Sporthelden uit ons verleden. Deel 1

[p. 22]

Topvoetbalier-Cricketer
H.W.E. Anijs

[p. 23]

Het is beslist geen eenvoudige zaak om de lange en sportieve loop baan van Oom Willem - zoals Hubert W.E. Anijs ook wel bekend staat - op een juiste wijze terug te geven.

Volgens afspraak meld ik mij op 23 december 1975 omstreeks half zes aan bij de woning van Oom Willem aan de Jaques van Eerstraat.

Met een sportieve ‘Hi Guno’ wordt ik door de huisbaas ontvangen. Dit kan echter niet worden gezegd van Flipper - de hond van Oom Willem - die met een zwaar gegrom mij liet merken dat ik niet welkom was.

Na een strenge berisping van de baas werd hij wat rustiger en mocht ik op uitnodiging van de gastheer in een gemakkelijke stoel plaats nemen.

Wat mij in de voorkamer van Oom Willem het meeste opviel was de grote collektie sportlectuur.

Jeugd:

Hubert Willem Enfurt Anijs werd geboren op 20 maart 1899. Hij zag voor de eerste keer het daglicht in het distrikt Nickerie. Tot zijn twaalfde jaar genoot hij in zijn geboorte distrikt een heel eenvoudige lagere schoolopleiding.

Daarna verhuisde hij naar Paramaribo om zijn verdere schoolopleiding op de Van Sypensteynschool te genieten.

Nadat Willem en zijn broer Walther met goed gevolg de Van Sypensteynschool hadden doorlopen werden zij op aanbeveling van het schoolhoofd van de Van Sypensteynschool - de heer Juda - tot de Zeevaartschool toegelaten.

Jammer genoeg moest Willem vanwege een gebrekkig gezichtsvermogen zijn studie op de Zeevaartschool vroegtijdig beeindigen. Genoodzaakt om een andere richting te kiezen belandde Willem op 15-jarige leeftijd op het administratiekantoor van de heer T.H.A. MAY, Stadsagent van de Firma WIX, LESLEY en ANYSIN NICKERIE en JOHN MOZES in Marowijne.

Willem Anijs heeft een heel soepele jeugd gekend.

Zijn vader zat in de balata business en had een ruim inkomen.

Financiele problemen heeft dit gezin niet gekend.

Reeds op heel jeugdige leeftijd toonde Hubert, W.E. Anijs veel aan-

[p. 24]

leg voor alle balsporten. De aandacht van zijn oudere collega's was dan ook sterk op hem gericht.

Niet voor niemendal lieten de meeste oudere sportbeoefenaars de uitspraak horen van ‘Er zit veel cricket- of voetbaltalent in deze kleine Willem.’ Deze uitspraak bleek later geen loze te zijn. Willems leergierigheid op het gebied van cricket en voetbal was in die dagen onvoorstelbaar. Hij benutte elke vrije tijd in de omgeving van verdergevorderde sportcollega's.

Het was dan ook niet te verwonderen, dat Willem op zeer jeugdige leeftijd met zeer veel gemak in de gelederen van oudere collega's, zowel bij cricket alsook bij voetbal en korfbal werd opgenomen. In Paramaribo kwam Willem op 12-jarige leeftijd het meest met straatvoetbal aan zijn trekken. Het probleem dat zich echter voordeed was dat er weinig speelkameraden van Willem in die tijd over een bal beschikten.

De zoon van de president van het Hof - de heer Karst - was de enige die in die tijd eigenaar was van een echte voetbal. Echter was het hem door zijn ouders verboden om voor vijf uur 's middags de straat op te gaan om te voetballen.

Willem en zijn kameraden vatten reeds om drie uur post voor de woning van de zoon van Karst, tot grote ergernis van zijn ouders.

Wanneer de kleine voetbaleigenaar na ongeduldig wachten van Willem en zijn kameraden eindelijk met de bal onder zijn armen de straat op kwam brak er een oorverdovend geluid uit die de hele omgeving deed opschrikken.

In een afzienbare tijd werd het Gouvernementsplein (Onafhanke-lijkheidsplein) aan de zijde van de Dixiebar in een voetbalveld omgetoverd.

