De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 277]

503 Aen den Heere Jan Caerle de Cordes op zijn Casteel van Wichelen.

1 Mijn Heere ende gunstighe Neeve,

2 Op UEd. aengenaemen vanden 5^en dezer, en konmen haer niet ten 3 vollen bedanken voor 't goedt officie den gemeenen erfgenaemen³ 4 van mijn' schoonmoeder Joffr^e Hellemans zaeligher gedaen, met 5 het delayeren van advoij, om 't leengoedt aldaer te laten stellen op⁵ 6 den naem van S^r Carlo mijnen swaegher, ziende voorts de diffi- 7 cultejten bij UEd. gevonden in 't exspedient der verkoopinge door⁷ 8 ons voorgeslaeghen, ende dat UEd. zonder gemeen consent daer⁸ 9 toe niet en zoude kunnen resolveren, zoo en hebben niet naeders,⁹ 10 als ons daerinne, nae UEd. goeddunken te richten, ende t' onder-¹⁰ 11 staen oft mijn swaegher voors nae redene zal willen luisteren. Om 12 daer toe te geraeken, waer, gelijk UEd. aenwijst, wel oorbaer¹² 13 ijemant tot Antwerpen te hebben, die met dexteritejt de zaeke ende 14 den persoon wiste te handelen. S^r Bolgaro, mits de verbitteringe¹⁴ 15 tussen hem ende S^r Carlo ontstaen, kennen wij gedestitueert vande¹⁵ 16 qualitejten hier toe nodigh: ende niemant anders aldaer, dien wij 17 zouden darren vertrouwen; zijnde de materie wat scabreux mits 't¹⁷ 18 beduchten van confiscatie. Doch indien de landen geleghen zijn 19 onder contributie van wederzijden, 't welk UEd. best zoude konnen¹⁹ 20 weeten, zoo en hadmen daer af geen' swaerigheit te verduchten. 21 Maer in allen gevalle zijn van verstande dat UEd. lichtlijk eenighen²¹ 22 confidenten vriendt zal vinden op wien wij procuratie moghten²² 23 passeren, om tot entremise hierinne te dienen, ende bij ons geloont 24 te werden als naer behooren. Dezelve zoude mijnen voors swaegher 25 hebben te remonstreren, hoe UEd. zonder onze bewillighinge zich²⁵ 26 beswaert vindt het leen op zijnen naeme te laeten overstellen, ende²⁶ 27 wij daerinne niet en konnen consenteren ten regarde vande dis- 28 positie zijner moeder bij octroije gedaen, ujt krachte derwelke hem 29 aen 't voors leen ende hoeve, niet meer en is competerende, dan een 30 derdepaert van elf twaelfdepaerten: gemerkt 1/12 paert moet gaen 31 aen 't kindt zijner zalighe zuster Susanne, 't welk alleen in zijne 32 legitime is geinstitueert, ende de rest in drie staeken: te weten van 33 hem Carlo, mijn' huisvrouwe Helionora, ende haere zuster Lucre- 34 tia. Welke zijne portie zoo men hem beloofde op goede rek^e te³⁴ 35 doen hebben in comptant, zouden wij verhoopen dat hij waere om³⁵ 36 gehoor te geven; immers indien hem d'erbarmelijke staet zijner³⁶ 37 voors zuster wel gerepresenteert worden, ende ijetwes ter harte³⁷ 38 moght gaen men zoude daer bij konnen voeghen, dat zoo de zaeke

3 't goedt officie: de goede dienst.

5 het delaijeren van advoij: het uitstellen van de toestemming.

7 exspedient: transactie, rechtshandeling.

8 gemeen consent: toestemming van allen.

9 zoo...naeders: kunnen wij niets beters.

10 onderstaen: onderzoeken.

12 oorbaar: nuttig.

14 handelen: hanteren.

15 kennen wij gedestitueert van: weten wij dat niet heeft.

17 scabreux: hachelijk, bedenkelijk, er is een luchtje aan.

19 onder contributie van wederzijden: aan Spanje en aan de Republiek, teneinde tegen de soldaten van beide partijen beveiligd te zijn (‘sauve-garde’): in deze situatie had volgens een tractaat van 1622 geen naasting plaats; best: het best.

21 zijn van verstande: zijn wij van mening.

22 op...passeren: aan wie wij een notariële volmacht konden verstrekken ter bemiddeling, als bemiddelaar.

25 remonstreren: uiteenzetten.

26 ende wij...gedaen: en dat wij daarin niet kunnen toestemmen wegens de beschikking die zijn moeder bij octrooi getroffen heeft; met ‘octrooi’ moet Hooft bedoelen, de apart aan Carel gestuurde passage uit haar testament.

34 Welke...comptant: Als men hem zijn aandeel beloofde, behoorlijk berekend, in contant geld.

35 dat hij...geven: dat hij erop in zou gaan.

36 immers: vooral.

37 gerepresenteert: voor ogen gesteld.

