De Hillige Histoarje. Diel 2. It Nije Testamint

Apollos
283

Doe't Paulus oardel jier yn Korinthe west hie, naem er om de iene of oare reden it bislút om nei Jeruzalem ta. Syn wurk to Korinthe wie ôfroun; moannen oanien hie er de gemeente leard, der wiene âlderlingen en diakens oansteld en it evangeelje wie út dizze drokke stêd wei yn hiele Grikenlân bikend wurden, dat nou moast er wer fierder om it wurd ek yn oare streken to bringen. Net dat alles yn 'e tsjerke fan Korinthe al wie sa't it hearde: it wie nou ien kear gjin maklik folk yn dizze stêd-fan-slaven en sels minsken dy't it ynmoed wie mei har leauwe yn Kristus, lieten har maklik forliede ta sûnden, of harken nei allerhanne dwaellearaers. Mar dochs doarst er nou fuort to gean: hysels koe har dochs net biwarje, dat moast er oan God oerlitte. En bûtendat: Silas en de oaren bleauwen noch en koene lieding jaen as hy der net wie.

Om't der doetiids gjin fêste boattsjinsten wiene, koene se net fan to foaren it hiele reisplan opmeitsje, mar omdat der noch al gâns forkear wie nei Efeze, in greate stêd oan 'e oare kant fan 'e Egéyske sé yn 'e provinsje Asia, like it Paulus it bêste ta om dêr earst mar hinne. It hie ek noch foar, dat er dan alteast it earste ein selskip hie: Aquila en syn frou wiene ek fan doel om nei Efeze ta.

* * *

En sa gyngen se dan op in iere moarn de poarte út, it Easten yn, nei de havenstêd Kenchréa. Hjir liet Paulus syn hier koartknippe, dat tige lang wurden wie, hwant hy hie in gelofte dien, dat er syn hier net knippe soe, ear't er feilich en wol út Korinthe wie en doe hiene se alle tiid om om to sjen nei in skip, dat nei Efeze moast.

It duorre net lang of hja founen in skip en sa bigoun de lange, ûngeryflike reis op in frachtboat, in reis dy't de ûngeduldige apostel wis lang fallen is. Yn Efeze bleau Paulus net lang, mar der foel dochs in sabbat yn de dagen, dat er dêr wie en hy gyng fansels daliks nei de synagoge. It waerd in goede dei: de Joaden wiene net fijannich en stiene der sels op oan, dat er noch in wike-of-hwat bliuwe soe, mar de apostel liet him net biprate. ‘Ik haw nou gjin tiid’, sei er, ‘mar as God it wol, kom ik sa gau mooglik werom.’ Doe naem er freonlik ôfskie en in pear dagen letter wie er al op sé. De reis nei Caesaréa duorre wiken en wiken, en dêrwei makke er in tocht nei Jeruzalem. Fan Jeruzalem, dêr't er mar in koart skoft wêze koe, triek er nei Antiochië yn Syrië, de gemeente dy't him útstjûrd hie: foar Paulus wie de twadde sindingsreis oan 'e ein en koe de tredde bigjinne.

Net lang nei't Paulus de greate reis nei Jeruzalem en Antiochië oangien wie, kaem der wer in Joadske godstsjinstlearaer yn Efeze. It wie in man út Alexandrië yn Egypte, in greate stêd, dy't bikend wie om syn handel, mar net minder om syn wittenskip en dêr't in great tal Joaden wenne. Yn dizze stêd hie Apollos studearre, net allinne yn 'e Skriften fan it Alde Testamint, mar ek yn 'e boeken fan 'e Grykske dichters en wiisgearen, dat hy koe net allinne yn 'e synagoge de Joaden to wurd stean, mar hy wie ek in master yn 'e kunst fan it débattearjen. As hy spriek hong in sealfol minsken oan syn lippen en sels yn 'e synagoge, dêr't it fakenfolle roerich wie, foel in djippe stilte, as hy it wurd hie: Joaden en Griken, âlden en jongen, gelearde en ienfâldige minsken harken yn greate oandacht.