Blauw Wit:

Uit een groot deel van deze groep jeugdige straatvoetballers is later de befaamde club Blauw Wit ontstaan.

Na een conflict met de penningmeester van Go Ahead, een van de oudste voetbalverenigingen van Suriname, verhuisden de meeste spelers naar Blauw Wit.

De penningmeester van Go Ahead had namelijk geweigerd de aangestelde verificatiecommissie de kas te laten verifieren.

[p. 25]

De topspelers die toen van Go Ahead naar Blauw Wit overgingen waren: Harry Gouvernante, een oudere broer van Just Gouvernante die later als linksbuiten van Voorwaarts en het S.V.B. nationaal elftal optrad, Eugene Copijn, Hermelijn, later Hoofd van de Burgerlijke Stand te Paramaribo, Harry Steglich, later personeelslid van de Gasmaatschappij, Alex van Leeuwaarde, Albert Barneveld e.a. De eerste man die als voorzitter van Blauw Wit werd aangewezen was de heer Smit.

Om de dagelijkse materiele e.a. kosten te bestrijden was maandelijks een contributie van f.1,- gulden voor elk lid vastgesteld.

Het fanatiek optreden van de penningmeester gaf aan niemand ruimte om dit te ontduiken.

Voor de heer Gomp was niets onoverbrugbaar om de maandelijkse contributie te innen. Een voorbeeld hiervan is het verhaal over de bekende Ingie Anijs - een neef van Willem - die eens probeerde om de maandelijkse contributie te ontduiken.

De penningmeester trof hem na lang zoeken eindelijk aan in de nok van een huis waar hij met reparatie-werkzaamheden bezig was. Vanaf de begane grond riep de penningmeester Ingie Anijs toe om naar beneden te komen om zijn contributie te betalen. Toen Ingie Anijs hieraan geen gevolg gaf, klom Gomp - die reeds een vrij hoge leeftijd bereikt had - rustig naar boven om het geld te innen. Dank zij deze penningmeester en de overige bestuursleden van Blauw Wit - zoals voorzitter Smit -schoot deze vereniging snel vooruit.

Bij Blauw Wit was discipline een vanzelfsprekende factor.

Op het speelveld had de aanvoerder zonder meer het voor het zeggen. Na de wedstrijd kon ieder lid van Blauw Wit rustig met z'n mening naar voren komen, maar op het speelveld was de Captain heer en meester.

De organisatie:

Onder auspicien van het S.S.C. (Surinaams Sport Comite) werden in deze periode regelmatig competities georganiseerd.

Dat moest wel omdat er nog geen echte voetbalorganisatie bestond. De clubs organiseerden daarom regelmatig hun eigen competities. In het jaar 1919 werd op het toenmalige Gouvernementsplein weer zo'n voetbalcompetitie georganiseerd onder auspicien van het S.S.C.

[p. 26]

Excelsior, de club van Harry Slijngard won van Olympia, maar verloor van Udi. Blauw Wit drong in deze competitie door tot de eindstreep en kwam in de finale uit tegen Udi.

Deze ontmoeting mag rustig tot een van de sensationeelste wedstrijden worden aangemerkt die ooit op het Gouvernementsplein hebben plaatsgehad.

Tot het einde van deze wedstrijd wees het scorebord blanco.

Ook de eerste vijf minuten van de verlenging bracht hierin geen verandering.

In de tweede minuut van de tweede verlenging wist Willem's neef - Ingie Anijs - van een afstand van ongeveer 40 m. oerhard de doelman van Udi te paseren.

De bal schoot als een pijl uit een boog van de voet van Ingie Anijs en kwam helemaal in Het Park terecht. Dat deze speler over een oerhard schot beschikte was voor iedereen een bekend feit. Ook Willem Anijs die als doelman van Blauw Wit fungeerde heeft dit mogen ervaren.

Tijdens een oefenpartij waagde Willem om zijn hand uit te steken om een van de oerharde schoten van zijn neef te stoppen. De bal slingerde de uitgestoken hand van Willem tegen de paal, met het gevolg dat Willem een onderhuidse bloeding hiervan overhield. Doelman Willem was hierdoor voor enkele weken uitgeschakeld.

Belangstelling:

De publieke belangstelling bij wedstrijden op het Gouvernementsplein was in de tijd toen Willem Anijs als doelman van Blauw Wit optrad enorm groot.

Wim was een van de grote trekpleisters.

Als jonge, goed uitziende kerel van 18 jaar genoot hij voornamelijk onder het vrouwelijk geslacht grote populariteit. De grootste voetbal rivalen die toen op het Gouvernementsplein de strijd tegen elkaar aanbonden waren Blauw Wit, Udi en Excelsior.

Dat er reeds in die tijd grote geschillen in de voetbalsport bestonden merkt men duidelijk wel aan de volgende gebeurtenis. Tijdens een korte voetbalcompetitie op het Gouvernementsplein, i.v.m. de verjaardag van Koningin Wilhelmina, bereikten Blauw Wit en Excelsior de finale. Op een gegeven moment - bij een stand van 0 - 0

[p. 27]

schoot De Fonseca, nadat hij de bal van een van zijn verdedigers toegespeeld had gekregen, vanaf de rand van het strafschopgebied de bal in de richting van het doel.

Zijn teamgenoot Alex van Leeuwaarde liep snel in en plaatste de bal over de grond in het doel. Via een gat in het net belandde de bal weer buiten het doel.

In eerste instantie kon duidelijk uit de reactie van Severinus Amo, de doelman van Excelsior worden opgemaakt dat de bal zat. Tot grote schrik van velen haalde de doelman de bal van achter het doel en plaatste deze voor een vrije trap op de stip van de doeltrap. De scheidsrechter die in eerste instantie een doelpunt had toegekend, liet zich door de doelman en aanhangers van Excelsior beinvloeden met het gevolg dat hij terug kwam op zijn eerste beslissing. Dit bracht onder spelers en publiek een ware tumult teweeg.

Beide partijen - Blauw Wit en Excelsior - behielden hun standpunt. Uiteindelijk werd de wedstrijd gestaakt en wel in een onbesliste eindstand.

Blauw Wit tekende na de wedstrijd protest aan bij het sportcomite. Dit comite durfde echter geen beslissing te nemen en stelde voor verdere afdoening van de zaak een commissie van goede diensten samen, bestaande uit de heren Dragten (voorzitter) P.H. Fernandes e.a.

Deze onsmakelijke zaak duurde ruim zes weken voor er een oplossing kwam. Na verschillende bijeenkomsten van de commissie van goede diensten, waarbij verschillende getuigen van beide partijen werden gehoord, viel de beslissing toch uiteindelijk in het voordeel van Blauw Wit.

Cricket:

De lange sportloopbaan van Oom Wim Anijs wordt afgesloten met hetgeen hij op cricketgebied gepresteerd heeft.

Naast voetbal, biljart, korfbal en tennis bereikte Wim ook met cricket de top. Zelfs na het beeindigen van zijn loopbaan m.b.t. de andere takken van sport ging hij rustig door met cricket.

In onze hoofdstad Paramaribo, sloot hij zich als jongeman aan bij de cricketclub Excelsior.

In latere jaren bekleedde hij zelfs een bestuursfunctie in deze cri-

[p. 28]

De Surinaamse cricket ploeg die het opnam tegen een bezoekende Antilliaanse ploeg. De ontmoeting eindigde in een draw. Van l.n.r. staand: J. Kaarsbaan, W. Anijs, aanvoerder, J. Berrenstein (Excelsior), J. Promes (Paramaribo), James Perk (Victoria), August Meye (Paramaribo), zittend: Samipersad (Ranjitsing), E. Paton, J. Assam, Dos Ramos, J. Bang A Foe (Paramaribo), A. Tholell en H. Harrypersad (Excelsior).

[p. 29]

cketclub, samen met wijlen Dr. Snellen naar wie het Snellenpark genoemd is.

Ruim 15 jaar heeft Wim Anijs met veel takt en kennis als captain gefungeerd.

Zoals U weet is Nickerie bij uitstek het circketdistrikt van Suriname. De meeste top-cricketers in Paramaribo van toen waren Nickerianen. Om de sterkte te bepalen van Nickeriaanse cricketers die in Paramaribo woonden werd op het Patronaatsterrein door Dokter Snellen - de geestesvader van het Surinaamse cricket - een wedstrijd georganiseerd tegen stedelingen. Deze wedstrijd moest als graadmeter dienen voor de distrikten die in Suriname het meest aan cricket deden, namelijk Paramaribo en Nickerie. De publieke belangstelling voor deze ontmoeting was bijzonder groot. Populair gezegd ‘er kon geen kip meer bij’.

Om toch wat van deze wedstrijd te zien zochten honderden toeschouwers een plaats op muren, bomen en daken in de omgeving van het patronaatsterrein. De Nickerianen wonnen de toss en maakten de fout om Paramaribo eerst aan bat te laten.

Daags tevoren alsook op de speeldag van de wedstrijd had het flink geregend, waardoor het veld erg nat was.

Natuurlijk is het zo, dat bij cricket over het algemeen bij nat weer de toss-winnaar de tegenpartij eerst laat batten. Iedere cricketer weet hoe doorslaggevend dat vaak is.

Deze taktiek volgden de Nickerianen, daar zij wisten dat het stevig staan, de harde slag en de bewegingen die daarbij behoren op zo'n veld nogal problemen opleveren. Ook het lopen en vooral de afzet na de slag brengen problematische situaties met zich mee.

Toch heeft een te nat veld vaak grote nadelen voor de bowler die de bal niet op de juiste wijze kan spinnen.

Gomes en Tjeendre werden door de aanvoerder van Paramaribo als eerste als batsman aangewezen. Deze batslui legden meteen een formidabele grondslag voor Paramaribo.

Bij het verlies van de eerste wicket wees het scorebord honderd en drie runs voor Paramaribo. Intussen was het weer prachtig opgeklaard. De bowlers van Nickerie herstelden zich op meesterlijke wijze en namen de een na de andere wicket. De rest van het team van Paramaribo werd voor nog geen veertig runs totaal naar de kleedkamer terug gestuurd.

[p. 30]

Het team van Nickerie - met toppers zoals: de gebroeders Peneu, De Peuroos, Clark en Oemrawsing - dat hierna aan bat ging, scoorde met een hoog tempo de een na de andere run.

Het was duidelijk dat alleen maar een wonder Paramaribo zou kunnen redden van de ondergang.

Bij het verlies van zes wickets, was het scoreverschil tussen Paramaribo en Nickerie tot veertien run gereduceerd.

Gebruik makend van het opgeklaarde zonnig weer speelden de Nickerianen een uitstekende partij.

Maar dan moesten geen toppers als Wim Anijs in het team van Paramaribo rondlopen om zonder meer de moed te laten zinken. Wim stond overal bekend als een uitstekende batter.

In deze wedstrijd ontplooide hij zich echter niet alleen als batter, maar ook als catcher en bowler maakte Wim op die dag historie.

De aanvoerder van Paramaribo, een oudere broer van Wim was duidelijk de kluts kwijt. Alle goede bowlers waren reeds ingezet zonder het gewenste resultaat. Plotseling liet de aanvoerder zijn ogen op Wim rusten en tegelijkertijd volgde de opdracht aan Wim om als bowler op te treden.

Wim, die ook voor bowler een ruime aanleg had, doch nooit eerder in wedstrijden de gelegenheid had gekregen om zijn nogal vrij moeilijke leg-break te demonstreren, raakte enigszins van streek door deze uitdaging. Als goede sportman gehoorzaamde Wim zijn captain zonder tegenspraak. Nu bleek dat de Nickerianen verrast werden door de nogal trage legbreakballen die Wim bowlde. Reeds bij de eerst gebowlde bal wist Wim via zijn wicketkeeper de nickeriaanse batter uit de schakelen. Deze stunt werd door hem op snelle wijze nog drie maal uitgehaald.

Binnen een minimum van tijd waren de vier overgebleven batters door Wim, in samenwerking met zijn team-genoten weggebowld. Het was Paramaribo, dank zij de grote bijdrage van Wim Anijs toch gelukt om op het randje van Nickerie te winnen.

Wim had zich vanaf dat moment ontplooid tot een van de grootste leg-breakbowlers van Suriname.

Het succes dat Hubert Willem Anijs na deze historische wedstrijd verder heeft gehad is moeilijk met woorden terug te geven.

Op nationaal en internationaal gebied heeft hij voor zichzelf en voor zijn land waardige prestaties geleverd.

[p. 31]

Prestaties die wij zoveel mogelijk in dit boek proberen neer te pennen.

Waarom Wim zich terugtrok!

Sinds de oprichting van het S.V.B. Stadion - in het jaar 1953 - heeft Wim slechts een keer een bezoek aan dit stadion gebracht. De achtergronden van deze distanciering liggen veel dieper dan wel vermoed wordt.

Een van de feiten is, dat Willem het de S.V.B. tot op heden zeer kwalijk neemt, dat hij voor een vrij hoge entree-penning op de tribune noord, tijdens een wedstrijd Nederland - Suriname kletsnat werd door de regen.

Reeds voordien had hij geen grote interesse voor voetbal meer. Zijn buurman wist hem echter hiervoor over te halen.

Een ander aspect t.a.v. deze wedstrijd was, dat Suriname reeds binnen enkele seconden met 1 - 0 achterstond en tenslotte de wedstrijd ook nog met 4 - 1 verloor.

Tot overmaat van ramp werd de maat voor Wim Anijs vol en wel tijdens het bezoek van Wim aan zijn grote vriend Harry Slijngaard die in het bondsgebouw van de S.V.B. werkzaam was.

Bij deze gelegenheid nam Wim een S.V.B. jaarboek door.

Met grote ontsteltenis kwam hij een artikel tegen waarin stond, dat Wim Anijs, de man die zoveel voor de sport in Suriname gedaan heeft, alsook Leo Tjon Pian Gie en Kees Coleridge gebrandmerkt stonden als de grootste vijanden van de S.V.B. Aanleiding van deze vrij harde beschudiging was het feit dat Wim Anijs, Coleridge en Tjon Pian Gie regelmatig kritiek leverden op het beleid van de S.V.B. Anijs was als journalist verbonden aan het blad van de heren R.D. Simons en J.D. Luitinck. Het kantoor van dit blad stond aan de Keizerstraat, waar momenteel Brakke's Hygienische Wasserij zetelt. Leo Tjon Pian Gie en Kees Coleridge waren verbonden aan het R.K. blad namelijk ‘de Surinamer’.

Het dagelijks bestuur van de S.V.B. bestond o.a. uit de heren H.E. Aletrino en G. Jard.

In de top van de aangesloten verenigingen bij de S.V.B. zaten: Voorwaarts, Transvaal, Ajax en Blauw Wit.

Bij de S.V.B. werd verschrikkelijk gediscrimineerd.

Ajax bestaande uit voornamelijk donkerkleurige spelers zoals:

[p. 32]

Kolader, Kolf, Wijdenbosch en Conrad hebben dit dikwijls aan den lijve gevoeld.

Een voorbeeld van deze discriminatie blijkt uit de volgende illustratie.

Discriminatie:

De nationale selektie van de S.V.B. zou in het jaar 1927 moeten uitkomen tegen Casuels een team uit Trinidad.

De gasten stelden voor hun aankomst in Suriname telefonisch de volgende eis:

‘We only play against white players’.

Deze eis bracht de leiding van de S.V.B. in grote problemen, en wel om het feit dat de elftal-commissie reeds was overgegaan tot aanwijzing van de spelers die de kleuren van Suriname zouden moeten verdedigen.

Zwartjes zoals Julius Kruidenhof en de onvermoeibare Kolf, ook wel bekend als Papa Dang, behoorden tot het elftal. Tot ieders verwondering liet de S.V.B.-leiding zich door de Trinidadianen flink de les voorlezen en haalde op een na alle donkerkleurige spelers uit het team.

Dokter John Monkou was de enige niet lichtgekleurde speler die in het team werd opgesteld.

Het Surinaams elftal dat door deze handeling van de S.V.B.-leiding geheel en al uit haar verband werd gerukt, verloor alle wedstrijden tegen Casuels met sprekende cijfers. Het Surinaamse volk nam deze vernedering niet en stak haar mening niet onder stoelen of banken.

Tegen deze en nog meer van dergelijke discriminerende handelingen protesteerde Wim Anijs in het eerder aangegeven blad.

In de boezem van het S.V.B.-bestuur heeft men Oom Wim deze protesten blijkbaar nooit vergeven. Vandaar dat hij als vijand nummer een van deze organisatie werd gebrandmerkt.

Het ergste was, dat het S.V.B.-bestuur als excuus hanteerde voor het niet opstellen van de donkerkleurige spelers, dat zij niet bekend waren met bepaalde etikette - zoals het gebruik aan tafel van mes en vork. Deze maatregel had het S.V.B.-bestuur getroffen om te voorkomen dat de gasten een slechte indruk zouden krijgen van de zaak.

Een argument dat natuurlijk kant nog wal raakte.

[p. 33]

Hubert Willem E. Anijs heeft altijd veel geprotesteerd tegen dit soort situaties. Vandaar dat hij steeds weer in ongenade viel bij de overtreders.

Zijn voetballoopbaan begon hij als jongen van 18 jaar op het toenmalige Gouvernementsplein. Zijn carriere zette hij voort bij de K.V.B. (Katholieke Voetbal Bond) die later werd omgedoopt tot de N.G.V.B. (Nederlands Guyana Voetbal Bond).

Bij de K.V.B. werd toen naast voetbal ook de cricket sport beoefend. Het veld waarop er toen werd gespeeld lag aan de Wulfingstraat, achter de Kathedraal.

De omgedoopte K.V.B. tot de N.G.V.B. verhuisde in latere jaren naar de hoek van de Prins Hendrik- en Koninginnestraat tegenover het Sint Vincentius Ziekenhuis, waar de N.G.V.B. tot op heden staat.

De voorkeur-behandeling die de R.K. clubs die bij de K.V.B. waren aangesloten genoten, verschilde in die tijd sterk met de behandeling van de niet-R.K. clubs. Dit vond voornamelijk z'n oorsprong in de grote animositeit die er in geheel Suriname heerste tussen R.K. en niet-R.K. bewoners. Jammer genoeg was deze vijandige naijverstem-ming ook sterk van grote invloed in de sport.

Het is niet onwaarschijnlijk dat deze situatie de initiatiefnemers gestimuleerd heeft om neutrale voetbal organisaties zoals de S.V.B. op te richten. De niet-R.K. clubs, zoals Blauw Wit en Excelsior, verhuisden met de meeste spoed van de K.V.B. naar de S.V.B. De enige R.K. club die deze ruil deed was Olympia. Olympia een van de sterkste clubs die Suriname ooit heeft gekend, maakte destijds ook deel uit van de K.V.B. Spelers zoals John Wessels, S. Amo, gebroeders Chehin (Michel en Jozef) en Mook vormden bij Olympia een sterke basis-opstelling. Later viel de eer Olympia te beurt om bij de pas opgerichte S.V.B. als winnaar van de eerste competitie uit de bus te komen.

Interland.

Willem Anijs heeft zich ook op internationaal gebied voor Suriname verdienstelijk gemaakt.

Zijn eerste vuurdoop onderging hij tegen het team van Brits-Guyana, oftewel ons buurland, toen ook bekend als Demerara.

Het team van de K.V.B. dat Suriname in deze interland ontmoe-

[p. 34]

ting moest vertegenwoordigen stond onder leiding van trainer, de eerste luitenant, Dahler.

De naaste concurrent van Willem om als doelverdediger in de selektie te worden gekozen was Severino Amo, een doelman die eerder op waardige wijze deze post had verdedigd.

Toch gelukte het Wim, door zijn enorme inzet om door de trainer als eerste doelman te worden aangewezen.

Deze keus bleek later de beste te zijn.

Demerara lag in die tijd stukken voor op Suriname voor wat voetbal betrof. Toch zag het team van de K.V.B. met een in topvorm zijnde Wim in het doel kans om met een minimaal punten-verschil van 1 - 0, een van de twee gespeelde wedstrijden te verliezen.

Een stunt die voor die tijd tegen het team van Demerara dat voor een groot deel uit Schotten bestond, als een prestatie kan worden aangemerkt.

Kort na deze interland ontmoetingen verhuisde Willem van de K.V.B. Het ontstaan van de S.V.B. is mede te danken aan de grote medewerking die dokter Snellen hierbij heeft verleend.

Naar hem werd - zoals wij reeds schreven - later het Dr. Snellen Park genoemd.

De positie van Dr. Snellen toen in onze samenleving, kan vergeleken worden met die van een tegenwoordige minister.

S.V.B.:

Dr. Snellen die de wrijving tussen niet rooms katholieke en rooms katholieke Surinamers, ook op sportgebied, dagelijks groter zag worden, zette zich voor de volle 100% in om een neutrale sportorganisatie van de grond te krijgen. In zijn streven om dit te bereiken heeft hij verschillende methoden moeten gebruiken. De tegenwerking die hij ondervond was moeilijk te overwinnen. Toch ging de voorliefde van Dr. Snellen het meest uit naar cricket.

Hij was voorzitter van de cricketclub Excelsior, samen met Wim Anijs die als secretaris ook deel uitmaakte van het bestuur. Beide heren hadden dagelijks veel contact met elkaar. Dr. Snellen kreeg het op een goede dag gedaan om een stuk grond van de overheid los te krijgen om de cricket-sport te beoefenen. Dat was het stuk

[p. 35]

grond waar nu de S.V.B. staat. Voordien werd cricket gespeeld op het veld voor het Landbouw-proefstation. Aanvankelijk had het de schijn of hij op dit terrein bezig was proefrijstvelden aan te leggen, maar uiteindelijk kwam hier een sportveld van de grond. Toen op dit veld begonnen werd met cricket, verkeerde het veld in een zeer slechte staat. Met medewerking van de heren Hewitt - later minister van L.V.V. - en De Vries van O.W. en V. werd het veld steeds beter. De N.G.V.B.-mensen, die deze vorderingen ook op de voet volgden, probeerden de zaak te blokkeren. Deze zaak werd zelfs voorgelegd in de Koloniale Staten van Suriname. Dr. Snellen werd als vertegenwoordiger van het Landbouw-proefstation ter verantwoording geroepen, maar hij wist de Staten-vergadering ervan te overtuigen dat hij niet met een sportveld doch met rijstproefvelden bezig was zowel in de Cul. als te Alkmaar in Commewijne. Beide projecten ondervonden heel veel kritiek en tegenwerking bij de Staten en daarbuiten. Toch heeft Dr. Snellen, zij het met veel moeite, beide projecten doorgedrukt.

Langzaam maar zeker werd het schijnrijstveld in de Cul omgetoverd in een sportveld met een neutrale achtergrond. Dr. Snellen moet dan ook beschouwd worden als een van de grondleggers van de S.V.B. Hij gaf het terrein de naam van ‘het huis voor de neutralen’. Daarmee werd bedoeld: alles wat niet dogmatisch en fanatiek katholiek was.

Hoewel het veld in feite bestemd was voor het beoefenen van alle takken van sport, werd er eerst cricket op dit veld beoefend. De eerste officiele wedstrijd op dit terrein viel dan ook cricket te beurt. Deze eerste wedstrijd was tussen Excelsior en een Guyanees team, bestaande uit balatableeders die zo tegen de Kerst, Hemelvaart en andere feestdagen naar Paramaribo kwamen. Captain van het team van Excelsior was de heer V.d. Kooye, die zeker 15 jaar de leiding van het team heeft gehad. Hij was een Excelsior bowler, kende het spel theoretisch en praktisch tot in de finesses en was tevens een zeer goede leider. Het team van Excelsior kwam in die tijd regelmatig uit tegen het team van Rust en Werk. Het team van Rust en Werk stond onder de zeer goede leiding van de heer Alexander, een in Guyana geboren persoon, die in dienst was van de Suikeronderneming Marienburg. Heel wat Surinaamse cricketers hebben de top bereikt onder leiding van deze heer Alexander, die als sportman een klasse apart was.

