdorp af het vierkant Bosch van Masten;

1346	AU1	En		die 'tvan	bijds geniet (u meen		ick,	lieue	Gasten,
	AP1	[	]	die't van	[	]	ick	lieve	[	]
		[				]	ick,	[		]

1347	AU1	α	Die Coets en Peerden		hier voor Hitt' en koude berght,
		β	[	]	of voor de koude berght,

1348

AU1

Meest

voorde

spitse

Mugg

die warme

hengsten tergt)

[

]

AP1

[

]

voor de

[

]

Hengsten terght)

[

]

Mdg

[

]

[

]

Mugg

[

]

1349

AU1

Prijst de voorsichticheid van Hofwijcks dooden stichter

1350	AU1	Die 't ongemack		bevroed'	en maeckten 't	Beesten lichter,
		[	]	bevroedd'	[		]
	AP1	[	]	benoodd'	[ ] maeckten't	[	]
	AP2	[	]	bevroedd'	[		]

1351	AU1		En menschen		aengenaem	gelijck is alle pijn
	KB		[	]	aengenaem,	[	]

1352

AU1

Die onsen naesten smertt en daer wij vrij af zijn.

1353

AU1

□ Mijn

wandelaer

is moe:

'ken

kan 't hem niet

verwijten:

[

]

ick

[

]

AP1

[

]

Wandelaer

[

]

[

]

verwijten

[

]

verwijten:

1354

AU1

Wie

sou

sijn' lijdsaemheid

in 't

einde niet

verslijten

AP1

[

]

soud

[

]

in't

[

]

[

]

verslijten,

1355	AU1	Op soo veel wild geklaps?		Maer 'tsal	haest beter		zijn;
	AP1	[	]	maer't sal	[			]
	AP2	[				]	zijn:

1356	AU1	Tot noch toe voed ick hem met		peper en		Azijn
		[	]	peper/olij		en Azijn
	AP1	[	]	peper en		Asijn
	KB	[			]	Asijn,

1357	AU1	Tot allerleij Salaet van		sm smakeloose bladen:
	AP1	[	]	smakeloos......
	AP2	[	]	smakeloose bladen;

1358	AU1	Hier neffens	light een Bosch dat beter is geladen;
	AP1	Hierneffens	[		]
	AP3			f.
	EP	Hier neffens	[		]

1359	AU1	Een	dat de keel toe lacht; een'		keucken-wilderniss,
		En	[			]
	AP1	Een	[	]	Keucken-wilderniss,

1360	AU1	Daer 'tfruijt geschotelt staet en maer te grijpen is.
	AP1	Daer't fruijt [	]

1361	AU1	Komt binnen, Heer en Vrouw; maer,		Meijt	en Knecht, staet uijt, en,
		[	]	Meijd	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	meijd	[ ] knecht, [	]

1362	AU1	Lackeijen, weest gegroett en, Pages, wandelt		buijten.
	AP1	[	]	buijten:

1363	AU1	Voor sulcke		kijckers	zijn de sporten van dit heck,
	AP1	[	]	Kijckers	[	]

1364	AU1	Voor sulcke most mijn' Bors		aen 't	kostelick besteck
	AP1	[	]	aen't	[	]

1365	AU1	Dat desen		Boomgaert	sloot in		vijuer-lijcke	Grachten.
	AP1	[	]	Boomgaerdt	[	]	vijverlijcke	[	]

1366	AU1	Een woord voor		dusenden,	all die maer met gedachten
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	duijsenden,	[	]

1367	AU1	Mijn'		sin'lickheden		rooft	is hier soo		wellekom
	AP1	[	]	sinn'lickheden		[				]
	EP	[			]	rooft,	[	]	willekom

1368	AU1	Als		hamerslagen	op een' porceleine		Kom.
	AP1	[	]	hamerslaghen	[	]	komm.
	AP2	[				]	kom.

1369	AU1	Nochtans is't open		Hof	in dese vier		saletten:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Hoff	[	]	Saletten.
	AP3							f.
	KA	[geen marginalia]

1370	AU1	Maer moet ick Heer en Knecht gelijck aen		Tafel	setten?
	AP1	[	]	tafel	[	]

1371	AU1	~~Eij, jongh volck,~~
		Plant ick voor groot en		klein?	Eij, jongh volck,		neemt	mijn geld,
	AP1	[	]	kleen?	[	]	neempt	[	]
	EP	[	]	klein?	[				]

1372	AU1	En snoept den		Merck-korf	uijt, en doet hier geen		geweld.
	AP1	[				]	gewelt.
	AP2	[	]	Merckt-korf	[	]	geweld.

1373	AU1	Geweld is, achterbax den		land-heer af te halen
		[	]	land/Thuijn-heer [			]
		[	]	land-heer af te		halen
	AP1	[	]	Landheer [			]
	KB	[			]	haelen,

1374	AU1	Dat weinigh		stuijuertjens	met niemands leed betalen,
	AP1	[	]	stuijvertjens	[	]

1375

AU1

Daer 't

naer

den

kooper

wacht.

Hier kan mijn soet

verwacht

AP1

[

]

koper

[

]

gewacht

[

]

verwacht

AP2

[

]

voor

den

kooper

is:

[

]

[

]

naer

[

]

wacht:

[

]

1376

AU1

Van menigh jaer gequeecks onwetens, ongeacht,

1377	AU1	'Tgestolen		beetje	zijn van die maer		lu[xxx]t te snoeijen.
	AP1	'Tgestolen		beetjens	[	]	lust [ ] snoeijen:
		[	]	beetjen	[			]

1378	AU1	Hier kan de dertelheid den teeren		tac[xxx] 'tbloeijen
	AP1	[	]	tack in 't bloeijen

1379	AU1	Soo		ternen, dat	hij bloed', en niet en bloeij'		van 'tjaer.
	AP	[	]	ternen dat	[	]	van't jaer.

1380	AU1	'Twaer beter		dat soo		sterft noch ongeboren waer,
		'Kwenschte		[			]
		Maer 'tkwenste [					]
		[inspringen]
	AP1	□ [ ]	'k wenschte [				]
	KB	[	] wenschte, [		]	sterft, [	]

1381	AU1	Dan	dat ick om een leur van Appelen of Peeren
		Eer	[	]

1382	AU1	Het vriendelick onthael van vreemden most		ontleeren,
	AP1	[	]	ontbereren,

1383	AU1	En sien suer eer ick		'twist.	Neen, vrienden, wie ghij zijt,
		[	]	't wist.	[	]

1384

AU1

Die mij een deel vergunt van uw' verloren tijd,

1385	AU1	En komt van uijt den ~~Hagh~~ Haegh tot binnen dese		hagen,
	AP1	[	]	hagen
	EP	[	]	hagen,

1386	AU1	Gevolght,	of ongevolght; ick		stel	't aen uw behagen,
	AP1	Gevolght	[	]	stell	[	]

1387

AU1

De sleutel van mijn hert is die van desen thuijn;

1388	AU1	Daer is een' vrije		jacht	oock		in verpachtten duijn:
	AP1	[	]	Jacht	[	]	in't verpachtte Duijn:

1389

AU1

Magh de gebroodde knecht sijns meesters plaets bewaren,

1390	AU1	Ick gunn		hem	met de		vreugh	de vrucht der volle		jaren,
		[	]	u	[						]
	AP1	[				]	vreughd	[	]	jaren;

1391

AU1

Pluckt en doet plucken, schuddt en laet u schudden, raept

1392	AU1	En laet u rapen;		denckt, de landheer	sitt en		slaept,
	AP1	[	]	denckt den Land-heer	[	]	slaept;

1393	AU1		'Tis	buijt all wat u lust: spaert maer de teere telgen;
	AP1		'Tis	[	]

1394

AU1

'Tooft

is ten besten;

'thout

en kan

men

niet

verswelgen,

AP1

'T ooft

[

]

't hout

[

]

verswelghen;

[

]

mijn

[

]

1395	AU1		Die 't		Capital	behoudt sorght		voorden interest;
	AP1		[	]	Capitael	[	]	voor den Interest;

1396

AU1

Die blijft u op mijn' gunst voor 't naeste jaer gevest.

1397	AU1	Doctoren vanden Haegh,		'tzij	t' uwer baet geproken:
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't zij	[	]

1398	AU1	Send ick u Siecken		t'huijs,	ick houw mij niet		gewroken;
		[				]	gewroken:
	AP1	[eerst overgeslagen]
		[	]	t' huijs,	[	]	gewroken;

1399

AU1

Mij is geen leed geschiet dat wrekens waerdigh zij,

1400	AU1	α	Is 't mergen mogelick,		~~Rhaba~~'khebb mildelick gegeuen
		β	[	]	Rhabarbertje sta bij,
			[	]	Rhabarbertje/sop	stae bij,
	AP1		[	]	Raehabarbertje	[	]

1401	AU1	α	En laten nemen, maer van giften die vergeuen
		β	En Sene, windigh blad, en Mann' en Tamarinden,

1402

AU1

Aloë

die 't all

kan

drijuen

en ontbinden,

AP1

[

]

drijven

[

]

AP2

[

]

Aloë,

[

]

[

]

kont

[

]

1403	AU1		De schuld is buijten mij: ick ben maer		waerd	geweest;
	KA		[	]	Waert	[	]

1404	AU1		Dient minst van allen past,		dit schaedt of dat geneest.
	AP2		[	]	dit schaedt of dat geneest.

1405	AU1	'Khebb vrij-gelach	gegunt,		k'hebb	mildelick		gegeuen,
	AP1	'K hebb vrij gelagh	[	]	'k hebb	[	]	gegeven,

1406	AU1	En laten nemen: maer van giften die		vergeuen
	AP1	[	]	vergeven

1407	AU1	En draeght mijn Acker geen:			het schielick		witten-brood
	AP1	[				]	witte-brood
	KA	[		]	^1.het [			]
			1. Hoc hic quidem homines tam brevem vitam colunt, Cum hasce herbas ejusmodi in suam alvum congerunt, Formidolosas dictu, non esu modò: quas herbas pecudes non edunt, homines edunt. Plaut. Pseud. 3.2.
	KB	[ook]	Vilibus ancipites fungi ponentur amicis. Juv.

1408	AU1	Dat naer den		Duijuel	heet, en altemets eens doodt,
	AP1	[	]	Duijvel	[	]

1409	AU1	En altijd		gecken		lockt	en wijse luij		doet	duchten,
	AP1	[						]	doen	[	]
		[						]	doet	[	]
	KA	[	]	geck en		[					]
	KB	[			]	lockt,	[				]

1410	AU1	Schaff ick geen'		vijanden.	Indien uw'		siecken	suchten
	AP1	[	]	Vijanden.	[	]	Siecken	[	]

1411	AU1	Sij wijten 't niemand als haer' ongebonden keel,
	AU3		Numqd n. hic furor est, q nemo noum mortalem se cogitat, q nemo imbecillum? Sen. ep. 114.
	AP3	^1.Sij [		]
			1. Numquid enim hic furor est, quod nemo nostrum mortalem se cogitat, quod nemo imbecillum? Sen. ep. 114.

1412	AU1	En 'tlieue misverstand,		dat		costelick		Te veel.
		[			]	Kostelick		[	]
	AP1	[ ] 't lieve mis-verstand,		[			]	Te Veel,
	AU3		Οὐδὲν ἀγαθὸν, ὅτι ἄν μᾶλλον τῆς ϕύσεως ᾖ. ~~Galen~~. Hippocr. sect. 2. Aphor. 4.
	AP3	[			]	^2.Kostelick		[	]
			2. Οὐδὲν ἀγαθὸν, ὅτι ἄν μᾶλλον τῆς ϕύσεως ᾖ. Hippocr. sec. 2. aphor. 4.

1413	AU1	Dat	~~ijedereen verstaet en dat~~
			gulde ~~lette~~ letteren tot uwent mosten		eeren.
	KA	[		]	eeren
	KB	[		]	eeren;

1414	AU1	Raeckt dat ter wereld		uijt;	seght,		Goeden	nacht, mijn' Heeren,
	AP1	[	]	uijt:	[	]	goeden	[	]
	KA	[	]	uyt?	[				]

1415	AU1	Aen		Boeck	en Apotheeck, aen Croes en Recipe.
	EP	[	]	Boeck,	[	]

1416	AU1	Maer 't ambacht lijdt geen' last; de		Duijuel	lacht'er mé.
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Duijvel	[	]

1417

AU1

Van Adams Boomgaerd af tot die wij heden pooten

1418	AU1	Zijn onse keelen maer			bedrieghelicke		goten
		[				]	gooten
	AU3		Eò mores venere, ut homo mxè cibo pereat. Plin. l. 26. c. 8.
	AP3	^3.Zijn	[					]
			3. Eò mores venere, ut hom~~ines~~o maximè cibo pereat. Plin. lib. 26. c. 8.
	KA	[		]	bedrieghlicke		[	]

1419	AU1	~~'Kmoet lachen o~~
		Verraders van ons lijf en onse Zielen toe.

1420	AU1	Och off sij lacchen		kost	die weelderighe		Koe,
		[inspringen]
	AP1	□ [ ] of [	]	kost,	[	]	Koe,

1421

AU1

Die ginder in 't voll-op van Hollands beste weiden

1422	AU1	Genoegh en		ouerdaet	soo wijs'lick weet te		scheiden,
		[	]	ouerdaed	[			]
	AP1	[	]	overdaed	[	]	scheiden;

1423	AU1	Wat maeckte sij geschals, wat sprack sij met		genught,
	AP1	[	]	genuckht,

1424	AU1	Dat die haer		meester	is sijn		seluen	niet en tucht,
	AP1	[	]	Meester	[	]	selven	[	]
	EP	[			] sijn'		[		]
	KA	[	]	Meesters	[ ] sijn		[		]
	KB	Dat, [	]	Meester is, [					]

1425

AU1

Dat die de wetten maeckt en roemt alleen op Reden,

1426	AU1	Geen	eigen wett en weet voor		'tminste	sijner		leden.
	AP1	Geen'	[	]	't minste	[	]	leden;

1427

AU1

Geen'

buijck

geen'

mondjes maet. dat

~~Menschen~~

Beesten

menschen

zijn,

AP1

[

]

Buijck,

[

]

mondjes-maet. Dat

[

]

Menschen

[

]

[

]

mondjes-maet, dat

[

]

1428	AU1	En Menschen meestendeel maer		r[xxx] elick in		schijn.
	AP1	[	]	redelick [			]
	AP2	[			]	schijn!

1429	AU1	□ Wat	light mij aen de moeijt		van	't pleiten	voor de		Beesten?
	AP1	Wat	[			] pleijten	[			]
	AP2	[inspringen]
	KA	[		]	sian	[		]	Beesten
	KB	[		]	van	[		]	Beesten?

1430	AU1	'Tstuck	valt mij wat te swaer; ick schenck het		stercker	geesten:
	AP1	'T stuck	[	]	stercker'	[	]

1431	AU1	En	wat de keel belanght, en		'tleckere	verdriet,
		Want	[				]
	AP1	Want,	[	]	't leckere	[	]

1432	AU1	'Tzij	roemeloos geseght,		het stuck	en raeckt mij niet.
	AP1	'T zij	[				]
	KB	[		]	de Sond	[	]

1433	AU1	Danck hebbe		die	mij gaf		mij seluen	te vermannen,
	AP1	[				]	mijn selven	[	]
	EP	[	]	Die	[				]

1434	AU1	En tegens 't sott geweld van mond-lust in te spannen.
	AU3		Σωφϱοσύνῃ κολάσας ἔντεϱον ἀϱγαλέον. Pallad. ap. Stob.
	AP3	^1.En [				]
			1. Σωϕϱοσύνῃ κολάσας ἔντεϱον ἀϱγαλέον.. Pallad. ap. Stob.
	KA	[		]	spannen:

1435	AU1	Ick ben niet smaeckeloos, noch mijn gehemelt		Steen:
	AP1	[	]	steen:

1436	AU1	Maer		'tis	mijn Hemel niet: mijn'		tong	en is geen been;
	AP1	[	]	't is	[	]	tongh	[	]

1437	AU1	Sij voelt: maer			ick voel ~~eerst~~ oock hoe lang sij dient te voelen,
	AP1	[ ] voelt; en			[	]
	AU3		Ἡδὺ πᾶν τὸ μέτϱιον, οὔτε ὑπεϱγέμων, Ἀπέϱχομαι νῦν οὔτε κενός. ἀλλ᾽ ἠδέως Ἐχων ἐμαντοῦ. Alex. in Syntroph. ap. Athen. Οὔτε τι γὰϱ νήφω, οὔτε λίαν μεθύω. Theogn.
	AP3	[		] ^2.en	[	]
			2. Ουτε τι γὰϱ νήϕω, οὔτε λίαν μεθύω. Theogn. Ἡδὺ πᾶν τὸ μέτϱιον, οὔτε ὑπεϱγέμων Ἀπέϱχομαι νῦν, οὔτε κενός. Ὰλλ᾽ ἠδέως Ἐχων ἐμαυτοῦ. Alex, in syntroph. ap. Athen.

1438	AU1	Hoe		veel	en		hoe veel	niet. verdrincken is geen spoelen;
	AP1	[				]	hoeveel	niet: [	]
	KA	[				]	hoe veel	[	]
	KB	[	]	veel,	[				]

1439	AU1	Daer hoort maer drincken		toe:	dat weet		ick, en	wat meer:
	AP1	[	]	toe;	[	]	ick en	[	]
		[				]	ick, en	[	]
	AP3	^3.[							]

1440	AU1	Gelijck het spoelen koelt, soo doet verdrincken			seer.
	AP1	[		]	seer:
	AU3		Mergunt in pocula mentem. Manil. V. Astron.
	AP3	^3.4.Gelijck [				]
			4. Mergunt in pocula mentem. Manil. V. Astron.

1441	AU1	All dat ick			ldragen		kan en schroom ick niet te laden:
	AP1	[		]	draghen		[	]
	AU3		Non vinum hominib. moderari, sed vino hoies solent, Qui qdem probi sunt. Plaut. Truc.
	AP3	^5.All [						]
			5. Non vinum hominibus moderari, sed vino homines solent, qui quidem probi sunt. Plaut. truc. Οὐ βούλομαι πιὼν Ἀσκληπιοῦ δεῖσθαι. Callisth. ad Alex. ap. Plut. de ira cohib.
	KB	[				]	kan, [	]

1442	AU1	Maer	dat ick niet en kan, het minste		Meer,	kan schaden:
	AP1	[		]	Meer,	[	]
	EP	[		]	Meer,	[	]
	KA		Καἰ γἀϱ πᾶν τὸ πολν τῇ ϕνσει πόλέμιον. Hippocr. 2. Aphor. 51.

1443	AU1	Als 't vat maer voll en		is soo	drijft		het	of het stond;
	AP1	[	]	is, soo	[				]
	KB	[				]	het,	[	]

1444	AU1	Soo haest als		'touerloopt,	soo moet het naer den grond:
	AP1	[	]	't overloopt,	[	]

1445	AU1	Dat doet de		leste	dropp: wat doen dan		dusend	droppen
	AP1	[	]	lesten	[	]	Duijsend	[	]
	KA	[	]	leste	[				]

1446	AU1	Naer 't vat			aen 'tsincken is? lett,		sponsien, lett, soppen,
	AP1	[		]	aen't sincken [			]
	AU3		Hinc phrenesis piculosa, hinc calculi grauis poena, hinc exitialis cruditas, hinc vomitus frequens, semesas epulas cu internorum viscerum cruore fundentium. Ambros. de Helia et jejun.
	AP3	[				] ^6.lett,	[	]
			6. Hinc phrenesis periculosa, hinc calculi grauis poena, hinc exitialis cruditas, hinc vomitus frequens, semesas epulas cum internorum viscerum cruore fundentium. Ambros. de Hel. et jejun.

1447	AU1	Lett, drinckers, die te bedd, gelijck ~~ten~~ te		gronde gaet,
	KA	[	]	gronde, gaet;

1448	AU1	En, daer ick wesen wouw, lett,		snoepers	sonder maet,
	AP1	[	]	Snoepers	[	]

1449	AU1	Wat dat		uw	Maegh gewelds van		Tong	en keel	moet lijden,
	AP1	[	]	uw'	[	]	Tongh	[ ] Keel	[	]

1450	AU1	Van		ouerswelgens	meer als		beestelick	verblijden.
	AP1	[	]	overswelgens	[	]	Beestelijck	[	]

1451	AU1	Een gierighe		poortier	magh aen de deure staen,
	AP1	□ [	]	Portier	[	]

1452

AU1

De deur van 't Camer-spell, en laten binnen gaen

1453	AU1	All		watt'er	wesen		will. in 'tende	moet hij hooren
	AP1	[				]	will: [ ] 't ende	[	]
	AP2	[	]	wat'er	[				]

1454	AU1	Dat		ouer-voll		benaewt,	dan moet het of van voren,
		[			]	beswaert,	[	]
		[			]	benauwt,	[	]
	AP1	[	]	over-vall		benauwt;	[	]

1455	AU1	Of weer van achter		uijt	dat meer is dan de Sael
	AP2	[	]	uijt,	[	]

1456	AU1	Kan		swelgen	met gemack. Ick spreeck geen' duijster' tael;
	AP1	[	]	swelghen	[	]

1457	AU1	De		saecke	self spreeckt Duijtsch: wie ooren		heeft	kan hooren;
	AP1	[	]	sake	[				]
	KB	[				]	heeft,	[	]

1458	AU1	Wij sien wat ons gebeurt van achteren, van		voren,
	AP1	[	]	vooren,

1459

AU1

(Daer moet geen doeckjen om) van ond'ren, met verlof,

1460	AU1	Van		bouen	rauw en rott, en		geel	en groen	en grof
		[				]	geel,	[ ] groen,	[ ] grof,
	AP1	[	]	boven	[					]

1461	AU1	En all om			een	Portiers verraderlijck onthalen
		[		]	eens	[	]
	AU3		Nonne furor et ultimus mentiu error est, cum tam exiguum capias, cupere multum? Sen. de Breu. c. 10.
	AP3	^1.En [					]
			1. Nonne furor et ultimus mentium error est, cum tam exiguum cupias, capere multu? Sen. de Breu. c. 10.
	EP	[citaat bij r. 1463]

1462	AU1	Van all dat binnen will, en		eindtelick	de Salen
	AP1	[				]
	AP2	[	]	eindelick	[	]

1463	AU1	Van		maegh	en Buijck en		darm	doet bersten van Colijck,
	AP1	[	]	Maegh	[	]	Darm	[	]
	EP	[citaat van r. 1461]

1464	AU1	En	voor het beste		loon	maeckt van een lijf een lijck.
	AP1	[					]
	AP2	En,	[	]	loon,	[	]

1465	AU1	□ Nu,		snoeijers,		'tstaet	u vrij; ghij mooght wel binnen komen;
	AP1	[	]	Snoeijers,		staet	[	]
		[			]	't staet	[	]

1466	AU1	Maer, weest'er op verdacht, de dood is		in de	Boomen;
	AP1	[	]	in	[	]
	EP	[	]	in de	[	]

1467	AU1	En		'tleuen isser oock. Siet ghij die j peersche Pruijm,
		Dan		[	]
	AP1	[	]	't leven [	]

1468	AU1	Die ongefoolde		maeghd	van vinger en van Duijm,
	AP1	[	]	Maeghd	[	]

1469

AU1

Dien Appel, Goud op groen, die wonderlicke fBessen,

1470	AU1	Die		kerssen, uijterlick	als roode wijn in		flessen.
	AP1	[	]	Kerssen, uijtterlick	[	]	flessen,

1471	AU1	Noch beter		innerlick;		die	Peer met haer geslacht
		[	]	in haer lijf;		[		]
	AP1	[			]	Die	[	]

1472	AU1	Door menigh		ouerspel	tot soo veel keurs gebracht?
	AP1	[	]	overspel	[	]

1473	AU1	Het lacht all,		datmen 't	siet, (men schijnt het schier te hooren,
	AP1	[	]	dat men't	[	]

1474	AU1	En soo waer		'tspreeckwoord	valsch,		de	Buijck en heeft geen' ooren)
	AP1	[	]	't Spreeck-woord	[	]	De	[	]

1475	AU1	Maer		'tlacht	voll Aloës,		indien wij ons verraden,
		[				]	voor die sich selfs		verraedt,
	AP1	[	]	't lacht	[			]	verraedt

1476	AU1	En niet en onderscheidt versott		zijn	van versaedt.
	KB	[	]	zijn,	[	]

1477	AU1	□ Ghij zijt versaedt, en meer, van dit		langwijligh preken.
	AP1	[	]	langhwijligh preken:

1478	AU1	En,	hoort het tot de		lijst	van		kribbige	gebreken,
	AP1	[		]	Lijst	[	]	kribbighe	[	]
	AU2	Maer	[							]
	AP2	Maer,	[							]

1479	AU1	In 'tpraten vind-ick ons het [xxx]kjen om gek[xxx]. Die naer 't Lang Achterom het Korte [xxx]or will loopen, Is niet verr vanden merckt. soo [xxx]t Uijt dingetjens van niet, uijt ongeacht[xxx]tof
	AP1	[	]	ongeachte stoff

1480	AU1	Te suijgen		'tschepsels	nutt, te tuijgen		's Scheppers	lof,
	AP1	[	]	't schepsels	[	]	't Schepsels	lof;
	AP2	[	]	's schepsels	[	]	's Scheppers	[	]

1481	AU1	Ick ken vde volle schuld, en		wilse	niet verbloemen,
	AP1	[	]	wilde	[	]
	AP2	[	]	wilse	[	]

1482	AU1	'Kmaeck	geeren ijet van niet, en Distelen tot Bloemen.
	AP1	'K maeck	[	]

1483	AU1	En dien	het lust met mij		dees'	Bloemen gae te slaen,
		All wien	[	]	die	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	de	[	]

1484	AU1	Begeue	sich op		zij,	daer all dees'		mannen	staen,
	AP1	Begeve	[	]	Zij,	[	]	Mannen	[	]
	AP3								ee.
	KA	[		]	zy,	[				]

1485	AU1	('Ksegg	niet meer Mannetjens; dat		voeghd'	haer' jonghe jaren)
	AP1	('K segg	[	]	voegd'	[	]

1486	AU1	Mast-boomen, dick en		bruijn,	die met	haer	bruijne		haren
		[	]	steil,	[			]	haren/paren
	AP1	[				haer'	[	]	paren

1487	AU1	De		cingels	van mijn'		thuijn	omcingelen met pracht,
		[				]	Thuijn	[	]
	AP1	[	]	Cingels	[				]

1488	AU1	En		makender	bij naest van		middagh		middernacht.
	AP1	[	]	makend'er	[	]	Middagh		Midder-nacht.
	AP2	[						]	Midder-nacht;

1489	AU1	D'Atheensche	Galerij daer Roomen		selfs	gingh halen
		[		]	self	[	]
	AP1	D'Atheensche	[				]
	EP	[		]	selfs	[	]

1490	AU1	De wandelende less van		wetenschapp	en talen,
	AP1	[	]	wetenschap	[	]

1491	AU1	Moet w swichten voor dit pad, voor deser		paden	groen.
	AP1	[	]	Paden	[	]

1492	AU1	Komt	wijse		wandelaers,	hier hebb ick u van		doen.
		Komt,	[						]
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	Wandelaers,	[	]	doen:

1493	AU1	Laet vrouw en		kinderen	de voose vreughd der vruchten
	AP1	[	]	Kinderen	[	]

1494	AU1	Genieten voor haer deel, en naderhand		besuchten,
	AP1	[	]	besuchten;

1495	AU1	Wij sullen		mond en Tong	besteden aen wat meer,
	AP1	[	]	Mond [ ] Tongh	[	]

1496

AU1

Aen vrucht daer van den beet tot beter voedsel keer'.

1497	AU1	Het		korsele	verhael van		werelds brodderijen,
		[	]	gemelick	[	]	staetsche	vodderijen,
		[inspringen]
	AP1	□ [				]	Staetsche	[	]

1498	AU1	Van		werelds werringen	en meen ick niet te lijen:
	AP1	[	]	Werelds werringhen	[	]

1499	AU1	(Die wetten schrijv ick voor) ick		ban	den heelen Haegh,
	AP1	[	]	bann	[	]
	AP2	[	]	ban	[	]

1500	AU1	Met all sijn			achterklapp,		ick		ban	de vuijle plaegh
	AP1	[		]	achter-klapp,		[	]	bann	[	]
	AP2	[						]	ban	[	]
	AU3		Este procul lites, et amarae proelia linguae. Ouid. de Art. 2.
	AP3	[				]	^1.ick		[		]
			1. Este procul lites, et amarae proelia linguae. Ouid. de Art. 2.
	KA	[ook]	Protinus ante meum quidquid dolet exue limen. Iuv. 11.

1501	AU1	Van loose		pleiterij.	ick		ban ~~d'ons~~ d' ontstuijmigheden
	AP1	[	]	pleijterij;	[	]	bann	d' onstuijmigheden
	AP2	[				]	ban	[	]

1502	AU1	Van		ouerheerigh	volck in ongeruste Steden,
	AP1	[	]	over-heerigh	[	]

1503	AU1	Den niewen		ouergang.	Ick		ban	het bits vermaen
	AP1	[	]	overgangh.	[	]	bann	[	]
	AP2	[				]	ban	[	]

1504	AU1	Van		kercken-sperteling.	Staet uijt,		Arminiaen
	AP1	[	]	Kercken-spertelingh:	[	]	Arminiaen,

1505	AU1	Die op den Gomarist uw' tanden meent te		slijpen,
	AP1	[	]	slijpen;

1506	AU1	En staet		uijt		Gomarist, die desen meent te grijpen
	AP1	[			]	Gomarist; [	]
	EP	[	]	uyt,	[		]

1507	AU1	En krabben d' oude		roof	van		'tseer	van Achtien op:
	AP1	[				]	't seer	[	]
	KA	[	]	roov'	[				]

1508	AU1	All die u sulcken gall voelt steken		inden	kropp,
	AP1	[	]	in den	[	]

1509

AU1

Ick ~~laet~~ bidd u, staet van verr, en laet de vuijle luchten

1510	AU1	Van sulcke		poelen	hier d' onnoosele		genuchten
	AP1	[	]	Poelen	[			]
	KA	[				]	geruchten

1511	AU1	Van beter onderhoud niet smetten met		verdriet,
	AP1	[	]	verdriet:

1512	AU1	Vergalt	ons' eenigheid met sulcken ~~bitt~~ Alssem niet.
	AP1	Vergult	[	]
	AP2	Vergalt	[	]

1513

AU1

In 't

drucke

van den

Haegh

verdragen

wij't

bij tijden,

[

]

wij 't

[

]

AP1

In't

[

]

vanden

[

]

verdraghen

[

]

1514

AU1

dragen

met

geduld

all dat men

daer

moet lijden,

AP1

[

]

draghen

[

]

gedult

[

]

daer

lijden,

AP2

[

]

geduld

[

]

moet lijden,

1515	AU1	En staen ons' poos te		roer.	en vinden		in 't	krackeel,
	AP1	[				]	in't	[	]
	KA	[	]	roer,	[				]

1516	AU1	Wel tegens heugh en meugh, ons ongesochte			deel.
	AP1	[		]	deel,
	EP		1. τί γὰϱ μάχαισι κ᾽αμοί; Anacr.

1517

AU1

En sien ons niewen haet voor ouden dienst bestellen,

1518	AU1	En met gerockten vloeck voor vrome		meening		quellen.
	AP1	[	]	meerring		[	]
		[	]	meening		[	]
	KA	[			]	quellen:

1519	AU1	Hier		zijnw'	op Hofwijck,		schouw van all dat Hooft en Haeght,
	AP1	[	]	zijn w'	[			]
	AU3			Secessi n tantum ab hoib sed etiam à rebus, et primum à meis. Sen. ep. 8.
	AP3	[				]	^1.schouw [	]
				1. Secessi enim <non> tantum ab hominibus, sed et. à rebus, et primum <à> meis. Sen. ep. 8.
	KA	[ook]		Minimè malè cogitantes sunt, qui in Agriculturae studio occupati sunt. Cat. de re rust. Ergo, Sermo oritur non de villis domibusque alienis; Nec malè necne Lepos saltet: sed quod magis ad nos Pertinet, & nescire malum est agitamus. Hor. 2. Sat. 6.
		[ook]		Romae magni officiorum negotiorumque acervi omnes à contemplatione talium
	KB			abducunt, quoniam otiosorum & in magno loci silentio apta administratio talis est. Plin. 36.5.

1520	AU1	En all dien d' onvré lust, en dien de vré		mishaeght
	AP1	[	]	mishaeght,

1521	AU1	Mishaeght ons' broederschapp, die sonder Eeck en		Alsem,
	AP1	[	]	Alssem,

1522

AU1

waere wetenschapp, der zielen soete Balsem,

[

]

soete

waerheid

en niet meer, der

zielen

[

]

Naer

[

]

eigen

Balsem,

AP1

Naer Waerheid

[

]

Zielen eighen

[

]

1523	AU1	Door soete		wegen	spoort, en houdt geen ondersoeck
	AP1	[	]	weghen	[	]

1524	AU1	~~Der~~ Haer'	moeijte waerder dan Gods een en ander Boeck.
	AP1	[open]	[	]
	AP2	Haer'	[	]

1525	AU1	In 't		een	en 'tander	Boeck		zijn	een' en ander' Bladen
		[inspringen]
	AP1	□ [ ]		een'	[ ] 't ander	[	]	zij	[	]
		[					]	zijn	[	]
	AP2	[	]	een	[					]
	EP	[citaat van r. 1527]

1526	AU1	Voor onser ooghen mist met duijsterheid		geladen;
	AP1	[	]	geladen:

1527	AU1	De waerheid isser in,			dat's klaerheid sonder vleck;
	AU3		Inuoluta veritas in alto ~~jacet~~ latet. Nec de malignitate naturae queri possumus: quia nullius rei difficilis inuentio est, nisi cuius hic unus inuentae fructus est, inuenisse. Quidquid nos meliores beatosq facturum est, aut in aperto, aut in proximo posuit. Sen. Benef. 7.1.
	AP3	[citaat zonder nootcijfer]
			Inuoluta veritas in alto latet; nec de malignitate naturae queri possumus: quia nullius rei difficilis inuentio est, nisi cuius hic unus inuentae fructus est, inuenisse. Quidquid nos meliores beatosque facturum est, aut in aperto, aut in proximo posuit. Sen. de Benef. 7.1.
	EP	[		]	dat s' [	]
		[citaat naar r. 1525]

1528	AU1	D' onklaerheid is alleen der			leseren gebreck:
	AP1	[		]	Leseren gebreck;
	AU3		Animus noster ad vera percipienda caligat. Sen. 10. ep. 72.
	AP3	^3.D' [				]
			3. Animus noster ad vera percipienda caligat. Sen. 10. ep. 72.

1529	AU1	Die dat den		schrijuer		wijtt	doet		euen	als de blinden,
	AP1	[	]	Schrijver		[		]	even	[	]
	KA	[			]	wijt,	[				]

1530	AU1	Die midden op den dagh den middagh niet		[xxx]	vinde,
	AP1	[	]	en	[	]

1531	AU1	En keuren hem voor nacht, om dat haer		all[xxx]		swert
		[	]	alles		[	]
	AP1	[			]	werdt
	AP2	[			]	swert

1532	AU1	In haer' onkunde ~~duncken~~		dunckt en		'tBWitt		ontbonden	werdt.
		[					]	onthouden	[	]
	AP1	[			]	't witt		[		]
	KB	[	]	dunckt,		[				]

1533	AU1	All 'tnoodighe	nochtans is klaer voor alle		vromen
	AP1	All 't noodighe	[	]	Vromen

1534	AU1	Als middagh:		uijtgeseght		den	moedwill onser droomen;
		[			]	de	[	]
	AP1	[	]	uijtgeseght,		[		]

1535	AU1	Den		leser	die sich minst in sulcke droomen		voedt
	AP1	[	]	Leser	[	]	voet
		[				]	voedt

1536

AU1

Gedijdt ontwijffelick het noodighe tot goed.

