Mijn aap schreit. Het euvel gods

3

Het eerste nadere contact dat ik met hem had, was natuurlijk toen ik hem vreten moest geven. Dat was aanvankelijk een probleem. Want moest ik hem, die thans onder mensen verkeerde en daar moest leven als huisdier, ook menselijk voedsel geven, in een humaan kwantum en met menselijke regelmaat? Of moest ik, bedenkende de natuurlijke staat van zijn leven, hem tegemoet-komen, in de toch al zo moeilijke aanpassing van vrije woud-natuur aan onze gebonden zeden en gewoonten, en hem voeden op een wijze die het meest zijn oor-

[p. 13]

spronkelijke manier van voeding nabij kwam? Ik wist het werkelijk niet. Allerlei kwam mij in de gedachte, zowel Nutricia's kindermeel, als een kleine zeldzame soort van sapotille, die alleen in de binnenlanden van Guyana groeit.

Ten einde raad ging ik toen naar de kast om er het overschot van mijn middagmaal uit te halen, doch ik voelde mij als een wreedaard. Waarom eisen wij, die prijs stellen op de handhaving van onszelve, van een dier hetwelk toch ook god-weet-wat voor sentimenten heeft, dat het zijn eigen aard voor ons plezier moet verloochenen? Dus geen middageten.

Ik ging naar de tuin om halfrijpe vruchten en frisse sla voor hem te plukken. Ik keek ook even naar de nieuwe chrysanthen die ik geplant had. Maar toen ik terug kwam, had de aap alle kliekjes van mijn middagmaal gestolen en de schalen schoongelikt. Het laatste korstje brood hield hij grinnikend tussen zijn poten. Ik was eerst nijdig, maar langzamerhand begon ik te beseffen dat hij verstandiger was geweest dan ik, die geen rekening had gehouden met de onweerstaanbaarheid van het oersentiment ‘honger’, dat hij in geen geval verloochenen kón, en dat een der vier elementen is in elke wereldoorlog. Tevens was ik blij dat het probleem zichzelve uitgewezen had. Voortaan zou de aap hetzelfde eten als ik; bedenk goed wat dat is: hetzelfde proeven, zich blootstellen aan dezelfde fysieke functies als ik. Het was een gelijkberechtiging, een assimilatie, die mij evenzeer verlaagde als ze hem verhief.

Later kwam ook de gedachte bij mij op, dat wat hij gedaan had toch diefstal was; maar deze vrucht van calvinistisch atavisme bleek te dwaas, want kort te voren

[p. 14]

had mijn aap zeer duidelijk blijken gegeven geen verstand te bezitten. En onwetend zondigt men niet, zelfs niet voor de wet.

Vanzelf drong nu de consequentie tot mij door, dat ik voortaan mijn aap alles zou te vergeven hebben, en dat het alleen goed zou kunnen gaan tussen ons, wanneer ik op alles verdacht zou wezen. Dit waren werkelijk zeer hoge eisen die hij aan mij stelde. Ik voelde mij onrustig bij deze nieuwe plicht van observatie en voorkoming. Intussen zat mijn aap met de handen op zijn bulk z'n avondeten te verteren.