De Hillige Histoarje. Diel 2. It Nije Testamint

Genede en Straf
262

Nei it wûnder dat de beide apostelen yn 'e timpel dien hiene en binammen troch de rede fan Petrus, hiene wer in twa tûzen minsken har dope litten en noch alle dagen kamen der mear by. Der wie al lang gjin sprake mear fan, dat de jonge gemeente gearkomme koe yn it ien of oare gebou: der wie yn 'e hiele stêd gjin seal, dy't safolle folk bergje koe. En dochs fielden al dy minsken, dat hja byinoar hearden en hiene se altyd wer langst neiïnoar.

Dat it wie al gau wenst wurden om yn groepen gear to kommen, earne yn in seal of keamer en de apostelen gyngen fan hûs ta hûs om oeral de gemeenteleden to learen. Der wiene forskate by, dy't Jezus net sa goed kennen hiene; oaren hiene him noait sprekken heard, wer oaren hiene noait in wûnder fan him sjoen, en nou't hja yn him leauden en wisten dat er Gods Soan wie, woene se graech alles fan him witte. En de alve wiene altyd wer bliid as hja fan him fortelle mochten, fan de machtige tekens dy't er dien hie, fan 'e wurden dy't er sprutsen hie, fan syn wrede dea oan it krús en fan syn opstanning en himelfeart. Sokke tiden waerd it stil yn 'e keamer, en hja hongen oan 'e lippen fan 'e apostelen as dy fortelden fan Jezus' rede oer de lêste dingen, de ûndergong fan Jeruzalem, de fal fan 'e timpel en syn komst op 'e wolkens om to oardieljen de libbenen en de deaden. Al djipper waerd har leafde foar Jezus, al sterker har langst nei de ein fan alle dingen.

Fansels wiene de apostelen net altyd en net oan ien wei oan it wurd. Soms riisde der ien fan 'e bruorren oerein en die in gebet en fan tiid ta tiid songen se de âlde psalmen. Hwat bigriepen se dy nou al folle better as eartiids yn 'e synagoge en as men der ien kear each foar hie, hwat wie dat boek-fan-'e-psalmen dan fol fan Jezus. En de psalmen net allinne! Alle profeten hiene fan him sprutsen en hja founen him sels yn 'e boeken fan Mozes en yn al de wetten fan âld-Israël. It wie in wielde, der elkoar op to wizen en altyd wer nije dingen to finen.

* * *

It barde ek faek, dat hja in leafde-miel hâldden en meiïnoar ieten. Foar har gefoel wie dat ek in wichtich ding, like nedich as bidden en psalmsjongen; noait better as byhwannear't hja meiïnoar ieten en dronken, fielden se dat hja byinoar hearden en dat hja ien great gesin wiene: bruorren en susters yn Jezus Kristus. Sokke tiden lieten se har de spizen goed smeitsje

[p. 230]

en ieten mei in fleurich en tankber hert. Der wie ek altyd folop en elk koe krije hwat er nedich hie, hwant dy't it goed dwaen koene namen ek mei foar de earmen: it kaem net to pas, founen se, dat de iene út 'e romte iet en fan it bêste, en dat de oare mar heal sêd waerd.

Mar it hichtepunt fan har gearkomsten wie dochs altyd wer it hillich Nachtmiel, sa't de Heare sels it ynset hie, de nachts fan syn lêste Peaske. Ien fan 'e apostelen, of as dy der net by wiene, ien fan 'e oare discipelen, briek it brea en dielde it om en nei it brea gyng de beker roun. ‘Dit is myn lichem’, spriek er dan, en ‘dit is myn bloed, dat foar mannichten forgetten wurdt ta forjowing fan sûnden’, en by dy plechtige wurden wie it, oft Jezus sels yn 'e keamer stie om har oan to sizzen, dat al har sûnden forjown wiene. Dan tochten se wer oan syn bittere dea, mar ek oan alles dat letter kommen wie: de opstanning, syn forskining en syn himelfeart en har hert roun oer fan tankberens om alles dat er foar har dien hie. En dan wisten se ek, dat hja ré wiene om ek foar him alle smaed en lijen to dragen, as it wêze moast de dea! Hwant it soe sa net altyd bliuwe, dat hie de Heare dúdlikernôch sein en dat hie ek al bliken dien, doe't Petrus en Johannes foar it Sanhedrin stiene. In twadde kear soe it har fêst sa goed net ôfgean! Hwant nou, nei dat wûnder oan 'e kreupele bidler, en nei al de oare tekens dy't de apostelen diene, achte it folk har heech en mochten se graech nei har harkje, mar ek dat soe noch wol oars wurde. De Sneins ‘Hosanna’ en de Freeds ‘Oan it krús!’ As it sa gien wie mei Jezus, hoe soe it dan oars gean mei har?