[p. 277]

De Sneons dat de jonge sprekker foar it earst yn 'e synagoge to Efeze learde, wiene ek Aquila en Prisca bywêzich en hja wiene tige binijd, hwat er der fan meitsje soe. Der waerd forteld, dat er net allinne in bêste sprekker wie, mar dat er ek nije dingen foarbrocht, hiel oars as de measte learaers en mear yn 'e geast fan Paulus. Apollos hie noch net lang sprutsen, of hja wisten dat de minsken neat to folle sein hiene; hy spriek mei gloede en fjûr oer Johannes de Doper en rôp syn harkers op om har to bikearen. En net allinne oer de Doper spriek er, mar hy wist sels, dat Jezus kommen wie en dat dy mear wie as Johannes. De minsken yn 'e synagoge harken tige, doe't er it hie oer de wurden fan Jezus en oer de prachtige gelikenissen en doe't er ophâldde fan sprekken, wiene se tige foldien.

Mar Aquila en syn frou hiene yn 'e taspraek fan Apollos it fornaemste mist: de offerdea fan Kristus, syn opstanning fan 'e deaden en de jefte fan 'e Hillige Geast; hy hie neat sein dat net wier wie, mar it wie net mear as de helte fan 'e wierheit. Hja fielden beide, dat it sa net bliuwe koe: it wie har plicht dizze jongeman Gods wei dúdliker en klearder út to lizzen. It koe wêze, dat er it net fan har oannimme woe, - hja wiene mar gewoane hantwurkslju en hy in geleard en boeijend sprekker! - mar it lei yn elk gefal op har wei om it to bisykjen. En dan: soe in man dy't sa fêst yn God leaude en sa mei fjûr oer de Doper spriek, ek net harkje wolle nei har ienfâldich wurd? Dat hja gyngen biret op him ta en fregen oft er mei har nei hûs woe om noch fierder to praten oer it wurk fan Jezus. Apollos wie daliks ré om mei: hy wie alhiel net greatsk en it kaem net by him op om to tinken dat dy twa ienfâldige minsken to min wiene foar in man as him.

En sa sieten se dy jouns mei syn trijen yn it needrich hûs fan Aquila en praetten oer alles dat forbân hâldde mei it wurk fan Jezus. It wie foaral Prisca, dy't oan Apollos útlei, hoe't de Heilân stoarn wie oan it krús en hoe't er mei syn bloed bitelle hie foar alle sûnden fan syn folk en dêrnei fortelde se fan 'e opstanning en fan 'e himelfeart en foaral fan it Pinksterwûnder. Uren duorre dat petear yn 'e skymrige keamer by it walmjend oaljelampke, en al dúdliker seach de gelearde de wei fan God foar him. Teksten, dy't er hûndert kear opsein hie, waerden him nou foargoed helder en hy seach nou yn, dat al de boeken fan it âlde Testamint fol wiene fan Jezus. Doe't er, let yn 'e nacht, nei hûs gyng, de donkere strjitten troch, tilde syn hert fan blydskip. Noait soe er dizze wûndere joun forjitte en hwat er to tankjen hie oan dizze beide minsken....

Apollos hie him foarnommen om oer to farren nei Grikenlân en doe't Aquila en Prisca fan syn plannen hearden, founen se it tige goed. Der wiene discipelen út Korinthe to Efeze kommen en dy hiene forteld, dat de Joaden it de jonge gemeente noch tige lestich makken. Net dat hja de learlingen op 'e iene of oare wize forfolgen, - dat doarsten se net to weagjen nei dat frjemd aventûr foar Gallio! - mar hja sprieken iderkear yn it iepenbier tsjin de lear fan it evangeelje en nou't Paulus der net mear wie, lieten inkelden der it ear nei hingje. It like Aquila en Priscilla ta, dat net ien better as Apollos dy Joaden fan antwurd tsjinje koe en mei in brief oan 'e gemeente fan Korinthe stjûrden se Apollos der hinne. Letter hearden se dat er yn Korinthe tige goed wurk dien hie, en dat de Joaden net tsjin him op koene.

Sa soarge God de Heare foar syn tsjerke yn Grikenlân, ek doe't syn tsjinstfeint Paulus der net mear wêze koe.