1537	AU1	Maer deser redens toom en zijn wij soo niet		machtigh
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	machtigh,

1538	AU1	Of hij ontslipt ons wel:		en soo werdt		klaer		klaerachtigh
		[	]	soodat ons		[			]
	AP1	[					]	klaerachtigh,
	KB	[			]	klaer,		[	]

1539	AU1	En		waer	waerachtigh		werdt.	en dan volght meer en min,
	AP1	[				]	werdt:	[	]
	KB	[	]	waer,	[				]

1540	AU1	Naer meer en min		verlaets	op 'tsoet	van eighen		sinn:
		[					]	sin:
	AP1	[	]	verlaets'	op s't soet	[	]	sinn:
	AP2	[	]	verlaets	[		]	sin:

1541

AU1

Soo komen wij somtijds van sinnen wat te schillen,

1542	AU1	Soo		datt'er	twee		Zuijdwest,	twee and're West aen		willen:
	AP1	[	]	datter	[	]	Zuijd-west,	[	]	willen;
	AP2	[	]	dat'er	[						]

1543	AU1	Maer		'tscheel	en maeckt geen' twist: ick haet		mijn Broeder	niet,
	AP1	[	]	't scheel	[	]	mijn' broeder	[	]
	KA			2. Inde furor vulgo, quod numina vicinorum Odit uterque locus, quum solos credat habendos Esse Deos, quos ipse colit. Juv. Sat. 15. Utilius est oculos à rebus displicentibus avertere, & unicuique suum sentire relinquere, quam cententiosis sermonibus deservire. Th. de Kemp. de Im. Chr. 3.44.

1544	AU1	Om dat ick		lieuer	groen, hij		lieuer	purper		siet.
	AP1	[	]	liever	[	]	liever	[	]	siet:

1545	AU1	'Ten	is geen		menschen	werck;		'tzijn		stege beest'lickheden
	AP1	'T en	[	]	Menschen	[	]	't zijn		beest'lickheden
		[							]	stege beest'lickheden
	KA		3. Mundi Principio indulsit communis conditor illis Tantum animas, nobis animum quoque. Iuv. 15.

1546	AU1	Een		ander	met geweld te binden aen		mij[xxx]'	reden,
		[	]	anders	[				]
	AP1	[				]	mijn'	[	]
	AP1	Eens		[					]

1547	AU1	En maken plotselick een' vijand van een'		vrind,
	AP1	[	]	vriend,
	AP2	[	]	vrind,

1548	AU1	Om dat hij sijn Geloof		aen 't	mijne niet en		bindt
		[	]	in't 't	[	]	vindt,
	AP1	[	]	in 't	[			]

1549

AU1

Om dat hij niet en voelt dat ick meen wel te voelen.

1550	AU1	Laegh dat vuijl		ouer	boord, wat waerd'er min te woelen,
	AP1	[	]	over	[	]

1551	AU1	Wat		waerd'er	min gespoocks, wat waerd'er min gedruijs,
	AP1	[	]	waerder	[	]

1552	AU1	Wat		waerder	koele kalmt' in		kerck, en huijs	en kluijs!
	AP1	[	]	waerd'er	[	]	Kerck, in Huijs	[	]

1553

AU1

Om alles in een woord

te schrijuen,

~~doolt~~valt een vriend,

[

]

sie ick vrienden

[

]

van

waerde

knoopen

[

]

kort beslagh

[

]

[inspringen]

AP1

□ [

]

knoopen,

1554

AU1

Vervalt hij

een' spijs die

sijn'

maegh niet en

dient,

Vervallen

[

]

haer'

[

]

dienden,

Vind ick mijn'

euen mensch het toepad mis te loopen,

AP1

[

]

even-mensch [

]

1555	AU1	α	~~Mistreedt hij~~
		β	Mistreden sij het pad dat naer de waerheit leidt,
		γ	Den		bijwegh in te		slaen, of sien ick hem		verlockt
	AP1		[	]	Bijwegh [	]	slaen; [	]	verlocht
	AP2		[					]	verlockt

1556	AU1	Van spijse daer de		dood	een' tand		in heeft		gebrockt,
	AP1	[	]	Dood	[	]	heeft in		gebracht:
		[						]	gebrockt;

1557	AU1	Wat maeck ick voor gebaer?		onstell'	ick mij van buijten,
		[	]	onstell	[	]
	AP1	[	]	ontstell'	[	]
	AP2	[	]	ontstell	[	]

1558	AU1	Onsteeck	ick mijn gemoed, werp ick dien		man	met kluijten,
	AP1	[		]	Man	[	]
	KA	Ontsteeck	[				]

1559	AU1		Schend ick hem met verwijt, wensch ick hem erger		quaet
			[	]	quaed

1560	AU1	Dan dat hij	eten will, dan daer hij henen		gaet,
	AP1	[		]	gaet;
	KB	Dan 't geen hy	[			]

1561

AU1

Haet ick hem om sijn doen, vloeck ick hem om sijn dwalen?

1562	AU1		Dat		lij'	den Hemel		niet. Ick	tracht hem af te halen,
	AP1		[	]	lij	[	]	niet: ick	[	]

1563	AU1	Ick		thoon	hem sijn gevaer, ick wijs' hem		'tbeter pad,
	AP1	[	]	toon	[	]	't beter pad
	AP2	[	]	thoon	[			]

1564	AU1	Met		all'	mijn' Redens macht: soo		hijse	niet en vatt,
	AP1	[	]	all	[	]	hij se	[	]

1565	AU1	Ick sucht hem		droeuigh	naer, ick wensch hem beter'		oogen,
	AP1	[	]	droevigh	[	]	ooghen,

1566

AU1

Ick straff hem met niet meer als broederlick medooghen,

1567	AU1	Ick doe hem		wdat	ick wouw dat mij gebeuren		kond'
	AP1	[	]	wat	[			]
	AP2	[				]	kond,

1568	AU1	Wanneer		mijn	Broeder mij een stall-licht		volgen vond,
	AP1	[				]	volghen vond;
	KA	[	]	een	[			]

1569	AU1	God roep ick tot sijn'		hulp,	God, die mij heeft bevolen
	AP1	[	]	hulp.	[	]
	KA	[	]	hulp;	[	]

1570	AU1	Mijn' vijand wel te doen: want			seluer	soud' ick dolen
	AP1	[		]	selver	[	]
	AU3		Ὁ λέγων ἐν τῷ ϕωτὶ εἶναι, καὶ τὸν ἀδελϕὸν αὐτοῦ μισῶν, ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστιν ἑως ἄϱτι. -- καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ πεϱιπατεῖ. 1. Ioan. 2.9.11.
	AP3					Ὁ λέγων ἐν τῷ ϕωτὶ εἶναι, καὶ τὸν ἀδελϕὸν αὐτοῦ μισῶν, ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστιν ἑως ἄϱτι. -- καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ πεϱιπατεῖ. 1. Ioan. 2.9.11.

1571	AU1	En inden doncker gaen, gund' ick		mijn	naesten quaed,
	AP1	[	]	mijn'	[	]

1572	AU1	En		sultte'	sijn ellend met Christeloosen haet.
	AP1	[	]	sultte	[	]

1573	AU1	Wie deert Gods erfdeel niet, wie treurt niet om de Joden,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

1574	AU1	Het heilighe geslacht, dat haren Heiland		doodden,
	KA	[	]	doodden?

1575	AU1	Wie deert de		blindheid	niet van 's werelds m grootste		deel
	AP1	[	]	blindheit	[	]	deel,
		[	]	blindheid	[			]

1576	AU1	Dat Hell en		duijuels	macht noch hebben		bijde		keel,
	AP1	[	]	Duijvels	[	]	bij de		[	]
	KA	[						]	keel?

1577

AU1

Wie kan de Christenen besien en niet beschreijen,

1578	AU1	Die door		het Roomsch bedrogh	van	Sion zijn gescheijen,
		[	]	't Roomsch mis-verstand	van	[	]
	AP1	[] door	Roomsch Misverstand		[		]

1579	AU1	[ontbreekt]
		En willen		scheppers	zijn des Scheppers die haer schiep,
	AP1	[	]	Scheppers	[	]
	KA	[	]	scheppers	[	]

1580	AU1	En willen noch voldoen		~~het~~'tgheen	hij		van 'tCruijs af riep
	AP1	[	]	't gheen	[	]	van't Cruijs		[	]
	AP3							Ioann. 19.30.
	KA	[citaat bij r. 1581]

1581	AU1	Bij hem te zijn voldaen, en doen			hem	stadigh		steruen
	AP1	[					]	sterven
	AU3		Ioann. 19.30.
	AP3	[citaat bij r. 1580]
	EP	[		]	Hem	[	]	sterven,
	KA		Ioann. 19.30.

1582	AU1	Die ons		met	eene dood het		leuen	heeft doen		eruen?
		[	]	door	[						]
	AP1	[				]	leven	[	]	erven:

1583	AU1	'Tzijn	blinde grouwelen, onnoosel		misverstand,
		[		]	misverstand:
	AP1	'T zijn	[	]	mis-verstand:

1584

AU1

God weer' ze meer en meer van u, mijn Vaderland,

1585

AU1

God kome noch eens af, en geessel' hier beneden

1586	AU1	DNoch eens die		koopers	uijt sijn' huijsen der		gebeden,
	AP1	[	]	Koopers	[	]	gebeden:

1587	AU1	Het schijnt geen		menschen	werck, wij zijn der moeijte moe,
	AP1	[	]	Menschen	[	]

1588

AU1

Der vruchteloose moeijt; daer hoort mirakel toe.

1589	AU1	Maer eer 't mirakel kom'		(Hij weet sijn' goede tijden)
	AP1	[	]	(hij	[	]
	KA	[	]	(Hy	[	]

1590

AU1

Wat zijn ons' plichten meer als ztreurigh medelijden?

1591	AU1	Wat zijn ons'		wapenen	als bidden om dien dagh,
	KB	[	]	wapenen,	[	]

1592	AU1	Die eens de heele Cudd' in een' koij		brengen	magh?
	AP1	[	]	brenghen	[	]

1593

AU1

Dat bidden is mijn haet, mijn vloeck, beminde blinden,

1594	AU1	Dat sult ghij in mijn' wraeck, in plaets van		mutsaert,	vinden,
	AP1	[	]	Mutsaerd,	[	]

1595

AU1

Dat Christelicke vier, in plaets van rad en galgh,

1596	AU1	Daer van ick		euen	soo als van uw'		mis-daed,	walgh.
	AP1	[	]	even	[	]	misdaet	[	]
		[				]	misdaed	[	]

1597

AU1

□ Dit's uijt het Boeck gepraett dat God heeft willen sparen

1598	AU1	Tot onser		zielen	licht, van doe wij niet en waren.
	AP1	[	]	Zielen	[	]

1599	AU1	Het ander light'er bij:			het Boeck van alle		ding,
	AP1	[				]	dingh,
	AU3		Τον δ᾽ἄνθϱωπον θεατὴν εἰσήγαγεν ὁ θεὸς, αὐτοῦ τε καὶ τῶν ἔϱγων τῶν αὐτοῦ, καὶ οὐ μὸνον θεατὴν, ἀλλὰ καὶ ἐξηγητὴν. ~~Plutarch.~~ Epict. lib. 1. diss. Cum sapienti Remp. ipso digna dedimus, id est mundu: n est extra remp. etiamsi secesserit, imo fortasse relicto uno angulo, in majora atq ampliora transit, et coelo impositus intellegit, cum sellam aut tribunal ascenderat, quàm humili loco sederit. Depono hoc apud te: numq plus agere sapientem, quam cum in conspectum eius diuina atque humana venerunt. Sen. ep. 68.
	AP3	[		]	^1.het [			]
			1. Τον δ᾽ἄνθϱωπον θεατὴν εἰσήγαγεν ὁ θεὸς, αὐτοῦ τε καὶ τῶν ἔϱγων τῶν αυτοῦ, καὶ οὐ μὸνον θεατὴν, ἀλλὰ καὶ ἐξηγητὴν. Epict. lib. 1. diss. Cum sapienti Remp. ipso dignam dedimus, id est Mundum: non est extra Remp. etiamsi secesserit, imo fortasse, relicto uno angulo, in majora atq ampliora transit, et coelo impositus intellegit, cum sellam aut tribunal ascenderat, quam humili loco sederit. Depono hoc apud te, numquam plus agere sapientem, quàm cum in conspectum eius diuina atque humana venerunt. Sen. ep. 68.

1600	AU1	Van alles dat		Hij	eens		in 'tgroote Rond/Ring	beving,
	AP1	[	]	hij	[	]	in't groote Rond	[	]

1601	AU1	Het wonderlicke Boeck van sijn' sess		wercke-dagen.
	AP1	[	]	werke-dagen.
		[	]	wercke-dagen.

1602	AU1	Wat seght ghij,		wandelaer? indien 't	u kan behagen,
	AP1	[	]	Wandelaer? indien't	[	]

1603	AU1	Wij gaen van blad tot blad, van daer de		Son		beghint
	AP1	[	]	Sonn		begint
	AP1	[	]	Son		[	]
	KB	[			]	begint,

1604

AU1

Tot daer

sij

slapen

gaet

laet

de wereld blind:

[

]

laet/maeckt [

]

[

]

laet

[

]

AP1

[

]

hij

[

]

[

]

Sij

[

]

[

]

gaet,

[

]

1605	AU1	Wij weten wonderen uijt dit Boeck te		vertellen.
	AP1	[	]	vertellen:

1606	AU1	All	zijn de Sterren		veel,	wij wetense te tellen,
		Al	[				]
	AP1	All	[	]	veel',	[	]

1607

AU1

Te passen op een' mijl: all loopt de losse Maen

1608	AU1	Dan		bloots hoofds,	dan gehult, dan met een		Masker		aen,
	AP1	[	]	bloodshoofts,	[	]	Masker		aen.
		[	]	blootshoofds,	[			]	aen;

1609

AU1

All duijckt sij voor ons oogh, sij kan ons niet ontslippen,

1610

AU1

Wij weten wat sij meent met plecken en met tippen,

1611	AU1	Met ringen en met		geen;	wij weten wat haer schort
	EP	[	]	geen':	[	]

1612	AU1	Wanneerse somtijds goud en somtijds		siluer wordt.
	AP1	[	]	silver wordt:

1613	AU1	All krimpt		de	dageraed van		'toosterpunt naer 'tzuijen,
	AP1	[	]	den	Dageraed [	]	't Ooster-punt naer't Zuijen,
	EP	[	]	de	[			]

1614	AU1	Wij weten waer		'them	lieght: all pruijlt de Locht met buijen,
	AP1	[	]	't hem	[	]

1615	AU1	All huijlt sij gins en weer, all stelts' haer self in		vlam,
	AP1	[	]	vlamm,
	AP1	[	]	vlam,

1616	AU1	All		rommelts'	of 'tblauw	dack van		bouen	neder quam,
	AP1	[	]	rommelts'	of 't blauw	[	]	boven	[	]
	AP2	[	]	rommelts',	[					]

1617

AU1

All

schreijtse'r

weer

daerop

en lescht haer'

eigen'

vieren,

[

]

schreijtse

[

]

AP1

[

]

schreitse

[

]

daer op

[

]

eighen'

[

]

1618	AU1	All lachtse datelick met Cruijden en met		dieren,
	AP1	[	]	Dieren,

1619	AU1	Dien haer gestalteniss		in	lust en onlust wendt;
		[	]	tot	[	]

1620	AU1	Van all dat		uer-werck	zijn de veeren ons bekent,
	AP1	[	]	Uerwerck	[	]

1621	AU1	En rad en ronsselen, en ketingen en		snecken,
	AP1	[	]	snecken:

1622	AU1	De		mist	en mist ons niet, noch wat hem kan		verwecken,
		[	]	Mist	[			]
	AP1	[				]	verwecken;

1623	AU1	De		dauw	is niet soo fijn,		wij 'n	sien hem dropp		dropp;
	AP1	[	]	Dauw	[	]	wij'n	[			]
	AU2	[							]	voor []

1624	AU1	De zee is niet soo diep,		wij ~~en w'~~n	keuren op		end	op
	AP1	[	]	wij'n	[	]	en	[	]
	AP2	[				]	end'	[	]

1625	AU1	Wat van haer maecksel is, en waerse		'tsout van daen	heeft,
	AP1	[	]	't sout vandaen	[	]

1626	AU1	Wat datse vande		Son,	wat datse vande Maen heeft,
	AP1	[	]	Sonn,	[	]
	AP2	[	]	Son,	[	]

1627

AU2

Hoe datse groent en graeuwt, hoe dat haer volle plass

1628	AU2	Gestadigh ~~wer~~	voller		werdt,	en houdt sijn		water-pass.
		Gedurigh	[	]	loopt,	[			]
	AP2	[		]	loopt	[	]	Water-pass;

1629	AU1	Wat Ebb en vloed beduijdt, wat wetten haer		bepalen
	AP1	[	]	bepalen,

1630

AU1

Hoe verr men Westwaerd uijt haer voor-stroomen moet gaen halen,

1631

AU1

Om Oostwaerd aen te gaen, hoe verr de Naelde wraeckt,

1632	AU1	Wat datse somtijds gstaend' en somtijds gaende		maeckt,
	AP2	[	]	maeckt:

1633	AU1	Wat dat den		Aer-kloot	steunt		~~**~~	middel-punt van allen,
		[				]	in't	[	]
	AP1	[				]	in 't	[	]
	AP2	[	]	Aerd-kloot	[				]

1634	AU1	Waerom hij vlot en vast ~~mach~~ kan		drijuen	en niet vallen;
	AP1	[	]	drijven	[	]
	KA	[	]	drijven,	[	]

1635

AU1

Wat in sijn ingewand het mindere Metael

1636	AU1	En		'tmeerdere	verweckt; hoe dat		doorschijnigh	stael,
		[	]	't meerdere	[	]	doorschijvigh	[	]
		[				]	doorschijnigh	[	]

1637

AU1

Die steghe diamant, die bloedighe Robijnen

1638	AU1		Als sterren onder		aerd in 'toosten	veel verschijnen,
	AP1		[	]	aerd, in't Oosten	[	]

1639	AU1	In 'twesten nemmermeer.	hoe d'		oester	is van aerd,
	AP1	In't Westen nemmermeer:	[	]	Ooster	[	]
		[		]	Oester	[	]

1640	AU1		Die		altoos Peerlelen, en noijt	gesondt, en baert:
			[	]	puijck van Peerelen, maer	[	]

641	AU1		Waer		van 'tgeboomte	groent, waer		langs	en door wat monden
	AP1		[	]	van't geboomte	[	]	langhs	[	]

1642	AU1		Sijn blancke voedsel komt uijt		swaere	swarte gronden;
	AP1		[	]	sware	[	]

1643	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe 't inde tacken rijst, hoe		'teindigt	in de blad
			[	]	't eindight	[	]
			[	]	't inde bladen stuijt,

1644	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe 't inden Somer		werckt	en		scheidter 'swinters		uijt.
	AP1		[				]	scheidt'er 's winters		[	]
	EP		[						]	uyt:
	KB		[	]	werckt,	[					]

1645	AU1	Wat Gouwe stincken doet, wat Roosen wel		doet	riecken,
	AP1	[	]	doen	riecken;
		[	]	doet	[	]

1646

AU1

Wat Kraeijen swarte geeft, wat Swanen witte wiecken;

1647

AU1

Wat eijeren bevrucht, wat Wasch en Honigh scheelt,

1648	AU1	Hoe		'tbij	de slechte Bije ~~verstand~~ verstandigh werdt		verdeelt,
		[				]	verdeelt:
	AP1	[	]	't bij	[	]	verdeelt;

1649	AU2	Hoe		beesten beesten	zijn, en besighen haer' leden
	AP2	[	]	beesten beesten	[	]
	AP4	[	]	beesjen beesjen	[	]

1650	AU2	En stieren haer		beleid	bijnaest met onse		Reden,
	AP1	[	]	beleidt	[	]	reden:
	EP	[				]	zeden:

1651	AU1	Hoe		'taller wonderlixt	der wonderen, de		mensch,
	AP1	[	]	't allerwonderlixt	[	]	Mensch,

1652	AU1	Van		menschen	werdt geteelt met min schier als een'		wensch;
	AP1	[	]	Menschen	[	]	mensch;
		[				]	wensch;

1653	AU1	Wat		ziel,	wat		lichaem	is, en hoe sij konnen		paren,
	AP1	[	]	Ziel,	[	]	Lichaem	[	]	paren;

1654	AU1	Hoe		'tvier in ~~'thert ont~~ 'therte	komt, hoe		'tsiluer	inde		Haren,
	AP1	[	]	't vier in't herte	[	]	't silver	[	]	haren,

1655	AU1	Hoe		'tbloed	de schaemte meldt, hoe 't oogh van verre voelt,
	AP1	[	]	't bloed	[	]

1656	AU1	Hoe all het sichtbaere dat		doorden		and'ren	woelt
	AP1	[	]	door den		anderen	[	]
		[			]	and'ren	[	]

1657

AU1

Geschift werdt sonder moeijt, en sonder konst gescheiden:

1658	AU1	Hoe		neus en mond alleen	en ooren met haer beiden
	AP1	[	]	Neus [ ] Mond alleen,	[	]

1659	AU1	Gelijcke plichten doen; wat		lippen	tot de		spraeck,
	AP1	[	]	Lippen	[	]	Spraeck,

1660

AU1

Wat Tong en Tanden doen tot beide, Spraeck en Smaeck,

1661

AU1

En in wat bochten die de dese moet ontmoeten:

1662	AU1	Hoe		'thoofd	gehoorsaemt werdt van Handen en van Voeten,
	AP1	[	]	't Hoofd	[	]

1663

AU1

Niet ~~euen als~~ met de moeijte die een Heer neemt als hij wenckt

1664	AU1	En doet sijn Dienaer gaen, maer		euen	als		'tmaer	denckt:
	AP1	[	]	even	[	]	't maer	[	]

1665	AU1	Hoe		'tbloed	schift van sijn' Weij, hoe 't Melck wordt inde Borsten,
	AP1	[	]	't bloed	[	]

1666

AU1

Hoe 't elders vell en vleesch, en elders harde korsten

1667

AU1

Van knorr en beenen werdt: Hoe 't inde keucken gaet,

1668	AU1	Ontfanger general			van alle goed en quaed,
		Ontfangster in		'tgemeen	[	]
	AP1	[	]	't gemeen	[	]

1699	AU1	De		maegh,	verkrachte Maeghd van onse gulsigheden,
	AP1	[	]	Maegh,	[	]

1670	AU1	Wie		kock	is, wie kocks maet, wie		onderCock	met reden
	AP1	[	]	Kock	[	]	onder-Cock	[	]

1671	AU1	Genoemt		werdt Ggeele Gall, of roode		Leuers	warmt;
	AP1	[	]	werdt, [	]	Levers	[	]

1672	AU1	Waer toe den		ommeloop	van		'tkronckeligh	gedarmt,
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	Ommeloop	[	]	kronckeligh	[	]

1673	AU1	Waer toe de viese		milt,	waer toe de luchte Longen
	AP1	[	]	Milt,	[	]

1674	AU1	Haer op en neder dient; waerom de		meid	geen jongen,
	AP1	[	]	Meid	[	]

1675	AU1	De beste slagh, en viel.		waerom.		dit lang waerom
		[			]^[			]
							^hier moet een groote spatie tuschen de Woorden waerom en dit gelaten werden.
	AP1	[	]	waerom.		Dit lang waerom

1676	AU1	Verveelt u		ouer lang.		'Tis	reden dat ick kom'
	AP1	[	]	over [	]	'T is	[	]
	EP	[	]	overlang.		[		]

1677	AU1	Daer ick 't Boeck opende, dit Boeck,			dit	Boeck der		Boecken
	AP1	[					]	Boecken,
	AP3	[		]	^1.dit	[			]
			1. Τῆς ἐπιστήμης ϕϱέαϱ ὄϱον καὶ τελευτὴν οὐκ ἔχει. Phil. de Somn.

1678

AU1

Is soo voll ondersoecks, soo voll van soete hoecken,

1679	AU1	Als Hofwijck bladeren aen Boom en		kruijden telt.
	AP1	[	]	Kruijden telt:

1680	AU1	Ick hebb wat veel		geseght	maer		nietmet	all	vertelt,
	AP1	[				]	niet met	[		]
	EP	[				]	niet-met-all		[	]
	KA	[	]	geseght,	[					]

1681	AU1	Bij all dat seghbaer			is.	Dit zijn de besigheden
	AP1	[		]	is:	[	]
	AU3		Τῆς ἐπιστήμης ϕϱέαϱ ὄϱον καὶ τελευτὴν οὐκ ἔχει. Phil. de Somn.
	AP3	[citaat naar r. 1677]

1682	AU1	Daer in wij		ziel en lijf	vermaken en		vertreden.
	AP1	[	]	Ziel [ ] Lijf	[	]	vertreden:

1683	AU1	Dit		's veld	van		onsen	strijd, maer strijd van vreedsaemheid,
		[		] 't veld	van		[		]
	AP1	[				]	onse	[	]
	AP2	[				]	onsen	[	]
	KA	[	]	't velt	[				]

1684	AU1	Daer ijeder op sijn' beurt sijn'		soete	meening seidt,
		[	]	stille	[	]

1685

AU1

En luijstert naer sijn' vriend, en laet sich onderrechten,

1686	AU1	En		heet verliesen winst,			wanneer hij valt in		'tvechten,
	AP1	[	]	~~het~~ heet [				]	't vechten,
	AU3				Prou. 25.12.
					Ἄμεινον τοῦ κακῶς νικᾲν τὸ καλως ἡττᾶσθαι. Isid. Pelus. Compungimur enim censorijs sermonibus, sed beneuolentiae delectamur sedulitate. Ambros. l. 1. Off.
	AP3	[				]	^1.wanneer [			]
								Prou. 25.12.
					1. Ἄμεινον τοῦ κακῶς νικᾲν τὸ καλως ἠττᾶσθαι. Isid. Pelus. Compungimur enim censorijs sermonibus, sed beneuolentiae delectamur sedulitate. Ambr. lib. 1. Off.
	KA	[ook]			En tiempo y lugar Perder es ganar.

1687	AU1	En wijs in 't vallen werdt.			verr is het strack gemoed,
	AP1	[		]	Verr [	]
	AU3		Ἀμϕισβητοῦσι μὲν γὰϱ και δι´ εὔνοιαν οἱ ϕίλοι τοῖς ϕίλοις, ἐπίζουσι δὲ οἱ διαϕοϱοί τε καὶ ἐχθϱοὶ ἀλλήλοις. Plat. in Protag. Εἰ ἀμϕίβολον, νικάτω τὸ ϕιλάνθϱωπον. Nazianz. Orat. 40. Ἀλλ´ ἄνδϱα κ᾽ ἤντις ᾖ σοϕὸς τό μανθανειν Πολλ´, αἰσχϱὸν οὐδὲν καὶ τὸ μὴ τείνειν ἄγαν. Soph. Antig.
	AP3	[		] ^2.Verr [		]
			2. Εἰ ἀμϕίβολον, νικάτω τὸ ϕιλάνθϱωπον. Nazian. Or. 40. Ἀμϕισβητοῦσι μὲν γὰϱ και δι´ εὔνοιαν οἱ ϕίλοι τοῖς ϕίλοις, ἐπίζουσι δὲ οἱ διαϕοϱοί τε καὶ ἐχθϱοὶ ἀλλήλοις. Plat. in Protag. Ἀλλ´ ἄνδϱα κ᾽ ἤντις ᾖ σοϕὸς τό μανθανειν Πολλ´, αἰσχϱὸν οὐδὲν, καὶ τὸ μὴ τείνειν ἄγαν. Soph. Antig. Vide non tantùm, an verum sit quod dicis, sed an ille cui dicitur sit veri patiens. Sen. de Ir. 3. Injustissima est simultas, quae hominem hominem esse non sinit. Quintil. decl. 130.

1688	AU1	Dat steegh en		ketterlijck	de waerheid tegen		wroedt,
		[				]	wroett,
	AP1	[	]	ketterlick	[	]	wroedt,

1689	AU1	En		lieuer		dolen	will, en dollen will, dan wijcken,
	AP1	[	]	liever		doolen	[	]
	AP2	[			]	doôlen	[	]

1690	AU1	En		lieuer schip	en goed verhoetelen, dan strijcken;
	AP1	[	]	liever Schip	[	]

1691	AU1	Het		Hofwijcksch spreeckwoord	seght, en allom is het w waer,
	AP1	[	]	Hofwijcks Spreeckwoord	[	]

1692	AU1	Dat		seuen oogen	veel, maer min sien als vier paer.
	AP1	[	]	seven ooghen	[	]

1693	AU1	□ Dit's woord en		wederwoord	van Waerd en waerde		gasten.
	AP1	[	]	weder-woord	[	]	gasten,

1694	AU1	Die hier mijn' eenigheid op		'tonvoorsiens	verrasten,
	AP1	[	]	't onvoorsiens	[	]

1695

AU1

Of veel en veel genoijt verschijnen in mijn' Hof,

1696	AU	En vallender op		'tfruijt,	het fruijt der buijcken, of
	AP	[	]	't fruijt,	[	]

1697	AU1	Het fruijt der Boecken; fruijt dat niet		en kan	verrotten,
	AP1	[	]	kan	[	]
	AP1	[	]	en kan	[	]

1698	AU1	Fruijt dat den		maeijeman,	schulteischer van	Sotten,
	AP1	[	]	Maeijemann,	schulteischer vande	[	]
	AP2	[	]	Maeijeman,	[		]

1699	AU1	Sijn manen niet en		vreest.		Besitt ick mij alleen,
		[			]^[				]
								^een groote spatie.
	AP1	[	]	vreest.			Besitt [		]

1700	AU1	Geheel en		onuerdeelt,	en		werd'	ick moe		getre'en
	AP1	[	]	onverdeelt,	[	]	werd	[	]	getreen
	EP	[				]	word	[			]

1701	AU1	En molenwijs gestapt		in 'trond, in 'tlang, in 'tkruijs-pad;
	AP1	[	]	in't rond, in't langh, in't kruijs-pad;

1702	AU1	En seght mij		nat	of kouw 'twaer	oorbaer dat ick		thuijs	trad;
		Of [								]
	AP1	[	]	natt	[ ] kouw, 't waer	[	]	t' huijs	[	]

1703	AU1	Ick tree ~~met~~ wel in vier tre'en en in vier huijsen		thuijs,
		[	]	thuijs.
	AP1	[	]	t'huijs:

1704	AU1	Vier huijskens	ouer		hoecks, en elck een' groene kluijs,
	AP1	[	]	over	[		]
	AP3					e.

1705	AU1	Daer in sich kluijsenaers gekluijstert konden		wenschen,
	AP1	[	]	wenschen
	EP	[	]	wenschen,

1706	AU1	Belocken mij om		'tseerst,	en spreken schier als menschen;
	AP1	[	]	't seerst,	[	]

1707	AU1	Komt, roepter		een	tot mij, en		'tandere,	tot mij,
	AP1	[				]	't andere,	[	]
	EP	[	]	een,	[				]

1708	AU1	'Tzij	dat het deses tael, of		ghenes	Eccho zij.
	AP1	'T zij	[	]	genes	[	]

1709	AU1	En ick		hang	tuschen vier, als Mahomets sijn' beenen
	AP1	[	]	hangh	[	]

1710	AU1	In		'teuen staegh	geweld van vier		gelogen		steenen:
		[				]	versierde		[	]
	AP1	[	]	't even stae'gh	[					]
	KA	[						]	steenen!

1711

AU1

In 'teinde

deel ick

'tscheel,

en vraghe

Son

wind

[inspringen]

AP1

□ [] 't einde

[

]

't scheel,

[

]

Sonn

[

]

vrind

[

]

vvind

AP2

[

]

Son

[

]

1712

AU1

Waer ick best sitten sal gedoken en geblindt,

1713	AU1	Geblindt en ongesien: meest		winnen 't	twee van vieren,
	AP1	[	]	minnen't	[	]
		[	]	winnen't	[	]

1714	AU1	Die neffens		'tgroote Spoor	mijn Hofwijckjen vercieren,
	AP1	[	]	't groote spoor	[	]

1715	AU1	En doen den		vreemdeling	in 't rijden en		in 't	gaen
	AP1	[	]	Vreemdelingh	[	]	in't	[	]

1716	AU1	Uijt roepen,'Tis	daer moij, en		'tstaet'er	mij wel aen.
	AP1	Uijtroepen,'T is	[	]	't staet'er	[	]

1717	AU1	Daer schuijl ick inde		Klim	en in de		Memme-bloemen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Klimm	[	]	Memme-bloemen.
	AP2	[	]	Klim	[	]	Memme-bloemen;

1718	AU1	Daer hoor ick mij met lusten dan prijsen, dan		verdoemen,
	AP1	[	]	verdoemen;

1719	AU1	Daer		duijck achter mij, gelijck de		schilder	sat,
		[	]	duijck ick [				]
	AP	[			]	Schilder	[	]

1720	AU1	Die achter 't		Taeffereel	der		kijckers	dit en dat
	AP1	[	]	Tafereel	[	]	Kijckers	[	]

1721	AU1	Beluijsterd'	en beloegh; daer ligh ick, als gestorven,
	KA	Beluijsterd	[	]

1722	AU1	En hoor, als naer mijn dood, Wat is daer		gronds	bedorven,
		‘[				]
	AP1	[	]	gronds	[	]

1723	AU1	En klare kleij		gespilt	om		ouerdaed	van lust!
		‘[							]
	AP1	[				]	overdaed	[	]
	KB	[	]	gespilt,	[				]

1724	AU1	Daer hoor ick tegen aen, Wel zij hem, waer hij rust,
		‘[	]

1725	AU1	Den planter, die den poel van eertijds wilde weijen
		‘[	]

1726	AU1	Vercierde met de pluijm van altijds groene		meijen.
		‘[			]
	AP1	[	]	Meijen,

1727	AU1		En dorst een hoeckjen erfs besteden aen sijn' vreughd,
			‘[	]

1728	AU1	En keurde matelick verquisten voor een'		deughd.
		‘[			]
	AP2	[	]	deughd,

1729	AU1	α	[ontbreekt]
		β	‘En docht, het goud en was		in 'twater	niet gew**orpen,
	AP1		[	]	in't water	[	]

1730	AU1	α	[ontbreekt]
		β	‘Dat streckte voor vermaeck van		hem en		Stadt	en Dorpen.
	AP1		[			]	Stad	[	]
	KB		[	]	hem, en		Stadt,	[	]

1731	AU1	[ontbreekt]
		Daer hoor ick, wat noch meer?		maer	wat en hoor ick niet?
		[	]	of	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]

1732	AU1		Den		kermiss-boer	sijn geld, den vrijer sijn verdriet
	AP1		[	]	Kermiss-boer	[	]

1733	AU1		Beweenen aende		meid	die niet en schijnt te hooren.
	AP1		[	]	Meijd,	[	]

1734	AU1	Moij		meissjen, siet rondom, de Boomen hebben		ooren,
	AP1	[			]	ooren;
	KA		oy	[			]
	KB	Moy		[			]

1735	AU1		Ick hebb het Voorburghs-bier sien		coocken	in uw'		hert
			[	]	sieden	[	]	borst

1736	AU1		En		ouer 'tminne-vier	een' and'ren niewen dorst
	AP1		[	]	over 't minne-vier	[	]

1737

AU1

Onsteken in uw hert; ick hebb u Kees sien douwen,

1738

AU1

Sien foolen mond aen mond, ick hebb den besten bouwen,

1739	AU1	~~Het~~ Den niewen		schorteldoeck	sien wringen tot een slett,
	AP1	[	]	Schorteldoeck	[	]

1740	AU1	En		hebje	't Claes verboon, Kees		hebje	't niet		belett,
	AP1	[	]	hebbje	[	]	hebbje	[			]
	AP2	[							]	belett.

1741	AU1	Trijn, seid' hij, trouwe Trijn, wat heit het te			beduijen,
		[		]	beduijen?
		‘[				]
		[inspringen]
	AP1	□ [				]
	KA		Nec meus hic sermo, sed quem ructavit Ofellus Rusticus, inconcinnus amans, crassâq; Minervâ. Hor. 2. Sat. 2.

