De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

Dea fan Absalom

Nei dy flecht út jeruzalem wiene David en syn mannen nei Mahanaïm tein, de sterke stêd oan 'e oare kant de Jordaen, dêr't destiids ek Isboseth wenne hie. Hjir, tusken de steile rotsen en de bochtsjende beek, hie er syn haedstêd hawn; hjirwei wie Abner optein om tsjin David to striden, hjir wiene se weromkommen, wurch en biskamme, nei de forlerne slach. En nou siet David yn ditselde Mahanaïm en teach syn eigen soan tsjin him op mei in machtich leger. Sa frjemd kin it rinne yn in minskelibben.

Lykwols wie David net fan doel om de fijân yn 'e stêd ôf to wachtsjen; hy woe Absalom de kâns net jaen om har to bisingeljen en út to hongerjen. Dat doe't de boaden kamen mei it birjocht dat Absalom oer de Jordaen wie en op mars nei Mahanaïm, makke de kening alles klear foar de striid yn it iepen fjild. Hy sette Joab, Abisaï en Ittai elk oer in tredde part fan it leger en sei dat er sels mei soe yn 'e striid.

Mar dat lêste, dêr woene de trije oanfierders neat fan witte. Dizze kear koe de kening net mei úttsjen, hwant Absalom soe alle war dwaen om him to krijen. As David kaem to fallen, dan hie alles om 'e nocht west, hwant dan wie Absalom, de âldste soan, ommers fansels al kening. Yn 'e gewoane regel wie it moai dat de kening foaropgyng, mar dizze reis wie it to nuodlik. It wie better, dat David mei de liifwacht yn 'e stêd bleau; by need koe er dan altyd noch helpe as hja it net hâlde koene tsjin 'e oermacht.

David seach wol yn dat syn trouwe tsjinners gelyk hiene, mar it wie him noch noait sa swier fallen om thús to bliuwen as dizze kear. Nou fielde er, dat er net allinne kening, mar dat er alderearst heit wie. It wie syn keningsplicht om slach to leverjen tsjin syn opstannige soan, en dat soe er ek dwaen, mar dêrom wie it net maklik. Hwant al hie Absalom dryst de hân tsjin him opheve en al soe er syn heit net sparje as er de kâns krige, it wie dochs syn eigen bern en djip yn syn hert hie er him leaf. En as er net mei útteach yn 'e slach, dan hie Joab it allinne to sizzen en dy soe de prins net mije.

‘Ik sil yn 'e stêd bliuwe’, sei er. ‘Lit jimme mannen útrukke en ik sil by de poarte stean’. En wer seach er se foarby marsjearjen, lyk as lêstendeis by Jeruzalem, de Filistinen fan Ittai en de grime striders fan Joab en Abisaï en wyld swaeiden se de wapens en hja laken, greatsk en moedich. Wacht mar, hja hiene sa faek al foar David yn 'e striid west, it soe nou ek wol wer goedkomme! En net ien fan al dy rûge keardels begriep hwat der yn David omgyng en dat it hert him suver briek fan fortriet. Absalom - dat wie foar har de fijân, in rebel, dy't de hân útstekke doarst nei syn eigen heit en nei de salvling des Heare en dy't de dea fortsjinne hie, mar dyselde fijân wie foar David in soan, syn âldste, en dêr't er alles foar oer hie. Hy huvere doe't er se foarbygean seach, de gesichten strak fan grime, de swurden bleat, de wrede spearen yn 'e fûst. O, Absalom...

Hy stiek de hân omheech en de lange kolonne stie stil. Hy roun de rigen bylâns en lûd, dat alleman it hearre koe, lei er de offisieren op: ‘Wês dochs net to wreed oer de jonge, oer Absalom.’ Doe't hja op mars gyngen, seach er se noch lang nei. As it nou mar holpen hie! Syn soldaten soene it net weagje en gean tsjin syn bifel yn, mar Joab, de wylde Joab, mijde neat. En bitter bitocht er dat ek dát syn eigen skuld wie. Sûnt dy deis, dat er op syn bi-

[p. 304]

fel Uria foaroan yn 'e striid set hie, joech Joab nearne mear om. As Absalom it woun ... Mar dat mocht er net hoopje.

Yn 'e fierte blonk it sinne-ljocht op 'e spearen.

