|
| |
| |
| |
| |
Werkwoorden
| aenstaen |
aandringen |
| bekennen |
erkennen |
| beleedighen (zich tot iets-) |
zich ergens mee bezighouden |
| besorghen |
zorgen voor |
| bevelen |
aanbevelen, toevertrouwen |
| bidden |
vragen, verzoeken |
| bijkomen |
bezoeken |
| bijzetten |
(ten geschenke) geven |
| boeten |
goedmaken, herstellen, aanvullen |
| erkennen |
dankbaarheid erkennen (met een geschenk) |
| gebieden (zich-) |
zich aanbevelen (in iemands gunst, vooral bij afscheid) |
| gebreken |
ontbreken |
| gehoudenis |
verplichting |
| gelden |
waard zijn, kosten |
| gewerden, geworden (c. dat.) |
ten deel vallen |
| goedt vinden |
besluiten |
| hebben (van doen -) |
nodig hebben |
| houden (doen -) |
overhandigen, bezorgen |
| houden (de hand aen iets -) |
ergens achterheen zitten, ergens met aandacht voor zorgen |
| gehouden zijn in iem. |
verplichtingen aan iem. hebben |
| jonnen |
gunnen |
| kennen |
erkennen |
| ledigh staen |
nalaten |
| mangelen |
ontbreken |
| moeijen, moejlijk vallen |
lastigvallen |
| onderwinden (zich iets -, ook c. gen.) |
zich verstouten (tot iets) |
| onweder |
slecht weer |
| overkomen |
overeenkomen |
| overschrijven |
schrijven, berichten |
| passen te |
zorgen te |
| proeven |
beproeven |
| schikken |
zenden |
| toeslaen |
bij komen |
| toevaerdighen |
sturen |
| toeven, vertoeven naer |
wachten op |
| vereisschen |
eisen |
| verghen (met dubb. obj.) |
eisen van |
| vermaenen van |
melding maken van |
| vernemen (naer) |
informeren naar |
| vertoonen |
mededelen, uiteenzetten |
| vervorderen (zich -) |
zich verstouten |
| vinden |
bevinden |
| volgen (laten -) |
zenden, geven |
| voorstaen (zich laten) |
geloven, menen |
| adverteren |
mededelen |
| adviseren |
berichten |
| allegeren |
betogen |
| annexeren |
aanhechten |
| authoriseren |
machtigen |
| citeren |
dagvaarden |
| examineren |
aan verhoor onderwerpen |
| |
| |
| exploicteren |
uitvoeren, uitgeven |
| impetreren |
verkrijgen |
| imploreren |
inroepen |
| injungeren |
bevelen |
| insinueren |
verwittigen |
| intenteren |
aanhanging maken |
| compareren |
verschijnen (voor een of meer gekwalificeerde personen) |
| contenderen |
eisen |
| contenteren |
tevredenstellen |
| ordonneren |
bevelen |
| perpetreren |
begaan, doen |
| persisteren (bij) |
staande houden |
| recouvreren |
verzamelen, bij elkaar zoeken |
| subreguleren |
nader bepalen |
| sustenteren |
ondersteunen |
| |
Zelfstandige naamwoorden
| aenstoot |
hindernis, struikelblok |
| deun |
scherts |
| gelaet |
houding, uiterlijk, mimiek (als uitdrukking van het gemoed) |
| geleghenheit |
omstandigheden |
| gemeen |
de gemene zaak, het algemeen belang |
| gemeente |
de gezamenlijke inwoners |
| huisman |
boer |
| jonst |
gunst, genegenheid |
| keur |
verordening |
| lijf |
leven |
| mangel |
gebrek, tekort |
| meening |
bedoeling, plan |
| nijt |
afgunst |
| onleede |
drukte |
| onweder |
slecht weer |
| parthije |
tegenpartij in rechte |
| penningen |
geld |
| siere, chiere |
onthaal |
| speciael |
goede vriend |
| staet |
stand |
| toeko(o)mst |
toedracht, het voorvallen |
| uitbieding |
aanbod |
| verlank |
belang |
| vernuft |
verstand |
| verwondering |
bewondering |
| verzoek |
bezoek |
| vondt |
vondst |
| voorschrijven |
aanbevelingsbrief |
| vriend, vrund |
