De Hillige Histoarje. Diel 2. It Nije Testamint

Simon de Farizeër
183

Der wenne yn dy tiid yn ien fan 'e stêdden fan Galiléa in Farizeër, dy't tige yn oansjen wie by de minsken en dy't gâns freonen en kunde hie. Fan tiid ta tiid joech er in great gastmiel dêr't er mei syn gasten peteare oer slimme fragen fan 'e wet en dêr't elken-ien komme mocht om to harkjen. It spriek fansels dat it petear ek faek kaem op dy rabbi fan Nazareth, dy't sokke machtige wûnders die en dêr wiene se it net altyd oer iens.

Ek Simon de Farizeër wist net hwat er fan Jezus tinke moast. In goed man, sei it folk, hwant hy makke de siken better en wurp de kweageasten út, hy liet de blinen sjen en de lammen rinne en fan gjin ien woe er lean oannimme. It soe sa wol wêze, mar de greate fraech wie fansels oft er út God wie. Hy moast in machtich sprekker wêze - ûren oan-ien hongen hiele skaren oan syn lippen -, mar wie er in profeet? Hy die ek sokke frjemde, ûnbigryplike dingen: hy hâldde de sabbat net en der waerd sein, dat er soms oan tafel gyng by tolgearders en sok folk!

Simon hie al lang mei dy fragen omroun en doe't Jezus op in kear ek yn syn stêd kaem, gyng er nei him ta en bea him ta it jounmiel dat er syn freonen ré-makke hie. Hy hie fansels ek mei Jezus gean kinnen, mar thús, oan syn eigen tafel, koene se better prate as bûten mei al dy minsken derby. Jezus naem it daliks oan en sei, dat er komme soe. It foel Simon neat ôf, hoewol, it wie ek in hiele eare foar sa'n rabbi dy't net leard hie to Jeruzalem. Hy hie der suver sin oan, dat Jezus komme soe: as hy en syn freonen it joun hwat handich oanleine, dan koene se nou gewaer wurde, hwat der yn dy rabbi siet.

Mar al wie Simon de Farizeër dan bliid, dat Jezus oansitte soe oan syn tafel, dêrom soe er it him net to folle skine litte! It wie de fraech noch oft dy man fan Nazareth in profeet des Heare wie en dan koe men him net yn it foar al hulde dwaen, sa't it in Godsman takaem. It moast dizze joun noch bliken dwaen, oft dy Jezus syn freon wêze koe, of net!

Dat, doe't de Heare Jezus op 'e stelde tiid by it hûs fan Simon kaem, brochten de slaven him gjin wetter om 'e fuotten to waskjen, lyk as hja it de oare gasten diene; foar him stie der gjin tsjinner ré om syn holle to salvjen en doe't er yn 'e feestseal kaem, joech Simon him net de wolkomstpea. Foar dizze gast hie Simon de Farizeër oars net oer as in genedich knikje en in plak njonken him oan 'e tafel.

De Heare Jezus hie wol sjoen, dat de oare gasten hiel oars ûntfongen waerden as hysels, mar hy sei der neat fan en skikte rêstich oan 'e tafel, in hân oan 'e holle, de fuotten skean nei efteren op 'e platte divan. En sa leine ek de oare gasten oan, dy't Simon bean

[p. 64]

hie ta syn jounmiel, bliid om de goede spizen en de goede wyn en om 'e eare dy't har barre mocht. Strak soene se hearre hwat dy rabbi fan Nazareth to sizzen hie en oft er in profeet wie of net: nou wie it de tiid noch net ta sokke swiere fragen.

* * *

En doe foelen ynienen al dy fleurige stimmen stil en al dy eagen seagen strak nei de yngong fan 'e seal. Simon de Farizeër siet rjocht oerein op syn rêstbank, de hannen trillen him en syn lippen forweegden yn it donker burd. Yn 'e iepen doar stie in jonge frou, bleek en hymjend, in lytse krûk fan djûr albaster yn 'e hân. Hja seach om har hinne en doe roun se fluch efter de tafel lâns nei de oare ein fan 'e seal, dêr't Simon lei. Ien koart momint tocht er, dat hja op hìm ta kaem; doe bigriep er dat hja Jezus socht. Efter Jezus syn divan liet se har falle en bûgde har oer syn fuotten: troch de wide seal gyng it lûd fan har snokken....

