| |
De Wizen út it Easten
161
Nei dy wûndere reis nei de timpel to Jeruzalem setten Jozef en Maria har foargoed nei wenjen yn Bethlehem, nou net mear yn 'e stâl fansels - dat hie allinne mar út need west en foar de earste dagen - mar yn in gewoan hûs binnen de poarte. Net dat it har oplein wie hwer't hja wenje moasten, mar hja koene gjin better plak bitinke foar de lytse Jezus as de âlde Davidsstêd; letter, as er greater waerd en sels in stim mei hie, koene se altyd noch wer sjen.
Yn it stille stedtsje gyngen de wiken en de moannen rêstich foarby; der kamen gjin ingelen en profeten mear om it bern to sjen en gjin ien fornaem dat earste
| |
| |
jiers hwat bysûnders oan him. Krekt as alle oare lytse bern, sliepte er as er sêd wie en gûlde er as er honger hie; hy lake bliid as er Maria seach en hy skattere it út as Jozef mei him oangie; op 'e gewoane tiid sei er de earste wurdtsjes en sette er syn earste, wiffe, stappen. Hy wist fansels net better as Jozef wie syn heit; dat er oars wie as alle oare minsken en de soan fan God, dat soe er letter wol leare.
En by al de lytse freugden fan dat earste jier forgeat Maria hast har soargen oer de takomst; soms tocht se: sa moast it altyd bliuwe kinne, sa rêstich en sa fredich. Mar dat sette se dan ek wer fan har ôf. Jezus wie op ierde kommen om it wurk to dwaen dat syn Heit yn 'e himel him oplein hie en dêr mocht hja net tsjin yngean, sels yn gedachten net. Dan koe se soms sa mar de earmen om him hinne slaen en him stiif tsjin har oandrukke en sûnder wurden gyng har gebet omheech: Heare, lear my om mysels alhiel wei to siferjen en allinne to freegjen nei hwat Jo wolle. En as ienkear it leed yn myn libben komt, dêr't Simeon fan profetearre hat, it swurd dat troch myn siele gean sil, jow my dan de krêft om ek dat to dragen! Mar fansels, dat soe noch lange, lange jierren duorje....
* * *
Yn it Easten, fierder noch as it âlde Babel, wennen yn dy tiid wize mannen, dy't foaral stúdzje fan 'e stjerren makken. Hja wiêne tige geleard, dy Magiërs, en net allinne dat hja fan alle stjerren de nammen en de banen wisten, mar hja leauden ek fêst dat hja yn 'e rin fan 'e stjerren de takomst lêze koene. Elk minske hie dêr boppe syn aparte stjer, dêr't lot en libben fan ôf hong, mar ek de folken hiene har eigen stjer, dy't útwizing die oer de takomst. Bloei en ûndergong fan it Romeinske ryk stie to lêzen oan 'e himel, mar likegoed de takomst fan in folk, sa lyts as Israël.
En krekt oer dat folk fan Israël, dat sok in machtich God hie, lieten de Magiërs faek har gedachten gean. Elken-ien dy't hwàt fan 'e âlde boeken ôfwist en wol ris mei Joaden praet hie, koe witte dat der in great kening út Israël fuortkomme soe, in kening dy't ien kear hearskje soe oer alle folken fan 'e ierde. Nimmen koe sizze hwannear't dat krekt wêze soe, mar de algemiene forwachting wie dochs, dat de tiid nou dêrmei fol wie en dat it noait lang mear duorje koe. Dat de wizen hiene wol hoop dat hja de komst fan 'e greate kening noch bilibje soene, en às dat sa wie, dêr twivelen se yn it minst net oan, dan soene se ek syn stjer oan 'e himel sjen. Faek as hja yn stjerheldere jounen de himel skôgen, praetten se der oer en hoe mear hja har der ynjoegen, hoe sterker har langst waerd nei in kening dy't rjochtfeardich hearskje soe yn in wrâld fan gewelt en fordrukking....
