Den generalen loop der werelt
(1612)–Johan Baptista Houwaert–
Auteursrechtvrij
[Folio Evijr]
| |
Den lastighen strijt der menschen
| |
[Folio Evijv]
| |
ICk gheraeckte ten lesten op de passage,
Van daer ick ghecomen vvas naer der vreughden dal,
En daer ick ghestaeckt hadde de voyage,
Die my moyelijck ghedocht hadde, enghe en smal,
Maer om te ontvliene meerder ongheval,
Liep ick desen vvech in al had' hy verdure,
En ick peysde in my selven ick hoop dat ick sal,
In dit ghevvest vinden beter aventure,
Midts t'soete ghemeynelijck volght naer t'sure,
Dus dede my (hope) den moet vvat veriolysen,
En kennisse begost my ter selver ure.
VVt goeder ionst den rechten vvegh te vvysen.
SOo ick vast voortginck op dese vveghen,
Al fanteserende van moede svvaer,
Door dat nature doer seer croonde tegehen,
Soo vond'ick op den vvegh t'vvee Nijmphen eerbaer,
Die my teghen quamen en vraeghden vvaer,
Ick henen ginck met minnelijck samblant,
Sy hadden een goddinnelijck vvesen claer,
D'eene die hadde eenen breyel in de hant,
D'ander hadde als Minerva scavant,
Eenen schilt in d'een in: d'ander hant een lance,
En sy hielen beyde als t'vvee vrouvven constant.
Seer goede graviteyt en contenance.
| |
[Folio Eviijr]
| |
SY spraken o jonghelinck vvaer hebt ghy soo langh ghebeyt,
Dat ghy ons niet en sijt comen byneven,
Heeft nature en d'vvalinghe u oock verseyt,
Soo sy doen meest alle menschen die leven,
Ick antvvoorde edel Nimphen verheven,
Ick heb' niet alleen ghevolght in als haer raet,
Maer ick heb' my met gheheelder herten begheven,
Tot hun en haere gheboden volbrocht metter daet,
Maer al hebben sy ghevveest mijn toeverlaet,
Soo bevind' ick nu dat sy my hebben gheloghen,
En dat sy my voor vveldoen hebben bevvesen quaet.
Door vvel betrouvven vvort menich bedroghen.
ICk verhaelde dees Nijmphen vvat my ghepasseert // vvas,
En vvat ick al hadde ghehoort en ghesien,
En hoe dat ick uyt den brant gheschappeert // vvas,
En badt haer dat sy my souden vvillen bedien,
Haer namen en oft my gheen leet gheschien,
En soude in dat onbekent ghevveste,
En oft ick van daer niet en soude moeten vlien,
Door eenighen teghenspoet oock in t'leste,
En ick badt dees Nijmphen dat sy my t'beste,
Wt haerder goederthieren ghenaden,
Om ontslaghen te syne verdriet en queste.
Souden vvillen condighen en raden.
| |
[Folio Eviijv]
| |
NOch bad' ick haerlieden dat sy my met vreughden,
Souden vvillen convoyeren en leyen,
Naer het salich lant en palleys der deughden,
Eer dat sy van my souden pynen te scheyen,
Daer op dat dees t'vvee Nijmphen seyen,
Dat sy my vvel behulpich vvesen vvouvven,
Maer datmen met vreught in Elysei contreyen,
Niet gheraeckte dan door svvaer benouvven,
En dat ons veel vyanden ontmoeten souvven,
Die ons reyse souden beletten en benyen,
En datmen in t'palleys en salighe landouvven.
Niet en cost gheraeken sonder vroom stryen.
NOch sprack d'eene soo Iason niet en cost ghevvinnen,
Het gulden vlies sonder groot besvvaren,
Desghelijcx en is daer oock niemant binnen,
Dit palleys en lant gheraeckt in voorleden jaren,
Die van de vyanden niet bespronghen en vvaren,
En die niet en streden op de passage,
Ick sprack o edel nijmphen hoort mijn verclaren,
Hulpt my toch volbrenghen dese voyage,
Ick ben soo stoutmoedich van corage,
Dat ick hope dat ick sal t'onderbringhen,
Alle die tot mijnder des'avantage.
My sullen vvillen verdrucken en bespringen.
| |
[Folio Fir]
| |
SOo moet ghy u van versien van vvapen,
Sprack d'ander Nijmphe om u te vervveeren,
Teghen de vyanden die u sullen betrapen,
Want vvaert ghy onghevvapent sy souden u deeren,
Maer ghy sult victorie cryghen naer u begheeren,
Ist dat ghy in als vvilt volghen onsen raet,
Ghy en derft u voor gheen vyanden vervveeren,
Ist dat ghy op ons stelt u toeverlaet,
Mynen naem is reden dat ghijt vvel verstaet,
En mijn lieve suster is ghenoemt verstant // vvijt,
Wy sullen by u blyven en hulpen metter daet.
Tot dat ghy gheraeckt in dat salich Lant,, zijt.
HIeren tusschen begost de sonne te dalen,
En vvy sijn naer t'logijs van achterdincken ghegaen,
Daer vvy van de Weerdinne sonder dralen,
Werden vvilcom gheheeten en in ghelaten saen,
En naer dat sy ons ter Herberghen hadde ontfaen,
Tracteerde sy ons vvel door haer goede gratie,
En dese Weerdinne daer vvy aff maken vermaen,
Was ghenaemt goddelijcke inspiratie,
Die ons uyt jonsten ter selver spatie,
Al vergheselschapte naer onsen lust met rust,
Als vvy doen hadden ghedaen ons colatie.
Soo ginghen vvy al t'samen in ons rust met lust.
| |
[Folio Fiv]
| |
T'sanderdaeghs hebben dees nijmphen alst vvas schoon // dach
My de Cappelle van berouvve ghevvesen,
Daer mijn vvapen al ghereet in den throon // lach,
Daer ick vont tvvee devote maeghden ghepresen,
D'een vvas vast besich met bidden en lesen,
En d'ander vvas heel magher van abstinentie,
En soo verstant my seyde hier d'een van desen,
Oratie en d'ander die hiet Penitentie,
Dese eene maeght van grooten exellentie,
Die is uyt de Capepelle ghegaen als stille,
En sy brocht my corts daer in ons presentie.
Een corageus Peert ghenaemt goeden vville.
D'Ander maeght gaff my met jolijsheyt,
Om op mijn hooft te stellen onghepraemt,
Eenen claerblinckenden Hellem die vvijsheyt,
Oft in T'latijn Prudentia vvas ghenaempt,
Het Pansier van rechtveerdicheyt onbeschaempt,
En T'corselet van hope dede sy my ane,
Noch aff sy my de Schee der vvaerheyt ongheblaempt,
Met het svveirt (namelijck) Godts vvoort om te slane,
En om dat ick niet en sou ruymen de bane,
Gaff sy my noch de Lance van vast betrouvven,
Daer een bebloet doot Lam in de vane.
Gheschildert stont teghen al t'vergrouvven.
| |
[Folio Fijr]
| |
NOch brocht my dees maeght eenen Bokelaer,
Gheloove ghenaemt tot mijnder bate,
Met noch van sterckheyt een Masse seer svvaer,
Met eenen Gordel van middelmate,
Met noch tvvee Hantschoenen van Charitate,
En een paer Leirssen van nieuvven faitssoene,
Ghenaemt Diligentie om dat ick vroegh en late,
My tot den strijt soude pynen te spoene,
Een vestteecken d'vvelcke vvit vvas root en groene,
Om datmen my daer aen kinnen // soude,
En om dat ick met stantvastighen opinioene.