1742	AU1	De kolen aenden haerd, de		middagh-son in	'tSuijen
		‘[				]
	AP1	[	]	Middagh-sonn	in't Zuijen
	AP2	[	]	Middagh-son	[		]

1743	AU1	Zijn koeler dan de		sneew	bij 'tvier	daer ick in		brand;
		‘[							]
	AP1	[	]	Sneew	[ ] 't vier	[	]	brand:
	AP2	[	]	Sneew,	[				]

1744	AU1	Kom, soetert, eens voor all, waer is je rechter hand?
		‘[	]

1745	AU1	Kom, nobele		kersouw,	'tis	bij men ziel ter eeren,
		‘[					]
	AP1	[	]	Kersouw,	't is	[	]
	KA	[	]	kersow,	[		]

1746	AU1	En om de werld in echt met suck		goed	te vermeeren
		‘[				]
	KB	[	]	slagh	[	]

1747	AU1	As jouw moij backes is. Wat		duijuel	schort'er an?
		‘[				]
	AP1	[	]	duijvel	[	]

1748	AU1	Men vaertje sagh'et gaern,		jou		mortie	weeter van;
		‘[						]
	AP1	[			]	Mortje	[	]
	KA	[	]	je		[		]

1749	AU1	Je noom, Claes		Gerritse	seit		menighmalen, Keesje,
		[				]	menighmael, wel [	]
		‘[						]
	AP1	[	]	Gerritse,	[	]	meenighmael, wel, [	]

1750	AU1	Hoe maeckje't mit men		nicht?	gaet an; het wildste beesje,
		‘[				]
	AP1	[	]	Nicht?	[	]

1751	AU1	~~De Knijne worde~~
		Wordt		metter	tijd etemt, de		K'nijne		worden	mack,
		[						]	worde	[	]
		‘[									]
	AP1	[	]	mitter	[	]	Knijne		[		]
		[	]	metter	[						]

1752	AU1	Het Nachtegaeltje neem sen		koijtie	voor		en	tack:
		‘[							]
	AP1	[	]	koijtje	[				]
	EP	[				]	een	[	]

1753	AU1	Houdt jij maer voet bij steek; de		meisjes	moete suer sien;
		‘[				]
	AP1	[	]	Meisjes	[	]

1754	AU1	Dat sel wel		ouergaen:	je selt noch		sucken	tuer sien;
		‘[							]
	AP1	[	]	overgaen:	[				]
	EP	[				]	sulcken	[	]

1755	AU1	Trijn sel m iens		met	en wipp ontdoijen; dat gaet		vast.
		[	]	mit	[			]
		‘[						]
	AP1	[				]	vast:

1756	AU1	Soo voer ick mit men Pleun: wat hadd		icks' op		epast,
		‘[					]
	AP1	[	]	ick s' op		epast.
	EP	[			]	epast,

1757	AU1	Eer		'tja-woord schuijuen		wouw:	dan wouwse, maer sen sou niet;
		‘[						]
	AP1	[	]	't ja-woord schuijven		[		]
	AP2	[			]	wouw!	[	]

1758

AU1

En dat wiel

liep

rond om;

dan

sou se,

maer sen so wouw

niet.

Dat wieltje

[

]

Die molen

[

]

‘[

]

AP1

[

]

rondom;

[

]

souse,

[

]

niet:

1759

AU1

'tende

quamter toe,

doe

ick'er

minst

om docht:

[

]

[

]

‘[

]

AP1

[

]

't ende

[

]

al as

[

]

't minst

[

]

1760	AU1	Soo benne~~nw'~~ w' entelick al as lijm an		ien erocht:
		‘[			]
	EP	[	]	ienerocht:
	KA	[	]	ien erocht:

1761	AU1	Maer, as je weet, het lock en heit niet wille diene,
		‘[	]

1762	AU1	Dat vleis van		ongs soet	vleis en bien van ongse biene
		[	]	ongse	[	]
		‘[				]

1763	AU1	Liep speule		bijde	weght; en		'tis	met Pleun edaen,
		‘[							]
	AP1	[	]	bij de	[	]	't is	[	]

1764	AU1	En	die niet vorder	magh die moet wel stille staen.
		Want	die niet meer en	[	]
		Wangt	[		]
		‘[			]

1765	AU1	Maer	dat waeijt jou		in 'tzeil,	nouw hebb ick woll noch webbe,
		Dan	[	]	in't zeil;	[	]
		‘[					]

1766	AU1	Noch		langd	noch weuninge, Trijn moet all		'thoopjen hebben,
		[				]	~~'tbo~~ hoopjen	hebbe,
		‘[							]
	AP1	[				]	't hoopjen	[	]
	KA	[	]	langd,	[				]

1767	AU1	En		'twordt jo	je saem egunt: gaet an		slegh	watje meught;
		‘[							]
	AP1	[	]	't wordt	[	]	slechts	[	]
	KB	[				]	slechts,	[	]

1768	AU1	Je vrijt niet min		as		'tpuijck	van		all de jonge	jeughd.
		[						]	Delfland en sen	[	]
		‘[									]
	AP1	[			]	't puijck	[				]
	KA	[	]	als		[					]

1769	AU1	Nouw moch je miene,		kind,	nou mochje grouwen, hartje,
		‘[				]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	kint,	[	]

1770	AU1	Dat ick		je	goedje vrij, wangt dat is		'touwe	parttje
	AP1	[	]	jou	[	]	't ouwe	[	]
		[	]	je	[				]

1771	AU1	Van		'tvolck	te langdword, jae wel degelick in sté:
		‘[				]
	AP1	[	]	't volck	[	]

1772	AU1	Maer bij kris en bij kras (en daer's gien jocke		mé,
		[	]	mé)
		‘[			]
	AP1	[	]	mé,)

1773	AU1	Je deed me gien spuls recht, wouw jij me dat op		tijghe.
		‘[			]
	AP1	[	]	tijghe:

1774	AU1	Bij gurcke,		'tmoet'er	uijt, all mocht ick't beter swijge,
		‘[				]
	AP1	[	]	't moet'er	[	]

1775	AU1	K hebb mé kleij an me gat, dat weetme t'		Hongslaerdijck.
		‘[			]
	AP1	‘'K [			]
	KA	[	]	Hongslaerdijck,

1776	AU1	Te		's		Grauesand	in	'tsangd,	te Watering in 'tslijck.
		[	]	's		Grauesae	[			]
		‘[								]
	AP1	[			]	Gravesae	[ ]	't sangd,	[ ] Wateringh in't slijck:

1777	AU1	En offer wat ~~aen~~ an		schortt'	ongs' Anne Jans, me Meutje,
		‘[				]
	AP1	[	]	schortt',	[	]

1778	AU1	En krijght noch kind noch kraeij;				en Gerrit Oom,		'toud	reutje,
		En doeter		me	niet toe.	[				]
		‘[								]
	AP1	[					]	't oud	[	]
	EP	[	]	mé	[					]

1779	AU1	Heit maer		en		speul-wicht	t'huijs: soo komt het all op mijn:
		[			]	speul-kind	[	]
		‘[						]
	AP1	[	]	ien		Speul-kind	[	]

1780	AU1	'Tis	soet te deelen, daer twie		hangde		miester	zijn.
		‘[							]
	AP1	‘'T is	[	]	hangden		[		]
	KA	[				]	meester	[	]

1781	AU1	Neen, lieste,		'taerdse		goet	en hoef ick niet te		soken.
		[			]	goed	[			]
		‘[								]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't aerdsche		[		]	soken:

1782	AU1	You hemelse		parsoon,	jouw monkje soet besproken,
		‘[				]
	AP1	[	]	persoon,	[	]
	KA	[	]	Parsoon,	[	]

1783	AU1	You kaeckjes as		en	roos,		jouw	ooghjes as en gett,
		‘[							]
	AP1	[	]	ien	[				]
		[	]	en	[				]
	EP	[				]	jow	[	]
	KB	[				]	jouw	[	]

1784	AU1	You		borssjes,	met verlof, daer ick men pinck op sett,
	AP1	[	]	borsjes,	[	]

1785	AU1	(Still, seijse, schaem je niet, Kees, houdt je hangde		voor je,
		‘[			]
	AP1	[	]	voorje,

1786	AU1	Nouw, Kees, hoe		stae je	soo?) wel nou dan, Troosje, hoorje,
		‘[				]
	AP1	[	]	staeje	[	]

1787	AU1	Die hebbe mijn jong hart ontsteken en beklemt:
		‘[	]

1788	AU1	Jae		'tsou	niet		ouergaen,		all stondje naeckt in 't hemd.
		[				]	ouer	gaen,	[	]
		‘[								]
	AP1	[	]	't sou	[	]	over	[		]

1789	AU1	~~Ia w~~ En,	benje 't boeren moe, en		staetje 'tmelcke	tegen,
		‘[					]
		[inspringen]
	AP1	□ ‘En	[	]	staeje 't melcke	[	]
	EP	[		]	staetje [		]

1790	AU1	Ick weet raed tot en pluijm, en mantel en en		deghen;
		‘[			]
	AP1	[	]	degen;

1791	AU1	En voor jouw weet ick raed tot		een	geporste huijck,
		‘[				]
	EP	[	]	en	[	]

1792	AU1	Of tot, hoe't hiet		ick 't		oock,	laet sien, en		haegse	pruijck,
		[			]	oock?	[	]	Haegse	[	]
		‘[									]
	AP1	[	]	ick't		[					]

1793	AU1	En swarte lapp voor		'thoofd,	voor		'tsteken	vande		vlieghe,
		[				]	'tsteke	[			]
		‘[									]
	AP1	[	]	't hoofd,	[	]	't steke	[	]	vliege,

1794	AU1	En bouwe met en hoep, om vroemoers te bedriegen,
		‘[	]

1795	AU1	En		schoentjen as	men duijm, soo kort niet, maer soo small,
		‘[				]
	AP1	[	]	schoentjes als	[	]

1796	AU1	En all		'tgoed	dat de Vent van't Kostelicke mall
		‘[				]
	AP1	[	]	't goed	[	]

1797	AU1	Iens		heit	eretorijckt (ick giss je kent		wat lesen,
		[				]	wel lese,
		‘[						]
	AP1	[	]	~~het~~ heit	[			]

1798	AU1	Of spelle		O.N. on) en,	datter bij moet		wesen;
		En/Of spelle		[				]
		Of [						]
		‘[						]
	AP1	[	]	O.N. on) en	[	]	wese;

1799	AU1	Ick weet raed tot		en	Krots, met spiekers deur'et		leer
		‘[						]
	AP1	[	]	een	[	]	leer,
	EP	[	]	en	[				]

1800	AU1	As Gerrt van Velsens		Ton	gehackelt, min noch		meer,
		‘[						]
	AP1	[	]	Tonn	[			]
	AP2	[	]	Ton,	[	]	meer.

1801	AU1	Stae		bij	de bruijne Meer met ronde witte		kollen;
		[				]	kolle;
		‘[						]
		[inspringen]
	AP1	□ [						]
	KA	[	]	by,	[			]

1802	AU2	Twie		meughewer	wel voen. Gut, Trijn, hoe souw' we rolle,
		‘[				]
	AP1	[	]	meugewer	[	]

1803

AU1

~~Deur all d~~

'tSchauott

om, langs de

plaets,

Vijuer

'tVoorhout,

‘[

]

AP1

‘'T Schavott

[

]

Plaets,

[

]

Vijver

[

]

't Voorhout,

1804	AU1	Door	all		dat		luije	volck beslagen in fijn		goud!
		Deur	[								]
		‘[									]
	AP1	[				]	luije	[			]
	AU3		Nec illos qdem inter otiosos numeraueris, qui sellâ se et lecticâ huc et illuc ferunt, et ad gestationum suarum, quasi deserere illas n liceat, horas occurrunt. Sen. de Breu. Vit. I nunc, et <mimos> multa mentiri ad exprob<r>andam luxuriam puta. Plura - mehercule ptereunt qua fingunt: et tanta incredibilium vitioru copia, ingenioso in hoc unu saeculo, pcessit, ut jam mimoru arguere possimus negligentiam. Sen. de breu. vit.
	AP3	[		]	^1. dat [						]
			1. Nec illos quidem inter otiosos numeraueris, qui sellâ se et lecticâ huc illuc ferunt, et ad gestationeum suarum, quasi deserere illas non liceat, horas occurrunt. Sen. de Breu.
	EP	[							]	goud?

1805	AU1	'Khebb	menigh		maenendagh	men		seluen	dood ekeke
		‘[								]
	AP1	‘'K hebb	[	]	Maenendagh	[	]	selver	[	]

1806	AU1	Aen dat besuckt		gesleept:		wel,	seid ick,		selleweken,
		[	]	gesleep:		[		]	selleweke,
		‘[								]
	AP1	[			]	well,	[			]
	KA	‘An [								]

1807	AU1	Is dattet	ploeghen hier, geeft dat den Haegh de kost?
		‘[		]
	AP1	[] dat het	[	]

1808	AU1	Dan, docht ick,		meugelick	daer		hebbenter	begost,
		‘[							]
	AP1	[	]	meugelijck	[	]	hebbent'er	[	]

1809	AU1	Die		'tniet	te mackelick en wete te vollende;
		[	]	't niet	[	]
		‘[				]

1810	AU1	Nou		bennes'er		an	vast, nou		moghense	niet wende,
		[						]	meughense	[	]
		‘[									]
	AP1	[	]	benneser		[		]	meugen se	[	]
	EP	[			]	aen	[				]

1811	AU1	All gaet het bijde wind.		'ksaght	sommigh' an her		neus.
		‘[						]
	AP1	[	]	'k sagh't	[	]	neus:

1812	AU1	En, docht ick, Joffer, of men		vrouw,	of enter deus,
		‘[				]
	AP1	[	]	Vrouw,	[	]

1813	AU1	Rijdt		daer je	rijdt, men geld rijdt		met je	langs de		strate:
		‘[									]
	AP1	[	]	daerje	[	]	metje	[	]	strate;

1814	AU1	Men hauer was te		goed	om onbetaelt te		late:
		‘[						]
	AP1	[	]	goet	[	]	laten:
		[	]	goed	[	]	late:

1815	AU1	Voldoet men ceeltjes eerst, en rijdt dan je naers moe.
		‘[	]

1816	AU1	Gut, be trock ick na de Hall, en na den Backer		toe
		‘[			]
	AP1	[	]	toe,

1817	AU1	En na den Brouwer		me,	en veul meer fijne		Borghers
		‘[						]
	AP1	[	]	mé,	[	]	Borgers,

1818	AU1	(Ja ********	borgers neffens mijn)		jouw		maetlicke		versorghers,
		[				]	schamele		[	]
		‘[								]
	AP1	‘(Ja	[	]	jouw'		[	]	versorgers,

1819	AU1	En		songder	die je sturft van honger en van kouw,
		‘[				]
	AP1	[	]	sonder	[	]

1820	AU1	'Kmien		da'kker	op mijn voys en		klagh[xxx]ed	hoore		sou,
		‘[									]
	AP1	‘'K mien		dacker	[	]	klachlied	[			]
		[	]	da'kker	[				]	souw,
	AP2	[							]	souw.

1821	AU1	Wat duijcker, dat's		geen		kunst	sen hartje te		verblije,
		[	]	gien		[				]
		‘[								]
	AP1	[						]	verblijen
		[						]	verblije
	EP	[			]	kunst,	[			]

1822	AU1	En, aster niet en is, en Boer sen beurs te		snije,
		‘[			]
	AP1	‘En [			]
	EP	‘En, [	]	snije.

1823	AU1	('Twoord	wasser qualick uijt, ick tasten in men		sack
		‘[				]
	AP1	‘('T woord	[	]	sack,

1824

AU1

Ick

vongd

men Beurs

elicht;

dan

'twas klein

ongemack,

‘[

]

AP1

[

]

vongd

[

]

elight:

[

]

't was kleijn

[

]

1825

AU1

ducketon

~~vij~~ tien

twaelf:

all kent

e mens

niet

deere

[

]

drij vier:

[

]

‘[

]

AP1

[

]

Ducketon

[

]

emens

[

]

deere,

1826

AU1

duijuel

hael den

haegh,

men

wil't

niet gaern onbeere)

[

]

Haegh,

[

]

‘[

]

AP1

[

]

Duijvel

[

]

Haeg,

[

]

wilt

[

]

1827	AU1	Neen, seij'ck soo bi ij men selfs,		in 'tlock	will dat men Trijn
		‘[				]
	AP1	[	]	in't lock	[	]

1828	AU1	Men echte wijfje word en		ick her man			magh zijn,
		‘[						]
	AP1	[	]	ick'er		mann	[	]
	AP2	[			]	man	[	]

1829	AU1	We		hange		me	wel wat an		suluer	goed en kralen:
		‘[									]
	AP1	[	]	hanghe		[		]	sulver	[	]
	EP	[			]	mé	[				]

1830	AU1	Maer, lust ongs pracht of prael, ~~wij~~ we willen't braef betalen;
		‘[	]

1831	AU1	En		ginghen	w' iens te Bier, te		keurmis	of te mart,
		‘[							]
	AP1	[	]	gingen	[	]	Kermis	[	]

1832

AU1

witte

mosten uijt, of

'tging

noijt van

men

hart.

[

]

[

]

‘[

]

AP1

[

]

witten

[

]

't gingh

[

]

men

[

]

[

]

witte

[

]

1833	AU1	Dat	hebbje	wel, seij Trijn,		soo	moste we niet		leue,
		[			]	aers	[			]
		‘[								]
		[inspringen]
	AP1	□ []	hebb je	[				]	leve,

1834	AU1	Dat ben ick niet ewent,		en	die wat heit te		geue,
		[	]	want	[			]
		‘[						]
	AP1	[	]	wangt	[	]	geve,

1835	AU1	Die macher wat op doen:		'kwaer		lieuer	niet ehult
		[	]	Maer		[		]
		‘[						]
	AP1	[			]	liever	[	]

1836	ÀU1	Dan dat ick op men kopp sou dragen kapp en		schuld.
		‘[			]
	AP1	[	]	schult.

1837	AU1	Kees voelde dat de Boom te met begon te		kraken,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	kraken;

1838	AU1	Met noch een houw twee drij		kond'	hij ter aerde		raken,
	AP1	[	]	kond	[	]	raken:
	EP	[				]	raken.

1839	AU1	Daer hackten hij op		aen	of	't	noijt gebeurt en	waer;
		[				]	inden snoeij-tijd	[	]
	KB	[	]	aen,	[				]

1840	AU1	En, naer ick mercken kon, daer wierd van twee een			paer.
	AP1	[		]	paer:
	KA		Sic visum Veneri: cui placet impares Formas atque animos sub juga ahenea Saevo mittere com joco. Hor. 1 Od. 3.

1841	AU1	D'	een'	rechter hand quam		voor,	en d' ander v liet haer vangen,
	AP1	D'	een	[	]	voor	[	]
	EP	[			]	voor,	[	]

1842

AU1

als

mijn

lijsterbeij

soo sagh Trijn om

haer' wangen;

[

]

een'

[

]

AP1

[

]

haer wangen:

AP2

En,

[

]

Lijsterbeij,

[

]

1843

AU1

All

gaende

sagh ick

wel

soo

wasser

veel te doen,

[

]

vielder

[

]

[

]

gaende,

[

]

wel,

[

]

1844

AU1

hoord'

ick mee van verr,

soo

was 't

een vrouwen

soen.

En,

hoord'

ick van verr wegh,

[

]

En,

naer't

van verre klonck,

[

]

AP1

[

]

naer 't

[

]

was't

[

]

Soen.

1845	AU1	□ Nu, Huijskens, soet vertreck, ghij zijt niet komen		drijuen
	AP1	[	]	drijven

1846	AU1	Daer ghij soo vierkant staet;		'theeft	all van sware		schijuen
	AP1	[	]	't heeft	[	]	schijven

1847	AU1	Mijn' lichte		bors	ontlast, te werden soo ghij zijt:
	AP1	[	]	Bors	[	]

1848	AU1	Maer		met	een' sulcken deun		zijn wij van	alles quijt.
		[	]	voor	[	]	schell ick u	[	]

1849	AU1	Mij docht		Kees	Adam was, en Trijn mocht		Eua	wesen,
	AP1	[	]	Heer	[	]	Eva	[	]
		[	]	Kees	[				]

1850

AU1

En 't Paradijs hier naest. soo vrijdense voor desen

1851	AU1	De		goe	luij van dien tijd, doe waerheid onbevleckt
	AP1	[	]	goe'	[	]

1852	AU1	Met rock, noch onderkeurs, noch Hemd en was		gedeckt.
	KA	[	]	gedeckt,

1853	AU1	[ontbreekt]
		En Maer ging in		Stadt	gekleedt gelijck nu bij de		Boeren.
	AP1	En
		~~□ En, als ick 't overweeg~~
		[	]	Stad	[	]	Boeren,
		[				]	Boeren.

1854	AU1	En,	als ick 't		ouerweegh,	sij wetens' uijt te voeren,
		[inspringen]
	AP1	□ [	] t[	]	overweegh,	[	]

1855	AU1	De soete vrijerij, met		aerdigher	bestier,
	AP1	[	]	aerdiger	[	]

1856	AU1	Als wij met al ons		Hoofsch		gelarm en gesoupir;
							Italiaensche letteren.
	AP1	[	]	Hoofs		gelarm en gesoupir;
	AP2	Dan [	]	Hoofsch		[		]
	AP4	[			]	gelarm [ ] gesoupir;

1857	AU1	Wij schamen ons Moers tael,		als	gelden sal met minnen;
		[	]	als 't	[	]

1858

AU1

Verlieft

heet

amoureux en

opgetrocken

sinnen

[

]

werdt

[

]

van

geualle

[

]

AP1

[

]

amoureux,

[

]

gevalle

[

]

AP2

[

]

gevallen

[

]

AP4

[

]

amoureux,

[

]

1859	AU1	Moet heten				sens rauis,	bekoorlickhe'en		attraits,
		Niet min		als		[				]
	AP1	[	]	als,		sens rauis,	bekoorlickhe'en,		attraits,
	AP4	[			]	sens rauis,	[	]	attraits,

1860	AU1	Gewonnen		gunst		faueur	en nemmermeer,		jamais,
	AP1	[	]	gunst,		faueur,	[	]	jamais,
		[			]	faueur,	[			]
	AP4	[			]	faveur,	[	]	jamais,

1861	AU1	Bruijn'		ooghjens,		beaux esclairs, beaux soleils,		et		beaux astres,
		[					]	en		[	]
	AP1	[	]	ooghen,		beaux esclairs, beaux soleils,		[	]	beaux astres,
	AP4	[			]	beaux esclairs. beaux soleils.		[	]	beaux astres,

1862

AU1

Misnoegen

desespoir,

blauw-schenen-werck

desastres.

[

]

blauw-schenen-zeer,

[

]

AP1

Misnoeghen,

desespoir,

blauw

schenen-seer

desastres;

AP4

[

]

desespoir,

[

]

desastres:

[

]

schenen-zeer,

[

]

1863	AU1	All	of het		vrij-spel	self niet kaps genoegh en		waer,
		Als	[						]
	AP1	[		]	vrij-spell	[	]	waer;

1864	AU1	Wij		doend'er	bellen toe, en		halen 'kweet	niet		waer
	AP1	[	]	doender	[	]	halen, 'k weet	[	]	waer,

1865	AU1	Waer me	de ma	sotticheid ter degen	uijt magh klincken.
	AP1	Waermé	[ ]	sottigheid [ ] deghen	[	]

1866	AU1	Als ick een'		vrijster waer	de		vrijer	sou mij		stinken
		[streepje voor kantlijn, doorgehaald]
	AP1	[	]	Vrijster waer,	[	]	Vrijer	[	]	stincken

1867	AU1	Die uijt den		lande	liep om tolcken van sijn hert.
	AP1	[	]	Lande	[	]

1868	AU1	Vergeeft mij,	jonghe	luij, ick keurt een' malle		part
		[			]	pert
		[inspringen]
	AP1	□ Vergeeft []	Jonghe	[			]

1869	AU1	All		~~'tma~~'tsinneloos		gelaet daer mé ghij meent te proncken:
	AP1	[	]		't sinne-loos	[	]

1870	AU1	'Khebb	oock eens		jong	geweest,		~~'tv~~'khebb		oock eens voelen voncken
	AP1	'K hebb	[	]	jongh	[	]		'k hebb	[	]

1871

AU1

Dat

min

heet in goed

Duijtsch:

maer tot de

rasernij

[

]

Min

[

]

AP1

[

]

min

[

]

duijtsch:

[

]

raserij

AP2

[

]

Min

[

]

[

]

raserny

1872

AU1

[ontbreekt]

Die inde

sinne

slaet en

viel ick noijt van mij.

[

]

viel ick/saghme

noijt

van/in

mij.

[

]

viel ick

[

]

van

[

]

AP1

[

]

sinnen

[

]

viel ick

[

]

1873	AU1	En, meissjens,	met verlof,		'kmoet	eens mijn hert uijt spreken.
		[inspringen]
	AP1	□ En, Meissjens,	[	]	'k moet	[	]

1874	AU1	'Ten	sal		geen	laster		zijn, of 'tstaet	u vrij te wreken:
	AP	'T en	[	]	geen'	[	]	zijn. of't staet	[	]

1875	AU1	Jae wreeckt de		waerheit	self; dat valt veeltijds haer lot.
		[	]	waerheid	[	]

1876	AU1	Het smaeck' u		heel,	of half, onthout het van		een sott.
	AP1	[	]	heel	[	]	een' Sott.

1877	AU1	De weecker		mensch'lickheid,	het volck met		lange rocken
	AP1	[	]	mensh'lickheid,	[	]	langhe rocken,

1878

AU1

En hebb ick noijt gehaett: eer heeft het mij betrocken,

1879	AU1	Eer hebb ick		'tnae	gegaen,		en	vriendelick	ontmoett.
		[				]	of	[		]
	AP1	[	]	't nae	[	]	of	vrinendelick	[	]

1880	AU1	Want, seid' ick, keurde God all dat hij		maeckte	goed,
	EP	[	]	maeckte,	[	]

1881	AU1	Dit's vanden besten slagh het		tweede;	soud ick laken
	AP1	[	]	tweede:	[	]

1882	AU1	Dat God gepresen heeft? Daer neffens quam 't vermaken,
	AP1	[	]

1883	AU1	Dat alle			menschlickheit	in 'tonderscheid beuindt.
		[		]	menschlickheid	[	]
	AP1	[		]	menschlickheid	in't onderscheid bevindt,
	AU3		Quum excogitasset Deus duorum sexuum raioem, attribuit ijs ut se invicem appeterent, et conjunctione gauderent. Lactant. l. 6. c. 23.
	AP3	^1. Dat	[				]
			1. Quum excogitasset Deus duorum sexuum rationem, attribuit ijs ut se inivicem appeterent, et conjunctione gauderent. Lactant. l. 6. c. 23.

1884	AU1	En daer door		ijeder een all dat hij		derft		bemint.
	AP1	[					]	bemint:
	KA	[			]	heeft		[	]
	KB	[	]	yeder, wat hy niet en heeft,				[	]

1885	AU1	Daer neffens		quam het		Schoon	met sijn'	bevallickheden,
	AP1	Daerneffens		[	]	schoon	[		]
	AU3		Gratior ~~est~~ et pulchro veniens in corpore virtus
			Adjuvat. Virg. V. AEn.
			Νοῦν χϱῆ ~~θεαοθαι θεασθαι~~ θεάσαθαι· οὐδέν τι τῆς εὐμοϱϕίας Ὄϕελος, ὅταν τις μὴ ϕϱένας ἔχῃ. Eurip. Oedip.
	AP3	^2.Daerneffens		[				]
			2. Gratior et pulchro veniens è corpore virtus adjuvat. Virg. 5. AEneid. Νοῦν χϱῆ θεάσαθαι· οὐδέν τι τῆς εὐμοϱϕίας Ὄϕελος, ὅταν τις μὴ ϕϱένας ἔχῃ. Eurip. Oedip.
	KA	[het tweede citaat bij r. 1886]

1886	AU1	En daer ick		vrouwen-schoon	met		mannelicke	reden
	AP1	[	]	Vrouwen-schoon	[	]	Mannelicke	[	]
	KA	[				]	minnelicke	[	]

1887	AU1	Geluckigh sagh verselt, en daer ick		stijue	deughd
	AP1	[	]	stijve	[	]

1888

AU1

In morwe leden vond, en maeghdelicke jeughd

1889	AU1	Met wetenschapp, of lust tot		wetenschapp		besteken;
		[	]	wetenschapp,		[	]
	AP1	[			]	besteken,

1890	AU1	En daer ick wijsheid hoord' uijt		roose-lippen	breken,
	AP1	[	]	roose lippen	[	]

1891	AU1	Daer	docht		mij	was ick bij		des wijsen	mans gerecht,
		Daer,	[	]	mij,	[					]
	AP1	[					]	der wijse	[		]
	AU3									Prou. 25.11.
	AP3									Prou. 25.11.
	KA	[					]	des wijsen	[		]

1892	AU1	In silu're Schotelen goud'		Appelen	geleght:
	AP1	[ ] silv're [	]	appelen	[	]
		[	]	Appelen	[	]

1893	AU1	Maer, daer ick 't niet en vond, en was ick van		shoon' oogen,
	AP1	[	]	schoon' ooghen,

1894	AU1	Van blanck		vell	en blond haer noch meer noch min		bewogen,
	AP1	[	]	vell,	[	]	bedrogen,
		[				]	bewogen,

1895	AU1	Dan van het houten hoofd		op de	Cijters hals
		[	]	dat op de	[	]

1896	AU1	De		soete Joffer	maeckt, terwijl de Cijter vals
	AP1	[	]	Soete Joffer	[	]

1897	AU1	En doof en ongestelt niet waerd en is te		hooren.
	KA	[	]	hooren:

1898

AU1

Kort om. ick socht mijn oogh te paeijen en mijn' ooren;

1899	AU1	Dat hiet ick volle vreughd. Gevoelens		~~wul~~	geile	sin
		[	]		geilen	[	]
	AP1	[	]		geile	sinn
	AP1	[	]		geile	sin

1900	AU1	En keurden ick noijt grond van		welgestelde		min.
	AP1	[	]	wel-gestelde		Minn.
	AP2	[			]	Min.
	KA	[			]	Min,
	KB	[			]	Min;

1901	AU1	Daer trouwen		'tvoorland		was,	en teelens lust met reden,
	AP1	[	]	't voorland		[		]
	EP	[			]	was;	[	]
	KA	[			]	was,	[	]

1902	AU1	Daer viel ick vies en kies,			en	socht gesonde leden,
	AU3		Τύπος γάϱ ἐστι τὸ σῶμα τῆς ψυχῆς. Sext. lib. 1. Pijrrh.
	AP3	[		]	^3.en	[	]
			3. Τύπος γάϱ ἐστι τὸ σῶμα τῆς ψυχῆς. Sext. lib. 1. Pyrrh.

1903	AU1	Daer	in een held're		ziel,		gelijck een blinckend swaerd
	AP1	[		]	Ziel,		[	]
	AU3		Ἡ ψυχὴ ϕοϱοῦσα ὥοπεϱ χιτῶνα καλὸν τό ἔνδυμα τοῦ σώματος. Macar. homil. 4.
	AP3	[				]	^1.gelijck [	]
			1. Ἡ ψυχὴ ϕοϱοῦσα ὥοπεϱ χιτῶνα καλὸν τό ἔνδυμα τοῦ σώματος. Macar. homil. 4.

1904	AU1	In een' fluweelen schee, gehuijst		was	en gepaert.
	AP2	[	]	waer	[	]

1905	AU1	God g liet mij sulcken		ziel	en sulcken lijf gebeuren;
	AP1	[	]	Ziel	[	]

1906	AU1	En doe was		keesjes	hert van Trijntjes niet te scheuren;
	AP1	[	]	Keesjes	[	]

1907	AU1	Maer		jocken	stond van kant; daer wierd		met	ernst gevleidt,
		[				]	in	[	]
	AP1	[	]	joncken	[				]

1908

AU1

En oorbaer wederzijds gewogen met bescheid.

1909	AU1	De		zielen	wierden eens: de Cassen van die		zielen,
	AP1	[	]	Zielen	[	]	Zielen,

1910	AU1	Die d' eene d' andere geluckelick		beuielen,
	AP1	[	]	bevielen,

1911	AU1	Beuestighden	den koop, en		'tstond	den Hemel aen,
	AP1	Bevestighden	[	]	't stond	[	]

1912	AU1	Dat die		vier	paer en		paer	te bed[xxx]de souden gaen.
		[	]	vier,	[	]	paer,	[	]

1913	AU1	Hoe	't schickte	tuijght de tijd van thien vergulde jaren,
		[	] schickte,	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [			]

1914	AU1	Die wij eenlijvelick en		euenZieligh	waren.
	AP1	[	]	evenZieligh	[	]
	EP	[	]	evenzieligh	[	]

1915	AU1	Maer		tuijghen	zijnder noch te soecken dien het heught
	AP1	[	]	tuijgen	[	]

1916	AU1	Dat mij de domste tocht van d'		aller groenste	jeughd
	AP1	[	]	allergroenste	[	]

1917	AU1	Ter aerden		hebb geuelt,	doen kruijpen hebb, doen		beuen,
	AP1	[	]	hebb' gevelt,	[	]	beven,

1918	AU1	Doen schreijen om gená, doen bidden om het		leuen,
	AP1	[	]	leven,

1919

AU1

Doen

knielen,

aepsgewijs

voor een

fier,

vrouwen

beeld.

[

]

fier

[

]

AP1

[

]

aeps gewijs,

[

]

Vrouwen

[

]

[

]

knielen,

[

]

[

]

aeps-gewijs,

[

]

1920

AU1

Fier, seid ick,

vrouw

tot

Man,

fier

vrouw

uijt

Man

geteelt,

AP1

[

]

vrouw

[

]

man,

[

]

vrouw

[

]

man

[

]

AP2

[

]

man,

[

]

man

[

]

1921	AU1	En die weer sonder		man	noch		vman ~~noch~~	noch vrouw kan teelen,
	AP1	[	]	mann	[	]	mann	[	]
	AP2	[	]	man	[	]	man	[	]

1922	AU1	De minst' in Hoofd en Hert, de		minst	in alle		deelen,
	AP1	[	]	minst'	[			]
	AP2	[				]	deelen?

1923	AU1	Daer		moster	meer als een		me	spelen; en dat schoon,
	AP1	[	]	most'er	[	]	mé	[	]

1924	AU1	Dat vell-diep		aengenaem	in	't	schoon[xxx]	van sijn'		throon
		[				]	hoogst[xxx]	[			]
	AP1	[	]	aengenaem,	[	]	hooghste	[	]	throon,

1925	AU1	En kon mijn' vrijheid noijt in		Slauernij	verkleeden.
	AP1	[	]	slavernij	[	]

1926

AU1

En, als ick wanckelde, strax stelde sich de Reden

1927

AU1

Ter

weere

voor mijn' eer; strax seij

sij

'kwas

een

man,

AP1

[

]

neer

[

]

'k was

[

]

mann,

AP2

[

]

weere

[

]

man,

[

]

sy,

[

]

1928	AU1	En sij mijn onder-mensch, die ick		meestersche	van
	AP1	[	]	Meestersche	[	]

1929	AU1	Mijn voordeel maken wouw,		en	was't soo verr gekomen,
	AU2	[	]	en,	[	]

1930	AU2	Dat		vrouwen	eerbaerheid most wachten op		mans	droomen,
	AP2	[	]	Vrouwen	[	]	Mans	[	]

1931	AU1	Dat		spill-zij	swijgen most		tot dat de	swaerd-zij sprack,
	AP1	[	]	Spill-zij	[	]	tot de	[	]
	AP2	[				]	tot dat de	[	]

1932	AU1	Dat	schadelick		beghin	van menigh		ongemack,
		(Dat	[				]	ongemack)
	AP1	[		]	beginn	[			]
	AU2	(Die schadelicke grond				[			]
	AP2	(Dat schadelick begin				[			]

1933	AU1	Als		'tmans	hert open gingh en veilde sijn' gedachten,
	AP1	[	]	't Mans	[	]

1934	AU1	Sijn		minst		was,	weder-gunst		van 't vrouwen hert	te wachten;
	AP1	[	]	minst			[	]	van't Vrouwen-hert	[	]
	AP2	[	]	minst		was,	[				]
	EP	[			]	was	[				]
	KB	[			]	was,	[				]

1935

AU1

Of 't was een' mancke min, en 't kon, in allen schijn,

1936	AU1	Noch inden Hemel Trouw, noch		voorde	menschen zijn.
	AP1	[	]	voor de	[	]

1937	AU1	Want		wie	waer 't mogelick een'		spijtigh	gast t' onthalen,
		[	]	wien	[				]
	AP1	[	]	niet	[	]	spijtigh'	[	]
	AP2	[	]	wien	[				]

1938	AU1	En wat schoon en wat rijck		kon d'ongenucht	betalen,
	AP1	[	]	kond' ongenucht	[	]
	AP2	[	]	kon d' [		]

1939

AU1

Van een gedwongen hert, van een verkracht gemoed?

