Couronne de lierre et de lauriers autour de la pierre angulaire de l'église de St.-Martin à Wyck-Maestricht. Looverkrans, gestrengeld om den grondsteen van St.-Martenskerk te Wijk-Maastricht

[p. 101]

Texte du procès-verbal déposé sous la première pierre

Tertio ante idus Majas anno Domini 1857, Ecclesiam Dei moderante Pio IX summo Pontifice, Neerlandiae rege Guilielmo III, illustrissimus et reverendissimus dominus JOANNES AUGUSTINUS PAREDIS,

Antistes Ruraemundensis, primarium hujus templi lapidem posuit, praesentibus viris quum conspicuis et in dignitate constitutis tum aliis plurimis, qui operam in pecuniis colligendis ac rebus promovendis strenue navarunt.

Nomina sua apposuerunt:

1.	Illustrissimus et Reverendissimus Dominus Antistes Dioeceseos Ruraemundensis.
2.	Provinciae Limburgensis gubernator ejusque consiliarii, N.N.
3.	R^di admodum Domini hujus civitatis pastores, monasteriorum praepositi, necnon bujus decanatus pastores, N.N.
4.	Urbis Trajectensis Magistratus, N.N.
5.	Viri praenobiles in dignitate constituti apud copias militares, N.N.
6.	Plurima membra Curiae judicialis, aliique in dignitate constituti, N.N.

[p. 102]

7.	Viri qui sortitionis (quam loteriam dicunt) administrationem susceperunt, N.N.
8.	Membra consilii fabricae ecclesiae, N.N.
9.	Quarum praecipue diligentiâ pecuniae sunt collectae, N.N.
10.	Viri qui singulis hebdomadibus pecuniam collegerunt, N.N.
11.	Architectus et Operis redemptor, N.N.

Ad perpetuam rei memoriam.

Artificiosae sane aedes, ad divinum cultum deputatae, et a majoribus nostris in egregium religiosi animi testimonium relictae, non minus assiduam a posteris curam ac diligentiam exigunt, ut quidquid temporum acerbitate depereat, studiorum constantia reparetur. Diligens tamen haec cura impedire non potuit, quominus vetus hujus paroeciae templum, S^o Martino dedicatum, ob imminens ruinae periculum demoliri necesse fuerit.

Erat enim saeculo labente XV^o exstructum, cujus templi primus pastor Ludovicus Bulvis anno 1473 institutus legitur. Verum aliae praeter quatuor saeculorum lapsum hujus necessitatis accessere causae, aquarum nempe insolita vis fluvii exundantis et aedium fundamenta convellentis, necnon vehemens tormentorum et explosionum fragor, cum frequenter per illa saecula urbs Trajectina ab hostibus oppugnaretur. Quo factum est ut, paulatim ingravescente malo, templum et adjacens turris gravissimam ruinam minarentur. Quo cognito, urbis regimini praepositi, pridie kalendas Junias anni 1851 aedibus diligenti examini subjectis, institerunt ut reparationi maxime necessa-

[p. 103]

riae illico manus admoveretur. Cum autem duobus post annis ecclesia denuo a peritis viris examinata esset, imminentius discrimen significatum est, quum muri fere pedem (25 centimètres) a perpendicula recessissent. Quamobrem anno 1854 ab urbis moderatoribus constitutum est ut, clausis valvis, fideles a templi accessu arcerentur. Neque per illud tempus amplissimus decanus, hujus paroeciae parochus trigesimus primus, et membra fabricae ecclesiae officiis defuerunt, Eorum cura summa insignis e liberalibus fidelium donis collecta fuit, quae ad omnia resarcienda fere sufficere dicebatur. Verum ita graves visi sunt templi defectus, ut nemo peritus, rebus diligenter perspectis, ejus restaurandi curam suscipere vellet, imo omnem operam incassam fore, neque omnino conservari posse Ecclesiam communi consensu affirmarent. Quo factum est ut ipsi fideles, diligentes decorem domus Dei et locum habitationis gloriae ejus, novas excitandas esse Deo aedes haud obscure significarent; in quem finem tum hujus paroeciae fideles tum multi ex urbis incolis eleemosynas elargiri, alii continuis donis, quae singulis hebdomadibus a piis personis colligebantur, alii alia industria expensis subvenire; denique sortitio quaedam (quam loteriam dicunt) instituta est, ex qua, quorundam notabilium civium sollicitudine, haud exigua pecunia fuit redacta.

Denique ex urbis aerario 8000 florenorum, ex provinciae 6000, ex regni 7000 sunt erogata. Atque ita, multis in hoc egregium ad Dei honorem opus conspirantibus, novum templum, a D^o Cuypers architecto delineatum, ac summa 63,890 florenorum a D^o Bremke redemptum, destructâ veteri ecclesiâ, eodem loco aedificari coeptum est, cujus primarius lapis tertio ante idus Majas 1857 ab Illust^mo et Rever^mo Antistite diaeceseos Ruraemundensis positus est.

Faxit itaque benignissimus Deus, ut hoc templum, ad gloriam suam, ad fidelium bonum, ad posterorum utilitatem exstructum, uberrima omnibus benefactoribus fiat seges coelestium gratiarum, quibus perpetuo adjuti, pro templo hoc manufacto in aeterna tabernacula recipi mereantur.