Ter eeren myn Prince den strijt beghinnen,, soude.
DOen sprack dees maeght ist dat ghy my vvilt volghen,
Al t'ghene dat dees tvvee Nijmphen u bevelen,
Ghy sult al u vyanden die op u sijn verbolghen,
Vervvinnen dat sijt sullen bequelen,
Alle sterffelijcke Menschen soo vvel slaven als elen,
Die moeten hier op der eerden stryen,
Met triumpheren boeleren jocken en spelen,
En is niet te vvinnen de Croone der melodyen,
Maer de ghene die naemaels vvilt verblyen,
Die moet ghevvillich vvapenen aenveerden,
En hy moet vervvinnen sijn straffe partyen.
VVant t smenschen leven is eenen strijt op d'eirden.
| |
[Folio Fijv]
| |
ICk bedanckte dees tvvee maeghden hertelijcke seere,
En ick heb haerlieden oytmoedlijck ghebeden,
Dat sy voor my souden bidden den oppersten Heere,
En orloff nemende ben ick te Peirde gheschreden,
En ick ben aldus ghevvapent ghereden,
Met mijn tvvee Nijmphen in een verlaten passage,
Vol Steenen, Hegghen, Haghen, van boven tot beneden,
Het docht my een Wildernisse van een Bosschage,
En soo ick voorts meynde doen mijn voyage,
Heb ick een grouvvlijck ghetier ghehoort // int vvout,
Desen niet teghenstaende ben ick met corage.
Den moyelijcken vvegh al voort,, ghereden stout.
DAer vverd' ick van veel cleyn ghespuys bespronghen,
D'vvelck daer quam uyt de speloncken en t'gruys,
D'een meynde my met den steen d'ander met der tongen,
Te verdrucken ende te maken confuys,
Het docht my te vvesen een groot abuys,
Dat sy my soo onversienelijck overvielen,
Het vvas een fenynich schadelijck ghespuys,
Die my seer quelden aen mijn Beenen en hielen,
Maer al die ick ontrent my sach crielen,
Die heb'ick met grooten aerbeyt ghevilt // en veriaeght,
En die my noch bespronghen als eerloose Fielen.
Die heb'ick met mijn svveert vernielt,, en ghecraeght.
| |
[Folio Fiijr]
| |
ALs ick dese vyanden al ontsleghen // vvas,
En dat ick uyten perijckel voorts meynde te ryen,
Soo heb'ick tvvee ander vyanden teghen ghecreghen // ras,
Die my niet voorby en wilden laten lyen,
Wel is vvaer dat sy my eerst met flatternyen,
En met vleyen gheeren hadden bedroghen,
Ghelijck sy meesterlijck in voorleden tyen,
Veel volcx in t'net hadden ghebrocht en gheloghen,
Sy vvaren soo listich en soo doortoghen,
Dat haer bedrogh quaet vvaer om uytspreken,
D'een die is my om den hals ghevloghen.
En onthelsde my met amoreuse treken.
SY vvas soo rijckelijck gheaccoutreert // dat,
Haeren vvapenrock stijff stont vanden gouvve,
D'ander heeft my seer minnelijck ghecaresseert // vvat,
En dit vvas een die alderschoonste Vrouvve,
Diemen mocht vinden in al t'svverelts landouvve,
Sy vvas als Calliope vvel ter tale,
Soo lieffelijck als Venus in den aenschouvve,
Haer vvancxkens en lippekens gheleken den corale,
Sy scheen beleeft courtois en cordiale,
Van buyten maer vvat sy vvas van binnen,
En cost ick niet ghevveten vvant meest altemale.
Sijn de Vrouvven bedrieg'lijck en variabel van sinnen,
| |
[Folio Fiijv]
| |
ICK sou my van dees tvvee vrouvven hebben laten // gespreken,
Maer reden en verstant die aldoor by my blevent,
Die rieden my dat ickxe sou haten // versteken,
Om dat sy soo veel Volcx hadden ghebrocht in sneven,
En dat ick liever sou aventuren mijn leven,
Dan ick haerlieden sou blyven obedient,
Door desen raet der Nijmphen heb' icxe verdreven,
Dies sy ghevvorden sijn gheheel malcontent,
Dit siende heb' ick met haesten diligent,
Mijn Lance teghen haerlieden neder ghevelt,
En sy quamen allebeyde op my gherent.
Siende dat ick my te vveere hadde ghestelt.
DAer heb'ick tvvee steken door eenen ontfanghen,
Den eenen op mynen Schilt den anderen op mijn lijff,
Doen ick my nu sagh in dit verstranghen,
En dat ick becans vvas een vervvonnen Catijff,
Soo heb'ick met mynen S'vveirde gheheel stijff,
Naer dees tvvee Vrouvven dapper gheslaghen,
Inder veughen dat ick ten lesten d'een vroom Wijff,
Met Forten van my begost te jaghen,
Maer vvat vvil'ick van de t'vveede ghevvaghen,
Dan dat sy my soo rebel vvas op dit pad,
Dat ick haer nopen qualijck cost verdraghen.
En dat sy stercker dan Penthafilea vvas.
| |
[Folio Fiiijr]
| |
DOen quam daer eenen die my onbekint // vvas,
Die men den strijt seer begost te laken,
Het scheen aen sijn spreken dat hy vrint // vvas,
En dat hy goet verstant hadde vander saken,
Hy sprack (o verdoolt Mensch) vvat vvilt ghy maken,
In dese Woestyne daer u sullen bespeuren,
Moorders Monstren Serpenten en Draken,
Die hier veel Menschen vernielen en verscheuren,
Ghy sult u hoogh begrijp saen betreuren,
Dat ghy u vyanden vvilt vervvinnen met // het strijen,
Die sijn seer vvilt vvreken machmen vvel controlleuren.
VVant hy ghemeynelijck comt in t'percket,, en lyen.
VOorvvaer sy moghen hun vvel bepeysen,
Wat lastighe voyage dat sy aenveirden,
Die naer T'lant van beloften vvillen reysen,
Want die niet vvel en sijn versien van Peirden,
Die sullen hun brenghen in seer groot dangier,
Och die gheraken vvilt op dyer eirden,
Die moet seer coragiens sijn cloeck en fier,
Daer reyster seer vele naer dat quartier,
Maer ghetal is luttel van die daer // in gheraken,
Sy meynen dan vloet t'onloopen en sy vallen in t'vier.
Daerom sydy vvijs vvilt u svvaer,, reyse staken.
| |
[Folio Fiiijv]
| |
ICk en vvist hier teghen niet te segghen,
Want ick gheproeft hadde t'groot onghemack,
Van stryen sonder desen raet te vveerlegghen,
Docht my dat hy de rechte vvaerheyt sprack,
En dat ick my selven moedeloos stack,
In desen aerbeyt perijckel en hasaert,
En in summa ick vvert van corage soo svvack,
Dat ick my voor het strijen heb vervaert,
Maer doen heeft haer vroeden raet gheopenbaert,
Die sprack o mensch vvilt ghy u naemaels verblyen,
Soo moet ghy als een vroom Ridder vermaert.
Constantelijck tot den eynde vromelijck stryen.