1940	AU2	En wie dé geerne dat		sijn		wedergae	noode		doet?
		[			]	weergae	[			]
	AP2	[	]	sijn'		[				]
	EP	[						]	doet!
	KA	[						]	doet?

1941	AU1	Wegh, ouders wreed		geweld,	wegh, hell van felle		vrinden,
	AP1	[	]	gewelt,	[	]	vrinden:
		[	]	geweld,	[			]

1942	AU1	Is	'tjae-woord	aende Pleij, en anders niet, te vinden,
	AP1	[]	't jae-woord	[	]

1943	AU1	Soo segh ick, heiligh		Neen,	de Schael moet		euen	staen
	AP1	[	]	Neen;	[	]	even	[	]

1944	AU1	Door eighen weder-wight, of		'tHijlick	is verra'en.
	AP1	[	]	t Hijlick	[	]

1945	AU1	□ Mijn hert is		uijtgeseght:	ick pas op geen		verwijten,
	AP1	[				]	verwijten:
	EP	[	]	uyt geseght:	[	]	verwijten.
	KA	[				]	verwijten:

1946	AU1	De steen		is uijt	de hand; sij mogender in bijten,
	AP1	[	]	uijt	[	]
		[	]	is uijt	[	]

1947	AU1	Dien 't lust te spertelen; als		'tbijten ouer	is,
	AP1	[	]	't bijten over	[	]

1948

AU1

Soo sal de waerheid noch een redelick Gewiss

1949	AU1	Doen stemmen met mijn'		stem,	en seggen,		dat 's	gesproken,
	AP1	Doen [	]	stemm,	[	]	dat's	[	]
	AP2	‘Doen [	]	stem,	[				]
	KA	[				]	Dat 's	[	]

1950

AU1

dat 's

een

Batauier,

die

door

waer-schijn

gebroken,

[

]

die,

[

]

AP1

[

]

dat's

[

]

Batavier,

[

]

waerschijn

[

]

AP2

‘[

]

1951	AU1	Te voorschijn heeft gebracht het moeijelick blancket,
	AP2	‘[	]

1952	AU1	Dat nemmer goed en doet, en veeltijds		'tgoed	belett.
	AP1	[	]	't goed	[	]
	AP2	‘[				]

1953	AU1	□ Wat hebb ick tijds gespilt, wat hadd		hij	tijds te spillen,
	AP1	[	]	ick	[	]
	AP2	[	]	hij	[	]
	EP	[	]	gy	[	]

1954	AU1	Die dit gewichtigh stuck ten uijtersten		moght	willen
	AP1	[	]	mocht	[	]

1955

AU1

Voltoijen

naer de

kunst!

maer

'tis

soo verr voltoijt,

AP1

[

]

naerde

[

]

't is

[

]

AU3

Εἰ γὰϱ οἷς νῦν δὴ ἔλεγον μὴ πέπεισαι, τί σοι ἔτι ποιήσω; ἤ εἰς τὴν ψυχὴν ϕέϱων ἐνθῶ τὸν λόγον. Plat. Phaed.

AP3

[

]

^1.maer

[

]

1. Εἰ γὰϱ οἷς νῦν δὴ ἔλεγον μὴ πέπεισαι, τί σοι ἔτι ποιήσω; ἤ εἰς τὴν ψυχὴν ϕέϱων ἐνθῶ τὸν λόγον. Plat. Phaed.

1956	AU1	Dat,	die 't begrijpen will, begrijpt het nu of noijt;
	AP1	Dat	[	]

1957	AU1	Die 't niet en will, verdient geen		verder	onderrechten:
	AU3					excrib. Dion. Halicarn. 28. pag. 50.
	AP3	[geen marginalia]
	KA	[	]	meerder	[		]

1958	AU1	Mij lust den		stegen	niet		geduldigh	te berechten;
		[				]	onendigh	[	]
	AP1	[	]	steghen	[				]

1959	AU1	Elck		sijn	gevoelen vrij; het mijn is uijt		gepleitt,
	AP1	[	]	sijn'	[	]	gepleitt:

1960	AU1	Wel hem die beter weet; ick gunn hem sijn		bescheid.
	AP1	[	]	bescheid:

1961	AU1	Men moght mij		'tlang	geteem met billickheid verwijten,
	AP1	[	]	't lang	[	]

1962

AU1

Als wild' ick vrienden hier haer' schoenen doen verslijten,

1963	AU1	Haer'	ooren en		haer'	Tong: terwijl mij		'tspreeckwoord	raeckt,
	AP1	Haer	[	]	haer	[	]	't spreeckwoord	[	]

1964	AU1	Dat nemmer		eigen	grond den meester moede maeckt.
	AP1	[	]	eighen	[	]

1965	AU1	Maer,		vrienden,	lacht van hoôp,		'tmoe	maken gaet ten		ende.
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Vrienden,	[	]	't moe	[	]	ende,

1966	AU1	En schrickt niet, of ick 't		weer zuijd en zuijd-oost	aen wende,
	AP1	[	]	weêr Zuijd [ ] Zuijd-Oost	[	]

1967	AU1	En weer naer 't		langhe	Plein,		daerick	u staende hiel,
		[				]	daer ick	[	]
	AP1	[	]	lange	[				]

1968	AU1	En met meer woorden als goe' reden		ouerviel:
	AP1	[	]	overviel:

1969	AU1	'Kneem't	voor een		Schaeck-berd	nu; daer		'tons	niet lang		geleden
	AP1	'K neempt	[	]	Schaeckberd	[	]	't ons,	[	]	geleden,

1970	AU1	Der		koninghinnen gangh	gelust heeft te betreden,
	AP1	[	]	Koninginnen gang	[	]

1971	AU1	In voor, in	achterwaerds, in		zijdeling		verstell.
	AP1	[ ] voor en	[	]	Zijdelingh		[	]
	AP2	[				]	verstell,

1972	AU1	Daer volght'er noch een op: den toenaem weet ick		well,
		[	]	wel,

1973	AU1	Maer noem		het	binnens monds: het is de		gangh	der		Gecken,
	AP1	[				]	gang	[	]	gecken.
	AP2	[	]	hem	[						]

1974	AU1	Staet inde Boomgaerd-poort: ten		oosten	staet een		Hecken,
	AP1	[	]	Oosten	[	]	hecken,
	AP3				x.

1975	AU1	Ten		zuijden staet'er	een: twee		tweelingen, in 't	kort,
	AP1	[	]	Zuijden staet 'er	[	]	tweelinghen in't	[	]

1976	AU1	Daer	door den		Gecken-gang	naer toe getreden wordt.
	AP1	[		]	Gecken-gangh	[	]
	AU2	Daer,	[	]	Gecken-gang,	[	]
	AP2	[		]	Gecken-gangh,	[	]

1977	AU1	Kiest recht' of slincker		kand,		daer med' is't	Plein te		bouen.
		[			]	ghij raeckt het	[			]
	AP1	[	]	hand,		[		]	boven.

1978	AU1		En daer mé voer ick u in Hofwijcks schoonste		Houen;
	AP1		[	]	hoven:

1979	AU1	'Toost Eiland iss'er een,		'tWest Eiland	is sijn paer,
		[inspringen]
	AP1	□ 'T Oost [	]	't West-Eiland	[		]	paer.
	AP3					k.
	EP	[geen verwijsletter]

1980	AU1		Die nu de		Groot	of Cats,		Heins	of Barlaeus waer,
	AP2		[	]	Groot,	[	]	Heins,	[	]

1981	AU1	Die nu een' oude		Pen	bij ~~sulck~~ een' van		all		versleten
	AP1	[	]	Penn	[	]	all'		[	]
	AP2	[	]	Pen,	[			]	versleten,

1982	AU1	In dit groen machtigh waer,		en	louw en koel geseten,
		[	]	en,	[	]
	AP1	[	]	en	[	]

1983	AU1	Mocht seggen wat hij docht, en singen wat hij		siet.
		[	]	siet;
	AP2	[	]	siet!

1984

AU1

All wat ick hebb geseght waer weinigh meer als niet.

1985	AU1	'Khebb menigh'	uer		verpraett:	hier hoefden ick meer		weken
		[inspringen]
	AP1	□ 'K hebb menigh	[	]	pverpraett:	[			]
	EP	[					]	Weken,

1986

AU1

[ontbreekt]

AP1

[opengelaten]

AU2

Meer

maenden

verdoen,

meer

jaren

uijt te preken,

[

]

te verdoen,

[

]

AP2

[

]

Maenden

[

]

Jaren

[

]

1987	AU1	α	Dan uren		aller weegh,		om	schielick door de pijn,
	AP		[			]	om	[	]
	AU2	β	[	]	aller weegh.		Om	[	]
	AP2		[			]	om	[	]
	KA		[	]	aller weegh,		om	[	]

1988	AU1	α	De pijn van		ouervloed, de stamering, te zijn.
	AP1		[	]	overvloed~~: verd~~, de		stamering	te zijn.
	AP2	β	[			]	stameringh,	[ ] zijn:

1989	AU1	Lett	op den		ouervloed;	verdraeght mijn' stameringen,
	AP1	Let	[	]	over vloed;	[	]
	EP	[		]	overvloed;	[	]

1990	AU1		All		voeghense	noijt min als midden in het		singen,
	AP1		[	]	voegense	[	]	singen:

1991	AU1		Mijn' onmacht		sal 't	gewicht der dingen doen verstaen,
	AP1		[	]	sal't	[	]

1992	AU1	Als	daer een mensch de		Son	derft malen, of de Maen.
	AP1	[		]	Sonn	[	]
	AP2	[		]	Son	[	]
	KB	Als,	[				]

1993

AU1

Stae

bij

Castagnen boom,

staet

bij

bree

Noten bladen,

[inspringen]

AP1

□ [

]

stae

[

]

Noten-bladen,

AP2

[

]

bij,

[

]

staet

bij,

[

]

Noten-bladen,

[

]

stae

[

]

1994	AU1	Staet		bij	Bloed-droppeltjens op qualsteren		geladen,
	AP1	[				]	geladen;
	AP2	[	]	bij,	[			]

1995	AU1		Van d' een' in d' ander' schaeuw verdwael ick		de* in de	keur;
	AP1		[	]	inde	[	]

1996	AU1	Elck troetelt		mijn	vermaeck met schoon om schooner		geur,
		[				]	geur:
	AP1	[	]	sijn	[			]
	AP2	[	]	mijn	[			]

1997	AU1		Maer ghij zijt		schaduwen,	en meer niet, vande		planten
	AP1		[	]	Schaduwen,	[	]	Planten

1998	AU1		Die ick te melden hebb. mijn'		lieue bloed-verwanten,
	AP2		[	]	lieve bloedverwanten,

1999

AU1

Mijn' echte kinderen, mijn' spruijten, mijn geslacht,

2000

AU1

Mijn' afkomst, door mijn' sorgh ter aerden uijtgebracht,

2001	AU1	Mijn	eighen		mannetjens,	mijn'		leen-luij	en mijn'		eruen,
	AP1	Mijn'	[	]	Mannetjens,	[	]	Leen-luij	[	]	Erven,

2002	AU1	Die all dat Boomen kont, kost ghij, als Boomen,		steruen;
		[	]	steruen,
	AP1	[	]	sterven,

2003

AU1

Maer

'tsteruen

niet en

kent:

u stell ick

voor

in spijt

[

]

kont:

[

]

AP1

[

]

't sterven

[

]

kent:

[

]

AP2

[

]

voor,

[

]

2004	AU1	Van 't eten		van de	locht, van 't slicken vanden tijd.
	AP1	[	]	vande	[	]

2005	AU1	'Khebb ~~Tempelen gesien~~
			trotse Tempelen sien proncken		inden		duijster
	AP1	'K hebb	[	]	in den		[	]
	AP2	[inspringen]
	EP	[				]	duyster.
	KA	[				]	duyster

2006	AU1	Van		kelderlijck	geboomt, en		'tstreckte	tot haer' luijster
	AP1	[	]	helderlick	[	]	't streckte	[	]
	KA	[	]	kelderlyck	[				]

2007	AU1	Gesien en ongesien te duijcken in dat		groen,
		[	]	koel,

2008	AU1	En soo	verr		'tuijterlick
			veel		'tbuijtenst	kan		op 'tbinnenste geuoel,
	AP1	[		]	't buijtenst	[	]	op't binnenste gevoel,
	AP2	En, soo	[						]

2009	AU1	Die		naere	schaduwen		zijn 'tmachtigh	om te roeren,
	AP1	[	]	nare	[	]	zijn't machtigh	[	]
		[	]	naere	[				]

2010	AU1	En 't hert beweeght'er af:		spreeckt		Stede-luij,		spreeckt	Boeren,
	AP1	[	]	Spreeckt,		Stede-huijs,		[		]
	AP2	[			]	Stede-li'en,		[		]
	EP	[	]	Spreeckt		[	]	spreeckt,	[	]

2011	AU1	Spreeckt	vriend en		vreemdeling	die		langs	den Polder-dijck
	AP1	[		]	vreemdelingh	[	]	langhs	[	]
	AP2	Spreeckt,	[	]	vreemdelingh,	[				]

2012	AU1		Des		somers	in het stoff, des winters in het slijck,
	AP1		[	]	Somers	[	]

2013

AU1

Voor Hofwijck werdt gestutt; wat seggen uw' gedachten,

2014

AU1

Wanneer ghij Hofwijck siet twee doncker-groene nachten,

2015

AU1

Twee nachten van geboomt bevleugelen met pracht,

2016	AU1		Als warens' uijt het wildst van Pruijssen		daer	gebracht
	AU1		[	]	herr	[	]

2017	AU1	En door de		locht	gevoert, gelijck de		luij	te Roomen
	AP1	[	]	Locht	[	]	Luij	[	]
	KA	[				]	li'en	[	]

2018	AU1		Van 'tongelooffelick	Loretto derven droomen,
	AP1		Van't ongelooffelick	[	]

2019

AU1

[ontbreekt]

(Hoe

wert

menschlickeid

van d' een in d'

ander mist

[

]

werr't

[

]

AP1

[

]

menschlicheid

[

]

ander' mist,

AU3

Ubi oculos à summa luce veritatis ad inferiora et tenebrosa dejecerint, mox inscitiae nube caligant. Boeth. de Cons. Phil. lib. 5.

AP3

^1.(Hoe [

]

1. Ubi oculos à summa luce veritatis ad inferiora et tenebrosa dejecerint, mox inscitiae nube caligant. Boeth. de Cons. 5.

2020	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Alss' eens		~~van~~ het heiligh spoor van 's hemels		waerheit	mist!)
			[			]	waerheid	[	]
	AP1		[	]	~~in't he~~ het [				]

2021	AU1		Daer		'tkostelick	gebouw geen minder'		metselaren
	AP1		[	]	't kostelick	[	]	Metselaren

2022	AU1		Dan Engelen vermeldt, die		ouer	bergh en baren
	AP1		[	]	over	[	]

2023	AU1	In eenen nacht met		kerck	en Autaer zijn		geuaren:
		[				]	gezeilt:
	AP1	[	]	Kerck	[			]

2024	AU1	Hoe		reckt ghij neckt en hals naer d' ongemeine steilt'
		[	]	pijnt [		]
	KB				Ἐλάτη τ᾽ ἦν οὐϱανομήκης. Homer.

2025	AU	Van weerzijds Masten-bosch, hoe tergen sij		uw'	sinnen,
	AP	[	]	u	[	]
	EP	[	]	uw'	[	]

2026	AU1		Om eens die wonderen van onderen, van		binnen,
	AP2		[	]	binnen

2027	AU1	α	Te mogen ouer sien!		[ontbreekt]
		β	[	]	hoe quelt u		'tSchuijten-diep,
			[			]	't Vlieder diep,
	AP1		[ ] moghen oversien!		[		] Vlieder-diep,

2028	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe wenscht ghij dat het droogh door Booner-sluijsen		liep
	AP1		[	]	liep,

2029	AU1	α	[ontbreekt]	roept schepen aen en schuijten,
		β	En ebde tot den grond!	[	]

2030	AU1	Daer staen twee heckens voor; maer		vromen		uijt te		sluijten
	AP1	[	]	vroomen		[	]	sluijten,
	AP3				m.

2031	AU1	Te Is niet van haer bevel; de sloten		zijn	van stroo
	AP1	[	]	sijn	[	]
		[	]	zijn	[	]

2032

AU1

Voor d' openhertighe; van ijser, voor de snoo'.

2033	AU1	DeTreedt inde		wilderniss	ten		oosten	of ten		westen,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Wilderniss	[	]	Oosten	[	]	Westen,

2034	AU1	Den ingangh is		gegunt		de	wandeling	ten		besten,
	AP1	[	]	gegunt,		den	wandelingh	[	]	besten,
		[			]	de	[				]

2035	AU1	En s' is uw' moeijte waerd:		en	als ick 't seggen derf,
		[	]	en,	[	]

2036

AU1

Ghij sult met onberouw vertrecken vande werf,

2037

AU1

En seggen flus te Delft, of seggen flus te Leiden,

2038

AU1

Ghij hebt schoor-voetende van Hofwijck moeten scheiden,

2039	AU1	Daer	dat ghij noijt en saeght		in 't	lieffelixt gewest,
		Daer,	[				]
	AP1	[		]	in't	[	]

2040

AU1

Mast-boomen vander jeughd met Roosen zijn gemest.

2041	AU1	Met		Roosen;	lett'er		op;	sij staend'er noch en		gloeijen.
	AP1	[	]	Roosen,	[	]	op,	[	]	gloeijen,

2042

AU1

En, als

sij

moe

gepronckt

'teinde

van haer bloeijen

AP1

[

]

't einde

[

]

AP2

[

]

sij,

[

]

gepronckt,

[

]

2043	AU1	Haer'		hoofden droeffelick	onthullen		van		'tgewaet,
	AP1	[	]	Hoofden droeffelick	[	]	van't		gewaedt,
	AP2	[						]	gewaed,

2044	AU1	Hoort,		Haegsche	Joffertjens, dat		bouen	't uwe gaet,
	AP1	[	]	Haeghsche	[	]	boven	[	]

2045	AU1	Dan stroijen sij den vloer met haer'		beualligheden,
	AP1	[	]	bevalligheden,

2046	AU1	Als off'er Bruijdegom		of	Bruijt most		ouer treden:
		[	]	en	[			]
	AP1	[				]	overtreden:

2047	AU1	Dan komt het Hemelsch		natt	dat ~~lan~~ door de Masten		druijpt
	AP1	[	]	natt,	[	]	druijpt,

2048	AU1	En opent		holl voor holl			daer blad voor blad in kruijpt;
		[	]	scheur bij		scheur	[	]
	AP1	[			]	scheur,	[	]

2049

AU1

En van dat soet bederf, en van dat schoon verrotten

2050	AU1	Versaedt sich Mast		voor	Mast en voert het in sijn' botten.
		[	]	bij	[	]

2051	AU1	Gaet henen nu en soeckt of		erghens	weij of woud
	AP1	[	]	ergens	[	]

2052	AU1	Van	edeler gewasch begraest werdt of		bebouwd.
		Met	[	]	bebouwt.

2053

AU1

□ Wie derft van Ypen-hout naer sulcken puijck-goed spreken?

2054	AU1	Het		moet'er	uijt nochtans; daer		magh'es	geen gebreken.
	AP1	[	]	moett'er	[	]	magh'er	[	]
		[				]	magh'es	[	]

2055	AU1	En	is de schilderij voltrocken, laet de Lijst,
		En,	[	]

2056	AU1	Daer menigh onverstand de		schilderij	om prijst,
	AP1	[	]	Schilderij	[	]

2057	AU1	Haer	beurte zijn vergunt: Tot u dan,		ypen boomen;
	AP1	[		]	Ypen-boomen;
	AP2	Haer'	[	]	Ypen-boomen,
	AP3					w.

2058	AU1	TDoor langhe		droomen	heen, tot u ben ick gekomen,
	AP1	[	]	vormen	[	]
		[	]	droomen	[	]

2059	AU1	Scheid-palen van mijn' grond, belenders van		mijn	Erf,
	AP1	[	]	mijn'	[	]

2060	AU1	En, als ghij spreken kost,		lijfwachten	van		mijn		werf.
	AP1	[	]	Lijfwachten	[	]	mijn'		[	]
	KA	[						]	werf:

2061	AU1a	Ghij staet niet daer ghij staet om		'teenighe		vermaken,
		[			]	vermaken:
	AP1	[	]	't eenighe		[	]

2062	AU1	Om Eer, om		nutt,	om Lust, die drij beroemde saken
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Nutt,	[	]

2063	AU1	Daer		allons	doen op loopt, staet ghij		in 't~~voorste l~~	voor-gelid,
		[	]	all ons	[				]
	AP1	[				]	in't	[	]

2064	AU1	Op 't uijterste gescheid		van 't	Hofwijcker		besit.
	AP1	[	]	van't	[	]	besitt.

2065	AU1	Schoon		voordoen	heeft sijn' kracht, als alle		Koopluij weten,
	AP1	[	]	voor-doen	[	]	Koop-luij weten;

2066	AU1	En dickmael is het		huijs	bij 't		voorhuijs	af te		meten.
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	Huijs	[	]	Voorhuijs	[	]	meten:

2067	AU1	De		Selfkant van 't	fluweel belooft wat vande		Stoff,
	AP1	[	]	self-kant van't	[	]	stoff,

2086	AU1	En bij de Heininghen voor-oordeelt men den		Hof.
	KA	[	]	Hof,
	KB	[	]	Hof;

2069	AU1	Soo kan		u	Heerlickheid, soo moet sij wat		belouen,
		[	]	uw'	[			]
	AP1	[				]	beloven,
	KA	[				]	beloven
	KB	[				]	beloven;

2070	AU1	En die daer Hofwijck prijst heeft u voor all te		louen,
	AP1	[	]	loven;

2071	AU1	En die van Nootdorp af,		en		mogelick	van		Delf,
		[	]	en,		mogelick,	[			]
	AP1	[			]	mogelick	[			]
	KB	[						]	Delft,

2072	AU1	Hofwijcker Hof		ondeckt,	moet seggen bij sijn self,
	KA	[	]	ontdeckt,	[	]

2073	AU1	Daer schuijlt wat achter		'tschoon	van die		verheuen	kruijnen,
	AP1	[	]	't schoon	[	]	verheven	[	]

2074

AU1

Dat prijsens waerdigh is; soo seker als de Duijnen

2075	AU1	Beteeckenen	de Zee ten		einde	van haer		sand;
		[		]	einde/Noorden	[			]
		[		]	einde	[	]	sand:
	AP1	Beteecken de	[	]	einde	[	]	Sand:
		Beteeckenede	[						]
	AP2	Beteeckene de	[				]	Sand.

2076	AU1	Daer med' is d' Eer voldaen: wat Nuttigheid mijn strand,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

2077	AU1	Mijn soeten		oueuer	treckt van uw' getrouwe		Wortel,
	AP1	[	]	oever	[	]	wortel,

2078	AU1	Dat weet de		Schipper	best,		die 'tstadighe	gebortel
	AP1	[	]	Schipper	[	]	die stadighe	[	]
		[				]	die 't stadighe	[	]

2079	AU1	Van d'		omgeroerde	Vliet	in 't zeilen door haer		natt
	AP1	[	]	ongeroerde	Vliet,	[	]	natt,
	EP	[	]	omgeroerde	[				]

2080	AU1	Afgrijsselick verweckt en op		mijn		aerde	spatt.
		[			]	Kuste	[	]
	AP1	[	]	mijn'		[		]

2081	AU1	Wat		soude'r tegen	staen,		stondt	ghij d'er niet soo teghen,
	AP1	[	]	soud'er teghen	[	]	stond	[	]
		[				]	stondt	[	]

2082

AU1

Als

oft

ghij

dagh en nacht

mijn' vijand met den

deghen,

[

]

nacht en dagh

[

]

AP2

[

]

[

]

deghen

2083

AU1

Van mijn'

lands-palen

dreeft,

[ontbreekt]

[

]

als

oft

ghij dagh en nacht

AP1

[

]

Landspalen

[

]

[

]

2084	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Mijn' Helbaerdieren waert, en pasten op de wacht

2085	AU1	α	[ontbreekt]	en hielpt		mij,	niet	verliesen,
		β	Van Hofwijck en sijn' rust;	[					]
	AP1		[		]	mij	niet	[	]
	KB		[		]	mij,	[		]

2086

AU1

Dat

Platingen

alleen

Bitterling,

en Biesen

[

]

alleen,

[

]

AP1

[

]

Platinghen

[

]

Bitterling

[

]

2087	AU1		Vergeefs verdedighden,		'ten waer'	uw'		steuigheid
	AP1		[	]	't en waer	[	]	stevigheid

2088	AU1		De		goluen ouerwonn	en all' haer'		heuigheid?
	AP1		[	]	golven overwonn	[	]	hevigheid?

2089	AU1a	Maer Lust, de derde		dienst	die van u werdt genoten,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	dienst,	[	]

2090	AU1		Gaet		bouen	d' eerste twee: ick sie u soo geschoten,
	AP1		[	]	boven	[	]

2091

AU1

Soo weelderigh gespreidt, soo deun en dicht gewerrt,

2092	AU1		Dat ick veil onder u den felsten		middagh	tert.
	AP1		[	]	Middagh	[	]

2093	AU1	Waer zijt		ghij	werelds		Oogh	dat allom door wilt booren?
	AP1	[				]	oogh	[	]
	KA	[	]	ghy,	[	]	oog,	[	]

2094	AU1		Blaeckt		ouer	wegh en weij; hier is uw' kracht verloren:
	AP1		[	]	over	[	]

2095	AU1	Hier lacch ick met het sweet dat		van den		maijer	loopt,
		[			]	maeijer	[	]
	AP1	[	]	vanden		Maeijer	[	]

2096	AU1	Hier hebb ick		ouer	mij een		Ypen zeil		geknoopt,
	AP1	[	]	over	[	]	Ypen-zeil		geknoopt.
	EP	[						]	geknoopt,

2097	AU1		Een dack van bladeren, die		met	de volle Manen,
			[	]	voor	[	]

2098	AU1	Jae met	de volle		Son,	jae		met	des Hemels tranen
		En voor	[				]	voor	[	]
	AP1	[		]	Sonn,	[				]
	AP2	[		]	Son,	[				]

2099	AU1	α	Mijn hoofd		verdedighen.	hier		lijd'	ick louw en koel,
		β	[				]	vlied	[	]
	AP1		[	]	verdedighen:	[				]

2100	AU1	α	Hier		vlied	ick sonder	leed haer grouwelixt		gewoel.
		β	[	]	lijd	[				]
	AP1		[	]	lijd sonder		[	]	gewoel:
	AP2		[	]	lijd ick sonder		[			]

2101	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hier voel ick het vermaeck van naestgelegen lijden

2102	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Bij naestgelegen		vreughd:	hier smaeck ick het verblijden
	AP1		[	]	vreugd:	[	]

2103	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Dat menschen		wederuaert	die bij de quelling zijn,
	AP		[	]	wedervaert	[	]

2104	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En voelen geen verdriet, en weten van		geen	pijn.
	AP1		[	]	geen'	[	]

2105	AU1	Hier deel ick in die vreughd met mijn' bemindste panden,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

2106

AU1

Mijn

lieue

vijueling

met

voeten en

met

handen.

[

]

vijuelings

thien

[

]

thien

[

]

AP1

[

]

lieve

vijvelings

[

]

2107	AU1	Hier is heel		Scheueling	verschenen		t'mijner		baet,
	AP1	[	]	Schevelingh	[	]	t' mijner		[	]
	EP							m.
	KA	[verwijzing bij r. 2106]

2108	AU1	En heeft mijn		Sauel-kleij	met		Schelpen-gruijs	gestraett:
	AP1	[	]	savel-kleij	[	]	schelpen-gruijs	[	]

2109	AU1	Hier gaet de Boll in		swang,	hier moet de	Kegel		beuen,
	AP1	[	]	swangh,	[		]	beven,
	AP3					m.
	EP	[verwijzing bij r. 2107]
	KA	[verwijzing bij r. 2106]

2110	AU1	En		sneuen,		en weer staen: hier		keurtmen 'tsoetste leuen
	AP1	[	]	sneven,		[	]	ken men't soetste leven
	AP2	[					]	keurt men 't [	]
	KA				Παίζω, μεταβολὰς γὰϱ πόνων ἀεὶ ϕιλῶ. Eurip.

2111	AU1	Gespeckt met stracken		ernst	en met onnoosel jock.
	KA	[	]	ernst,	[	]

2112	AU1	Verr zij van ons het		spel		dat		gunst-verlies	en wrock
		[			]	daer		[		]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	spell		daer		gunst, verlies	[	]
	AP2	[					]	gunst-verlies	[	]

2113

AU1

Bij Geld-verlies op volght: verr zij van mijn' gedachten

2114	AU1	~~Naer~~ Door vrienden		onuermaeck	naer mijn vermaeck te trachten.
	AP1	[	]	onvermaeck	[	]

2115	AU1	~~Ick~~'Kverdoem		den		teerling	niet, ick	hebb niet op de Caert,
		[			]	Teerling	[		]
	AP1	'K verdoem		[	]	Teerlingh, en		[	]
		[			]	Teerlingh niet, 'ken		[	]
	AU3		Παίζω, μεταβολὰς γὰϱ πόνων ἀεὶ ϕιλῶ. Eurip.
	AP3	^1.'K verdoem		[					]
			1. Παίζω, μεταβολὰς γὰϱ πόνων ἀεὶ ϕιλῶ. Eurip.
	KA	[citaat bij r. 2110]

2116	AU1	Dan dat ick houw			de	tijd ~~moe~~ kan beter zijn gespaert,
	AU3		Vano studio nunqu emendum est otium; neq enim q sapit, id quod est jucundu, ei quod est melius ptulerit. Clem. Alex. lib. 3. paedag.
	AP3	[		]	^2.de	[	]
			2. Vano studio nunquam emendum est otium; neq enim qui sapit, id quod est jucundum, ei quod est melius praetulerit. Clem. Alex. lib. 3. Paedag.

2117	AU1	Dan	soo te lore gaen: en middelmatigh nutten
		Als	[	]

2118

AU1

Verschoont de leegheid self, en kan mijn opspraeck schutten.

2119

AU1

Maer daer verlies en winst van Munte geel of witt,

2120	AU1	In schijn van		vriendlickheid,	der spelers hert besitt,
	AP1	[	]	vriendlickheid	[	]

2121	AU1	Daer		op	'tooghmerck	krijgen is,	werdt		spel een slagh	van krijgen,
		[	]		'tooghmerck,	krijgen, is,	[				]
	AP1	[	]		't ooghmerck,	[					]
	KB	[						]	spel en slagh	[	]

2122	AU1	En die den		Slagh	verliest,		(mvoor	't uijterst magh hij		swijgen;
		[							]	swijgen,
	AP1	[	]	slagh	[	]	(voor	[	]	swijgen;
	AP2	[				]	voor	[			]

2123	AU1	Maer		'tis	een mensch die swijght, en,		ken	ick menschen aerd,
	AP1	[	]	't is	[	]	ken	[	]

2124	AU1	Daer is geen hert soo koel,		gheen'	galle soo bedaert,
	AP1	[	]	geen'	[	]

2125	AU1	Of afbreuck		inde	Bors maeckt spijtighe gedachten,
	AP1	[	]	in de	[	]

2126	AU1	Die		'tmeesterlixt	geweld van reden moet verkrachten,
	AP1	[	]	't meesterlixt	[	]

2127	AU1	(En		'tis	der wijsen self haer uijterste gepoogh)
	AP1	[	]	't is	[	]

2128	AU1	Of		~~'twi~~		'tspijt	will uijt den mond, ten minsten uijt het oogh.
	AP1	[	]			't spijt	[	]
	AU3				Καὶ κύβος ἀγγέλει βένθος ἐχεϕϱοσύνης. Epigr. l. 4.
	AP3	^3.Of				[		]
					3. Καὶ κύβος ἀγγέλλει βένθος ἐχεϕϱοσύνης. Epigr. l. 4.

2129	AU1	Wat		light	mij aen dat leed, wat lust		mij lieue		vrinden,
		[	]	light/lust	[					]
		[	]	light	[					]
		[inspringen]
	AP	□ [ ] light			[	]	mij, lieve		[	]
	EP	[						]	vrienden,

2130	AU1	Die flus mijn' tafel, flus		mijn'		wandeling		bemindden,
	AP1	[			]	wandelingh		[	]
	EP	[	]	miyn'		[			]
	KA	[	]	mijn'		[	]	beminden,

2131	AU1	Stillswijgende	te sien vervloecken mijn		onthael,
		[		]	onthael?
	AP1	Still swijgende	[			]
	EP	Stillswijgende	[			]

2132	AU1	Of, lacht de kans haer toe, wat lust mij		'tgasten-mael
	AP1	[	]	't gasten-mael

2133

AU1

Met niewe rekeningh van kosten te beswaren,

2134	AU1	En werden tweemael		Waerd,	en moeten mij bedaren
	AP1	[	]	waerd,	[	]
		[	]	Waerd,	[	]

2135	AU1	Als of ick		geeren	schonck het ghen' ick noode miss,
	KA	[	]	geerne	[	]

2136

AU1

En maskeren mijn leed met vrolicke verniss?

2137

AU1

Ick haet

mijn

vijands

geld, of

'tkan

mij niet

verblijen:

[

]

verblijden:

AP1

[

]

Vijands

[

]

't kan

[

]

verblijden;

[

]

mijns

[

]

2138	AU1	En, ~~hal~~ hael ick 't van mijn' vriend,		'tgevoelen	van sijn lijden
	AP1	[	]	't gevoelen	[	]

2139	AU1	Maeckt dat ick		mede-lij,	en wenschten hem sijn' scha
	AP1	[	]	mede lij,	[	]

2140

AU1

Met mijn verlies geboett, eer dat hij van mij gae.

2141

AU1

Laet spel

dan

spelen zijn

oeffening

van leden

Soo Laet

spel

[

]

[inspringen]

AP1

□ Soo laet [

]

oeffeningh

[

]

AP3

[

]

^1.en [

]

1. Τίς δ᾽ἀσθενὴς ϕύσις οὐ τοῖς γυμνασαμένοις καὶ καταθλήσασι πλεῖστον εἰς ἰσχὸν ἐπεδωκεν; Plut, de lib. educ.

[

]

spel

spel spelen zijn ^1.ja [

]

[ook] Nostra dabunt alios hodie convivia ludos. Juven. Sat. xi.

[

]

spel

spelen

[

]

2142	AU1	Met vrolickheid vermoeijt;		jae oeffening	van reden
	AP1	[	]	ja oeffeningh	[	]

2143	AU1	Op 't handigste		beleidt,	en sonder achter-smaeck
	AP1	[	]	beleidt,	[	]

2144

AU1

Die vriendlickheid vergall' en spel tot spellen maeck'.

