De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

Tweede deel

Regelnummers proza verbergen

[p. 223]

468 A Monsieur, Mons^r Joost Baak, bij 't oudemannenhujs, in N^o 3. tot Amsterdam.

(Baak: 29 Julj 1631.)

Loont.

1 Mons^r mon Frere,

2 Mij dunkt ujt de loopmaeren, dat het noch met Rostok en Wis- 3 maer zo nae niet en is: Daerentussen de Würtenbergher, ujt het³ 4 Leipzigher beslujt gevaeren. Dit's een losse handel van dien Heer,⁴ 5 dat hij zoo groote kosten van waepening doet, om zoo plotzelijk 6 op zijn plat te vallen. 'T magh nochtans zijn, dat hij ijets meer be-⁶ 7 dongen heeft, dan hij te vooren verwerven kon: doch is mij on- 8 bekent. Zoo hij de geestelijke goederen afstaet, meene zich van 9 eersten af, beter stil gehouden had. Want die beloopen (heb ick 10 recht onthouden) wel 15c. tonnen schats jaerlijx. Maer de Vorst is 11 een kindt, ende alles het bedrijf van zijnen vooghdt; die moghelijk¹¹ 12 goede voorwaerden voor zich zelven gemaekt zal hebben. Dit is 13 tgemeen beloop van bontgenootschappen, denwelken van ver-¹³ 14 scheide leden 'tzaemenhangende nu een been, dan een arm, van 't 15 lijf valt, als waeren z' 'er met blaeuw gaeren aen genaejt.¹⁵

16 Heden had ick hier D Coster, om mij eenighe bezonderheit vanden¹⁶ 17 slag van Heiligherlee, daer de Geuzen haer' eerste zeghe behaelden, 18 te verrekenen. Want zijn vader z.g. heeft ze helpen winnen; ende¹⁸ 19 was mij ijets in de heughenis blijven hanghen, dat ick in mijn' kints- 20 heit, ujt hem gehoort had. Vondelen quam met eenen [--]

21 [........................... 22 ............................]

23 Nae datze mij 't ontkomen der gevange Leeraeren op Loevestein²³ 24 verhaelen, is 't geen' gemaekte mouw geweest: 't welk ick verhoopt²⁴ 25 had, om daer ujt een' geneghenheit der alghemeene Staeten, tot 26 matighing te beslujten. 'T is altijds zoo veel dat d'arme lujden inde²⁶ 27 voghelezang geraekt zijn, en niet licht weder in gelijke swaerigheit 28 vervallen zullen. Mijn Heer de Groot, had ick voor dezen verstaen,²⁸ 29 dat zich gaeren binnen Amsterdam zoude begeven willen, als de 30 Majestraet hem geleij toezeggen wilde. Maer men geeft zich noode³⁰ 31 zoo verre bloodt. Oft hij zich nu op dit geval, daer toe zal darren³¹

3 zo nae niet en is: zo'n vaart niet loopt.

4 het Leipziger beslujt: vgl. 465; een losse handel: een lichtvaardige handelwijze (WNT los 2963).

6 op zijn plat vallen: van standpunt veranderen (WNT plat 2356 2^o b). Würtemberg zou dus de zijde van de Keizer kiezen, wat niet doorging.

11 bedrijf: werk.

13 tgemeen beloop: de gewone gang van zaken; denwelken...valt: wie nu een been, dan een arm van 't lijf valt.

15 met blaeuw gaeren: los, onbetrouwbaar (WNT blauw als voorwendsel 2795, als iets bedrieglijks 2796).

16 Dr. Samuel Coster, vgl. 369.

18 verrekenen: verhalen (U.W. II 237).

23 Nae dat: Naar, zoals; Leeraeren: remonstrantse predikanten; ze werden ongemoeid gelaten.

24 een gemaekte mouw: een doorgestoken kaart (met de regering).

26 'T is...zijn: 't Is tenminste iets dat de stakkerds in vrijheid zijn.

28 verstaen: gehoord.

30 geleij: vrijgeleide; men: de regenten; zich, bloodt geven: zich aan gevaar blootstellen (door een daad nl. die tegen de landspolitiek inging).

31 op dit geval: met dit voorval voor ogen; zich vermoedighen: zich verstouten.

[p. 224]

32 vremoedighen, weet God, die UE in zijn heilighe hoede hebbe, 33 dienstelijk gegroet,

34 Mons^r mon frere, van

35 U E

36 gansdienstw^en broeder

37 P C Hóóft.

36 ujt mijn Torentjen,

37 29 Julij. 1631.

Buitenlands en binnenlands nieuws.

[p. *9]

9 Brief van C. Huygens aan P.C. Hooft

[p. *10]

10 Brief van Susanna Bartolotti aan Leonora Hooft-Hellemans

Origineel. KA CLXXIa^b 73.
Hs. Inktvlek. Watervlek.
T.r. 20: na ‘quam met eenen’ uitgeknipt tot het eind van de regel, daarna bijna twee regels onleesbaar gemaakt, ongetwijfeld door Brandt. In zijn uitgave en die van Van Hoogstraten en Huydecoper eindigt de zin met ‘eenen.’
Van Vloten emendeert ‘ende dunkt mij dat ze bejde hun bujk van ... vol hebben, doch weet niet eighentlijk waer 't hem ...’ en vermeldt dat Brandt ‘de aangestipte woorden geheel onleesbaar gemaakt heeft.’ Hij zegt niet dat de eerste 6 cm weggeknipt zijn; overigens vindt zijn emendatie in het hs. zeer weinig steun.
Sterck (Vondel-Brieven. Amsterdam-Sloterdijk 1935, blz. 68) vult de ‘aangestipte’ woorden aan resp. met ‘d Academie’ en ‘schort’ en vermeldt dit op blz. 67 n. 2. Het hs. geeft voor deze aanvullingen geen steun.