Herinneringen en dagboek (3 delen)

[p. 1568]

Bijlage 22

Mei 1932

Nota aan Commissarissen der Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij
(vgl. p. 975)

Het door de Regeering ingediende wetsontwerp tot steun aan de scheepvaart heeft als voornaamste karakteristiek de oprichting van een financieringsinstelling, die de daarvoor in aanmerking komende reederijen met rentedragende leeningen tegen onderpand zal steunen. Deze instelling zal onder een directie van twee leden staan en onder een raad van commissarissen van vijf leden, waarvan drie staatsambtenaren. De leiding moet objectief en deskundig zijn. De voornemens van de Regeering beantwoorden niet aan de wenschen van de reeders in het algemeen noch aan die van onze maatschappij in het bijzonder.

Ten aanzien van onze maatschappij is het meest dringende vraagstuk het doen plaats hebben van de aflossing ad ƒ 623.000, - van onze 5% obligatieleening op 1 Juli a.s., waartoe de uitloting in Mei moet plaats hebben. Een andere moeilijkheid niet minder ernstig van aard doch niet acuut, indien wij in de gelegenheid gesteld worden, de bedoelde aflossing op 1 Juli te doen plaats hebben, is die van staatssteun ter dekking van bedrijfsverliezen. Teneinde ons te vergewissen van de bedoelingen der Regeering nopens het eerste punt hadden wij gisteren een onderhoud met Mr. Van Doorninck, den Thesaurier-Generaal, waaruit ons tot ons genoegen bleek, dat de heer van Doorninck zich sterk maakte, dat de Regeering bereid is te voorkomen, dat de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij niet aan haar verplichtingen zou kunnen voldoen. Toen wij er op wezen, dat wij het risico, de aflossing te doen geschieden zonder een voldoend geruststellende Regeeringsverklaring te bezitten, te groot zouden vinden, omdat wij dan tegen Augustus zouden vastloopen, antwoordde de heer van Doorninck, dat hij dat wel inzag, maar dat de Regeering de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij nooit zou laten vallen. Hij zou aan den heden te houden Ministerraad het verzoek voorleggen, ons zonder verwijl een verklaring te geven, op grond waarvan wij met voldoende gerustheid de uitloting aan het einde van deze week en de aflossing op 1 Juli zouden kunnen doen geschieden. De Regeering zal voor het te verstrekken voorschot onderpand verlangen, omtrent het verschaffen waarvan wij hem geen definitieve toezegging hebben gedaan. Wij geven ons er echter rekenschap van, dat de

[p. 1569]

Regeering deze voorwaarde krachtens de wet niet zal kunnen laten vallen.

Indien wij de aflossing aldus met regeeringsgeld kunnen doen plaats vinden, dan bestaat er een redelijke kans, dat wij voorloopig geen geld behoeven op te nemen tot dekking van bedrijfsverliezen. Slechts wanneer de resultaten in de aanstaande zomer- en herfstmaanden veel slechter zijn dan die in het vorige jaar, zal de kas niet toereikend zijn. Tot vóór kort vreesden wij zulks, doch daar het ongunstige verschil met verleden jaar in de eerste vijf maanden minder is dan wij voorzagen, hebben wij eenige hoop, dat de volgende maanden ook niet zóó ongunstig zullen zijn, als wij verwacht hebben. In het geheel zijn onze middelen sedert 31 December jl. met ƒ 750.000, - achteruit gegaan, waarvan ƒ 363.000, - aan deposito's, aan het personeel terugbetaald. Het is echter zeer goed mogelijk, dat de volgende maanden zullen tegenvallen en dan staan wij voor de vraag, of wij tot dekking van bedrijfsverliezen nieuwe schuld kunnen aangaan, want van subsidieering wil de Regeering met het oog op den toestand van de schatkist niets weten. Wij wezen den heer van Doorninck nog eens uitdrukkelijk op de groote bezwaren tegen het aanvaarden van nieuwe schuld door een verlieslatend bedrijf.

Gezien echter den weinigen tijd, die er rest om het aanhangige ontwerp vóór het zomerreces der Tweede Kamer te doen passeeren, achten wij het onder de omstandigheden en in de zwakke hoop, dat zijn leemten later aangevuld zullen kunnen worden, verkieslijk, dat er geen vertraging in de behandeling ontstaat.