Hulde aan Helmers. Lofdichten op Jan Fredrik Helmers (1767-1813)

[p. 84]

S.J. van den Bergh
Helmers

Eer zal de glans aller kroonen versterven,
Dan dat het groen van uw lauwer verdort;
Eer zal ons Holland zelfstandigheid derven,
Dan dat ge een prooi der vergetelheid wordt,
Seraf der vrijheid! die troostend uw zangen
Holland ten heul hebt gekweeld in zijn leed,
Toen door het donker het licht was vervangen,
Toen ons de vreemdling zijn boei had gesmeed.

Nog zet de taal eens uw boezem ontschoten,
Heden 's lands zonen in geestdrift en gloed,
Nog wekt het lied, eens uw lippen ontvloten,
Heden de kracht in het Hollandsch gemoed.
Nog staalt ons heden na 't wenden der jaren,
Dichter! uw moed, toen zoo schittrend betoond,
Toen wij geen natie, geen Holland meer waren,
Toen nog onze onmacht in 't leed werd gehoond.

O wien de hoop in die sombere dagen
Ook in de onmanlijke ziel was gedoofd,
U deed geen wenk van den Drijver vertsagen,
Gij droegt met fierheid het Hollandsche hoofd!
Gij redde ons volk van nog lager te zinken
En wijdde 't meer dan een machtloozen traan;
Gij deedt den lof van het voorgeslacht klinken,
En bliest de hoop onder de assche weêr aan.

Gij waart geen goochlaar vol ijdle gebaren,
Die met het zwaard der gedachte gespeeld,
En niet de smart, die weêrklonk van uw snaren,
Duizendmaal sterker in 't hart hebt gedeeld -
Gij hebt ze nimmer misbruikt - uw talenten,
Nimmer gedarteld met de edelste kunst,
Gij bracht van haar aan uw Holland de renten,
En gij vergoldt haar de hemelsche gunst.

U heeft de wijding des dichters de slapen
Niet maar met hemelsche lichtkrans getooid:
Geestdrift en Liefde, zij waren uw wapen!
Waarheid en Trouw, zij begaven u nooit!

[p. 85]

 

U is ons Holland nog meerder verschuldigd

 

Dan menig held uit het grijze voorheen...

 

Of heeft er een zoo de vaadren gehuldigd,

 

Zittende op 't puin van hun schittrend verleên?

 

 

 

Knage spitsvondigheid vrij aan uw glorie;

 

't Is niet voor 't eerst dat hier de ondank ontspruit -

 

Nooit kraait heer krassende stem hier viktorie:

 

't Lied op de natie ving ze op van uw luit.

 

Beylings opoff'rende dood wordt een logen,

 

Eer zij 's lands eerkroon u rukt van de kruin,

 

Eer droogt om Claesens de traan in onze oogen,

 

Dan zij uw graf schendt in 't Muidensche duin.

 

 

 

Gij bouwdet op, maar gij woudt niet verbreken!

 

Ach, niet altijd heeft de jeugd dit bedacht -

 

Haar is heur wijsheid vaak dwaasheid gebleken,

 

't Godlijke heeft zij vaak roekloos veracht.

 

Neem' God genadig ons land in Zijn hoede,

 

Dat het nooit vreemden ten voetewisch zij;

 

Maar, treft die ramp, o dan bid ik d'Algoede,

 

Dat hij 't een Bard zende - een trooster als gij!

Een dichtbundel voor mijn vaderland (Haarlem 1848) 73-75 (4 augustus 1848).

Samuel Johannes van den Bergh (1814-1868) was in Den Haag apotheker, auteur van zo'n dertig poëziebundels en stichter van het genootschap Oefening kweekt kennis.