Op in joun, net lang nei't Jezus berne wie to Bethlehem, doe't hja wer op it platte dak fan in hûs nei de stjerren seagen, gyng der oan 'e westlike himel in nije, blinkende stjer op. De Magiërs bigriepen fuortdaliks it Godlik boadskip: dizze stjer, dy't hja noch noait earder sà sjoen hiene, bitsjutte dat yn Israël de langforwachte kening berne wie. En doe't hja joun oan joun dat selde stjerrebyld wet seagen, twivelen se alhiel net mear en sprieken se meiïnoar ôf, dat hja nei Jeruzalem reizgje soene om de jonge kening hulde to dwaen.
It soe in lange, swiere reis wurde en it duorre gâns in skoft ear't hja klear wiene om fuort. Hja koene sa mar net út har wurk brekke, der moast thús oarder op saken steld wurde en hja moasten wachtsje op 'e gaedlikste tiid fan it jier om to reizgjen. En doe't alles regele wie, moasten der kamielen kocht wurde en geskinken foar de kening. Dat lêste wie ek net maklik en nei lang birie namen se goud, wiereek en mirre, it djûrste en it bêste dat hja bitinke koene. Doe't de lytse karavaen dan einlings op reis gyng, wie it bern al flink oer it jier.
En doe duorre de reis fansels noch wer wiken en wiken. Troch brede rivieren trieken se, by greate bosken lâns en troch de wide, toarre steppen. Soms sliepten se yn in gastfrij hûs of yn in folle herberch, mar meastal setten de slaven de tinten op oan 'e kant fan 'e wei en fornachten se ûnder de stjerren; soms litten se honger en toarst en deis pleage de gleone sinne har, mar it spiet har net, dat hja gien wiene en it kaem net by har op om werom. Hoe tichter hja by Jeruzalem kamen, hoe greater har langst waerd om de kening to sjen en doe't hja einlings de hillige stêd yn 'e fierte seagen, sloech har it hert fan greate blydskip.
Fansels hiene se net forwachte dat der noch folle fleur en drokte wêze soe yn 'e keningsstêd: it wie al moannen lyn dat hja de stjer foar it earst sjoen hiene en de feesten wiene lang al oer. Mar it foel har ôf, doe't hja de stêd ynrieden, dat net ien op it poarteplein har sizze koe hwer't de kening wie. De minsken seagen har sahwat frjemd oan, suver hast as waerden se kjel fan har simpele fraech. In kening fan 'e Joaden, dy't berne wie en dy't syn stjer oan 'e himel hie? Mar hja wisten fan gjin kening: Herodes wie to âld foar soks en ek syn soannen hiene gjin bern krige, foarsafier't hja wisten. Mar miskien hiene de wizen har forsind mei it lân en moasten se to Rome wêze?
De Magiërs skodhollen earnstich; mei soks forsinden se har net! Al bleau it dan fansels altyd mooglik, dat de lytse kening net to Jeruzalem berne wie en net yn it paleis fan Herodes. Mar dat er de kening fan 'e Joaden wie, de kening dy't sa lang al komme soe, dat wisten se fêst: hja hiene syn stjer yn it Easten sjoen!
| |
| |
En dat hja him fine soene, dat stie ek fêst; dy god dy't syn boadskip foar har yn 'e stjerren skreaun hie, dy soe har bringe dêr't hja wêze moasten. Mar earst soene se nou in herberch sykje en bikom hwat fan 'e swiere reis en dan soene se moarn wol fierder sjen....
* * *
Yn syn paleis to Jeruzalem wachte kening Herodes op 'e wizen dy't er by him bean hie. In âld en wurch man like er, sa't er dêr siet yn syn hege stoel, de holle foardel en fortiisd yn syn sombere gedachten. As hja mar kamen! It wie beloofd, mar hy fortroude se mar heal, dy wize mannen, dy't syn stêd yn ûnstjûr brocht hiene mei har forhalen oer in kening dy't berne wie. Hwerom wiene se daliks net by him kommen ear't se sok nuodlik nijs buorkundich makken? En hy tocht oan 'e rapporten fan syn tsjinners, dy't er de stêd ynstjûrd hie: mânlju dy't gearhokken op it poarteplein en yn it foarhôf fan 'e timpel, wylde forhalen dy't fan strjitte ta strjitte gyngen, minsken dy't lûdop stiene to bidden om 'e Messias dy't biloofd wie. Der hoegde net folle mear by to kommen en Jeruzalem wie yn fjûr en flam.
