Goddelycke wenschen

(1629)–Justus de Harduwijn– rechtenstatus



[pagina *43]
[XLIII. Quis mihi dabit pennas sicut columbae]

[pagina 561]

Quis mihi dabit pennas sicut colum- bae, & volabo, & requiescam? Psalm. 54.
VVie sal my vederen gheven ghelijck van eender duyve, ende dat ick sal vlieghen ende rusten? Psalm. 54.
GRoote Godt die alle dinghen, En den mensche soo gheacht Hebt alleene voortghebracht: Mocht ick u mijn reden bringhen, 'K soud' u gheven te verstaen Dat hy niet en is voldaen, Wel is vvaer, sijn heerschappije Streckt haer over aerd' en locht, En oock allegaer het vocht: Maer dees Rijcken alle-drije Zijn te machtich even-vvel Om te staen in sijn bevel. Schepper vvijs, vvilt my vergheven, Dat ick my soo verr' verstout Met u t'hebben desen kout; Off u schepsel is verheven, En soo vveerdich afghemaelt, Daer is iet noch aenghefaelt.
[pagina 562]
Momus seyde vvel verbeten (Soo hy nu de plecke sagh Daer des menschen herte lagh:) Dat de venster vvas vergheten Om daer deure t'elcker reys Oock te sien in sijn ghepeys. Dits al oudt. Maer mijn ghenoeghen Soude vvesen om te sien, Hoe dat allegaer de lien Vleughels, ende vimmen droeghen, Niet dat hier op dese pleck Sulcke dinghen zijn ghebreck: Maer soo vvy oock mé bestieren Heel de locht, en heel de zee; B'hoorden vleughels t'hebben ree Om soo langhst de locht te svvieren, En daer toe de vimmen glat Om te snijden door het nat. Konnen visschen niet vvel svvemmen Sonder vimmen in het brack. Noch de voghels met ghemack Vleughe-loos ten hemel klemmen, Wel hoe sal't den mensche doen Soo hy vvilt daer henen spoen? Sijnen ruggh' en is behanghen Noch met vimmen, oft ghevlerck, En nochtans soo houdt hy sterck Onder hem te zijn bevanghen Al dat in de locht daer svveeft, En dat in het vvaeter leeft,
[pagina 563]
Heeft den visch niet te ghebieden, Noch den voghel insghelijck, In de locht, off Doris Rijck; Waer toe dan ist dat sy-lieden Moeten hebben meer als vvy Vimmen, ende vleughels by? Wat soudt doch den hemel letten Off de vlieghe dat ghespuys Hier beneden hiel haer huys? Waer toe vleughels oock te setten Aen de bie dat kleyn gheveert 'T vvelck hem houdē mocht ter eerdt? Dryderhande schoon vertrecken Heeft ghevoonelijck alhier 'T duyckerken dat slechte dier, 'T komt hem nu in't groene strecken, Dan ist dat de locht beklemt, Dan is't dat de zee besvvemt. Heeft dit dierken t'sijnen vvensche Dese Rijcken alle dry? Merckt eens vvat een heerschappy! Maer zijn die meer voor den mensche; Wel hoe mach't gheschieden dan Dat hy daer niet aen en kan? Nerêus peerden hebben vimmen Die met hem in vollen draf Dretsen alle vvaeters af. Iuppiter die gaet beklimmen Sijnen Arent die hem draeght Over al daer't hem behaeght.
[pagina 564]
Heeft den mensche gheene pluymen Noch en is hy niet ghevvamt Hoe soud' hy soo vast gheklampt Uytter aerden konnen ruymen Om te doene sijnen tocht Naer het vvaeter off de locht? Niet te min hy kan't gheleeren (In soo verr' hy hem betrouvvt Op een uytgheholden houdt) In het vvaeter te verkeeren, Iae te svvemmen daer't hem lust Soo hy op vvat biesen rust? Maer hoe sou hy hem bedrieghen Die hem liete voren staen Dat hy vvel naer d'hemel-baen Vleughe-loos sou konnen vlieghen; Desen vvaer recht eenen sot Ende vveerdich allen spot! Wierd'ick och! eens soo verheven Dat ick recht uyt deser aerdt Mochte trecken oppervvaert! Lieve Godt, dit vvaer mijn leven, En ick maeckte dan een cruys, Aen mijn Vaer-en-Moeders-huys. Kond'ick sulcken peerdt bekommen Als in oude tijden dé 'T kloecke kindt van Danaë; 'K vvaerder haest soo mé gheklommen, Da'ck ter aerde gheene lien Meer en soude konnen sien,
[pagina 565]