2145	AU1	Dit ambacht gaet hier om, en		'tgaet 'er	om met		lusten,
		[				]	lusten:
	AP1	[	]	't gaet'er	[			]
	AP2	[inspringen]

2146	AU1	En dien 't niet langer lust		veraessemt	sich met rusten,
		[	]	veraessemt	[	]

2147	AU1	En staet als		kijcker	bij, of neemt de		rechtbanck	waer,
	AP1	[	]	kijker	[	]	recht-banck	[	]

2148	AU1A	En oordeelt sittende van		~~'tniewe~~	'tnaeste	spelend		wpaer
		[					]	paer.
	AP1	[	]		't naeste	[			]
	KA	[					]	paer:

2149	AU1	En,	soo de Kegel valt die Coningh is van achten,
	KA	En.	[	]
	KB	En	[	]

2150	AU1	Soo vlieght'er wel een droom		van	spelende gedachten
		[	]	door	[	]

2151	AU1	Van		Coninghen	ontdaen in		'tmidden	van haer volck,
	AP1	[	]	Coningen	[	]	't midden	[	]

2152	AU1	Dat		ouer	einde staet, terwijl de		swartste	wolck
	AP1	[	]	over	[	]	swarte	[	]
	AP2	[				]	swartste	[	]

2153	AU1	Die oijt de		Son	besloegh, wolck		bouen	alle wonder,
	AP1	[	]	Sonn	[	]	boven	[	]
	AP2	[	]	Son	[				]

2154	AU1	Drij		kroonen	zeffens velt met ongehoorden donder.
	AP1	[	]	Croonen	[	]

2155	AU1	En soo wordt Bollen ernst, en Kegels		Parlament,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Parlament;

2156

AU1

En van dat onderhoud en raecktmen niet ten end,

2157	AU1	Voor dat de keers		uijt gae,	de groote Keers der wereld,
	AP1	[	]	uijtgae,	[	]
	EP	[	]	uyt gae,	[	]

2158	AU1	En dat de Somer-dauw de		kruijdjens ouerpeerelt,
	AP1	[	]	Kruijdjens overpeerelt,

2159	AU1		En dat den		Hagenaer	naer Koets en		schuijten	vraeght,
	AP1		[	]	Haghenaer	[	]	Schuijten	[	]

2160	AU1	Om veiligh		t'huijs	te		zijn	eer dat de dagh ontdaeght.
	AP1	[	]	t' huijs	[				]
	KB	[				]	zijn,	[	]

2161

AU1

Dan

bestrst

het oude

liet

van

Scheiden,

bitter scheiden,

AP1

[

]

best

[

]

lied

[

]

scheiden,

[

]

AP2

[

]

berst

[

]

van,

scheiden,

[

]

[

]

Scheiden,

[

]

2162	AU1		Uijt d' een' of d'		ander	keel, en**klinckt door wegh en		veweiden,
	AP1		[	]	ander'	[	]		weiden;

2163	AU1	En 't andere,		Wat	sal		men	opden auond	doen;
	AP1	[	]	wat	[	]	met	op den avond	[	]
		[				]	men	[		]

2164	AU1		En		'tslot	is, veel danckhebs, ~~bes~~ versegelt met een soen.
	AP1		[	]	't slot	[	]

2165	AU1	Daer staen ick Cluijsenaer, ick		stelle-man	verlaten,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	stelle-mann	[	]
	AP2	[	]	stelle-man,	[	]

2166	AU1		Maer		vrij-heer	van mijn tijd en van mijn doen en laten,
	AP2		[	]	Vrij-heer	[	]

2167	AU1		En smaeck den		nieuen	lust van stilt' en eenigheid,
	AP1		[	]	niewen	[	]

2168	AU1		Gelijck die uijt der		zee	en haer verbolgentheid
	AP1		[	]	Zee	[	]

2169	AU1	α	[ontbreekt]
	AP1		Ick ben te landewaerdt en 't kan mij niet verdrieten,
			[doorgehaald]
	AU2	β	Moe zeemanschapp gepleeght, moe wendens en moe keerens,

2170	AU1	α	[ontbreekt]
	AP1		Maer oock te waterwaerdt en aende Vliet der Vlieten)
			[doorgehaald]
	AU2	β	Moe tobbens, moe gekaetst, moe		loeuens,	moe laueerens,
	AP2		[	]	loevens,	[	]

2171	AU1		Het oppertje		bezeilt	en buijten weer en wind
	AP1		[	]	bezeilt,	[	]

2172	AU1		Sijn schielicke vermaeck		in 'tslechte	water vindt.
	AP1		[	]	in't slechte	[	]

2173	AU1	Betreckt mij d'		auond-uer,	en kan ick mij niet pijnen
		[inspringen]
	AP1	[	]	avond-uer,	[	]
	AP2	[inspringen]

2174	AU1		Om onder dack te gaen voor dat de		Sterren	schijnen,
	AP1		[	]	sterren	[	]

2175	AU1		En all de wonderen van		'theerlicke	gesicht,
	AP1		[	]	't heerlicke	[	]

2176	AU1	Als d' ander keers verschijnt		op 'tondergaende licht,
	AP1	[	]	op 't ondergaende licht;
	KB				Fax altera Coeli.

2177	AU1		Die tijd verveelt mij min dan all de dagh der		dagen;
	AP1		[	]	daghen;

2178	AU1		En		'tspijt	mij dat de Clock van Voorburgh heeft geslagen
	AP1		[	]	't spijt	[	]

2179	AU1		Twee		~~klo~~ slagen	meer als Acht; soo veel wercks valt mij toe:
	AP1		[	]	slaghen	[	]

2180	AU1	Wie oijt op Hofwijck		was	en vraegh' niet wat ick		doe.
		[inspringen]
	AP1	□ [						]
	EP	[	]	was,	[			]
	KA	[				]	doe:

2181	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Ick ben te		landewaert, en 'tkan	mij niet verdrieten,
	AP1		~~'Kgeeft voorde waerheid uijt~~
			[	]	landewaerdt, en 't kan	[	]

2182	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Maer oock te		waterwaert	en		aen de	Vliet der Vlieten,
	AP1		[				]	aende	[		]
	AP2		[	]	waterwaerdt	[					]
	AP3									l.
	KB		[	]	waterwaert,	[					]

2183	AU1	α	[ontbreekt]
		β	De		leuenste Riuier,	de		doorgeploegste	vaert
			[				]	doorgeploegtste	[	]
	AP1		[	]	levenste Rivier,	[	]	doorgeploeghste	Vaert

2184	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van all' die Holland kent en		binnen 's	lands		beuaert.
	AP1		[	]	binnen's	[	]	bevaert.

2185	AU1	'Kgeeft voorde waerheid uijt,					all heeft het schijn van liegen,
	AP1	'K geeft voor de		waerheit		uijt	[	]
		[	]	waerheid		[		]
	EP	[			]	uyt,	[	]

2186	AU1		(De Tuijgen zijn te		veel	all socht ick te bedriegen)
	EP		[	]	veel,	[	]

2187

AU1

Thwee hondert kielen zijn voor Hofwijck heen getelt

2188	AU1	Die dagelix door Zeil, of Mensch, of		Peerds-geweld,
	AP1	[	]	Peerdsgeweld
	AP2	[	]	Peerds geweld

2189

AU1

Voor Hofwijck henen gaen. Nu tert ick Rhijn en Maze,

2190	AU1		En Dort en		Loeuestein;	nu lijd ick datmen blase
	AP1		[	]	Louvestein;	[	]

2191

AU1

Van Sparen en van Y, jae vande Noorder Zond,

2192	AU1	Daer niemand meer		geuaers no	en		weder-varens	vond,
	AP1	[	]	gevaers	[	]	wedervarens	[	]

2193	AU1	Als in		mijn	volle		Vlied,	die niet en is te naken,
	AP1	[	]	mijn	[	]	Vlied,	[	]
	AP2	[	]	mijn'	[	]	Vlied;	[	]

2194

AU1

Men siet'er Schip of Schuijt d' een d' andere geraken,

2195	AU1	Men siet'er lijn door		lijn		geweuen,	peerd	aen peerd,
	AP1	[	]	Lijn		geweven,	Peerd	[	]
	EP	[			]	geweven	[		]
	KA	[			]	gheweven,	[		]

2196	AU1	Zeil achter		zeil	gereckt, roer		tegen	roer gekeert;
	AP1	[	]	Zeil	[	]	tegens	[	]

2197	AU1	Men hoort'er		van	houw voll, houw binnen, en houw buijten,
	EP	[	]	van,	[	]

2198	AU1	Men		hoort'er		jager-boef	sijn ongemack verfluijten,
		[	]	hoort den		[		]
	AP1	[			]	Jager-boef	[	]

2199	AU1	Of		lauen	met een lied		den blick-aers			die hij rijdt,
		[	]	koelen	[	]	de		bleinen	[	]
	AP1	[						]	bleijnen	[	]

2200	AU1	Niet nu		eens,	en eens flus, maer stadigh en altijd,
	KA	[	]	een,	[	]
	KB	[	]	eens,	[	]

2201

AU1

Bij doncker en bij daegh. Hier hoef ick niet te vragen,

2202	AU1	Wat tij		is 't	vanden dagh? de Beurt-schuijt		kan		'tgewagen,
		[						]	't gewagen,
	AP1	[	]	is't	[	]	kan't gewagen:

2203	AU1	En die ten		Seuenen	ten Haegh uijt werdt ~~geluij~~ gebelt,
	AP1	[	]	sevenen	[	]

2204

AU1

Die weet ick dat met mij de kloek van achten telt;

2205	AU1	Dijie vijf te Leiden hoort telt recht voor		hofwijck		seuen;
		[	]	Hofwijck		[	]
	AP1	[			]	seven;

2206	AU1	Dat 's	't uerwerck		van de plaets,	dat sonder veer		gedreuen
	AP1	Dat's	[	]	vande Plaets,	[	]	gedreven

2207

AU1

En sonder weer-wicht gaet, en daerom noijt en wraeckt,

2208	AU1	En daerom vaster gaet dan		alle diemen maeckt,
	AP2	[	]	all' diem' elders maeckt,

2209	AU1	En windt		sijn seluen	op en drijft sijn' eigen' raden.
	AP1	[	]	sich selven	[	]

2210	AU1	Hie treed ick		'tschoonste	pad van		all	mijn' soetste		paden.
		[	]	'tsoetste	[						]
		[inspringen]
	AP1	□ Hier [	]	't soetste	[	]	all'	[	]	paden:

2211	AU1	Hier treed ick		wederzijds	op		'tkantjen	van een' plass,
	AP1	[	]	wedersijds	[	]	't kantjen	[	]
		[	]	wederzijds	[				]

2212

AU1

Die d' een den anderen verpocchen met haer glas.

2213	AU1	~~D' een is m~~
		Ten Noorden		is 't	mijn diep, ten		zuijden	is mijn		Schuijt-pad
		[							]	Schuijt-natt,
	AP1	[	]	is't	[	]	Zuijden	[			]
	AP3							i.l.

2214	AU1	Daer ick dan d' eenen		Boer	dan d' and'ren schipper uijt vatt,
	EP	[	]	Boer,	[	]

2215

AU1

vraghe,

waer wil 't

heen,

Goe mannen; waer van

daen.

‘[

]

AP1

[

]

vragen,

[

]

heen;

[

]

daen?

[

]

vrage,

[

]

AP2

[

]

waer wil 't heen,

[

]

[

]

waer wil 't heen,

[

]

[geen cursivering]

2216	AU1	Hoe gaet ghij soo ondiep, hoe zijt ghij soo gelaen?
		‘[	]

2217	AU1	Maer, Heerschop, seghter een, wij hebben 't	~~huij~~
			ruijm voll		plancken?
		[		]	plancke
		‘[				]
	AP1	[		]	plancken,
	AP2	[		]	plancke

2218	AU1	En geeft het goed wat winst?	Wij hebbe God te dancke,
		‘[		]
	AU2	‘En geeft het goed wat winst?	[	]
	EP	‘En geeft het goed wat winst?	[	]
	KA	[geen cursivering]

2219	AU1	We		laden 't	te		Sa*dam	en komme langs de Meer,
		[				]	Saerdam	[	]
		‘[							]
	AP1	[	]	laden't	[	]	Sardam	[	]

2220	AU1	En Deur d' ouwe		wetering,	en soo den		Rijn	om neer,
		‘[							]
	AP1	[	]	Wetering,	[	]	Rhijn	[	]

2221

AU1

En soo

door

Leidsen

Dam

Schiedam te

losse.

[

]

deur

[

]

‘[

]

AP1

[

]

Damm

[

]

lossen:

[

]

losse:

AP2

[

]

Dam

[

]

[

]

lossen.

[

]

Leidsendam,

[

]

tot

[

]

2222	AU1	Daer krijge we licht vracht van		varkens	of van		osse,
		‘[						]
	AP1	[	]	Varckens	[	]	Osse,
	KA	[				]	Ossen,

2223

AU1

Of wat de Koopman

will,

want, kijck,

'tis

een

moij

schip,

‘[

]

AP1

[

]

will;

[

]

't is

[

]

Schip,

[

]

[

]

2224	AU1	En		'tvoert	wel licht en swaer: en krijge we dan slip,
		‘[				]
	AP1	[	]	't voert	[	]

2225	AU1	En moete		leegh nae	huijs, dat moete we		verdreghe:
		‘[						]
	AP1	[	]	leeg naer	[	]	verdrege:

2226	AU1	Scha-baet, daer valt te met een		kangsien	onder		weghe,
		‘[						]
	AP1	[	]	kangsjen	[	]	wege,

2271	AU1	Daer 't treck-geld op magh staen; aers		we moete we	inde lijn,
		[	]	moete w'	[	]
		‘[				]
	KA	[	]	moetw'	[	]

2228	AU1	En halen 't		metten	hals; maer dat's		een'	korte		pijn;
		‘[									]
	AP1	[	]	met den	[				]	pijn:
	EP	[				]	en'	[			]

2229	AU1	Aen geun sij		van den Dam	en vinde we gien breggens,
		‘[				]
	AP1	[	]	vanden Damm	[	]

2230	AU1	Dan		maccher 'tzeiltje	bij.		Hierop	volght veel meer		seggens,
		‘[									]
	AP1	[	]	mach'er 't Zeiltje	[	]	Hier op	[	]	seggens

2231

AU1

Naer

'tvolckje

spraecksaem

is en

lichter

aen den

praet

[

]

spraeckelick

[

]

AP1

[

]

't volckje sprakelick

[

]

aende

[

]

AU3

Quod hoies de alijs libentissimè faciunt, de te apud te malè existima. Sen. ep. 68.

AP3

[geen citaat]

2232	AU1	Als af te helpen is:		maer 'tschip,	dat niet en staet,
	AP1	[	]	Maer 't Schip,	[	]

2233

AU1

Ontnvoert mij

'tleste

woord.

lieuer

leste woorden,

AP1

[

]

't leste

[

]

liever

[

]

[

]

of,

liever,

[

]

[

]

woord

of,

[

]

2234	AU1	Daer ick		de		Sin	af giss all stond ick s' aen en		hoorden,
		[	]	den		[		]	hoorden:
	AP1	[			]	sinn	[	]	hoorden;
	AP2	[			]	sin	[			]

2235

AU1

Claes,

segt

hij tot

sijn'

knecht, die

op 't vooronder

staet,

[

]

roept

[

]

‘[

]

AP1

[

]

sijn

[

]

op't voor-onder

[

]

2236	AU1	Hoe lust het		steedse	volck een praetje		bijde	straet,
		‘[							]
	AP1	[	]	Steeds	[	]	bij de	[	]
	AP2	[	]	Steedse	[				]

2237

AU1

Daer tluijs leeghs

staet en kijckt in

'tmidde

van sijn

~~luij~~

lussies,

‘[

]

AP1

‘Daer't

Huijs

leegs

[

]

't midde

[

]

lussjes,

[

]

luijs

[

]

2238	AU1	Hoe		fijntjes stond	die		vent,	hoe still en hoe		gerussies,
		[	]	kooselde	[						]
		‘[									]
	AP1	[				]	Vent,	[	]	gerusjes,

2239	AU1	En taelde na		bescheid van de			bekende wegh;
		Hoe taeld' hij na		[				]
		‘[						]
	AP1	[	]	bescheit		vande	[	]
	KA	[			]	vanden	bekenden wegh?

2240

AU1

'K nam't

voor

een

Hagenaer;

en,

bij men

ziel,

ick

segg,

‘[

]

AP1

[ ]

namt

[

]

ien

[

]

[

]

Ziel,

[

]

segh,

AP2

[

]

[

]

2241	AU1	Dat Haeghje weeter of: me		speulter	vreemde		streke,
		‘[						]
	AP1	[	]	speult'er	[	]	streke;

2242	AU1	Se		raecken an groot goed,						te met in minder weke
		‘[									]
	AP1	[	]	raken		aen		groot groot	goed,	[	]
		[					]	groot	[		]
	EP	[			]	an		[			]
	KA	[			]	aen		[			]

2243	AU1	Dan		wijder	jaren		an		verslooue	natt en kout:
		‘[									]
	AP1	[	]	wij der	[	]	aen		versloven	[	]
	AP2	[						]	versloove	[	]
	EP	[				]	an		verslooven	[	]

2244	AU1	Dan wetense gien		raed	met koffertjes voll		goud,
		‘[						]
	AP1	[	]	raet	[	]	goud.

2245	AU1	Dan gaet		het weer	soo 't quam, dan tijense na buijte;
		[	]	'et goed	[	]
		‘[				]

2246	AU1	En 't	Roosenobeltje moet springe		voorde	kluijte
		‘[					]
	AP1	‘En't	[	]	voor de	[	]

2274	AU1	Voor		weuning	en voor		weij,	voor Kroft en		Clauer-kleij,
		‘[									]
	AP1	[	]	Weuning	[	]	Weij,	[	]	Klaver-weij;
		[							]	Klaver-kleij;

2248	AU1	Gien goed en valt te dier, het		magh'er		of,	wich		heij,
		‘[								]
	AP1	[	]	macher		af,	[	]	heij;
		[			]	of,	[			]

2249	AU1	En dan 't Treweel in		'twerck,	en dan		beget			Casteelen
		[						]		Casteele
		‘[									]
	AP1	[	]	't werck,	[	]	begett			Casteelen
		[							]	Casteele

2250	AU1	As		torens,	elck		om 'tmoijst. y gut, Claes,	hiet dat		deelen,
		[							]	deele,
		‘[									]
	AP1	[	]	Toorens,	[	]	om't moijst. y gut Claes,	[			]

2251	AU1	Heit ongse		lieuen	heer	ongs allegaer emaeckt
		‘[					]
	AP1	[	]	lieven	Heer	[	]
	EP	[	]	liever	[		]
	KA	[	]	lieven	[		]

2252	AU1	Uijt iene slagh van		kleij,	en worde wij ewraeckt,
		‘[				]
	AP1	[	]	Kleij,	[	]

2253

AU1

erue wij in

'tgoed

Basterde?

wat

Duijuel,

‘[

]

AP1

[

]

erve [

]

't goed

[

]

Bastarden?

[

]

Duijvel,

[

]

Basterde?

[

]

2254	AU1	'Kwouw	dat men aessem mé iens gaen mocht		ouer 'tsuijuel,
		‘[				]
	AP1	‘'K wouw	[	]	over't Suijvel,

2255	AU1	'Kmien	dat icker men spull sou sou speulen as en		held,
		[		]	held:
		‘[				]
	AP1	‘'K mien	[			]

2256	AU1	Ick sie		wel	dieder maer sen lijf wat naer en		stelt
		‘[						]
	EP	[	]	wel,	[	]	stelt,

2257	AU1	Eer j' om siet ben je		rijck[xxx]kusse mit					een	wape
		‘[									]
	AP1	[	]	rijck:		een	[				]
	EP	[			]	en	[	]	en	[	]

2258	AU1	Maeckt alle kunste goed; daer		meughj'	op sitte schrape
		‘[				]
	AP1	[	]	meugj'	[	]

2259	AU1	Tot dat je Troortje barst en wordt		een		ys're	kist
		‘[						]
	AP1	[			]	Ys're	[	]
	AP2	[	]	en		[		]

2260	AU1	Met		seuue	grendele.		en	word je	na gevist,
		[				]	en,	[		]
		‘[								]
	AP1	[	]	seuve	[	]	en wordje		[	]

2261

AU1

Die 't

lake

doen soo

wel

as die

s'et

stick

verwijte

[

]

doen 't

[

]

j'et

[

]

‘[

]

AP1

[

]

verwijte;

[

]

je't

[

]

[

]

wel,

[

]

[

]

laecke,

[

]

2262	AU1	Soo		wordter	niet eklapt.		Claes, moetet	me niet spijte
		‘[							]
	AP1	[	]	wordt'er	[	]	Claes moetet	[	]
		[				]	Claes, moetet	[	]

2263	AU1	Dat		onse	bestemoer, doe		'K vaer en moer	verloor,
		‘[							]
	AP1	[	]	ongse	[	]	'k Vaer en Moer	[	]

2264	AU1	Soo lijdighe versuft' en dwaelde van het spoor,
		‘[	]

2265	AU1	En hielmen uijt'et		school: Gut,	hadd ick leere		schrijue
		‘[						]
	AP1	[	]	School: Gut	[	]	schrijve

2266	AU1	En		lesen	as	dat volck, wat wouw ick niet		bedrijue,
		[	]	lese,	[		]	bedrijue!
		‘[							]
	AP1	[	]	lesen al		[	]	bedrijve!
		[	]	lesen, as		[			]

2267	AU1	'K hadd lang een		mangtel	an, een Tabbert, of suck goed,
		‘[				]
	KA	[	]	mantel	[	]

2268

AU1

Voor een

bepeckte

broeck,

die

nouw

verslijte

moet;

[

]

bepeeckte

[

]

‘[

]

AP1

[

]

bepeecte

[

]

ick

[

]

verslijten

moed;

[

]

moet;

[

]

die'ck

[

]

2269	AU1	Een handje		voll Latijns,	hebb		ick me	late segge,
		‘[							]
	AP1	[	]	vooll Latijn,	[	]	ickme	[	]

2270	AU1	Daer		komtet miest	op an, en dat's goed op te		legge,
		‘[						]
	AP1	[	]	komt het	[	]	hlegge,

2271	AU1	We hebbe			me		verstangt,	we bennen al ien slagh,
		‘[							]
	AP1	[				]	verstanght,	[	]
	AU3		Hic aius tam in equitem Romanu, qua in libertinum, quam in seruum potest cadere. Sen. ep. 31. Saepe ~~etei~~ etiam est sub palliolo sordido sapientia. Caecil. ap. Cicer. 3. Tuscul.
	AP3	^1.We [							]
			1. Hic animus tam in equitem Romanum, quàm in libertinum, quàm in seruum potest cadere. Sen. ep. 31. Saepe etiam est sub palliolo sordido sapientia. Caecil. ap. Cic. 3. Tusc.
	KB	[		]	mé		[		]

2272	AU1	En dat's wel haest		eklaert	die maer wat suffe magh.
		‘[				]
	AP1	[	]	eklaert,	[	]

2273	AU1	M Meer	hadd hij op de tong, meer meenden hij te preken;
		[inspringen]
		‘[		]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	□ Meer	[	]

2274	AU1	Maer		schip	was voor den		Dam,	daer most hij 't laten		steken,
		‘[									]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[	]	't Schip	[	]	Damm,	[	]	steken;
	AP2	[				]	Dam,	[			]

2275

AU1

'tzeil

most

ouer

end.

wie

wenschte niet de vracht

‘[

]

[aanhalingstekens weer doorgehaald]

AP1

[

]

't zeil

[

]

over

[

]

AP2

[

]

Wie

[

]

2276	AU1	Van		sulck een schip		te zijn? nu hebb ick 't maer gedacht.
		‘[					]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[	]	sulck'en	Schip	[	]
	EP	[	]	sulcken	[		]

2277	AU1	En	als ick 't		ouerslae,	de Boeren weten wonder;
		‘[					]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[		]	overslae,	[	]
	AU2	En,	[				]

2278	AU1	Maer		weten 't noch niet		all: de waerheid loopt'er onder;
		[	]	weten/
				/noch wat	min dan	[	]
		[	]	weten	[		]
		‘[					]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]

2279	AU1	Maer meer		waerschijnlickheids:	O,		schippertje,	goed knecht,
		[	]	waerschijnlickheids.	[				]
		‘[							]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[				]	Schippertje,	[	]

2280	AU1	Waer 'tghij	tot		inden	grond van alles onderrecht,
		‘[					]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	Waert ghij	[	]	in den	[	]

2281	AU1	Saeght ghij tot		inde		milt	van die ghij wilt		benijden,
		‘[								]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[	]	inden Mild			[	]	benijden,
		[	]	inde		[		]	benijden;
	EP	[			]	Milt	[			]

2282	AU1	~~Vert~~ Verstondt ghij neffens mij		'tgepeperde verblijden
		‘[			]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[	]	't gepeperde verblijden,

2283

AU1

Het gallighe vermaeck van die daer staet en siet,

2284	AU1	En hoort u sorgeloos staen fluijten langs de		Vliet,
	AP1	[	]	vliet,
	AP2	[	]	Vliet,

2285	AU1	En wist ghij hoe dat		hert		in 'tmidden	van sijn'		Roosen
	AP1	[			]	in't midden	[	]	Roosen,
	AP2	[	]	hert,		[				]
	EP	[citaten van AP r. 2287]
	KA	[citaten weer bij r. 2287]

2286	AU1	Sijn' kommeren		veel tijds	niet weet waer langs te		loosen.
	AP1	[	]	veeltijds	[	]	loosen,
	AP2	[				]	loosen:

2287	AU1	En wist ghij hoe hem			'thaer	te	berghen	komt te staen,
	AP1	[		]	't haer	[ ]	bergen	[	]
	AU3		Ὡς ἡδὺ τῷ μισοῦντι τοὺς ϕαύλους τϱόπους Ἐϱημία, καὶ τῷ μελετῶντι μηδὲ ἕν Πονηϱὸν ἱκανὸν κτῆμ᾽ ἀγϱὸς τϱέϕων καλῶς. Menand. ap. Stob.
	AP3.	^2.En [							]
			2. Ὡς ἡδὺ τῷ μισοῦντι τοὺς ϕαύλους τϱόπους Ἐϱημία, καὶ τῷ μελετῶντι μηδὲ ἕν Πονηϱὸν ἱκανὸν κτῆμ᾽ ἀγϱὸς τϱέϕων καλῶς. Men. ap. Stob. Ὁι ἐν τοῖς ἄστεσις ὁπόταν ἀναπνεῦσαι βουληθῶσιν, εἰς τοὺς ἀγϱοὺς θέουσι, τὰς μεν πόλεις κλύδωνας, τους δὲ ἀγϱοὺς, λιμένας, νομίζοντες. Liban.
	EP	[citaten bij 2285]
	KA	[citaten weer bij deze regel]

2288	AU1	Die wel op Hofwijck		is	en naer den Haegh moet		gaen.
	AP1	[	]	is,	[	]	gaen,

2289

AU1

Den Haegh,

doornen

Haegh,

daer

eer

deucht

reden

[

]

die

[

]

AP1

[

]

Haeg,

[

]

deught

[

]

[

]

Eer

[

]

Deught

[

]

Reden

2290	AU1	Veel tijden	werdt betaelt met vuijl'		ondanckbaerheden,
	AP1	[		]	ondanckbaerheden;
		Veeltijden	[			]
	EP	Veel tijden	[			]

2291

AU1

Daer weldoen werdt beloont met laster of geweld;

2292	AU1		Daer		'tuijterste	gepoogh der		vromen	werdt gestelt
	AP1		[	]	't uijterste	[	]	Vromen	[	]

2293	AU1		Den boosen tot een schimp; daer		'tniet	en is te passen,
	AP1		[	]	't niet	[	]

2294	AU1	Men sie sich		langs of dwersch		van	spijt of nijt		bebassen;
		[			]	door	[			]
	AP1	[	]	langhs of dwers		[		]	bebassen:

2295	AU1	Daer selfs de		vrede-min	misduijdt werdt voor		misdaed.
	AP1	[	]	Vrede-minn	[	]	misdaed.
	AP2	[	]	Vrede-min	[	]	misdaed;

2296

AU1

Ick meen

hij

sou

mijn

lot verfoeijen voor

sijn'

staet.

[

]

ghij

[

]

[

]

uw'

[

]

AP1

[

]

soud

[

]

staet,

AU2

[

]

sijn

[

]

AU3

Utinam qui diuitias appetituri essent, cum diuitibus deliberarent! utinam honores petituri, cum ambitiosis, et summum adeptis dignitatis statum! profectò vota mutassent. Sen. ep. 115.

AP3

^1.Ick [

]

1. Utinam qui diuitias appetituri essent, cum diuitibus deliberarent! utinam honores petituri, cum ambitiosis, et summum adeptis dignitatis statum! profectò vota mutassent. Sen. ep. 115.

2297	AU1	α	En kruijpen in		sijn		luijck,	en leeren ~~daer~~ beter wenschen,
		β	[	]	uw		[		]
	AP1		[			]	buijck,	[	]
			[			]	luijck,	[	]

2298	AU1	α	En oordeelen		'tgeluck	van		sijns	gelijcke menschen
		β	[				]	uws	[	]
	AP1		[	]	't geluck	[				]

2299	AU1	Benijdelicker veel dan dat te		sté-waerd	blinckt,
	AP1	[	]	stéwaerd	[	]

2300	AU1	En achter de gordijn		van 'taensien	hinckt of stinckt.
	AP1	[	]	van't aensien	[	]

2301	AU1	□ Is 't		schippertje voorbij,	de		vischer	uijt de		venen,
	AP1	[	]	Schippertje voor bij,	[	]	Vischer	[	]	Venen,

2302	AU1	De		meissjens	uijt de		weij	met koele bloote beenen,
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	Meissjens	[	]	Weij	[	]
	EP	[				]	Wey,	[	]

2303	AU1	Met		emmertjens	voll melck en voll		gerusticheid
	AP1	[	]	Emmertjens	[	]	gerusticheit
		[				]	gerusticheid

2304	AU1	Verstercken wat ick		peins		en wat ick hebb geseit.
		[			]	en wat ick hebb geseit./
						met krachtigher bescheid.
		[			]	en wat ick hebb geseit.
	KB	[	]	peins,		[	]

2305

AU1

En scheid ick uijt

de praet,

treed

ick uijt

mijn

hecken,

[inspringen]

AP1

En□ En [

]

den praett,

[ ]

treed'

[

]

mijn'

[

]

[

]

kecken,

En, [

]

en,

[

]

hecken,

2306	AU1	En	lust mij achter 't groen der haghen die mij decken
	KA	En,	[	]

2307

AU1

De vrije vonnissen te hooren van mijn werck,

2308	AU1	Als laegh ick verr van daer		begrauen	in een' kerck;
	AP1	[	]	begraven	[	]

2309

AU1

Daer ~~hoor i~~gaet het speeltjen aen, daer hoor ick soet en bitter

2310	AU1	En all wat ijeder denckt van huijs en van besitter;
	AU3		Suis te illecebris oportet ipsa virtus trahat ad verum decus. Quid de te alij loquantur, ipsi videant: sed loquentur tamen. Cic. Somn. Scip. Nihil hoib. adeo suaue et jucundum est, ut de reb. alienis sermonem habere. Gregor. Nazianz.
	AP3	^2.En [		]
			2. Suis te illecebris oportet ipsa virtus trahat ad verum decus. Quid de te alij loquantur, ipsi videant, sed loquentur tamen. Cic. Somn. Scip. Nihil hominibus adeò suaue et jucundum est, ut de rebus alienis sermonem habere. Greg. Nazianz. Quippe semper inimica virtutibus vitia sunt, et optimi quiq ab improbis, quasi exprobrantes adspiciuntur. Sulpic. l. 2. Quaestui stultis habetur, malè loqui de melioribus. Plaut. Poen. 3. 2. Saepe alium insanire dicunt, ultrò qui ipsi insaniunt. Plaut Id. Menoechm. 5. 2.
	KA	[citaat uit Sulpicius ontbreekt]

2311	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer hoor ick vogelen van allerhanden beck,

2312	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Mij roemen voor een		man, mij	doemen voor een' geck.
	AP1		[	]	Man en	[	]

2313

AU1

~~Daer~~ De Veerschuijt voert van als: daer sittend'er voll reden,

2314	AU1	Daer sittender voll spijt, die ~~mij van~~ mijne		sinlickheden
		[	]	sinlickheden/
					Hofwijckicheden
		[	]	sinlickheden
	AP1	[	]	sin~~neli~~licheden
	EP	[	]	sinlickheden

2315

AU1

Of prijsen uijt haer' gunst of laken uijt haer' gall.

2316	AU1	Daer seggend'er,		'tis	wel, het Geld is nietmetall,
		[inspringen]
		‘[				]
	AP1	□ ‘Daer [	]	't is	[	]

2317	AU1	Tgebruijck is 'taltemael:	de		Man	die Hofwijck		stichten
		‘[							]
	AP1	‘'T gebruijck is't altemael;	[	]	Mann	[	]	stichtten
	AP2	[		]	Man	[				]

2318	AU1	Heeft wijsselick			gedaen,		hij most sijn hert verlichten
		‘[						]
	AP1	[		]	gedaen;		[		]
	AU3		Major pars aetatis, certè melior Reip data sit; aliquid temporis tui sume etiam tibi. Sen. de Breu. vit. c. 18.
	AP3	[				]	^3.hij [		]
			3. Major pars aetatis, certè melior Reip. data sit: aliquid temporis tui sume etiam tibi. Sen. de Breu. c. 18.

2319	AU1	Van		langhe	slauernij,	hij heeft'er voor geploeght,
		‘[					]
		[	]	lange	slavernij,	[	]
	AP1	[	]	langer	[		]
	KA	[	]	lange	[		]

2320	AU1	En als hij ploegende sijn'		Princen		hadd	vernoeght,
		En, [						]
		‘[						]
	AP1	[			]	had	[	]
	AP2	[	]	Vorsten		hadd	[	]

2321	AU1	En	't	vaderland voldaen,		en niemand ~~onderkrop~~ uijtgesopen,
		‘[					]
	AP1	[	]	Vaderland voldaen;		[	]
	AU3			Μὴ πλουτεῖν ἀδίκως, ἀλλ᾽ ἐξ ὁσίωνΒιοτεύειν. Phocijl. Non qd habeam, sed qb. reb. inuenerim quaerant. Cic. pro Quinct. Habebit philosophus opes, sed nulli detractas, nec alieno sanguine cruentas, sine cuiusquam injuria partas, sine sordidis quaestibus, quarum tam honestus sit exitus quam introitus, quibus nemo ingemiscat nisi malignus. Sen. de vit. beat. Κέϱδη τοιαῦτα χϱῆ τινα κτᾶσθαι βϱοτῶν Ἐϕ᾽ ὅισι μέλλει μὴ πόθ᾽ ὕστεϱον στένειν. Eurip. ~~Ctesiph~~ ap. Stob. Τὸ κέϱδος ἡγοῦ κεϱδος, ἄν δίκαιον ᾗ. Meand. Monost.
	AP3	[			]	^1.en [	]
				1. Μὴ πλουτεῖν ἀδίκως, ἀλλ᾽ ἐξ ὁσίων Βιοτεύειν. Phocijl. Non quid habeam, sed quibus rebus inuenerim quaerant. Cic. pro Quinct. Habebit philosophus opes, sed nulli detractas, nec alieno sanguine cruentas, sine cuiusquam injuria partas, sine sordidis quaestibus, quarum tam honestus sit exitus quam introitus; quibus nemo ingemiscat nisi malignus. Sen. de vit. beat. Κέϱδη τοιαῦτα χϱῆ τινα κτᾶσθαι βϱοτῶν Ἐϕ᾽ οἵσι μέλλει μὴ πόθ᾽ ὕστεϱον στένειν. Eurip. ap. Stob. Τὸ κέϱδος ἠγοῦ κεϱδος, ἄν δίκαιον ᾗ. Meand. Monost.

2322	AU1	En niemands voordeelen met listen onderkropen,
		‘[	]

2323	AU1	Den		armen	voorgestaen, beschoncken en gevoedt;
		[	]	vromen	[	]
		‘[				]
	AP1	[	]	Vromen	[	]

2324	AU1	‘Den boosen		'thoofd	geboôn;	een Christelick gemoed
	AP1	[	]	't hooft	gebo'on;	[	]
	AP2	[		] hoofd	[		]

2325	AU1	In 't	Christeloos gewoel van Haegh en Hof behouden,
		‘[		]
	AP1	‘In't	[	]

2326	AU1	Wat lighter		ijemand		aen	of hij een ~~Huijsje~~ Hofje bouden,
		‘[						]
	AP1	[	]	ijmand		[		]
	AP2	[	]	ijemand		[		]
	EP	[			]	aen,	[	]

2327	AU1	En		besigden	een deel van onbesproken winst
		‘[				]
	AP1	[	]	besighden	[	]

2328	AU1	Tot onuerboden vreughd, om nu en dan voor					'tminst
		‘[						]
	Ap1	‘ETot onverboden vreughd;			[	]	't minst
	AU3		Ἡδὺ καὶ το μετ᾽ὀλίγον ἡσυχιαν ἀπολαῦσαι. Julian.
	AP3	[		]	^2.om [				]
			2. Ἡδὺ καὶ το μετ᾽ὀλίγον ἡσυχιαν ἀπολαῦσαι. Julian.
	KA	[ook]	Hic dilutis averte negotia curis Et gratam requiem dona tibi, quando licebit Per tota cessare diem. Juv, XI. Ex meo propinquo rure hoc capio commodi, neque agri, neque urbis odium me unquam percipit, ubi satias coepit fieri, commuto locum. Ter. Eun. 5. 6.

