Kunnen auto's ook doodgaan?
Citeren uit eigen werk is geen goed gebruik. Maar wanneer het erom gaat fouten in eigen werk te signaleren, dan is er wel, denk ik, dispensatie van dit verbod te krijgen. Drie citaten uit eigen werk:
‘Brockx, Braks enz., die wegens fouten zijn moeten heengaan.’ Zijn heengegaan, maar hebben moeten (heengaan).
‘GroenLinks is wel voor het milieu, maar vindt, blijkens de houseparty die zij zaterdag in Zwolle organiseerde, de gezondheid van de mens minder belangrijk.’ Als die houseparty zaterdag werd georganiseerd, wanneer werd zij dan gehouden? Of zou die houseparty dáárdoor zo uit de hand zijn gelopen doordat zij op dezelfde dag werd gehouden als waarop zij werd georganiseerd?
‘...mag aangenomen worden dat het antwoord dat de Nederlandse kiezers op die problemen geven, op de een of andere manier passen in een groter geheel.’
Op dezelfde pagina (maar niet in mijn rubriek) stond: ‘Gespierde taal over handelsconflicten doen de stabiliteit van de munt nooit goed.’ En: ‘De macht van deze speculatieve bewegingen haalden de dollar onderuit.’
Daarmee ben ik op het werk van anderen gekomen. Daaruit:
‘Dementie is de ziekte van het zenuwstelsel die 5,6 procent van de totale ziektekosten beslaat (36 procent van de kosten voor ziekten van het zenuwstelsel). Bij een sterk vergrijzende bevolking zullen deze cijfers, mits het onderzoek naar ontstaan en behandeling van dementie succesvolle resultaten boekt, alleen nog maar toenemen.’ Reden dus om zulk onderzoek maar niet te steunen? Of is tenzij, in plaats van mits, bedoeld?
‘Waarom stelt de VVD een verkiezingsprogram op dat vanwege zijn gebrek aan solidariteit een aanfluiting is voor de christelijke norm van naastenliefde?’ Solidariteit waarmee? Solidariteit sec is een leeg woord.
‘De hoge werkloosheid onder minderheden zal in de steden moeten dalen door nieuw werk te scheppen en belemmerende regels af te schaffen.’ Moet die werkloosheid nieuw werk scheppen en regels afschaffen?
‘De auto van de man raakte in een slip door water op de weg, kwam vervolgens tot stilstand tegen een boom en was op slag dood.’ Kunnen auto's ook doodgaan?
‘Roestvrij staal is een materiaal waar u, mits goed behandeld, jarenlang plezier van heeft.’ Dus ik moet eerst goed behandeld zijn, voordat ik plezier van dat roestvrij staal kan hebben?
‘Wat de aflevering van Reporter valt na te dragen is vooral het verwijt dat men Kamerleden onder achterhouding van de informatie dat het om Brinkman ging, heeft verleid tot algemene uitspraken.’ Niet dat verwijt valt hun na te dragen, maar de misleiding.
‘Krajicek besloot in november een rustperiode in te gelasten.’ Is dit zoiets als een kopje kofje (omdat koffie plat wordt geacht)?
‘Het enige positieve puntje van het overleg vindt hij dat geen van de Europese landen die blauwhelmen geleverd heeft, zijn troepen heeft willen terugtrekken.’ Het betrekkelijk voornaamwoord die kan alleen maar op het meervoud landen slaan, want het enkelvoud is het land en heeft dus het betrekkelijk voornaamwoord dat. Het moet dus ‘geleverd hebben’ zijn, en niet ‘geleverd heeft’.
‘Zelden is vrouwenemancipatie als beleidsdoel zo populair geworden als het moment dat hiermee geld verdiend bleek te kunen worden.’ Is het moment dan zo populair?
‘Volgens het wetsvoorstel moet een vreemdeling die meent dat hij in zijn eigen land wel gegronde vrees voor vervolging te duchten heeft, bewijzen dat voor hem bijzondere omstandigheden gelden.’ De vrees wordt niet geducht, maar de vervolging.
‘Zulk gedrag zie je bij leeuwen, waar een nieuwe topman eerst schoonschip maakt door de zogende jongen van zijn voorganger dood te bijten.’ Moeders zogen, jongen zuigen.
‘Kritische consumentenorganisaties worden de mond gesnoerd.’ Worden die organisaties gesnoerd? Of wordt hun de mond gesnoerd?
Soortgelijk: ‘Hoge verwachtingen over de nieuwe gemeente-huurwoningen werden de bodem ingeslagen.’ En: ‘Deze inherent instabiele constructies hoeven niet per se een kort leven beschoren te zijn.’
‘Kwalitatief interim management komt u steeds vaker tegen.’ Kwalitatief hoog of kwalitatief laag? Op zichzelf betekent kwalitatief niets.
‘In de pers verschenen al in memoria.’ Was één in memorium niet voldoende?
‘Wat duidelijk maakt dat Ruding, in plaats van te bezuinigen, voor een andere financieringsmethode koos: verkopen van het tafelzilver in plaats van lenen. Kok heeft dit proces tot stand gebracht.’ Ik dacht dat Ruding dit proces tot stand had gebracht (voor zover je kunt spreken van het tot stand brengen van een proces). Of is bedoeld: tot stilstand gebracht?
‘De negen andere stelsels zijn veel kleiner en pas sinds het einde van de jaren dertig op fotografische opnamen ontdekt.’ Het zijn in ‘zijn veel kleiner’ is een ander zijn dan in ‘zijn ontdekt’ (resp. koppelwerkwoord en hulpwerkwoord). Kan in één zin hetzelfde woord in verschillende functies gebruikt worden?
In een folder van de PTT: ‘Daaraan wijzigt in 1995 niets meer.’ En: ‘Wat moet U doen als uw telefoonnummer (niet) wijzigt?’ En in een regionale begeleidingsbrief: ‘Dit betekent onder meer dat vrijwel alle telefoonnummers in Nederland zullen moeten wijzigen.’ Wijzigen is nog altijd, in tegenstelling tot het Engelse change en het Franse changer, uitsluitend een overgankelijk werkwoord, moet dus een lijdend voorwerp hebben.
‘En het bestuur verzuimde daar tijdig een bres tegen op te werpen.’ Een bres is een opening in een vestingmuur. Hoe kun je die nu opwerpen?
‘De man, wiens echte naam G.J.J. luidt, bleek spoorloos.’ Wat een gekke naam is dat.
NRC Handelsblad van 20-05-1994, pagina 7
Auteursrechtelijk beschermd