Mar dêr mochten se har nou noch net ynjaen; de tiid dy't har noch barre mocht, soene se brûke om it evangeelje fan Jezus to forkundigjen. Dat diene se trou, it meast yn 'e timpel dêr't hja alle dagen hinne gyngen. Hja wisten nou wol, dat de timpel to Jeruzalem net bliuwe soe, mar hja tochten net oars, as mei de timpel soe de ierde ûndergean en dan soe de Heare delkomme en alle dingen nij meitsje. Dat de timpel yn flammen opgean soe en dat it libben dan dochs trochgean soe, ieuwen en ieuwen oan-ien, dat koene se har net yntinke; it teken fan it foarkleed fan 'e timpel, dat skuord wie, doe't Jezus stoar, dat hiene se ek nou noch net bigrepen. Dat hja gyngen trou elke dei nei de timpel to bidden en faek sprieken se dan ta it folk yn it foarhôf. It wie har wol forbean, mar dêr lieten se it net om: as de Geast har dreau ta sprekken, dan soe gjin driging fan minsken har der fan ôfhâlde....

* * *

It spriek fansels, nou't de gemeente sa great wurden wie, dat der allerhanne soarte minsken by hearden: âlden en jongen, mânlju en froulju, riken en earmen, frijen en slaven, en dan fansels gâns mear earmen as lju mei jild. Mar ek dat wie gjin biswier: hja fielden har ien yn har leafde ta Jezus; de riken seagen net út 'e hichte del op hwa't it sa goed net dwaen koene en dy skammen har har earmoede net en namen tankber oan, hwat de apostelen har joegen. Fan it bigjin oan hie it al sa west, dat de tolve soargen foar de earmen en foar elk dy't net rounkomme koe en der hie altyd noch jild genôch west om elk to helpen.

Der hearde by de gemeente in man, dy't op Cyprus wenne hie, in Levyt fan komôf, mei de namme Jozef, dy't lân hie by Jeruzalem. Doe't er hearde, dat de apostelen jild brek wiene om de earmen en de widdouwen to helpen, wie er hinnegien en hie in stik lân forkocht; de opbringst, in flink bidrach, hie er by Petrus brocht, dat hy koe mar omdiele mei de romme hân. Fansels founen se dat allegearre tige moai en sûnt hie Jozef de bynamme Barnabas krige, dat sokssahwat bitsjut as ‘Soan-fan'e-fortreasting’. Mar der wiene mear, dy't alles foar de saek fan Kristus oer hiene en fan tiid ta tiid forkochten ek oaren fan har bisit en leine it jild oan 'e fuotten fan 'e apostelen. En net allinne de gemeente wie der bliid om, dat hja safolle foar de earmen diene, mar ek it folk fan Jeruzalem hearde it en wie forslein, dat dy folgelingen fan Jezus sà mei elkoar libben en elkoar sà leaf hiene en mei greate earbied sprieken se oer de tolve en oer de oare foaroanmannen.

Mar it wie yn dyselde tiid, dat in pear leden fan 'e gemeente in great kwea diene en dat God de Heare delkaem mei syn oardiel. Hwant net allegearre, dy't har dope litten hiene, hiene alles foar Jezus oer en ek yn 'e jonge Tsjerke wurke de sûnde, dy't wennet yn alle minskeherten.

* * *

Der wenne doedestiids yn Jeruzalem in man, dy't Ananias hiet. Hy en syn frou Saffira koene it goed dwaen en hiene tichte by Jeruzalem in stik lân, dat har eigendom wie. Hja hongen tige oan har bisit, dizze beide minsken, mar dat bitsjutte net, dat hja gjin each hiene foar oare, heger dingen: hja hiene har dope litten en kamen tige trou yn 'e gearkomsten fan 'e gemeente. Dêr gyngen se, lyk as alle oaren, mei oan it nachtmiel, hja hearden mei greate earbied nei de apostelen en songen út in bliid hert de psalmen mei. Dat gjin ien fan 'e discipelen wist, dat hja dochs noch fêst sieten oan 'e dingen fan 'e ierde en dat de leafde ta Jezus har net it iene en it heechste wie. Hja wisten it sels ek net....

Doe't der al mear gemeenteleden kamen, dy't it foarbyld fan Jozef folgen en har fêstichheden forkochten om it jild oan 'e earmen to jaen, tochten Ananias

[p. 231]

en Saffira, dat hja ek hwat dwaen moasten. Fansels koe net ien it har oplizze, mar as al de oaren it diene, koene hja net bêst binefter bliuwe; it soe lykje as hiene se neat foar de earmen oer.

Dat op in goede dei forkocht ek Ananias in stik lân en om't it sa ticht by de stêd lei, die it in goede priis: syn frou seach der suver nij by op, doe't er it úttelde op 'e tafel. It wie hast in griis om al dat jild wei to jaen. It koe fansels ek sà, dat hja net alles fuortbrochten, mar in diel foar harsels hâldden; net ien koe der hwat fan sizze, it wie har eigen jild.... Oan 'e oare kant wie it ek wer sa, dat Jozef àlles jown hie: hy hie syn prachtige bynamme net sa mar krige! En as hja dan kamen mei in diel, de helte of noch minder, dan like it mar hwat earmoedich. It wie moaijer, as hja de pong mei jild oan Petrus joegen, dat hja sizze koene: ‘....en al dat jild bringe wy jimme!’