2329	AU1	Een		vredigh hauentjen van Hoofs				gewoel en winden
		[	]	hauentjen	vertrecks uijt		hoofs	[	]
		‘[							]
	AP1	[	]	Haventjen	[	]	Hoofs	[	]

2330	AU1	Voor heul en ademtocht		voor	ziel en lijf te vinden,
		[	]	van	[	]
		‘[				]

2331	AU1	En smaken		'tonderscheid	van ruijmt en van gedrangh?
		‘[				]
	AP1	[	]	't onderscheid	[	]

2332	AU1	Verquisten is geen' eer;			maer altoos deun en bang
		‘[				]
	AU3		Quanta dementia est, heredi suo procurare, et sibi negare omnia! Sen. ep. 123.
	AP3	[		]	^3.maer [	]
			3. Quanta dementia est, haeredi suo procurare, et sibi negare omnia! Sen. ep. 123.

2333	AU1	Sijn		selfs	te pijnighen, om kinderen en		eruen
		‘[						]
	AP1	[	]	self	[	]	erven

2334	AU1	Te laten, wat sij wel en weeld'righ konnen		deruen,
		‘[			]
	AP1	‘LTe [	]	derven,

2335	AU1	En prees noijt wijse			man.		wel	hem die wel vergaert,
		‘[							]
	AP1	[		]	mann.		Wel	[	]
	AP2	[		]	man.		[		]
	AU3		Ὅλως δὲ τὸ πλουτεῖν ἐστιν ἐν τῷ χϱῆσθαι μᾶλλον ἤ ἐν τῷ κεκτῆσθαι. Arist. 1. Rhet. Τὸν δὲ πολυκτέανον καὶ πλούσιόν ἐστι δίκαιον κλήζειν, ὅς χϱῆσθαι τοῖς ἀγαθοῖς δύναται. Lucian. Anth. Gr. Ἀγάπα τῶν ὑπαϱχόντων ἀγαθῶν μὴ τὴν ύπεϱβάλλουσαν κτῆσιν, ἀλλὰ τὴν μετϱίαν ἀπόλαυσιν. Isocr. ad Demon. Felix qui indultis potuit mediocriter uti Muneribus, parcumq modu seruare fruendi. Prudent, in Hamart.
	AP3	[				]	^4.wel	[	]
			4. Felix, qui indultis potuit mediocriter uti Muneribus, parcumq modum seruare fruendi. Prudent. Ἀγάπα τῶν ὑπαϱχόντων ἀγαθῶν μὴ τὴν ὑπεϱβάλλουσαν κτῆσιν, ἀλλὰ τὴν μετϱίαν ἀπόλαυσιν. Isocr. ad Demon. Ὅλως δὲ τὸ πλουτεῖν ἐστιν ἐν τῷ χϱῆσθαι μᾶλλον ἤ ἐν τῷ κεκτῆσθαι. Arist. 1. Rhet. Τὸν δὲ πολυκτέανον καὶ πλούσιόν ἐστι δίκαιον κλήζειν, ὅς χϱῆσθαι τοῖς ἀγαθοῖς δύναται. Luc. Anth. gr.
	KA	[ook]	Hanc ratus sum partem meam, si uterer labore meo. Eccles. 2.10.

2336	AU1	En matelick verspilt		'tgheen	hij wel heeft gespaert.
		‘[				]
	AP1	[	]	't ghen'	[	]

2337	AU1	De		man	op Hofwijck heeft,		in 'tsorgen	voor sijn		seluen
		‘[									]
	AP1	[	]	Mann	[	]	in't sorghen	[	]	selven
	AP2	[	]	Man	[						]

2338	AU1	Sijn' kinderen bevrijdt van spitten en van		deluen
		‘[			]
	AP1	[	]	delven,

2339	AU1	En van wat		ouerschots	sijn'		keurl[xxx]heid		voldaen
		[						]	geboett
		‘[								]
	AP1	[	]	overschots	[	]	keurlickheid		geboett,

2340	AU1	De rest is		voorde rest	die		'thebben	sal en		moet,
		[							]	moet.
		‘[									]
	AP1	[	]	voor de rest,	[	]	't hebben	[			]

2341	AU1	Maer	beter' Tonnen schats heeft		hijse	leeren vullen
		‘[					]
	AP1	[		]	hij se	[	]
	AU3		Ἐϕόδια ἅτινα αὐτοῖς ἐνναυαγήσασι συγκολυμβήσει. Aristip. ap. Stob. serm. 3. Haec metalla qbus delectatur vulgus, tenuem habent ac pfusoriam voluptatem. Sen. ep. 23. Κϱεῖσσον ἡ σοϕία λιθων πολυτελῶν. πᾶν δὲ τίμιον οὐκ ἄξιον αὐτῆς. Clem. Alex. - Petite hinc, juuenesq senesq Finem aio certum, miserisq viatica canis. Pers. V. Ἐϕόδιου ἀπὸ νέοτητος είς γῆϱας ἀναλάμβανε σοϕίαν, βεβάιότεϱον γὰϱ τοῦτο τῶν ἄλλων κτημάτων. Bias ap. Laert. Nihil horum n patitur vetustatem, quaerendu est ergo quod n fiat in dies deterius. Sen. ep. 31.
	AP3	^5.Maer [					]
			5. Ἐϕόδια ἅτινα αὐτοῖς ἐνναυαγήσασι συγκολυμβήσει. Arist. ap. Stob. Haec metalla, quibus delectatur vulgus, tenuem habent ac perfusoriam voluptatem. Sen. ep. 23. Κϱεῖσσον ἡ σοϕία λιθων πολυτελῶν. πᾶν δὲ τίμιον οὐκ ἄξιον αὐτῆς. Clem Alex. Petite hinc juuenesq senesq, Finem animo certum, miserisq viatica canis. Pers. V. Ἐϕόδιου ἀπὸ νέοτητος είς γῆϱας ἀναλάμβανε σοϕίαν, βεβάιότεϱον γὰϱ τοῦτο τῶν ἄλλων κτημάτων. Bias ap. Laert. Nihil horum non patitur vetustatem: quaerendum est ergo quod non fiat in dies deterius. Sen. ep. 31.
	KA	[ook]	Qui confidit in divitiis suis, corruet, 11. Prov. 28.

2342	AU1	Dan die haer mogelick ten deele		vallen	sullen,
		‘[				]
	AP1	[	]	vullen	[	]
		[	]	vallen	[	]

2343	AU1	Voll		onbetrouwbaer goed,			voll		schijuen	die het vier,
		[	]	smeltelick		metael,	[				]
		‘[									]
	AP1	[			]	Metael,	[	]	schijven	[	]

2344	AU1	Het water en de Tijd kan		brengen	tot		papier,
		‘[						]
	AP1	[	]	brenghen	[	]	Papier,

2345	AU1	Tot		roock, tot mist, tot niet.	hij		laet se self	voll schatten
		[	]	flenteren, tot niet.	[				]
		‘[							]
	AP1	[				]	laetse selfs	[	]

2346	AU1	Daer water, vier of tijd niet aen en heeft te vatten,
		‘[	]

2347	AU1	Van	wDeughd,		en		wetenschapp	en all dat Mannen maeckt,
		‘[							]
	AP1	[	]	Deughd	[	]	wetenschap	[	]
	AU3			Ut et in usu boni, et in speciem populo Sint. Plaut. Mostell. Quum tibi sint nati, nec opes; tunc artibus illos Instrue, quo possint inopes defendere vitam. Dionijs. Cat. l. 1.
	AP3	[geen citaten]
	KB	[				]	wetenschapp,	[	]

2348	AU1	En all dat eens vergaert sijn Meester noijt		versaeckt;
		[	]	versaeckt:
		‘[			]
	AP2	[	]	versaeckt.

2349	AU1	God	die hem		seghende	met kinderen die weten,
		‘[					]
	AP1	[		]	segende	[	]
	EP	God,	[				]

2350	AU1	En		weten mogelick	waer mede dack en eten
		‘[				]
	AP1	[	]	weten, moghelick,	[	]

2351	AU1	Het Vaderland ten dienst, te		mogen	waerdigh zijn,
		‘[				]
	AP1	[	]	moghen	[	]

2352	AU1	Beveelt hij haer		beleidt,	naer dat hij door de pijn
		‘[				]
	AP1	[	]	beleijdt,	[	]

2353	AU1	Die 't lichaem dragen moet om vande		ziel	te scheiden,
		‘[				]
	AP1	[	]	Ziel	[	]

2354	AU1	Ter eewigheid sal gaen. Die		man	gingh breeder		weiden,
		‘[						]
	AP1	‘Tot [	]	mann	[	]	weiden;
	AP2	‘Ter [	]	man	[			]

2355	AU1	Maer		'tschuijtje	was verbij, de		schipper	riep, stapp wegh,
	AP1	[	]	't Schuijtje	[	]	Schipper	[	]

2356	AU1	En		'tpeerd	ontvoerde mij		'tbesluijt	van sijn gesegh.
	AP1	[	]	't peerd	[	]	~~de Schi~~
							't besluijt	[	]

2357	AU1	De Delfsche		veerman	volght (dat		gae[xxx]or	Hofwijck seker)
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	Veerman	[	]	gaet voor	[	]

2385	AU1	Kort	op den		Haghenaer,	en weer een		niewe [xxx]reker,
		Stracks	[						]
	AP1	Strax	[	]	Hagenaer,	[	]	niewe spreker,

2359	AU1	Een niewe kakelaer, gelijck het wesen		[xxx]ll
	AP1	[	]	will,

2360	AU1	Dat een de vracht		verbeent,	daer		vijftich	and're still
	AP1	[	]	verbeemt,	[	]	vijftigh	[	]
		[	]	verbeent,	[				]

2361	AU1	Den mondigsten ontsien, en		'thooghe	woord		vergunnen,
	AP1	[	]	't hooge	[			]
	AP2	[				]	vergunnen.

2362	AU1	Die klapper tast mij aen (van dusend een				zijn 't funnen
	AP1	[			]	zijn't funnen,
	AU3		Ut quisq contemptissimus, et ut maximè ludibrio est, ita solutiss: linguae est. Sen. In sap. n cad. Semper inimica virtutibus vitia sunt, et optimi quiq ab improbis quasi exprobrantes aspiciuntur. Sulp. lib. 3. Homines mali sunt, qui bonis dicunt malè. Plaut. Bacch. Isthic est thesaurus stultis in lingua situs, Ut qstui habeant male loqui melioribus. Id. Poen. Φᾶυλος κϱιτὴς παντὸς καλοῦ πϱάγματος ὄχλος. Pythag. ap. Stob. Πονηϱὸν, ὦ ἄνδϱες Ἀθηναῖοι, πονηϱὸν ὁ συκοϕάντης ἀεὶ, καὶ πανταχόθεν βάσκανον καὶ ϕιλαίτιον. Demost. pro ******** Ctesiph. Erras si istorum, tibi qui occurrut, vultibus credis, hominu effigies habent, aios ferarum. Φεῦ, πῶς πονηϱόν ἐστιν ἀνθϱώπων ϕύσις Τὸ σύνολον; οὐ γὰϱ ἄν ποτ᾽ ἐδεήθη νόμου Οἴει τι τῶν ἄλλων διαϕέϱειν θηϱίων Ἄνθϱωπον; οὐδὲ μικϱὸν, ἀλλὰ σχήματι. Πλαγι᾽ ἐστὶ τ᾽ἄλλα, τοῦτο δ᾽ὀϱθὸν θηϱίον. Lycurg. poeta vetus.
	AP3	[		] ^1.(van [			]
			1. Ut quisq contemptissimus, et ut maximè ludibrio est, ita solutissimae linguae est. Sen. in sap. non cad. Semper inimica virtutibus vitia sunt, et optimi quiq ab improbis quasi exprobrantes aspiciuntur. Sulp. lib. 3. Homines mali sunt, qui optimis dicunt malè. Plaut. Bacch. Isthic est thesaurus stultis in lingua situs, At quaestui habent male loqui melioribus. Id. Poen. Φᾶυλος κϱιτὴς παντὸς καλοῦ πϱάγματος ὄχλος. Pythag. ad ap. Stob. Πονηϱὸν, ὦ ἄνδϱες Ἀθηναῖοι, πονηϱὸν ὁ συκοϕάντης ἀεὶ, καὶ πανταχόθεν βάσκανον καἰ ϕιλαίτιον. Demosth. pro Ctesiph. Erras si istorum, tibi qui occurrunt vultibus credis, hominum effigies habent, animos ferarum. Sen. Φεῦ, πῶς πονηϱόν ἐστιν ἀνθϱώπων ϕύσις Τὸ σύνολον; οὐ γὰϱ ἄν ποτ᾽ ἐδεἡθη νόμου. Οἴει τι τῶν ἄλλων διαϕέϱειν θηϱίων Ἄνθϱωπον; οὐδὲ μικϱὸν, ἀλλὰ σχήματι. Πλαγι᾽ ἐστὶ τ᾽ἄλλα, τοῦτο δ᾽ὀϱθϱὸν θηϱίον. Lycurg. poet. vet.

2363	AU1	Voll onbeschaemt geraes,	van reden		onversien)
		Van schaemte noijt geroert,	[	]	onversien,

2364	AU1	Van eer en		liefde		min) ten	eersten		is 't,	Laet sien,
		[			]	meer) Ten	[				]
		‘[									]
	AP1	[	]	Liefde		[		]	ist,	[	]

2365	AU1	Wel heij,		wa't 's	hier weer		niews?	sal't noijt geen einde wesen,
		‘[							]
	AP1	[	]	wat's	[	]	nieuws?	[	]
	KA	[				]	nieuws,	[	]

2366	AU1	All weer	een niew Casteel in eenen nacht geresen!
		‘[		]
	AP1	‘Alweer	[	]

2376	AU1	'Kschick	endelick de Vliet sal worden tot een'		straet,
		‘[				]
	AP1	‘'K schick	[	]	straet;

2368	AU1	Den Haegh sal metter tijd		te Voorburgh komen woonen,
		[	]	niet weten waer hij staet,
		‘[			]

2369

AU1

Voorburgh,

of aen

duijn:

siet

die

verweende gecken,

‘[

]

AP1

[

]

Voorburg

[

]

Duijn:

[

]

[

]

[

]

2370	AU1	Sij walghen vande Stadt; den Haegh en kan niet strecken,
		‘[	]

2371	AU1	De		straten	zijn te nauw, de		wandeling	te		kort,
		‘[									]
	AP1	[	]	Straten	[	]	wandelingh	[	]	kort?
		[							]	kort;

2372	AU1	De Coets moet ruijmer gaen: wat		duijuel	of haer		schort,
		[				]	schort?
		‘[						]
	AP1	[	]	Duijvel	[			]

2373	AU1	Is 't niet		genoegh	Voorhout en		Vijverbergh	te		schenden,
		[	]	genoegh,	[						]
		‘[									]
	AP1	[				]	Vijverberg	[	]	schenden
	EP	[							]	schenden,

2374	AU2	Is 'tniet		genoegh	den Haegh		t' ontstraten	aller		enden,
	AP1	‘Is't niet		[		]	t'ontstraten	[			]
	AP2	[							]	enden?
	KB	[	]	genoegh,	[						]

2375

AU1

Moet

Voorburgh me

'tspell,

'kmagh heugen

dat die

weij

[

]

'tspell?

[

]

‘[

]

AP1

[

]

Voorburg mé

[

]

't spell?

'k magh heughen

[

]

Weij

2376	AU1	Voll klare		klauer	stond, voll ~~vette beest~~ vette beesten leij;
		‘[				]
	AP1	[	]	klaver	[	]

2377	AU1	Nu is 't een		Hof	quansuijs, een Hofwijck:		wel		waerachtigh,
		[	]	Hof,	[	]	wel,		[	]
		‘[								]
	AP1	[	]	Hoff,	[			]	waerachtig,

2378	AU1	Wij moeten		inden	grond, het		volkje		wordt	te prachtigh.
		‘[									]
	AP1	[	]	inde	[	]	volckje		wort	[	]
	AP2	[						]	wordt	[	]
	EP	[	]	inden	[						]

2379	AU1	Sij schrapen		'tgoed	bij een, slinx of rechts,		'ts scheelt	haer		niet.
		[							]	niet;
		‘[									]
	AP1	[	]	't goed	[	]	't scheelt	[			]

2380	AU1	En vallen dan		aen 'twerck	van pijpjens in het riet.
		‘[				]
	AP1	[	]	aen't werck	[	]

2381	AU1	Bedenckt eens watter gelds aen sulcke		raeserij gaet
		‘[			]
	AP1	[	]	raserij gaet,

2382	AU1	En		ofme'r	op het		eind	met eens betalen vrij gaet:
		‘[							]
	AP1	[	]	of men	[	]	end	[	]

2383

AU1

Die kloot en

light

niet still:

die

duijsenden verbout

‘[

]

AP1

[

]

licht

[

]

dusenden verbout,

AU3

Par sumptus est, semel solida collocare, et saepe integrare cadentia. Symm. lib. 6. ep. 70.

AP3

[

]

^2.die [

]

2. Par sumptus est, semel solida collocare, et saepe integrare cadentia. Symm. lib. 6. ep. 70.

2384	AU1	En magh		geen	honderden ontsien voor 't		onderhout;
		‘[						]
	AP1	[	]	geen'	[	]	onderhoudt;

2385	AU1	Die hooghe thuijnen derft uijt leeghe gronden halen
		‘[	]

2386	AU1	Moet alle jaer sijn werck weer en weerom		betalen,
		[	]	betalen:
		‘[			]
	AP1	[	]	betalen;

2387	AU1	Die		vent	en houd ick met geen hondert Croonen vrij;
		‘[				]
	AP1	[	]	Vent	[	]

2388	AU1	Soo moet daer alles staen in		'tlood	en op de rij,
		‘[				]
	AP1	[	]	't lood	[	]

2389	AU1	Soo puntigh is		m'	als ~~k~~* kacks: men waer schier ongeboren,
		‘[				]
	EP	[	]	m',	[	]

2390	AU1	Veel		lieuer	dan een' Haegh dte lijden ongeschoren;
		‘[				]
	AP1	[	]	liever	[	]

2391	AU1	Of 't God belieft of niet, de paden moeten bruijn
		‘[	]

2392	AU1	En kaler zijn van gras als		'thoogste	van een Duijn;
		‘[				]
	AP1	[	]	't hoogste	[	]

2393	AU1	De		schoffel	heeft geen rust; daer is een eewigh		leuen
		‘[						]
	AP1	[	]	Schoffel	[	]	leven

2394	AU1	Van		wijen	dat men berst: de		thuijnman	magh wel		beuen,
		‘[									]
	AP1	[				]	Thuijnman	[	]	beven,
	EP	[	]	wiejen	[						]

2395	AU1	Soo		'tonkruijd	meester werdt door		reghenachtigh	weer,
		[				]	weelde van natt	[	]
		‘[							]
	AP1	[	]	't onkruijd	[				]

2396	AU1	Door		ouervall	van werck, en door versuijm wnoch meer.
		‘[				]
	AP1	[	]	over vall	[	]
	EP	[	]	overvall	[	]

2397	AU1	De Joffers		inden Haegh	met all haer' malle		krullen
		‘[						]
	AP1	[	]	in den Haegh,	[	]	krullen,

2398	AU1	En hebben niet meer spels, men		soud'er		twintigh	hullen,
		[			]	drij vier	[	]
		‘[						]
	AP1	[	]	soud' er		[		]

2399	AU1	All noemden icker		meer 'kwouw	dat ick 't hadd gewedt,
		‘[				]
	AP1	[	]	meer, 'k wouw	[	]

2400	AU1	Eer hier een		bogaerd-pad		geklouwt		is en		geredt.
		‘[									]
	AP1	[	]	Boogaerd-pad		[	]	en geredt.
	AP2	[					]	is en		[	]
	EP	[			]	geklouw		[			]
	KA	[			]	geklouwt		[	]	geredt:

2401	AU	En om	Gods lijdsaemheid met alle macht te tergen,
		‘[		]
		[inspringen]
		[niet inspringen]
	AP2	‘En, om	[	]

2402	AU1	Als		offer	werck gebrack, van vlackte maecktmen bergen.
		‘[				]
	AP1	[	]	off'er	[	]

2403	AU1	'tLand	wordt tot		Vijuertiens	versnippert en gekerft,
		‘[					]
	AP1	‘'T land	[	]	Vijvertjens	[	]

2404

AU1

'tis

braefste

man

die 't konstelixt

bederft.

‘[

]

AP1

[

]

't is

[

]

braefte

mann

[

]

bederft:

AP2

[

]

man

[

]

[

]

braefste

[

]

2405	AU1	'Thuijs	moet in 't water		staen	en Slots-gewijs staen proncken,
		‘[					]
	AP1	‘'T huijs	[				]
	KB	[		]	staen,	[	]

2406	AU1	Gelijck een' steenen flesch in		~~'twa~~'tkoelvat werdt					gesoncken.
		‘[								]
	AP1	[	]	't koel-vat		werd			[	]
	EP	[			]	werdt			[	]
	KA	[					]	gesoncken:

2407	AU1	Het		ried-dack	was wel eer de		weuninghs	besten hoed;
		[	]	riet-dack	[				]
		‘[							]
	AP1	[				]	Weuninghs	[	]

2408	AU1	Doe mosten 't pannen zijn; dat's nu de		kleine	voet;
		‘[				]
	AP1	[	]	kleijne	[	]

2409	AU1	Het leijtje		moet'er	op, dat staet beknopt en abel,
		‘[				]
	AP1	[	]	moet 'er	[	]

2410

AU1

Waerom? de

land-heer

deckt sijn'

luijsen

met

een

sabel,

‘[

]

AP1

[

]

Land-heer

[

]

huijsen

[

]

sabel;

AP2

[

]

luijsen

[

]

een'

[

]

2411	AU1	'T huijs komt niet minder toe;		'tmagh	kosten wat het		will:
		[				]	kan,
		‘[						]
	AP1	[	]	't magh	[			]

2412	AU1	Het decksel		naerde	pott,	de kleeren		naerden pman.
		[	]	naerden	[						]
		‘[									]
	AP1	‘[	]	naer den	Pott,	[	]	naer		de mann.
	AP2	[							]	den man.

2413	AU1	En als ghij binnen gaet, wat meent ghij daer te		vinden?
		‘[			]
	AP1	[	]	vinden,
		[	]	vinden?

2414	AU1	Een		opperCamertjen	tot onderhoud van vrinden,
		‘[				]
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	opper-Camertjen	[	]

2415	AU1	Als inden gulden tijd		van		Hollands	slecht en recht?
		[			]	't Hollands	[	]
		‘[						]
	AP1	[	]	van't Hollands			[	]

2416	AU1	Neen seker,		Cameren		op 't	cierlixt afgerecht,
		‘[						]
	AP1	[			]	op't	[	]
	KB	[	]	Kameren,		[		]

2417	AU1	Als		stond	ghij binnen Delft; gemarmerde		saletten,
		‘[						]
	AP1	[	]	stondt	[	]	Saletten,

2418	AU1	En van dien niewen		snoff,	hoe		noemtmen 't?	Camenetten,
		‘[							]
	AP1	[	]	snof;	[	]	noemt men't?	[	]

2419	AU1	Pronck-cellen voor een' Prins, met borden en met		Leeren
		[	]	Leer
		‘[			]
	AP1	[	]	leer

2420	AU1	Op 't		Haegelijxt versien (Jae	wel toch,		lieuen	Heer,
		‘[							]
	AP1	[	]	Haeghelijxt versien: (ja	[	]	lieven	[	]

2421

AU1

Waer will dit heen in 't

end?)

seght mend'er

wat

tegen,

‘[

]

AP1

[

]

end!)

[ ]

seghtmend'er

[

]

teghen,

[

]

en,

[

]

2422	AU1	'Theet	maer een		Weuningkie,	een huijsjen uijt den		regen.
		‘[							]
	AP1	‘'T heet	[	]	Weunightje,	[	]	reghen.
		[		]	Weuninckje,	[				]

2423	AU1	H'Kwouw	dat hij met sij'n poort in sneew en		regen	sat
		[		]	hagel	[	]
		‘[					]
	AP1	‘'K wouw	[	]	Hagel	[	]

2424	AU1	Die		landheer	heeten will en woonen als in		Stadt.
		‘[						]
	AP1	[	]	Land-heer	[	]	Stadt:

2425	AU1	'Kwouw	dat		hij. weer		aen	riep de schipper,	is dat rijen?
	AP1	‘'Kwoud	[	]	hij weer		aen	riep de Schipper,	[	]
	AU2	[				]	aen,	[		]
	AP2	‘'Kwouw	[	]	hij. Weer		aen,	[		]

2426	AU1	Stapp	wegh, jou		loomen	uijl. soo raeckt' ick uijt het		lijen.
	AP1	‘Stapp	[				]	lijen;
	EP	[		]	lompen	[			]

2427	AU1	Ja,	lijen, ick beken't;			want waerheid,		all	te fell
	AP1	Ja,	[				]	al	[	]
	AU3			Τὸ μὲν ἀληθὲς πικϱόν ἐστι καὶ ἀηδὲς τοῖς ανοήτοις. Dio Chrysost. Opus tenera mordaci radere vero Auriculas. Pers. 1.
	AP3	[			]	^1.want [				]
				1. Τὸ μὲν ἀληθὲς πικϱόν ἐστι καὶ ἀηδὲς τοῖς ανοήτοις. Dio Chrysost. Opus mordaci radere vero auriculas. Pers. 5.

2428	AU1	Gepepert en		gezult,	gaet door en door het vell.
	AP1	[	]	gesult,	[	]

2429	AU1	□ Onkenniss		niet te min	maeckt		onmin dbijde menschen,
	AP1	[	]	niettemin	[	]	onminn	bij de Menschen,
	AP2	[				]	onmin	[	]

2430	AU1		En menigh		droeue	reis hebb ick mij voelen wenschen,
	AP1		[	]	droeve	[	]

2431	AU1	Mijn achterklapper waer mijn		vrije		Camer	vriend
		[	]	ronde		Camer	[	]
	AP1	[			]	Camer-vriend,

2432	AU1	En met mijn		onderhout,	als ick ~~mijn~~ met		sijn',	gedient.
	AP1	[	]	onderhoud,	[				]
	EP	[				]	sijn,	[	]

2433	AU1	Daer		soude men	sijn Waer noch sijn'		waerachtigheden
	AP1	[	]	soudemen	[	]	waerachticheden
	AU3			Καὶ το μὲν οὖν σαϕὲς οὔτις ἀνὴϱ ἴδεν οὐδὲ τις ἔσται Εἰδῶς. Xenophan.
	AP3	^2.Daer [				]
				2. Καὶ το μὲν οὖν σαϕὲς οὔτις ἀνὴϱ ἴδεν οὐδὲ τις ἔσται Εἰδῶς. Xenophan.
	KA	[citaat naar r. 2434]

2434	AU1	Niet		overweldigen;	maer onderlinge reden
	AP	[	]	overweldighen:	[	]
	KA	[citaat van 2433]

2435	AU1		Doen gelden wat		het	kost, en vriendelick bericht
			[	]	sij	[	]

2436	AU1	α	Doorpluijsen		inde schael		van 'tfijnste	goud-gewicht;
			[	]	op een aes		[		]
	AP1		[			]	van't fijnste	[	]

2437	AU1	α	Dat	laken lichtelick		veranderen in prijsen
			Tot	[	]	verkeeren sou in prijsen;
		β	En d' een den anderen soo veel bescheids					bewijsen
	AP1		[				]	bewijsen,

2438	AU1	α	En d' een den anderen op soo veel bescheids bewijsen
		β	Dat laken lichtelick verkeeren sou in prijsen;

2439	AU1	α	Dat			kond 't he	geen prijsen zijn, ten minsten tot gedoogh
		β	Off,			[		]
	AP1		Of		kond		[	]
			[	]	kond 't		[	]

2440	AU1	Van hier een		balck,		en	daer een' splinter in ons oogh.
	AP1	[	]	balck		of	[	]
		[			]	en	[	]

2441	AU1	~~DSoo soude~~ En soo begrepen wij, of trachtten te begrijpen
		[inspringen]
	AP1	[niet ingesprongen]
	AP2	[inspringen]
	AU3		Amicum tuum hortare, ut istos magno animo contemnat, qui illum objurgant, q umbram et otium petierit, et cum plus 9sequi posset, ptulerit quietem omnibus. Sen. ep. 36.
	AP3	^3.En [		]
			3. Amicum tuum hortare, ut istos magno animo contemnat, qui illum objurgant quod ~~magno animo~~ umbram <et otium> petierit, et cum plus consequi posset, praetulerit quietem omnibus. Sen. ep. 36.

2442

AU1

Hoe traegh voorsichticheid moet vallen aen het slijpen

2443	AU1		Van nagel of van tand, om		in 'tgesicht	te slaen
	AP1		[	]	in't gesicht	[	]

2444

AU1

Van die met ons voor God ten oordeel sullen gaen,

2445	AU1	God, die sich		'toordeel	heeft en		'twraeck-recht		voorbehouden,
	AP1	[	]	't oordeel	[	]	't wraeck-recht		[	]
	AU3							Math. 7.1. Rom. 12.19. Deut. 32.35.
	AP3							Math. 7.1. Rom. 12.19. Deut. 32.15.

2446

AU1

Als messen die hij

ons,

sijn'

kind'ren,

niet

vertrouwden

AP1

[

]

kinderen,

[

]

vertrouwden,

[

]

kind'ren,

[

]

[

]

ons

[

]

[

]

ons,

[

]

2447	AU1	Sijn'		teere	kinderen,		die	geen geweer en past,
		[	]	blinde	[				]
	AP2	[				]	dien	[	]

2448	AU1	Soo		lang	wij menschen ~~zijn~~ zijn en dolen bijden tast.
	AP1	[	]	langh	[	]

2449	AU1	Dit hebb ick half geleert, en tracht het heel te leeren,
		[inspringen]
		[niet inspringen]

2450

AU1

was ick buijten

'tspoor,

ten

haluen

om dete

keeren:

En,

[

]

AP1

[

]

't spoor,

[

]

halven

[

]

keeren;

2451	AU1	Herstelt mij op de baen van		Dijn' gerechticheid,
	AP1	[	]	dijn' gerechtigheid:

2452

AU1

Die mij het oordeel van mijn Broeder hebt ontseit.

2453	AU1	Met sulcke leeringen bevracht ick mijn' gedachten,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

2454	AU1	En keur			niet off'er	mij		quaedwillige toe brachten
	AP1	[					]	quaedwillighe		toebrachten,
	AP2	[		]	niet, off'er	[					]
	AU3		Offendi rebus istis, tam ridiculu est, quàm queri, q spargaris in publico, aut inquineris in luto. Sen. ep. 107. Τῷ ἀληθεῖ χαλεπαίνειν οὐ θέμις. Plat. 5. Reip. Ἀμεινον παϱὰ ἰδιώτου τ᾽ἀληθὲς ἤ παϱὰ σοϕιστοῦ τὸ ψεῦδος μαθεῖν. Isid. Pelus. ep. 67. lib. 4. Χϱὴ οἶμαι τοὺς παϱαινοῦντας συνοῖσον ἔϱγον ἀσπάζεσθαι κᾲν ὦσι ϕαῦλοι, κᾲν μηδαμόθεν σοι γνώϱιμοι. Man. Imper. Admoneri bonus gaudet: pessimus quisq correptorem asperrimè patitur. Sen. 3. de Ir.
	AP3	^1.En [									]
			1. Offendi rebus istis, tam ridiculum est, quàm queri, quod spargaris in publico, aut inquineris in luto. Sen. ep. 107. Ἀμεινον παϱὰ ἰδιώτου τ᾽ἀληθὲς ἤ παϱὰ σοϕιστοῦ τὸ ψεῦδος μαθεῖν. Isid. Pelus. ep. 67. l. 4. Χϱὴ, οἶμαι, τοὺς παϱαινοῦντας συνοῖσον ἔϱγον ἀσπάζεσθαι κᾲν ὦσι ϕαῦλοι, κᾲν μηδαμόθεν σοι γνώϱιμοι. Man. Imper. Admoneri bonus gaudet: pessimus quisq correptorem asperrimè patitur. Sen. 3. de Ir. Τῷ ἀληθεῖ χαλεπαίνειν οὐ θέμις. Plat. 5. Reip.
	KA	[ook]	Non aegrè feras, si quidem de te male senserint: & dixerint, quod non libenter audias. Tu deteriora de teipso sentire debes, et neminem infirmiorem te credere. Est non parva prudentia, silere in tempore malo, & introrsus ad me converti, nec humano judicio disturbari. Non sit pax tua in ore hominum. Th. à Kemp. de imit. Chr. 3. 28.
	EP	[							]	toe brachten,

2455	AU1	Of redelicke		li'en;	ick lett niet op den		man,
	AP1	[	]	lien;	[	]	mann,
	AP2	[				]	man,
	KA							qui corripit hominem, gratiam postea inveniet apud eum, magis quam ille, qui per linguae blandimenta decipit. 28. Prov. 23.

2456

AU1

Mits dat ick uijt sijn roet wat honighs trecken kan.

2457	AU1	□ Nu is de dagh ten		eind,	nu seggen		maen	en Sterren,
		[				]	Maen	[	]
	AP1	[	]	eind',	[	]	maen	[	]
		[				]	Maen	[	]

2458	AU1	'Tis	tijd		uw'	herssenen		in 'tbedd	te gaen ontwerren.
	AP	'T is	[				]	in't bedd	[	]
	KA	[		]	u	[				]

2459

AU1

Ick weet het, en ick voel't: noch gaet het langsaem toe;

2460	AU1	Want wij zijn kinderen, en		hoeuen	schier een' roe
	AP1	[	]	hoeven	[	]

2461	AU1	Die ons te bedde jaegh':		Ick wil 't	van mij bekennen;
	AP1	[	]	ick wil't	[	]

2462	AU1	Het zij		een		goed		gebruijck,	het zij een quaed gewennen,
		[			]	goede		drift,	[	]
	AP1	[	]	een'		[	]	drift;	[	]

2463	AU1	Het		slaepen	houd ick voor geen menschelick		vermaeck;
	AP1	[	]	slapen	[	]	vermaeck.
	EP	[				]	vermaeck:

2464

AU1

En, als ick kiesen moght, ick wenschte mij noch vaeck

2465	AU1	Noch slapen opgeleght.			foeij,		dagelicksche steruen,
	AP1	[				]	daghelixe sterven,
	AU3		Ἔοικεν ἡ τοῦ ὕπνου καταϕοϱὰ θανάτῳ. Clem. Alex. 2. Paed. Vigil ille, nec ullam Ad requiem facilis, credens abscedere vitae Quod sopor eripiat tempus. Sil. de Hannib. lib. 12. Καθεύδων οὐδενὸς ἄξιος, οὐδὲν μάλλον τοῦ μὴ ζῶντος. Arist.
	AP3	[		]	^2.foeij,		[	]
			2. Ἔοικεν ἡ τοῦ ὕπνου καταϕοϱὰ θανάτῳ. Clem. Alex. 2. Paedag. Vigil ille, nec ullam Ad requiem facilis; credens abscedere vitae Quod sopor eripiat tempus. Sil. de Hannib. l. 12. Καθεύδων οὐδενὸς ἄξιος, οὐδὲν μάλλον τοῦ μὴ ζῶντος. Aristot. Ὕπνος τὰ μικϱὰ τοῦ θανάτου μυστήϱια.