En hy koè gjin oproer hawwe yn syn lân, krekt nou't syn soannen tsjin him kûpen by de keizer en nou't er machtige fijannen hie to Rome! As der hwat barde en de Romeinen bisetten de haedstêd, dan soene se him fêst ôfsette en him nei Rome bringe en dan wie alles forlern, syn ryk, syn troan, syn dynasty - alles dat er opboud hie yn in lang libben fan wurk en soarch, fan list en gewelt, mei dolk en forgif. Hy tocht oan al de minsken dy't er formoarde hie: syn eigen frou wie der by, syn âlde skoanheit, in pear fan syn eigen bern en dan al dy oaren noch, dêr't er alle nammen net iens mear fan wist. In lange, lange rige wie it: Seloten en Farizeën, boargers en preesters, skuldigen en ûnskuldigen. Hy huvere yn syn keningsmantel. Net dat er birou hie; it muoide him net hwat er dien hie: it gyng om syn ryk en dan telde al dat oare net, mar nou, oan 'e ein fan syn libben, woe er dochs einlings wol ris rêst ha.
En nou wie dit der wer! En dizze kear wie it net de iene of oare dreamer dy't himsels foar de Messias útjoech en mei in leger tsjin him optriek - sokken wisten syn soldaten wol rie mei! - mar dit wiene gelearden, mannen dy't de stjerren liezen as in iepen boek en dy't mear wisten as sljocht-wei-hinne. Dizze kear wie it wier: de stjerren leagenje net! Wis, it wie noch mar in bern, mar in bern dat in stjer oan 'e himel hie en dêr't de wizen sok in reis om makken, wie nuodliker as in binde Seloten. Der holp neat oan, dat bern moast stjerre. Hy hie al safolle bloed forgetten yn syn libben, dit koe der noch wol by! En hy wist nou hwer't er it sykje moast.
Dy moarns, fuort doe't er it nijs heard hie, hie er it Sanhedrin komme litten en frege hwer't de kening fan 'e Joaden berne wurde soe. It like gjin slimme fraech to wêzen en dizze kear, tsjin alle wenst en regel, wiene se it meiïnoar iens. ‘To Bethlehem Juda, o kening, hwant sa stiet biskreaun yn it boek fan 'e profeet Micha....’ In hiele tekst hiene se der by opsein, hy wist it net krekt mear, mar it gyng oer in hearsker dy't fuortkomme soe út Bethlehem. As er nou noch wist hwa't de heit fan it bern wie en yn hwat hûs hja wennen, dan moasten syn soldaten it fine kinne. Doe't syn bislút om it bern to deadzjen fêst stie, hie er de wizen de boade dien en har oplein om by him to kommen; mar it moast sa stil mooglik, gjin optocht wer troch de strjitten mei slaven en kamielen en heale Jeruzalem der efteroan. Miskien dat hja dêrom net ynienen kommen wiene....
It wie al let op 'e middei doe't de Magiërs kamen en hja waerden daliks foar de kening brocht. Herodes ûntfong har freonlik en doe't hja delfoelen foar syn troan glimke er en wonk har oerein. Net ien fan al dy wize mannen wist hwat der yn him omgyng, net ien wist fan syn gleone haet tsjin it Kristusbern. De stjerren oan 'e loft hiene gjin geheimen foar har, mar it hert fan Herodes wie har in sletten boek. Hja founen him in goed âld man en fortelden him alles: fan 'e stjer dy't hja yn it Easten sjoen hiene, fan har wûndere langst nei de lytse kening; fan 'e macht en de hearskippij dy't er ien kear ha soe. En de âlde kening knikte mar en glimke en frege nei de tiid, dat de stjer foar it earst oan 'e himel stien hie. Doe't er alles wist, sei er dat hja net to Jeruzalem wêze moasten, mar yn Bethlehem, in stedtsje in ûremannich fierder it Súden yn; sa stie it nammers biskreaun yn 'e âlde boeken, hy hie it al foar har neisjen litten. Hwant sels woe er de jonge kening ek graech sjen en as hja him foun hiene, moasten se it him daliks fortelle, dat er ek hinnegean koe en oanbid it bern. Miskien dat hja de jouns noch op reis woene: it wie net fier en by nacht reizge it gau sa goed as op 'e gleone middei. En dan koene se de oare moarns noch wer werom to Jeruzalem en hoegde hy ek net langer to wachtsjen....