familielid; ook: goede bekenden met wie geen verwantschap vaststaat; ook aanspreektitel voor lageren in rang |
| vriendschap, vrundschap |
vriendelijke daad |
| weldaad |
vriendelijke daad |
| zinnen |
geest |
| zorghe |
bezorgdheid |
| zucht |
(hevige) neiging, genegenheid |
| amende |
boete |
| apostille |
beschikking op een rekest |
| appointement |
beschikking, besluit |
| certificatie |
verklaring |
| debvoir |
ambtsplicht |
| depositie |
getuigeverklaring |
| dessein |
plan |
| doleantie |
klacht |
| ex(s)peditie |
afhandeling |
| informatie |
inlichting, gegeven |
| instantie |
(dringend) verzoek |
| interest |
schade |
| interinement |
nadere bevestiging |
| calomnie |
laster |
| contraventie |
overtreding |
| conventikel |
geheime samenkomst |
| mandament |
bevel, bevelschrift |
| officie |
dienst, ambt |
| officier |
ambtenaar |
| occurrentie |
voorval |
| praevaricatie |
overtreding |
| procuratie |
volmacht |
| remissie |
kwijtschelding |
| |
| |
| rescriptie |
antwoord |
| reverentie |
eerbied |
| sententie |
vonnis |
| substantie |
hoofdzaak |
| subventie |
ondersteuning |
| suppliant |
rekwestrant |
| |
Bijvoeglijke naamwoorden
| aerdigh |
geestig, leuk, ‘apart’ |
| bequaem |
goed, bruikbaar |
| deftigh |
degelijk, ernstig, ingetogen (niet: door geboorte aanzienlijk) |
| dienstelijk |
dienstvaardig uit eerbied |
| dier |
duur, schaars |
| Duitsch |
Nederlands |
| gemeen |
algemeen, gemeenschappelijk; ordinair |
| gereedt |
doenlijk, goed mogelijk |
| keurigh |
kieskeurig |
| krank |
zwak |
| meeste |
grootste |
| min |
minder |
| oorbaer |
nuttig |
| overbodigh |
bereid, bereidwillig |
| reukeloos |
roekeloos |
| slecht |
gering, eenvoudig |
| sonderling |
bijzonder |
| treffelijk |
voortreffelijk |
| uitgeseidt |
uitgezonderd |
| vorighe |
vroegere |
| vroom |
braaf, dapper |
| contrarie |
strijdig |
| ordinaris |
gewoon |
| |
Bijwoorden
| aldaer |
op de (eventueel niet genoemde) plaats waar gij u bevindt |
| althans |
nu |
| altoos (achtergepl.) |
volstrekt (vooropgepl.) |
| daeraf |
daarvan, daarover |
| doch |
toch, ondanks alles |
| doe(n) |
toen |
| dus |
zo |
| eersten (met den -) |
zo spoedig mogelijk |
| eraf |
ervan |
| haest |
weldra |
| nimmermeer |
nooit (versterkt) |
| noch |
bovendien |
| oversulx |
daarom |
| pas (dat -) |
toen, bij die gelegenheid |
| reden (als -) |
zoals billijk is |
| strax |
dadelijk |
| sulx |
dermate |
| teffens |
tegelijk |
| thans |
daarna |
| voortaan |
aanstonds |
| |
Voornaamwoorden
| allenman |
iedereen |
| dat |
hetgeen |
| niet/niets |
niets |
| |
Voorzetsels
| belangende |
wat betreft |
| bij |
door |
| mits, overmits |
wegens |
| nae/naer |
(worden zonder onderscheid gebruikt) |
| nevens |
behalve; evenals |
| ontrent, omtrent |
omstreeks, in de buurt van |
| samt, tzampt |
met, benevens |
| van |
door |
| in conformité van |
overeenkomstig |
| in consideratie van |
uithoofde van |
| ten regarde van |
met het oog op |
| |
Voegwoorden
| alsoo |
omdat |
| dan (a.h. begin v.e. hoofdzin) |
maar |
| dewijl |
terwijl |
| doordien |
doordat |
| |
| |
| gelijk |
zoals |
| gemerkt |
aangezien |
| nae/naer |
(worden zonder onderscheid gebruikt) |
| naerdien, naer dat |
omdat |
| of |
indien |
| soo |
zoals |
| sulx (dat) |
zodat |
| in voeghe dat |
zodat |
| ten waere |
tenzij |
| wen |
als |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd