Drie dode dwergen (onder pseudoniem F.R. Eckmar)

[p. 22]

Hoofdstuk III
Ieder diertje zijn pleziertje

De deur is het symbool van menselijke boosaardigheid. In de grijze dagen der oudheid ontstond de deur in embryonale vorm; er was eens een boef die een matje in een boom hing om daarachter dingen te doen die anderen niet zien mochten. Hij was een baanbreker, een pionier, een Stachanoff-arbeider van de misdaad: hij vond de deur uit en gaf daarmede zijn verfoeilijk nageslacht het middel in handen om de nacht, waarin de boosheid hoogtij viert, ook bij dag naar believen te kunnen oproepen. Er was eens een genie, zeggende dat de helft minder misdaden bedreven zou zijn door de mensheid wanneer er geen deuren hadden bestaan, en het genie had gelijk. Maar alle arglist verkeert tot dwaasheid voor het blinkend aangezicht der gerechtigheid: de struisvogel steekt zijn kop in het zand, de mens gaat achter een plankje zitten en beiden denken dat zij zich daarmede hebben onttrokken aan de controle van de macht, die boven de aarde zweeft; maar het een is al even nutteloos als het ander: de politie ziet alles.

Professor Viruly deed de voordeur op het nachtslot en waande zich een vrij man, maar op het balkonnetje boven de gracht zat een zwaarlijvige rechercheur die naar binnen keek door een spleetje in donkere gordijnen.

Het meisje met de zwarte haren en de blauwe ogen vol verdriet had de duisternis gezocht in een bioscoop; de man die naast haar zat en een sigaar oppruimde zonder te roken was een Stille Agent, aan haar spoor gehecht als haar schaduw.

Diederik Heutelij zat te treuren achter de driedubbele stalen deur met hangslot van een ouderwetse politiecel, hij krabde op het hoofd van wanhoop; de man die door het gaatje keek zag het en dacht er het zijne van.

Koning Henny Oertye Rouperdopouppy lag in het kistje op het hoofdbureau; brigadier Hullu zat op een kruk er naast en las ‘Wat ieder jong meisje moet weten’ met het angstzweet op het voorhoofd.

Commissaris Wiebe Poesiat en Inspecteur Gregor Boyarski H.P.A. bevonden zich achter de veilig gesloten deur van kamer

[p. 23]

4 en waanden zich eenzaam; maar de portier der afdeling recherche verkeerde in ledigheid en wiste de omgeving van het sleutelgat schoon met een oor.

Zo leefde iedere schakel van de ketting der misdaad in de veronderstelling dat hij zich afgezonderd had uit het onderling verband, maar de keten was onverbroken. Wanneer een baardige duivel uit het Vondel-vijvertje ware opgedoken, die de jaspand van de rechercheur op professor Viruly's balkon had aangestoken als het lont van een kruitvat, de vonk van het verradend vuur zou voortgekropen zijn langs alle schakels der keten, totdat de bom ontploft zou zijn op commissaris Poesiats lessenaar. Maar alles was nog veilig; de stormbal nog niet gehesen, de duivel nog niet opgeborreld uit het donker nat; de velletjes en beentjes met een sprankje waanzin, die zich mens noemden en die de keten vormden welke met koning Rouperdopouppy sloot, dachten zich veilig en bekonkelden de schimmige stoofsels hunner armzalige hersenpannen achter gesloten deuren. ‘'t Is beter dat dit zaakje voorlopig onder de dekens blijft, Jarski,’ zie de commissaris somber. ‘Alles wat ook maar een beetje met bijgeloof of bolle ogen te maken heeft, dat zet de hiebelehie in 't korps.’

De kleine inspecteur knikte aandachtig tegen het gloeiende puntje van zijn sigaret. ‘'t Lijkt mij ook 't beste,’ beaamde hij, ernstig. ‘Ik weet niet of we nog voor de volle honderd procent op de jongens zouden kunnen rekenen wanneer 't uitlekte wàt er eigenlijk achter zit.’

‘Zo is het,’ zei de commissaris. ‘De zwarte kunst is de dood voor de moed; en wanneer die koning Hoelahoela een oogje dicht doet, dan heeft de hele afdeling moordzaken de broek vol. Zo gaat het nou eenmaal; bloed kunnen ze zien en dooien ook, maar dan moeten ze goèd dood zijn. Zolang d'r nog maar ièts beweegt is 't een zaakje voor de geestelijkheid.’

Op de lessenaar tingelde de telefoon.

‘Hallo, Poesiat...’

