De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 281]

504 Aenden Ridder Constantin Huighens &c.

1 Mijn Heere,

2 Mijn plight om UEd. te believen, ende geneghenheit tot Mons^r2 3 Brosterhujzen, t'zaemenspannende, hebben al hunnen ijver tschrap³ 4 gestelt tegens de gunste der anderen, om zijner E. waerdije 't hooft⁴ 5 boven te houden. Etlijke daeghen, ben ick op de been oft schild-⁵ 6 waght geweest, om de handt in 't hair der geleghenh^t te krijghen;⁶ 7 ende had zommighen Heeren alhier 't vier zoo nae, ende mijns⁷ 8 bedunkens, zoo goedt een' grondslagh gelejdt, dat mijn' hoope 9 zich wel half geluk met de gewilde ujtkoomst wenschte. Maer,⁹ 10 acharmen, op 't schoonst, ontvallen mij mijn' roozen. Want nu¹⁰ 11 beginnende voor te slaen, bij eenen van burgerm^ren daer ick 12 't meeste vertrouwen op stelde, oft niet geraeden waer, dat de¹² 13 persoon, als van wien geenszins te vreezen staet, ne minuat¹³ 14 praesentia famam, zich eens quaeme vertoonen; kreegh¹⁴ 15 t'antwoort, hoe zich eenighe klippen van aenstoot op, ende 't heele¹⁵ 16 werk stujten deeden. Naemelijk daer viel bedenken, dat het zap¹⁶ 17 de kool niet waerdt zoude zijn, ende kleene eere voor de stadt,¹⁷ 18 schier oft morghen, ten aenzien der geringe vruchten, te laeten¹⁸ 19 vervallen, 't geen tot swaere kosten zoude wezen aengeheven. In 20 voeghe datter gesproken wert van de zaek op nieuw inde 21 vroedschap te draeghen. Hier ujt is goedt om bevroeden hoe verre²¹ 22 alles te zoeken zij. Want burgerm^ren zullen geen' dink bij raedslot²² 23 aen hunne E E gestelt herhandelen, zoo zij daer toe gezint zijn; 24 nochte de herhandeling lichtelijk tegens hunnen zin ujtvallen. Ick²⁴ 25 zal mij echter inde venster, ende mijn' vrienden oogh in 't zeil 26 houden, nocht windt verwaerloozen, zooder ujt eenighen²⁶ 27 bequaemen hoek komt te waeyen. Waerop UEd. zich vrij te²⁷ 28 slaepen legge verzekert, dat mij een eeuwigh wroeghen zoude 29 wezen in gebreke te blijven aen 't geene haer schuldigh is,

30 Mijn Heere

31 Uwer Ed.

32 Verplichte dienaer

33 PCHóóft.

34 Ujt Amsterdam, 20 Jan. 1632.

35 Ick legge den H. Bas eerstdaeghs inden Haeghe te koomen:³⁵ 36 ende kon in allen gevalle niet ondienstigh zijn, dat hij op deze³⁶ 37 stoffe, eens door UEd. gesproken wierd.

2 om...believen: Huygens steunde de pogingen van zijn vriend Brosterhuyzen om de leiding te krijgen van een in Amsterdam te stichten botanische tuin (Br. spreekt van een jardin medicinal) ten behoeve van het zojuist opgericht Athenaeum aldaar. Zie de brieven van Brosterhuyzen van 20 febr. 1631 aan Huygens, van Van der Burg van 24 febr. 1631 aan Huygens. (Br. nrs 579, 580, ook 653 van Barlaeus aan Huygens van 19 jan. 1633). Hooft was hoe dan ook op de hoogte van Huygens' pogingen ten bate van zijn oude vriend. Er is geen brief van hem aan Hooft over deze zaak.

3 Brosterhujzen: 3 juni 1610 te Leiden op 14-jarige leeftijd ingeschreven, studeerde vooral botanie, maar had veel liefhebberijen, o.a. het schrijven van verzen en kwam daardoor niet verder. Huygens leerde hem misschien in zijn studententijd 1616/7 in Leiden kennen (Br. I, p. 174 n. 6); t'zaemenspannende: samenwerkend, in vereniging; tschrap gestelt: in het werk gesteld, in stelling gebracht (tegen enz.).

4 gunste der anderen: van de anderen (objektieve genit.); om...houden: om zijn verdienstelijkheid (voortreffelijkheid) te steunen (vgl. iemand het hoofd ophouden, WNT ophouden 862 iemand steunen).

5 ben...geweest: ben ik op stap geweest of heb op post gestaan.

6 om...krijghen: om de goede kans te grijpen, waar te nemen (naar het romeinse gezegde): de occasio heeft van voren haar, is van achteren kaal; vgl. nog: de gelegenheid bij de haren grijpen (WNT gelegenheid 1117).

7 ende had: en ik had; 'tvier...nae: het vuur zo na (aan de schenen) gelegd (geleidt samengetrokken).

9 wel half: meer dan half; gewilde: gewenste.

10 op...roozen: terwijl ze op hun mooist zijn, ontvallen enz. (op 't schoonst pred. toev. bij roozen: op het schoonst zijnde); Want...slaen: Want toen ik nu begon te opperen.

12 geraeden: dienstig, goed.

13 als...famam: (pred. toev. bij de persoon: als een man van wie enz.; causaal te vert.) omdat van hem geenszins gevreesd hoefde te worden dat zijn tegenwoordigheid zijn reputatie (aanzien) zou schaden.

14 zich...vertoonen: zich eens kwam presenteren.

15 t'antwoort: te antwoord, thans ten antwoord; hoe...deeden: dat zich enige hinderpalen voordeden en de hele zaak deden stagneren (samentrekking deeden, eerst lid van compositum, daarna causaal hulpwerkw.; klippen van aenstoot letterlijk: stenen waaraan men zich stoot, struikelblokken; WNT aanstoot 372 1).

16 Naemelijk...bedenken: Het bezwaar deed zich namelijk voor.

17 ende...stadt: en dat het tot geringe eer (tot schande) van de stad zou strekken.

18 schier...morghen: vandaag of morgen (WNT schier (IV) 563); ten...vruchten: gelet op de geringe voordelen; te...aengeheven: te laten tenietgaan wat met grote kosten zou zijn begonnen.

21 draeghen: brengen; Hier...zij: Hieruit is duidelijk op te maken hoe weinig kans er is op slagen.

22 Want...ujtvallen: Want burgemeesters zullen geen zaak, bij raadsbesluit aan hen overgelaten (opgedragen, toegewezen) opnieuw behandelen (in de vroedschap) als zij ervoor voelen, en de herbehandeling zal niet licht tegen hun zin uitvallen.

24 Ick...venster: (stellen samengetrokken) ik zal echter uitkijken.

26 nocht...waeyen: en geen wind verwaarlozen als er een uit een gunstige hoek gaat waaien.

27 Waerop...Hooft: (dem. vert.) U kunt daar gerust op zijn, ervan verzekerd dat ik eeuwig berouw zou hebben als ik tekort schoot in hetgeen uw aan u verplichte dienaar P.C.H. u verschuldigd is.

35 Ick...koomen: Ik onderstel dat enz. (acc. c. inf.) (WNT leggen 1436, dit citaat); Bas: vgl. 45.

36 ende...wierd: en het zou in elk geval niet ondienstig kunnen zijn dat u hem eens over deze zaak sprak (inversie na ende, subj. dat...wierd).

Minuut. UBA II C 11.347. Afschr.UBL. Pap. 13.