|
| |
| |
| |
Zilveren feest.
‘We komme! We komme!’ -, riep ze de trap af.
Zij was klaar, maar an hèm most ze de láatste hand leggen. En lastig as-ie net vandaag was. Bij alles kribde-die als 'n kind dat slaap heeft. Dat ook 't net zoo wárrem most weze.
‘Zit nou as-je-blief stil,’ verzocht ze, nerveus om 't gegil an de trap: ‘as je je hoofd niet recht blieft te houen, zal 'k 'r zoolang bij gaan zitten’....
‘Gà dan zitte,’ zei hij met dompig lippenbeweeg en zachjes 't hoofd wiegend alsof 't spilde op 'n ònvaste spits, snuifde hij zwaar door de neusvleugels die leken te vlammen zóo als z'n adem ging.
‘Dan gà 'k zitte en hellep jezélf dan,’ keef zij ráak zonder te willen kijven. Maar met dat wàrreme weer. En de kindere die benejen god-weet-wat-'n-aardighede hadde uitgehaald. En die lastige ongezeggelijkheid net nòu.
Haar mager lichaam kraakte in den stoel voor den spiegel.
D'r zijden spichtig lijfje met de zwarte zij-glanzinkjes, de glanzende oplegsels, de fel-gittende kralen en 't wufte ruche-tje om den maagren gelen nek dreven op 't geglim van den stillekens bewegenden spiegel. D'r handen leien in den schoot,
| |
| |
licht trillend, schijnbaar kalm van supérieure rust. D'r gelaat, wassig en oud-zonder-leeftijd, gelaat dat geen jeugd scheen gekend te hebben, gelaat verperkament alsof 't altijd in zonlooze kamers achter spionnetjes had gekeken, straatje op, straatje af, d'r gelaat strak-staarde naar het raam, oòk supérieur van rust. Ze keek óver z'n hoofd naar de gordijnballetjes, de dunne lippen verwrikt tot een pletsel van vastberaden vleesch-rimpels, de flets-blauwe oogen slap verwaterd, met nat-sputtertjes er in omdat ze inwendig grimde en 'm niet most laten merken dat ze de duvel in had. Want às-die 't merkte, was 't voor den godganschelijken dag mis. Ze kende 'm precies. Erger dan 'n kind.
Hij, ingedeukt, zijdelings neêrgekwakt langs de stoelleuning, den lammen arm inert afhangend met een papperig bleeke kromgetrokken hand, die als in eeuwige verstoordheid gebuild stond, het machtlooze been schuingestrekt vèr van het andre af, bewoog gejaagd-onrustig het groote, bolle, vleezige hoofd. Het was een bleek hoofd met futlooze vleeschwangen een hoofd van zware, grove, zieklijke trekken. Het haar verward, doorklit, lei over het bleeke voorhoofd tot aan de dikharige wenkbrauwen. En vandaar begon het bleeke vleezig gelaat met de bijna paarszwarte, onrustige oogen, den grooten neus, week van inzet en schelpen, den beverigen dikken mond, ompiekt door de ruigstoppels van een geknotten, grijsrooden baard. De gezonde hand wreef over het mahoniehout van den stoel, de vingers pluisden onrustig-tastend, alsof ze bevoelden een vreemde verbeeldingsstof. Hoe rustiger zij zat met 'r genepen handen, 'r kleinen straffen mond, 'r oogen die wèg van 'm waren, hoe tobbender z'n dikke lippen in norschen twistlust mumden, tot-ie snuivender ademde, hàrd-snuivend, onwilliger het
| |
| |
zieklijk-logge hoofd bewoog en met heftig vingergepluk z'n moeilijk-bedachten snauw inzette.
‘...Nou dan!’...
‘O - blièft ù eindelijk,’ sprak ze in beleefden sarrenstoon! ‘wel dan zùllen we’...
En langzaam opstaand voor den spiegel, die d'r mager zijden lijfje terugsmeet, nu ook de ceintuur met den zilveren gesp kaatste, nam ze van de waschtafel den kam, steunde z'n baardige kin met de eene kleine oud-perkamenten hand, sneed met de andre een lijn van z'n achterhoofd naar het midden van z'n brauwen, kamde netjes, met egale roeislaagjes, het grijzend-rood haar links en weer rechts, dat 't nattig te plakken begon om de pan van het hoofd, en het bol-bleek gelaat met de baardstoppels van onder die nette glad-geharktheid bleeker en zieklijker sentimenteelde.