‘O, kom'saris, u spreekt met Fakkeldij kom'saris, ik heb de wacht op 't balkonnetje van de profester, kom'saris... De profester heb net bezoek gekrege, kom'saris, en toen dacht ik, ik dacht 't zou meschien 't beste weze as ik een mannetje d'rbij kreeg, kom'saris, om aanstonds 't bezoek naar huis te schaduwe, kom'saris...’

‘In orde. Ik zal iemand laten sturen. Goeie wacht.’

[p. 24]

‘Nacht kom'saris... kom'saris...’

Poesiats dikke vinger wentelde de nummerschijf.

‘Hallo, hier rechercheurskamer...’

‘Poesiat spreekt. Stuur een mannetje naar Fakkeldij, aan 't Vondelpark. Schaduwwerk. Haast bij, laat 'm een taxi nemen.’ ‘Jawel kommesaris...’

‘Right-o!’

Rinking de telefoon.

‘Zo, dat is dat...’ Poesiat.

Er werd geklopt.

De commissaris sloeg de as van zijn vest terwijl hij binnen riep. De deur piepte open en tegen de donkere achtergrond van de gang kwamen het bleke gezicht en de bleke handen van de portier te zweven. ‘Hier is brigadier Opébek voor u, kom'saris,’ zei hij.

Brigadier Opébek bleek een reusachtig man, met rood hoofd, rood haar, een rode snor en rode handen. Hij betrad het vertrek met dreunende pas en sloeg de hakken tegen elkaar met een buiging. Hij was erkend kampioen in het buigen, zijnde dirigent van het driedubbel-politiemannenkwartet ‘Plicht, Zang en Vriendschap’.

Zelf een vruchtbaar componist van jubelmarsen, aubades en wiegeliederen, was de plaats als muzikaal adviseur van de Centrale Recherche bij hem in alleszins goede handen. Hij bewoonde een benepen lokaliteit in de onderbuik van het hoofdbureau, zijn dagtaak was om de zwendelaars, die naar de gemeentebetrekking van straatmuzikant solliciteerden, op muzikaliteit en goede zeden te toetsen, alvorens hun de vetleren medaille met koperen nummer werd uitgereikt, die de poorten van hardhorend Amsterdam voor de botviering hunner hartstochten opende. Deze bezigheid was de directe oorzaak dat men brigadier Opébek zo diep mogelijk in de grond had gestopt, ver van de bewoonde regionen van het hoofdbureau; want de geluiden die uit zijn laboratorium plachten op te stijgen bleken een minbevorderende uitwerking te hebben op de werklust en het humeur der heren van de administratie.

‘Zo, Opébek,’ zei de commissaris hartelijk, ‘ga zitten, jongen.’ Brigadier Opébek sloeg de hakken tegen elkaar, neeg nogmaals, zei: ‘Heren’ en liet zich krakend neer op een stoel met leren zitting, die voor de schrijftafel van de grootmachtige stond. De gulden pet, die de koperen stralenkrans van zijn sche-

[p. 25]

delveld placht te sieren, draaide hij langzaam rond met dikke, rode vingers. Het licht van de bureaulamp weerkaatste in de gouden lovertjes op de pet met sprankelende vonkjes; Boyarski staarde naar het miniatuur vuurwerk met starre ogen, terwijl hij de stemmen van commissaris en brigadier traagzaam hoorde blobberen in de verte. Hij schrok op bij zijn naam.

‘Jarski,’ zei de commissaris, ‘zing jij dat liedje 's voor Opébek, dan kan ie horen of 't bij z'n voorraad is. Wie weet brengt dat ons wat verder. Allee!’

Inspecteur Gregor Boyarski H.P.A. schraapte de keel, een ondeelbaar ogenblik flitste het schemerig beeld aan hem voorbij van een dompig alkoof vol dronken bruiloftsgasten, voor wie hij als kind in een witte broek en met een tuiltje rozen een feestliedje had moeten ten beste geven; maar het visioen werd snel bedwongen, de helse melodie verhief zich grinnikend in zijn gemoed en hij zong:

‘Hail to the King, hail to the Queen...

Hail to the King, hail to...’

Hij brak af, doodse stilte viel in het vertrek, de aanwezigen zaten als verstijfd, het vuurwerk van Opébeks pet was met een rukje opgehouden, - want daar, in de diepte, aan gene zijde van het gebouw, klonk ver, maar onmiskenbaar duidelijk, een groot en schor geluid, dat brullend lalde:

Heel toemme King, heel toemme Kwien!

Heel toemme King, heel toemme Kwien!!

Men stortte zich naar beneden, de deur uit, de gang door, de trap af, de hoek om, sullend over de zeepgladde vloer der kelder-corridor tot voor een deur, waar reeds een viertal donkere gestalten saamgegroept stond. Het was de deur van het verzegeld vertrek, waarin Brigadier Hullu en Koning Rouperdopouppy elkander gezelschap hielden.

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Het was ongetwijfeld de stem van Bulle Hullu, hees en vreselijk van lijzige waanzin. Een ogenblik sprak geen van de omstanders. Men staarde in ontzetting naar de deur, waarachter het gezang zeurde van de dood. Toen hervond de commissaris zichzelf, greep de knop, rammelde, draaide, bonkte, rukte... Dicht. ‘Hij hep s'n eige ingesloten, kom'saris...’ stamelde een der aanwezigen.

[p. 26]

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Heel toemme King...

‘Is er geen tweede sleutel?!’

‘J'wel, kom'saris...’

‘Halen! Als de donder...!’

De man scharrelde schichtig weg; zij die achterbleven fluisterden elkander sissende beuzelpraat in de oorschelpen. ‘Niet staan teuten!’ gebood de commissaris.

‘Allee! Beukelmans, dokter opbellen! Hasecak, G.G.D.! Stromberg, versterking trommelen! Vlotekoop...’

Heel toemme King, heel toemme Kwien...!

Het gelal werd razend, hees, verwrongen. Het leek te smeken om bevrijding, te schreeuwen om hulp. De stem sloeg over, kraaide duizelend voort; hijgend, verschrikkelijk, onhoudbaar.

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Het zakte weer terug in de toonloze verdwazing, zeurde voort aan de andere kant der deur. Deze lome, saaie treuzelstem... Het was erger dan toen hij krijste.

Boyarski stond roerloos tegen de wand geleund, aan de overzij van de deur. Zijn hand was blijven steken op weg naar zijn mond, zij hing voor zijn maag zonder beweging. De weduwe, die hij roken wilde, was doodgegaan. Hij hoorde alles als door een muur, zag alles als door de bril ener oude vrijster: wazig, nevelig, onzuiver van lijn, alleen vage vormen bewogen voor zijn ogen en hij hoorde vage geluiden. Maar zijn hersens werkten met overbelaste capaciteit, de observaties, combinaties, deducties, isolaties en abstracties flakkerden met razende snelheid aan hem voorbij. Wààr zat het kernpunt van deze warwinkel van raadsels...? Waar lag de as van de draaikolk van dit mysterie...?

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Het lelijk gelal drong plotseling tot hem door, van boven, als was het in de mond van een put geroepen, waar hij reddeloos ingevallen was. Hij zag in een snel laaiende flikkering twee ogen voor zich, die naar hem loensten met duivels leedvermaak, die hem leken te tarten met hun starre, glazige scheelheid. Er bleef geen andere mogelijkheid, de sleutel van het raadsel stak in zijn Rouperdopouppy.

De sleutel kwam, men ontsloot de deur. Naast het kistje met de dwergenmummie zat Hullu.

[p. 27]

Heel toemme King, heel toemme Kwien...

Zijn hals was bloot, zijn ogen glinsterden kwaadaardig. Zoals Boyarski vermoed had, was alles gesloten: de deur, de ramen, de luiken. Maar in de kamer was niets, in de kasten was niets, in het kistje grijnsde de dode koning. Dok Moerik kwam, de gezondheidsdienst kwam, de versterking stommelde aan, door holle gangen en portalen. Men zei niet veel, dok Moerik floot en stompte de spuit in Hullu's armspek. De dragers van de G.G.D. snoerden hem vast op een baar toen hij stil geworden was en droegen hem naar buiten. Het was een kleine processie door de nacht, boven de stad hing een treurig maantje. De mannen van de wetenschappelijke dienst lieten geen naad van het vertrek ondoorsnuffeld; men fotografeerde, bespoot, begluurde en maakte elkander van streek, de bliksemlichten flakkerden. Boyarski stond in de gang, keek de rook na, die naar buiten zweefde. Toen alles gedaan was kwam een agent met lak; de deur ging dicht, het slot er op en de kieren werden verzegeld. Nadat iedereen was weggegaan kwam Jarski in beweging. Hij boog zich voorover en keek door het sleutelgat. Boven de deur was een matglazen ruitje, daardoor viel licht naar binnen. Een tijdlang stond de kleine inspecteur zeer stil, even stil als het dwergje daar binnen, dat met glazige ogen uit het kistje keek, als een opgezet dood beestje.