Herinneringen en dagboek (3 delen)

[p. 1575]

Bijlage 26

9 Mei 1932

Brief van de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij aan de voorzitter van de ministerraad
(vgl. p. 974)

Excellentie,

Onder beleefde verwijzing naar ons schrijven van 30 Maart jl. veroorloven wij ons, te Uwer kennis te brengen, dat de liquiditeit van onze onderneming verder afgenomen is en het kritieke tijdstip voor ons bedrijf met rassche schreden nadert. In den loop van deze maand moeten krachtens de bepalingen van de betreffende obligatieleening ƒ 623.000, - aan obligaties uitgeloot worden, welke op 1 Juli betaalbaar zullen zijn. Reeds vraagt men ons van meer dan één zijde, op welken datum de uitloting en of de schuldaflossing plaats zal hebben. Gezien den financiëelen toestand van ons bedrijf durven wij tot deze aflossing niet over te gaan, tenzij daartoe door de Regeering in staat gesteld, omdat wij anders kort daarop wegens bedrijfsverliezen, interestbetalingen, terugbetaling van personeel-deposito's, enz. zouden vastloopen. Anderzijds zou het niet plaats hebben der aflossingen met groote waarschijnlijkheid aan gedwongen liquidatie gelijk staan, daar de obligatiehouders de faillietverklaring der maatschappij vrijwel in de hand hebben en de overweging, dat het actief van onze onderneming in het bedrag der schuld belangrijk overtreft, hen vrij zeker tot krachtig optreden zal aansporen.

Gegeven het groote belang, dat voor het Nederlandsche bedrijfsleven en voor de Nederlandsche betalingsbalans in de voorzetting van ons bedrijf gelegen is, veroorloven wij ons, met aandrang Uwe Excellentie te verzoeken, dezen uiterst bedenkelijken loop van zaken te stuiten door het verlenen van geldelijke hulp, die wat de aflossing van schuld betreft, in den vorm van een leening aan ons zou kunnen geschieden. Voor de aflossingen op onze drie obligatieleeningen zouden in 1932 ƒ 783.000, - noodig zijn (ƒ 623.000, - op 1 Juli, ƒ 80.000, - op 1 Augustus en ƒ 80.000, - op 1 December), waarbij gevoegd zou moeten worden als maximaal bedrag de terugbetaling van het resteerende saldo van de personeel-deposito's, thans groot ca. ƒ 680.000, -, waardoor het geheele in 1932 in leen te verstrekken bedrag maximum ƒ 1.463.000, - zou beloopen.

Daarmede zou de maatschappij echter niet gered zijn; immers de bedrijfsverliezen en interestbetalingen gaan door. In de gewone jaren vrij gunstige maanden Januari/April verloren wij louter in het bedrijf ca. ƒ 254.000, -.

[p. 1576]

In de maanden Mei/Juli, die gewoonlijk de slechtste van het jaar zijn, verloren wij in 1931 een kleine ƒ 700.000, -. Daar in de eerste vier maanden van het jaar het ongunstige verschil met het vorige jaar ca. ƒ 200.000, - per maand bedroeg, meenen wij voor Mei/Juli wel op een bedrijfsverlies van ca. ƒ 700.000, - + 3 × ƒ 200.000, - = ƒ 1.300.000, - te moeten rekenen, waarbij nog de interestbetalingen ten bedrage van ca. ƒ 233.000, - komen. In aanmerking nemende, dat een maatschappij, als de onze, wel over een kas van ± ƒ 1 millioen als werkkapitaal moet beschikken, zal onze positie, voor zoover wij kunnen voorzien, tegen Augustus zeer gevaarlijk worden. De uitkomsten van het bedrijf zijn in die maand zeer wisselvallig, terwijl de laatste vier maanden des jaars de z.g. ‘goede’ plegen te zijn. Evenwel bedroeg in het afgeloopen jaar het totale overschot uit het bedrijf in de laatste vijf maanden van het jaar niet meer dan ƒ 1 millioen tegenover in 1930 bijkans het dubbele. Voor zoover wij den toestand thans kunnen beoordeelen, meenen wij niet op een overschot in de laatste vijf maanden van dit jaar te mogen rekenen. Wil de Regeering het dus mogelijk maken, het bedrijf der Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij voort te zetten, dan is ter dekking van bedrijfsverliezen en interestbetalingen verdere financiëele hulp van staatswege onontbeerlijk, maar wij zouden die bezwaarlijk in den vorm van geleend geld kunnen aanvaarden, daar wij daarmede de mogelijkheid van herstel van onze onderneming grootelijks zouden verzwakken, zoo niet afsnijden, en tevens de belangen van andere schuldeischers zouden benadeelen.

Dringend verzoeken wij Uwe Excellentie, in overleg met Uw ambtgenooten met spoed een besluit in gunstigen zin te nemen, waarbij wij aanteekenen, dat wij, zooals vanzelf spreekt, gaarne tot een bespreking beschikbaar zijn.

Wij veroorloven ons, een gelijkluidend schrijven tot Uw ambtgenooten van Economische Zaken en Arbeid, Koloniën, Buitenlandsche Zaken, Financiën en Waterstaat te richten.

Wij hebben de eer te zijn

met de meeste hoogachting

van Uwe Excellentie de dienstw. dienaren

De Directie der

koninklijke nederlandsche

stoomboot-maatschappij n.v.