Daedale 't sou my behaeghen Dat ghy my vvoudt maecken vluggh' En al viel ick over-ruggh', Ick en sou daer nae niet vraeghen, Want ick soo als uvven sôon Viele by de Water-gôon: Off soo niet, mocht ick verschuyven Uyt dit vvereldts vvoeste dal Vol ellend, en ongheval Als de galle-loose duyven Ick en vvaere niet beroert, In het hoochst' te zijn ghevoert. Modder-voghels, aerrem Enden Die daer tusschen 't lisch en 't riet, Off altijdt in eenen vliedt Maer en keeren, ende vvenden, Hadd'ick u-lien vleughels aen 'T sou met my al anders gaen! 'T en sou my niet langhe quellen Hier te maecken mijnen nest. Maer ick socht een nieuvv ghevvest, 'K en sou my soo seer niet hellen Als de svvaluvv', soo sy vlieght, Die haer aen het vvaeter drieght! Nimmermeer en soud'ick vvasschen Mijne vleughels in de vloet Als daer den Ys-voghel doet: Maer ick sou my gauvv verraschen, En my stijghen metter macht Daer dat sou zijn mijn ghedacht.
[pagina 566]
Och! hoe zijde nu verresen Pluyme-rijcke dierkens al Die te voor oock in dit dal, Hebt ghevoert het mensche-vvesen; Off ghy-lien nu hadt de keur, Soude vvillen zijn als veur? Waerom en hebb'ick mijn aermen Niet vol-vedert als dit volck Dat daer tuymelt door't ghevvolck? Mocht ick eens daer onder svvaermen, 'T vvaere my den liefsten dach Dien ick oyt mijn leven sach! Mocht mijn lichaem over-pluymen Als van Nisus vol misbaer Doen hy quijte vvas sijn hair; Hoe soud'ick dees baene ruymen, En gaen vlieghen met ghemack Sonder dit onnuttigh pack! Och! off ick een Exter vvierde Die om dat sy niet en svveegh Haere bonte veren kreegh, Off ter locht my henen stierde Als een duyfken onbevleckt Dat aen Venus vvaeghen treckt. Maer veel liever sou'ck beklijven, Dat den hemel dochte goedt Suster van dat duysken soet 'T vvelck dat tacksken van Olijven Brocht tot teecken van de vré Die Godt aen de menschen dé,
[pagina 567]
Mochte my dit soo ghebeuren, Wierde my dit eens gheveylt: Ick vvaer haest van hier gheseylt. 'K sou de vvolcken gaen op-scheuren, Noch 'k en peysde nimmermeer Eens om mijnen vveder-keer.
Quis mihi dabit pennas sicut colum- bae, & volabo, & requiescam? Psalm. 54.
VVie sal my vederen gheven ghelijck van eender duyve, ende dat ick sal vlieghen ende rusten? Psalm. 54.
August. sermon. 45. de temp. IEder Pelgrim die sijn bestelde reyse van hier soeckt te vervoorderen / is met allen hit- tich / ende seght al versuchtende: O soete Vae- der-landt! ô hemels Vaeder-landt! ô Vae- derlandt weert om te aenschouwen! O Vae- derlandt daer dat woonen die Enghelsche heyr-krachten! O Vaeder-lant / daer dat nie- mandt en sterft / daer geenen vijant en krijght de over handt! O Vaeder-landt daer ghy Godt voor vriendt hebt / ende daer ghy ghee- nen vijandt meer en zijt vreesende.
August. medit. cap. 37. Wie sal my vederen gheven ghelijck van eender duyve, ende ick sal vlieghen ende ru- sten? Niet en is my soo soet / oft soo aengenaem als te wesen met mijnen Heere / ende mijnen
[pagina 568]
Godt. Ick bidde u verleent my vederen met de welcke ick tot u mach kommen gevlogen!
Aug. in Ps. 138. Wat vederen / wat vleughelen / als alleene de twee geboden van de liefde / in welcke twee gheboden hanght gheheel de wet / en̄ de Pro- pheten? dese vleughels / dese veders sullen my ter baete komen / indien ick de selve aenveer- de / om daermede te vlieghen van u aenschijn tot u aenschijn / van het aenschijn des ver- stoorden / tot het aenschijn van die daer is ver- soent ende te vreden ghestelt. Laet ons van nu af gaen vlieghen met vleughelen van dese twee-voudighe liefde / ende laet ons dencken dat dit is alle onse hope en̄ allen onsen troost. Laet ons vederen aennemen door de liefde die wy door de begheerlijckheydt hebben verlo- ren; want de begeerlijckheydt is gheworden het lijm ende de terre van onse vleughels / die ons heeft doen vallen uyt den vrijdom van onse open locht / dat is te segghen / uyt de vrien- delijcke ghenaeden van den gheest Godts. Soo dan daer af-ghestooten / hebben wy ver- loren de vederen / ende wy zijn soo vele als ge- komen in de macht van den Voghelaer. Wat sal ick dan uytvechten in dit leven / dat daer wordt overbrocht tusschen soo veel schande- vlecken / tusschen sulck een ghekriel van son- den / tusschen het ghewoel van soo veel dae- ghelijcksche bekoringhen / ende alderhande quaedt innegheven?
[pagina 569]