DOet u Peirt van desen bedriegher draven,
Tis besede van deughden vvilt u voor hem vvachten,
Die soo subtylijck de Putten vveet te graven,
Dat de Menschen daer met hoopen in versmachten,
Want soo Dalida Sampson benam sijn crachten,
Brenght hy de Menschen subytelijck in den noot,
En voor een cleyn vreught die sy verpachten,
Moeten sy dan lyden veel miserien groot,
Maer als ghy vvat tijts in t'svverelts conroot,
Naer mynen raet constantelijck hebt ghestreden,
Soo sult ghy bevrijt sijn van d'eeuvvighe doot.
En eeuvvelijck leven in vrolijckheden.
| |
[Folio Fvr]
| |
EN vvaerom sout ghy dan beledt van deughden volghen,
En my (die u tot stryen Persuaderen) verlaten,
Sy en sijn niet vvijs die daer sijn verbolghen,
Op die radende sijn t'ghene dat veel can baten,
Wilt dan den raet van beledt van deughden haten,
Die u gheiren tot u qualijck vaert sou d'vvinghen,
En ghelooft my vryelijck die u uyt Charitaten,
Gheeren in Palleys der deughden sou bringhen,
Al die naer de Croone der glorien verlinghen
Die moeten d'advijs van beledt van deughden schouvven,
Want sy sullen haeren dranck met bitter tranen menghen.
Die hem volghen ghelooven en betrouvven.
BEledt van deughden sou my in sneven // plat,
Ghebrocht ghehadt hebben en hadde goeden raet ghedaen,
Die my sulcken corage heeft ghegheven // dat,
Ick bereedt vvas (docht my) in mijn doot te gaen,
Als ick doen meynde voort te ryen saen,
Naer t'palleys der deughden daer ick vvas ghesonden,
Soo sijn my seer dapperlijck ghecomen aen,
Seven straetschenders als rasende honden,
Die uyt der ghevvoente foreest ten selven stonden,
Naer my seer rasselijck quamen gheloopen,
Hadden sy my in de vvapen niet ghevonden.
Ick sout met de doot hebben moeten becoopen.
| |
[Folio Fvv]
| |
DVs heb'ick daer ghestreden langhe slaghen,
Teghen dees seven Capiteynen stranck,
Sy gaven my soo veel steken en slaghen,
Op mynen sterken Schilt en op mijn Wapen blanck,
Dat ick dickvvils de Bane met bedvvanck,
Moeste ruijmen om te falseren mijn leven,
En als icxe dan vvederomme inne spranck,
Hebben sy my seven Nopen voor eene ghegheven,
En als icker tvvee oft dry hadde verdreven,
Waert dat d'ander my te straffer vielen,
En vvant sy soo seer partyich bleven.
Soo en cost ickxe met al mijn cracht niet vernielen.
GHelijck Hercules met Hydra deyselijc Serpent // seer,
Veel spees hadde eer hijt cost tonder bringhen,
Soo had'ick grooten last en svvaer torment // eer,
Ick dees seven Lenevelaers cost bedvvinghen,
Hoevvel dat ick als de cloecxste van veel Ionghelinghen,
In my te vervveren dede mijn beste,
Maer sy quamen my ghelijckerhant soo bespringhen,
Dat ick vervvonnen sou hebben ghebleven in t'leste,
Maer een Goddelijcke Nijmphe siende dat ick meste,
Namelijck gratie quam my ter baten // claer,
Andersints soude ick in dat ghevveste.
My ieughdich leven hebben moeten laten,, daer.
| |
[Folio Fvir]
| |
REden verstant hadden haer oratie,
Ghedaen doen sy my saghen in dien grooten noot,
En daer door vvas dees vroom Nijmphe gratie,
Aldaer van Godt ghesonden in t'conroot,
Om dat sy my in dat vvreet svvaer exploot,
Soude behulpich sijn en assisteren,
En om dat sy my van d'eevvighe doot,
Soud' hulpen bevryen en libereren,
Ick sprack o gratie vvilt my voorts convoeijeren,
Over al daer ick reyse in t'svverelts crijt,
En hulpt my tot den eynde herderen.
Desen moeyelijcken en dangereusen strijt.
DOen ben ick met dese dry Nijmphen voorts ghereyst,
Door haghen hegghen Wildernissen en verduren,
En al had'ick doen in my selven ghepeyst,
En ghehoopt te ontmoeten beter avonturen,
Soo quamen my bespringhen ter selver uren,
Vier leelijcke vreesselijcke groote Moordenaren,
Die my catyvich Mensch met vvreede curen,
Meynden te brenghen in allendich besvvaren,
Ick begost te deysen en my te vervaren,
Als ick dees viere Reusen haer Boghen sagh spannen,
Maer de Nijmphen spraken en vvilt u Wapen niet sparen.
Veght vromelijck teghen dees groote Tyrannen.
| |
[Folio Fviv]
| |
GHelijck Hector van Troijen in tijden voorleden // coen,
Dickvvils vvel vocht teghen vier Griecken vailiant,
Soo heb'ick met cloecken moede ghestreden // doen,
Teghen dese vier Reusen en Moordenaren vvant,
Had'ick my niet vromelijck ghevveert met der hant,
Ick hadde daer in den slagh ghebleven,
Sy sloeghen my tot vier reysen toe in t'sant,
Maer de Nijmphen gratie heeft my opgheheven,
En doen heb icxe van my verdreven,
Dat sy luyde vvrake riepen door den noot,
Maer ick peysde doen vveder om dat staet gheschreven.
Dat veel Honden zijn der Hasen doot.
HOe dat de Rammen meerder achtervvaerts deysen,
Hoe sy stijver stooten en ghebruijcken meer cracht,
Desghelijcx oock d'vvelck my dese vereijsen
Ghebruijckten sij in t'vvederkeeren meerder macht,
Had'ick de slaghen niet gheschut en ghevvacht,
Met mijn svveert en schilt op de schermers maniere,
Sij hadden mij menichmael t'onder ghebracht,
Want sij seer vvreet en straff vvaren alle viere,
Dies ick ondertusschen riep met luijden ghetiere,
Compt een teghen een als vrome Lantknechten,
Tis een ghemeijn spreeckvvoort onder de fiere.
Dat Hercules alleen tegen tvvee niet hoort te vechten.
| |
[Folio Fvijr]
| |
SEss groote boosvvichten die seer // straf vvaren,
Quamen my doen ick de vier verlaten had bespringhen,
Dies ick my begost meer // te vervaren,
Voor mijn borst te slaen en mijn handen te vringhen,
Maer gratie sprack ghy sultse vvel bedvvinghen,
Vechter vromelijck teghen // met cloecke defentie,
Ist noot ick sal u hulpen den strijt volbringhen,
En teghen hunlieden thoonen goede assistentie,
Hier door verdreef gratie de negligentie,
En haer vvoorden hebben my eenen nieuvven moet ghegheven,
Ick vervveert my in beginssel soo met vehementie.
Dat ick deese ses Schelmen heb verdreven.
Maer ten lesten hebben sy my soo bedvvonghen // dat
Ick door verbaestheyt anxst vreese en ducht,
Dees straffe vileynen ben ontspronghen // vvat,
Soo dat ick begost te nemen de vlucht,
Naer een foreest maer ick heb' ghecrocht en ghesucht,
Om dat ick dus schandelijck moeste loopen,
En mijn teerheyt beclaeght dat ick in dit gherucht,
Dees sess boosvvichten niet en cost t'vel afstroopen,
Mijn teer complectie dede my becoopen,
Dat ick daer mijn eere te pande // liet,
En pustlanimiteyt dede my hoopen.
