|
| |
¶ Nr. 15.
Der Ritter und die Maid.
1.[regelnummer]
Een ridder ende een meisken jonc
op een rivierken dat si saten.
hoe stille dat dat water stont,
als si van goeder minnen spraken!
2.[regelnummer]
‘Och secht mi, stout ridder goet!
waer om dat dat water stille staet,
als wi van goeder minnen spreken?’
3.[regelnummer]
‘Dat dat water stille staet,
dat en gheeft mi gheen vremde:
ic hebbe so menighe jonghe maecht
ghebrocht in groot allende.’
4.[regelnummer]
‘Hebdi so menighe jonghe maecht
ghebrocht in swaer allende,
| |
| |
wacht u, wacht u, stout ruiter goet,
dat u god niet en schende!’
5.[regelnummer]
‘Ic weet noch een so hoghen berch,
boven alle berghen is hi hoghe,
die sal ic noch in dale brenghen,
daer om ist dat ic poghe.’
6.[regelnummer]
‘Suldi mijns vaders hoghen berch
ic saghe u liever, stout ridder goet,
7.[regelnummer]
Ic hadde noch veel liever
al ondert hol van uwen voeten,
8.[regelnummer]
Dat meisken was jonc ende daer toe dom,
si en wist niet wat si seide;
doen si in haers liefs armen lach,
doen was den berch ter neder.
9.[regelnummer]
‘Och secht mi, secht mi, meisken jonc,
is nu mijn kele ghehanghen?
nu is dijns vaders hoghen berch
10.[regelnummer]
Och doen dat meisken gheware wert
dat si een kindeken bleef draghen,
si ghinc al voor den ridder staen,
11.[regelnummer]
‘Ghenade, stout ridder fijn,
ic was een goet maechdekijn,
nu moet ic met uwen kinde bliven.’
12.[regelnummer]
‘Wat ghenade soude ic u doen?
ghi en sijt gheen keiserinne,
ic mocht u minen schiltcnecht gheven,
cost ic hem daer toe ghebringhen.’
13.[regelnummer]
‘Uwen schiltcnecht en wil ic niet,
al is minen hoghen berch ter neder gheleit,
ic hope ghi sult hem noch wel hoghen.’
| |
| |
14.[regelnummer]
Dat meisken hadde enen broeder stout,
hi was haer goet ende ghetrouwe,
als hi haer dede wel int aenschijn,
hi beweest haer al metter trouwen.
15.[regelnummer]
Och doen die broeder gheware wert
dat si een kindeken bleef draghen,
hi ghinc al voor den ridder staen,
hi bat hem mede te grave.
16.[regelnummer]
‘God groet u, seit hi, stout ridder vri,
stout ridder vri van waerden!
och die met uwen kinde was bevaen,
die leit hier doot opter aerden.’
17.[regelnummer]
‘Och is si doot dat schone wijf,
die overschone die ic beminne,
so en sal ic nu noch nemmermeer
18.[regelnummer]
Haelt mijn spere ende ooc mijn schilt,
mijn swaeft al aen mijn side!
ic wil gaen riden selver daer,
men vint der valscher boden so vele.’
19.[regelnummer]
Och doen hi op der heiden quam,
hi hoorde die clocken clinken,
hi hoorde wel aen der clocken clanc
dat si in der aerden moeste sinken.
20.[regelnummer]
Hi nam sinen bruinen schilt,
hi worp hem op der aerden:
‘ligghet daer, ligghet daer, goet bruine schilt!
van mi en suldi niet ghedraghen werden.’
21.[regelnummer]
‘Heft op uwen bruinen schilt,
hanghet hem onder uw side!
al waer u vader ende moeder doot,
den rouwe moet ghi liden.’
22.[regelnummer]
‘Al waer mijn vader ende moeder doot
ende mijn broeders alle vive,
so en waer den rouwe niet also groot
als hi is van desen schonen wive.’
23.[regelnummer]
Doen hi op dat kerchof quam,
hi hoorde die papen singhen,
| |
| |
hi hoorde wel aen der papen sanc,
24.[regelnummer]
Doen hi in der kerken trat,
hi sach sijn liefken staen in bare,
ghedect met enen barencleet,
recht of si nu ooc doot ware.
25.[regelnummer]
Hi hief op dat barencleet,
hi sach haer clein vingherken roeren,
och doen so loech haer rode mont
doen si den ridder voelde.
26.[regelnummer]
‘Staet op, staet op, mijn soete lief,
mijn overschone joncfrouwe!
ic en sal u nu noch nemmermeer
27.[regelnummer]
Wel op, wel op, mijn soete lief,
mijn overschone joncfrouwe!
al waert mijn vader ende moeder leet,
so sal ic u tot enen wive trouwen.
28.[regelnummer]
Al waert mijn vader ende moeder leet
ende mijn broeders alle vive,
so sal ic u houden voor mijn bruit
ende trouwen u tot enen wive.’
Antw. LB. Nr. 45. (Uhland Nr. 97. B. Willems Nr. 60.) - Dr. 2, 3. stoet (staet) - 4, 1. fehlt jonghe - 4, 3. fehlt das zweite wacht u - 9, 1. fehlt das zweite secht mi - 13, 3. fehlt gheleit - 18, 1. schilde - 24, 3. met een barencleede - 25, 3. monde.
Willems lässt Str. 7. weg und hat nur 57 Aenderungen gemacht. Hätte sich das ein deutscher Grelehrter erlaubt, so würde W. das etwa eine arge ‘verbastering’ genannt haben. Zur Probe:
| 11, 3. |
ic was eer een goet maechdelijn, |
| 4. |
nu moet ic van u met kinde blijven. |
| 13, 3. |
al ligt mijn hooghen berch ter neder |
| 15, 4. |
hi bestont hem ten grave te vraghen. |
| 17, 4. |
mijn grau ros berijden of wennen. |
| 18, 3. |
men vint der valscher boden so veel, |
| 4. |
ic wil daer selver gaen rijden. |
| 23, 4. |
dat si haer ter eerden wilden bringhen. |
| 25, 4. |
doen si hem ghewaer wert daer voren. |
| |
| |
| 26, 4. |
u worden onghetrouwe. |
| 27, 4. |
so sal ic noch met u trouwen. |
Nur eine einzige Lesart lässt sich rechtfertigen, nämlich 18, 3. 4., die anderen sind haltlos.
Das deutsche Lied wird noch jetzt in vielen Gegenden Deutschlands gesungen, überall mit eigenthümlichen Zusätzen und Wendungen, s. Schles. Volkslieder Nr. 4. Erk Liederhort Nr. 26. Ein alter Text ist bis jetzt nicht aufgefunden worden, deshalb aber ist das deutsche Lied noch keine ‘vertaling’ (wie Willems sich hier wie sonst gewöhnlich ausdrückt, wenn er auf das Deutsche verweist), es ist eben so wenig aus dem Niederl. übersetzt wie die schwedischen Lieder von Herzog Nils und von Herrn Malmsteins Traum, s. Schles. Volkslieder S. 11. Im Deutschen wie im Schwedischen nimmt Alles ein tragisches Ende: das Fräulein ist wirklich todt und der Ritter ersticht sich.
¶ 3, 2. das nimmt mich Wunder - 5, 4. poghen, nach etwas trachten, streben - 14, 3. int aenschijn doen für in schijn doen, offenbaren - 24, 3. barencleet, Leichentuch.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd