Horae Belgicae

¶ Nr. 10.
Herr Halewyn.

Op de wyze van den Credo.

Heer Halewyn die zong een liedeken klein
en die het hoorde die wou' er by zyn,
waer door dat er veel gekomen zyn in pyn.
Dan was daer noch een koningskind
al van de schoonste die men vindt
en die van haer ouders was zeer bemind.
Zy ging voor haren vader staen:
‘vader, mag ik wandelen gaen?
mynheer Halewyn zingt zoo aengenaem.’
‘Neen, myn dochter vol van rom!
die derwaerts gaet komt nooit wed'rom,
wel 16 zynder dood gebleven met veel weedom.’
Dan ging zy voor haer moeder staen:
‘moeder, mag ik wandelen gaen?
want mynheer Halewyn staet my wel aen.’
‘Neen, myn dochter vol van rom!
al die daer gaet komt nooit wed'rom,
veel dochters lieten daer hun leven en blom.’
Noch ging zy voor haer zuster staen:
‘zuster, laet my wandelen gaen,
ik wil mynheer Halewyn eens spreeken aen.’
‘Neen, myn zuster schoone blom!
al die daer gaet komt nooit wed'rom,
van al de maegde die daer blyve staen de menschen stom.’
Voor 't lest sprak zy haren broeder aen:

[p. 44]

 

‘mag ik by heer Halewyn gaen?

 

dit is al myn verzoek, wilt my toch toestaen!

10.

‘'t en let my niet waer dat gy gaet,

 

als gy uw eer maer wel bewaert,

 

en daer van en wil ik niet zyn vervaert.

11.

Gy moogt vry by heer Halewyn gaen,

 

uw bede wil ik niet afslaen,

 

al wat gy my verzoekt wil ik u toestaen.’

12.

Zy ging op haer slaepkamer fyn,

 

deed aen een kleed van wit satyn,

 

waer door zy scheen een godin te zyn.

13.

Zy deed aen eenen carnaten rok,

 

op ieder plooi een goude knop

 

en eenen alderkostelyksten voorschoot daer op.

14.

Zy sprong dan op haer vaders paerd

 

en rede voort te bosse waert

 

met een mannelyk hert heel onvervaerd.

15.

In 't midden van den bosch heel fyn

 

daer vond zy mynheer Halewyn,

 

hy sprak: ‘schoon maegd, gy moet willekom zyn!

16.

Ik hoop gy zult worden myn deel,

 

laet ons ryden nae myn kasteel,

 

daer zal ik u toonen menig schoon juweel.’

17.

Zy reden dan te zamen voort,

 

op dezen weg viel menig woord,

 

want het was een langen weg ongehoord.

18.

Zy kwamen dan op 't galgeveld:

 

denkt eens hoe dat zy was ontsteld,

 

als zy daer zag hangen menig maegdenbeeld!

19.

Alsdan heeft hy tot haer gezeid:

 

‘maget, mits gy de schoonste zyt,

 

zoo laet ik u kiezen met vlyt,

20.

Of dat gy wilt gehangen zyn

 

of sterven door het zweerd met pyn:

 

daerom wilt kiezen met vlyt.’

21.

‘Wel, als ik dan kiezen zal,

 

zoo kies ik het zweerd voor al,

 

dat is de eerelykste dood in dit geval.

[p. 45]

22.

Maer trekt eerst uit uw beste kleed,

 

daer mogt aenkomen eenig leed,

 

want ziet het maegdebloed dat springt zoo wreed.’

23.

Maer eer zyn kleed ten halven was,

 

lag zyn hoofd voor zyn voeten ras

 

en hy het wel verdiend op dat pas.

24.

Den kop sprak levende nog half:

 

‘maget, ziet daer neven die galg,

 

daer zult gy vinden eenen pot met zalf

25.

En strykt die voort an mynen mond!’

 

maer zy riep: ‘sterft valschen grond!’

 

en hy gaf zynen geest terstond.

26.

Zy nam het hoofd op heel verstoord

 

en rede op haer peerd zoo voort

 

en liet het lichaem ligge in bloed versmoord.

27.

Als zy kwam half weg de baen,

 

kwam zynen vader daer gegaen:

 

‘maget, hoe mag het met heer Halewyn gaen?’

28.

‘'k heb hem gelaten wel gesteld

 

en hy zit daer in het groene veld,

 

wel met 16 maegden zit hy daer en speelt.’

29.

Wat voorder op de zelve baen

 

kwam daer ook zynen broeder aen:

 

‘dochter, hoe mag het met heer Halewyn gaen?’

30.

‘Uw broeder is eenen heer vermaerd,

 

zyn konsten heeft hy my verklaerd

 

en met 16 maegden is hy wel bewaerd.’

31.

Dan nog wat voorder op die baen

 

kwam daer ook zyn zuster aen

 

om van haren broeder iets te verstaen.

32.

‘Hier wat voorder in het veld

 

daer is uw broeder als een held,

 

aen 16 meiskens heb ik hem gelyk gesteld.’

33.

Als zy dan nog wat voorder was,

 

daer kwam zyn moeder alzoo ras:

 

‘mevrouw, is mynen zoon nog wel te pas?’

34.

‘Ik heb van 't leven hem beroofd,

 

in mynen schoot heb ik zyn hoofd,

 

hy is als Holofernes gelooft!’

[p. 46]

35.

De moeder weenden heel gestoord:

 

‘had gy wat eer gezeid dat woord,

 

gy en hadt zoo wyd niet geraekt voort.’

36.

‘Gy zyt gelukkig, leelyk wyf!

 

dat gy behouden moogt uw lyf

 

en dat ik u niet maek als uwen zoon styf.’

37.

Zy reed dan voort als Judith wys

 

zoo regt nae haer vaders paleis,

 

daer zy wierd ingehaeld met eer en prys.

38.

Zy blaest den horen bly van zin

 

met victorie als een heldin

 

en heel het hof ontfing haer in min.

Offenes Blatt in Folio: t' Antwerpen by J. Thys. - Dr. 9, 1. fehlt zy - 23, 1. haer kleed (zyn kl.) - 28, 2 fehlt groene - 30, 3. fehlt hy - 31, 3. om van den buyt en haeren broeder te verstaen.

Einige der letzten Strophen hat Snellaert, oude en nieuwe Liedjes Nr. 76 seinem Texte einverleibt.

¶ 6, 1. rom und 8, 1. blom in der Volkssprache für roem und bloem - 9, 3. verzoek, Bitte - toestaen, zugestehen - 10, 1. het let my, es kümmert mich - 13, 2. plooi, Falte - 18, 2. ontsteld, erschrocken - 25, 2. valschen grond, nämlich des Herzens - 29, 3. dochter, im Volke trauliche Anrede an jedes Mädchen - 30, 1. vermaerd, berühmt - 35, 3. raeken, gelangen.