Voor victori die ick sochte vervverven schande,, siet.
| |
[Folio Fvijv]
| |
DOen sprack nature gheheel verbolghen,
Die by my noch hadde ghevveest altijt,
En die my over al hadde vvillen volghen,
En met my hadde ghevveest bedruckt en verblijt
O ghy onsalich mensch vermalendijt,
Moet d'ure vvel sijn dat ghy oyt vvaer gheboren,
Dat ghy voor ghemack vreught en jolijt,
Perijckel lyden en verdriet hebt vercoren,
Ghy hebt daer gheheel u eere verloren,
Dat ghy uyt den strijt hebt moeten vlieden,
Waerom staen ick aldus in uvven thoren.
Dat ghy niet leven en vvilt naer mijn ghebieden.
HEt dunckt my vvel een abuysselijck // vvonder,
Dat ghy t'soete laet en verkieset sure,
En dat ghij dus strijt confuysselijck // sondere
Vreught rust oft ghemack tot elcker ure,
Daer namelijck de proper nature,
V alsulcken aenghename mandaet // gheeft,
Dat ghy de Breede ghetorden vveghen pure,
Sout ingaen soo ghy naer mynen raet // leeft,
Want die my contrarieert soo obstinaet // sneeft,
Dat hy moyelijck teghen bergh als de domme // clempt,
Oft als de ghene die van ancxst heel desolaet // beeft.
Te vergeefs aerbeyt, als die teghen stroomen,, svvemt.
| |
[Folio Fviijr]
| |
ALs de Chrijchslieden oprechten // moeten,
Standaerts banieren teghen haer partije // vvreet,
Dan moghen mijn lieve lantsknechten // vvroeten,
Achter de gordyne van sye // breet,
Als Mars met de syne ter schermutterije // gaet,
Dan moghen sy die my volghen ligghen sluymen,
Als de Trommel alarm en Trompette strije // slaet,
Soo en dorven mijn subiectien den nest niet ruymen,
Haeren Hellhem is een oorcussen vol pluymen,
Haer Banieren gordynen haer tenten het dack,
Verkiest voor de herde kortsen oock de sachte vruymen.
Daer en gaet niet voor vreught rust en ghemack.
HAdde Protesilaus in rust // ghebleven,
Voor Troyen en sou hy niet ghevelt // ghevveest // hebben,
Hadde Vlisses t'huys synen lust // bedreven,
Penelope sou onghequest // ghevveest // hebben,
Van de Vrijers, die met ghevvelt // ghevveest // hebben,
Daghelijcx dominerende binnen haeren Palleyse,
Noch Vlisses en sou niet ontstelt // ghvveest // hebben,
Als hy tvvintich jaer doelde in sijn reyse,
Ist dan niet beter t'huys met sijn lief in peyse,
Minnelijck en eendrachtich // te levene,
Dan daghelijcx te strijen daer ick aff vereyse.
En in svvaer perijckel onsachtich,, te snevene.
| |
[Folio Fviijv]
| |
VEel vermaerde Capiteynen hebben laten // staen,
Vromicheyt te thoonen teghen haer vyanden,
En bleven als mijn ondersaten // saen,
Minnelijck boeleren in diversche Landen,
Demetrius en cost door der liefden banden,
Wt Gretien niet comen hy schoude t'svvaer // ghevvecht,
Briseis en Circe als cloecke verstanden,
Hielen Achillem en Vlissem uyt haer // ghevecht,
Hannibal bleef in Ponto als minnaer // ghehecht,
Gheen hinder en creghen sy van // te vryene,
Sy hebben haer lance aldaer // gherecht.
T'is beter te boelren dan,, te stryene.
ISt niet beter met een blancke // image,
Wellustelijck in t'bedde vreught te ghebruijckene,
Dan daghelijcx te Peerde met cranck, corage,
Bevreest in tharnas sitten te duijckene,
Als de Ruyters haer standaerts pijnen tonpluijckene,
Sijt ghy dan vry in vreughden levende,
Ghy meught u lieff proeven t'omluijckene,
Als sy haer tot stormen sijn beghevende,
Als sy in t'velt sitten bevreest al bevende,
Blijft ghy dan in vreughden achter de gordijne,
Die mijnen raet volght en is aenclevende.
Die vliet strijt druck verdriet en pyne.
| |
[Folio Gir]
| |
MAer die voor t'soete verkiest het sure,
Die brenght hem selven in verdriet en lyen,
Volght dan u Moeder proper nature,
En compt gaen vvy leven in melodyen,
Schout de perijckelen en de slavernyen,
Daer u reden en verstant toe stieren,
Laet aff laet aff van dit moyelijck stryen,
En vvilt ontpluijcken der vreughden banieren,
Laet ons gaen ghebruijcken des Werelts plaisieren,
In plaetsse van de Wapen met besuren // te draghen,
Ick sal u leyen in de lustighe quarieren.
Daer ghy sult leven naer der naturen,, behaghen.
NAer dat nature my alle dese svvaerheyt,
Hadde verhaelt en voren ghehouvven,
Soo docht my dat sy sprack de naeckte vvaerheyt,
En het vvas my doen vvel halff berouvven,
Dat ick reden en verstant de tvvee Ionckvrouvven,
Met gratie oyt ghehoor hadde ghegheven,
Ick begost te vreesen dat sy my in benouvven,
Noch souden bringhen door sulck moyelijck leven,
Dat ick dus daghelijcx moeste stryen al beven,
Begost my lancx soo meer siet // te verdrieten,
Dus had'ick dese dry Nijmphen gheiren verdreven.
Hoe vvel dat sy my noch niet,, en verlieten.
| |
[Folio Giv]
| |
DOen dees Nijmphen saghen dat ick van haer,
Dryen vvel hadde vvillen vvijcken en scheyen,
Sprack reden o mensch hoe sydy soo vvanckelbaer,
Dat ghy u door der naturen vleyen
Soo slechtelijck sout laten verleyen,
Daer ghy u naderhant seer om sout bedroeven,
Weet ghy niet dat ghy naer t'soete niet en derft beyen,
Als ghy het sure ierst niet en vvilt proeven,
Al die in t'leste naer victorie vertoeven,
Die moeten in d'ierste strijt // beghinnen,
En die vvettich strijen vvillen die behoeven.
Ons hulp als sy haer vyanden in t'crijt,, vervvinnen.
NAture en ick sijn tvvee contrarien,
Die nimmermeer en sullen accorderen,
Nature die gheloeft u groote duvvarien,
En sy raedt u altijt tot triumpheren,
Al dat tytelijck is hoortmen haer exalteren,
Sy prijst alle dinghen die verganckelijck // sijn,
En ick vvil de Menschen altijt induceren,
Tot d'eeuvvich goet dat sy prijs ontfanckelijck // sijn,
Als sy opder eirden sonder vvanckelijck // sijn,
In stryen perseveren tot den eynde,
Ist dat sy my van mynen raet bedanckelijck // sijn.
Om dat sy door my ontcomen d'eeuvvighe alleynde.
| |
[Folio Gijr]
| |
Compt vveder met ons dan en vvilt volheirden // fier,
In den strijt die ghy soo vvel hebt begost,
Hy moet constantelijck stryen opder eirden // hier,
Die naemaels vvilt victorie vervverven naer lost,
Ghy behoort te strye te rydene in post,
En altijt tot stryen te sijn ghedelibereert,
Doen meynd'ick voorts te rijen maer mijn Peirt en cost
Niet voort ghegaen soo dat vvas vertravailleert,
En mijn ierste cracht vvas soo gheafsobleert,
Dat ick mijn leden qualijck cost verruren,
Maer gratie heeft my soo gheanimeert.
