Pvb. Ovidii Nasonis Minne-kunst, gepast op d'Amsterdamsche vryagien: met noch andere minne-dichten ende mengel-dichten, alle nieu ende te voren niet gesien.
(1622)–Johan van Heemskerck–
Auteursrechtvrij
[pagina 321]
| |
Bruylofts-Dicht.
CVpido, 't dertel kind, vol luye ledigheden,
Dat op een pluym-sacht bed zijn weeld'gewende leden
Wel eer te rusten plach, al sluymer-slapend heen
Tot dat de Zuyder-Son hem op zijn bed bescheen,
Was eens vroegh opgestaen en steels-gewijs gesegen
Van zijn Vrouw Moeders zyd', die by hem was gelegen;
Geen slaep en had dien nacht zijn oogh geloocken toe.
Maer een verwert gepeyns zijn sinnen maeckte moe.
En als naer al 't gepeyns de vaeck eens scheen te komen,
So woelden hem door 't hooft een hoop benauwde dromen;
Noch nauwlyckx was verjaeght de swarte duystre nacht,
En 't kriecken vanden dagh was nauwlickx voort-gebracht,
| |
[pagina 322]
| |
Als 't suffirige Wicht te bosch-waert neemt zijn gangen;
Swaermoedigheyt doet hem naer eensaemheyd verlangen.
In 't dickste van het wouwt so doolt hy heen een weer;
Loopt somtijds, staet dan stil, en doet soo meen'gen keer,
Dat zijn vermoeyde voet tot rust hem moet vermanen,
En rustens grage lust gaet hem een toe-padt banen
Tot aen een water-bron, wiens silver-blauwe vloet
Door 't groen-begraesde velt een beeckje loopen doet,
Dat 't ruysschen van zijn stroom schijnt als een stem te paren
Met nachtegaeltjes sang die daer ront-om vergaren.
De Lauwr-boom altijd groen, d'Eyck spieser van 't gediert,
De Lind wiens lieve loof de Steden meest verçiert,
De witte Populier, de Wilgh, de Noote-bomen,
Die 't vruchtbaer aerdrijck daer van selfs heeft voort doen komen,
Belommeren dees plaets met hare blaen so dicht
Dat Phoebus daer naeu straelt zijn al-door-dringend licht.
| |
[pagina 323]
| |
Veel heuvels hier omtrent men wel mocht stoelen noemen
Met kruytjes overspreyd en op-getoyt met bloemen.
Op deser een de Min vermoeyt hem neder-stelt,
't Hooft inde hand, den arm leyd op de knie gevelt,
En sonder woort of tael; 't scheen 't hooft vol muyse-nesten,
Kasteelen inde lucht bou-valligh woud gaen vesten.
Als nu een lange wijl gesuft had zijn gedacht,
So springt hy op, en seyd: heb ick niet door mijn kracht
Den fellen krijghs-Godt Mars in liefde doen verdwynen?
Heb ick niet selfs Iupijn door desen arm doen quynen,
Die met zijn hand nochtans des Hemels loop bestiert,
En bey van God en mensch als Koning wort geviert?
Doen hy in schijn eens stiers Europa ginck ontschaecken,
En Danaë gelijck een goud-drup moeder maecken.
Hoe? daer wel eer de Go'on my kenden voor haer Heer
Sal ick dan vanden mensch geachtet zijn niet meer?
| |
[pagina 324]
| |
Ick wed: doch sonder noch een woordt te konnen spreecken
So bleef hem inde krop de rest van quaetheyd steecken.
