Dapes inemptae of De Moufe-schans, dat is de soeticheyt des buyten-levens vergheselschapt met de boucken
(1621)–Petrus Hondius–
Auteursrechtvrij
[pagina 15]
| |
Tot den
| |
[pagina 16]
| |
Een Vader onghetrouvvt.
En die hem selver houvvt,
Als dienaer en de leste,
En heer is van de reste;
Die zijn verborghen troone
Draecht onder zijn bonnet,
Maer dickmaels oock ten toone
Voor heel de vveerelt set;
VVanneer hy croon en staff
Der Princen, in het graff,
Om Roomen te verblijden,
Derft vellen voor haer tijden.
Ghehoorsaem gaet al dolen,
En blindelijngen doet
Het gheen hem vvert bevolen,
Van een van zijnen hoet.
Een Coninck is ghevelt,
VVanneer hy is ghestelt,
Onvvillich in de handen
Van dees ons vverre-landen.
De Godt die daer gheseten
Is op den Tijber stroom,
Gaet al de rijcken meten
Met Sinte Pieters soom,
Die geeft hem zijn pardoen;
Ghebruyckt hem voor zijn roen,
En loont zijn goede vvercken
Ter dienste vander kercken.
De Kerckuyl, die zijn goden
Maeckt op zijn eyghen hant,
En doet naer zijn gheboden
Verreysen achterlant,
Gheloken in een cas,
Daer Godt noyt in en vvas
Gheloken, van te vooren,
Al eer hy vvas ghebooren;
| |
[pagina 17]
| |
De kerckuyl die gaet eten
Zijn nieuvv ghebooren Got,
En is soo hooch vermeten
Dat hy den hemel spot,
Die acht hem meer dan recht,
Te vvesen, voor zijn knecht,
Te houden al de Heeren
Die hier om leegh verkeeren:
Die selfs van dach tot daghe
Zijn memaets gheeft de macht,
Om naer haer vvelbehaghen
Haer goden groot gheacht
Te maecken, met alleen
Vijff vvoorden onder een
Te spreken, mael voor mael,
In qua latijnsche tale:
Ist vremt dae dese knapen,
Naer haeren sin ghetest,
Die haere goden schapen
Oock spotten met de rest?
En houden alleman,
VVt vrees van haeren ban,
Die haer met haer bemoeyen,
Als slaven in de boeyen.
VVat houve ick my te terghen,
Dat desen nieuvv Templier
My derft zijn keucken vergen,
Te stellen in t' Quartier:
Om by mijn Moufe-schans
Te leeren heel den dans.
Van onse dis-gherechten:
Hy mach gaen onse knechten,
Soo veel hy can, bepraten,
Om eeenmael by den heert.
Hem in den houck te laten,
Daer hem den Cock gheneert:
| |
[pagina 18]
| |
Maer sou te vreesen zijn,
Dat onse knechten fijn,
Hem souden sonder kijven
VVellicht van daer verdrijven;
Van vreest dat den Vader,
Die nu van langher hant
Is moorder en verrader,
De keucken steke in brant,
Tot schade van t' Quaetier.
Ghevvis, die in het vier
Heel Rijcken stelt by tijden,
En soud' ons niet vermijden.
Seer vvel mach ic verdraghen
Dat zijn gheschooren crans,
Noyt neme zijn behaghen
In onse Moufe-schans:
Die door zijn bitter gal,
Meer groyt en groeyen sal,
Dan eer hy daer te vooren
Sijn gal had toe vercooren.
Het is hem te bedancken,
Soo seer als yemants el,
Dat nu met grooter dancken
Mijn hoff comt in het spel;
En dat hy nu gheheel
Ghevvorden is u deel,
Die tot den dagh van heden
Met thiende vvaert te vreden.
