Sneeuwklokjes

[p. 27]

Op den oudejaarsdag van 1877.

Aan J.J.L. ten Kate.¹⁾

Daar laat weêr de oudjaarsklok zich hooren,

En luidt het jaar bij 't scheiden uit.

Het groote lijkfeest is herboren,

Dat al wat leeft in zich besluit.

Ook wij, wij sterven mede in 't jaar;
Onze Allerzielendag is daar.

Wij sterven in de erinneringen

Van 't jaar, die zinken in zijn graf;

Met al het goede, dat we ontvingen;

Met al de droefheid, die 't ons gaf;

Met dat stuk levens, dat stuk hart,
Dat saamgroeit met die vreugde of smart.

1) Voor het schrijven van bovenstaand gedicht bestond een bepaalde aanleiding. Mijn kunst- en hartsvriend Ten Kate had in den loop van het nu eindigend jaar een beminden zoon door den dood verloren, zooals hij schreef: ‘Moeders trots en troost’: Jan Herman, geboren 7 November 1852. Opgeleid tot Ingenieur, was hij in den jongsten tijd benoemd geworden tot Ingenieur-werktuigkundige 1e klasse aan de havenwerken van Batavia. Vol jeugd en hoop begaf hij zich daarheen, maar na slechts weinige maanden toevens en werkens in zijn nieuw vaderland, rukte een kortstondige ziekte hem uit het voor hem zoo dubbel schoone en zoete leven. Hij stierf te Batavia 15 Juli 1877.
Men verbeelde zich, zoo men kan, de droefheid der minnende ouders! Aan het einde van een zoo moeielijk en droevig jaar kwam nu de Oudejaarsdag, en vertegenwoordigde ik mij, wat die dag met zijne herinneringen voor mijn vriend en zijn gade moest zijn. Deze gedachte, deze sympathie gaf mij een lied in het hart en de pen, waarop de Dichter nog denzelfden dag mij een antwoord zond, dat hij mij vergund heeft als weêrklank op mijn rouw- en troostklank hier op te nemen; een vergunning, waarvoor mijn lezer hem, even als ik, zal dankbaar zijn.

[p. 28]

 

Wij sterven met de dierbre dooden,

 

Die ons het stervend jaar ontnam.

 

't Is of zijn klokslag ons komt nooden,

 

En de uitvaartsure wederkwam:

 

De dooden, die ge ons naamt, o Heer,

 

Zij stierven eens - zij sterven weêr.

 

 

 

Zal 't u, mijn Broeder, ook zoo wezen,

 

Wanneer straks de oudjaars-doodklok luidt?

 

Mijn broederharte doet mij 't vreezen.

 

Wreed valt ook u dit jaarsbesluit.

 

Het stervend jaar draagt bij zijn doôn

 

In de armen ook uw lieven zoon.

 

 

 

Uw zoon! steeds vreugd der minnende ouders,

 

Maar dubbel, toen hij henentoog,

 

En als met vleuglen aan de schouders

 

De schoonste Hope tegenvloog,

 

En 't uit den Oost te dagen scheen,

 

't Heil, zooveel jaren afgebeên.

 

 

[p. 29]

 

Maar voor die blijde morgenstralen,

 

Wat donderslag uit de Oosterlucht,

 

Die brijzlend op uw hart kwam dalen,

 

In 't meer dan doodlijk doodsgerucht:

 

‘Uw lievling vond aan 't gindsche strand

 

Zijn levensnacht in 't morgenland.’

 

 

 

O smart! Daar zinkt hij neêr in de aarde,

 

Maar niet gebed door 's vaders arm.

 

De mond der moeder, die hem baarde,

 

Kust scheidend hem 't gelaat niet warm.

 

Heeft zij hem vaak goê-nacht gekust,

 

Niet nu! niet voor zijn jongste rust!

 

 

 

Ja, dat is bitter, dat is vreeslijk,

 

Ik voel het, Broeder, met u meê.

 

Dat is een wond, door niets geneeslijk,

 

Een hier nooit heelend zielenwee!

 

Een eeuwig doodenfeest voor 't hart,

 

Dat nieuw weêr met dit oudjaar werd.

 

 

 

En nu, mijn Broeder! zal 'k u troosten

 

Met woorden, woorden, woorden? Neen!

 

Ook de echte troost daagt uit den Oosten,

 

Daalt van den Berg der Zaligheên.

 

Jobs vrienden niet, Jobs God alleen

 

Bracht troost, toen hij zijn vriend verscheen.

 

 

 

Jobs God verschijne u, bij het kleppen

 

Der doodenklok van 't stervend jaar.

 

Hij geve u vleuglen, die zich reppen,

 

De zee langs, Oostwaarts heen, tot waar

 

Gij in een schemerend verschiet

 

Een heilgezichte u dagen ziet.

 

 

[p. 30]

 

Toen, droef op Patmos' rots verkwijnend,

 

De balling Gods verging in wee,

 

Hoe welkom de Engel hem verschijnend,

 

Eén voet op 't land, éen voet op zee,

 

En met dat troostwoord voor zijn pijn:

 

‘Eens zal, - daar zal geen tijd meer zijn!’¹⁾

 

 

 

Doe God dien Engel voor u dagen,

 

Mijn Broeder, op het Oosterstrand!

 

En zoo hem daar uw oogen zagen,

 

Aanvaard dien troost uit 's Vaders hand:

 

‘Haast rijst des levens ochtendschijn:

 

Dan zal geen weenenstijd meer zijn!’

1) Openbaring van Johannes X:6.