Onze sporthelden. Deel 2

[p. 174]

Voetballer Leo Rysenburg vertelt

Uit gesprekken met verschillende grondleggers van takken van sport in Suriname, zoals met dammer Sen A Kau, bokser H. Krassens, scheidsrechter Wijdenbosch, biljarter E. Kaersenhout, cricketer W. Anijs, heb ik bepaalde feiten vastgelegd. Wij gaan de nationale tak van sport in Suriname, voetbal, wederom bespreken. De omgeving van de Prinsessenstraat en de Gronggrijpstraat is bakermat van de meest begaafde voetballers die Suriname in het verleden gekend heeft. Klinkende namen zoals de Landkoers, Naloops, Knel, Balrak, H. Nahar, Belgrave, Sweet, Roosblad, Koos Pinas (wijlen) e.a. mogen met trots terugzien op een enorme bijdrage aan de ontwikkeling van de voetbalsport in ons land.

Het voetbalspel is een tak van sport die velen, misschien wel enkele duizenden mensen naar de radio doet luisteren, televisie doet kijken of naar de voetbalvelden trekt. Er behoeft geen twijfel over te bestaan, dat een tak van sport, die dat bewerkstelligt, als de populairste in Suriname moet worden beschouwd.

Het voetbalspel is beslist het spel dat over de gehele wereld verspreid is en alom zo ruim wordt beoefend. In betrekkelijk korte tijd is dit spel enorm gegroeid, althans gezien in de vorm waarin wij het nu kennen. Deze dateert van de tweede helft der negentiende eeuw. Voordien is er echter al eeuwenlang voetbal in allerlei vormen beoefend, en overleveringen wijzen op een voetbalspel, dat reeds door de chinezen, oude Grieken en Romeinen zou zijn beoefend.

In de middeleeuwen zou in Engeland reeds aan voetbal zijn gedaan, zij het op zodanige wijze dat twee opeenvolgende Koningen het verboden, zo ruw werd het toen gespeeld.

[p. 175]

Verhalen doen ook de ronde over het spelen niet met de voetbal zoals wij die thans kennen, maar... met het doodshoofd van een verslagen vijand.

Gelukkig hebben wij dit soort voetbal in Suriname niet gekend. Wij presenteren thans één der begaafde voetballers, die met zijn ongekende voetbalstatus het Surinaamse publiek jarenlang in de ban gehouden heeft.

Zo moeilijk als Leo Rijsenburg te passeren was in zijn voetballoopbaan als verdediger, zoveel moeite kostte het dus dit interview met Leo te organiseren.

Oom Leo, zoals hij ook werd genoemd, was een nogal bescheiden man, die na zovele jaren in de picture te hebben gestaan, zich het liefst bezighield met wat redeneren over de sport, waarbij voetbal centraal werd gesteld. Zijn bezwaar was nagenoeg hetzelfde als van de meeste oud-sportlui, die hun enorme bijdrage (inzet) met weinig dank terugbetaald kregen.

Hij zegt: ‘Ik weet dat het vandaag Hosiana is, maar morgen kruisig hem. Maar een klein beetje waardering voor de opoffering (bijvoorbeeld een seizoenkaart) is heus niet teveel gevraagd van de S.V.B.’.

Financieel niet sterk

Oom Leo behoorde niet tot de economische sterken, vandaar dat hij, op vrij hoge leeftijd, nog steeds aan de slag moest.

Hij was 's morgens reeds heel vroeg uit de veren, om zijn directe chef op tijd naar het werk te vervoeren. Oom Leo was nl. als chauffeur in dienst van het Departement van Opbouw. Hij was moeilijk te bereiken vanwege de aard van zijn werk. Het heeft ons dan ook veel moeite gekost, om Leo op een rustig moment te ontmoeten. Liefst vier keren op het werk en hetzelfde aantal bezoekjes thuis waren nodig om het resultaat van dit gesprek tot stand te brengen.

Wie is Rijsenburg?

‘Ik heet Leo, Hendrik, Rudolf Rijsenburg en ben geboren op 5 maart 1914 te Paramaribo (Gonggrijpstraat). Als enig kind van

[p. 176]

mijn ouders heb ik het in mijn jeugd vrij goed gehad. Ik werd niet verwend, dat zeker niet, maar aangezien mijn grootvader als gouddelver niet slecht boerde, had ik in mijn jeugd bepaald geen problemen. Bovendien is mijn vader jarenlang in dienst geweest van de Suralco. Mijn schoolopleiding heb ik op de lagere EBG-school genoten. Dat was een tijd waaraan ik met veel plezier terugdenk. Ik bezocht de Commeniusschool aan de Dominéstraat, waar nu CKC staat.

Als kind was ik een heel rustig mens. Ik hield niet van ruw spel, ik vocht bijvoorbeeld nooit. Later heb ik mij wel verdiept in geschoold vechten, om mij eventueel te kunnen verdedigen. Ik genoot nl. een opleiding in Goesty, een Hindoestaans stokkengevecht. Jarenlang ben ik één van de top-vechters onder Hindoestaanse vrienden geweest’.

Aan de bal

‘Naast wat straatvoetbal, met een oude tennisbal, waaraan haast elke jongen van vroeger gedaan heeft, kwam ik voor het eerst in aanraking met het echte voetbal toen ik ongeveer 15 jaar oud was. Het UVV aan het eind van de Prinsessestraat was het eerste veld waarop ik geschoeid de bal aanraakte. Niet lang daarna werd mijn aanleg voor dit spel door vrienden ontdekt.

Dit werd voor mij een paspoort om mijn intrede te doen in één van de grootste clubs die Suriname tot de dag van vandaag gekend heeft, nl. Cicerone ook wel Sieksi Joeri Bromtji genoemd, hetgeen betekent dat zij op het laatste ogenblik nog tot alles in staat was. Cicerone stond onder leiding van wijlen O. Stenhuys, de geestesvader van deze vereniging.

Samen met Hans Nahar, Just Gouvernante, Emil en Johan Monkou, de gebroeders Landkoer e.a. heeft Leo Rijzenbrug jarenlang - vanaf de dertiger jaren - deel uit gemaakt van de nationale selectie van de S.V.B. Hij vormde samen met John Monkou - ook wel als strijkback bekend - het laatste duo van de achterhoede dat de naam verwierf van de ijzeren defensie.

Op vrij hoge leeftijd heeft Oom Leo nog voor Robinhood gevoetbad. Geruime tijd maakte hij nog deel uit van het basis team.

Oom Leo is nu wijlen: Wij willen hem posthuum eren voor zijn bijdrage.