Amb. de fuga saecul. c. 5. Gehele onsen tijt wort overbracht met sor- ge / en̄ geheel ons leven met swaericheyt; Ghy vvandelt, seght hy / te midden in de stricken, en̄ eenen anderen beklaeght hem over die stric- ken die daer verborgen laghen op den vvegh die hy moeste voorby gaen. En̄ hy vreesde be- klickt te worden en̄ te vallen; hy wilde vliegē gelijck de mussche, maer den strick en vvas noch niet gebroken: mijn vlucht, seght hy / is in my verloren / noch ick en kan niet meer ge- vluchten. Sijn veughels waerē verswaert door de duyster wateren van de wolckē des lochts / en̄ misschiē en kost hy niet op-vliegē. Immers hy socht dese vleughelen te verwerven / op dat hy soude vlieghen en̄ rusten; ghelijcker ghe- schreven staet: Wie sal my gheven vederen ghelijck van eender duyve, ende ick sal vlie- ghen ende rusten?
Ambr. l. 4. in c. 4. Luc. Want de siele is alhier ghenaeghelt aen de wellusticheden des vleeschs / en̄ soo de aerd- sche lusten meer aenkleeft / hoe dat swaerder is wederom te vliegen naer die plaetse daer sy eerst is uyt-ghekomen / om dies-wille sy soo ghebonden is aen de stricken van haere mis- daeden / ende onderworpen de prickelen des vleeschs.
Ambr. ser. 70. Daer en kan niet vlieghen dan dat suyver / oprecht / snel / en̄ licht is / noch wiens oprechtic- heyt niet en wort vertraegt door de onbehoor- lijckheyt / noch wiens vlijticheyt niet en wort
[pagina 570]
verswaert door't ghewichte van onghelijcke vleughelen. Ick bekenne dat de vleughe soo seere niet en wordt beklammert door't ghe- wichte van de leden / als't wel en doet van de sonden. Het welcke my doet gelooven dat on- der alle de voghels de duyve een van de wac- kerste ende behendighste is in het vlieghen / om dat sy boven alle andere is suyver / vlijtich ende onnoosel. Om kort te maecken / den Pro- phete David wenschende te vlieghen met on- besmetheydt des herten / en wenscht gheen an- der vederen dan van eender duyve, segghen de:Wie sal my vederen gheven gelijck van eender duyve, ende dat ick sal gaen vlieghen ende rusten. Want hy verstondt wel dat den hemel hem beter liet winnen door eenvoudic- heydt des gheests / als door de lichticheydt der vederen.
Orig. hom. 4. in Cant. Hy hadde de liefde ontfanghen van't woort Godts / en̄ begeerde tot het selve met een vvac- ker vleughe te komen, segghende: Wie sal my vleughels gheven gelijck van eender duy- ve, ende dat ick sal vliegen ende rusten! Ick sal vlieghen door mijne sinnen / ick sal vliegen door gheestelijck verstandt / ende gaen rusten, als ick sal hebben begrepen de verholentheyt van sijn verstant ende sijn wetenschap. Want ick laete my voorstaen / dat die daer betrach- ten de doodt ons Salich makers Iesv Chri- sti / ende daerinne alle hunne lusten doen ver-
[pagina 571]
sterven / dat die selve zijn mede-plichters van- de ghelijckenisse sijnder doot; alsoo de ghene / aenveerdende de deughdt van den heylighen gheest / en̄ vervult wordende met sijne gaeven (om dat hy verschenen heeft in de ghedaente van eender duyve) worden oock duyven / om soo van dese aerdtsche en̄ lichaemelijcke plaet- sen door de vleughelen van den selven gheest tot den hemel te zijn verheven. Bernar. serm. super Beati qui habitāt. Het is wel gedaen dat ghy-lien vleugelen soudt aenveerden ghelijck van eender duyve, ende vlieghen om te mogen rusten. Want op der aerde en was gheene ruste: maer wel ar- beyt / moeyte / bekommernisse / droefheyt / ende quellinghe des gheests. Wat isser dan te be- duchten voor die aldus is vlieghende? ten zy dat hy ievers op der aerde gewaer worde een doode rompe oft stinckende lichaem / oft iet dat dat gelijckt / en̄ daer aen hanght sijne sin- nen / en̄ soo bespiedt wordt van die aldersnoot- ste Iaeghers die hem aldus beklicken / soo dat het leste van dien mensche ergher ghe- dijdet als het eerste.
Aug. in Psal. 76. Want my moeten lichtelijck springen over alle het ghene dat ons belet / ons tegen houdt en̄ belemmert; (want het onse vleuge met allē verhindert / soo langhe tot dat wy gheraecken daer wy behooren / boven 't welck hier niet en is / onder 't welcke dat al is / en̄ uyt het welcke alle dinghen hebben hunnen oorspronck.
[pagina 572]

