Een levensteeken op een doodenveld

[p. 84]

XVI.

Op het laatst van het jaar 1765 stak een tentboot te Paramaribo van wal en werd de rivier Suriname opgeroeid. Er zaten drie mannen in het vaartuig, die, vervuld met groote en heilige dingen, zich wel niet zullen afgemat hebben over de kwestie, of de rivier haren naam aan de Surinen, een Indiaanschen stam, dan wel aan Lord surrey te danken heeft: zij hadden zelfs geen open oog voor wat hen omringde. De Kappewieries, vroeger bewerkte, thans verlatene gronden, welig met kreupelhout bewassen, trokken evenmin hunne aandacht, als de Joden-Savanne, het dorp door Israëllers in 1686 gebouwd, of de militaire post Victoria. Daar werd de togt, na een vaart van reeds vier en twintig uren, in plaats van met een tentboot, met een ligt cederen cano of corjaal voortgezet, terwijl de rivier, door een hooger oever ingesloten, en op zijn best drie voeten diep, zeer smal wordt. Op eens zagen zij, hoe zich de stroom verbreedde, door het opnemen der aanzienlijke Sarakreek, welke, in zuidoostelijke rigting, diep landwaarts vloeit. Daar lag het doel der reize. Zij waren zoo ver gevorderd onder het

[p. 85]

geleide van den posthouder, die zich van Victoria af, het laatste door Europeërs bewoonde punt, bij hen gevoegd had. Hij was belast met de uitdeeling der geschenken aan de bevredigde boschnegers, welke door hunne opperhoofden aldaar in ontvang werden genomen. De Nederlandsche beambte maakt de vreemde reizigers aan de Kapiteins bekend en dezen beloven, de nieuwe, door den posthouder krachtig aanbevolen vrienden goed te zullen ontvangen en bejegenen.

Een hunner was een landsman van fourgeoud, doch in scherpe tegenstelling met die van den krijgsoverste, was zijne komst met vrede. Ik zou hem den voornaamste der reizigers noemen, als deze drie mannen niet geoefend waren in de christelijke kunst, om anderen uitnemender te achten dan zich zelven. Zijn togt naar de boschnegers is hem zelven een bewijs, hoe de mensch zijn weg overdenkt, maar de Heer zijne gangen rigt en ons een treffende proeve, hoe Gods wegen hooger zijn dan onze wegen. Het plan, om een levensteeken te doen verrijzen in het dal der schaduwe des doods, waar de boschneger in zwarte duisternis omdoolt, is kennelijk ontworpen en ten uitvoer gelegd door Hem, Die niet aanziet wat voor oogen is: want de man in de corjaal mist ten eenenmale den adel der geboorte.

In een dorpjen bij Genève zit een knaap schoenen te lappen. Hij is een arme wees, die aan het sterfbed van zijn vader een diepen indruk had ont-

[p. 86]

vangen van innige vroomheid en opregte vrees des Heeren. Op zekeren avond stond hij voor de deur, toen een vreemde reiziger hem naar de herberg vroeg. De jongen loopt met hem mede en knoopt met den onbekende een gesprek aan, hetwelk vertrouwelijk werd en over hooge zielsaangelegenheden begon te loopen. Er ontstond tusschen den man, die nachtlogies zocht, en den ouderloozen knaap, die het hem aanwees, sympathie. Het bleek cossart, zoo heette de reiziger, weldra, dat die schoenmakersgezel tot betere dingen, dan tot het voeren der peknaald te vormen was, en onder de hoede en leiding van den hem niet meer vreemden vreemdeling, gaf zich de knaap over, om in regtstreeksche dienst over te gaan van Hem, bij Wiens optreden de wereld zeide: ‘Is deze niet de timmerman uit Nazareth?’

Met een brandend hart verlaat de jongen alles; gaat met cossart op reis; toeft eerst te Marseille en nog elders, tot dat hij ten laatste in ons Vaderland bekend wordt met de Moravische Broeders. Aan deze vrome Christenen sluit hij zich met innige overtuiging aan, om onder hen, met een voornemen des harten, den Zaligmaker te dienen. Nadat hij op treffende wijze getoond had, van hoedanigen geest hij was, dankte zekerlijk de gemeente hartgrondig haren Heer, toen, na het werpen van het lot, de schoenmaker uit Zwitserland werd aangewezen als de uitverkorene tot de bediening van het Apostelschap onder de boschnegers.

[p. 87]

Ge zoudt bijkans aan voorgevoel hechten op het zien der vriendelijke en voorkomende wijze, waarop de vreemde man bejegend werd. Het is, als of het schriftwoord op de vleeschelijke tafelen van het boschnegerhart te lezen was: ‘hoe liefelijk zijn de voeten dergenen, die vrede verkondigen, dergenen, die het goede verkondigen.’ De Graman abini ontving den Evangeliebode met een vertrouwen, door geen zweem van argwaan ontsierd. Toen de Zwitscher, na nog eenige zaken op Victoria in orde gebragt te hebben, in het begin van het jaar 1766 zich bepaaldelijk bij de Samaraccaners vestigde, verkreeg hij, door de goedheid van het opperhoofd, een hut, waarin hij met zijn reisgenoot zich wel moest behelpen, doch die, althans in vergelijking met de eerst betrokkene, welke met twee negerinnen gedeeld moest worden, voldoende mogt heeten.

In het jaar zijner aankomst werd te Paramaribo een dankdag uitgeschreven voor den gelukkigen afloop der aardbeving, welke drie achtereen volgende dagen hevige schuddingen veroorzaakte: de kolonie had tevens wel een dankdag mogen houden voor de aankomst van een Herrnhutter bij de bevredigde boschnegers aan de Boven-Suriname.