Der stadt Leyden Dienst-bouc

[Hoe langhe de zaecken tusschen den Burchgraven ende der Stadt]

Hoe langhe de zaecken tusschen den Burchgraven ende der Stadt hier naer in vrede ende eenicheyt zijn ghebleven, en hebbe ick noch niet ghevonden: wel hoe van zijnent weghen de ampten van Schout ende Gerechte beleent zijnde, de Stadt de zelve in den jaer dertien-hondert zevenentachtich heeft moeten lossen, gelijc men tzelve, mitsgaders wat ten opsichte van dien vorder is gepasseert, ten genougen zal vinden ende verstaen connen uyt de brieven hier inne ghelijft.

IC Philips van Wassenaer Ridder, doe cond allen luden dat ic bi rade ende goetdencken mijns liefs gheduchte heren van Hollant ende anders] mijnre vriende rade ouerdraghen ben midder stede van Leyden, bi consente ende goetdencken des Gherechts ende der Vroetscap so zi mit] der ghemeenten ghesproken hadden vander Stede voirs. om die meerre rust ende vrede vville, ende om ghemeen oirbair der Stede al] sulcke punten ende voirwaerden als hier na bescreuen staen.

Inden eersten is mijn meninghe die Stede mit alle mijnre macht in] goeden rusten ende vreden te houden, ende alle ghescille, discoer ofte twi neder te helpen legghen, ende hoer te hulpen raden in allen] sticken daer si ingheuordert mach vvesen te recht ende te reden waert, na alre mijnre macht. Voirt zient voirwairde sulken]der Stede ende mi, datmen van deser tijt voert dan nymmermeer tot ghenen daghe ghelt lienen en sel vp tScoutambocht,noch] vp Gherecht voirsreuen vander stede.

[p. 41]

Ende daer omme gheloue ic voir minen heer minen Vader, voir mi, voir Dirc minen brueder] ende voir onser alre nacomelinghen, dat vvi van nyement die leeft inder tijt dat men Scout of Gherecht setten sel, yenich] verloren ghelt nemen sellen, noch daer vp lienen sellen, of anders enich profijt, hoef ghenoemt mach vvorden, daer in zoeken] sellen die ons om dier zake vville erghens in te bate comen mach, mer altoes sulke lude, dair in te setten daer die Stede vvel mede] bewaert is, ende dat volc best mede in vreden bliuen mach. Voert en sel men te Leyden ghienen Scout setten, hi en heeft eerst] te Leyden, vier jaer poerter ghewoent mit alinghe zijnre vvoenstat, ende alle boeten] die der Stede toehooren, daer zel mijn Scout den Poertmeesteren toter Stede behoef goede rekeninghe of doen ende bewisinghe] als hijs van him virmaent vvorde. Hier omme zel mi die Stede voldoen ende betalen sulc ghelt als voertijts vp tScout-ambocht] ende Gherecht plach te staen, daer die somme of beloept, vijf ende twintich hondert ouder scilde van Vrancrijc, of voir elken] scilt tpayment van sesse ende veertich vvitter grote ende enen haluen, of hoirre vvaerde, daer of sel vvesen die betalinghe van] enen vijftendeel tot sinte Jans daghe te midzomer naist comende, ende alzoe voert van jaer te jaer ter tijt toe dattet voirs.] ghelt alinghe ende al betailt is. Voert zo hebbe ic der Stede gheloeft voir minen heer minen Vader, voir mi seluen, voir Dirc] minen brueder, ende voir onser alre nacomelinghe, vvaer dat zake dat duese punten voirs. ghebroken vvorden, dat men ter] vvaerheit beproeuen ende bewisen mocht, alsoe dat minen gheduchten heer van Hollant ende sinen ghemeenen Rade docht vvel] bewijst vvesen, ende ic niet verandwoirden en mocht, zoe zoude ic der Stede vveder uyt reyken ende betalen die heel somme] vanden ghelde voirnoemt van alzo vele als ic ontfanghen hadde, ende dat te betalen binnen den naesten jare daer na, dattet] mi so voirscreuen staet bewijst vvaer, bi mijnre trouwen ende sekerhede, Ende als die zomme voldaen ende betaelt vvare vanden ghelde] voirscreuen den lesten penninc mitten eersten van minen heer minen Vader, van mi, van Dirc minen brueder, of van onsen] nacomelinghen, zo zellen vvi desen brief vveder ouer hebben, ende alle loften en voirwairden die in desen brief staen, zullen vry] ende quite vvesen mit goede gunste. Ende alle dese punte voirs. zel, ic minen heer minen Vader, ende Dirc minen brueder

mede] doen bezeghelen, teerst dat zi of God vvilt, te lande comen, zonder arghelist. Want dit vvaer is, heb ic voir minen heer minen Vader] voir mi seluen, voir Dirc minen brueder, ende voir onser alre nacomelinghe bi vville ende goetdencken mijns liefs gheduchte heren] voirs. alle dese punte voirs. gheloeft te houden, ende te doen houden alse voirscreuen staet. Voert quaem enich poerter mids yemens] virmakinghe in ondanc jeghen mi toe comende mids after baecs vvoerden, dat of God vvilt niet ghescien en sel, ende ic vvist dat hi] poerter vvaer, dien soud ic bescultighen voir den recht eer ic daer yet toe doen soude, of te doen doen. In kennissen der vvaer]heit heb ik desen briefbe-

