Agnes

[p. 150]

XV.

Op den gestelden tijd was José uit verlof terug, en zijn beleefdheid te mijnen opzichte was koel en louter vormelijk. Niemand zou hem in zijn houding van eenige taktloosheid kunnen beschuldigen hebben; vooral wanneer de heer op kantoor kwam, deed hij zijn uiterste best om den indruk te wekken, dat hij in de beste verhoudingen tot mij stond. Ook tegenover den heer zelf was duidelijk merkbaar hoe hij zich inspande om hem welgevallig te zijn, en ik moet bekennen dat hij daar geheel in slaagde. Van de vroegere, betrekkelijke vertrouwelijkheid te mijnen opzichte was geen spoor overgebleven. Er lag iets prikkelend in zijn zelfgenoegzamen glimlach en den triomfantelijken blik van zijn kleine, grijze oogen. Ik wist dat ik hem haatte.

Dag in, dag uit met hem op het kantoor om te gaan, zou mij ondraaglijk geworden zijn, maar het geviel dat de heer in de zomermaanden menigen keer op reis moest gaan en mij telkens meenam. Deze uitstappen - ik mocht deze tochten zoo wel noemen, - waren mij uiterst welkom en wanneer zij mij aan den eenen kant verlosten van het verfoeide gezelschap van José, vleide ik mij aan den anderen kant met de hoop, een of anderen dag Agnes te ontmoeten.

[p. 151]

Tot mijn spijt bleek dit laatste echter een begoocheling te zijn.

Het lot drijft ons en glimlacht vaak om ons bedrijvig pogen. Waar ik gehoopt had Agnes op mijn reizen aan te treffen, verscheen zij op zekeren dag zelf op het kasteel. Van uit het kantoor had ik het roode wagentje uit de dreef zien schieten, brusk stoppend vóór de trap. Francine stapte er uit; ik herkende ze onmiddellijk aan haar soliden stap. De tweede deur werd geopend en... ik herkende Agnes. Ik voelde dat het bloed mij naar het hoofd schoot en trachtte mijn verwarring te verbergen met onschuldig te kuchen. Maar juist dit verried mij. José keek op van zijn werk en schouwde door het raam. Ik kon hem op dit oogenblik niet beter vergelijken dan met een tijger, - neen, dat klopte niet met zijn soepele, haast slangachtige sluiperigheid, - of liever met een panter, die zijn prooi beloert. Een oogenblik scheen hij te aarzelen, dan stond hij recht en, zich in geenerlei wijze om mij bekommerend, ging hij buiten. Een paar minuten later zag ik hem op de binnenkoer, juist op tijd om Francine en Agnes te begroeten.

Ik moest dien namiddag naar huis voor een dringende aangelegenheid, en de avond viel wanneer ik, terug in de stad komend, de eerste huizen bereikte. Mijn werk op het kantoor was in orde, en ik kon best den avond bij vrienden doorbrengen, maar de lust daartoe ontbrak mij. Doelloos liep ik door de straten, alleen om den tijd om te krijgen. Ik herinner mij dien avond in een kerk gegaan te zijn. Ik was niet vroom, hoewel ik regelmatig mijn kristelijke plichten volbracht; maar de rust, die binnen deze muren huisde, deed mij goed, en er kwam een stille verteedering over mij. In de diepte van de kerk zag ik de rustige vlam van de godslamp.

Als ik buiten kwam, pinkten reeds enkele sterren aan den

[p. 152]

hemel; nu zou het wel snel donkeren. Boeken wachtten mij op mijn kamer, de zwijgende, trouwe gezellen. Ik sloeg dan de zijwegen in die naar de groote dreef leidden, en bereikte het park langs den zuidkant. Onder de hooge boomen, die den hemel afsloten, was het nu donker geworden. De geluiden, die den avond levend maken, gingen aan mij voorbij, de val van een blad, het gonzende brommen van een voorbijsnorrenden kever, het verre roepen van een vogel. Plots hoorde ik het doffe geluid van een stap, nog vóór ik iets op het pad bemerken kon. Dan groeide een gedaante uit de grauwe schemering en kwam nader. Ik trad vooruit; een scherpe, doch ingehouden kreet van verrassing trof mijn oor. Aan die stem, aan die gestalte, die een oogenblik roerloos vóór mij stond, herkende ik Fiene.

‘Gij?’ siste zij. ‘Wat komt gij hier doen?’

Ik was zeer kalm. ‘Ik zou u hetzelfde kunnen vragen,’ antwoordde ik, bitter spottend. Haar den rug toekeerend, wilde ik den weg naar het tuinhuis inslaan. Maar zij gleed aan mij voorbij, dook vóór mij op en ik hoorde het felle hijgen van haar borst.

‘Altijd op mijn weg! Wie heeft er u geroepen? En is mijn zaak uw zaak?’ Zij schreeuwde dit haast, hoewel zij poogde zich te beheerschen.

Ik wist niet wat ik haar zeggen zou; uit den grond van mijn hart verlangde ik zoo spoedig mogelijk van haar af te zijn. ‘Ik houd u niet tegen,’ hernam ik onwillig, ‘gij moet weten wat ge te doen hebt.’

‘Waarom achtervolgt gij mij dan?’ vroeg zij, en er leefde een wanhopige klank in haar stem. ‘Overal vind ik u op mijn weg, bij dag en bij nacht... Laat mij dan gerust!’

Haar driftige stem klonk harder dan zij het bedoeld had. Langs den kant van het tuinhuis klonk het doffe geluid van den val van een klink. Fiene keek plots op en luisterde;

[p. 153]

zonder mij nog één woord te gunnen, zette zij het op een loopen. Op hetzelfde oogenblik doken gestalten uit de schemering op, naderden, en ik herkende Francine en Agnes. Zij gingen aan mij voorbij, en hoewel zij geen woord spraken, noch mij groetten, wist ik dat zij mij herkend hadden. Zij moesten de vluchtende Fiene gezien hebben.

Achter den donkeren muur van het park groeide een vage klaarte aan den hemel, de jonge maan kwam op. Ik ben langen tijd aan het kruispunt van de wandelwegen blijven staan, maar geen geluid van stappen bereikte mijn oor. Zonder bepaalde bedoeling trok ik naar de keuken, waar ik niemand aantrof. Ik stak het licht op, greep naar een stuk krant, dat op de vensterbank lag, en trachtte te lezen. Maar ik kon mijn aandacht niet op den gedrukten tekst dwingen. Fiene spookte in mijn gedachten. Ik kan mij niet meer herinneren hoelang ik daar gezeten heb, maar het moet zeer laat geweest zijn toen het plotse gerucht van een naderenden stap mij opschrikte. Een sleutel ruttelde in het slot, dan werd de klink geheven.

Fiene stond in de deur. Sprakeloos staarde zij mij aan. Het zwakke licht van de lamp vloeide over haar lichaam, dit uitdagend boetseerend; het leefde in haar oogen, die star op mij gericht waren; haar handen lagen op de deurstijlen. Ik bewoog niet, wist niet wat te zeggen, hoewel ik mij bij dit langdurig wachten voorgenomen had, haar bij een of andere gelegenheid harde dingen te zeggen. Wanneer ik bleef zwijgen, trad zij plots vooruit, met onzekeren stap, zoodat het mij voorkwam dat zij aarzelde. Maar ik zag weldra dat zij gedronken had; zwijmelend geraakte ze tot bij de tafel waar ik zat. Ik rook haar adem en den flauwen geur van zweet. Zij staarde mij aan met domme, zware oogen. Steunend op de tafel, hief zij schuin het hoofd naar mij, zoodat ik bij het licht der lamp haar aan-

[p. 154]

gezicht kon zien, gezwollen, naar mij voorkwam, met grauwe en roode plekken. Maar meest ontstelden mij de vleezige, té roode lippen, die den wellustigen mond teekenden in dit gelaat, dat ik haast niet meer herkende.

Ik zweeg en keek haar roerloos aan. Toen zag ik dat haar oogen vochtig werden, zoodat zij glinsterden. Het werden tranen, die ik rillend weerhouden zag, tot ze over haar kaken liepen, en ze deed geen moeite om ze te bedwingen. Het was onzeglijk droevig, en radeloos vroeg ik mij af wat ik doen moest. Mijn toorn was heen; een groot medelijden vervulde mij gansch. Plots viel zij en haar hoofd bonsde op de tafel. Het was een oogenblik doodstil en dan kwam tot mij dat eindeloos droef gejammer, als van een kind, dat groeide tot een hartverscheurend geschrei.

Ik ben ellendig opgestaan. Dit hopelooze schreien bleef leven in mijn ooren, achtervolgde mij in den donkeren nacht op mijn kamer. Ik heb dien nacht niet geslapen.