Nu comt hy heel vervanghen
Mijn leven voor en naer,
Met thien volcomen Ganghen;
En stelt in t'openbaer,
Soo vvel als mijnen hoff
En Keucken, ooc den loff,
Van mijn cantoor verheven,
Om u mijn beste leven
| |
[pagina 19]
| |
Met een vvarachte penne
VVel trouvvelick ter hant
Te stellen: En ghevvenne
Den gheestelicken quant
Te stoppen t'allerstont
Sijn beestelijcken mont,
VVanneer hy met benijden:
In my sal moeten lijden,
Het gheen, die haere sinnen
Niet hanghen op de cruyn,
In my soo seer beminnen,
En vryen mijnen Tuyn:
En vryen ons cantoor,
En soncken onse door;
Om, met my te verkeeren
Ghestadigh vvat te leeren:
En laet hy op zijn neuse,
Versleten in het spil
Der gheestelicker keuse,
Eens setten zijnen bril;
En nemen in zijn hant
Sijn ooghen, en den bant
Ontbinden, daer te vooren
De strael vvas af verlooren;
En soo hy tvveert ccan vvesen,
Mijn Moufe-schanse heel
Als nu als dan gaen lesen,
Nu t'een nu t'ander deel:
Hy sal hier in der daet
VVat meer als keuckenpraet
Bevinden om te knovven,
En voor zijn loon te houvven:
En soo hy t 'vveert can vvesen,
Mijn Moufe-schanse heel,
Als nu als dan gaen lesen,
Nu t'een nu t'ander deel:
| |
[pagina 20]
| |
Licht sal hy connen mercken,
Dat ick mijn neuse met
Oock somtijts in de kercken
Der Vaders heb gheset:
En dat met goet ghetes,
Ick somvvijl haere les
Met ongheloken ooren,
Heb vlytich comen hooren:
VVanneer ick vveet te spreken
Van t'buscruyt met bescheet,
En van haer messe-steken
Den Coninghen bereet.
En soo sy my ter deegh
Eens terghen allervveegh:
En doen mijn penne vvetten,
Om voor den dach te setten,
Al t'gheen ic vvel ten laste
Can brijnghen uytten houck,
Van dese nieuvve gasten:
Een heel ghevvisse bouck
Soo groot als haer missael,
En sal noch altemael
Haer keuren ende streken
Ten vollen niet uytspreken:
Indien ic dese dijnghen
Soo conde mette min
En spelende voortbrijnghen
Ghecomen in den sin:
VVat sal ic brijnghen voort,
Indien ic eens verstoort,
De pen neem in der handen,
Tot haerder spot en schanden?
Hier sal ic niet versvvijghen,
Dan t'gheen ic niet en vveet,
Van haer verborghen lijghen:
Die yder in de beet
| |
[pagina 21]
| |
Soo langhe en vele tijt
Behouden onvermijt,
Tot eenmael sy ter deghen
Hem hebben t'onderceghen:
En sal haer vette soppen
Gaen brijnghen voor den dagh,
Die voor elckx deure cloppen,
En crijghen vry ghelach.
En sonder moeyte of svveet,
Is haeren cost ghereet,
VVanneer sy haere netten
Ooc in de graven setten.
VVat sullen dese Vaders
Dan segghen, alsse zijn
De stokers ende raders
Van kogel, mes, venijn?
En zijn de leste scheet,
Die hel off Pluto vveet,
Om alles breet en verre
Te brenghen in vervverre?
De schepters ende staven
Om haeren hooghen moet
Bloet dorstelick te laven
Te brenghen onder voet.
VVanneer ic haere biecht,
Die menich siel bedriecht,
De vverelt sal ontdecken,
Om met haer const te gecken?
VVanneer ic haere Scholen,
En haer practiken stil,
Die nu noch zijn verholen,
Sal brijnghen op den dril?
En elc een onverlet
Sal in haer Cabinet
Doen raecken, om te vveten
Haer bloedighe secreten?
| |
[pagina 22]
| |
VVanneer naer Godes vvetten,
Ic d'ouders metter ganck
Sal vveer ter handen setten,
Haer kinders; teghen danck
En teghen al bescheyt,
Met list van haer verleyt,
En van dees nieuvv Templieren,
En onversade gieren
Onchristelick ghestolen,
Van onder haer ghebiet,
Om in haer blinde scholen
Te suypen haer verdriet.