Terstont nam hy zyn boogh, en gaf hem op de vlucht
Met zyn twee vleugeltjes door-snydende de lucht;
Vlieght over bosch en velt, vlieght over bergh en dalen,
En komt so voorts tot op den Oceaen te dwalen
Tot dat hy eyndelyck by Gouda neder-daelt,
Gelyck een vogel die vermoeyt zyn adem haelt;
By Gouda, daer men siet den Yssel weeldrigh vloeijen,
En met zyn vruchtbaer nat 't omleggend land besproeijen:
Cupido af geslooft die set sich wat ter neer
Aen d'Yssels groene kant, en neemt daer na zyn keer
Na Stadt, en gaet terwijl zyn boogh en pylen stellen,
Om d'eerste die hy siet met liefde-smert te quellen:
Terstont daer op so komt een Iongh-man derwaerts aen,
Die langh dees loose Guyt zyn lagen was ont-gaen.
| |
[pagina 325]
| |
Het Wicht geheel verblijd begint staends voets te seggen,
Ha quantje, 'k sal aen u mijn kunst te werck gaen leggen,
Ghy zijt het die tot noch mijn vlammen hebt veracht;
Mercurius alleen beheersten u gedacht.
Mijn noyt beproefden arm deed u met andre spotten,
V lust in 't reysen lagh, ghy noemde Minnaers sotten;
Wat gelt het dat ghy haest my aenbidt met ootmoet;
Geen Godt men nu gelooft voor dat hy wondren doet,
So haest dit was geseyd, verkiest hy uyt zijn schichten
Een fel verstaelden pijl, die hy gaet wrev'ligh richten
Nae 't middel-punt zijns herts; dat schielyck zijnd geraeckt
Terstond was ysigh koud en nu van hette blaeckt.
Niet anders als een hert dat sonder yet te vresen,
Sorg-looslyck 't groene gras en kruyden af gaet lesen,
Als 't door een vlugge schicht word listelyck verrast,
Wel d'Iagers hand ontkomt, doch in zijn borst voelt vast
| |
[pagina 326]
| |
Een weer-gehaeckte pijl, door-draeft bosch, beemden, weydẽ;
Doch d'oorsaeck van zyn quaet daer kan het niet van scheydẽ:
So doet dees' Minnaer oock, hy komt, hy keert, hy gaet;
Maer zyn soet-sure quael hem nimmermeer verlaet.
Nochtans gelyck den Eyck een byl-slagh niet kan vellen,
So kan de Min dit hert niet strackx gevangen stellen:
En Reden die ontseylt was kalver-Liefdes klip,
Raet hem, so hy niet kan met Liefde langer stryden,
Te nemen voort de vlucht, en stracks de plaets te myden
Al waer de Sonne schynt die hem verweekt dees brandt:
Want 't af-zyn doet wel vaeck ontbinden liefdes bandt.
Hy volget Redens raet, en rust niet tot zyn-oogen
't Wolck-dragende geberght van Spanjen sien en mogen,
Doch waer hy heenen vliedt, ontvliet hy niet zyn smert
Vermids het geen hy vliedt hy mede draeght in 't hert.
| |
[pagina 327]
| |
Hy treckt naer Cambo toe om sien of voor zyn qualenGa naar margenoot+
Door sulck genesend' nat geen laefnis is te halen:
Het loose Venus kindt daer schempigh bits om lacht,
En denckt, indien de Bron had sulcken grooten kracht.
Apollo, die Natuur en kracht kent aller dingen,
Soud ick so menigh mael niet hebben konnen dwingen.
Gelijck de Zeyl-steens aert het yzer na sich treckt,
En na de Sonne-loop de Sonne-bloem haer streckt.
So treckt een Nymph tot haer dees Minnaer zyn gedachten,
En hy en kan geen plaets, dan daer zyn Lief is, achten.
Seght doch, hoe ghy Bajoon so haest nu moede wort:
Is 't niet de Liefde, die u tot de weer-komst port?
Meer als ghy maenden nu bleeft ghy wel eer hier iaren:
Of quam het door de Min dat maenden iaren waren?
De Minnaer die dus langh Cupido had weer-staen
Geeft sich gevangen nu, en bid ootmoed'lijck aen
| |
[pagina 328]
| |
't Wicht dat hy had veracht: 't welck gaet sijn beed verhoorẽ,
Want het niet uyt een rots of Tyger is gebooren,
Maer van Vrouw Venus selfs gequeeckt en op gevoet
Wien d'eens beproefde Min medoogen hebben doet.
