op wiene. Hy hie gjin each foar al dy heidenske pronk en sels de hearlikste bylden fan 'e greate kunstners út 'e bloeitiid seine him neat: hy waerd allinne mar bitter as er bitocht, hoe't dit folk har stêd ûntwijde mei al dy deade goaden. Yn himsels telde er de alters, dy't sa mar oan 'e wegen stiene; noait hie er witten, dat der sa folle goaden wiene en hy bisaude him, dat minsken soks bitinke koene en der oan leauden. Doe foel syn each op in alter dat net de namme droech fan in god, mar dêr't mei gouden letters opstie: ‘Oan de ûnbikende God.’ Hja koene dochs noch ris ien forgetten hawwe by dit leger fan goaden! De ûnbikende God! Dy Iene, dy't hja net koene, dy soe er har forkundigje! En wylst er fierder roun, gyng syn gebet omheech ta God, in gebet om wysheit, dat er it rjochte wurd fine mocht en dat dit forbline folk har bikeare mocht en it ivich libben winne....
* * *
De oare deis gyng er nei de merk, dêr't de wiisgearen yn groepen débatearden oer de swiere fragen fan dea en libben; doe't er har hearde koe er him net langer stil hâlde en mei fjûr en gloede joech er him mei yn it petear. De wize mannen seagen út 'e hichte op him del. Wie dat ek al in wiisgear, dy Joad mei syn wrede wurk-hannen? Miende er nou wier, dat hy har hwat nijs fortelle koe, dat er it puntiger en geastiger sizze koe as de wiisgearen fan Athene? En suver hwat meilydsum harken se nei Paulus. Hwa hie der oait fan heard: in god, dy't Jezus hiet en dan iderkear wer dat wurd ‘anastasis’. Opstanning bitsjutte dat, mar hwat bidoelde er dêr mei?
En somliken seine spotsk: ‘Dizze man hat mear fan in hantwurksman wei as fan in filosoof; it hat gjin sin en harkje nei syn praetsjes.’ Mar oaren woene der dochs wol hwat mear fan witte; it mocht dan ûnsin wêze hwat er sei, nij wie it yn elk gefal en hja wiene altyd ré om hwat nijs to hearren. Hja gyngen op Paulus ta en seine: ‘As wy it goed bigrepen hawwe forkundigje jo ús frjemde goaden; meije wy dan witte hwat dy nije lear is, hwant jo hawwe wol inkelde frjemde dingen foar brocht. Dat as jo mei gean wolle nei de Aréopagus....’ En dêrmei namen se him by de hân en laetten him nei in plak, dêr't er better sprekke koe as op it iepen merkplein.
Yn âlde tiden wie de Areópagus in rjochtskolleezje, dat yn 'e nacht oer moardners rjochtspriek, letter hie it gâns ynfloed hawn op it bistjûr fan 'e stêd, mar yn dizze tiid, nou't ek Athene ûnder de Romeinen stie, hie it net folle mear to sizzen. Mar al wie der dan net folle mear oer fan de âlde macht en gloarje, it wurd Areópagus hie foar de Atheners noch altyd in wijde klang en sa'n Joadske reizger mocht bliid wêze, dat er hjir sprekke mocht.
Paulus sels wie yn it minst net ûnder de tsjoen fan dy âlde, hillige namme; dy wiisgearen en rjochters mochten dan tige geleard wêze, as it der op oan kaem wiene it oars net as bline heidenen en hie er meilijen mei har. Mar dat soe er him fansels net skine litte - in Joad dy't meilijen hie mei de wizen fan Athene! - en hy koe har ek net oankomme mei teksten út Mozes en de profeten; hjir moast er hiel oars sprekke as tsjin syn lânslju yn 'e synagoge. Mar hy bitroude fêst, dat de Geast him de rjochte wurden ynjaen soe.
‘Jimme mannen fan Athene’, bigoun er, ‘jim moatte wol bysûnder godstsjinstich wêze, safolle timpels haw ik sjoen yn jimme stêd. Ja, ik haw sels in alter sjoen, dêr't op stie: “Oan de ûnbikende God.” Nou dan, hwat jimme net kenne en dochs forearje, dat wol ik jimme nou forkundigje. Hwant al forearje jimme in great tal goaden, der is dochs mar ien God, dy't de ierde makke hat en alles dat deryn is. Dy God hat út ien minske alle folken makke en sels hat er har in lân jown om yn to wenjen en har tiden en grinzen biskikt en har oplein om Him to sykjen. Yn al dy ieuwen lykwols hawwe de folken Him net foun, hoewol't Er dochs net fier fan elk fan ús ôf is. Dat hawwe ommers ek in pear fan jimme dichters sein: “Hwant wy binne út syn geslacht.” Mar dy Godheit, dy't ús skepen hat, wennet net yn timpels mei hannen makke en hy is gjin offers brek, dy't minsken him biede....’
* * *
Oan't sa fier hiene de Atheners mei niget harke; it foel har net iens ôf, dat dy Joad sa mei gloede sprekke koe. Ien ding wie yn elk gefal wol wis: hy leaude sels hwat er sei en dat koe men net fan elke reedner sizze! En dat er har dichters lêzen hie, dat pleite dochs wol foar him. Mar fansels, alles hong der fan ôf, hwat er der nou fierder fan makke; it nije moast noch komme.... En wer setten se har ta harkjen en wer klonk it lûd fan 'e apostel oer de skare hinne.
‘....Mar nou, nei al dy tiden, dat de folken him net koene, seit God hjoed de minsken oan, dat hja har bikeare moatte, hwant der komt in dei, dat Er ús allegearre oardielje sil troch in man dy't Er dêr ta útkard hat. Dy man, Jezus, is stoarn, mar Hy hat him opwekke út 'e deaden, dat elk witte soe, dat er gjin gewoan minske is en dat wy yn him leauwe moatte.’
En doe koene de wizen fan Athene har net mear goed hâlde en inkelden laken lûdop. Dit wie hwat nijs, dy eare moasten se dy nuvere sprekker neijaen; allinne mar spitich dat in forstannich minske it net leauwe koe. Mar dat hie men mei sokke ûnbilearde minsken: it bigoun net ûnaerdich en de ein wie bare ûnsin! In oardielsdei!.... In deade, dy't opstie út it grêf! En mei in forachtlik glimke gyngen se har wegen. Noch
Auteursrecht onbekend