Logo DBNL
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2 (1977)

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

(1977)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Tweede deel


Vorige Volgende

465 A Monsr Monsieur Joost Baak, bij 't oudemannenhujs in No 3. tot Amsterdam.

(Baak: Muyden 1 Julj 1631 beantw 7 ditto)

Loont.

 

1 Monsr mon frere,

 

2 UE welgegronde gissingen, ende 't getuighenis der loopmaeren, 3 stijven mij in 't gevoelen, dat de Sweed, het schip wel half, op3 4 móóij weêr gelaeden heeft. 'T is een moedigh Heer; en zulke harten4 5 planten de voetstappen wel diep inde slib der hoope. Hij zal zich5 6 ingebeelt hebben, dat de Duitsche vorsten, door 't hoogh en 7 scherp vlieghen vanden Arent, op de wip staende, om hem t'ont-7 8 wijken, oft een voordeel af te zien, zich door zijne jeghenwoordig-8 9 heit, voorts zouden laeten stooten, daer 't scheen dat zij wezen9 10 wilden: te weten, in den oorlogh. Maer de Sax dunkt mij een vorst, 11 die met loode voeten gaet, ende van 't volk die de koe gebonden11 12 willen hebben, al isze doodt. Hij is 't roer van 't schip onder de 13 zijnen, en alles ziet nae zijn' mondt nu. Zoo hij zijn geldt en kraften13 14 eenen vreemden in handen stelt, adieu achtbaerheit, adieu ontzich.14 15 Want men leeft dan op genaede vanden geenen, dienmen meester 16 maekt. De naerijver heeft zeenuwen en spieren, in die groote ge-16 17 moeden: ende noode zien zij den oppervorst veranderen, daer 't17 18 eenighzins nae beschooren schijnt, oft zij moeten zich zelven zijn' 19 plaets toeleggen. D'oude dienstbaerheit valt draghelijxt; niet alleen,19 20 om dat versche vlieghen, met eenen leedighen bujk aenkoomen;20 21 maer ook, om dat het spijtigh is, verbij gezeilt te worden, al blijft-21 22 men eeven voorlijk in de rij, ende dat d'eerste d'achterste wort. 23 Het graeuw niettemin isser zoo aen, dat het de jeghenwoordighe23 24 heerschappije altijds lastighst vindt, en een juk van hout swaerder24 25 op den hals, als een van loot, dat zij niet en voelen. Verandering is 26 altijds bekoorlijk, ende wort veeltijds zoo zeer gezocht, zeidt een26 27 wereltwijz man, van den geenen, die wel, als die quaelijk staet.27 28 Dies zoude mij geen wonder doen, dat de gemeente, al oordeeldze 29 schoon 't beswaer van den Sweed niet minder als dat van den 30 Kaizar te zijn, dezen afviel, om den haet dien zij hem draeghen.30 31 Want daer de schaelen gelijk hangen, doetze 't minste gewight31

32 overslaen: ick laet staen een hartstoght zoo groot van naedruk, als 33 de verbolghenheit, diemen niet ophoudt te terghen. Voor mij, ick 34 zie 't daer voor aen, dat de Sax en zijn bontgenooten den Sweed 35 gaeren voor eenen bulbak zouden bezighen, om den Kaizar zoo35 36 vervaert te maeken, dat hij zich de roozen van 't gëeischte geestelijk36 37 goedt, ontvallen liet. Dan, meene, zouden zij 't verre genoegh, ende37 38 de koning ujt hebben. Maer deze vos is ook voor een gat niet te38 39 vangen. Ondertussen zal 't den anderen ook konst zijn zoo te passen,39 40 ende hunnen toeleg in 't lidt te treffen. Want eer zij hier toe komen,40 41 moght Sweden oft Oostenrijk wel zoo verre onder oft over raeken,41 42 dat het hun van d'eene zijde met de geestelijke brok mislukte, die42 43 zij zouden moeten ujtbraeken, oft van d'andre zijde, de koning over43 44 't hooft wies. Maer wij kouten van 't werk, gelijk onze geestelijk-44 45 heit van de hemelsche verborghentheden; die op helsche open- 46 baringen van twist en scheuring, ujtkoomen. Die 't Leipsichsche46 47 slot wist, daer waer een fraeije lantaeren, om zulke gaeten wat beter47 48 door te zien. Noch zoud' het quaedt genoegh zijn, om de duistere48 49 letters van Heereboeken, tzaemen te brengen, ende den rechten zin 50 daer ujt te spellen. Zij moeten evenwel lijden, dat wij daer nae slaen50 51 als de blinde nae 't eij; zoomen zeidt. Even alleens leidtmen en51 52 starooght, inde aenslaeghen des Prinssen. Ick sprak mijn' neef 53 P J Hóóft laest ter loop; maer, 't schijnt, men inde vroedschap, niet 54 bevroeden kan, waer 't vast is. Mij was hoope gegeven, dat het54 55 grijnzen vande twee maghten, op een aenbinden van bestands-55 56 handel ujt komen wilde. Ende vond ick, in dien gevalle, de kosten 57 wel besteedt. Dan de maer is zoo goedt niet, nae ick hoor. Dank57 58 heb UE voor 't gedenken, aen mijn' boodschap tot Haerlem. Dat58 59 doet mij vertrouwen, dat het boek van Wijtz niet vergeten wordt. 60 Zoo en doet ook Tacitus van mij niet. Maer Jofrrouw Tols is hier:60 61 haer man nae Hamburgh, om nootzaeken. Mijn' huisvrouw heeft61 62 meer aen mij in 't vat, dan dat ick zoude konnen ledigh staen, 63 eenighe daeghen in 't vier te werpen, om haer oudste speelnootjen63 64 te vieren, en speelen te leiden. Dit maekt een groot glop in mijn64 65 daeghelijksch bedrijf. Ick anders, ben niet zeer zoet op dusdaene65 66 oorlofdaeghen: ende als ick immers ujt te spannen had, deed het66 67 liever in gezelschap van lujden van wetenschap, als UE ende d'H.67 68 ridder Reael. Moght 'er ujt vallen, laet ons UEE eens zien. Doch68 69 om te vernachten diender wat gebejdt. Want wij hebben 't hujs vol69 70 kinderen; drie van Joffre Tol, 2 van mijn zuster van Zurk, 3 vande70 71 onze. Mijn Toorentjen nochtans wordt weenigh aengevochten,71 72 waer in ick eerlang ijet van Tacitus hoope ujt te broeden, dat UE 73 moghelijk monden zal: die, met alle de haeren,

74 Monsr mon frere, Gode, in genaede, bevolen zij, nevens hartlijke 75 groete ende gebiedenis van

76 U E

77 Weldienstwen broeder

78 P C Hóóft.

77 Vanden Hujze te Mujden,

78 jen Julio. 1631.

 

Speculaties over de oorlogsgebeurtenissen in Duitsland en de politieke situatie. - Lopende zaken.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

auteurs