[p. 278]

39 in recht quaeme, de fiscael lichtlijk alles aentasten zoude als zijnde³⁹ 40 bij 't leven zijner moeder verbeurt: ende dat hij dit goedt nemmer-⁴⁰ 41 meer zoude konnen belasten oft beswaeren, bij mangel van vollen 42 eigendoom: zonder klaerh der welke zich ijder hoeden zoude van⁴² 43 gelt te scheiden. D' authentique copie van 't testament nu, heeft 44 UEd. bij dezen. Die van 't octroij en hebben wij onder de papieren⁴⁴ 45 van 't sterfhujs niet konnen gevinden, (bij wiens faute, is gode 46 bekent) maer weeten te doceren bij twee distincte brieven van⁴⁶ 47 Antonio van Zurk zaeligher in dato den laesten Octob. a 1615, den⁴⁷ 48 13^en feb. a 1616, ujt Antwerpen aen wijlen zijnen zoone Eduart 49 geschreven, dat het is geimpetreert geweest, gelijk bij de gesub-⁴⁹ 50 reguleerde clause van 't testament wort geassereert. Ende alwaer 't 51 schoon datter geen octroij en waere, zoo zoude echter stadt grijpen⁵¹ 52 de voors clause voorzooveel zij is dicterende dat, ingevalle S^r Carlo 53 zich zoude willen stellen in possessie der hoeve, hij den anderen 54 erfgenaemen zoude moeten goedt doen 't geen hij daer bij moght⁵⁴ 55 advanceren 't welk op een ujtkomt. Niettemin wij hebben tot⁵⁵ 56 Brussel met alle diligentie doen zoeken nae 't voors octroij: doch 57 tevergeefs. Maer onlanx doorziende de papieren dit stuk raekende 58 zijn geimbatteert in zekere acte van meetinge der voors hoeve,⁵⁸ 59 waerbij gezeit wort dezelve groot te wezen over de 26 bunderen, 60 ende het leengoedt te ressorteren onder den Leenhove van Meche- 61 len. 'T welk ons doet denken dat wij dus lang aen een verkeerde⁶¹ 62 deur hebben geklopt, ende orde geven om op 't register van 63 Mechelen nae 't voors octroij te vereischen, ende ons copie authen-⁶³ 64 tiq toe te veirdighen. Ist dat ons dit gelukt, zal zoo veel te beter zijn: 65 maer anders wij genootzaekt ons met de voors twee brieven ende 66 clause te behelpen. Aengaende voorts den prijs die UEd. gaerne 67 gestelt had op £ 1500 vlems, willen verhoopen dat UEd. geen'⁶⁷ 68 swaerigheit zal maken van te koomen tot 10000 gl. alhoewel de 69 geleghenh ons is raedende den handel niet af te slaen, wanneer 't⁶⁹ 70 UEd. ook niet en geliefde boven de voors £ 1500 te gaen. De voors 71 hoeve heeft in pachte gegolden gl 320, over veele jaeren, sedert de 72 welke, de landen zoowel als hier ook in brabant nae wij bericht 73 worden niettegenstaende den benauwden tijdt, merkelijk zijn ge- 74 rezen. 'Twelk wij UEd. bidden in consideratie te hebben ende ons⁷⁴ 75 metten eersten opening te doen van eenen persoon bequaem om⁷⁵ 76 mon frere voors tot redene te disponeren, op dat wij volmaght⁷⁶ 77 ende instructie overschikken. Ondertussen zoo de copie van 't 78 octroij komt zullen ze daer nevens bestellen, ende UEd. nae weder- 79 wensche van een gelukzaeligh nieuwe jaer, den almoghenden in 80 schut ende scherm, met alle die haer lief zijn, bevolen laeten, nevens

39 aentasten: in beslag nemen.

40 dat hij...eigendoom: dat hij op dit goed nooit van z'n leven hypotheek zou kunnen nemen omdat hij het gehele eigendomsrecht niet heeft.

42 zonder...scheiden: als dit volle eigendomsrecht niet duidelijk is zou iedereen er wel voor oppassen, geld te geven.

44 bij dezen: als Hooft bij de stukken ook de renversaalbrief van 1589 gevoegd heeft en De Cordes die met 507 teruggestuurd heeft, zou dat de aanwezigheid van dat stuk als bijlage bij UBA 31 A e verklaren.

46 doceren: aantonen; distinct: afzonderlijk.

47 Antonio van Zurk, † 1623, oom van Susanna.

49 geimpetreert: verworven; gesubreguleert: bevestigd.

51 stadt grijpen: van kracht zijn.

54 goedt doen: uitkeren.

55 op een ujtkomt: op hetzelfde neerkomt.

58 zijn geimbatteert in: hebben toevallig gevonden (It. imbattersi: bij toeval ontmoeten).

61 een verkeerde deur: de Raad van Brabant te Brussel in plaats van het leenhof te Mechelen.

63 vereischen: vragen.

67 een pond vlaams = zes gulden.

69 gelegenh: omstandigheden.

74 in consideratie te hebben: te overwegen.

75 metten eersten: zo spoedig mogelijk; opening doen van: inlichten over, aan de hand doen.

76 tot redene disponeren: tot rede brengen, tot bereidheid tot redelijk overleg weten te brengen.

[p. 279]

81 hartlijke groete dienst ende eerbiedenis

82 Mijn Heere ende gunstighe Neeve, van

83 UEd.

84 Geobligeerden neeve ende dienaer

85 P C Hóóft

87 UEd. zal bevinden bij 't testament gestelt zekere executeurs, maer 88 alzoo dezelve weigherden dien last t' aenvejrden, zijn in hunner 89 plaetse bij schepenen gesurrogeert de HH. Weesm^ren dezer stede 90 ende tot administrateurs onder hunne surintendentie S^r Gujllelmo⁹⁰ 91 Bartolottj d'ouwde ende Carlo vander Wijen, van welke acte wij 92 UEd zullen doen houden authentiq bescheidt, mitsgaders vande 93 aggreatie van den koop, indienze voortgank heeft.⁹³

94 ujt Amsterdam, den 19^en Januarij, a 1632.

Zie comm. bij 500.

90 surintendentie: oppertoezicht, vgl. 304 r. 47.

93 aggreatie: toestemming, nl. van de weesmeesters en executeurs.

Minuut. UBA II C 11.343.