Gelyck een trotse Leeuw men wreedelyck siet vellen
Die hun te swacke kracht hem tegen willen stellen;
En sparen die sich buyght, so doet de Minne-God,
Plaeght die hem tegen-staen; helpt die doen zyn gebodt.
Hy weet dat niet langh duurt, en datmen haest siet keeren
't Moetwilligh wreede rijck van al te strenge Heeren:
Dies als de stille nacht het al vervult met rust,
En sorghs onlust verdrijft, een sorgeloose lust,
Verschijnt hy voor de Maegt die hem had 't hert doen winnen
Des Minnaers, en door wie hy had gerooft zyn sinnen;
Blaest haer in 't vlammigh vier van liefde, door wiens kracht
In haer bevroose borst weer-liefde wert gewracht,
| |
[pagina 329]
| |
En spreeckt: hoe langh sult ghy dit eensaem bed beslapen?
Denckt waer toe dat ghy zyt en tot wat eynd' geschapen:
't Is waer; men prijst den boõ wiens bloeysel 't oog verblijt,
Maer meer noch prijstmen dien die vrucht draegt t' zyner tijt.
Gebruyckt terwijl ghy mooght, gebruyckt u ionge iaren,
Die noyt en komen weer wanneer sy zyn ver-varen:
Let op een schoone bloem, hoe lustich datse staet,
Ten sy-se werdt gepluck, van selver zy vergaet.
Cupido die verdwynt: de Maeght gaet over-leggen,
Al wat sy in haer droom hem hadde hooren seggen;
Besluyt naer langen strijdt te volgen desen raet,
En haer verholen gunst te toonen met der daedt.
Voelt nu hoe langen tydt dat tusschen hoop en vresen
Haer Dienaer heeft een slaef der liefde moeten wesen:
Sy geeft haer selven schult, zy laeckt haer steenen hert,
En wenscht een groot gedeelt te dragen van zijn smert;
| |
[pagina 330]
| |
Neemt voor haer zynen brand en heete minne-voncken
Te blussen met den dauw van een genesend' LONCKEN,
Haer veynsen is gedaen, gekomen is de stont
Dat zy haer liefd, haer hert, haer trouw hem t'samen iond.
Geluckigh Bruydegom, geluckigh boven maten,
Wien rust hanght over 't hooft, en onrust gaet verlaten;
Ontfangt nu soet voor suur, voor tranen kus en lach,
En al wat in dees staet Natuur te wercken plach,
Loon van verlegen pijn, vrucht van gestadigh minnen;
Ghy hebt u loop volbracht, ghy zijt ter haven binnen;
Geniet nu naer u lust dees lang-gewenschte vreugt;
Doch denckt 't sal meer geschie'n, maeckt dat ghy 't herden meugt.
En ghy Vrouw Bruydt, die hebt door al te lang vertoeven
Zijn onvervalschte trouw en liefde willen proeven,
Toont dat twee herten nu maer een geworden zijn,
Dat zijn vreught is u vreught, en zyne pijn u pijn:
| |
[pagina 331]
| |
Soo menigh suren dagh laet dese nacht versoeten,
Wilt niet meer weyg'righ zijn, laet hem zijn lust nu boeten:
Vreest niet voor sulck gevecht, ten maekt geen lamme leen:
Waer toe toeft ghy dus lang? voorwaer ghy hebt geen reen.
Ick wed men morgen nacht u niet en hoeft te trecken.
Dan 't is 's lands wijs, 's lands eer, al soud m'er mede gecken:
Maer hola, 'k maeckt te lang, de kamer-deure kraeckt,
Siet Hymen houd de kaers d'wijl Iuno 't bedde maeckt:
Gaet heen geluckigh Paer, wilt steeds elck-andren Minnen,
Gesegent moet het zijn al dat ghy sult beginnen:
Gaet heen blust uyt het vier dat u heeft lang verteert,
Laet door u vruchtbaerheyd de werelt zijn vermeert.
Heer Bruygom toont u kunst, wilt d'acker soo besaeyen,
Dat ghy moogt binnen 's Iaers gewenschte vruchten maeyen.
|
|