En noch koe Simon gjin wurden fine foar dit skandlik toaniel. Dat frommis wie in sûnderesse, ien dy't de hiele stêd troch bikend wie om har ûnsedich libben en dy't mei forkearde mânlju gyng. En sa'n ien kaem nou yn syn hûs en lei dêr to skriemen by ien fan syn gasten! En as er it goed bigriep, dan woe se dy rabbi salvje mei dy myrrhe-oalje; hwa wist, hoe't se oan dat parfum kommen wie yn dy djûre albasterne krûk. En it slimste wie noch, dat er har net fuortstjûre koe, nou't hja kommen wie by it gastmiel....

En dêrmei seach er nei Jezus. Sei dy rabbi dan neat? Foun er dan alles mar goed, hwat dy frou dêr die? Of wist er net, dat dit in forkearden-ien wie? Mar hy moast it witte, as er wier in profeet wie! God wist wòl, hwat foar frommis dit wie en as er wier út God wie, dy Nazarener, dan soe de Heare him iepenbiere hawwe, hwa't it wie dy't dêr by syn fuotten lei. Hy soe noch tiid dwaen en ôfwachtsje hwat Jezus sei, mar as er dy ûnreine net bistrafte, as er gjin flok oer har spriek, dan wist hy, Simon, genôch; dan hie de man fan Nazareth foar him ôfdien....

* * *

De Heare Jezus wist fansels wol, hwa't de frou wie, dy't dêr by syn rêstbank lei; hy wist mear fan har as Simon de Farizeër en syn gelearde freonen, hwant hy seach net oan hwat foar eagen wie, mar hy lies yn har djipste hert. It wie sa, dizze jonge frou hie in freeslik libben hawn, in libben fan sûnde, mar nou't hja him heard hie, wie se foroare en hie se djip birou. Hja woe in nij libben bigjinne en hja wie hjir kommen om har skuld to biliden en om him it offer to bringen fan har tankberens. En hy soe it oannimme, hja mòcht him salvje, hwant fan dizze ûre ôf wie hja gjin sûnderesse mear, mar ien fan syn leave bern. Hjir njonken him siet dy Farizeër en wachte dat er har flokke soe - en ynpleats tilde him it hert fan blidens, dat er har frijsprekke mocht en har sizze, dat al har sûnden forjown wiene!

Mar noch wie it syn tiid net. Foar alle gasten soe er har frijsprekke, mar earst moast hja him salvje yn it iepenbier. It soe har net maklik falle, foar al dy Farizeërs, mar hysels soe har de moed jaen om it to dwaen. En swier soe er it har net meitsje: hja hoegde net to freegjen, hja hoegde net foar alleman to bikennen hwat hja dien hie, hja hoegde allinne mar to skriemen om har sûnden en him to salvjen mei har oalje. Sa lang soe er wachtsje en net omsjen en neat tsjin har sizze....

* * *

En noch altyd skriemde de frou by Jezus' fuotten, mar nou skriemde se net mear om har sûnden allinne. Noait soe se wer goed meitsje kinne hwat hja forkeard dien hie, mar nou't se hjir by him wie, sa deun by him dat hja syn hillige fuotten patsje koe, nou wist se dat al har kwea forjown wurde soe. En fan greate blydskip skriemde se wer en oer syn fuotten, noch stoffich fan it rinnen yn 'e strjitten, sproeiden har blide triennen. En doe waerd se kjel: nou hie se syn fuotten wietmakke en hja hie neat by har om se ôf to droegjen! As er nou ris lilk op har waerd en net nei har omsjen woe?

En noch djipper bûgde se de holle en mei in inkelde biweging gaspe se har donker hier los en bigoun syn fuotten to droegjen. Hoe faek hie se har hier losmakke foar frjemde mânlju? Nou die se it foar him, de Hillige. En nou wist se dat it goed wie. O, en hy liet it stil gewurde, dan wie er net lilk mear! Hja forgeat alles om har hinne, al dy mânlju oan 'e lange tafel, al dy fûle, stekkende eagen, it gemompel dat troch de feestseal roun. En earbiedich naem se de krûk mei myrrhe-oalje en briek de tinne hals en geat it djûre parfum oer syn fuotten. De hearlike rook dreau troch de wide, hege seal en mei't de krûk leechroun, roun har hert fol fan in wûndere blydskip: hja hie har offer brocht en hy hie it oannommen en nou soe er har helpe om tsjin de sûnde to striden en in nij libben to bigjinnen.

Flak by har, njonken de divan fan Jezus, sei Simon de Farizeër, heal lûd-op: ‘As hy in profeet wie, soe er wol witte, hokfoar frommis dat is, dy't him oanrekket, dat hja in sûnderesse is!’