Hy sei it sa rêstich en sa gewoan, net oars as miende er it bêst mei it hillich bern en de Magiërs seine, dat hja daliks noch op reis gyngen en dat hja him fêst birjocht bringe soene. Syn gesicht stie suver from, doe't er har in goede reis ta-winske.
Dyselde jouns noch rieden de wizen de poarte út, de wei op nei Bethlehem. Om har hinne lei it wide fjild, boppe har bôge de himel mei tûzen stjerren, deselde stjerren dy't hja sa faek al sjoen hiene yn it Easten en op it iensum paed yn it frjemde lân, fielden se har wûnderlik thús. En doe wiisde ien fan har foarút en lake bliid: boppe de Suderkym stie wer
| |
| |
dyselde stjer dy't har it boadskip brocht hie fan 'e kening dy't berne wie. Nou wisten se dan dat hja op it goede paed wiene en de lêste twivel foel by har wei. Noch flugger dreauwen se de wurge kamielen oan en sterker waerd har langst nei it bern fan Bethlehem. Doe't hja, djip yn 'e nacht, kloppen oan 'e doar fan Jozefs hûs, stie de stjer flak boppe it donker dak. De wizen út it Easten hiene har kening foun.
‘....boppe de Suderkym stie wer deselde stjer.’
* * *
En doe waerd it noch ien kear wer as yn dy earste nacht, doe't de hoeders kamen om it bern yn 'e krêbbe to sjen. Mar dizze kear, tocht Maria, wie it wûnder noch greater. Hwant de hoeders wiene fan Israël en hiene ingelen sjoen, mar dizze Magiërs kamen út in heidensk lân en wisten allinne mar fan in stjer dy't yn it Easten opgyng. Wol great wie de leafde dy't God foar de minsken hie, dat Er sels om 'e heidenen tocht en har rôp fan ierdryks einen om syn Soan to sjen. Sûnt dy nacht yn 'e stâl hie Maria witten dat de Kristus ek foar de earmen en de ienfâldigen kommen wie, nou seach se dat er ek de kening wêze soe fan 'e heidenfolken. ‘In ljocht ta forljochting fan 'e heidenen....’ De âlde Simeon wist wol hwat er sei, dy deis yn 'e timpel, mar hwa hie oait tinke kinnen, dat dat wurd sa gau al nei-komme soe? It wie hast to great om it to leauwen; men soe allinne wêze wolle en alles goed yn jin omgean litte hwat de wizen sein hiene.
Mar doe bitocht se har: hja mocht dy mannen net langer wachtsje litte en hastich gyng se nei it bêd en makke de lytse Jezus wekker. Bliid droech se him nei de wizen ta en naem syn lytse hân en sei dat er har groetsje moast: hja hiene allinne om him sa'n fiere reis makke.... De Magiërs skodhollen forheftich; hja wiene kommen om de kening hulde to bieden, dat dan joech it gjin pas, dat hy de earste groet brocht. En dêrmei leine se al oer de groun, de holle oan 'e hurde flier en brochten him de keningsgroet. Maria koe it har noch hast net bigripe: dat dy wize mannen út it fiere lân nou bûgden foar har lytse jonge! It wie goed, hwant hy wie har kening, mar bytiden woe it har net oan. Mar de lytse Jezus stie dêr en syn greate berne-eagen seagen earnstich nei al dy bûgende mannen, net oars as wist er nou al, dat dy hulde him fan rjochten ta-kaem.