2466	AU1	Foeij, platte		peuluw-dood,	foeij, quistigh		tijd-verderuen,
	AP1	[	]	peuluw-dood;	[	]	tijd verderven,

2467	AU1	Die u		onbeeren	moght, wat waer sijn		leuen		lang;
	AP1	[	]	ontbeeren	[	]	leven		[	]
	KA	[						]	lang?

2468	AU1	Hoe leefden hij in			'truijm,		die nu in		nauw gedrongen
		[				]	in stede		van 't gedrang
	AP1	[		]	't ruijm,		[	]	van gedrang
		[						]	van 't gedrang
	AU3		Extendamus vitam: huius et officiu et argumentum actus est. Circumscribatur nox, et aliquid ex illa in diem transferatur. Sen. ep. 122.
	AP3	^3.Hoe	[							]
			3. Extendamus vitam: huius et officium et argumentum usus est. Circumscribatur nox, et aliquid ex illa in diem transferatur. Sen. ep. 122.

2469	AU1	Van uren,			die den dagh versnipperen tot leuren,
		Der [				]
	AU3		Diducimus vitam in particulas, ac lancinamus. Sen. ep 32.
	AP3	[		]	^4.die [	]
			4. Diducimus vitam in particulas et lancinamus. Sen. ep. 32.

2470	AU1	En, als		den auond	valt, de menschen van haer scheuren,
	AP1	[	]	alden avond	[	]

2471	AU1	En werpense voor dood, als			krengen,	op het		stroo.
	AP1	[		]	krenghen,	[			]
	AU3		Nihil morti tam simile qua somnu sest. ~~Sen.~~ Cic. de Senect.
	AP3	^45. En	[						]
			45. Nihil morti tam simile quàm somnus est. Cic. de Sen.
	KA	[					]	stroo?

2472	AU1	Maer		emmers	die het kost niet		schicken		schickten 't	soo.
		[	]	emmers,	[	]	schicken,		[		]
		[inspringen]
	AP1	□ [						]	schickten't	[	]
	AU3			Lex haec data e caducis, Deo jubente, membris, Ut temperet laborem Medicabilis voluptas. Prudent. Hijmn. VI. Cathem. Tenenda nobis via est quam natura pscripsit, nec ab illa declinandu. Sen. ep. ******* 122.
	AP3	6. □	[								]
				6. Lex haec data est caducis, Deo jubente, membris, Ut temperet laborem Medicabilis voluptas. Prudent. Hymn. VI. Cathem. Tenenda nobis via est, quam natura pscripsit, nec ab illa declinandum. Sen. ep. 122.
	KA	[	]	emmers	[						]

2473

AU1

bedd,

'tis

Gods

beuel,

men magh niet stadigh

leuen;

AP1

[

]

[

]

bevel;

[

]

leven;

[

]

bedd;

't is

[

]

2474	AU1	Daer hoort wat		steruens	toe: de bladeren die		beuen,
		[	]	stervens	[	]	beven,

2475

AU1

En houden aenden draed van een verdordden steel,

2476	AU1	Gaen met den voet		in 'tgraf,	het groene gras wordt		geel,
	AP1	[	]	in't graf,	[	]	geel;

2477	AU1	Dat 's		euen	of ick seij, de dood is op de lippen:
	AP1	[	]	even	[	]

2478	AU1	De ~~heele~~
			wereld sterft eens		'sjaers;	staets' inden		herfst	op		'tglippen,
	AP1	[		]	's jaers;	[	]	Herfst	[	]	't glippen,

2479	AU1	Des winters is sij dood: te		weten	diep in slaep,
	KB	[	]	weten,	[	]

2480	AU1	Tot dat~~s' in't vo~~se		'tvoorjaer	weck', soo datse geew' en		gaep';
	AP1	[	]	't voorjaer	[	]	gaep',

2481	AU1	En		in den	Somer		eerst		vollkomen wacker	zij
		[				]	kom'		vollkomentlick aen		'twaken,
		[								]	'twaken:
	AP1	[	]	inden	[			]	volkomentlick aen't		waken:
	AP2	[								]	waken.

2482	AU1	De kleine		wereld		mensch,	dien God eens wilde maken,
		[	]	wereld,		[		]
	AP1	~~Hermaeckt hij dagelix~~
		[			]	Mensch,	[	]

2483	AU1	Hermaeckt hij dagelix,			en, sonder dat respijt,
	AP1	[		]	en*, [	]
	AU3		Somnus refectioi necessarius est: hunc tamen si per diem noctemq continues, mors est. Sen. de tranq. Detur quieti somnus tempus, ut somno grauis Vis victa, morbo pectus oppressu leuet. Sen. Herc. fur.
	AP3	[		]	^1.en, [	]
			1. Somnus refectioni necessarius est: hunc tamen si per diem noctemq continues, mors est. Sen. de Tranq. Detur quieti tempus, ut somno grauis Vis victa, morbo pectus oppressum leuet. Sen. Herc. fur.

2484	AU1	Wij waren 's		leuens	kracht in weinigh' dagen quijt.
	AP1	[	]	levens	[	]

2485	AU1	Die kracht		hanght	aen die dood: wel hem die 't kan bezeffen,
	AP1	[	]	hangt	[	]

2486	AU1	En stelt sijn' rekeningh soo met den Hemel		effen,
		[	]	effen

2487	AU1	In 'tdagelix	versterf, als waer 't sijn' leste kouw,
	AP1	In't dagelix	[	]

2488	AU1	Daer uijt hem de		Basuijn	des Richters wecken souw.
	AP1	[	]	basuijn	[	]

2489	AU1	□ In spijt dan van		mijn	self en		van de	spijtigheden,
	AP1	[	]	mij	[	]	vande	[	]
	AP2	[	]	mijn	[				]

2490	AU1	Die 'ck vanden Snapper in de		veer-schuijt	hebb geleden,
	AP1	[	]	Veer-schuijt	[	]

2491	AU1	'K gae		steruen	voor een' reis, en scheide van mijn' kust,
	AP1	[	]	sterven	[	]

2492	AU1	En gae mij op mijn Slot		begrauen	in mijn'		rust.
	AP1	[	]	begraven	[	]	rust:
	AP3						h.

2493	AU1	DeOf,	is 't een toon te hoogh, mijn		slotjen	magh ick	't	heeten.
	AP1	Of	[	]	Slotjen	[			]
	KA	[					]	heeten:

2494	AU1	En, vrienden	van verstand, u		derv ick ~~het~~'t	laten weten,
	AP1	En vrienden,	[	]	derv' ick't	[	]
	AP2	En, vrienden	[				]

2495	AU1	'T is		't Hofwijcker	Casteel,	daer ick te		roest	in gae.
	AP1	[	]	Hofwijcker	Casteel	[	]	...	[	]
	AP2	[					]	roest	[	]

2496	AU1	Een'	Cluijs is oock een huijs, en houdt voor wedergae
	AP1	Een	[	]
	AU3		Domus munimentum sit aduersus infesta corpori, hanc utrum cespes erexerit, an varius lapis gentis alienae, nihil interest, scito te hominem tam bene culmo quàm auro tegi. Sen. ep. 8.
	AP3	^2.Een	[	]
			2. Domus munimentum sit aduersus infesta corpori. hanc utrum cespes erexerit, an varius lapis gentis alienae, nihil interest. scito te hominem tam bene culmo quàm auro tegi. Sen. 1. ep. 8.

2497	AU1	Der Princen hooghe Burght, der Steden stercke		muren,
		[	]	muren:

2498	AU1	'T Casteel en		'tverckens-kot	zijn		euenwel	geburen;
	AP1	[	]	't verckens-kot	[	]	evenwel	[	]

2499	AU1	De Hutt staet bij de Tent;		maer	elck en streckt niet meer
		[	]	en	[	]

2500	AU1	Als voor een veiligh		voor		klein' of	grooten Heer.
		[	]	dack van		[		]
	KA	[			]	klein of	[	]

2501	AU1	Noch keer ick tot den roem, en pocche met de beste;
			Exiguae saepe areae in multos usus describentis arte patuere: et quamuis angustum pedem, dispositio fecit habitaculum. <Sen.> 1. de Tranquill.
		^3.Noch [					]
			3. Exiguae saepe areae in multos usus describentis arte patuere: et quamuis angustu pedem, dispositio fecit habitaculum. <Sen.> 1. de Tranq.
	EP	[		]	roem.	[	]
	KA	[		]	roem,	[	]

2502	AU1	Houdt mij des' ijdelheid ten goede;		'tis	de leste:
	AP1	[	]	't is	[	]

2503	AU1	En	die ghij		uw	geduld den omloop hebt vergunt,
		En,	[				]
	AP1	[		]	met	[	]
		[		]	uw	[	]
	AP2	[		]	uw	[	]

2504	AU1	Verdraeght noch voor		'tbesluijt	een woord		van 't	middel-punt.
	AP1	[	]	besluijdt	[	]	van't	[	]
	AP2	[	]	besluijt	[				]

2505

AU1

□ Ten hoofde

van 'tgroot

Plein,

het

bosch

van Sijcomoren,

AP1

[

]

van't groot

Pleijn,

[

]

Bosch

[

]

AP2

[

]

Plein,

[

]

AP3

2506	AU1	Daer		masten		ouerhands	door en door henen booren,
		[	]	Masten		[		]
	AP1	[			]	overhands	[	]

2507	AU1	Rijst een		verheuen	Dijck (een'		Brugg	en segg ick niet,
		[	]	gemuerde	[					]
	AP1	[				]	Brugg'	[		]
	AP2	[				]	Brugg	[		]
	AP3								g.

2508	AU1	Dat's de gemeene slagh,		~~dim~~ diem'	allom elders siet)
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	die m'	[	]

2509

AU1

Een' ondermuerde wall, een' wall besett met roosen,

2510	AU1	Die m' uijt de		veer-schuijt	siet staen flonckeren en		blosen,
	AP1	[	]	Veerschuijt	[	]	bloosen,

2511	AU1	Een lijdelicke		trapp,	dien ick te leene houw,
		[	]	Trapp,	[	]

2512	AU1	Van u,		Venetien	de schoone; van		'tgebouw,
	AP1	[				]	't gebouw,
	KA	[	]	Venetien,	[			]

2513

AU1

Het wonderlick gebouw, dat ghij Rialto doopten,

2514	AU1	Doe		ghijd'er	d' eene Stad aen d' andere		me		knoopte,
		[						]	knoopten,
	AP1	[	]	ghij d'er	[					]
	EP	[				]	mé		[	]

2515

AU1

En liet d' onkundighe wantrouwen van den boogh

2516	AU1	Die sulcken wijdde sou beslaen met eenen		toogh.
	AP1	[	]	toogh:

2517	AU1	'Ten	was mij niet ontgaen in twaelf en achtien jaren,
	AP1	'T en	[	]

2518	AU1	Hoe ~~ick hem~~ hij		mij		ouergaen,	hoe hij		mij	ondervaren,
	AP1	[			]	overgaen,	[				]
	KB	[	]	my,		[		]	my,	[	]

2519	AU1	In d'		oneruarentheid	van jongen voet en		oogh
	AP1	[	]	onervarentheid	[			]
	KA	[				]	oogh,

2520	AU1	Door		'tsteile	vlack en door het vlacke steil bedroogh.
	AP1	[	]	't steile	[	]

2521	AU1	Hier hebb		ick 'tnae	gebootst: ~~hier~~ twee flauwe steenen treden,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	ick't na	[		]
	AP3					g.

2522

AU1

En twee, en noch eens twee, zijn sess gelijcke leden

2523	AU1	Van	't	hofwijcksche Rialt:	treedt op de leste twee,
	AP1	[	]	Hofwijcksche Rialt'.	[	]

2524	AU1	Ghij zijt niet meer vermoeijt als op den eersten		tré:
	AP1	[	]	tree:

2525	AU1	Ghij wandelt en ghij klimt, ghij laeft met		lange	poosen,
	AP1	[	]	langhe	[	]

2526	AU1	Als Gall met		honighraed	en Distelen met		roosen,
	AP1	[				]	roosen;
	AP2	[				]	roosen,
	KB	[	]	Honighraed,	[			]

2527	AU1	De		drijmael	korte		moeijt	die dr sess mael achter een
	AP1	[	]	drij mael	[	]	moeijt,	[	]

2528	AU1	De minst		swaerlijuighe	souw voelen in		sijn		le'en.
	AP1	[	]	swaerlijvighe	[	]	sijn'		[	]
	KA	[						]	le'en:

2529	AU1	Ghij vindt u		sess	voet	hoogh, en weet niet of		de	seste
		[					]	de	sesten
	AP1	[					]	den	[	]
	KA	[	]	selfs	[					]
	KB	[	]	voet	om	[				]

2530	AU1	Den ~~lest~~ eersten opgangh is, en staet all op		de leste.
		[	]	den		lesten.
	KA	[			]	lesten:

2531	AU1	Dat kan			verdeeling	doen van besigh ongemack.
		[inspringen]
	AP1	[		]	verdeelingh	[	]
	AU3		Quod si quando cum influentibus negotijs paria ~~feceris~~ fecisti, instar refectionis existimas, mutationem laboris. Plin. Paneg.
	AP3	^1.Dat	[				]
			1. Η ἀνάπαυσις τῶν πόνων ἀϱτυμά ἐστι. Plut. de lib. educ.

2532	AU1	Die soo de Kaerte van sijn'			quellingen	verstack,
	AP1	[		]	quellinghen	[	]
	AP2	[inspringen]
	AU3		Η ἀνάπαυσις τῶν πόνων ἀϱτυμά ἐστι. Plut. de lib. educ.
	AP3	^2.Die	[				]
			2. Quod si quando cum influentibus negotijs paria fecisti, instar refectionis existimas, mutationem laboris. Plin. Paneg. Non uno contenta valet natura tenore; sed permutatas gaudet habere vices. Petron. Vita in omni quidquid est, Iustam requirit optimae pausae modum. Auson.
	KA	[ook]	Ἐν πάσῃ κινησει τοῦ σώματος, ὁπόταν ἄϱχηται πονέειν, το διαναπαυειν εὐθὺς ἄκοπον. Hippocr. 2. Aph. 48.

2533	AU1	En temde suer met soet, en		mengde	pijn met		lusten,
		[				]	rusten,
	AP1	[	]	menghde	[			]

2534

AU1

Hij ploeghde sonder sweet en arbeide met lusten.

2535	AU1	Een' uer gespannen Booghs, twee			peze-loos	of drij,
	AP1	Een [		]	Peze-loos	[	]
	AU3		Arcus et arma tuae tibi sunt imitanda Dianae; Si numqu cesses tendere, mollis erit. Ouid. Ep. 4. Non uno contenta valet natura tenore, Sed permutatas gaudet habere vices. Petron. - Vita in oi qcquid est Iustum reqrit optimae pausae modum. Auson. in Lud. Sap. Cleob.
	AP3	^3.Een	[				]
			3. Arcus et arma tuae tibi sunt imitanda Dianae; Si nunquam cesses tendere, mollis erit. Ouid. ep. 4.
		[andere citaten naar r. 2532]

2536	AU1	Ontwapent	distelen	en suijckert		slauernij.
	AP1	Ontwapend	distelen,	[	]	slaverij.
		Ontwapent	[				]
	AP2	[			]	slavernij.

2537	AU1	Lang eenerhand verveelt, het zij			soet	als 't zijn kan;
		[		]	soo soet	[	]
	AU3		Nimium n placet, etiam q bonu putatur. Cassiod. lib. 10. ep. 3. ~~Ὡς καὶ τοῦ μέλιτος τὸ πλέον ἐστι χολὴ. Anth. 1~~
	AP3	[geen citaten]

2538	AU1	En	die met slockjens		slorpt	vermant wel een		azijn-kan,
		Maer	[						]
	AP1	[		]	slorpt,	[	]	azijn-kan,
	AP2	Maer,	[						]

2539	AU1	En die		bij wijlen sitt en valt geen		voetpad lang,
	AP1	[			]	voet-pad lang;
	AP2	En, die		[			]
	AP3	^4.En, [					]
			4. Deniq, si sedeas, requies est magna laboris; Si multum sedeas, labor est. Maro namq Poeta Pro poena posuit, sedet aeternumque sedebit, Infelix Theseus. Semper nocet utile longum. Tertul. Carm. ad. sen. Omnibus quidem prodest subinde animum relaxare. Excitatur enim otio vigor; et omnis tristitia, quae continuatione pertinacis studij adducitur, feriarum hilaritate discutitur. Sen. Contr. 1. Praef.

2540	AU1	En Die van geen' poosen weet,		valt self de weelde bang.
		[	]	de weelde		seluer		bang.
	AP1	[			]	selver		bangh.
	EP	[					]	bangh:

2541	AU1	[ontbreekt]
		~~Beurt~~ Beurt en			verandering	verlichten doen en laten.
	AP1	[		]	veranderingh	[	]
	AU3		Deniq si sedeas, requies e magna laboris; Si multum sedeas, labor est. Maro namq Poeta Pro poena posuit, sedet aeternumq sedebit, Infelix Theseus. Semper nocet utile longum. Tertull. Carm. ad. Senator.
	AP3	[citaat naar r. 2539]

2542	AU1	□ Vier naeckte		kinderen,	all konnen sij niet ~~ver spreken~~ praten,
		[inspringen extra gemarkeerd]
	EP	[	]	Kinderen;	[	]

2543	AU1	Beduijden		hier die leer: de Lente staet voor aen,
		Betuijgen		[		]
	AP1	Beduijden		[		]
	AP3	[			] ^5.de [	]
			5. Ipse quoq Annus, temporum pater quadrifariamâ se diuersitate componit, nec desideriu caperet, si nouitatis gratiam non haberet. Cassiod. lib. 2. Natura hoc quod vides regnum mutationibus temperat. Sen. ep. 107.

2544	AU1	Met vroeghe Blommekens van		'tjonghe	jaer		gela'en:
	AP1	[	]	't jonghe	[	]	gelaen:

2545	AU1	De Somer volght'er		op	en pronckt met Coren-aeren;
	EP	[	]	op,	[	]

2546	AU1	DEn dan		de	rijpen Herfst met smakelicke waren;
	AP1	[	]	den	[	]

2547

AU1

winter

luij

leegh

met

schaetsen

aenden voet,

[

]

leegh,

[

]

AP1

[

]

Winter

[

]

luen

[

]

Schaetsen

[

]

2548

AU1

Seght datter eens een tijd van leegh-gaen wesen moet.

2549	AU1	WSoo		loopt de tijd	rondom en deelt sich af in		Maenden,
	AP1	[	]	loopt de tijd	[	]	maenden,
	AU3		Ipse quoq Annus, temporu Pater, quadrifariâ se diuersitate componit: nec desiderium caperet, si nouitatis gratiam n haberet. Cassiod. l. 2. Μονωδία ἐν ἅπασίν ἐστι πϱ πλήσμιόν τε καὶ πϱόσαντες, ἠ δὲ ποικιλία τεϱπνόν. Plut. de lib. ed. defuerit ne ****** * ***** Natura hoc q vides regnum mutationib. temperat. Sen. ep. 107.
	AP3	[niet-doorgehaalde citaten naar r. 2543]

2550	AU1	En		leert		ons ongevraeght	all wat ick flus vermaenden:
	AP1	[	]	leerd		[		]
		[	]	leert		[		]
	KB	[			]	ons, ongevraeght,	[	]

2551	AU1	Want wie en wierd niet		satt van 't	eenerhande jaer,
	AP1	[	]	sat van't	[	]

2552

AU1

Als

't altijd

winter

jae,

als

't altijd

somer

waer?

Soo

[

]

winter,

[

]

soo

[

]

AP1

[

]

Winter,

[

]

Somer

[

]

2553	AU1	□ Hier is Rialt op 't hooghst, hier zijn		wij,	sonder weten,
		[inspringen extra gemarkeerd]
	AP1	[	]	wij	[	]
	AP2	[	]	wij,	[	]
	AP3			z.

2554	AU1	Tot aende		Valbrugg	toe en op mijn'		Stoep		geseten.
		[	]	Vallbrugg	[					]
	AP1	[	]	Vall-brugg	[	]	stoep		[	]
	KA	[						]	geseten;

2555	AU1		De Vall-brugg,		vreemdeling:	wat seght ghij nu van		'tslot?
	AP1		[	]	Vreemdeling;	[	]	't slot?

2556	AU1		Gaet noemt het nu Casteel, of noemt het		Duijuen-kot,
	AP1		[	]	Duijven-kot,

2557	AU1		'Tsluijt	met een'		vallbrugg	af. Ghij sult de ketingh soecken:
	AP1		'T sluijt	[	]	Vallbrugg	[	]

2558

AU1

Maer dat 's een oude kunst: wij hebben beter' boecken,

2559

AU1

Van hoogher onderwijs: wij roemen op een' vond,

2560	AU1		Die		~~nie~~ noijt en	is gepleeght, die niemand en verstond,
			[	]	weinigh	[	]

2561	AU1	'Ten	waer de		meester	sprack: leert		buijten-huijsen	bouwen,
	AP1	'T en	[	]	Meester	[				]
	KB	[					]	buyten huysen	[	]

2562	AU1	Die	veiligh		rusten wilt:	de		kunst	is waerd t' onhthouwen;
		Daer 't	[	]	slapen is:	[				]
	AP1	[					]	konst	[	]

2563	AU1	De		vallbrugg	gaet om		hoogh	en maeckt een' dobbel' poort,
	AP1	[	]	Vall-brugg	[	]	hoog	[	]
	KB	[				]	hoogh,	[	]

2564	AU1	En buijten werdt geen		tier	van		ketingen	gehoort,
		[	]	klanck	[				]
	AP1	[				]	ketenen	[	]

2565	AU1	α	En binnen buijtelt sij		door self bewegend wicht,
		β	[	]	met een' verborgen slinger,

2566

AU1

maeckt,

oock grendeloos,

water-poortjen dicht,

[

]

het

[

]

[

]

sluijt,

[

]

bewogen

met een' vinger,

AP1

[

]

bewoghen

[

]

2567

AU1

keucken-water-poort.

Daer sitt ick in mijn'

Gracht

[

]^[

]

^een groote spatie

AP1

[

]

Keucken-water-Poort.

[

]

gracht

2568	AU1a	Van		zestich	voet rondom, en spott		met alle kracht,
		[				]	~~met~~ met		menschen-macht,
		[						]	menschen-macht:
	AP1	[	]	zestigh	[			]	menschen macht:

*2568	AU1		~~Van~~ Die op mijn' huijsraedjen mocht loeren bijden nacht:
			[doorgehaald]

2569	AU1		Musketten ben ick baes; en slaep op		beij	mijn' ooren;
	AP1		[	]	bijeij	[	]

2570	AU1		Laet		groue	stucken		sien	die mij bestaet te stooren;
	AP1		[	]	grove	[	]	sien,	[	]

2571	AU1	Dan spreeck ick van gespreek,			en luijster na gespreek,
		Soo roep		ick qui va là,	[	]
	AP1	[	]	ick, qui va là,	[	]

2572	AU1	En moet mijn'		hoogen		moet	sien buijgen voor een' geck.
	AP1	[	]	hooghen		moet	[	]
	AP2	[			]	moed	[	]

2573	AU1	□ Maer beter' grendelen en stercker slagh van sloten
	AU3		Tum te felicem te esse judica, cum poteris in publico viuere, cum te parietes tui tegent, n abscondent. Sen. ep. 43.
	AP3	[citaat naar r. 2577]

2574	AU1	Versekeren mijn' bedd. ick		slaep'er	ongesloten,
	AP1	[	]	slap'er	[	]
		[	]	slaep'er	[	]

2575	AU1	De		valbrugg is geuelt,	de spill roest inde		pan,
	AP1	[	]	Vall-brugh is gevelt,	[	]	pann.
	AP2	[				]	pan.

2576	AU1	En		'tis	van dusend een ofs' op		en	neder kan.
	AP1	[	]	't is	[	]	of	neder kan.
		[				]	en	[	]

2577

AU1

Mijn trouwste

nacht-slot

is ~~geen ontrouw te vre~~

voor

geen

ontrouw te vreesen,

[inspringen]

AP1

□ [

]

Nacht-slott

[

]

geen'

[

]

AP2

[

]

is, voor

[

]

AP3

^1. □ [

]

1. Tum te felicem esse judica, cum poteris in publico viuere, cum te parietes tui tegent, non abscondent. Sen. ep. 43. Magnum est praesidium in periculis innocentia. Sen. l. 7. Cont. 1. Scitis quanto negligentius custodiat ferrum bonâ conscientiâ. Quint. decl. 1.

2578	AU1	Geen		moord, geen ouervall,	mijns wetens, waerd te wesen,
	AP1	Geen'		overvall,	[	]
		[	]	moord, geen' overvall,	[	]

2579	AU1	Der		vromen vriend		te zijn,		den boosen noijt geterght,
	AP1	[	]	Vromen Vriend		[			]
	AU3				Odium ex offensa sic vitabis, nemine lacessendo gratuitò: à quo te sensus communis tuebitur: fuit enim hoc multis periculosum. Sen. ep. 105. Qui timetur timet, nemo potuit terribilis esse securè. Sen. ib. Securitatis magna portio est, nihil iniqui facere. Sen. ib. Magnum est psidium in periculis innocentia. Sen. l. 7. Contr. 1. Scitis quanto negligentius custodiat ferrum bonâ conscientiâ. Quint. decl. 1.
	AP3	[					]	^1.den [	]
					1. Odium ex offensa sic vitabis, neminem lacessendo gratuitò: à quo te sensus comunis tuebitur: fuit enim hoc multis periculosum. Sen. ep. 105. Securitatis magna portio est, nihil iniqui facere. Ib. Qui timetur timet, nemo potuit terribilis esse securè. Ib.
		[andere citaten naar r. 2577]

2580	AU1	Noijt ongelijck gedaen te hebben, noch		geverght.
	AP1	[	]	geverght,
		[	]	geverght.

2581

AU1

God hoore wat ick segg, ick kan geen' vijand noemen,

2582	AU1	Die sich min mijn verderf, met		reden,	sou		verdoemen.
	AP1	[	]	reden	[	]	verdoemen:
	KA	[	]	reden,	[			]

2583	AU1	Mijn bloed was noijt verbeurt,		'ken		hebb'es	geen gespilt,
	AP1	[	]	'k en		hebb'er	[	]
		[			]	hebb'es	[	]

2584	AU1	Daerom mij ijemand wensch gerabraeckt of		gevilt.
	KA	[	]	gevilt:

2585

AU1

Men heeft mij met de tongh besprongen en bestreden,

2586	AU1	En tot de wraeck geterght;			maer Gods		~~bel~~ ~~bevel~~ bevel en Reden
	AP1	[				]	bevell en Reden
	AU3		Satis idoneus patientiae sequester Deus. Si injuriam deposueris penes eum, ultor est: si Quantum patientiae licet, si ut Deum habeat debitorem! Tertull. de patient. Ita, quisquis es, si sapis, Patiare potius ipse, quam facias scelus. Sen. Theb.
	AP3	[		]	^2.maer [			]
			2. Satis idoneus patientiae sequester Deus. Si injuriam deposueris penes eum, ultor est: Quantum patientiae licet ut Deum habeat ~~ultorem~~ debitorem! Tertull. de patient. Ita, quisquis es, si sapis, Patiare potius ipse, quàm facias scelus. Sen. Theb.

2587	AU1	Zijn stadigh		meesteren	van mijn beleid geweest,
	AP1	[	]	Meesteren	[	]

2588	AU1	En die		mijn wraeck		ontsagh	heeft		auerechts	gevreest.
		[	]	mijn' hand		[					]
	AP1	[						]	averechts	[	]
	KB	[			]	ontsagh,	[				]

2589	AU1	Mijn onschuld is bepleitt,		dat		's	hoogste van mijn		we we wreken,
	AP1	[			]	s'	[	]	wreken;
	EP	[	]	dat's 't			hoogste [			]

2590	AU1	Soo ~~hebb~~ houd ick		haer		volldaen,	en		moed	van qualick spreken,
		[	]	hem		[		]	satt	[	]
	AP1	[			]	voldaen,	[				]

2591	AU1	En		quaet		doens		ongesint,	die sijn' verbolgentheid,
	AP1	[	]	quaed		doen		ongsint,	[	]
		[			]	doens		[		]
	EP	[					]	ongesint,	[	]

2592	AU1	Ten		argsten,	heeft gevoelt		bejeghent	met bescheid.
	AP1	[	]	arghsten,	[	]	bejegent	[	]

2593	AU1	God hebb ick veel			vertoornt;		geen' redelicke		menschen,
		[						]	menschen
	AP1	[		]	vertoornt,		[	]	Menschen
	AU3		Haec in homines alienissimos, deniq inimicissimos, viri boni faciunt, et hoium existimationis, et cois humanitatis causa, ut cum ipsi nihil alteri scientes incomodarint, nihil ipsis jure incomodi cadere possit. Cic. or. pro P. quint.
	AP3	[				]	^3.geen' [			]
			3. Haec in homines alienissimos, deniq inimicissimos viri boni faciunt, et hominu existimationis, et communis humanitatis causâ, ut cum ipsi nihil alteri incomodarint, nihil ipsis jure incommodi cadere possit. Cic. or. pro P. quinct.
	KA	[ook]	Deum time, & hominum terrores non expavesces. Thom. de Kemp. de Imit. Chr. 3. 36.

2594

AU1

Gerechtelick geperst mijn' ondergangh te wenschen;

2595	AU1		Soo		schrijv	ick op de deur van mijn		ontSloten slot,
	AP1		[	]	schrijv'	[	]	ontsloten Slot,

2596	AU1	Siet Hofwijck daer voor aen,		men	vreest'er		niet	als God.
		‘[							]
	AP1	[	]	Men	[				]
	AP3				Timere multos non vis? Unicum time. Carpathij.
	EP	[geen aanhalingstekens]
	KA	[ook]	Fortitudo simplicis, via Domini, & pavor his qui operantur malum. Prov. 10.29.
	KB	[				]	niet,	[	]

2597	AU1	□ Het minder		ongeuall	van plunderen en		roouen
	AP1	[	]	ongevall	[	]	rooven
	AP2	[	]	ongevall,	[	]	rooven,

2598	AU1		En gaet mij niet meer aen als		orgelen	den dooven;
	AP1		[	]	Orgelen	[	]

2599	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En of de boose lust uw' handen		vergen	moght
	AP1		[	]	verghen	[	]
	KB		En, [				]

2600	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Tgeweld dat niemand noch op Hofwijck heeft		besoght,
			De kunst die [			]
	AP1		[	]	besocht,

2601	AU1	Huijs-breker,	spaert		uw'	kunst;		[xxx]	kanse niet betalen;
		[		]	de	[				]
		[		]	uw'	moeijt,		[		]
	AP1	Huijsbreker,	[				]	ick	[	]

2602	AU1	'Tis	sottelick		gewaeght	daer niet en is te halen.
	AP1	'T is	[				]
	AU3		Spem improborum eluseris, si nihil habueris, q cupiditatem alienam et improbam irritet, si nihil insigne possederis. Sen. ep. 105.
	AP3	^4.'T is [					]
			4. Spem improborum eluseris, si nihil habueris, quod cupiditatem alienam et improbam irritet, si nihil insigne possederis. Sen. ep. 105. Κεϱδαλέους δίζεσθε δόμους ληίστοϱες ἄλλους. Τοῖ δε γάϱ ἐστι ϕῦλαξ ἔμπεδος ἡ πενίη. Anthol. lib. 4. 23. 6.
	KA	[ook]	Non capit has nugas humilis domus. Juven. Sat. 11.
	KB	[		]	gewaeght,	[	]

2603	AU1	En		'twaer		een		over-kunst	te vinden bijder nacht,
		[			]	hier		[		]
	AP1	[	]	't waer		[	]	overkunst	[	]
	KB	[					]	over kunst	[	]

2604	AU1	Den buijt		dien	ick'er noijt bij daegh en hebb gebracht.
	AP1	[	]	die	[	]
	KA	[	]	dien	[	]

2605	AU1	De reiser sonder buijl singht midden inde		boschen,
		[	]	bossen,

2606	AU1	En		weet,	de roouer heeft geen roer ~~voor~~ op hem te		loschen
		[				]	lossen;
	AP	~~De rijcke wandelaer~~
		En		weet,	de roover [			]
	EP	[	]	weet	[			]
	KB	[	]	weet,	[			]

2607	AU1	De rijcke		wandelaer	magh schricken voor geweld;
	AP1	[	]	Wandelaer	[	]

2608	AU1	De veilste		pasport		is een'	borse sonder geld.
	AP1	[	]	Pasport		[] is een'	[	]
	AP2	[			]	is, een'	[	]

2609	AU1	Mijn bedd waer			stelens		waerd,	maer daer voor soud ick		vechten;
		[inspringen]
	AP1	□ [		]	stellens		[		]	rechten;
	AP2	[		]	stelens		[		]	vechten;
	KA	[				]	waert	[			]
			Nam hic apud nos nihil est aliud quaesti furibus. Plaut. Ant. 1. 2.
	KB	[				]	waerd:	[			]

2610	AU1	En	die mij niet en		steelt	met twee vertrouwde knechten,
	AP2	En,	[	]	steelt,	[	]

2611	AU1	En kan geen	meester zijn van deken of		matras
		Kan qualick	[			]
	AP1	[		]	matrass,

2612	AU1	Daer op ick bij der nacht meer als bij daghe		pass.
	KA	[	]	pass:

2613	AU1	De rest en is geen waer om		bijden	wegh te voeren,
	AP1	[	]	bij den	[	]

2614	AU1	Wie sou een' Schilderij verduijst'ren		voorde		Boeren?
	AP1	[	]	voor de		[	]
	EP	[			]	Boeren.
	KA	[			]	Boeren?

2615	AU1	Daer is geen heelen aen,		'tzijn	vodden van beslagh,
	AP1	[	]	't zijn	[	]

2616	AU1	Bij doncker			ongesien	en lastigh bijden	dagh.
	AP1	[		]	ongesien,	[ ] lastig bij den	[	]
	KA		Adeo nulla vacia nobis Est eboris, nec tessellae, nec calculus ex hac Materia; quin ipsa manubria cultellorum Ossea. Juv. Sat. 11.

2617	AU1	Peurt aen mijn keucken niet; ick weet'er niets van waerde,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]

2618	AU1	Mijn		Blecken		siluerwerck,	mijn' schotelen van aerde,
	AP1	[			]	Silverwerck,	[	]
	KA	[	]	Bleck en		Silverwerck,	[	]

2619	AU1	Mijn'		linnen-Cassen	kael, verwachten sonder schrick
	AP1	[	]	Linnen-Cassen	[	]

2620	AU1	Wie tegens sulcken winst will		tuijschen	om een'		strick.
	AP1	[	]	tusschen	[			]
		[	]	tuijschen	[			]
	KA	[				]	strick:

2621	AU1	Heel Hofwijck is geen		buijt	om lijf of lid te		wagen;
		[	]	proij	[			]
	AP1	[				]	waghen;

2622	AU1	En died'er sich		vergrijpt	sal 't op de Leer		beklagen,
	AP1	[				]	beklaghen,
	KB	[	]	vergrijpt,	[			]

2623	AU1	Om		hijser		ouertent,	om lood, om		niet met all,
	AP1	[			]	overtent,	[	]	nietmetall,
	KB	[	]	yser,		[				]

2624	AU1	Gelijck de		muijs om		'tspeck	te treuren inde vall.
		[			]	'tspeck,	[	]
	AP1	[	]	Muijs om't speek,			[	]

2625	AU1	□ Soo valsch is		'tuijterlick, soo kan de schijn				bedriegen
		[	]	'tuijterlick	en soo		kan schoon	[	]
		[				]	bedrieght schoon schijnen.
	AP1	[	]	't uijterlick,	[					]

2626	AU1	Mijn vollen inboel is niet waerdigh om te		mijnen
	AP1	[	]	mijnen,

2627	AU1	Als 't		aen de		lapp-hoer		hing: en die van buijten staet,
		[	]	voor de		[	]	quam:
	AP1	[			]	Lapp-hoer		[	]

2628	AU1	Houdt	dat een'		Leijen-dack	beduijdt een huijs van Staet.
		Meent	[				]
	AP1	[		]	leegen dack	[	]
	AP2	[		]	leijen-dack	[	]

2629	AU1	Och armen! niet van straet.		'tzijn		arme	leeghe wanden,
		[			]	schrale	[	]
	AP1	[	]	't zijn		[		]

2630	AU1	Daer		kluijuer	en Sté-boo niet wisten wat te panden,
	AP1	[	]	Kluijver	[	]

2631

AU1

Holl als des

meesters

hoofd:

'ten

naesten bij

een

Ton

AP1

[

]

Meesters

[

]

ten

[

]

Tonn

AP2

[

]

een'

Ton

2632	AU1	Als daer de		keiser	voor most wijcken uijt de		Son.
	AP1	[	]	Keiser	[	]	Sonn.
	AP2	[				]	Son.

2633

AU1

□ Goe rust dan, grijpend volck; ick wacht te nacht geen' gasten.