Dat ick teghen mijn vyanden vveer strijt vvilde vuren.
MAer vvant ick van strijen noch vvas verheystert,
En dat mijn Peirt moede vvas heb'ickt ghebonden,
Aen den Boom van ruste daert vvat heeft ghepeystert,
En doen ghevoeld'ick ierst dat ick vier vvonden,
Hadde ghecreghen vvaer door de Nijmphen my sonden,
Om my te suyveren in een rootvervvighe riviere,
Daer niet alleene ten selven stonden,
Ghecureert en vverden dees dootvvonden schiere,
Maer ick creegh mijn cracht vveder als Ridder fiere,
Soo dat ick te Peirde sadt met corage,
En soo ick doen meynde ryen uyt den dangiere.
Soo vond ick eenen vvreeden Draeck op de passage.
| |
[Folio Gijv]
| |
DEsen Draeck vvas eyselijck om te aenschouvven // claer,
En heeft hem in veel ghedaente ghetransformeert,
Hy begost Venijn Vier en Vlamme te spouvven // maer,
Want ick van sijn vvreetheyt vvas gheadverteert,
Soo heb'ick my soo vromelijck ghedefendeert,
Dat hy my niet en cost t'onder ghebringhen,
Maer ick en cost al vvas ick vvel ghedelibereert,
Hem oock naer mynen vville niet bedvvinghen,
Hy quam my seer menichmael bespringhen,
En ick moeste hem so dickvvils van my vveiren,
Dat de vroomste van duysent Ionghelinghen.
Hem voor synen oploop soude verveiren.
IAson en heeft soo valiantelijck ghestreden // noyt,
Teghen den vvreeden Draeck die hy brocht ter doot,
Noch Apollo en ghebruijckte in tyden voorleden // noyt,
Sulcken cracht tegen Pijthona T'serpent d'vvelck hy doorschoot,
Als ick aerbeyt dese in dit exploot,
Om desen affgrijsselijcken Draeck te vervvinnen,
Weer ick hem inliep oft vveer ick hem ontvloot,
Ick moeste aldoere nieuvven strijt beghinnen,
Hy vvist soo subtylijck rontom my te rinnen,
En my te bestrijen dat ick cost ontvvijcken // seer qualijck,
Maer gratie heeft my ghetrouvvelijck uyt minnen.
Hem hulpen vervvinnen met practijcken,, finalijck.
| |
[Folio Giijr]
| |
SY holpen my besvveiren met d'artijckel
Des gheloofs, al vvas hy vvreet venynich en stranck,
Ghelijck Iason gheraeckte vvt het perijckel,
Door de crachtighe cruijen die Medea hem schanck,
Gheraeckte ick van hem als ick doen vvas vvt sijn bedvvanck,
Soo quamen my bespringhen sijn adherenten,
Die my met ghevvelt teghen mijnen danck,
Aendeden veel leets en svvaer tormenten,
In de ghedaente van Slanghen en Serpenten,
Quamen sy my opghespronghen en toeghevaren // coen,
Sy vvaren argher dan de Malcontenten.
Dat sulck selfs niet en doet doet by zijn dienaren,, doen.
GHelijck de vvilde svvynen opsteken haer borstelen,
Soo staken sy haer vlimmen over ende,
Ick moeste teghen dit ghespuijs seer langhe vvorstelen,
Hoevvel dat ick mijn vyanden niet en kende,
Sy sochten my te brenghen in svvaer allende,
Dus vervveirde ick my met alle mijn macht,
Alvvaert dat ick een deel van dees Serpenten schende,
Soo baerden d'ander veel te meerder cracht,
Sy hadden my in t'leste bicans versmacht,
Hoe ick haer met subtijlheyt ben ontvveken,
Naerdien dat sy my in groot verdriet hadden ghebracht.
Dat soude veel te lanck vallen om uyt te spreken.
| |
[Folio Giijv]
| |
ICk hadde veel meer diversche strijden ghehadt,
Die my niet soo svvaer en dochten te vvesen,
Want al vvaer dat sy my maer en quetsten vvat,
De quetssuren en vvilden niet ghenesen,
Daer en vvas voorvvaer niet meer raet tot desen,
Dan tot een sorghelijcke pestilentie,
Ick nam voor dierste een recepte ghepresen,
Van groene Cruyden ghenaempt Penitentie,
Maer vvat my dees beten noch deden vehementie,
Soo ben ick ghereden de rechte voyage,
Met mijn Peirt goeden vville in deligentie.
Naer een cleyn hutte en hermitage.
IN de hermitage en heb'ick niemant vonden,
Door dijen dat de Heremijt vvas veriaeght,
Dus hebben reden en verstant verbonden,
Mijn quetssuren daer ick met vvas gheplaeght,
En hertelijck medelyden een oude Maeght,
Die is daer by ons ghearriveert,
Die ick mijn quade aventeur heb' gheclaeght,
Met al den teghenspoet die ick vvas ghepasseert,
Sy heeft my vvat vertroost en gheconsoleert,
En sy riet my dat ick met goede corage,
Sonder eenighe vreese vvel gheanimeert,
Soud volbrenghen mijn voorghenomen voyage.
| |
[Folio Giiijr]
| |
DOen heeft nature vveder seer ghecroont,
En sprack o d'vvaes vvaerom en hebdy uvven tijt,
Niet beter vvaerghenomen dat ghy nu dus ghehoont,
Van alle dese vervaerlijcke vyanden sijt,
Sout ghy niet vvellustelijck in t'svverelts crijt,
Vvven tijt overbrocht hebben met vreught,
Ghy hebt my ghedaen groot achterdeel leet en spijt,
Om te gheraken in t'palleys der deught,
En ghy moet vveder strijen soo ghy vvel meught
Peysen vvant het aldersvvaerste exploot,
Dat ghy ghepasseert sijt van in u jonghe jeught.
Naeckt u noch teghen de Goddinne van de doot.
VVIlt de svvaerheyt en moyelijcke strijen // dan,
Beter heel spade dan nemmermeer verlaten,
En laet ons gaen leven in melodijen // Man,
In ghenuchten en vvelden tot onser baten,
Wildy dees dry Nijmphen noch niet haten,
Die u dus continuelijck te strije leyden,
Door vviens quaden raet ghy boven maten,
Veel verdriet gheleden hebt in alle contreyen,
Laetse ons verstooren laet ons van haer scheyen,
Om gaen te leven in melodijen // en ghenuchten,
Want van haerlieden en is niet te verbeyen.
Dan ancxst verdriet teghenspoet lyen,, en suchten.
| |
[Folio Giiijv]
| |
REden raet u dat ghy altijt sout strijen en vvaken,
En dat ghy nimmermeer rust noch recreatie,
En sout hebben en verstant doet u haken,
Naer te hooghen begrypen svvaer speculatie,
En de derde Nijmphe namelijck gratie,
Die doet u naer onseker dinghen hopen,
Door alle haeren raet en inspiratie,
En doen sy niet dan u en my oock nopen,
En T'lant van beloeften staet altijt open,
Hy gheraeckt dickvvils eer op dyer erffven,
Dan die alle haer leven lanck hebben ghecropen.
Op haer knien om de Croon der glorien te vervverven.