[p. 42]

seghelt mit minen zeghel: Ende om dier meerre zekerhede ende vestenesse, zo heb ic ghebeden minen] lieuen gheduchten Heer van Hollant dat hi desen brief in kennisse ende te tughe bezeghelen vvil. Ende vvi Aelbrecht bi Gods] ghenaden Palensgraue vpten Rijn, Hertoghe in Beyeren, Ruwaert van Henegouwen, van Hollant, van Zeelant, ende van Vrieslant, Want dit ghe]schiet is bi goetduncken des Gherechts ende der Vroetscip vander Stede in sulker manieren, dat een yghelijc poerter quijt mach] vvesen vander zomme voirs., elc mit sinen aendeel zo hi int statboec staet, ende oec omme dat heer Philips voirs. dese voirwaerden] bi onsen bevelen ende consent ghedaen heeft, Soe hebbe vvi als een Ouerheer alle dese punten voirs. gheconsenteert ende ghecon]firmeert an beiden ziden stade ende vast te bliven, ende ghebieden him dat te houden ende te voldoen, also lief als zi ons] hebben: ende zo vviet virbrake tot enighen tiden, dien vvouden vvi mit onser machten tieghen vvesen. Deser brieue zien twee,] des heefter haer Philips voirs. een, ende onse stede van Leyden den anderen, In kennisse hier of hebben vvi onsen zeghel hier an] ghehanghen. Ghedaen inden Haghe vp sente Katherinen dach, int jaer ons Heren, dusent, driehondert, seuen ende tachtich.

Ende was geschreven op een stuc franchijns, breet ofte lang acht duymen: hooch negen duymen, zeven greynen: behalven een ploye van eene duym, twee greynen: ende bezegelt aen double franchijnen staerten: tot vijf plaetsen door de ploye gesteecken, mit twee groen wasschen zeghelen: Het eerste hooch in zijn dwers-linie stijf twaels greynen, mit tafdrucsel van eenen tweehoofdigen vlieghenden Aernt, hebbende opte borst een gequartilleert schilt, bezet aen de rechter hant mit de wapenen van Beyeren, als de dwersse ruyten: ende aende slinckerhant, de wapenen Henegouwen, als vier climmende Leeuwen: hebbende in zijn ommeloop,

S. Alberti Ducis Bauarie, Comitis Palatini Reni, Gubernat. Han. Holl. Sel. et Frisie.     Ende het tweede zegel groot omtrent acht greynen, hebbende het afdrucsel van een cleyn schildeken, hangende aen eenen helm, bezet mit de wapenen van Wassenaer, ghelijck die hier voren zijn verclaert, boven mit een baer, hebbende inden ommeloop,

Sigillum Philippi a Wassenaer militis.

[p. 43]

Opten rugghe vanden voorgaenden brief stont geschreven (twelc als gedencwaerdich zijnde alhier niet en dient vergeten)

Dezen brief is den Borchgrave wel betaelt.

Wt het voorgaende Privilegie wert claerlicken bewezen hoe dat binnen Leyden inne ghebroocken zijnde tbeleenen der ampten van inden Gherechte te wezen, tzelve alhier mit groote costen schijnt wech ghenomen te zijn: Hoe wel zulx evenwel tot de tijden van Hertoge Philips van Bourgoingen toe in zwanghe is ghebleven. Waer uyt de Heeren jegenwoordelicken in regeeringhe zijnde, zullen ghelieven te overweghen, ende oordeelen, of hare Voorsaten, om zulx voor eewelicken wech te nemen, niet groot ghelijck ghehadt en hebben te verwerven een Octroy of Privilegie, dat alle de gene die tot het Schependom vercoren is, ende ghestelt wert, ten dage van zijn innezettinghe in openbare Vierschare, ten aenhooren vande ghemeente, onder andere, volstaefts eedts, mit opgeheven hande, ende uytgestrecte vingheren, als recht is, moet zweeren, Om het Schependom, of om Schepen te wezen, niet te hebben vervolcht, gebeden, noch gelt, gonste, mijede, daer op ghegeven, noch gheleent, noch zulx te hebben doen doen, in eenigher manieren, zonder arghelist.     Ghelijck alle tzelve te zien is uyt het voorschreven Octroy of Privilegie hier inne ghelijft.