‘Zoo,’ praatte ze terwijl, met wijze toontjes van vrouw die 't meèr heeft gedaan: ‘dat had nou 'n kwartier vroeger gekend as-je niet zoo èxtra-lastig geweest was. Nou nog 'n kuifie zoo en 'n kuifie hier - en dan mag je d'r wezen. Zit stil - dan krijg 'k je das.’
Dof naar het slaapkamerzeil kijkend, richtingloos als iemand die véel drinkt, snóof-ie zwaar. Z'n neusvleugels slapten op en neer, z'n hoofd cirkelde zenuwachtig. Maar dan ineens gromde-die z'n taaie bedenkingen.
‘... En me mèlk?’...
‘... Krijg je strakjes benee,’ antwoordde ze bukkend over de latafel-la, waar de boorden leien en de manchetten.
‘Ik mot me melk nóú,’ zei hij plomp, vàsthoudend den wrok om 't òngewone van den dag.
‘Je weet toch da'k niet beneje mag kommen, neetoor,’ viel ze bits uit. Driemaal had-ie al om z'n
| |
| |
glas melk gevraagd. Driemaal had ze geantwoord dat 't vandaag niet kòn. As de kinderen benejen 'n aardigheidje uithaalden, 'n verrassing klaar maakten, zooals ze al dágen van te voren gezeid hadden, dan ging je geen spaak in 't wiel steken om 'n glaasie melk.
‘Benéjen mag komme... Benejen komme,’ herhaalde hij dof, met moeilijk-snauwende lippen: ‘'t is bij twaaleven - bij twaaleven - anders krijg 'k me melk om tien uur op me bed - en dan wou ik wel weten...’
‘Jawel - jawel,’ suste ze uit d'r humeur, oòk ontbijt-hongerig: ‘zit maar stil - dan krijg-ie je witte das an’...
Weer leunde z'n hoofd op haar hand en nu haastig wikkelde ze de das om het boord, lei 't strikje, kibbelend omdat-ie niet stil zat.
‘Toe nou! Màn wat ben je miserabel vanmorgen. Kijk nou zoo'n strik’...
‘Niemand vráágt je,’ zei hij bot, bijna kwaadaardig 't hoofd wegbonzend.
Van benee klonk 't ouwe geroep.
‘Moe!... Kom je dan?’...
‘Hoor je?’, praatte ze in snellen ruzietoon: ‘Ze wàchten - en nou mot jij nog ophouen met je strik - daar spannen de kindere zich voor in!’...
Haast ruw wrong ze de das in een strik, mepte z'n kuif wat terecht, steunde 'm onder z'n arm. Uit z'n verzakte, willooze houding strompelde die omhoog, het bleek hoofd gebogen op het wit van het overhemd, den lammen arm slingerend met de tot een krachtlooze vuist gebalde hand. En bij elken tred sleepte het eene been, schuiflend over het zeil, weer bijgetrokken, weer kurkig klagend. Zij naast hem, klein en dun, kuchend van zijden kreukjes, alsof de glanzende japon duizend scharniertjes had, keek
| |
| |
nog 'ns - zoo in het voorbijgaan in den spiegel - gladde den rok over de magere heup, duwde het haargespons een weinig omhoog, ganschlijk coquet. Achter haar in den spiegel bewoog het stromplend lichaam met den leefloozen arm, den sleependen voet, het zwaar-gebogen zieklijk-bleek hoofd, de baardstoppels, het al grijzend haar, het zwarte pak, de witte das.
En zoo, voetje voor voetje, het zeil bekrassend, kwamen ze in het portaal en geduldig-voorzichtig, sterker hem steunend, leidde ze hem 't trapje af.
Maar halfwege de ronding bleven ze staan, zij lachend met oogen die zwommen in raar-aandrijvende tranen, hij hijgend met droogzoekende lippen.
Op 't stukadoorswit van de groote gang beneê, hadden ze 'n vlag gebocht in zwaaiende gulpen, 'n vlag van schreeuwend rood-wit-en-blauw met knotten oranje en er over heen liep het afgemikt golven van 'n groene guirlande, fel-groen op de kalk van den muur en er onder hing een schild, dofbruin met snerpende vergulde letters, leve het bruidspaar!’ En dan in den hoek van de gang, bij den parapluie-standaard, stond een tropee van groen en frissche bloemen hyacinthen en rozenpotjes en geraniums en fucsia's - allemaal van de bloemrekken genomen - maar gòd nou zoo lief met die palm 'r boven die gehuurd most wezen en onder aan de trap fleurden nog wat resida's en 't muskusplantje uit de voorkamer. Hè, wat dat lief was en aardig....