Ooc sal ic nu voortaen
Niet langher stille staen,
Hoevvel sy met berouvven
Van my haer snater houvven.
Sy, die ons Nederlanden
Dus hebben eeuvven lanc,
Doen lichter laeye branden,
En gaen noch haeren ganc:
En hebben haer convent
VVel rijckelick berent,
Met ouvv' en nieuvv prebenden
Te rooven en te schenden;
En sullen niet vergeten
Oyt blijven altemael,
In mijn, noch ongesleten
Historische verhael,
Mijn tongh die is ghevvet,
En teghen haer gheset:
Om haest met volle monden,
Op trouvve te verconden
Al vvat by haer gheleden
Is door haer helschen raet
Tot op den dach van heden:
En noch te lijden staet,
| |
[pagina 23]
| |
Indien sy niet en gaen,
Seer haest de selfde paen,
Die van ghelijcken stempel
De heeren vanden Tempel
Ghegaen zijn, en met allen
In een seer corten stont
Sijn tot beneen ghevallen
En blijven in den gront.
Indien ghy, Leser, tans
In dees mijn Moufe-schans
Vint eenich vvelbehaghen:
Die u vvert vvoorghedraghen
Niet sticvvijs als te vooren:
Maer in zijn Ganghen heel,
Ghelijc ghy vvaert becooren
Voor desen met haer deel:
En gheeft my gheenen danck;
Het is met enckel dvvanck,
Dat ghy dus heel mijn leven
Vint t'seffens uytbeschreven.
De Vaders ist te vvijten
VVel meest en boven al,
Dat yemant hier verslijten
En zijn tijt laeten sal.
Ic sat in mijn cantoor
Stil met gheloken door,
En naer den tijt verveelde
Ooc met de penne speelde;
In plaets dat mijns-ghelijcken,
Van hert en hooft vermoeyt,
Gaen buyten huys bekijcken
Hoe seer het ebt en vloeyt,
VVat schepen uyt der Zee
Gheset zijn op de Ree,
VVat boden zijn gheleden
Door haer gheloken Steden,
| |
[pagina 24]
| |
Soo hebbe ic met vermaecken,
Om mijn ghevvoonen last
En besicheyt te staken,
Op dese Schans ghepast:
Die nu van overlanc
Al vveer lach achter banc,
En heel en gaer vergeten;
Als vrinden en vyanden,
Een yder naer hem greyt,
My stellen vveer ter handen
Mijn Moufe-schans verleyt.
Den vyant moecht ghy raen:
Die voor u vlus ghestaen,
Alsdan hem meest sal schamen
VVanneer ic hem sal namen,
Met alle zijn complijssen:
Die elders hier en daer
Malcander op gaen hijssen:
En stellen in ghevaer,
Om eens ooc altemael,
Den vvel geslepen strael
Van mijn ghevvette penne
Te laete te bekennen,
Mijn vrienden van s'ghelijcken
En hebben voor en naer
Van my niet laeten vvijcken
Haer boden allegaer,
Al eer sy rechtte voort
Van my t'vervvachte vvoort,
Gheperst aen alle vveghen,
Ten laetsten eens vercreghen.
Haer beyden ist te vvijten,
Dat dees mijn Moufe-schans,
Om leghen tijt te slijten,
Raect vveder aen den dans
| |
[pagina 25]
| |
In al zijn volle leen:
En bidt u, vvel te vreen
Met t'gheen sy is te vvesen,
Off haer niet eens te lesen.
Goe Leser, tis te vveten
VVanneer ghy eens begint
Een sopken hier te eten,
VVat ghy daer onder vint.
Het gheen u t'eender tijt
Vervvect tot appetijt,
Om selfs eens totten lesten
Te lesen al de reste:
Misschien vvat ondervveghen,
Het gheen u hert vermaect
V erghens sal bejeghen,
Soo ghy aen t'lesen raect.
Daer comt nu dach voor dach
Soo menich drouff gheclach,
Van die in onse Steden
Niet vveten te besteden
Haer langhe en leghe daghen,
En gratich vrouch en spae
Ons naer tijt cortijngh vraghen,
Ooc dicvvils met haer schae:
Mijn Moufe-schanse sal
Haer dienen voor den bal,
En sonder daem sal leeren
Off sonder steen verkeeren:
De caerte sal versparen,
En menich quiste ghelt
Den Leser doen vergaren,
Ter handen hem ghestelt.