2634	AU1	Daer zijnd'er die ick wensch mij		mergen	noen verrasten,
	AP1	[	]	merghen	[	]

2635	AU1	Min halens ongesint dan		brengens,	dat's gewiss,
	AP1	[	]	brengens:	[	]
	KA	[	]	brengens'	[	]
	KB	[	]	brengens,	[	]

2636	AU1	Maer halers mett'er		minn, en	daer geen wett		tegen	is;
	AP1	[	]	min,	[	]	teghen	[ ]

2637	AU1	Huijs-dieuen van mijn ~~her~~ Cass en mijn'			genegenheden,
		[		]	genegentheden,
	AP1	Huijs-dieven [				]
	AU3		Nam procreasse liberos lepidum est onus. Plaut. Mil. Act. 3. sc. 1.
	AP3	^1.Huijs-dieven [				]
			1. Nam procreasse liberos, lepidum est onus. Plaut. Mil. Act. 3. sc. 1.

2638

AU1

Vijf zielen wel gehuijst in onverlemde leden,

2639	AU1	Vijf halers op een' kerf die noijt van ijser		wordt,
	EP	[	]	wordt
	KB	[	]	wordt,

2640	AU1	Soo lang ick niet en vast en kom geen hemd te		kort.
	AP1	[	]	kort:
	AP2	[	]	kort;

2641

AU1

Vijf

eruen

van mijn Erf,

vijf

~~Icck~~ Icken,

vijf

Copijen

AP1

[

]

erven

[

]

vijf

[opengelaten]

vijf

[

]

AP2

[

]

Icken,

[

]

2642	AU1	Van 'tslechte principael,			dat sij, God lof, verbij, en
	AP1	Van't slechte Principael,			[	]
	AU3		Πολλοὶ μαθηταὶ κϱείττονες διδασκάλων. Anth. Gr.
	AP3	[		]	^2.dat [	]
			2. Πολλοὶ μαθηταὶ κϱείττονες διδασκάλων. Anth.

2643	AU1	Onendelick verbij in waerde zijn		geraeckt,
	AP1	[	]	geraeckt;

2644	AU1	Vijf	kinders	die mijn'		sorgh	tot		menschen	heeft gemaeckt,
		Vier	~~knech~~
			knechtjens,	[				]	mannen	[	]
	AP1	[			]	sorg	[	]	Mannen	[	]

2645	AU1	Een		meisjen	tuschen moij en lijdelick van aensien,
	KB	[	]	Meisjen,	[	]

2646	AU1	Daer in sich Moeders deughd ontwijffelick laet aensien,
	AU3		- Decus eximium formae par reddit imago Vultibus, et similis natoru gratia monstrat. Stat. 3. Syl. 3.
	AP3	^1.Daer [		]
			1. Decus eximium formae par reddit imago Vultibus, et similis natorum gratia monstrat. Stat. 3. Syl. 3.

2647

AU1

Vijf gasten ongenoijt en altijd wellekom,

2648	AU1	Die mij doen wenschen dat		de	dagh van		mergen		kom,
		[						]	kom.
	AP1	[	]	den	[	]	merghen			kom,
	AP2	[							]	kom'.
	EP	[							]	kom:
	KA	[							]	kom':

2649

AU1

Dit

vriendelick

gesin

verwacht

ick, sonder

pruijlen

[

]

onthael

[

]

[inspringen]

AP1

□ [

]

gesinn

[

]

AP2

[

]

gesin

[

]

[

]

vrindelick

[

]

[

]

vriendelick

[

]

[

]

pruylen,

2650

AU1

Van dat sij d' eenigheid, daer in ick soeck te schuijlen,

2651

AU1

Verstooren met haer jeughd, en roeren Hofwijck om,

2652	AU1	En		maken 't	nauwer dan ~~het~~ de Straet van 't Achterom.
	AP1	[	]	maken't	[	]

2653	AU1	Daer zijn de			gasten: flux	den Room pott	uijt den		polder,
		[inspringen]
	AP1	□ Daer [		]	gasten; flux,	den Room-pott	[	]	Polder,
	KA	[		]	gasten flux	[				]
			Musicè Herclè agimus aetatem; ita ut nos decet: Vino et victu, piscatu probo, electili vitam colimus. Plaut. Most. 3. 2.
	KB	[		]	gasten; flux	[				]

2654	AU1	De boonen		van den		struijck,	de		netten	vanden Solder,
		[			]	~~staeck~~
						Staeck,	[				]
	AP1	[	]	vanden		staeck,	[	]	Netten	[	]

2655	AU1	De		vijuer	in 'tgewoel,	de Snoecken inde		lij,
	AP1	[	]	Vijver	[ ] 't gewoel,	[	]	Lij,

2656	AU1	Jan Maertsen in de praem, en elck all		euen	blij,
	AP1	[	]	even	[	]

2657	AU1	Blij	met de volle		vangst,	die selden komt te		missen,
		(Blij	[						]
	AP1	[		]	vanghst,	[	]	missen

2658	AU1	Van ongeroofde		winst	van ongekochte		vissen.
		[	]	winst,	[	]	vissen)
	AP1	[				]	vischen,
	KA	[	]	winst	[			]

2659	AU1	De Peeren vanden Boom, de		lijster	uijt de		Strick,
	AP1	[	]	Lijster	[	]	strick,

2660	AU1	Elck vrolicker als		t'huijs,	elck besiger		als		ick.
	AP1	[	]	thuijs,	[			]	ick:
	AP2	[				]	dan		[	]
	KB	[				]	als		[	]

2661	AU1	Ick besigher dan elck op 't lichten van de Seghen;
		[inspringen]
	AP1	□ Ick besiger [		]
	KB	[	] als elck, [	]

2662	AU1	De segen	inder daed, die seghen		brengt	op		segen.
		Wel seghen	[						]
	AP1	[		]	brenght	[	]	seghen,

2663	AU1	Die stadigh en op		niews	een' ~~niewe~~ volle		vischmerckt geeft
	AP1	[	]	nieuws	[	]	Visch-merckt geeft,

2664	AU1	En tuschen slibb en kroost van		water-shatten	leeft.
	AP1	[	]	Water-chatten	[	]
	AP2	[	]	Water-schatten	[	]

2665	AU1	Daer vleij ick mijn		gepeins, en	danck		geluck	en		Reden
		[				]	Geluck	[			]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	gepeins en	[	]	geluck	[	]	Reden,

2666	AU1	Die mij een' vette		weij	tot water scheuren		deden;
	AP1	[	]	Weij	[	]	deden:

2667

AU1

Tot

water,

mijn'

erf

te rijsen met die

Stoff,

AP1

[

]

water

[

]

erff

[

]

stoff,

[

]

water,

[

]

2668	AU1	En houden		'twinter-peil	beneden Huijs en Hof.
	AP1	[	]	't winter-peil	[	]

2669	AU1	Wel was't een		soeten		dwangh, en	een gesegent		Moeten,
	AP1	[			]	dwangh en	[			]
	AP2	[	]	soete		[				]
	EP	[						]	moeten,

2670

AU1

Daer door ick Hof en Huijs ontsloegh van natte voeten,

2671	AU1		En gaf mijn' Boomen vrij te		weiden	in het hoogh,
	AP1		[	]	weijden	[	]

2672	AU1		Des		winters	niet te natt, des Somers niet te		droogh.
	AP1		[	]	Winters	[	]	droog:

2673	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Soo diep en soo ondiep		pass	als sij mochten sincken,
	AP1		[	]	pas	[	]

2674	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En vinden spijs		genoegh	en niet te veel te drincken;
	AP1		[	]	genoegh,	[	]

2675	AU1		En die dien		ouerslagh	verdoemden metter haest,
	AP1		[	]	overslagh	[	]

2676	AU1	DStaen op ~~bij d~~
			d' uijtkomst aen en		sien	verwondert en verbaest.
	KB	[		]	sien,	[	]

2677

AU1

En d' opkomst staet haer aen, en doet haer met mij seggen,

2678	AU1		Sulck water voor		sulck land	was geld op woecker leggen.
	AP1		[	]	sulck' land,	[	]

2679	AU1	Danck hebb de volle		vlied	haer stadighe		gevaer
		[	]	Vlied	[			]
		[inspringen]
	AP1	□ Danck hebb' [				]	gevaer,

2680	AU1	Die 't onder-water-volck doet		vlieden	voor		'tgevaer,
	AP1	[	]	vlieder	[	]	't gevaer,
		[	]	vlieden	[			]

2681	AU1		En		in de	ruijme stilt van Hofwijcks klare broecken
	AP1		[	]	inde	[	]

2682

AU1

De ~~ruijme~~

stille ruijmte met

haers

leuens

~~tocht te~~ tochten

soecken.

[

]

~~sijns~~ sijns

[

]

AP1

[

]

levens

[

]

soecken,

2683	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van binnen veile		vré	voor buijtens wilde		vreugd,
	AP1		[				]	vreughd,
	EP		[				]	vreughd
	KB		[	]	vré,	[			]

2684	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Met		ongerustigheid,	die daerom niet en deught.
	AP1		[	]	ongerustigheit,	[	]
			[	]	ongerustigheid,	[	]

2685	AU1	Onnoosel, arm g	stom geslacht, ghij komt u hier vermeiden
		[inspringen]
	AP1	□ Onnoosel	[	]

2686	AU1	Gelijck	de ~~Huij land~~ heer doet;		't is Hofwijck voor ons beiden;
	AP1	[		] [opengelaten]	[	]
	AP2	[	] de Landheer doet;		[	]

2687

AU1

Ick schuijl'er

voor

'tgeraes,

ghij

schuijl'ter

voor

'tgetier,

[

]

duijckt'er

[

]

AP1

Ick schuijl 'er

[

]

't gevaer,

[

]

duijckt 'er

[

]

't getier:

AP2

[

] geraes,

[

]

2688

AU1

Een

~~aen~~ insicht,

een bescheid, een einde

brengt

ons

hier.

AP1

[

]

insicht,

[

]

breng

[

]

[

]

brengt

[

]

[

]

hier:

2689	AU1		Maer, ~~als~~ soo ghij spreken kost, hoe soudt ghij mij		bedriegen,
			[	]	beliegen,

2690	AU1	Hoe soudt ghij in de Vlied		'thofwijcker hoofsch		bedrieghen,
		[			]	bedrieghen
	AP1	[	]	Hofwijcker-hoofs		[	]
		[	]	't Hofwijcker-hoofsch		[	]

2691

AU1

Ontdecken voorden mond van d' een' en d' ander' sloot,

2692	AU1	En roepen, siet u voor, daer binnen woont de		dood,
		‘[			]
	AP1	[	]	dood:
		[	]	dood;

2693	AU1	Het water		isser		koel	in vijuer	en in		grachten
		[			]	koel,	[				]
		‘[									]
	AP1	[	]	iss'er koel			in Vijver	[	]	Grachten,

2694	AU1	Maer heete ketelen en Roosters staen en wachten
		‘[	]

2695	AU1	‘Drij voeten vande vreughd; men		speelt'er	met het nett,
		‘[				]
	AP1	[	]	speelt 'er	[	]

2696	AU1	En die daer		slapen will	smoort in		'tgevierde	bedd:
		‘[							]
	AP1	[	]	slapenwill	[	]	't gevierde	[	]
		[	]	slapen will	[				]

2697	AU1	Men		noijt	'er ons te gast, maer om den Waerd te spijsen;
		[	]	noodt	[	]
		‘[				]
	AP1	[	]	noodt'er [		]

2698	AU1	Dat's		Hofwijcks,	en		dat 's	Haeghs: lett op den raed der		wijsen,
		‘[									]
	AP1	[	]	Hofwijcks	[	]	dat's	[	]	Wijsen,

2699	AU1	En steeckt u in geen gat daer		gheen	gat door en		is,
		[				]	is.
		‘[						]
	AP1	[	]	geen	[			]

2700	AU1	Die dat		beseffen	kan is w kloecker		dan	een viss.
		[	]	bezeffen	[				]
		‘[							]
		[aanhalingstekens weer doorgehaald]
	AP1	[				]	als	[	]
	AP2	[	]	bevroeden	[				]

2701

AU1

□ Is

'tniet

vermaecks

de vissen te

verassen,

[

]

genoegh de

vissen

verrassen,

AP1

[

]

't niet

[

]

Vissen

[

]

[

]

verrassen?

2702

AU1

Hoort,

lakers van mijn werck, en maeckt een end van

bassen,

[

]

wandelaer,

en spreeckt

genadigh van mijn'

plassen,

[

]

lasteraer

[

]

[

]

vreemdeling,

[

]

AP1

[

]

Vreemdelingh, en

steeckt

[

]

plassen.

[

]

spreeckt

[

]

2703	AU1	α	Lett		op die	Boomkens hier, lett ginder op die Roos,
		β	Een'		vijuer	is voll vreughds, all		waer	hij visseloos:
	AP1		[	]	Vijver	[	]	was	[	]
	AP2		[				]	waer	[	]

2704	AU1	α	Een' vijuer		heeft sijn' vreughd,	all waer hij visseloos:
			[	]	is voll vreughds,	[	]
		β	Lett op die Boomkens hier, lett ginder op die Roos,

2705

AU1

En all wat om den boord van mijn' gecierde grachten

2706	AU1	~~Den wandelaer~~
		Hofwijcker Hof verrijckt met ongemeene			prachten,
		[		]	prachten.
	AP1	[		]	prachten:
	KA		Ripae fraxino multâ; multâ populo vestiuntur: quas perspicuus amnis velut mersus viridi imagine annumerat. Plin. Sec. Ep. l. 8.

2707	AU1		Een' Roose		maeckt'er	twee, vijf Boomkens		zijnd'er	tien.
	AP1		[	]	maeckter	[	]	zijnder	[	]

2708	AU1		Vijf op het water-vlack, vijf op het land		gesien.
	AP1		[	]	te gesien.

2709	AU1	Indien ick niet en dool, dit peerdje treckt noch		stijuer,
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	stijver,

2710	AU1	En		'tis	de tweede reis gewoeckert met mijn'		vijuer,
	AP1	[	]	't is	[	]	vijver.
	KA	[				]	vijver:

2711	AU1	Twee Huijsen voor een		Huijs [xxx] e		Eilanden voor een,
	AP1	[	]	Huijsen,	twee	[	]
		[	]	Huijs,	[		]

2712	AU1	Is weeldrigh'		Alchijmij,	of ick en kender geen.
	AP1	[	]	Alchimij,	[	]
	EP	[	]	Alchumy,	[	]
	KA	[	]	Alchymy,	[	]

2713	AU1	α	Goud-jagers holl en doll, en spott niet met mijn'		~~vin~~ winste,
		β	[	]	winsten,
			[inspringen]
	AP1		□ [			]

2714	AU1	α	Sij gaet	voor d' uwe verr, of		wegens	op, ten		minsten,
		β	[ ] gaen	[				]	minsten:
	AP1		Suij gaet	[	]	wegens'	[	]	minsten;
			[ ] gaen	[						]

2715	AU1		Ghij meent een' dobb'le kans te		nutten	en ick oock;
			[	]	nutten,	[	]

2716	AU1	Ick		teer	op schaduwen, en ghij verteert in roock:
	AP1	[	]	seer	[	]
		[	]	teer	[	]

2717	AU1	Mijn	schaduwen staen		**[xxx]		roock en kan maer vluchten,
		[		]	vast	uw	[	]
	AP1	Mijn'	[	]	vast,	[		]

2718	AU1	Uw' zijn		verdwijnende,	mijn' stadighe genuchten;
	AP1	[	]	verdrijvende,	[	]
	KB	[	]	verdwijnende,	[	]

2719	AU1		Uw' droomen kosten geld, de mijne niet		en	duijt,
			[	]	een	[	]

2720	AU1		En duren, dat ghij 't weet, all gaet de		Dagh-keers	uijt:
	AP1		[	]	dagh-keers	[	]

2721	AU1		De		nacht-keers volght'er	op en thoont mij weer mijn' schatten,
	AP1		[	]	Nacht-keers volght 'er	[	]

2722	AU1	Soo, datt'er een Narciss		sou	poogen	naer te vatten:
	AP1	[	]	soo	pooghen	[	]
		[	]	sou	[		]

2723	AU1		En		'twaer	den		jongelingh	vergeuen,	als hij sagh
	AP1		[	]	't waer	[	]	Jonghelingh	vergeven,	[	]

2724	AU1		All wat ick sie bij nacht, en		bijden	vollen dagh.
	AP1		[	]	bij den	[	]

2725	AU1	'Ksie boomen voet aen voet,		't ksie menschen	met de voeten,
		[inspringen]
	AP1	□ 'K sie [	]	'k sie ~~boome~~menschen	[	]

2726

AU1

En sonder struijckelen, malkanderen ontmoeten,

2727	AU1	'K sie,	of ick meen te sien, de weder-zij van 't Rond,
	AP1	[ ] sie	of [	]
	AP2	[ ] sie,	of [	]
	EP	[ ] sie;	[	]

2728	AU1	Als of ick in		Japan	aen geen' zij Banda		stond.
	AP	[				]	stond:
	KB	[	]	Japan,	[			]

2729	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Ksie	schuijten kiel aen		kiel	met		auerechtsche vrachten
	AP1		'K sie	[				]	averechtsche vrachten,
	KB		[		]	kiel,	[			]

2730	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Ksie	hoeck en hengel-roe versien van		dobble	schachten,
	AP1		'K sie	[	]	dobb'le	[	]

731	AU1	'Ksie	Swanen		dompelen	en		bouen 'twater	uijt,
	AP1	'K sie	[				]	boven 't water	[	]
	KB	[		]	dompelen,	[				]

2732	AU1	'K sie alle dingh noch		eens.	en		euen	als		'tgeluijd
	AP1	[	]	eens;	[	]	even	[	]	't geluijd
	KB	[								] geluyd,

2733

AU1

Dat

van de Bergen

stuijt en

van de

wilde

wouden,

AP1

[

]

vande bergen

[

]

vande

[

]

[

]

woeste

[

]

2734

AU1

En van een' hollen Muer, voor soeter werdt gehouden

2735	AU1	Dan Trommel of Trompett, die 't doen doen wat het		doet;
	AP1	[	]	doed;
		[	]	doet;

2736	AU1	Soo zijn mijn' schaduwen, of		schijnen,		eens	soo soet,
		[			]	noch	[	]
	AP1	[	]	schijnen		noch	[	]

2737	AU1	Als		'tschepsel	dat haer		baert	en schepselen doet schijnen.
	AP1	[	]	't schepsel	[				]
	KB	[				]	baert,	[	]

2738	AU1		'Tis	waer, sijn gaen te niet; maer sien wij niet verdwijnen
	AP1		'T is	[	]

2739	AU1	All	wat de wereld draeght? en		Croonen, en Gebied,
	AP1	Al	[	]	Croonen en		gebied,
		[				]	Gebied,

2740	AU1	En sulcke		schaduwen		vergaen s' in 'tende	niet?
	AP1	[			]	vergaens~~e niet~~
						vergaens' in't ende	[	]
	KB	[	]	schaduwen,		[		]

2741	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Zijn alle dingen dood,		is 't vijuertje	bevrosen?
			[inspringen]
	AP1		□ Zijn [	]	is't Vijvertje	[	]

2742	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Ick vraegh mijn' rappe		jeughd,	of		'tqualick g	was		gekosen.
	AP1		[	]	jeughd	[	]	't qualick	[	]	gekosen,

2743	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Wat waters voor wat		grass,	een' rij-baen voor een' weij?
	AP1		[	]	gras,	[	]

2744	AU1	α	[ontbreekt]
		β	De		schaetsen	swegen't niet, als 't anders niemand		zeij:
			[	]	Schaetsen	[			]
	AP1		[				]	seij:

2745	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die schetteren't mij toe, terwijl sij dusend quicken

2746	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van	heen en		wederbaen	om Hofwijck henen stricken,
			In	[				]
	AP1		[		]	weder-baen	[	]

2747	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En tuijgen		bijden	draed		van 'tslingerende stael
	AP1		[	]	bij den	[	]	van't slingerende Stael
	KA		[ontbreekt]
	KB		En doen my door 't gewoel van soo veel beenen sien,

2748	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe		jeghenstrijdigh	is het menschelick gemael,
			[	]	oneenparigh	[	]
	KA		[ontbreekt]
	KB		Hoe		wonderlick verscheelt het poogen van de li'en:

2749	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe vele naer een witt door vele		wegen	trachten,
	AP1		[	]	weghen	[	]

2750	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En elck door andere; hoe 't werren der gedachten

2751	AU1	α	[ontbreekt]
		β	De wereld		ouerkruijst.	kortom,	waer uijt ontstaet
	AP1		[	]	overkruijst.	Kort om,	[	]
	EP		[	]	overkruyst:	[		]

2752	AU1	α	[ontbreekt]
		β	'Toneindigh	vuijl		papier	dat Cassen		ouer laedt,
	AP1		'T oneindigh	[	]	Papier	[	]	overlaedt,

2753	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Dat boecken swellen doet, daer		Solderen	af stenen,
	AP1		[	]	solderen	[	]

2754	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die ~~wijse~~ d' oude		tegen staen,		die kinderen beweenen,
			[	]	walgen	doen,	[	]
	AP1		[	]	walghen	[		]

2755	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van kinds been af verbeent met schrick van		wetenschapp,
	AP2		[	]	wetenschapp:

2756	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Dat		schrijuen,		segh ick, en dit kruijsseling geschrapp
	AP1		[	]	schrijven,		[	]
	AU3					Itaq ~~quod~~ quae philosophia fuit, facta philologia est. Sen. ep. 108. Cogita, q soleo frequenter tibi dicere; in istis nos nihil aliud quàm acumen exercere. Sen. ep. 108.
	AP3		^1.Dat			[		]
						1. Itaq quod Philosophia fuit, facta Philologia est. Sen. ep. 108. Cogita, quod soleo frequenter tibi dicere, in istis nos nihil aliud quàm acumen exercere. Id. ib.

2757	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Schaetsen slaen op			een:		de	waerheid is te vinden
	AP1		[		]	een.		De	[	]
	AU3			Si me nolueris per deuia deducere facilius ad id quo tendo perveniam nam (ut ille Tragicus) veritatis simplex oratio est. ideoq illam implicare n oportet. Sen. ep. 49. Ἁπλοὺς ὁ μῦθος τῆς ἀληθείας ἔϕυ. Eurip. Phoenis. Breuis est assertio veritatis. Symm. lib. 7. ep. 5.
	AP3		[				]	^2.De [		]
				2. Si me nolueris per deuia deducere, facilius ad id quo tendo perueniam. nam (ut ille Tragicus) veritatis simplex oratio est. ideòq illam implicare non oportet. Sen. ep. 49. Ἁπλοὺς ὁ μῦθος τῆς ἀληθείας ἔϕυ. Eurip. phoen. Breuis est assertio veritatis. Symm. lib. 7. ep. 5.

2758	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Door weghen recht en kort: wij soeckens' als de		blinden,
	AP1		[	]	blinden;

2759	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En swieren gins en weer, en maken		lang	van kort,
	AP1		[	]	langh	[	]

2760	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Soo dat een rijs tot Boom, een blad tot bladen wordt,

2761	AU1	α	[ontbreekt]
		β	En bladen tot een Boeck, en		Boecken	wilde wouden,
	KB		[	]	Boecken,	[	]

2762	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Daer wij den		ouerlast	soo wel		af missen	souden,
	AP1		[	]	overlast	[	]	afmissen	[	]
	EP		[				]	af missen	[	]

2763	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Als		'tkonstigh	ongesont van		spijsen ouervloed
	AP1		[	]	't konstigh	[	]	spijs en overvloed

2764	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Die ons doet quijnen en den Apotheker		voedt.
	AP1		[	]	voet.
			[	]	voedt.

2765	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Hoe rijp is		desen	text om bladen voll te preken!
			[	]	dese	[	]

2766

AU1

[ontbreekt]

Maer

'twaer

een sott

bestaen,

veel schrijuen met veel preken

[

]

het quaed

met quaed

te wreken,

AP1

[

]

't waer

[

]

bestaen

[

]

te wreken;

AP2

[

]

met quaed

[

]

2767	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Veel		schrijuen	met veel klaps; mijn Rijdertjens zijn moe;
	AP1		[	]	schrijven	[	]

2768	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Sij doen de		schaetsen af	en ick de		venster	toe.
	AP1		[	]	Schaetsen af,	[	]	Venster	[	]

2769	AU1	□ Mijn leser,		weest getroost;	'tis	met mij omgekomen,
		[] Verheught		u, leser-lief;	[		]
	AP1	[	]	u Leser-lief: 't is		[	]
	EP	[	]	u, [			]

2770	AU1	Mijn'		penn	is		uijt-gedicht;	vreest voor geen' langer droomen;
		[				]	af gedicht;	[	]
	AP1	[				]	afgedicht;	[	]
	AP2	[	]	pen	[				]

2771

AU1

α, β

D'Tkan soo voor eens bestaen;

en,

of ghij 't niet en wist,

[

]

ick, uijtgemaelt

AP1

'T kan soo

eerst

bestaen,

[opengelaten]

[

]

voor eens

[

]

AP2

[

]

en nu ick, uijtgemaelt,

[

]

uyt gemaelt,

2772

AU1

Hoe ick

tot

schaduwen

in 't

water hebb geuist,

[

]

naer

[

]

[

]

schaduwen

schaets-spel hebb geuist,

[

]

naer

[

]

Naer schijn en

[

]

tot

Schaets-spel ben gedaelt,

AP1

[opengelaten]

AP2

Naer schijn en

schaduwen

tot Schaets-spel ben gedaelt,

2773	AU1	α	Soo		zijn der misselick geen		lichaemen te vinden
		β, γ	[	]	wist ick lichtelick niet		lijuighs	meer te vinden
	AP1		[			]	lijvighs	[	]

2774

AU1

Daer

aen

ick uw geduld

't mijne

kon verbinden,

[

]

[

]

aen

[

]

sou verbinden.

AP1

Daerom

[

]

2775	AU1	Gevalt u, voor de moeijt, van		'tboeren-mael	te zijn;
		[	]	'tkinder-mael	[	]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't kinder-mael	[	]

2776	AU1		Wij sullen		d' ongenucht	verdrincken in		den	wijn,
			[	]	uw verdriet	[	]	mijn'	[	]

2777

AU1

Komt

peist'ren

in mijn' Hutt

(ksal

'tgeen

Casteel meer noemen,

[

]

't geen

[

]

AP1

Kom

[

]

('k sal

't [

]

Komt

[

]

[

]

pleist'ren

[

]

[

]

peist'ren

[

]

2778

AU1

Ick ben soo satt als ghij van rijmen en van roemen)

2779	AU1	Als		'tmael	te maeghwaerd is en		'tlaken	vanden diss,
	AP1	[	]	't mael	[	]	't laken	[	]

2780	AU1	Soo	sal ick u		in 't	kort doen sien wat Hofwijck is,
		Dan	[				]
	AP1	[		]	in't	[	]

2781	AU1	En voeden noch uw oogh met lieffelicker		dingen
	AP1	[	]	dinghen

2782	AU1	Dan die ick mij vermeet te seggen		of te		singen,
	AP1	[	]	oft te		singen.
	EP	[			]	singen:

2783	AU1	Ten oosten	met een Dorp dat geen gelijck en kent,
		[inspringen]
	AP	□ [] Oosten	[	]

2784

AU1

Ten

zuijden

met een'

weij

die tegen

'tveen

belent,

AP1

[

]

Zuijden

[

]

Weij

[

]

't Veen

[

]

[

]

belendt,

2785	AU1	En duijsend		wandelaers	met vier gekloofde voeten,
	AP1	[	]	Wandelaers	[	]

2786	AU1	Die Hofwijck met den dagh		op haer manier	begroeten
		[	]	beleefdelick	[	]
	AP1	[	]	beleefdelick ~~beleefdelick~~		[	]

2787	AU1	En loeijen mij		'tbedd	uijt, en roepen in haer'		spraeck,
	AP1	[	]	't bedd	[	]	spraeck

2788

AU1

Kom luijaert

uijt de

pluijm,

en schaemt u

vanden vaeck,

Op, luijaert,

[

]

‘[

]

AP1

[

]

Luijaerd,

[

]

Pluijm,

[

]

vanden vaeck;

AU3

Surge<,>nugator, lacerande virgis,
Surge, ne longus tibi somnus<,>unde
Non times, detur. Auson. Ephem.

AP3

^1.‘Op

[

]

1. Surge, nugator, lacerande virgis, Surge, ne longus tibi somnus, unde Non times, detur. Auson. Ephem. Ἔγϱεο, Κγϱεο, Κωνσταντῖνε, τί χάλκεον ὕπνον ἰαύεις; Anth. lib. 5.1201.

[ook]

Usque quò piger dormies? quando consurges è somno tuo? Prov. 6.9.

2789	AU1	Past op de Peerelen die in ons'		eet-sael	flonck'ren,
		‘[				]
	AP1	[	]	eetsael	[	]

2790	AU1	Eers' ons		'tsteil Sonnen-vier kom' roouen	en		ontdonck'ren,
		‘[						]
	AP1	[	]	't steil sonnen-vier komt rooven	[	]	verdonck'ren,
		[				]	verdonck'ren:

2791	AU1	Daer komt de		roouer;	in de vodden;		'tis	hoogh		tijd,
		‘[									]
	AP1	[ontbreekt]
		[	]	roover;	[	]	't is	[	]	tijd;

2792	AU1	Of denckt, ghij zijt uw deel in ons		onbijten	quijt.
		Of [				]
		‘[				]
	AP1	[	]	ontbijten	[	]

2793	AU1	Ten Westen	Hoef aen Hoef, en Voorburghs		Ambachts-heeren,
		Zuijdwestwaert	[			]
		Zuijdwestwaerd	[			]
		[inspringen]
		[niet inspringen]
	AP1	Zuijdwestwaert	[	]	Ambachtheeren,
	EP	[		]	Ambachtsheeren,

2794	AU1	En		Delft	haer vaste vest, daer du hondert		molens	keeren,
		[	]	Delft,	[				]
	AP1	[				]	Molens	[	]

2795	AU1	En tuijgen mwatt'er		mouts	tot soo veel monden hoort,
		[	]	meels	[	]

2796	AU1	Daer van		men 't straet-gerucht	schier binnen Hofwijck		hoort.
	AP1	[	]	ment Straet-gerucht	[			]
	EP	[				]	hoort:

2797	AU1	Dan Rijswijck,		'tschoone vleck,	dat Princen kon		bekooren.
	AP1	[	]	't schoone Vleck,	[			]
	AP2	[				]	bekoren.

2798	AU1	Ten	westenlicker		Son	den		lieuen Haeghschen		Toren,
		Ter	westelicker		[						]
	AP1	Ten	Westelicker		Sonn	[	]	lieven Haegschen		Tooren,
	AP2	Ter	[	]	Son	[			]	Toren,

2799	AU1	En		ouer	~~'tgroene Broeck~~
					'tBroecker Hoij'	der		Grauen	hooghe woud,
		En,		[						]
	AP1	[	]	over	't Broecker-hoij,	[	]	Graven	[	]

2800	AU1	En voorts de		witte	wall		van 'tScheueninger Sout.
	AP1	[	]	Witte	[	]	van't Scheveninger sout.

2801	AU1	Kiest venster en gesicht; en		weet 'er	af te		seggen,
		[inspringen]
		[niet inspringen]
	AP1	[	]	weet'er	[	]	seggen.
	EP	[				]	seggen,

2802	AU1	Dit		houd	ick voor het schoonst, dit soud ick		liefst	verleggen,
		[	]	keur	[				]
	AP1	[				]	liest	verleggen;
	EP	[				]	liefst	[	]

2803	AU1	Soo weet ghij meer als ick, die noch een weerhaen		ben,
	AP1	[	]	ben

2804	AU1	En twijffel owaer ick best		mijn	ooghen henen wenn.
	AP1	[	]	mijn'	[	]

2805	AU1	Verveelt u		~~'tuijtgesic~~		~~'tuijsien~~
				'tuijtsien,		~~met~~	met	insien sal		ick 'tsoeten,
		[			]	~~keert~~
						keert;	met	[			]
		[inspringen]
	AP1	□ [	]	't uijtsien,		[			]	ick't soeten.

2806	AU1	En doen u			~~Cas~~ kisten door	van Boeren-boeckjens wroeten,
		[		]	in een' Cass	[	]
	KA		Quandòque licebit Nunc veterum libris, nunc somno & inertibus horis Ducere sollicitae jucunda oblivia vitae. Hor. 2. Serm. 6.

2807	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van Boecken uijt de Stadt, van wijsheid		in		Latijn,
			[			]	't	Latijn,
	AP1		[	]	in't			[	]

2808

AU1

[ontbreekt]

Of in sijn

moeder,

Grieksch,

dat nu Talen

zijn

[

]

of,

[

]

zijn,

AP1

[

]

Moeder,

[

]

2809	AU1	±	[ontbreekt]
		β	Parijsch-werck, en niew Roomsch, of		in de	ronde lett'ren
	AP1		[	]	inde	[	]

2810	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van 't	prachtighe		Madrids	of in het Engelsch quett'ren,
			[		]	Madridsch,	[	]
	AP1		Van't	[				]

2811

AU1

[ontbreekt]

tael

van alle

tael,

die nergens

thuijs

en hoort,

[

]

Tael

[

]

Tael,

[

]

t'huijs

[

]

2812

AU1

[ontbreekt]

all om

boortigh is;

in het

beter Duijtsch,

[

]

diem'

in Holland

hoort.

AP1

[

]

allom

[

]

die m'

[

]

hoort;

2813	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Of in besaeijt		papier	met letteren en noten
	AP1		[	]	Papier	[	]

2814	AU1	α	[ontbreekt]
		β	Van		ouer zee	gebracht, of in mijn' vorm		gegoten,
	AP1		[	]	over Zee	[	]	gegoten.

2815

AU1

Van

velen,

soo ghij

'tsoeckt,

van

luijten,

soo 't u lust:

[

]

[

]

[

]

[

]

AP1

Ja,

Velen,

[

]

't soeckt,

Luijten,

[

]

In,

[

]

[

]

2816	AU1	Tot dat ghij bidden suit, eij, ~~laet~~ gunt mijn' sinnen rust;
	KB	‘[	]

2817	AU1	'K ben Hofwijck satt		gehoort, gesien, gevoelt,	gegeten,
		[	]	gesien, gelesen en	[	]
	KB	‘[				]

2818	AU1	En wend het		naerden	Haegh:		hebt ghij daer ijet vergeten?
		[				]	all	wilt ghij hem vergeten,
	AP1	[	]	naer den	[	]	al	[	]
	KB	‘[							]

2819	AU1	'Tis oock een soet verblijf, spijt Hofwijck en sijn		Heer.
	AP1	'T is [			]
	EP	[	]	Heer:
	KB	‘[			]

2820	AU1	Maer	(segg ick suchtende)		voor	henen	was hij 't meer.
		[		]	het	was 't	voor desen meer.
		Ja	[	]	maer	[		]
	AP1	Ja,	[	]	wat	wast	[	]
	AP2	[		]	maer	was't	[	]

2821

AU1

□ Soo scheid ick van mijn' vriend, soo breeckt hij uijt mijn' banden,

2822	AU1	Soo		scheid	ick uijt mijn		draed,	soo raeckt ghij uijt mijn' handen,
		[	]	treed'	[	]	Touw,	[	]
	AP1	[	]	treed	[				]

2823

AU1

Moe Leser, dien ick flus voor d' eerste groete gaf,

2824	AU1	Nu		voorde	leste		geef.	De groote webb is af.
	AP1	[	]	voor de	[	]	geef,	[	]

ondert.
	AU1			Constanter.
				8. decemb. 1651
				Deo gloria in aeternum.
						Postremos 78. versus uno spiritu fundebam.
	AP1			CONSTANTER.
	EP				CONSTANTER.
	KA	[geen ondertekening]
	KB		Einde des sesten Boecks.

Vorige Volgende