VVAt is daer beter dan in vreughden // te leven,
Daer de vreught soo aenghenaem is en soet,
Alle die hem tot stryden en deughden // begheven,
Die en sijn naer mijn duncken niet seer vroet,
En alle de ghene die hier vechten met eenen moet,
En de Croon der glorien soecken te vvinnen,
Die faijlleren meestendeel en sy cryghen teghenspoet,
Want al ist dat sy den strijt vvel beghinnen,
Van hondert niet een die ick mach kinnen,
En sien ick tot den eynde in t'strijen volheirden,
Maer sy doen verloren aerbeyt buyten en binnen.
Dies duncken sy my d'vvaes die de vvapen aenveirden.
| |
[Folio Gvr]
| |
KEert vvederom het sal u berouvven,
Ist dat ghy voortreyst in dese passage,
Ghy sult u selven brenghen in svvaer benouvven,
En met bedvvanck t'uvver desadvantage,
Moeten vvederkeeren eer ghy de halff voyage,
Daer ghy vvilt reysen sult hebben volbracht,
Het is een moeyelijcke Pelgrimage,
Daermen passeren moet met ghevvelt en cracht,
Waert ghy niet gheheel d'vvaselijck bedacht,
Ghy en sout soo niet hasarderen u selven,
Voor den claren dagh verkiest ghy den nacht.
VVee hun die Putten om in te vallen delven.
OCh peysde ick doen dit is vvel een verdriet // svvaer,
Dat ick d'een svverelts vreught soo seer hoor prysen,
En dat d'ander my in vreden en laten niet // maer,
Naer T'palleys der deughden vvillen vvysen,
Ick t'vvyfel grootelijck vviens advysen,
Ick noch sal volghen en ghelooven in t'leste,
Nature treckt mynen vville tot veriolysen,
En reden die raet my dat ick voor t'beste,
Soude blyven strijen alle de reste,
Van mynen leven sonder op te houvven,
Om dat ick soude gheraken in t'ghevveste.
Van de overschoone beloofde Landouvven.
| |
[Folio Gvv]
| |
HOe sijt ghy soo variabel van // sinnen,
Sprack gratie doen sy my dit hoorde ruren,
Hoe laet ghy vveder soo slechtelijck dan // vervvinnen
Vvven vville door oproedinghe der naturen,
Sult ghy nu o mensch om een cleyn besuren,
Laten te vvinnen dien pretieusen schat,
Weet ghy niet dat hy in t'strijen moet verduren,
Die namaels vvilt comen in Godts stadt,
Versmaet uvven quaden vville en tert in der deughden pat,
Al valt den strijt svvaer en later u niet verdrieten,
Die t'sure niet proeven en vvilt ick segh hem dat.
Hy het soete oock niet en sal ghenieten.
VVAerom vvildy u voor de slaghen mijen,
Die de vyanden u gheven in de bane,
Daer ghy soo grooten loon vervvacht door strijen,
En daer ick u niet aff en begheir te gane,
Wel is vvaer dat u cracht alleen om te vvederstane,
V vyanden is veel te vveeck en te cranck,
Maer vvat ledt u dat vvat leyt daer ane,
Als ick u hulp vervvinnen met bedvvanck,
Alle u rigoreuse vyanden stranck,
Ghy doet vvel aerbeyt om tytelijck goet te vvinnen // siet,
Waerom en sout ghy dan teghen naturen danck.
In stryen om d'eeuvvich goet gebruijcken u sinnen,, niet.
| |
[Folio Gvir]
| |
LAet ons vromelijck strijen tot den lesten // dan,
Soo sult ghy in t'palleys der deughden gheraken,
En in t'lant van beloeften vvant in die ghevvesten // can
Niemant comen die den strijt vvilt staken,
Alle die naer u ruvvyne plochten te haken,
Heb'ick u hulpen vervvinnen en verdrijven,
Moorders Monstren Serpenten en Draken,
Als ick by u in t'strijen vvil blijven,
En sal u niemant deiren noch connen ontlijven,
Ia Atropos de Goddinne van de doot,
Die de vroomste is van alle Wijven.
En sal u niet connen ghebrenghen in noot.
VVAnt al ist dat sy u mach van t'leven berooven,
Soo sy alle Menschen doet naer den betame,
so en suldy niet vervvonnen sijn vvilde my gelooven,
Maer ghy sult dan beghinnen te leven tot uvver vrame,
En dan sal u t'uvver eeuvvigher fame,
Gheiont vvorden den prijs van u victorie,
En ghy sult ontfanghen die aenghename,
Bepeirelde Croone der eeuvvighe glorie,
Wilt dan vromelijck stryen in t'svverelts ciborie,
Ghy hebt nu luttel vyanden die u vvillen schinden,
Sonder Atropo vvilt u hert sin en memorie.
Dan scherpen om u stryen vvel te volinden.
| |
[Folio Gviv]
| |
DOen sprack ick o gratie ick soude volghen // vvel,
Vvven raet in reden met verstand obedieren,
Maer ghy siet hoe nature op my is verbolghen // fel,
En hoe sy my alle uren compt persequeren,
Niet te min ick sal my nu gheheel resolveren,
En voortaen volghen teelemale uvven raet,
Al vvilt nature my noch persuaderen,
Tot ledicheyt oft vvellusticheyt delicaet,
Soo sal icxe verstooten met der daet,
Sonder op heur persuasien en gheschillen // te letten,
En ick sal blyven strijen vroegh en laet.
Teghen al de ghene die my vvillen,, verpletten.
NAture die hadde vijf Camerieren,
Die haer altijt gheselschap hadden ghehouvven,
Die sy doen aensprack in deser manieren,
Desen d'waes en vvilt den vvegh der deught niet schouvven,
Maer hy vvilt naer Elysei landouvven,
Teghen mynen danck en vvillen reysen,
Hy en doet niet dan strijden met benouvven,
Als teghen Moorders Monstren Draken sonder vereysen,
Hulp hem my dan doen te rugghe deysen,
Daer en is niemant die hem beter sal beletten,
Te volbrenghen sijn voornemen en ghepeysen.
VVilt hem ghylieden dan proeven om te setten.
| |
[Folio Gvijr]
| |
DEse vijf Dienstboden die vvaren ghenaempt,
Ghesichte, ghehoor, reuck, smaeck en ghevoelen,
Die nature antvvoorden gheheel onbeschaempt,
Wy sullen sijn begheirte van stryen vvel doen coelen,
En synen Gheest die dus naer stryen mach vvoelen,
Die hopen vvy noch te doen verkeeren,
Oft vvy sullen hem met craght tusschen tvvee Stoelen,
In d'asschen stooten tot sijnder grooter onneeren,
Wy hebben meerder Cadetten en Heeren,
Die haer eere door victorie meynden hebben verchiert,
Door ons cracht ghebrocht in allendich verseeren.
En van den salighen vvegh der deughden ghestiert.
DOen spraken dees vijff slaven tot my geheel // verbolghen,
Wat gaet u over o Mensch obstinaet,
Dat ghy reden en verstant vol crakeel // blijft volghen,
Die van alle saken gheven quaden raet,
Die hier levende is naer haer mandaet,
Die steckt hem selven in groote slavernye,
Die haer volght naer t'logijst van droefheyt gaet,
Want hy nimmermeer vreught heeft noch melodye,
Waer leydt reden u toch anders dan te strye?
Wat doet verstant anders dan dat het u d'vvinghen // vvilt?
Ick en can niet begrypen hoe dat ghye.