August. medit. cap. 37. O Heere verleent my eene uyterste begeer- te om te vlieghen daer wy ghelooven dat ghy gheklommen zijt / ende ghelijck ick in dese te- ghenwoordighe ellende maer ghehouden en worde met den lichaem / dat ick u altoos by- blijve met de ghedachten / op dat daer mijn herte is / ô mijnen eenighen ghewenschten schat ghy insghelijcks oock moet wesen. O Heere ick bidde u dan / dat mijnen gheest aen- veerde vleughelen om te vlieghen / ende in het vlieghen niet en verflauwe / dat hy / seggh'ick / vlieghe ende gheraecke tot die treffelijckheydt van uwen huyse / ende die plaetse daer dat is uwe verheventheydt.
Ibid. Houdt mijn herte in u handt: want son- der u en kan't niet hoogher worden gheto- ghen. Ick haeste my / ick spoey my / om te komen daer dat is de versekerde vrede / ende den luyster van die eeuwighe ruste. Neemt / ende bestiert mijnen gheest / ende aenveerdt dien naer uwe beliefte / op dat hy door u ghe- leyde / klimme tot de landauwe van over- vloedicheydt / al waer ghy Israel voor eeu- wich zijt ghevende het voedtsel der waerach- ticheydt.

Vorige Volgende

[XLIII. Quis mihi dabit pennas sicut columbae]