De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

Derde deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 639]

1240 Mijn Heer Mijn Heer Hooft drost van Muyden op de keijsers gracht Tot Amsterdam

port

1Mijn Heer Hooft ---

2siet hier metter haest beantwoort UE staetlyck swijgen ende² 3 ons Vastaerts revelkal. Ick meen hy my Dees vuyle dranck toe³ 4 sendt om UE daer mede te genesen Dochten schaet niet alst UE⁴ 5 maer baet doet

6laghter maer eens om en schudt de kors van u lever het is genoech⁶ 7 aen Ue vrindinne⁷

8Tesselschade Roemers

23 november 1644 meldt Barlaeus aan Joachim van Wickevoort, dat Tesselschade hem in Alkmaar genodigd en tevens zijn oordeel over de Katholieke kerk gevraagd heeft (1228). Zij had in haar brief de woorden gebruikt ‘een ieder kerck-kint kent sijn vader, soo het seyt, maer dat sijn vaeder en moeder kent, en is er niet qualijck aen’ - deze vermelding van de ‘moederkerk’ komt in de volgende polemiek telkens op de voorgrond. De vraag bereikt ook Huygens. Die antwoordt op 14 december met een hatelijk geformuleerde Wedervraegh, beginnende ‘Tkind dat sijn' Moeder kent’ en weldra belandende bij onoorspronkelijke invectieven tegen de Katholieke kerk (W.IV,38), desgewenst door Barlaeus mee te ondertekenen. 17 januari 1645 schrijft Barlaeus aan Huygens, dat Tesselschade zijn vers aan Hooft gestuurd heeft (1241). Vandaar de plaatsing van 1240 kort voor 17 januari 1645.

Kort hierna schrijft Tesselschade eindelijk aan Huygens. Deze noemt haar brief, in de zijne aan Barlaeus van 25 januari, zo duister, dat hij er een dictionaire bij nodig dacht te hebben. Zij schijnt vinnig geschreven en Huygens van politiek opportunisme in religiosis beschuldigd te hebben, want hij antwoordt met het verontwaardigde sonnet ‘Mijn tong en was noijt veil’ van 22 januari (W.IV, 25), maar vraagt haar ook te logeren en zendt haar zijn Heilige Dagen, begeleid door een waardig polemisch gedicht in grote stijl: Aen Ioff^w Tessel-

2 UE staetlyck swijgen: Hooft hield zich buiten deze polemiek, ofschoon hij Tesselschade mondeling kennis placht te geven van zijn standpunt, en c.q. zijn kritiek. In een principieel debat met Huygens wilde hij zeker tot geen prijs verzeild raken; staetlijck: plechtig (ironisch, als de hele brief).

3 Vastaert = Constans, voor Constantijn; revelkal: kletspraat; vuyle: smerige.

4 genesen: van zijn zwijgen? Dochten...niet: Maar het schaadt niet.

6 de kors: de vierdendaagse koorts: die genezing is Tesselschade liever. Lachen deed de lever schudden en daarvan heette een genezende invloed uit te gaan.

7 aen: voor, naar de zin van.

[p. 640]

schade Visscher, met mijn' Heilighe Daghen (W.IV, 31). Dit draagt de datum 3 februari; op 27 februari dicht hij op onbegrijpelijk veel lager niveau Tesselscha boven mijn slaep-camer, zie 1258 en 1266.

Van een vroegere discussie getuigt Huygens' Aen Barlaeus voor mijn' rouwe bestraffing over Tesselschades miss-geloove (W.III, 180).

Origineel. KA CLXXIa^c 8.
Dat. kort voor 17 januari 1645.