Hulde aan Helmers. Lofdichten op Jan Fredrik Helmers (1767-1813)

[p. 91]

G.Th.M.
Bij het graf van Jan Frederik Helmers

Eere wien de eere toekomt.

Jan Fredrik Helmers, aan ons dierbaar vaderland!
Als Mensch en Dichter op het allerzeerst verwant,
Naauw aan den roem en de eer van 't vaderland verbonden,

Fier, toen de vrijheid van Oud-Holland werd geschonden,
Rouw dragende in zijn hart, toen Frankrijks heerschappij
Echt Spaans ons drukte door gevloekte dwinglandij, -
Die groote man, die door zijn vaderlandsche zangen
Elk vrij en edel hart aan 't vaderland deed hangen,
Rust, na volbrachten strijd in deze grafspelonk
In vreê. Geen die hem ooit een aandenkteeken schonk.
Kreeg Helmers loon naar werk,... een schoon gedachtnisteeken

Had lang voor de achting reeds van Neêrland moeten spreken,
Een vaderlander als zijn Helmers overwaard.
Liet men zijn huldeblijk voor Vondel ongespaard, -
Men moest dan Helmers ook een schoon gedenkstuk schenken, -
Een huldeblijk, dat ons hem dankbaar doet gedenken.
Roemt elk rechtschapen man, wiens hart voor vrijheid gloeit,
Steeds niet de taal uit Helmers edel hart gevloeid?

En toch - men scheen maar niet van plichtgevoel doordrongen,
Den dichter, die ons volk zoo treffend heeft bezongen,
Een huldeblijk te biên uit nationaliteit.
Lag de oorzaak daarvan soms in onverschilligheid?

Hoe 't zij - en waar het ook moet worden aan geweten,
Een edel volkspoëet scheen door zijn volk vergeten.
Ras, slechts uit liefde voor de kunst, neemt onverwacht
Daarom een Muzenzoon, die wél aan Helmers dacht,
Als grootsche taak op zich, bij 't Vondel-feesttij vieren,
Cierlijk het cierloos graf van Helmers te versieren.
Het plan werd, eens gevormd door Helmers geestverwant,
Terstond verwezenlijkt door 's kunstnaars vlugge hand.

[p. 92]

 

Dat wat heel Nederland aan u, uit plichtbetrachting,

 

O Helmers! schuldig was, werd thans voor u uit achting,

 

Op 't onverwachtst door slechts één vaderlandschen zoon

 

Roemwaard tot stand gebracht, en Neêrland aangeboôn.

 

 

 

Johannes Hilman, die een eedlen plicht vervulde,

 

Om d'eedlen Helmers braaf te brengen warme hulde, -

 

Heeft daardoor klaar bewijs, voor Volk en Poëzij,

 

Als Vaderlander en als Dichter, in de rij

 

Naast andre vaderlandsche mannen zich te voegen,

 

Na 't smaken van het rein en vreugdevol genoegen -

 

Een plicht als Vaderlander en als Kunstenaar

 

Schoon te volbrengen, wijl die plicht hem heilig waar.

 

 

 

Heeft Helmers recht op Neêrlands achting, liefde en eerbied, -

 

Is 't plicht ook dat men dan steeds op zijn grootheid neêrziet.

 

Leef steeds 't gedenken aan dien braaven volkspoëet!

 

Maar wie hem ook gedenk, dat niemant dit vergeet,

 

Als hij verrukkingvol zijn Helmers hoog mag roemen:

 

Naast Helmers' naam is 't braaf ook Hilman naam te noemen.

Plano, gedateerd april 1868, getekend G.Th.M.. Stadsarchief Amsterdam, Personalia FHel.

De dichter van dit acrostichon was denkelijk Gerhard Thomas Mohrman (1812-1868), Amsterdams ambtenaar bij Accijnsen.