Haeren quaden raet dus volbringhen vvilt.
| |
[Folio Gvijv]
| |
VVAerom sijn u toch vijff sinnen verleent,
Dan dat ghy de selve sout ghebruijcken,
Ghy sijt uytsinnich ist sake dat ghy meent,
De sinnelijckheyt altijt te doen onder duijcken,
Want hoe ghy ons meer vvilt stooten en fuijcken,
Hoe dat vvy ons als dolie verheffen al den dach,
Doen ick de sinnen dit hoorde ontpluijcken,
Soo nam ick vveer voor my te staken den slach,
Maer soo saen als de Nijmphe verstant doen sach,
Dat ick van haer vveder begost te gaen // en vvijcken,
Soo sprack sy o variabel mensch hoe mach.
V goede corage soo saen,, besvvijcken.
ICk en vveet niet hoe dat ghy compt te syne,
Soo tvvyffelachtich en variabel van sinnen,
Hebdy alree vergheten ons doctryne,
Dat ghy u van de sinnelijckheden laet vervvinnen,
En hebt ghy haer en nature noch niet leeren kinnen,
Dat sy u altijt raden tot u qualijckvaert,
Alle die haerlien volghen en beminnen,
Die sijn vvel van Pugilanimen aert,
Al ist dat haer beghinssel niet en besvvaert,
Soo steken sy met den steirt in t'leste,
Sy slachten den Basiliscum die niemant en spaert.
Oft de affgryselijcke contagieuse peste.
| |
[Folio Gviijr]
| |
SY sijn seer onseker in haer toesegghen,
Sy sijn vol bedroghs en loose practijcken,
Met de gheloften die sy te voren legghen
Soeken sy te bedrieghen en uyt te strijcken,
Nature en de sinnelijckheden die doen affvvijcken,
Van den vvegh der deught door haeren loosten raet,
Sy laten haeren aert over al vvel blijcken,
Dat sy ongherust onghedurich sijn en obstinaet,
En die haer soete vvoorden intricaet,
Ghehoor gheeft die brenghen sy in tverdriet,
En ghelijck den Os die naer slachtuijs gaet.
En can de mensch t'perijckel ontcomen niet.
GHedenck u niet doen ghy noch naer der naturen lust,
In het lant van dolen langhe meynde te leven,
Dat dvvalinghe eer ghy u coringhe hadt gheblust,
Met nature u becans had ghebrocht in sneven?
Hebdy vergheten hoe schandelijck dat ghy vvaert verdreven,
Wt het vveeldich Lant daer ghy ierst soo naer haeckte,
sijdy niet ghedachtich hoe ghy ons quaemt bijneven,
En hoe ghy ons uvven teghenspoet vvijs maeckte,
Is u vvter memorien hoe ghy gheraeckte,
Wt dijen eijselijcken overloop en dangier // groot,
Ghedenckt u niet hoe ghij de plaetsse laeckte,
Met al tsvverelts triumphen vreught en plaisir,, bloot.
| |
[Folio Gviijv]
| |
VVAerom vvilt ghy de sinnelijcheden dan noch volgen?
die u soecken te brengen in veel meerder verdriet,
Ghy sijt noch ter tijt op d'vvalinghe vvel verbolgen,
Waerom en drijfde de sinnelijckheyt van u dan niet?
Daer ghy vvel merckelijck voor u ooghen siet,
Dat sy u soeken te bedrieghen en te verleyen,
Waer sake dat u gheen leet en vvaer gheschiet,
In die ghenoeghelijcke schoone contreyen,
Soo moght ghy hooren naer der sinnen vleijen,
Maer vvant ghy metter daet hebt bevonden,
Der naturen bedrogh soo vvilt van haer scheijen.
En volght onsen vvysen raet tot alle stonden.
DE siele des Menschen die heeft tvvee deelen,
Die in haer van t'beginssel sijn gheplant,
Die altijt in discoort sijn en crackeelen,
D'een teghen d'ander sonder ophouvven vvant,
Den Gheest die met memorie vville en verstant
Is verchiert vvilt te recht sijn Heer ghepresen,
En hoe vvel d'ander deel te vveten nature onvaliant,
Den Gheest behoort onderdanich te vvesen,
Soo rebelleert sy nochtans altijt teghen desen
Gheest, en sy is gheneyght tot alle boosheyt,
Dus soeckt den Gheest u vvelvaert en ghenesen.
En nature soeckt u te verleyen met loosheyt.
| |
[Folio Hir]
| |
EN ist dat ghy den raet van de nature
Volght, en dat ghy de sinnelijckheden hebt vercoren,
Soo sijt ghy voorvvaer vvel ter quader ure,
Op dese vverelt ghevveest gheboren,
Want die nature volght verveckt Godts thoren
En hy sal inder eeuvvicheyt sijn vermalendijt,
Maer hy en sal nimmermeer blyven verloren,
Die naer onsen raet leeft in t'svverelts crijt,
Al ist dat ghy eenen moijelijcken strijt,
Moet aengaen en teghen u vyanden houvven en kerven,
En dat ghy op de vverelt grooten aenstoot lijt.
Soo sult ghy ten eynde grooten loon vervverven.
MAer die hier leven naer der naturen // behaghen,
Die sullen ten lesten comen in den noot,
En sy sullen iammerlijck besuren // beclaghen,
Dat sy niet ghestreden hebben in t'svverelts conroot,
Ist dan niet beter in een cort exploot,
Den gheest in als te obedieren,
Dan naemaels te sterven d'eeuvvighe doot,
En hem van de sinnelijckheden te laten tromperen,
Wilt dan achtervolghen des gheests persuaderen,
En versteeckt de broosche nature bouvvelijck,
Den gheest sal u recht uyt conduyseren,
In het lant van beloeften ghetrouvvelijck.
| |
[Folio Hiv]
| |
DE Menschen die moeten gheduerich stryen,
Teghen sond' vleesch vverelt en helschen vyant,
Die als brullende Leeuwen aen alle syen,
Haer vervolghen om cleyn te maken als sant,
Dus moet ghy t'ghevveir altijt hebben in de hant,
En ghy sult u vyanden licht vervvinnen connen,
Ist dat ghy Godt hertelijck bidt om bystant.
Want hy u dan victorie sal ionnen,
Met den schilt des gheloofs blyven sy vervvonnen,
En met den svveirde van Godts vvoort suldyse doorsteken,
GHy en meught niet ledich sijn onder des sonnen.
Maer altijt stryen teghen de sond' en ghebreken.
EN oft ghy uvven tijt sult overghebracht // hebben,
Als ghy sterft in leegheyt vvelden en ghenuchten,
Oft dat ghy in strijen sult ghebruyckt u maght // hebben,
Eenen corten tijt al stenen en suchten,
Wat can u dat gheletten oft verluchten,
Als den snelloopenden tijt is ghepasseert,
Maer merckt eens vvat onghelijcke vruchten,
Dat sy ghenieten die hier hebben ghetriumpheert,
En die in t'strijen hebben ghepersevereert,
D'een sietmen de Croon der glorien vervverven,
D'ander die sal vvorden ghecondemmeert.
En eeuwich ghebannen zijn uyt Elisei erven.
| |
[Folio Hijr]
| |
ORcha dan sprack ick laet ons eynden // het.
Wettich strijen en ons begonste voijage,
En hulpt my mijn vyanden verdrijven en scheynden // met,
Al die ons beletten vvillen de rechte passage,
Doen ben ick voortghereden met corage,
Om valiantelijck te strijen als een vroom cadet,
Terstont verthoonde hem een Ruyter by een bossage,
Die my vvederom heeft ghedaen belet,
Hy hiel sijn Peirt vvat tijts op sijn ghebedt,
En maeckte ghereeschap om my te deiren,
Doen ick sagh dat hy my socht te brenghen in t'percket.
