Ten geleide
De briefwisseling van Pieter Corneliszoon Hooft behoort, met veel van zijn dichtwerk, tot het meest levensvatbare dat nagelaten werd door deze zeventiende-eeuwse cultuurdrager en cultuurschepper. Hij heeft daardoor een plaats gekregen onder de groten die blijvend bijdroegen tot het cultuurbezit van het Westen, zij het een perifere plaats door het lot van het gebruik van de Nederlandse taal. Dit deel van de kostbare erfenis die hij voor de Nederlanden naliet, doorstond de wisseling van aandacht en waardering die alle cultuurgoed onvermijdelijk moet ondergaan. Winst en verlies worden erdoor bepaald, nieuw verworven rijkdom aan schoonheid en kennis kan er het gevolg van zijn, met nieuwe bezielende elementen voor erfgenamen na eeuwen.
De Hollandse Cicero, die Aernout Hellemans Hooft en Gerard Brandt door de uitgave en hun wijze van kiezen en bewerken van de brieven openbaarden, werd voor de eerste generaties na Hoofts heengaan de toetssteen voor de epistolaire stijl in de taalcultuur. In de achttiende eeuw voegden de opvattingen van de Liefhebbers der Nederlandse Oudheden daaraan een nieuw element toe, zonder het gezag van het normatieve taalgebruik als leiding gevend voorbeeld op te geven. Nu toonde de briefwisseling ook, in de vermeerderde uitgave die Balthasar Huydecoper bezorgde, het beeld van Leven en Werken van een groot, navolgenswaardig Vaderlander, ter verrijking van kennis en inzicht van alle wèl-denkenden. En weer een eeuw later gaf Johannes van Vloten voor de wetenschapsbeoefening in de eeuw van Grimm en Ranke de, toen volledige, correspondentie met belangrijke bijlagen uit, als bron voor de geschiedenis van de Nederlandse letterkunde, in het bijzonder voor de kennis van de biografie en het werk van P.C. Hooft en zijn tijdgenoten.
Thans heeft Dr. van Tricht met zijn medewerkers door zorgvuldig onderzoek en nauwkeurige determinatie van de documents humains die overbleven en kunnen getuigen van het éénmalig leven en werken van de mens Pieter Hooft - en van de Drost, de homo politicus en de homo faber Pieter Corneliszoon Hooft - nieuwe rijkdom geschonken aan een ruim lezerspubliek dat vóór alles de mens achter zulke, altijd toevallig overgeleverde, sporen zoekt. Het pertinent gericht zijn op onmisbare toelichting draagt in hoge mate bij tot het toegankelijk maken van de weg die de lezer moet terugvoeren door drie, vier eeuwen