Emblemata moralia

[fol. 8v]

[By een onghestadich man,
Trou noch lust men vinden kan]

By een onghestadich man,
Trou noch lust men vinden kan.

T'Lichtvaerdich listich dier Chamel'on menichwerven
Verandert na den gront den glans van syne verwen,

Syn voetsel nemende uyt de lijveloose locht

Met ongestadicheyt verbonden en verknocht:

Flicvloyers spiegelt u, meer salmen u niet achten,
Soo lang ghy niet bedwingt u vliegende gedachten,

Getoyt en opgepronckt met ydelheyt en waen,

D'oprechte van gemoet u sullen tegenstaen.

l'Homme inconstant vray chicaneur,
Sans foy se trouve & trouble coeur.

LE petit animal Chamel'on admirable,
Cauteleux & rusé, inconstant, variable,

Reçoit vn tel couleur des corps, quil a devant,

Et ne re paist son sein que d'immobile vent:

Mirez vous Chicaneurs, qui abusez le monde,
Moins on t'estimera, tant que vostre faconde

De parler en pipeur, les Rois abusera,

Le conscientieux la guerrete fera.

[fol. 9r]

Vertumnus.

⁺Legt af alle boosheyt ende bedriegerye ende geveynstheden ende nijt ende alle achterclappinghen.

Ostez toute malice, & toute fraude et feintises & envies et toutes mesdisances.

+ 1 Pet. 2. 1.

[fol. 9v]

Wtlegginghe.

ANtoine de Cotel willende de Pluymstrijckers beschrijven seyt.

En ceste cour il fault comme elle est composée,
Qui se veult comporter, faire voile à tout vent,
Careßer l'ennemi, se garder de soy mesme,
D'vn sou-ris gratieux masquer vn dueil extreme,
Se faire amy de tous, et personne n'aimer,
S'offrir à vn chacun, le singe contrefaire,
Dire souvent ouy, & penser le contraire:
Bres, Protée en vn iour centfois se transformer.

Dees lesse leeren moet wie sich in't Hof bevind,
Met vlijt hy hangen sal de huycke na den wind,
Syn vyant smeeckend' en op syn selfs leven letten,
Sijn mond na vreucht en rou na dat de tijt leert setten,
Een vriend van alle man en meynen geen van al,
Staende ider een te dienst den Aep nabootsen sal,
En hoewel hy't niet meynt seer dicwils ia verhalen,
Verand'rende in een dach als Protheus hondert malen.

Vertumnus by de Griecken Protheus veranderde hem selven in alderley gedaenten ende derhalven stellen hier synen name om de ongestadicheyt te bewijsen by het Voorbeelt van Chameleon volgens het spreec-woort, Chameleonte Mutabilior, veranderliicken als Chameleon, waer van Plinius ende andere schrijven, doch also ick met Willem Dirckx een nieu ondersoecker der Natueren van onse tijden (dier verscheyde levendich gehadt heeft) daer van gesproken hebbe, sal ic verhalen wat hy daer van seyt, als namentliic: Chameleon is een sacht weekelijc Dierken, vande groote als een Ratte ofte meerder met korte pootkens, d'oogen wijt uytgepuylt-

[fol. 10r]

staende, also dat het siin gantsche lichaem van voren tot achter kan besien, levende by de locht, uytgenomen dat het somtijden eenige vliegen ende spinnen nuttet, waer toe siin tongesken lanck, spits ende ongheliic is. Is van verwe wt den grauwen, maer verandert sich naer het coleur daer't op komt te staen. Vytgenomen (soo Plinius seyt) in't wit ofte root, waer by dan de ongestadige vleyers te rechte geleken worden, welcker meyninge is alles na te bootsen uytgenomen 'tgene by het wit ende root wtgebeeldt wort, namentliicke de suyvere onnoselheyt ende de behoirliicke schaemte, haer geveynsende als oft zy niet van doen hadden, niet met allen wenschende, ende dat daer en tusschen met een anghelige spitse tonge steken, ende met een vlytich opsicht op haer doen ende laten passen, tot haer voordeel ende eens anders verderf die haer geloof geven waer over Bias seyt.

Animal inter omnia maxime noxium est, inter immitia Tyrannus, inter mitia Adulator.

Onder alle de dieren is het schadeliicste vande wrede een Tiran, vande sachtmoedige een vleyaert oft ongestadige Lief-kooser.

Ende Aristhenes.

Satius est in corvos quam adulatores incidere: Nam corvj non comedunt nisi mortuos, adulatores ad huc viventes excoriant.

Het is beter in der raven gewelt te vallen, als in des vleyaerts handen, de raven niet als de doode etende, maer de flicvloyers den levendigen de huyt aftreckende.