Geïllustreerde flora van Nederland

Handleiding voor het bepalen van de naam der in Nederland in het wild groeiende en verbouwde gewassen en van een groot aantal sierplanten

[p. 588]

Familie der vleugeltjesbloemen.
Polygalaceeën, Polygalaceae.

Vreemd gevormde bloemen, rood, wit of blauw in mooie en ijle trosjes aan 't eind van de stengels. De twee binnenste kelkbladeren zijn gekleurd en staan als vleugeltjes wijd uit; na den bloei leggen ze zich neer tegen de vrucht en worden groen. De kroonbladeren zijn gedeeltelijk met de helmdraden vergroeid. De meeldraden liggen in 2 groepen van vier en ontlasten hun stuifmeel in een lepeltje, dat met vruchtbeginsel, stijl en stempel één geheel uitmaakt; insekten, die den honing willen bereiken, moeten hun snuit tusschen franje van de bloemkroon door steken, en passeeren daarbij het lepeltje vol stuifmeel en verder den stempel. Is de stempel dan nog niet rijp, dan kan er geen zelfbestuiving geschieden, anders wel; ook later kan de stempel zich krommen tot in het lepeltje en zichzelf bestuiven; zie de vergroote fig. volgende blz.

Op onze kleine inlandsche soort ziet men bijen, hommels en vlinders niet vaak aan 't werk. Wel in serres op grootbloemige soorten. Bloemenklasse: Bb.

Geslacht: Vleugeltjesbloem, Polygala.

Kleine planten met gladde, gave blaadjes aan dunne stengels; ze liggen vaak neer of stijgen boogsgewijs op, soms vormen ze rozetten op den grond. Bloem

[p. 589]

meestal blauw, ook vaak wit en minder vaak licht rood. In de duinen, op lichte plaatsen in bosschen, en langs beschaduwde zandwegen. Mei-Sept.

♃ Vleugeltjesbloem, P. vulgaris

Deze soort varieert sterk of splitst zich in ondersoorten. Een er van draagt een kuif van onontwikkelde bloempjes, Kuifvleugeltjesbloem, P. comosa. Een andere vorm heeft minder en niet zoo helder gekleurde bloemen, zwakkere, liggende stengels en breedere, kortere, meer opeengedrongen bladeren, deze wordt soms onderscheiden als Liggende Vleugeltjesbloem, P. serpyllacea.