VVas ick van advyse my te vervveiren.
DEsen Ridder die seer coragieus // vvas,
Onderliep my den vvegh ten selven termijne,
Daeraen ick vvel merckte dat hy rigoreus // vvas,
Sijn magher Peirt dat vvas ghenaempt pijne
En synen schilt curabele medecyne,
Sijn svveirt ghesontheyt sijn Lance goed' aventure,
Maer sijnen vvapenrock docht my ghelapt te syne,
En al vvas hy van vvesen bitter en strure,
Soo hadde hy metter hant ghedaen menighe cure,
Naerdien hy ghestort hadde iemants bloet,
Hy en vermoorde niemant tot gheender ure.
Maer hy sloegh zijn partyen vvel onder voet.
| |
[Folio Hijv]
| |
HY die goet Ridder van Atropos vassalen // vvas
Namelijck Aenstoot bereet ter vvraken,
Quam te myvvaers gheloopen en ick liet dalen // ras
Mijn Lance en liep hem teghen soo dat vvy staken,
D'een d'ander op t'lijff dat ons Lancen bynae braken,
En dat vvy alle beyde vielen van ons Peirden,
Soo hert datmen ons lendenen hoorde craken,
Nochtans stonden vvy vvederop vander eirden,
Wy namen in de hant onse snijdende Svveirden,
En vvy sloeghen d'een d'ander soo dapper als vvy mochten,
Elck een vvou de cloeckste sijn in t'volheirden.
Dus hebben vvy langhe lijff om lijff ghevochten.
HY ghebruijckte teghen my groote cracht en ghevvelt,
En hy meynde my gheheel te overlastene,
Maer ick dede hem tvvee reysen ruijmen het velt
En doen hy my de derde reyse begost aen te tastene,
En dat ick verstont dat hy niet bidden en vastene,
En goet regiment vvas te verdrijvene,
Waert dat hy vloot so ick hem verrastene,
En hoevvel dat hy my niet en socht tonlijvene,
Soo had'ick ghevreest in den slach te blijvene,
Maer ick raeckte vvt sijn handen sijnde by t'hert // ghevvont,
Dus sal ick my voorts ondervvinden te schrijvene.
Hoe ick ghecureert vvas en vveder vvert,, ghesont.
| |
[Folio Hiijr]
| |
ICk reet vast voort met corage // svvaer,
Niet vvetende vvie daer soude cureren mijn vvonden,
Tot dat ick quam aen een cleyn bosschage // daer,
Ick mijn vrint naemlijck ghetrouvven bystant heb vonden,
Die mijn quetssuren heeft ghestreken en verbonden,
Dies ick hem bedanckte menichmale,
Noch dede hy my drincken tot mijnder ghesonden,
Van groene cruyden drancken die medicinale
Waren, als ick doen van mijn vvonden en quale,
Door behulp van ghetrouvven bystant vvas ghenesen,
Soo heeft hy my met een minnelijcke tale.
Den rechten vvegh naer t'palleys der deugden gevvesen.
MAer nature heeft begheirlijckheyt soo vervveckt,
Dat sy my riet dat ick reden verstant en gratie,
Van doen voortaen niet meer en soude sijn subieckt,
En sy begost my te doen dese oratie:
Waerom o mensch ist dat ghy soo langhe spatie,
De reden dus volght en verstandt ghelooft,
Hoe heeft de gratie u imaginatie,
Aldus seere verdonckert en verdooft,
Hoe hebben de dry Nijmphen u alsoo berooft,
Van vvitte meyninghe en memorie,
Dat u hersenen schynen gheheel gheclooft.
Soo ghy door het stryen soeckt de victorie.
| |
[Folio Hiijv]
| |
HEt schijnt merckelijck dat u t'leven verdriet,
Dat ghy continuelijck aldus vvilt stryen,
Desen vvegh is seer verschroomelijck soo ghy siet,
En seer aerbeyelijck die ghy noch moet inne rijen,
Ten is de triumph plaets niet daer ghy in melodijen,
By de Hertoghinne hebt ghetriumpheert,
Daer haer dry Dochters u selve quamen vrijen,
En daer niet dan solaes en vvas ghehanteert,
Wie mach u dus hebben verabuseert?
Daer ghy meught leven in ghemack en ruste,
Dat ghy u selven soo allendelijck vexeert.
Laet aff van stryen en gaen vvy leven naer luste.
VVAt aerbeyt dat in t'strijen is gheleghen // svvaer,
Dat hebt ghy seer vvel gheproeft te syne,
Hadt ghy maer eenen vyant die u teghen // vvaer,
Soo mocht ghy hopen victorieus te syne,
Maer vvant ghy met grooten aerbeyt en pyne,
Teghen soo veel vijanden in t'svverelts conroot,
Moet strijen soo sal dat ten lesten u ruvvyne,
Causeren vvant veel vvolven brenghen saen een schaep ter doot,
Veel Serpenten Monstren Moorders en Reusen groot,
Moet ghy vervvinnen vvilt ghy de glorie verkiesen,
Laet ghy niet aff ghy sult u brenghen in noot.
Die te hooghen feyten aengrypen hun selven verliesen.
| |
[Folio Hiiijr]
| |
DOen sprac gratie comt gaen vvy naer den lesten strijt // ghy,
Maer teghen Atropos vassalen houvven en kerven,,
Ist dat ghy u ander vyanden daer vervvint in t'crijt // vry,
Soo sult ghy den eeuvvighen loon vervverven,
En blijft ghy vervvonnen soo sult ghy moeten derven,
D'alder pretieuste croone der glorie,
Siet vvel toe dan dat ghy tot in u sterven,
Constantelijck strijt met cracht verstant en memorie,
Op dat ghy in t'leste behoudt de victorie,
Teghen de sonden als Ridder valiant,
Dat ghy niet ghesloten en vvort uyt Godts consistorie.
Maer dat ghy gheraken meught in dat salich lant.
VVY hebben u in diversche strijen gheholpen,
En bevrijt van uvver vyanden nopen,
Wy meynden dat vvy u vvonden hadden ghestolpen,
Maer sy bersten telcker reyse vvederom open,
En vvilt voortaen niet meer flauvveren noch vvanhopen,
Maer resolveert u eens voor al vvel vast,
Al hebt ghy sondich quaet soch ghesopen,
En dat begheirlijckheyt u soeckt te brenghen in last,
Soo moet sy van u soo ghedvvonghen vvorden en verrast,
Dat sy met cracht moet ghevvorpen in t'slijck // sijn,
Laet den gheest domineeren over nateur die u beclast.
Het eeuvvich goet moet gesocht voor het tytelijck,, zijn.
| |
[Folio Hiiijv]
| |
DOen sprack ick o gratie die mijn corage,
Hebt vervloeckt en den gheest ghegheven eenen moet,
Met u drijen vvil ick mijn begonste voijage,
Al strijen voleynden vvant uvven raet is goet,
Ick en sal aerbeyt lijff lidt vleesch noch bloet,
Voortaen meer mijen om mijn reyse te volbringhen,
Dus bid'ick u dat ghy my onderstant doet,
Dat ick als de cloecxste van veel Ionghelinghen
Als de vyanden en Atropos my bespringhen,
Het sy tot vvat oft in vvat ghevvesten
Henlieden soo naer mynen vvil mach d'vvinghen.
Dat ick in t'lant van beloeften gheraeckt ten lesten.
FINIS |
|