De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

Derde deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 780]

1325 Aan me' vrouw', Me vrouw' Leonora Hellemans, huijsvrouw van den heer P.C. Hooft, Drost van Muijden, op de Keijsersgraght, naest de valckenier tot Amsterdam.

1Liefste moeder,

2Ik soude U.E. mijn vuijl lijnwaet senden, ghelijck ghij mijn 3 gheschreven had, maer ik weet niet hoe dat ik het best bestellen³ 4 soude: als dese toekomende weeck uijt is, sullen wij misschien^4-6 5 vacantie hebben in ons collegie, maer eer altoos niet, want de lessen⁵ 6 hebben dese weeck al op ghehouden: mijn dunckt het vreemdt, 7 dat ik in soo langh een tijdt geen schrijven van U.E. ghehadt heb, 8 maer ik hoop wel haest te hooren uijt U.E. brieven, of wij de graght⁸ 9 aen ons ghehouden hebben, dat mijn heel aenghenaem sal sijn. 'T is⁹ 10 hier de maenier, dat men de professor sijn geldt geeft eer 't collegie 11 uijt is, dat binnen een maendt nae gissingh sal sijn: en U.E. kan¹¹ 12 mompeer daer van spreecken, of hij ook wil dat ik hem meer als¹⁵ 13 20 gulden geef, want soo veel geeftmen, daer ik niet weet of hij meê 14 ghedient sou zijn omdat hij rijck is, daerom sal ik U.E. antwoordt 15 hierop verwachten, of komen 't self over 8 daeghen haelen soo ons 16 collegie ophoudt, want soo langh magh ik noch wel wachten. Hier-17mede mijne groeteniss aen U.E. mompeer, suster, en alle goede 18 vrienden.

19U.E. Onderdaenighste Soon,

20Arnoudt Hellemans Hooft.

19Uijt Leijden den 2

20Februarii, 1647.

3 bestellen: dit betekende ook toen ‘sturen’, maar daar het een regelmatig voorkomende verzending is, kan het hier ook wel ‘aanpakken’ betekenen en verband houden met de a.s. vakantie.

4-6 Arnout schijnt hier, als zo dikwijls, een vaag formuleerder en een wat gemakzuchtig denker te zijn (vgl. dl. I blz. 34 e.a.); hij weet op 2 februari de dies-datum, waarop het nieuwe academiejaar begint (8 februari) niet precies; juist is, dat er op de dies een korte vakantie volgt, o.a. voor inschrijving en herinschrijving enz.

5 collegie moet hier betekenen ‘eene inrichting waar studenten opgeleid en veelal gehuisvest (...) worden’ WNT college 2066.5, al gaat dit laatste voor Arnout niet op. De Staten van Holland adviseren Curatoren en Bestuurderen op 7 juni 1648 tot de oprichting ervan daar de studerende jeugd ‘sonder eenighe private collegie of andere instructie (...) door publycke lessen alleen niet genouchsaem can werden geinformeert ende onderwezen’ (Molhuysen, Bronnen III, Bijlage). Blijkens brief 1325 betreft dit advies een reeds bestaande toestand, wat klopt met de vermelding door het WNT t.a.p. van Res. Holl. 1575 als oudste plaats. Als gezelligheidsvereniging (vgl. WNT college 2066.4) werden de colleges 27 september 1629 (tevergeefs) door de St. v. Holl. verboden; de lessen: hiermee moet de schr. de publieke colleges bedoelen, want in r. 10 is sprake van nog voortdurende colleges waarvoor de hoogleraar een blijkbaar niet officieel vastgestelde geldelijke beloning ontvangt.

8 haest: gauw.
de graght. meton. voor: het huis op de Keizersgracht, dat Hooft in huur had van Jan Claesz. Langedijck; Leonora koopt het 1 maart 1651 van hem voor ƒ24000 (Gem. arch. Amsterdam, Kwijtscheldingen Z fol. 151-151^v).

9 aen ons gehouden: ingehuurd.

11 de gedachtengangen in r. 4 (‘toecomende week misschien’) en die in r. 11 (‘binnen een maendt nae gissing’) schijnen niet nauwkeurig bij elkaar aan te sluiten.

15 't: het antwoord; soo: als.

Origineel. UBA II C 9.440^v = versopag. 42.