De Hillige Histoarje. Diel 2. It Nije Testamint

[p. 219]

Forskining to Jeruzalem
257

Doe't hja dy jouns to Jeruzalem oankamen, wiene de learlingen fan Jezus mei inkelde oare discipelen, byinoar yn in hûs fan ien fan harren. De greate poarte-doarren, dy't tagong joegen ta it romme binne-plein, wiene op it slot; nei hwat der bard wie mei de wachtsoldaten, koene de oerpreesters ek har wol finzen nimme. Hja waerden dan ek suver kjel, doe't de beide freonen kloppen en rôpen, dat hja der yn woene. Mei beevjend hert diene se iepen, mar har freze foroare yn greate blydskip, doe't Kléopas en syn freon it plein oprounen.

De beide discipelen tochten net oars as dat de alve gearkommen wiene om rou to bidriuwen oer Jezus en hja woene har daliks it blide nijs fortelle, mar ear't se noch hwat sizze koene, rôpen de learlingen har al tomjitte: ‘De Heare is wierlik opstien en Simon hat him sjoen!’ En foar de safolleste kear fortelde Petrus, dat de Heare him syn sûnden forjown hie en him noch altyd by syn discipelen rekkene en dat ek hy, Simon, ien kear it evangeelje forkundigje soe.

Doe namen Kléopas en syn freon it wurd en fortelden har fan har reis nei Emmaüs: hoe't de Heare mei har oproun wie en har de Skriften útlein hie en hoe't er sa mar wei-wurden wie nei it brekken fan it brea.

* * *

It waerd in blide joun, dêr yn dy keamer to Jeruzalem, en hja praetten lûd en drok. Mar ynienen foelen al dy drokke stimmen stil en alle eagen seagen troch de iepen doar nei bûten. Op it skymrich binneplein stie in man yn in wide mantel en seach nei har; doe roun er rjocht op har ta, de keamer yn. De beide mannen út Emmaüs bigriepen daliks dat it Jezus wie, mar de oaren waerden deadlik bang. De bûtendoarren sieten ticht en hiene net iepen west: dit koe oars net wêze as in geast! O, en nou stie er al yn 'e keamer en hy like op 'e Master, en hy wie dochs wer hiel oars. Dit wie net mear de Jezus fan earen, dy't mei har praette en mei har oan tafel gyng: dit wie syn geast, dy't kommen wie om har to straffen foar har lytsleauwigens.

De Heare seach dat hja tige bang wiene en rêstich sei er: ‘Hwerom binne jim sa ûntdien en hwerom tinke jim jim sa bang? Ik bin it sels, it is gjin geast, dy't foar jim stiet. Sjoch myn hannen en myn fuotten en as jim it net leauwe kinne, bitaest my dan; in geast hat gjin flesk en biente, lyk as ik al haw!’ Hy gyng midden tusken har yn stean en liet har de groeden sjen yn hannen en fuotten en hy sloech de mantel iepen, dat hja de woune fiele koene yn syn side. Né, bang wiene se nou net mear, mar fan blydskip koene se it noch hast net leauwe. De Heare Jezus frege: ‘Hawwe jim net hwat to iten?’ Ien helle in brette fisk en earst doe't Jezus foar har eagen iten hie, wiene se alhiel gerêst; in geast koe ommers net ite en dàt de Master mei har ite woe, wie al in biwiis, dat er net mear lilk op har wie!

Fol blydskip seagen se nei him op en setten har ta harkjen. Hy bigoun mei de groet, dy't er ek by it bigjin al sein hie: ‘Frede, jimme allegearre’ en doe sei er inkelde wurden oer har ûnleauwe. Hwerom hiene se de boaden net leaud, dy't hy har stjûrd hie: ingelen, de froulju, Maria Magdalena? Hja bûgden biskamme de holle, mar ear't hja sizze koene hoe't it har spiet, bigoun er oer hwat oars; hy wie net út 'e himel kommen om har hurd to fallen oer hwat west hie, mar om har ré to meitsjen foar de takomst.

En lyk as er it dien hie op 'e wei nei Emmaüs, sa bigoun er ek nou de Skriften út to lizzen; mei de romte fan teksten biwiizge er har, dat hy de Messias wie en dat alles dat er lit hie al fan âlds foarsein wie. ‘En nou moatte jimme yn Jeruzalem en letter yn it hiele lân en sels oan 'e heidenen forkundigje, dat de Kristus kommen is. Lyk as de Heit my stjûrd hat, sa stjûr ik jimme út om it evangeelje to bringen troch hiel de wrâld; elk dy't him bikeart moatte jim dope, mar dy't jim wurd net oannimt en net yn my leauwe wol, dy sil forlern gean. En dat jim dy opdracht goed folbringe meije, sil ik jim de Hillige Geast jaen en dy sil by jim bliuwe, ek as ik net mear by jim bin.’

Dêrmei blies er op har en spriek: ‘Untfang de Hillige Geast en wachtsje hjir to Jeruzalem en dêr sil Er op jim delkomme, lyk as ik al foar myn stjerren sein haw, en al hwa't jimme de sûnden forjowe, dy binne se forjown; hwa't jim se hâlde, dy binne se hâlden.’

* * *

Doe't er alles sein hie, waerd er foar har eagen wei. Noch lang bleauwen de discipelen byinoar, dy wûndere joun. Hja wiene sa bliid en sels dat Jezus nou wer fuortgien wie, makke har net drôvich. Syn plak wie net mear op 'e ierde, mar by God yn 'e himel, en it wie krekt as fielden se noch syn bywêzigens. Noait soene se wer oan him twivelje nei dizze dei en

[p. 220]

it leed fan dizze Freed en Sneon like suver al wer fier ôf.

En doe tochten se der wer oan, dat der fan 'e alve noch ien miste: Thomas. Hja hiene him suver smeke om ek to kommen, dizze joun, mar hy woe net. Nou siet er dêr allinne yn syn keamer en roude oer Jezus. As er der by west hie, hwat soe er dan bliid west ha... Mar moarnier soene se him alles fortelle en dan moast er it wol leauwe....

* * *

It wie net om't er minder fan Jezus hâlden hie as de oaren, dat Thomas dy jouns net kommen wie, mar hy kòe dat moaije forhael fan 'e froulju net leauwe. Hy hie in tige swiersettich aerd en tocht altyd fan alle dingen it slimste; allinne oan Jezus hie er noait ien kear twivele en hy hie fêst tocht, dat er op dit Feest him iepenbierje soe as de Messiaskening fan Israël. En nou wie ek dit him by de hannen ôfbrutsen. In pear freeslike dagen hie er trochmakke en hy hie alle moed opjown; hy soe bliid wêze as God him weinaem. Dat er him sa forsind hie yn Jezus! Dat er in great profeet west hie, greater as Elia en Jeremia, greater noch as Johannes de Doper, dat leaude er nòch, mar de Kristus wie er net. En dochs hie er himsels de Messias neamd en de Soan fan God. Dat wie it slimste noch, slimmer as syn wrede dea oan it krús, dat syn wurd net neikommen wie....

En doe wiene de froulju kommen, bliid en optein, om to fortellen dat it grêf leech wie en dat Jezus libbe. Hy glimke drôvich. Hja moasten de Heare wol tige leaf hawn hawwe, dat hja sokke frjemde fisioenen seagen, mar hy leaude der neat fan! It wie net om 'e nocht, dat it tsjûgenis fan froulju gjin biwiiskrêft hie foar it rjocht! Hwat soe it har ôffalle, as hja ta it ynsjoch kamen, dat dy ingelen oars net west hiene as oerstjûre dreamen....

En dyselde oerdeis hiene se west om to sizzen, dat Petrus de Heare sjoen hie. Fansels Petrus! As der ien fan 'e tolve wie, dy't him de holle oeral bringe liet fan sokke frjemde forhalen, dan Simon wol. Dy wist altyd mear en koe altyd mear as alle oaren. Doe dy nachts op 'e mar wie it Simon, dy't oer it wetter roun.... en dy't yn 'e djipte sonk! En dy nachts op it binnenplein fan Kajafas.... En nou soe Jezus alle oaren foarbygean en allinne oan Petrus forskine!

‘Ik leau it net’, sei er stûf, ‘en ik woe, dat jim my mei rêst lieten. Tochten jim, dat ik it sa maklik haw, dat jim aloan dy woune wer iepenhelje?’ Doe't hja fuort wiene hie er him oerjown oan syn fortriet. Gjin ien fan harren soe oait witte, hwat er trochmakke hie. Allinne God yn 'e himel wist syn leed en syn langst, en dat er it net lang mear drage koe....

De Moandeis, yn 'e iere moarn al, wiene se der wer. Syn stille keamer wie fol fan har blide stimmen. Nou hie Jezus by har west en hy hie har de Skriften útlein en sels foar har eagen iten. Leaude er it dan nou? ‘Yn 'e mûle fan twa of trije tsjûgen....’ Sa stie it yn 'e wet fan Mozes. Op hoe folle tsjûgen ferge hy syn God, ear't er it leauwe woe?

Hy sprong oerein en forheftich rôp er: ‘As ik yn syn hannen net sjoch de groeden fan 'e neilen en mei myn fingers net fiel de wounen yn syn hannen en myn hân net liz yn syn side, dan leau ik it noait!’

In lange, einleaze wike hie er thússitten, iensum en wanhopich en faker as ien kear hiene de oaren by him west. Hy wie net lilk wurden en hie har geduldich oanheard, mar hy hie gjin bilies jown. Hy kòe it net leauwe. As Jezus opstien wie, às er de Messias wie, dan wist er ek hoe great syn langst wie en dan hie er lang al by him west! Mar hy wie net opwekke, it wie in moaije dream, oars net. En al mar wer smeken se, dat er wer by har komme soe; hy hearde der by. Judas wie der net mear, moast der dan noch ien mist wurde fan 'e tolve, dy't de Master útkard hie? Hy skodholle drôvich. Koe hy it helpe, dat er net wie as Petrus, dat er stie by syn wurd? Hja praetten forheftich op him yn, mar yn 'e eagen fan Petrus seach er de triennen blinken; dat naem er him tige nei. Hy hie ek gjin moed mear om tsjin har yn to lizzen, hy wie sa wurch, sa deadlik wurch.... ‘Ik kom’, sei er heas, ‘Snein-to-joun kom ik.’ It spiet him letter net iens, dat er ta-sein hie: hy koe dy iensumens net langer drage.

* * *

Hja sieten yn itselde fortrek, dy twadde Snein; wer wie de bûtendoar op it slot en wer klonken har blide stimmen yn 'e wide keamer. Thomas siet der by, stil en forwêzen, in frjemd by har, dy't trije lange jierren syn freonen west hiene. Ik hear hjir net, tocht er somber, ik stean hjir bûten, hja sprekke in tael, dy't ik net forstean. Miskien wie it dochs noch better op syn keamer, allinne mei syn leed en syn langst en mei it oantinken oan trije blide jierren.

En doe, op it binneplein, seach er Jezus kommen. Hy waerd bleek en mei-iens fleach it bloed him wer nei de wangen. Syn hert sloech fûl. De Heare roun rjocht op him ta, de keamer yn. Hy bûgde de holle. Nou soe Jezus it greate fonnis sprekke en him útstjitte út 'e mienskip fan syn discipelen. Hy hie it fortsjinne! Judas.... en nou hy! Fan 'e tolve wiene der noch tsien!

‘Thomas’, spriek Jezus, ‘kom hjir by my!’ Yn syn lûd klonk in greate leafde en in djip meilijen. Thomas seach op en gyng op Jezus ta. Wie de Master

[p. 221]

net lilk op him? Wie syn leafde sa great, dat er syn sûnde forjaen koe? De Heare stiek him syn hannen ta. ‘Sjoch myn hannen, Thomas en taest mei dyn finger de wounen yn myn hannen en fuotten en liz dyn hân yn 'e woune oan myn side en wês net langer ûnleauwich, mar leau yn my.’

* * *

De discipel Thomas stiek gjin finger út en hy roerde Jezus side net oan; it hoegde net mear, hwant hy leaude mei hiel syn hert. Hjir stie syn kening, syn Messias, né, mear as de Messiaskening fan Israël: hjir stie de Soan fan God, syn Heilân en forlosser. En bliid sei er: ‘Myn Heare en myn God!’ Hy wie fier welkommen, dizze Thomas, mar nou wie er mei ien slach alle oaren foar.

Jezus sei noch: ‘Omdatstû my sjoen hast, Thomas, dêrom leaustû my; sillich binne, dy't my net sjoen hawwe en dy't dochs yn my leauwe sille.’ En dêrmei wie ek de alfte discipel wer opnommen yn 'e rounte en gjin wurd fan forwyt kaem mear oer syn lippen. Hy kearde him nei de oaren en spriek de Frede-groet.