De beide legers troffen elkoar by ‘Efraims Wâld’, in soarte fan heide-fjild, mei hjir en dêr in boskje beammen en mei de romte fan kûlen en gatten. It die al gau bliken, dat it greate leger fan Absalom it net hâlde koe tsjin de krigele mannen fan Joab en tûzenen kamen om yn 'e slach of neitiid, doe't hja flechten.

Prins Absalom flechte sels ek; op in mûlezel draefde er oer de ûnsljochte heide. Dit wie al oars as doe yn 'e keningswein, mei fyftich hurddravers foar him út! Hy bigriep, dat nou alles forlern wie, mar hy wie gjin man om stean to bliuwen en him dea to fjochtsjen. Hy wie bang; bang foar de wrede swurden en de lange spearen, bang noch it meast foar de wraek fan Joab. En wylder sloech er op it skrille mûldier los en wylder wappere syn bûnte mantel en syn lang swart hier. Hja krigen him net, dy wyldemannen! Hy soe it libben der noch wol ôfrêdde. Mar it wie al spitich, dat er nou gjin kening bliuwe koe. In koarte freugde hie it west! Hy hie dochs better de rie fan Ahia dwaen kinnen! Dy dwaes fan in Husai mei syn moaije forhalen... Of soe er it mei opset sin dien hawwe? Hy wist it net. It kaem der ek net mear op oan. Hy hate se allegearre: Husai, de fûle Joab en it aldermeast syn heit...

En sa jage er fierder, yn djippe gedachten, de holle foaroer. En ynienen wie der hwat foar him, in machtige ikebeam mei leechhingjende tûken. Dit kaem net goed! Hy joech in skreau en skuorde it mûldier yn 'e bek. Mar tagelyk swypken de tinne tûken him yn 'e eagen en oan beide kanten fan 'e hals fielde er in swiere tûke. Hy woe roppe, mar koe gjin wurd útbringe. Wanhopich knypte er de knibbels om it mûldier mar it bange bist roun ûnder him wei. Doe foel er en roerde suver de groun, mar de bûgende tûken droegen him en fearren omheech. Sa hong er oan syn holle; in freeslike pine skuorde troch al syn lea; hy skopte wyld en doe waerd it him tsjuster foar de eagen. Mar hy koe noch sykhelje en lang bleau er hingjen. God de Heare hie him fongen yn 'e foarke fan in ikebeam... En wilens, oer de heide, jagen de mannen fan David achter de fijân oan. Joab dreau har op: gjin rêst, salang't hja de keningssoan net yn hannen hiene! It wie krekt hwat foar David om sa'n dogeneat frij to litten en dan koe it earme lijen wer op 'e nij bigjinne. Mar hy, Joab, wie der ek noch. As er him krige...

En doe kaem der ien fan syn mannen op him ta, skean oer it fjild. Hy hime en hie in kleur as fjûr. ‘Ik haw Absalom foun en hy hinget yn in ikebeam. Hy libbet noch.’

‘Keardel!’ snaude Joab, ‘hwerom hastû him net daliks deaslein? Tsien sulverstikken en in mulriem hie ik dy jown...’

De soldaet skodholle. ‘Al hie ik tûzen sulverstikken krige, dan soe ik noch de hân net slaen oan 'e soan fan 'e kening. Sels haw ik it him sizzen heard: Mij my de jonge, mij Absalom! Dat hwat soe sulver my jaen, as ik de prins deade hie en de kening hie my delhouwe litten? En dan soene jo gjin hân útstutsen hawwe om my to rêdden!’

‘Gjin praetsjes mear’, sei Joab. ‘Bring my by him!’ Trije spearen naem er yn 'e fûst; doe wonk er syn mannen en mei greate stappen rounen se op 'e beam ta. Absalom libbe noch en forweegde tusken de blêdden. Joab lake wreed. Dêr hong er dus, dy moaije keningssoan. Tusken de tûken troch smiet er de earste spear, doe de twadde en de lêste; it miste him net ien kear. Doe sprongen de soldaten der op ta en houden der op yn.

Fuort letter rôp Joab om in trompetter. Oer it wide fjild klonk it bliid signael: ‘Ein fan 'e striid.’ Nou't Absalom dea wie hie it gjin sin en forjit mear bloed.

Hja smieten de deade prins yn in kûle yn it fjild en oer syn lyk setten se in machtige stienbult op. It wie yn Israël in swiere skande om sa bigroeven to wurden.

Earne yn Juda, yn 'e Keningsdelling, lei in wijstien, dy't Absalom yn syn libben foar him sels oprjochte hie...