Nederlandsche historie

[1575]

Op den 23^sten van januarius 1575, zoo viel de vaute tot S^te Maertens boven den hoogen autaer, naer den noene, voor den 2 uren, en Godt lof en viel niemand dood.

Op den 11^sten van wedemaend, 't welke was op S^te Barnabas-dag, saterdag wesende, zoo wasser justicie gedaen van

[p. 23]

een jong knegt van 16 ofte 17 jaer oudt, de welke hadde lange gecontinnueert in veel kwaed van stelen en bursesnyden, en hadde wel 3 ofte 4 reysen in handen van justicie geweest tot S^te Omaers en tot Doornijcke, en in andere plecken gegeselt en gebannen wesende, daer naer hier in de coude Ypre-maert gevangen, en naer veel onderzoukens, zoo was hy gerecht op de maert aen een potente van die van der stede, by den officier uytter name van den hoogballiu.

Ontrent dezen tyd, zoo was dat men noch hopende was van een accoort, maer hadden wel 3 reysen by een geweest om t'accoordeeren, maer die rebellen begeirden liberteyt, maer onzen koning hun dat niet consenteerde, maer hun gevende en consenteerde diversche pointen van den ballingen hun goed wederomme te geven, en die wilde wederomme komen de bansuere vergeven, ook mede die hier niet en begeirden te woenen dat zy zullen mogen hun goed verkoopen ofte verhueren tot hun proffijt, ook mede het vreemde volk, dat is, alle Spaenjaerden, Italiaenen en alle andere crijchsvolk te doen vertrecken, en hun gevende tot versekeringe vier steden in Holland en in Zeeland, bezet met garnisoen tot hun bewaren, en noch vele andere artikelen, zoo elk wel kennelijk was. Godt wilter in werken tot zijnder eere en tot 't gemeene proffijt!

Op den 18^sten van wedemaend, zoo wasser justicie gedaen by Geleyn Everaert, van twee mannen, den eenen hadde geherbergt zekere kwade boufven, die welke by nachte de lieden roofden, en den anderen was van manslacht en andere fayten, en waren met te coorde gerecht aen eenen boom by Wijtschate.

Op den 21^sten van wedemaend, zoo was de wet vermaekt by commissarissen.

[p. 24]

Op den 3 van october, zoo wasser justicie gedaen by Geleyn Everaert, metsgaders datter mijnheere Van Bellewaerde was gemaekt soufvereyn van Vlanderen, zoo moeste den provost zijn gevangene te rechte stellen, zoo wasser twee manspersoonen gerecht metter coorde op den Freseberg, den eenen was van Zantvoorde en hadde wel 4 jaer met zyn bastaerde dochter te doene gehadt en meer andere kwade fayten, en den anderen hadde gestolen.

Ontrent dezen tijd, zoo wasser groot opstel gemaekt tusschen Holland en Zeeland in S^te Anna-land en Duveland, en dat by den Gouverneur Don Lowys, de Grand Commandeur van Castilië, en dat om te beletten dat Zeelant niet en zoude mogen gesecourst wezen van die van Holland, en daer was groote vergaderinge ontrent die plaetsen, en tot Antwerpen zoo arresteerden men alle de schepen om den Gouverneur te assisteeren, want ontrent de Bameisse zoo creech hy S^te Anna-land, niet zonder verlies van volk, en daer was zeer groote vergaderinge van volk.

Ontrent Kersdag, zoo heeft altijdts gecontinueert het zeker belech van Sierycxzee, en ontrent Vastenavond-dag, zoo is dat die Grand Commandeur de Castille, gouverneur en capiteyn generael van deze xvii landen, is gestorfven zeer haestelijk, en naer het overlyden van hem zoo heeft men wederomme gesproeken van pays ofte accoordance, maer zeer different, en het Gouvernement was gegeven by provysie den Raed in handen tot ander stond dat de Majesteyt daer in voorzien zoude, en alzoo men zeyde eenen zenden zoude die van zynen bloede ware, en omdat Godt daer in zoude wercken, zoo wasser alomme processie generael gedregen geheel de landen duere ontrent passchen.

Voort zoo gebuerde dat de weke voor de Goede Weke, de Schepen van Duynkerke trocken naer Brauwershavene, wel

[p. 25]

tot het getal van 18 ofte 19 schepen, en zy arriveerden in Brauwershavene, en de prince was op dezen zelven tijdt zeer neerstig om Sirixzee ontzet te doene, maer het belech was zeer sterck om daer aen te geraken en de zee was gedaen verzanden by schepen die de Spaenjaerden hadden gedaen zinken in de diepte, en daer was zeer gevochten in de weke voor Passchen, en men zeyde dat de Guesen groote schade leden en ook mede van onze zyde niet zonder schade; zonder ophouden geduerde het belech voor Sirixzee en waren wonderlijk zeere benauwt, 't welke wel te dincken is, en daer duer het langduerende belech.