De wizen, doe't hja oerein riisden, hiene de eagen net fan him ôf. It kaem net iens by har op, dat it dochs mar in hiel gewoan bern like en dat syn âlden mar gewoane minsken wiene en dat it hûs fan Jozef net folle wei hie fan in heech paleis. Hwant hja seagen net oan hwat foar eagen wie, dizze heidenske Magiërs:
| |
| |
de Heare God hie har eagen forljochte en dit jonge bern wie foar har de kening dy't berne wie en dy't ien kear hearskippij ha soe oer alle folken en lannen. Faek hiene se it oer him hawn op har lange reis en faek hiene se oan him tocht, mar nou't er foar har stie, sa lyts, sa jong, yn dit simpel hûs, nou fielden se dat er mear wie as har kening allinne en jitris bûgden se de holle foar it Godlik bern. En dizze kear wie it gjin groetenis sa 't trouwe tsjinners har kening bringe, dizze kear wie it mear: de Magiërs út it Easten beaën ta Gods lytse Soan....
En doe gyngen se hastich oerein en nei bûten, dêr't by de doar de geduldige kamielen wachten en hellen har swiere pakken op. Foar Jezus syn lytse fuotten leine se har skatten del: it fonkeljend goud, de keninklike mirre, de djûre wiereek. Maria waerd der hast kjel fan, sa folle wie der, mar hja doarst net sizze dat it net moatten hie: it koe ommers net to folle wêze foar him dy't ienris alle skatten fan 'e wrâld syn eigen neame soe! Doe seach se dat de jonge Jezus lake en syn hantsjes útstiek nei de blinkende goudskat. Sa is it goed, tocht se dimmen, de kening nimt it offer fan 'e wizen oan en ik, syn mem, moat noch leare dat hy it better wit....
Doe't hja alles forteld en alles frege hiene, gyngen de Magiërs fuort en sochten de herberch op. It koe gjin lange nacht mear wurde, mar hwa tocht noch om sliepen nei sok in hearlikheit? Dizze nacht soene se noait wer forjitte.
En moarnier gyngen se de lange reis wer oan nei it fiere heitelân, mar earst soene se nei Jeruzalem om Herodes it blide nijs to fortellen!
* * *
Dy moarns, it wie noch donker yn 'e wide keamer, waerd Jozef kjel wekker. Hy hie in frjemde, bange dream hawn en it wie as seach er alles noch foar him. In ingel fan God stie njonken him en spriek: ‘Wurd wekker, Jozef, nim it berntsje en syn mem en ûntwyk nei Egypte en bliuw dêr oan't God it seit, hwant Herodes sil it bern sykje om it to deadzjen.’ Hy bigriep dat dit gjin gewoane dream wêze koe, mar dat God him in opdracht jown hie. Der drige gefaer foar de lytse Jezus en hja moasten flechtsje nei Egypte. It wie wol in bitter ding, nei de freugden fan dizze nacht en it soe Maria swier falle. As er it mar allinne drage koe, mar dat wie net mooglik; der wie gjin tiid to forliezen. Hy makke har wekker en fortelde har hwat de ingel sein hie; doe gyngen se der ôf en út 'er haest sochten se alles byïnoar foar de ûnforwachte reis.
‘....mei dit bern, mei Godsels yn 'e earmen.’
It wie noch ier op 'e moarn doe't hja de poarte útgyngen, it Suden yn. Maria droech sels har berntsje, mar swierder as dy leave lêst woech har it leed om Gods lytse Soan. Noch gjin twa jier wie er, en nou moast er al flechtsje foar it swurd fan Herodes. Yn dizze nacht hienen de heidenen him har hulde brocht en nou wie der gjin plak mear foar him yn Gods eigen lân. En hwerom moast it nou sa? Hoe koe dy wrede kening har bern sa haetsje, in bern dat him neat dien hie en dat er noch noait sjoen hie? En hoe koe de Heare it ta-litte, dyselde Heare, dy't by âlds de Farao fan Egypte mei Syn pleagen sloech. Egypte! Moasten se dêr nou wenje yn dat frjemde lân, tusken minsken dy't oare goaden tsjinnen en dy't in frjemde tael sprieken? Wiene se dêr dan wol feilich, yn 'e frjemdte? En hoe moasten se der komme, twa minsken sûnder help en sûnder wapens, de iensume paden lâns? Wie dit dan al it bigjin fan 'e fijanskip dêr't Simeon fan sprutsen hie? En as it nou al bigoun, nou't Jezus noch sa lyts wie, hwat moast hja, dan letter net om him útstean? O God, tocht se, it is wol swier de mem to wêzen fan Jins eigen Soan!
