De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

Twa stagen

En al mar fierder swalken se de ierde oer, Kain en syn frou en nearne founen se rêst. Swier moast Kain bodzje op 'e hurde, wrede groun en noch koene se skraechwurk itende bliuwe. Soms sette er him nei wenjen op in plak en tocht: hjir wol ik bliuwe; mei alle macht joech er him oan it wurk, mar foar't de fruchten ryp wiene, kaem der hwat tusken, dat it mislearre. Dan fleach it him sa mar oan; hy mocht dy oarde net mear sjen en op 'e nij swalken se fierder, op oar aventûr.

Letter krige er bern; binammen de âldste, Henoch, wie er wiis mei. Mar ek dat makke him net rêstiger: altyd wer dreau dy flok him fan hûs en de wrâld yn. Mar as er dan ivich in swalker bliuwe moast, dan soene tominsten syn wiif en bern in feilich honk ha en sa boude er in stêd. It sil net folle mear as in iepen romte west ha, mei in ringmuorre fan losse stiennen, mar hy wie der wakker greatsk op en neamde him nei syn âldste: Henoch.

Der gyngen jierren en jierren foarby. Kains famylje waerd al greater, mar der wie by dy hiele staech net ien dy't de Heare tsjinne. Hoe soe dat nammers ek kinne mei in heit dy't nou nearne mear oan die en dy't in wrok hie tsjin God?

Der wie in man yn 'e famylje dy't Lamech hiet. In sterke, wrede keardel wie it, ien dy't allinne foar himsels libbe en om God noch syn gebot hwat joech, de earste dy't it weage en nim twa froulju ynpleats fan ien. Ien fan syn soannen wie in féhoeder, in machtich man, dy't ezels en kamielen hie en kij oansette en dy't de earste wie dy't fan bistefellen tinten spande. De twadde soan, Jubal, hie forstân fan muzyk en wie de earste dy't siters en fluiten makke. Mar mear noch as mei dizze knappe soannen hie Lamech mei de tredde op, dy't Tubal-Kain hiet en dy't de earste smid wie en dy't fan koper en izer messen en swurden makke. Dat wie in man neffens Lamech syn hert! Nou mochten syn fijannen opkomme, dan soe er se! En op in kear doe't er wer it flamjend swurd swaeide en syn beide froulju nei him stiene to sjen, stiigde de greatskens him sa nei de holle, dat er dichter waerd en it liet song fan 'e wraek:

Ada en Silla, harkje nei myn stim; jimme froulju fan Lamech, fornim myn reden!
In man forslaen ik om in woune, en in jonge om in bûde!
Wurdt Kain sawnfâldich wreke, Lamech sawn-en-sawntichfâld!

En al greater waerd de famylje fan Kain en al mear joegen se har oan 'e sûnde oer. Alles diene se mar hwat it wylde hert har opjoech en op it lêst joegen se nearne mear om.

Lokkich dat der ek noch oare minsken wiene. Fuort nei de dea fan Abel hiene Adam en Eva wer in soan krige, Seth, en ta har greate blidens tsjinne dy, doe't er great wie, de Heare. Yn 'e dagen fan syn soan Enos bigounen de minsken út 'e staech fan Seth foar it earst byinoar to kommen om de namme des Heare oan to roppen. Fansels wiene ek de bern fan Seth gjin hilligen, ek hja diene sûnde, mar as se yn it kwea foelen wisten se fan birou en boete.

Ien man út it slachte fan Seth libbe bysûnder ticht by God; by alles dat er die frege er nei Gods wollen en hy gie mei God om as in man mei syn freon. Hy waerd net âld, dizze Henoch, mar trije hûndert en sechstich jier; doe naem God him wei en sûnder stjerren gyng er de himel yn.

[p. 12]

Sa libben dêr de earste ieuwen twa stagen njonken elkoar, dy fan Seth, dy't de bernfan-God neamd waerden en de Kaïniten, dy't God net frezen, en har eigen wegen gyngen.

Doe't de beide famyljes al greater waerden, kamen se al tichter by elkoar to wenjen. Jonge keardels út 'e staech fan Seth swalken de bergen oer om nije wenromte to sykjen en troffen de bern fan Kain. Hja gyngen mei har en setten greate eagen op by al dy wielde: de machtige keppels fé, de donkere tinten, it blinkend wapen-ark. Hja seagen de feinten en fammen dounsjen op 'e muzyk fan fluiten en siters en al faker gyngen se der hinne en al fûlder waerd de bigearte nei rykdom en wielde, nei in libben sûnder soargen. Fansels murken se ek al gau de sûnden fan 'e Kaïniten: har greatskens en opstannigens, har flokken en swarren, de ûnsédichheit, de wylde rûzjes, mar al dy dingen wenden. Op it lêst wiene der jonge mannen út 'e staech fan Seth, dy't in frou namen út 'e dochters fan Kain.

De âlde fromme minsken skodden de holle. ‘Dat kin net goed gean,’ seine se, ‘mei dy wylde froulju; nou hearre jim al heal by dat Kainsfolk en mei koarten lokje se jim hielendal op 'e forkearde wei.’ Mar hwat hja ek seine, it wie om 'e nocht. It luftich jongfolk lake der om. Sa gau lieten se har net meitroaije; wacht mar, it koe noch wol ris sa bislaen, dat ynpleats de bern fan Kain har bikearden. En al mear trouden de beide stagen yninoar om; fammen út Seths famylje trouden mei Kaïniten en op it lêst wie der gjin ûnderskied mear. Ynpleats fan twa aparte stagen wie der nou ien machtige stam, mar in stam dy't fan God net mear witte woe.

Hwant it kaem sa't de âlden al tocht hiene: doe't de bern fan Seth al mear omgong mei de Kaïniten krigen, bigounen se God to forjitten; hja offeren net mear en mienden dat se harsels wol rêdde koene. Doe 't dat jierren duorre hie, wie der hast net ien mear dy't God noch tsjinne. Elk die mar hwat er woe, gjinien frege mear nei wet en rjocht, de himel neamden se net mear, sa hie de ierde en it ierdske libben har yn bislach.

It like ek wol as waerd it libben al riker en bloeijender, de minsken al knapper en sterker. Al mear krigen se it wurk yn 'e macht, al mear hellen se út 'e groun, al wieldriger namen se it der fan. Sterke, soune bern krigen se, dy't opgroeiden ta kante, feardige keardels, reuzen suver, sa sterk en sa great.

Lange tiden gyng dat sa troch en al mear kamen se yn 'e macht fan 'e sûnde. De âlde fromme minsken, dy't Adam noch kend hiene, stoaren de iene nei de oare en fan de jongerein wie der mar ien dy't him de tsjinst fan God net skamme. Dy iene wie Noach, de soan fan Lamech, in man út it skaei fan Seth.

En doe't it sa fier kommen wie, en it like as soe de Satan dochs noch ta syn doel komme en as soe hiel it minskelibben ûndergean yn sûnde en ûngerjochtichheit, doe kaem der in ein oan Gods geduld. Lang hie er de sûnden fan 'e minsken fordroegen, mar nou't it noch oan dy iene, Noach, stie, nou soe er oer de minsken komme mei in wetterfloed dy't hiel dat fordoarne Kainsfolk fordylgje soe en allinne Noach, mei syn trije soannen en har froulju, soe bihâlden bliuwe. It bislút stie fêst, it oardiel soe komme, mar gjin minske noch duvel soe ea sizze kinne dat Hy, de Heare, gjin geduld genôch dien hie.

Yn Syn ûnbigryplike genede joech er har noch hûnderttweintich jier de tiid.