Misschien ooc sal hy daer
Met eenen nemen vvaer,
In een van al de Ganghen,
Een les naer zijn verlanghen;
| |
[pagina 26]
| |
En met vermaecken leeren,
In hoff of aen den dis
Of in t'cantoor verkeeren.
Seer selden slae ick mis
VVanneer ick groote keur
Heb, vande smaeck en geur,
Of d'een of d'ander smaecke
Is daer ic meest naer haecke.
Doorvvandelt al de Ganghen,
Van voor tot achter uyt:
Oock dicvvils aen de stranghen
Bevind' ick menich cruyt,
Dat in het vetste velt
Seer selden vvert ghestelt:
Misschien naer u begheeren
Is hier ooc vvat te leeren,
En dat u sal becooren,
Van t'ghene dat ghy niet
En vviste van te vooren,
En nu beschreven sijet.
Of soo ghy t'mijner spijt,
VVilt blijven die ghy zijt,
En vveynich souckt te vveten
Om vveynich te vergeten;
Of neemt ghy gheen vermaken
(Aen Stadt te seer ghevvent)
In onse buyten smaken,
En veersen onbekent;
Ic vveet u goeden raet:
Gheen hant hier aen en slaet,
En laet met vreen berusten
Ons Moufe-schanse kusten.
Ghy vvert niet overreden.
T'is gheen bedvvonghen spil
Ey: laet my ooc te vreden,
En hout u selven stil.
| |
[pagina 27]
| |
De ghene die my kent,
Mijn hoofken is ghevvent,
Mijn Camer en de Boucken,
Sal licht mijn veersen soucken.
Seer vvel can ic verdraghen,
Dat niemant my en leest,
Die over my vvil claghen.
Hy is te vreen ghevveest,
Aleer hy mijn ghedicht
Ghesien heeft in het licht:
Hy macht ooc nu ghedooghen
Als met gheloken ooghen.
Ey lieve, laet u raden
Gheen moeyte te besteen
In t'gheen ghy vvilt versmaden,
En hout u hooft te vreen.
Of laet ooc t'eender tijt,
Ons hooren vvat ghy zijt:
En of u tijt voorleden
Ooc beter is besteden.
Sulck meester moecht ghy vvesen,
Ic sal vvel moghen lijen,
Van u te zijn ghelesen:
En sal met groot verblijen
Mijn fauten mercken aen,
Die ghy sult gade slaen:
Indien ghy daerenboven
My vaste vvilt beloven,
Meer vveert en beter dijnghen,
Oock eenmael voor den dagh
Ghetrouvvlick voort te brijnghen,
Dan ick u brijnghen mach,
Soo langhe ghy dan svvijght,
Daer niemant niet af krijght,
Soo stell' ic hier mits desen
Mijn Moufe-schans te lesen.
| |
[pagina 28]
| |
VVanneer ick sal bemercken,
Dat t'mijn van slechter sin
Moet vvijcken voor u vvercken,
Ick trecket vveder in,
VVat hebt ghy dan verbeurt?
Indien ghy zijt bekeurt
Te lesen, moecht het lesen:
Soo niet, oock laet het vvesen.
Ick ben seer vvel te vreden
Dat ghy u moeyte spaert,
En gaet u tijt besteden
Naer uvven eyghen aert
En laet den heelen glans
Van dees mijn Moufe-schans
Voor d'ooghen vande vrinden,
Die eerstmael haer beminden.
Een konder onder hondert,
Die in u leghen tijt
Mijn besicheyt vervvondert,
Maeckt my de rouvve quijt.
En sooder onder al
Niet eenen crijcht beval
Hier in, naer mijn begheeren
Den tijt sal eens verkeeren:
VVanneer men sal ghevvennen,
Met loff en grooten danck,
Van ons musijck te kennen,
Den onghevvoonen clanck.
|
|