Mar doe't hja al fierder trieken, de stille wegen lâns, en doe't der neat barde, bikaem har bangens. Hja mocht net sa bang wêze en sa yn noed sitte. Gyng de Heare sels net mei har nei it frjemde lân? Koe er yn Egypte net like goed op syn soan passé as to Bethlehem? ‘Bliuw dêr oan't God it seit’, hie de ingel sein. Wie dat dan al gjin biwiis dat hja feilich wer thúskomme soene, feilich, mar op Syn tiid? Stie der net earne yn 'e Profeten dat God syn Soan út Egypte roppen hie? Dat sloech op Syn folk Israël, mar as it nou ek ris op Jezus sloech? Mocht hja dan bitter wêze en ûntofreden, as de Heare dwaende wie om it wurd fan de profeet wier to meitsjen? Hie er destiids de greatske Augustus net brûkt om har nei Bethlehem to
| |
| |
bringen en soe it dan sa frjemd wêze, dat er nou de wrede Herodes brûkte om it bern nei Egypte to lieden? Hwant hy mocht de lytse Jezus dan sykje om him to deadzjen, mar winne soe er it net, dy falske kening!
Né, by alle noed en soarch om it bern, wie der noch genôch om tankber foar to wêzen. Der wennen ek Joaden yn Egypte en it soe wis net nedich wêze om al dy tiid by de heidenen ta to hâlden. En hwat wie it nou moai, dat hja de skatten fan de wizen hiene: sels as Jozef gjin wurk krije koe yn it frjemde lân, hoegden se noch gjin earmoed to lijen. Strak, yn it earste plak dêr't hja trochkamen soene se om in ezel sjen en om alles dat nedich wie foar de lange reis. Hja glimke troch har triennen hinne. Nou doarst se de reis oan, de toarre steppe, de lange rjochte wegen, de kjeld yn 'e nacht, de gleone sinne deis. Hja doarst alles oan mei dit bern, mei Godsels yn 'e earmen! Wie dat net krekt har fout, dat hja Jezus noch altyd to folle seach as har bèrn, dêr't hja op passe moast en to min as har Gòd, dy't hàr drage soe, ek al droech se Him? En ûnder it gean gyng har gebet omheech: Heare, lear my dochs om fan mysels ôf to sjen en op him to bitrouwen....
* * *
Dyselde moarn dat Jozef en Maria mei it bern op reis gyngen nei Egypte, wachte Herodes foar de twadde kear op 'e komst fan 'e wizen. En mei't de ûren forgyngen en it letter waerd, groeide syn grime en syn haet. Hy moàst witte hwer't dat bern wie; hy soe gjin rêstige ûre wer hawwe as er net wist dat dy jonge kening yn it grêf wie! En nou waerd it middei, de sinne sakke al wer en noch wiene se der net! Dat hie men nou fan sokke fromme lju, dy't sa'n reis makken om in ûnnoazel bern: hja hâldden har wurd net! Hja hiene fansels it hûs al lang foun en de kening hulde dien en nou wiene se in oare wei lâns nei har lân gien! Hy koe der noch net by: hy hie sa moai mei har om-praet en nou hiene se dochs noch hwat fornommen! It wie ûnbigryplik, mar sok wier-sizzers-folk wist mear as in gewoan minske.
Mar as hja mienden dat hja mei har bidroch dat keningsbern rêdde soene, dan koene se Herodes net! Hy dulde gjin kening njonken him, sels gjin kening dy't noch mar in bern wie en dy't syn eigen stjer oan 'e himel hie! It kaem nou mar goed út dat er dy wizen útfrege hie; nou wist er to-minsten dat it bern noait âlder wêze koe as twa jier. As er to Bethlehem alle jonges deadzje liet dy't ûnder de trije jier wiene, dan moast ek dy iene der by wêze. Dy iene, dy't er noch noait sjoen hie, mar dy't er fûlder hate as er oait in fijân dien hie.