Dat sa praetten se doe ôf: hja soene de folle som jaen, mar doe't it de oare deis wêze soe, koene se der dochs net ôfsjen. As hja dochs ris in diel sels hâldden en dan seine, dat it alles wie? It wie miskien net earlik, mar hwa hie ek tinke kinnen, dat it lân sa djûr wêze soe? It wie forgees to folle en sa ryk wiene se ek wer net! Doe't hja der goed oer praet hiene, like it al sa slim net mear. It hoegde ek noait út to kommen, as hja goed oppasten: de man dy't it kocht hie, hearde net by de gemeente, dat as hja sels neat seine, wist gjin ien it....

* * *

Dy middeis gyng Ananias al yntiids op stap; Saffira kaem dan letter wol, as it wurk oan 'e kant wie. Hy roun rjochtop, mei greate stappen. De apostelen soene wol bliid wêze en de hiele gemeente soe har priizgje. En it wie lykwols noch in flinke som, de learene pong woech der suver yn!

Doe't er foar Petrus stie, foar yn 'e seal, fielde er hoe't alle minsken nei him seagen. Syn hert sloech greatsk. En sa lûd, dat elk it hearre koe, sei er: ‘Sjoch, ik haw in stik lân forkocht en wy hiene ornearre, myn frou en ik, dat jimme de opbringst ha moasten. Hjir is it, de folle som.’ Hy bûgde him en sette de pong foar Petrus del. En noch bigriep er net, dat er in slimme sûnde dien hie.... Hy wachte rêstich, dat Petrus him bitankje soe.

Mar Petrus wie net bliid mei dit jild. De Hillige Geast spriek yn syn hert: It is net wier, hwat Ananias seit, it is de folle priis net: hy hat in leagen sein yn it formidden fan 'e gemeente, in leagen foar Gods hillich antlit! En strang spriek de apostel: ‘Hwerom hastû dy oan 'e Satan oerjown en fan 'e priis binefterhâlden om de Geast fan God to bidragen? As jim dat jild net misse woene, it wie dochs jim eigen en jim hiene alles hâlde kinnen! Hwerom hastû dizze leagen yn dyn hert bitocht?’

‘....syn frou seach der suver nij by op, doe't er it úttelde....’

Ananias wie deadlik bleek. Nou, nei de skerpe wurden fan Petrus, wist er hoe great syn sûnde wie. Net de minsken hie er foarleagene, mar God sels! Hy die de mûle iepen en woe hwat sizze, mar hy koe gjin wurd mear útbringe. Mei in swiere slach foel er foar Petrus del. Doe't de apostelen op him ta kamen en him oerein helpe woene, libbe er al net mear.

It waerd dea-stil yn 'e seal en allegearre wiene se ûntset. Dit wie net bêst! Net de apostel Petrus hie dizze straf oer Ananias brocht, mar Godsels wie fan wegen kommen. Dyselde Geast, dy't op it Pinksterfeest oer har kommen wie, dy't har sprekke liet yn frjemde tongen en dy't har de krêft joech om wûnders to dwaen, dy strafte nou de sûnde oan ien fan harren. It wie net maklik by Gods gemeente to hearren, net maklik Syn Geast mei har om to dragen. En hja namen har foar om noch fûlder to striden tsjin 'e sûnde, om noch hilliger to libjen, om Jezus noch mear leaf to hawwen, dat it oardiel ek har net treffe soe.

Doe't de slimste skrik oer wie, bigounen in pear mânlju de deade ôf to lizzen; hja wuollen it lyk yn wite doeken en droegen it de stêd út, nei it grêf. Gjin ien hie de moed om rou to bidriuwen, gjin ien doarst mei om de deadeklacht to sjongen; dêr't God sprutsen hie, paste it de minske to swijen....

[p. 232]

It wie trije ûren letter, doe't Saffira kaem. Hja glimke greatsk en seach om har hinne, hwêr't har man siet. Hja koe him net fine. En hwerom wiene se allegearre sa stil? Hoe seagen se har sa frjemd oan? En dêrmei hearde se, dat Petrus sei: ‘Siz ús, Saffira, dat jild dat jou man hjir brocht hat, wie dat de folle priis dy't jim bard ha?’ Hja krige in kleur. Hie har man him dochs noch forpraet? Mar dat koe net! Gjin ien koe it witte. En dúdlik sei ze: ‘Ja, dit wie de folle som!’

Petrus hie wol tocht, dat ek Saffira skuldich wie oan it bidroch en nou wist er it dan fêst. Strang sei er: ‘Hwerom hawwe jim to-gearre ôfpraet om de Geast des Heare to forsykjen? Sjoch, de fuotten fan 'e dragers, dy't jins man biïerdige hawwe, binne foar de doar en hja sille ek jo útdrage.’ Hy hie it noch hast net sein, of ek Saffira foel foar him del en stoar; dyselde middeis noch waerd hja njonken har man bigroeven.