Emblemata moralia

[fol. 10v]

[Wacht u voor alsulcken vrindt,
Die al vleyende verslindt]

Wacht u voor alsulcken vrindt,
Die al vleyende verslindt.

DE wreede Crocodil synd' hongerig sal schreyen,
Om een barmhertich mensch daer mede te verleyen,

Die dan toeloopende is om helpen na sijn macht,

Word leyder! (eer hyt merct) elendich omgebracht:

Soo worter menich mensch (geloovende de logen)
Door't uyterliick gelaet der Gleysenaers bedrogen,

Die door haer vleyery verkrijgende haren wil

Veel erger leven als de felle Crocodil.

Garde toy d'vn tel vivant,
Qui devore en souspirant.

L'Affamé Crocodil par ses gemißemens,
Et faintise en pleurant attire les passans,
Cil donc qui au secours trop vistement se rue
Se trouve helas! blessé, attendant qu'on le tue:

Maint humain tout ainsi qui croist legerement,

Trompé se trouve par le pipeur deçevant,

Qui aijant son vouloir acquis par tromperie,
Se monstre plus cruel que se brigand en vie.

[fol. 11r]

Plorat & devorat.

⁺Een yegheliick behoede hem voor synen vriendt,
Want den eenen vrient verraet den anderen.

Qu'un chascun se garde de son prochain: car vn chacun deçoit son ami.

+ Ierem. 9, Cap. 4. v.

[fol. 11v]

Wtlegginghe.

DEn Roover vanden Nijl, de wreed[e] Crocodil, die swemmende de menschen ende loopende de menschen verslind wort te rechte vergheleken by de Gleysenaers, die dewijle sy haer als een vrient thoonen, 'tverderf van haren even-naesten soecken: Want (so verscheyde schrijvers seggen) hongerich siinde ende een mensche siende schreyt hy om hem te bedriegen ende te verslinden, waer over Erasmus in siine Adagia stelt Crocodili lachrimae. De tranen vande Crocodil, Alsoo oock het graf-dier Hyena het welc de begravene menschen etet, leert fluyten om de honden te locken, kan ooc des menschen stemme nabootsen lettende op des Herders namen leerende die roepen ende die alsoo krijgende verscheurtse, Plinius in't achste Boec 30. Cap. In Moorlant is ooc een dier Mantichora genoemt, den mensche van aengesichte niet ongeliick het welcke mede des menschen stemme kan nabootsen. Plinius in't selve Capittel. Waer over Bartas in siinen sesten dach der scheppinge seyt.

Escumant de fureur me pour suyvent encore,
l'Hyene sepulchrale, viste Mantichore,
Et le Ceph Nubien: Dont l'vn a nostre voix,
l'Aultre nostre visage, & le dernier nos doits.

De wreede omringen my, daer by soo, volgt op't spoor
d'Hyene graf minnaer, de snelle Manticoor,
En noch 'tNubische Ceph waer van dien sonderlingen
Recht als een mensche kan siin stem bedriegliic dwingen,
De tweede een aengesicht de derde ving'ren heeft, &c.

[fol. 12r]

Door dese voor-beelden worden wy vermaent dat wy niet lichteliick sullen gelooven maer met achterdencken ende opmerckinge ons selven wachten. want geliic Euripides seyt.

Sapiente diffidentia non aliud utilius est mortalibus.

Den sterffeliicken is niet nutters als een wijs mistrouwen.

Ende geliick Vellenis Paterculus seyt 2. Hist.

Frequentissimum initium calamitatis est securitas.

De beginselen der elendicheden komen meest door de onsorchfuldicheyt.

Want de boose menschen siin nimmer verschrickeliicker dan als sy met woorden ende gelaet haer sachtsinnich toonen geliick de ervarentheyt dat mede brengt.