Hy liet ien fan syn offisieren roppe, in man dêr't er op oan koe, om't er like wreed wie as hysels, en droech him op om dy nacht noch op to tsjen nei Bethlehem. Sadré't it ljocht wie de oare moarns, moasten se de poarten bisette en alle húzen trochsykje en alle jonges dy't noch net trije jier wiene moasten se deadzje. Mar ien ding moasten se goed om tike: der mocht net ien ûntkomme. ‘De takomst fan it ryk hinget der oan, de takomst.... en dyn eigen libben!’ De haedman bûgde en sei, dat er it bigrepen hie. Bethlehem, en alle jonges ûnder de trije jier! It wie gjin opdracht om bliid mei to wêzen, mar de kening woe it en dan wie der gjin forwin op! En hy hie wol foar hiter fjurren stien.
Herodes seach him nei doe't er de keamer útgyng en harke nei syn wisse stappen yn 'e holle, hege gong. Dat wie to-minsten in man dêr't er op fortrouwe koe, dy soe gjin hûs to Bethlehem oerslaen en gjin bern forjitte! Nou koe er dan wer gerêst wêze nei al dy noed en ûnrêst fan juster en hjoed. Dy jouns iet er mei smaek en de nachts sliepte er net minder as oars; hy krige ek gjin dream, lyk as Jozef hawn hie, en gjin ingel spriek him oan: der komt in tiid dat God Syn hannen fan de minske ôflûkt en him oerjowt oan syn eigen sûndich sin.
Hy bigriep ek net, dy dwaze kening, dat syn slimme plannen mislearje moasten! As dat bern fan Bethlehem wièr de Messias-kening wie en Gods eigen Soan, dan koe dochs gjin macht to wrâld him deare en as er it nèt wie, hwat hoegde er dan sa bang to wêzen? Mar dat koe er net sjen: de Satan sels makke him blyn en fjurre. him oan ta de striid tsjin de Kristus Gods en, yn syn wylde woede, miende er noch dat er ta syn doel komme soe. En hy wist net dat de lytse kening al lang op reis wie nei Egypte en feilich foar syn oanslaggen; like min as er witte koe, dat de wizen dy nachts to Bethlehem ek in Godswurd krige hiene yn 'e dream, dat hja net wer nei Jeruzalem mochten....
* * *
De oare moarns, doe't de sinne opgyng oer de heuvels fan Juda, wie Bethlehem in bilegere stêd. By de poarte stie in sterke wacht, dy't elk kearde dy't de stêd út woe en wilens diene de oaren har bloedich wurk. Yn alle strjitten kamen se en gjin hûs sloegen se oer en gjin jonkje ûnder de trije jier ûntkaem oan it wrede swurd. It gûlen fan 'e berntsjes telden se net, noch it jammerjen fan 'e memmen, noch de machteleaze grime fan 'e mânlju. Herodes hie it har oplein en de wil fan de kening wie har iennichste wet. Doe't hja dy jouns wer ôfmarsjearden, pratend en laitsjend sa't soldaten dogge, wie Bethlehem yn 'e swiere rou. Hiel de lange nacht gyng it gejammer fan 'e memmen omheech nei de himel en God de Heare hearde it en tekene it oan yn it boek fan Syn gleone grime. Ien
| |
| |
kear soe kening Herodes stean foar Syn rjochterstoel en rekkenskip jaen ek fan dit ûnskuldich bloed!
En doe gyngen de dagen en de wiken foarby en de tiid bistille it slimste leed. Yn Bethlehem forgeaten de minsken it net, mar Bethlehem wie in lytse stêd en yn Jeruzalem barden al wer oare dingen en gjin ien prate mear oer de freeslike moart. Allinne in inkelde fromme, dy't by de Skriften libbe, tocht oan in wurd út 'e profeet Jeremia: ‘In stimme waerd heard yn Rama, gekryt en folle geklei: Rachel, skriemende om har bern, en hja woe har net treastgje litte, hwant hja binne wei.’
Kening Herodes tocht net oan profete-wurden: hy wie allinne mar bliid dat syn plan sa goed slagge wie en dat de lytse kening net mear libbe. Hy hat noait witten dat Jezus dochs noch ûntkommen wie, bûten de grinzen fan syn ryk. Net sa lang nei dy skriklike dei is er stoarn oan in slimme sykte, forgrime en iensum en sûnder birou. Sadré't er wei wie rôp de Heare Jozef werom út Egypte en trieken se werom nei it âlde lân.
|
|