|
| |
| |
| |
Op den Nieuwen druk der Nederlantsche Historien Van wylen den Heere P.C. Hooft,
Ridder van S. Michiel, Drost van Muide, Baljuw van Gooilant.
Monumentum AEre Perennius.
GEwenschte druk, om geesten te verblyden!
Vont Neêrlant zich aen Haerlem ooit verplicht
Voor arbeit, dien de drukpers braght in 't licht,
Van zoo veel nuts, na Laurens Kosters tyden?
Het grootste, dat den dagh in 't Neêrduitsch zagh,
Komt, ruim zoo schoon als eertyts, voor den dagh.
'k Zie HOOFT hier in zyn hooftwerk, 's Lants Histori,
Beschaeft, volwrocht, en van zyn leste hant;
Waer by de geest en nette pen van Brandt
's Mans leven, en de helden, rykst van glori,
Of meest befaemt, veel schooner van gelaet
Door byschrift toont, dan door panneel, of plaet.
Hoe kan myn dicht zyn' dankplicht hier vergeeten?
Op, dichters; op, Bataefsche Helikon.
Hier vloeit een vliet, een klare hengstebron,
Voor uwen geest, van poëzy bezeten.
Nu drinkt u vol, nu dompelt u met lust
In zulk een' stroom, die zorgen wekt en sust.
Leert, op myn woort, (magh iemants woort hier gelden,
Die op Parnas niet heel is onbekent)
Uw moeders tael, als Hooft hier was gewent
Haer' rykdom, kracht, en zuiverheit te melden:
Ziet HOOFTS vernuft de kunst af hier en daer.
Dan zweeft uw styl niet laegh, noch middelbaer:
| |
| |
Geen wetenschap is dan zoo hoogh te zetten,
Als poëzy, recht hemelsch door de gunst
Van dien Apol. Of wint het d'eedle kunst,
Die ontucht houdt in toom door wyze wetten,
En woest gewelt door Staetbeleit braveert?
'k Zie in dit boek de Staetkunde uitgeleert.
De Griek magh dry Bevalligheên verzieren:
Men vintze in 't werk, daer geen verziersel gelt,
Als waarheit hier Welsprekentheit verzelt,
Met Wysheit, gaeuw te roer in 't lantbestieren.
Dat drytal leght, ter eere van den Drost,
Zyn krachten aen dit eeuwigh werk te kost.
De Waerheit, uit een' oceaen van schriften,
In zucht en tael verschelende, opgevischt,
Vershoont geen vrient, noch helt, die zich vergist;
Verzwyght geen deught by vyantlyke driften,
Geen Staetgeheim, van niemant meer ontdekt;
En voert het woort zoo ront, als onbevlekt.
't Welspreken toont het oproer, hoe verwildert,
't Gevecht, hoe fel en bloedigh, 't lantgevaer,
Hoe byster, zoo beknopt, zoo net, zoo klaer,
Als waer het niet beschreven, maer geschildert;
Der oudren deught by d'afkomst zoo vermaert,
Dat elk zich schaem', die van dien stam veraert.
De wysheit melt alleen geen brave daden,
En snoodt bedryf, maer raetslot, oogemerk,
En inzicht, en de bronaêr van elx werk;
Schakeert, borduurt, gelyk met goude draden;
Bezaeit dit kleedt met spreuk en les van Staet,
Als perlen in een vorstelyk gewaet.
O wonderwerk, by blinden, vol verkeertheit,
Alleen gelaekt! ô Hollantsch taelcieraet!
O Staetkompas! ô school van raet en daet!
Uw waerde recht te zien ontdekt geleertheit,
Die oogen heeft. ô gout- ô zilvermyn,
Vol schatten, waerdt gezocht met moeite en pyn!
Gy levert ons, 't geen niemant kon beseffen,
Verwachten in de Nederlantsche spraek;
Helpt heugen aen veel rampen met vermaek;
Leert wie hier spreekt zich zelven overtreffen;
| |
| |
Vernoeght ons, maer verzadight nimmermeer,
En lokt en leert de leerzucht altyt weêr.
Elk worpt wat hene, en kladt op zyn papieren:
Maer schryven heeft wat in: wat daer gemelt,
Gezwegen dient, verstaet dees letterhelt.
Civilis vecht voor 't recht der Batavieren
By Tacitus, den Romer, niet alleen.
Thucydides herleeft voor ons Atheen.
Dit 's Tacitus, door't slyten van zyn blaren,
In mergh en bloet verandren: dit 's verstant,
Gebruikt ten dienst van 't vrye vaderlant:
Dit 's arrebeit bykans van twintigh jaren,
Die leven zal, zoo lang een Batavier
Wil sterven voor zyn trotse leeuwsbanier.
Wie reikt zoo wys de lant- en watertoghten
Van onzen tydt aen volgende eeuw op eeuw?
Wie stelt te boek, hoe Hollants fiere Leeuw,
Besprongen van ontelbre roofgedroghten,
Ontwaekt, en brult, en vreeslyk van zich tast?
Dat eischt een' styl, als HOOFTS histori past.
Dat werk vereischt een' Fenix van een schryver,
Die op zyn schacht onze oorloghsblixems door
De wolken voere, op 't oude heldenspoor.
Puikschryvers, valt aen 't werk met lust en yver:
Maer, zoo uw pen zich eer en duur belooft,
Begint toch niet in 't Neêrlantsch zonder HOOFT.
J. Vollenhove.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd