Emblemata moralia

[fol. 20v]

[Versuymt u niet eert wort te laet,
By tijts ontlast u van het quaet]

Versuymt u niet eert wort te laet,
By tijts ontlast u van het quaet.

GHeliick den Hovenier sal inten ende snoeyen:
Om siine bomen teer recht opwaerts te doen groeyen,

Daer toe een schoone kroon te brengen aenden dach

Waer van hy eyndeliic goe vruchten plucken mach:

Soo moeten d'ouders ooc haer voort gebrachte kind'ren
By tiits afnemen, 'tgeen hun eenichsins mocht hind'ren,

En straffen haer misdaet en rechten haer ter deucht,

Om scheppen wt haer doen een aengename vreucht.

En temps & lieu prenez regard,
A fin de ne venir trop tard.

A Ainsi qu'vn Iardinier dedans sa pepiniere
Ente ses arbrisseaux, & devant et derriere

Rescinde les rameaux & tout le superflu,

Pour en apres gouter des fruicts le revenu:

Mettez pareillement vos enfans à l estude,
O peres et parens, pour rejester lerude

Vice & tout des honneur, afin qu'a l'advenir

Leurs dits, faicts et labeurs, te puißent rejouvir.

[fol. 21r]

Principijs obsta.

⁺Ghy Ouders voet uwe kinderen op, door de leere ende vermaninghe des Heeren.

⁺Ghelijck men een Iongen ghewennet, soo en laet hy daer niet af als hy out wordt.

Vous Peres nourrißez vos enfans en instruction, & remonstrance du Seigneur.

Instruy l'enfant en l'adresse de sa voye: encor mesme qu'il devienne viel, il ne se retirera d'icelle.

+ Eph. 6. cap.

+ Prov. 22.

[fol. 21v]

Wtlegginghe.

DE treffeliicke Poêt Ovidius seyt.

Quae praebet latas arbor spaciantibus umbras,
Quo posita est primum tempore, virga fuit,
Tunc poterat manibus summa tellure revelli,
Nunc stat in immensum viribus aucta suis.

De boom die nu soo wijt syn schaduwe verspreyt,

Een teere rysken was sijnde eerst in d'aerd geleyt,

Doen kond m'hem met de hand wel dwingen ende slechten,
Maer nu staende in siin cracht en is hy niet te rechten.

Met welcke gelijckenisse hy ons leert datmen de kinderen van de jeucht aen moet onderwijsen, soo men daer vreucht aen sien wil, als sy tot hare jaren ghekomen syn, haer afnemende met een leersame zedicheyt alle quade gheneghentheden, die de menschelijcke natuere is mede brenghende, haer richtende in de vreese des Heeren ende intende met de spruyten der deuchden, ghelijck een goet Hovenier syne jonghe boomen is richtende snoeyende ende intende Om beter vruchten te becomen als den aert vande stamme geven kan. Dese onderrechtinge geschieden moet, met groote naersticheyt ende voornamentlijck door eenen goeden voorganc der ouderen, gelijck Pibrack wel seyt,

Le sage fils est du pere la ioye,
Or si tu veux ce sage fils avoir,
Dresse le jeusne, au chemin du devoir,
Mais ton exemple est la plus courte voye.

De wijse Soon syn vader is een vreucht,
Op dat ghy dan een sulcken hebben meucht,
Van jongs op hem ter deucht sult onderrichten,
'Tgoet voor-beeld doch is't naest om hem te stichten.

Ende Bartas in synen 7. Dach der scheppinghe.

[fol. 22r]

 

Peres si vous voulez que vos sages enfans

 

Pour leur propre bonheur, bien heurent vos vieux ans

 

Mettez les au chemin de la vertu non feinte,

 

Par beaux enseignemens, par exemple, par crainte.

Ghy Vaders soo ghy wilt dat uwe wijse kind'ren
In dijnen ouderdom u eeren sonder hind'ren,
Setse op der deuchden wech by tijden allegaer,
Door leering, rechte vrees ende een goet Beeldenaer.

Dese stichtinge ende onderrichtinge is ooc niet alleen den ouders in hare oude dagen een stut ende vreucht, maer een geluc ende behoudenisse vande selve deuchtsame kinderen. Waer over miin Vader P. H. plach te seggen.

O heureuse Ieuneße ò tres heureux enfans,
Qui avez des parens tant rempli de sagesse,
Qe ils monstrent leur largeße apprendre vous faisans,
Et en ce vous donnants, avec joye ey liesse,
Ce que prèndre on ne peut ò la vraye nobleße.

O hoe geluckich is de jeucht,
Wat ist den kinderen een vreucht,
Als d'ouders syn soo milt en wijs
Dat sy haer leeren doen om prijs:
Want hun ghegeven word alsdan
Een goet dan m'hun niet nemen kan.