[p. 36]

Over de eerste voetbalwedstrijd bij de S.V.B. vertelt Hubert W.E. Anijs het volgende: ‘In het jaar 1922 verscheen in de lokale bladen het heuglijke nieuws dat het S.S.C. een overeenkomst met het Gouvernement had gesloten omtrent het afstaan van een terrein in de Cultuurtuin. Hierbij was veel medewerking ondervonden van de direkteur van landbouw Dr. E. Snellen en de landbouwleraar W. Hewitt.

De pers in Suriname begon hoe langer hoe meer aandacht te besteden aan de sport en wel in het bijzonder aan de voetbalsport. Zo verscheen in de “Suriname” van 26 september 1923 een boeiend artikel over deze laatste tak van sport. In datzelfde jaar stelde luitenant A.J. Dahler zich beschikbaar als scheidsrechter. In een interview gaf hij als zijn oordeel te kennen dat het voetbalspel in Suriname op gelijk nivo stond met het tweedeklasse spel in Nederland’.

Op 29 juli 1923 is het eindelijk zover en opent gouverneur van Heemstra in tegenwoordigheid van ruim 2400 toeschouwers het terrein in de Cultuurtuin. De heer R.D. Simons, voorzitter van Suriname Sport Comite, voerde bij deze gelegenheid het woord, waarna door de gouverneur de vlag werd gehesen op de tribune. De dag van 29 juli 1923 is met gouden letters opgetekend in de annalen van de voetbalsport in Suriname. De foto van Dr. Snellen, een van de grote oprichters van de S.V.B., werd voor het clubgebouw ter beschikking gesteld.

Helaas heeft deze foto nooit zijn bestemming bereikt en prijkt hij in het clubgebouw van het cricketveld tegenover het S.V.B.-kantoor, dat later naar Dr. Snellen werd genoemd. De S.V.B. telde al spoedig heel wat verenigingen zoals: Voorwaarts, Transvaal, Zwaluw, bestaande uit jongens van de gele kost e.a. Het aantal verenigingen aangesloten bij de S.V.B. bedroeg toen twaalf. De opening van het S.V.B.-stadion ging met een groots defile gepaard. Vlaggen werden gehesen, speeches werden afgestoken en ook de militaire muziek ontbrak niet. De heren Booms, de Hart. W. Hedsius, H. Kleine en A.J. Corter waren de eerste bestuursleden van de S.V.B. Blauw Wit had intussen een fusie aangegaan met Excelsior, met het gevolg dat ook Hubert W. Anijs deel van dit team uitmaakte. Anijs maakte voordien reeds deel uit van het cricketteam van Excelsior. Een van de voetballers van Excelsior was Harry Slijngaard. Volgens Anijs een pracht voetballer met een schot in de benen om jaloers

[p. 37]

op te zijn. Tijdens een wedstrijd tegen een Guyanees team schoot Harry vanaf de half-back linie op de goal. De bal kwam met zoveel kracht tegen het lichaam van de doelverdediger, dat deze met bal en al in het doel werd geslingerd. Wim Anijs speelde niet alleen voetbal en cricket maar ook korfbal en tennis. Ook met biljart haalde hij een hoogte die hem in staat stelde verschillende toernooien in Bodega (hoek Steenbakkersgracht en Steenbakkerijstraat) te winnen. In Bodega werden regelmatig biljarttoernooien gehouden waaraan topspelers zoals Dr. Kreps, politieagent Karsenhout, Alex van Leeuwaarde, Tjon Kon Pauw en Brunings deelnamen. Hubert Anijs was in deze groep een van de sterkste spelers. Anijs was een serieuze sportman. Zijn mening is dat de sportmensen van heden tot veel meer in staat zouden zijn wanneer net als voorheen, meer eenheid, discipline en doorzettingsvermogen, aan de dag zouden worden gelegd. Onder de sportmensen van voorheen heerste een grote saamhorigheid, een wapen dat in wedstrijden ongetwijfeld een grote rol speelt.