‘Zie je?’, zei ze, wijzend naar 't vlaggedoek en de bloemen. Hij, hijgend, knikte in begrijpen verwezen-lachend om 't ongewone, 't vreemde der feestkleuren.
En weer voorzichtig stappend, tree voor tree, z'n gezonde hand gewrongen om de trapleuning, heet van 't glijden over 't hout, zakte-die de trap af, 't
| |
| |
bleek-zieklijk gelaat even overrood door 't deurlicht dat met de vlag speelde.
Over haar was nu een zacht-sentimenteelig gejaagd vrindelijkheidsgevoel. Ze beglimlachte de guirlande en het schild en de bloempotten, het ouwlijk zorgenhoofdje schuddend naar de kamerdeur die dicht bleef en stil was. En de keukendeur was dicht en stil - èn de deur van de goeie kamer.
‘Kijk is,’ zei ze nog eens, nu met 'n malle verteedering 'm 'n tikje op z'n wang gevend: ‘kijk is naar 't schild, Kàrel’...
Karel had ze in geen jàren gezeid - had ze niet kùnnen zeggen, maar nou, maar nóu.
Hij keek doezlig, verwonderd heel vaagjes over de felheid der vlag-kleuren vooral - dat scherpe rood - dat harde blauw - die knotten oranje - die sliering van sparregroen - en verlegen lachend, wètend dat 't om hèm ook ging, las-ie zwak-bevend, 't hoofd bevend, de hand bevend, de morsig-dikke vergulde letters op 't schild.
Toen dee ze de deur van de goeie kamer open - in de goeie kamer zouen ze féésten - dat sprák - en bei stonden ze in de deuropening, 'n weinig schuw-uitwijkend voor 't ineens schel geroep en geschreeuw van hoera en lang-zulle-ze-leven van Anna met 'r man en Toos met 'r man en van Wouter - die naar háár vader heette - en van Coba, de meid. Andre menschen konden 'r niet wezen, want andre familie hadden ze niet en de visite zou eerst nà tweeën komen.
Hendrik, de man van Anna, wenkte ze binnen - de stoelen met bloemen 'r op stonden in wachting en 'r waren bouquetten op den schoorsteen en 'n bouquet op tafel en bloemen op de gedekte tafel bij 't raam.
Toen dee Co de deur dicht.
| |
| |
En Toos begon te snikken om de akelige idee van vader èn van de bloemen èn van 't tròùwe van zoo twee menschen èn van de stilte die 'r was na 't hoera-geschreeuw nou Hendrik 't woord nam.
En Anna ging zitten, snoot 'r neus, bàng voor die aandoenlijkheid.
En Hendrik, oòk met 'n witte das, oòk bleek - spreken moet je gewoon zijn - stapte voor vader en moeder en zei ineens, zoo zònder-verdre-inleiding-ineens, met 'n gekkig harde stem... ‘Schoon-papa en schoon-mama’ - toen schraapte die effen en zei niks - en toen weer: ‘namens je kinderen wensch ik je van harte geluk met dezen dag. Vijf en twintig jaar is 'n hééle menschenleeftijd, maar de tijd vergaat as je mekaar - as je mekaar - niewaar? - niewaar? - Nou - nou - van harte gewenscht’.... Eenigszins mal in het vèrre sprekend, over schoonmoeder heen, over schoonvader heen, had-ie wat gezeid, 't eerste 't beste, waarnaar niemand luisterde. Bij de eerste woorden al, ontdaan door 't plechtige, had Coba, de meid, hárdop gesnùffeld en moeder, sip naar benee kijkend, naar 't karpet met de wit verfrommelde rozeblaadjes, had op 'r lippen gebeten, was heftig gaan snikken in 'r zakdoek en Anna die opgestaan was zoende 'r en Toos zoende vader.
Met het gebogen-bleek hoofd, het week-zieklijk gelaat knikkelde-die en glimlacherde en mumde met de zware bevende lippen en ploos met de vingers van de gezonde hand.
Toen stak Wouter 'm 'n bloem in 't knoopsgat van z'n jas. |
|
Auteursrecht onbekend