Verzamelde werken. Deel 4. Cultuurgeschiedenis 2
(1949)–Johan Huizinga–
Auteursrecht onbekend[Boekbespreking van ‘Benvenuto Cellini à Paris sous François Ier’]Ga naar voetnoot*Benvenuto Cellini à Paris sous Francois Ier, Notes de Ch. Gailly de Taurines. Daragon, Paris 1908.Dit boekje maakt deel uit van een reeks getiteld Bibliothèque du vieux Paris. Het is een vertaling van het gedeelte van Cellini's beroemde autobiografie, dat van zijn verblijf in Frankrijk (1540-1545) verhaalt, dat is hoofdstuk VIII tot XIV van het tweede boek. Naar de vertaler verzekert, is dit een ‘document de premier ordre pour l'histoire de Paris à cette époque’. Wat van een optimistischen kijk op de dingen getuigt. Inderdaad wordt er van het Hôtel de Nesle, het Louvre, de Quai des Augustins gesproken, en van rechters, hovelingen, kunsthandwerkers enz.. Maar het blijft in de eerste plaats een document voor de kennis van een der wonderlijkste geesten van de Renaissance. Zou toch eigenlijk Burckhardt's oordeel, dat de biografie den mensch Benvenuto schildert ‘mit einer hinreissenden Wahrheit und Fülle’ zelfs met de beperking, die hij erop laat volgen, wel te handhaven zijn? Overweegt de tastbare leugen en opsnijderij niet al te zeer? Voor de historische psychologie zou er, geloof ik, uit Cellini toch nog meer te putten zijn dan voor het oude Parijs. De noten bepalen zich tot aanwijzingen omtrent de in het verhaal genoemde personen, gebouwen en data. Maar de vertaler heeft ook de hoofdstukken kleiner geknipt, en er passende en opwekkende opschriften voor verzonnen: ‘Art et amour - Un modèle de Cellini - Brutales Galanteries’, die zelfs op den omslag staan afgedrukt. Ik krijg den indruk, dat hij niet begrepen heeft, op welke plaats van Dante (Inferno VII. 1) Benvenuto's fraaie inval: ‘Paix paix Satan, | |
[pagina 301]
| |
allez paix’ slaat; een noot zou dáár niet misplaatst zijn geweest. De vertaling is bevredigend nauwkeurig. |
|