It dearde har net en hja skriemde net mear.

* * *

Mar doe naem de Heare Jezus sels it wurd.

‘Simon, ik haw jo hwat to sizzen.’ Simon ant-

[p. 65]

wurdde: ‘Rabbi, siz it mar.’ It stie by him fêst, dat dy Jezus fan Nazareth net út God wie, mar hy woe syn fatsoen hâlde en him dochs noch rabbi neame. Doe sette er him ta harkjen: hy wie al binijd, hoe't dy Nazarener dit goed prate soe!

Jezus spriek: ‘Earne yn in stêd wie in man dy't jild liende oan oaren en op in dei, doe't it tiid wie om de skulden ôf to biteljen, kamen der twa mannen foar him. De iene wie him fiifhûndert sulverlingen skuldich en de oare fyftich, mar hja hiene beide neat. Hja hiene net oars tocht, as de skuldeasker soe lilk wurde en har yn it tichthús sette litte, krekt sa lang oan't de skuld bitelle wie, mar dizze jildsjitter wie in barmhertich man en om't hja net bitelje koene, skonk er it har beide: de iene de fyftich sulverstikken en de oare de fiifhûndert. Hwat tinkt jo nou, hwa fan dy beiden soe him nou it measte leafhawwe?’

Simon foun it in frjemde gelikenis en hy bigriep sa mar ynienen net, hwat Jezus bidoelde. Hy hie tocht dat dy rabbi hiel hwat oars sizze soe en bisykje om him út to lizzen hwerom't er dy frou net bistraft hie en hwerom't er har offer oannaem. Hy en syn freonen hiene Jezus hifkje sillen, mar nou bigoun it der op to lykjen, dat dy rabbi him oardielje soe. Mar dy fraech, dy't Jezus die, wie net slim en hy antwurde: ‘My tinkt, dy't er it measte skonken hat, dy sil him ek it measte leafhawwe.’

Doe kearde Jezus him om en wiisde nei de frou dy't noch altyd oan syn fuotten lei en hy sei tsjin Simon: ‘Jo hawwe goed antwurde! Hwa't it measte skonken is, dy hat it measte leaf. En sjoch nou nei dizze frou. Ik bin yn jins hûs kommen en jo hawwe my gjin wetter ta de fuotten jown, mar hja hat mei har triennen myn fuotten wietmakke en se mei it hier fan har holle wer ôfdroege; in pea hawwe jo my net jown, mar hja hat sûnder ophâlden myn fuotten patte; mei oalje hawwe jo myn holle net salve, mar hja hat mei myrrhe-oalje myn fuotten salve.

En hwerom is dit nou sa? Hwerom hat dizze frou my mear leaf as jo? Jo miene, dat jo net folle sûndige hawwe en dêrom hawwe jo gjin forjowing socht, mar hja woe it wêze dat hja in swiere skuld hie by God en hja hat mei triennen boete dien. Mar nou siz ik jo: Har sûnden, dy't safolle wiene, binne har forjown; jo kinne it sels sjen, hwant hja hat gâns leaf hawn. Mar dy't net forjown wurdt, dy hat ek net folle leaf.’

En doe foar it earst spriek er tsjin de frou en sei: ‘Jins sûnden binne jo forjown, jins leauwe hat jo bihâlden, gean yn frede.’

En wer roun de frou de seal troch, by al dy frjemde mânlju lâns, mar nou blonken har eagen en it hert sloech har bliid. Hwat dearde it har noch, dat dy Farizeërs har forgrime oanseagen en by harsels mompelen oer dy rabbi, dy't miende, dat er de sûnden forjaen koe: hja hie it wurd fan Jezus en dat wie har genôch.

* * *

En Simon de Farizeër? Der stiet net biskreaun hwat hy fan Jezus' wurden tocht en nimmen wit oft er him dy gelikenis neinommen hat of net. It kin wêze, dat er der noch neat fan leaud hat en dat er noch altyd miende dat hy folle better wie as de frou, dy't Jezus salve; yn elk gefal stiet der ek net yn it Evangeelje dat hy mei syn maten mompele. Dat it is net alhiel ûnmooglik dat Simon de Farizeër letter ek mei syn sûnden ta Jezus gien is en as dat sa is, dan sil syn leafde foar Jezus net minder west ha as dy fan 'e frou, dy't yn 'e stêd in sûnderesse wie.